IN", 79 1908.
Dinsdag 7 Juli.
95sle jaargang.
2i FEU1LL11 ON
Dr XAVIER
GOESCHE
COI RiNT.
Telefoonnummer 23. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Gtoesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
De uitgave lezer Coura.t geichiedt Uaamdag-, Woeaidag- ea Vrjjdagavoid,
uitgezonderd op feeitdagen.
Frjji per kwartaal, in Goo» f 0,75. bniten Goes, franco,] .1,18.
Afzonderlgke nommeri 5 cent.
Inaonding wan£advai*tentitn wóor 2 uren op dan dag^dar
uitpava.
De prfli der gewone advertentiün ii van 1.5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelgks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Roomsche daden.
Een der moest kundige leden van de
orde der Capucijnen, pater Coelestinus,
heeft verleden jaar na hevigen strjjd en
nadat tevergeefs gepoogd was hem in
een ander klooster op te bergen, do orde
en de R.-K. kerk verlaten. Op zich zelf
is dat een reeds minder opzienbarend
feit, omdat het de laatste jaren in toe
nemende mate voorkomt dat priesters en
kloosterlingen de kerk en het geloof den
rug toekeeren. Deze er-pater Coelestinus,
dien men in 1905, toen hp dua nog Capu-
cjjner-monnik was, candidaat voor de
Tweede Kamer wilde stellen, heeft, toen
het klooster verliet, een kolossale
sprong gedaan n.l. van klooster naar bet
socialisme. Hp legde monnikspij en kloos
ternaam af en verscheen als de hoer
v. Vorst in het roode leger. De Boc.-dem.
partij, natuurlpk ingenomen met zoo'n
bekeerling, benoemde hem onlangs tot
propagandist voor Limburg.
Wie eenige kennis heeft van de toe
standen in de provinciën N.-Brabant en
Limburg zal beseffen, wat zoo iets wil
zeggen. In die geheel en al verroomschte
streek, waar de geestelijkheid regeert
met een volmaakt middeleeuwsch gezag
(minus brandstapels en schavotten) waar
de naam socialist voorstellingen wekt van
een baarlijken duivel of minstens een
gevolmachtigd trawant van Beëlzebub,
waar een niet-roomsche gemeden en ge
wantrouwd wordt, in zoo'n heerljjk ge
wast komt een man, die de dogma's der
kerk niet langer kon gelooven, die zijn
geloof achterliet in het verlaten klooster
en die zich aansluit bp de partjj, die, na
de joden, 't meest door roomschen is
gehaat.
De aankomst van den heer v. d. Vorst
zou gisting geven dat spreekt van zelf.
De Limburgsche geestelijken zouden hun
parochianen waarschuwen tegen den ex-
pater en tegen het iocialisaie dat was
hun recht. Ze zouden ook pogen de geloovi-
gen trouw te doen blpven aan de kerk
dat was hun plicht.
Indien nu de pastoors en kapelaans
uit onze zuidelijkste provincie niets anders
gedaan hadden, dan had daarvan zelfs
Het Volk niets kunnen zeggen. Hoogstens
had men zich nog eens kunnen afvragen
of 't wel goed was dat de geestelijken
zich zoo ingespannen druk met de politiek
bemoeiden en geloofstukken met politieke
beginselen listig dooreen mengden.
De Limburgsche geestelijkheid echter
deed meer. Ze gebruikte middelen tegen
den socialist, die misschien hem kunnen
wonden, maar die heD zelf veel diepor
en gevaarlijker kwetsen.
De pastoor te Heer, waar v. Vorst
onlangs optrad, waarschuwde van den
kansel tegen den gewezen priester.
Hieraan ergerden zich een aantal hoorders,
die den pastoor verzochten op den predik
stoel de politiek te laten rusten. De pastoor
deed zoo en o treffend toeval
dezelfde week kregen twee mannen,
die zich bp den pastoor beklaagd hadden,
van hun patroon ontslag.
Op de katholieke scholen werden de
kinderen tegen den heer v. Vorst opge
hitst.
De Limburger Koerierhet blad van
Naar het Engelsch van
MAX PEMBERTON.
Zp geloofde hem absoluut, zelfs daar,
waar ze hem niet geheel kon begrppen.
Die bijzonder knappe man overheerschte
haar geheel en deed met haar wat hij
wilde. Zp had van den beginne afaan
geweten, dat hp iets voor haar verborgen
hield, maar zei kon er sich geen idee
van vormen of het iets goeds of iets
kwaads was. Hij liet haar ook niet de
gelegenheid om na te denken, maar ging
snel over tot een ander onderwerp en
begon haar te ondervragen naar hetgeen
er in zjjne afwezigheid gebeurd was.
•Yussuf heeft mp goede tjjding over
u megedeeld, ik hoor dat ge een volgzame
leerlinge zjjt en u trouw aan mjjne orders
houdt. De angst, dien ge vannacht hebt
doorstaan, is zeer nuttig, In geval ge er
door leert, dat moed een der mooiste
eigenschappen eener vrouw is. Er zpn in
het leven zooveel dingen, die ons angst
aanjagen, als we ons verstand niet ge
bruiken en ons afvragen of het noodig
is om bang te zpn. Maar daarover wildo
ik eigenlijk niet langer spreken. De man
nen, die met elkaar getwist hebben, moe
ten hun eigen zaak maar weor bpleggen.
Dat kan mp niet schelen. Ik stel meer
belang in uw eigen ervaringen. U moet
den (overleden) pastoor Thissen, vertelde
dat de heer v. Vorst sedert 1 Juni, den
datum waarop hp zich te Maastricht ves
tigde, zpn huishouden liet waarnemen
door »een Haagsche juffrouw". Men bo-
grjjpt de lieve bedoeling van dat bericht.
Het is echter van a tot z onwaar. De
heer De Jonge schreef aan het blad dat
de heer v. Vorst geen huishoudster heeft,
maar te Maustricht bp zeer eerbiedwaar
dige personen kost en inwoning geniet.
In plaats van nu ten minste amende
honorable te maken en te erkennen dat
zete veel ijver had betoond,
schrpft de redactie van de Limb. Koerier
onder het artikel van den heer De Jonge,
dat de heer Van Vorst toch binnenkort
met een Haagich meisje in het huwelpk
zal treden.
Doorziet ge dezen »linke streek", proeft
ge erhetaCalomniez, calomniez toujours"
uit? Eerst het verhaal dat de heer v.
VorBt samenwoont met een Haagsche
juffer en als dit wordt tegengesproken,
zegt de redactie met een spottend lachje
Nou ja, ze woont dan misschien wel ni6t
bp hem, maar hp gaat er toch mee trou
wen. Snap je me
Zouden de katholieken waarlpk denken
dat ze met zulke duffe praktjjken eerljjko
en edele geloofsgenooten dichter tot de
partp brengen
Buitsnland.
Een lastige taak.
Zit de Fransche regeering in een
moeieljjk parket wat betreft de eeuwige
Marokkaansche kwestie, de Fransche
veldheeren, die tot taak hebben de rust
in het noorden van het zwarte werelddeel
te herstellen, zpn er niet beter aan toe.
Blpven zp werkeloos, dan schreeuwen
hun landgenooten dat zp hun plicht niet
doen, dat zp gebrek aan voortvarendheid
toonen, dat zij het vertrouwen der natie
niet verdienen en meer dergelpke fraaiig
heden. Treden zp krachtdadig op, dan
worden zp op de vingers getikt door da
Fransche regeering, die nog ernstiger
mooieljjkheden vreest.
Dat is in de afgeloopen week weer
duidelpk uitgekomen.
Generaal d'Amade maakte met een
groote massa troepen een verkennings
tocht en tevens had bp de bedoeling de
verbinding tusschen Casablanca en
Mazagan zooveel mogeljjk te verzekeren.
Toen de Fransche veldheer bjj dezen
tocht kwam voor de poorten van Azem-
mour, welke stad door troepen van
Moelay-Hafid bezet is, bleek het hem,
dat de autoriteiten van die plaats don
Franschen zeer vpandig gezind waren
en daarom sommeerde hp die autoriteiten
de stad te ontruimen. Bevreesd voor de
Fransche wapenen werd hieraan gehoor
gegeven en de generaal benoemde toen
een nieuw stadsbestuur, zeer ten genoege
van de bevolking en vooral van d<
beschermelingen der Europeesche mo
gendheden.
Men zou zoo zeggen, dat de generaal
hiermede slechts heeft gedaan w«t zpn
taak, het herstellen der binnenlandscho
rust, vordert. Pas echter was het bericht
over dit optreden der Franschen naar
Europa gekabeld, of de Duitsche pers
't mp vergeven, als ik nog eenige vrage»
doe."
Esther zei, dat ze bereid was hem to
antwoorden en trachtte hem op haav
eigen, eenvoudige wjjze iets te vertellen
over de behandeling, die zp had onder
gaan en over de gevolgen, die zp er van
ondervond.
Hp nam een lamp op en hield ze hoog
boven haar hoofd, opdat hp haar gezicb*
beter zou kunnen zien.
»Laat ik j# eem bekjjken, Esther", zei
hp,' »laat ik eens zien of ik je kan ge
looven".
Zp keek naar hem op, zich wel een
beetje schamende voor zpn onderzoeken
den blik, ofschoon ze het wel begreep
Een poos lang bekeek hp haar, evenal
een beeldhouwer naar zpn werk ïou
kjjken. Het resultaat scheen hem te be
vredigen. Hp zette de lamp neer en ging
verder met zpn vragen.
»Ge zegt, dat ge hier goed kunt uit
rusten, dat is een goed teeken. Geschikt
heid tot rusten is een van de geheimei.
der gezondheid en gezondheid is onmis
baar voor ons succes, juffrouw Venn. Vooi
het oogenblik zullen we doorgaan zooale
we begonnen zpn. Uwe gehoorzaamheid
is eene vriendelijkheid jegens mjj en stemt
mp tot dankbaarheid. Sta me toe, nog
één ding te onderzoeken ik denk, dat
het u ook zal interesseeren".
Hp keerde zich om en ging zpn stu
deervertrek binnen, waar Esther hem
een bureau hoorde openen en weer dicht,
maken. Toen hjj terugkwam, hiug er
ging op haar achterste beenen staan. De
Franschen, zoo schreven eenige Duitsche
bladen, hadden hun bevoegdheid over
schreden en hiermede moest ten krach
tigste worden geprotesteerd. De regeering
te Parjjs maakte zich ongerust en zond
aan den generaal bevel tjjn troepen terug
te trekken, niet alleen van de stad, die
door de Franschen niet eens bezet was,
maar zelfs uit de naaste omstreken. Zoo
werd de jjver van generaal d'Amade
beloond.
In Duitschland is men nu weer tevre
den, maar of een dergelpke wjjze van
handelen ooit zal voeren tot een werke-
Ijjke oplossing der Marokkaansche moei
lijkheden, kan betwjjfeld worden.
Heerscht in het noorden van Afrika
nog altjjd onrust, den laatiten tjjd gaat
het in Amerika ook roerig toe. In twee
republieken der nieuwe wereld heerscht
Burgeroorlog.
In Mexico zpn de troepen bezig eeu
opstand te dempen, die door de regeo-
ring wordt voorgesteld als het werk van
vrijbuiters, maar die volgens berichton
van andere zijde ernstig is en werkeljjV
eon politiek karakter draagt.
In Paraguay is ook een omwenteling
in vollen gang. Daar kwamen in de stad
Assumption twee regimenten in opstand
en de muiters ontzagen zich niet de stad
te bombardeeren, waardoor 0. m. een
aantal vrouwen en kinderen het leven
lieten.
Hoe dit af zal loopen valt Biet te
voorspellen.
Nu we het toch over omwentelingen
hebben nog een bijzonderheid over een
andere revolutionnaire daad, den
Koningsmoord
in Portugal.
In de Portugeesche Kamer heeft de
afgevaardigde Arvoun een opzienbare
redevoering gehouden, waarin hjj opzien
bare onthullingen deed. Door de repu
blikeinen en regenaradores was een sa
menzweering gesmeed om den Koning
en minister Franco te vermoorden. Maar
Franco was op den dag van den moord
geheel door cavalarie omringd. Op hem
kon dus niet worden gemikt en men
schoot dus alleen op den Koning. Door
zenuwachtigheid van de beide moordenars
zp heeten Durea en Costa en kregem
voor hun »moeite" 100.000 en 50.000
franc werd ook de Kroonprins geraakt.
Door medeplichtigen werd het hun
mogelpk gemaakt na den moord te vluch
ten.
Tot nu toe heeft nog steeds een ge
heimzinnige sluier gehangen over hot
vreeseljjk drama te Lissabon en het zou
dunkt ons de moeite waard zpn als do
Portugeesche regeering er trachtte achter
te komen, hoe de afgevaardigde Arvoun
aan die bijzonderheden betreffende de
samenzwering komt.
Landbouw, Veeteelt en Visscherij.
Men schrpft uit' Zeeuwsch-Vlaan-
deren O. D.
De handel in vlas te velde is voor dit
jaar geëindigd. De handel was verre van
levendig. Een groot aantal perceelon zpn
onverkocht gebleven. Besteed werd van
over zpn arm een lang, blanw gewaad,
met een kaper aan een gordel, die over
den grond sleepte. Hp verzocht haar dat
kleedingstuk aan te doen en hielp haar
daarbjj met eene belangstelling die hp
niet kon' verbergen Esther zag, dat die
mantel een heel vreemd fatsoen had en
klaarbljjkeljjk heel oud was. Zp had nooit
zoo'b mooie, aangename, rjjke kleur van
blauw gezien. Waarom zp verzocht werd
dat kleedingstuk aan te doen en met
welk doel, kon zp niet doorgronden. Zp
twjjfelde er geen oogenblik aan dat het
uit Spaüje kwam. Ze had in de National
Gallerp eens een schilderp van Murillo
gezien en de madonna op dat schilderp
had een geljjksoortigen mantel om. Daar
enboven werd de kap versierd door een
kruis van diamanten en nog andere gods
dienstige zinnebeelden van goud en ju-
weelen, terwjjl een korte pelerien, die
van haar schouders afhing, met passie
bloemen geborduurd was.
Toen Esther den mantel aanhad, ont
dekte zjj, dat bij te lang was, maar zoodra
dr. Xavier de zilveren gesp onder haar kin
dichtgemaakt had, uitte hjj een luiden kreet
van verbazing en deed een stap achteruit,
evenals iemand, die verrukt is over het
werk zjjner handen.
>Iaez-del Cadihet is Inez-del-Cadi 1"
mompelde hij steeds weer, en alsof hp
zichzelf nog zekerder wilde overtuigen,
stak hjj andere lampen aan, die achter
de rozen verborgen weren, totdat er een
verblindend licht op hen neerstraalde,
dat het prachtige blauw en het schitte-
270 tot 350 francs per gemet. Heden
(Maandag) begint men met het uittrekken
van het vlas. Het verkochte vlas wordt
groen naar België vervoerd, het onver
kochte zal door de landbouwers zeiven
geroot worden.
VisscherijMen meldt uit Zeeland
aan de N. R. Ct.
De botvisscherjj begint voortdurend
betere resultaten te geven, wat door de
visscheri wordt toegeschreven aan de
sterke vermindering van het aantal zee
honden, die, het is duidelpk door de er
varing gestaafd, vooral verslinders zpn
van boter wordt gezegd, dat een zee
hond per etmaal een emmer bot consu
meert en sedert de invoering der rjjks-
premie (1900) is de totaalvangst der
visschers per jaar gestegen van 9000 K.G.
tot 50000 K.G. De prjjs bedraagt ge
meenlijk f 0,35 per K.G., waarvoor de
viBch wordt verkocht aan »leurders", dio
deze uitventen in de aangrenzende ge
meenten der koopplaats, vooral te Tholen
wordt veel aangevoerd gemeenlijk drie
vier vischdagen Maandag tot Donder
dag gedurende dien tpd wordt de visch
in bennen meegevoerd en komt dan
springlevend aan wal, zoo zelfs, dat de
leurders op hun beurt de visch nog vier
zes dagen in beunen in het leven
kunnen honden.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
De zittingen zpn geëindigd, de Kamer
iB op reces en eerst in September zal
de Kamer door de Koningin weer ge
opend worden. Wat heeft het jaar ons
gebracht
Veel heeft het geboden op politiek
gebied en weinig heeft het doen blpven.
Op legislatief gebied is slechts onbelang
rijks tot stand gebracht; de groote
sociale wetten, de hervormingen ten
opzichte der rechtspraak liggen nog op
het bureau der Kamerzp worden ouder
en ouder, zp worden meer en meer be-
dokterd. En de loutere politiek is den
onzen oppervlakkig bezien niet gunstig
geweest. Het sympathieke Ministerie-De
Meester heeft de r?geering verlaten een
kleurloos Kabinet-Heemskerk, dat den
naam Christelijk voert en den conser
vatieven vreugde geeft, is aan 't bewind
gekomen de molen draait op 't Binnen
hof, maar 't koren wordt niet gemalen.
Het Ministerie-Heemskerk heeft zpn
eerste periode achter den rughet voor
spel. Zal de inhoudlooze Regeeringsver-
klaring door een keurige Troonrede
gevolgd, het wagenschot gekeerd worden
in September
De laatste dag is de Oorlogsbegrooting
aangenomen met groote meerderheid. Een
gepast slot, waar de politiek sedert drie
jaren in het teeken der defensie staat.
Tegen hebben gestemd de vrjjzinnig- on
sociaal-democraten, benevens de Unie
liberalen Reyne en Thomson. Maar alge-
meene ingenomenheid heeft deswege bjj
de voorstemmers nog niet bestaan. De
heer BorgesiuB verklaarde namens velen
zjjner geestverwanten, dat de politiek van
den generaal Sabron indruischt tegen
hetgeen zij op oorlogstorrein begeeren,
rende kruis zoo goed mogelpk uit deod
komen.
»Het is een wonder, mademoiselle, niets
minder dan een wonder," vervolgde hjj
geestdriftig. »U zult er eens van profi
teered Ik kan het u niet uitleggen, u
zoudt het toch niet begrijpen
Esther gaf toe, dat het haar onmoge-
ljjk was het te begrppen, maar zou toch
wol een vraag gewaagd hebben, als er
niet op eens gebeld was, en er vervolgens
voetstappen in den tuin weerklonken
haddeD. Dat geluid trok onmiddellijk de
aandacht van dr. Xavier, hp luisterde
oen oogenblik, maar scheen dan op eenR
een nieuwen inval te krijgen.
Wacht hier even", riep hjj uit, mjjne
vrienden komen terug, ik kan hun don
toegang niet weigeren. Wacht hier eveD,
het is een gelukkig toeval dat ons mis
schien van dienst zal zpn."
Hp liet haar alleen, en toen hjj wog
was, leunde zp achterover op haar rust
bank van rozen en trachtte het geheim
te doorgronden, dat haar nieuwsgierig
heid steeds meer opwekte naarmate zjj
langer bleef in dat huis der wonderen.
Het niets doen maakte haar moe en
slaperig. Er verstreek een kwartier, zon
der dat dr. Xavier terugkwam zp hoorde
het in de verte éón uur slaan en nog
kwam hjj niet terug. Eindtlpk bezweek
zjj onder haar overspanning en vermoeie
nis en viel zp in een zachte sluimering.
Opeens zp wakker door het op zjjdo
chjjven van een gordijn en door een
8edempten kreet van verbazing voor haar
en dat zp slechts daarom den Minister
tegenstemmen bespaarden, wpl zp deze
begrooting niet anders dan als een crediet-
wet beschouwden. Eerlang bp de
weldra volgende Oorlogsbegrooting over
1909 zullen beginselen tegenover begin
selen worden gesteld en zal de strjjd in
zake de legerpolitiek in vollen omvang
worden gevoerd. Het voorspel eindigde
met een vermaning.
Hot wetsontwerp op den wettelpken
tpd, den goeden, ouden Amsterdamschen
tpd, is aangenomen met 62 tegen 11
stemmen. Te elfder ure had mr. Heems
kerk den lumineuzen inval den Midden-
Europeeschen tpd uit het wetsontwerp
te lichten en den Amsterdamschen er voor
in de plaats te stellen. Rumor in casa.
Eerst wilden sommigen 't ontwerp weer
naar de afdeelingen terug sturen, om
nader te worden onderzocht. Zulks is
niet geschied. Vrpdag nu diende dr. De
Visser met tal van andere Kamerleden
uit alle partpen een amendement in om
den Midden-Europeeschen tjjd in de wets-
voordracht te herstellen. Te vergeefs.
Mr. Heemskerk hield voet bij stuk, hp
dreigde da wet te zullen intrekken, zoo
de wpziging werd aangenomen Ohronos
at zpn kinderen op, hjj liet ze niet ver
minken.
De spoorweg-maatsehappjj en zullen nu
dus haar klokken 20 minuten moeten
vorzetten, wp hoeven onze horloges niet
aan te roeren.
Binnenland.
Gisting op Sumatra. Blpkens een uit
Nederlandsch-Iadië ontvangen telegram
wordt in de onderafdeeling Oud-Agam
(residentie Padangsche Bovenlanden) ge
regeld belasting betaaldde pasar ter
hoofdplaats Fort de Koek wordt druk
bezocht. In de laras Baso is de rust
hersteld.
Een detachement militairen is gezonden
naar de onderafdeeling Moearalaboeh
(afdeeling XIII en IX kota) waar het
onrustig is (St. Ct.)
Geldnood der gemeenten. De heeren
Bender, de Groot en van der Schalk,
leden van den gemeenteraad te Schiedam,
bobben aan dien raad voorgesteld
lo. Aan H. M. de Koningin een ver
zoekschrift te richten, waarin wordt te
kennen gegeven
dat de geldmiddelen van vele ge
meenten, ook die van Schiedam, in zorge-
lijken toestand verkeeren
,^dat de Staat, zonder zjjne schade,
daarin een aanmerkeljjke verbetering zou
kunnen brengen door zijn krediet op de
geldmarkt aan de gemeenten ten goede
te doen komen
dat daarvoor slechts noodig ware, dat
de Staat aan de gemeenten de noodige
kapitalen verschafte tegen de rente,
waarvoer de Staat leeningen sluiten kan
dat de gemeenton daardoor belangrpke
bedragen besparen zouden aan rente,
commissiën, drukwerk en administratie
dat de Staat slechts weinig gevaar
zou loopen en voor zoover rente en af
lossing door een gemeente verschuldigd,
de rijksuitkeering niet overtreft, zelfs
geenerlei gevaar
raam. Ze keek op en zag een gezicht,
dat zp herkende. Het was dat van den
jongen man, dien Julia den »prins van
Cadi" had genoemd.
IX.
Toen Esther den volgden ochtend in
haar eigen kamer wakker werd, stond
er een vreemd meisje naast haar bed.
Dat meisje vertelde haar, dat zjj Suz-
anna heette en dat madame Julis haar
gehuurd had, om met hen naar het
Zuiden te gaan.
Esther vond haar uiterlpk aangenaam
en deed dan ook moeite om haar ver
trouwen te wiDnen.
»Komt ge uit Parps, Suzanne
»Uit Aries, mademoiselle, maar ik ben
met mjjnheer in het Chateau Saint Paul
geweest en moet u daar vandaag heen
brengen. Uw goed is al gepakt en de
kaartjes zpn genomenwe vertrekken
om elf uur van Cbarling-Cross."
Esther kon haar ooren bpna niet ge
loven. Zjj herinnerde zich dat dr. Xavier
haar dikwjjls over zpn kasteel op de
grens van Spanje gesproken had, maar
ze zou nooit gedacht hebben, dat hjj
al zoo spoedig uit Londen zou vertrek
ken. Dat haastige vertrek waB zeker een
gevolg van de gebeurtenissen van den
vorigen dag. Zp verlieten Londen ten
gevolge van die ongelukkigo geschiede
nis in den tuin.
(Wordt vervolgd).