N°. 70 1908.
Dinsdag 16 Juni.
95s" jaargang.
BOESCHB
Oe uitg»v» ioier Coura.t geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrgdagavoad,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco, 1,25.
Afzonderlijke mommets 5 cent.
Inm.ndina w«n[j.d».rtenti5n »óor 2 ursiis op don dop dor
uHqovo.
COURANT.
De prjj* der gewone advertentiën is van 1-5 regel* 50 cent, eiken regel meer 10 ct«
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjj»
Biecht» tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regel» ft 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 23.
Directeur A. P. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Gtoesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
Franz Joseph als een jong, krachtig man
de troon beklom en in dien tijd is er heel
wat over zjjn hoofd heengegaanoorlog
en binnenlandsche twisten hebben zjjn rijk
geteisterd en van den onderlingen strjjd
zijnnr onderdanen is nog hot einde niet
te zien. Te treffender was het daarom
nu al dia verschillende nationaliteiten,
die zjjn r|k bewoneD, van Boheme, Dal-
matië, Galicië, Neder- en Opper-Oosten-
rjjk, Salzburg, Stiermarken, Karinthiö,
Krain, Sileziö, Bukowina, Maravis, Istriö,
Triest, Gorz, Gradiska, Tirol en Vorarl-
berg bjjeen te zien in den grootschen
optocht die ter gelegenheid van bet
jubileum te Weenen gehouden werd.
Ruim 12000 deelnemers waren er bbïi
dezen optocht en gedurende het voorbjj-
trekkei werd de grjjze vorst op de har
telijkste wjjze gehuldigd.
Mogen deze bljjken van liefde voor zjjn
persoon den bejaarden keizer eenige
vergoeding zjjn geweest voor de lange
jarei vol zware beproeving, die over zjjn
hoofd zjjn heengegaan.
Kunst en Wetenschap.
De directie van het Paleis voor
Volksvljjt deelt aan het N. vN. mede,
dat het orkest der Holl. Opera niet ge
weigerd heeft mede te werken bjj een
eventueele opera-opvoering op den twee
den Pinksterdag. Die medewerking was
niet gevraagd, omdat besloten was 7
Juni de campagne te stakei. Of deze in
Sept. zal hervat worden, is ïog niet beslist.
Julius Hoste sehrjjft in de Vlaamsche
Qazet een artikel »Nogmaals mislukt" on
eindigt aldus
»Wil de stad Amsterdam voor geen
ruime toelage zorgeD, zoo kaB Holland
nooit een Nederlandsche Opera bezitten.
Ën deze toestand is des te meer bescha
mend daar een Fren&ch operagezelschap
in Den Haag regelmatig voorstellingen
geeft.
Mogen de Hollanders op dit gebied
verwezenlijken wat de Vlamingen te
Antwerpen hebben tot stand gebracht.
Geen enkel Hollandich blad kan den
huidigeu toestand verschoonen. Hf is
vernederend voor Hollaid, en voor hei
die het ontstaan van elke kunstinstellingen
toejuichen, waardoor de Nederlandscbe
kunst wordt gebaat."
lntmschen eind Augustus of begin
September krjjgen we, onafhankelijk ven
wat do opera van hot Paleis voor Volks
vlijt doet, eon nieuwe Nederlandscho
opera onder Pauwels, Heuckeroth en
Kreeft, die het Rembrandt-theater te
Amsterdam zal bespelen.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Van de Rivierenwet, die nu in behan
deling is genomen, zullen we niet de
beraadslagingen uitvoerig weorgeveD,
omdat die meest zuiver technisch zjjn
en niet voor alle leeken gemakkeljjk te
volgen.
De algemeene beschouwingen zjjn uit
sluitend aan het administratief recht ge-
wjjd geweest en eenigszins vreemd klonk
in don mond van den jurist-Minister van
Waterstaat, mr. Bevers, de uiting van
vreesorcovereen echte ingenieursquaestie
het woord te voeren.
Het rivierbelang moet voorgaan, decro-
teerde de heer De Waal Malefijt, met den
heer Van Kol, die zich ditmaal tot lof
spraak over het wetsontwerp bepaalde.
Maar terecht hielden de heeren Reyne
en Van NispeD daartegenover staande,
dat het zear wel mogeljjk is de rivieren
en stroomsn in alle opzichten zoo vol
maakt mogelijk te makon, zonder deswege
particulieren behoorljjke waarborgen tot
verdediging hunner rechtmatige interes
sen te onthouden.
Wat wil nu de heer Van Nispen, wien
mr. Bevers bjj zjjn antwoord nogal scherp
te ljjf ging. Niet veel. Ejj stelt voor, dat
een vergunning om in de Uitterwaarden
werken aan te leggen alleen dan zal
megen worden geweigerd of opgezegd,
zoo er gegronde vrees bestaat, dat het
openbaar rivier- of stroombelang nadeel
zal oidervinden van het gebruik maken
der vergunning.
Veel waarborg zit er niet in, maar
kwaad kan 't evenmin. En nu de heer Van
Nispon zjjn amendement zeer gematigd
toegelicht heeft, hebben ook tegenstanders
van zjjn stelsel, bv. de heer De Waal
Malefijt, zich reeds er mee verzoend.
Ingezonden Stukken.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
De opname van de in deze rubriek voor
komende artikelen bewijst geenszins dat de
redactie er mede instemt).
lfat«rloo-coll«cte.
In den loop dezer week zal weder de
jaarljjksche collecte worden gehouden
van het Foods ter aanmoediging en
ondeisteuniig van d*n aGewapenden
Dienst" in de Nederlanden, beter bekend
onder den naam van aWaterloo-collocte."
Zjj verkreeg deztn meer populairen naam,
doordat zij opgericht is kort na den slag
bjj Waterloo in 1815. Toen bleek, dat
een aaital strjjders uit dien slag waren
teruggekeerd, voor hun leve» lang ver
minkt of met eene voor altjjd geknakte
gezondheid. Velea van hun waran daar
door niet in staat voldoende in hnn
levensonderhoud te voorzien en behoefden
den steun van meer gegoeden, indien zg
tot de onvermogenden behoorden ef als
gesneuvelden betrekkingen in armoedige
omstandigheden achterlieten.En dat waren
er velen. Al spoedig was dan ook in
ons land een som van duizenden bjjeen-
gebraGht, waaruit dea oud-strjjder of
zjjn nabestaanden een jaarljjksche tege
moetkoming koa worden gegeven. Het
duurde echter niet lang of het Fonds zag
zich gedrongen zjjn liefdadigen arbeid
uit te breiden door ook alsjdeelgerochtigden
op te nemen de ond-strjjders uit de
Belgische revolutie van 1830 en 31.
Het spreekt van zelf, dat er van de
oud-strjjders bjj Waterloo geen enkele
meer in leven isvan die tegen België
bestaan er nog een 25. De plaatsen der
overledenen zjjn echter als gegratifieerden
ruimschoots ingenomen door hen, die in
Indië hebben gestreden op Bali, Lombok
en Atjeh. Het Fonds gaat dus voort den
verminkten krjjger en den oud-soldaat
een bewjjs van waardeering zjjner diensten
te geven. Bovendien wordeD in het Inva
liden-huis te Leiden, eveneens een stich-
tiag vaa het Foids, een aantal gepen
sioneerde militairen verpleegd.
Gaarne zou het Fonds zjjn werkkring
nog uitbreiden, indien het finantieel daar-
too in staat was. Niet minder toch dan
ruim 400 aanvragen om ondersteuning
Zij die zich met 1 Juli a s.
op dit blad abonneereu, ontvan
gen de tot dien datum verschij
nende nummers gratis.
Een laffe Zeeuw.
We hebben werkelijk eenigen tjjd in
de meening geleefd, dat De Zeeuw mot
overtuiging en eerljjkhoid haar principes
verdedigde en propageerde, en we hebben
haar coivictie's in alle opzichten gerespec
teerd. Herhaaldeljjk hebben we getracht
De Zeeuw uit haar tent te lokken, door
critiek te oefenen op haar stellingen en
artikelen en zoo, door een heusche pole
miek, te komen tot meerdere en betere
kennis van de wederzjjdsche beginselen.
Be Zeeuw eehter wilde daarvan niets
hooren, zweeg op onze vragen, zweeg op
onze critieken en bleef geradoceerd
zwjjgen.
Dat was haar recht en we zouden
daarover nooit iets hebben kunnen aan
merken. 'tWas wel geen flink, geen wakker
figuur dat De Zeeuw maakte, maar een
bescheiden ietwat bevangen houding.
Zoo dachten we, doch hoe bittor heb
ben we ons daarin bedrogen. De Zeeuw
is niet dat bescheiden, bevangen, voor
zichtige blaadje, waarvoor we het hielden,
't is door en door laf en laaghartig, ge
niepig in 't donker trappende, een blaadje
dat alleen dan durft spuwen op tegen
standers als 't zelf zich verbergen kan.
Van alle bedenkelijke zeden en gebruiken,
die we in de Zeeuwsehe pers hebben
aangetroffen, is het gsdrag van De Zeeuw
wel 't meest verachtelijk. Andere cou
ranten uit deze gewesten, die zich niec
schaamden om zich met schendblaadjes
geljjk te stellen, zjj hadden althans nog
den moed zelf en openljjk te schelden,
te spuwen, te lasteren. Maar ook dien
raoed mist De Zeeuw.
De vrome en zalvende Zeeuwdie altijd
zwjjgen bleef als we haar principieel be
streden, die nooit antwoorden durfde als
we haar tegenstrjjdigheden, onjuistheden
endomheden aantoonden,die met walgeljjke
serviliteit alles knikkend en glimlachend
aanvaardde wat we haar toevoegden, die
kruipond onderworpen zich gedroeg naar
aanwjjzingen van anderen, deze laffe
Schmoell heeft 't nu ook eens gewaagd
om, als haar klassieke voorgaager, met
slijk te werpen. En dat sljjk heeft zjj
geleend van haar meest gehaten tegen
stander, den socialist.
Met De Baanbreker hadden we een
polemiek over de opheffing der Meisjes
school. Dit blaadje had gezegd dat onze
cjjfers onjuist en dat het artikel »slap"
was. We hebben toen bewezen dat De
Baanbreker niet op de hoogte was, niets
van de kwestie wist, dat de cijfers, die
't blaadje onjuist noemde, door De Baan-
breker zelf gebruikt waren, en om het
tweede verwjjt van slappen stjjl te ont-
gaan hadden we beproefd het antwoord-
artikel wat »stjjver" te sehrjjven. De
Baanbreker antwoordde daarop niet, maar
schreef nu j. 1. Zaterdag dat de tegen
woordige hoofdredacteur van de Qoesche
Couranteen jaar of wat geleden cor
rector aan een katholiek blad was geweest.
Dat bu De Baanbreker zoo iets doet
verwondert ons niet bovenmate. We kon
den van dat blad zulke dingen wel ver
wachten en we zouden daarop niet anders
dan met een neus ophalen geantwoord
i2 FEU1LL110N
IDr XAVIER
Naar het Engelsch van
MAX PEMBERTON.
»Uw kamer u is er geheel baas;
u kunt er komen en heengaan zooals u
verkiest en er misschien anderen uitnoo-
digen maar in de allereerste plaats is
het uw eigendom. Laat ik eens zien hoe
u er bezit van neemt. Kjjk deze sofa is
net een geschikte plaats om over een
moeiljjkheid na te denken".
Hij bracht haar naar een ivoren sofa
die niets was dan een schelp, die zoo
dicht met rozen was gevuld dat Esther
in een bed van bladeren scheen te zinken
toen zjj erop ging zitten. Haar vlngge
blik was al bezig om eiken hoek van dat
nieuwe en zeldzame eigendom te onder
zoeken. Zjj zag dat de muren niet behan
gen waren maar slingers van gele rozen b -
dekten hunne naaktheid. Er was geen ander
tapjjt dan dat van die prachtige bloemen.
Op een tafel van jaspis in het midden der
kamer stond een reusachtig bonqnet heel
mooie bloemen. Naast haar stond een
buitengewoon groote zilveren lamp, die
zoo geplaatst was dat haar lioht juist op
hebben.
Maar nu komt De Zeeuwhet christeljjk
blad dat onderworpen grinnikt, als we
met haar wilden discussieeren, dat altjjd
zweeg op al onze artikelen, het brave
blad, dat nooit van De Baanbreker notitie
neemt, dat die socialistische courant ver-
moedeljjk niet eens leest - en nu werpt
De Zeeuw zich met genot op die krant,
verbergt zich er achttr en neemt met wel
lust het stukje over.
Antwoorden als wjj schreven tegen haar
leer, haar politiek, h&ar beginselen, dat
durfde ze niet en dat zou ook niet goed
geweest zjjn voor haar lezers, zelf iets
bedenken tegen de Qoesche Courant dat
kon ze niet, maar nu er een kansje was
om achter de struiken een pjjltje te schie
ten en zelf buiten schot te big ven nu
durfd# ze.
Dat is nog eens strjjden, zegge atrjjden
Voor hen, die na den afschuweljjk laffen
aanval van De Zeeuw belang stellen in
de journalistieke loopbaan van don hoofd
redacteur der Goesche Courant volge hier
diens staat van dienstTan 1899 tot 1900
volontair aan het Utrechtsche Nieuwsblad
in 1900 verslaggever en corrector aan hot
Dagblad van Noord Brabant te Breda,
in hetzelfde jaar redacteur en daarna
hoofdredacteur van de Bredasche Courant
van 15 Aug. 1907 hoofdredacteur der
Qoesche Courant
In die carrière is niets bjjzonders, af-
wjjkends of beschamends, 't i» de gewone
weg van het meerendeel der journalisten.
De minne hateljjkheid van De Baan
breker door De Zeeuw gnuivend over
genomen dat de hoofdredacteur der
Qoesche Courant wegens onbekwaamheid
aan het Dagblad van N.-Brabant zou ont
slagen zjjn, kunnon we laten voor wat ze is.
Buitenland.
De ongeregeldheden te Vignedx.
De Fransche regeering is er weder in
geslaagd een groote meerderheid te vinden
in de Kamer en dit wel bï een gelegen
heid, dat sommige oppositieleider» hoop
ten op een nederlaag van het ministerie.
Er was n.l. een interpellatie ingediend
naar aanleiding van de ongeregeldheden
te Vigneux, waar bjj een botsing van
stakers en gendarmen van eerstgenocm-
den eenige werden doodgeschoten. Hoe
de ware toedracht der zaak eigenljjk was
is nog niet volkomen opgehelderd, maar
alles schjjnt er op te wijzen, dat de
gendarmen zonder noodzaak gebruik
maakten van hun wapens.
Maar al was dat zoo, dan kan men de
regeering daarom toch niet beschuldigen
van bloeddorstigheid, zooals sommige
schreeuwers deden en toen de minister
in de Kamer een onderzoek had toegezegd
werd met overgroote meerderheid een
motie van orde aangenomen.
Dit onderzoek is nu in vollen gang
en reeds heeft minister Clemenceau in
eigen persoon eenige der betrokken gen
darmen ondervraagd. Waarschjjnljjk zul
len een 12-tal dier gevaarljjke bewaarders
der orde voor den krjjgsraad worden
gedaagd.
jfJHet is nu te Vigneux rustig ei rustig
is het ook gebleven te Londen, waar
Zaterdag een grootsche
Bitooging voor vrouwenkiesrecht
is gehouden, een betooginjg, waaraan meer
dan 10000 vrouwen deelnamen.
het gezicht der slaapster moest vallon.
Het marmer van de fontein, die in een
nis dicht bjj het venster was aangebracht,
was sneeuwwit en vlekkeloos rein. Een
boekenrek hing aan een zilveren ketting
en bevond zich zoo dicht bij haar, dat zjj
er een boek af kon nemen zonder op te
Btaan. Een pianino van satijnhout, rjjk
ingelegd en beschilderd, stond tegenover
den ingang. Een karaf van zeer helder
kristal was met gelen wg'n gevuld en er
stond een beker naast op het kleine ta
feltje. Behalve de deur die toegang gaf
tot de studeerkamer van dr. Xavier en
de lange Fransche ramen die uitkwamen
op het grasperk, kon Esther geen anderen
ingang ootdekken.
De boomen en de struiken beletten
haar die zjjde van hot huis te zien
waarin zich de woonkamers bevonden.
Zjj had in het hartje van een grooten
tuin kunnen zjjn, honderd mjjlen van
elke stad verwjjderd. Vogels uit allerlei
landen huppelden van den eenon slinger
rozen op den anderen en schenen hare
tegenwoordigheid niet angstaanjagend te
vinden. Het geplas van bet neervallende
water werkte kalmeerend en was als een
slaapliedje. Xavier merkte zeer goed op,
welke uitwerking die omgeving op haar
had.
»Dit is uwe kamer", herhaalde bjj, »u
Het was een buitengewoon levendig
schouwspel. Aan het hoofd van den stoet
liepen verscheidene dames van hoogen
rang en anderen, onder de volgelingen
waren doktoressen, musiciennes, schrijf
sters, artieste», magazijn-juffrouwen,
dienstmeisjes, enz.
In Albeit Hall weiden gloeiende rede
voeringen gehouden ten gunste van het
stemrecht voor vrouwen.
Dit is de wegkalm maar volhardend
propageeren, opdat cindeljjk de vrouw
het recht verkrjjge, dat haar nu ont
houden wordt.
Een ander onderwerp, dat in de laatste
dagen in Engeland aan de orde is, is de
verhouding tot Rusland, en dit wel naar
aanleiding van het bezoek van koning
Eduard aan den czaar.
Dit bezoek deed min of meer denken
aan
Ein watebballbt,
alleen ontbrak het komische element.
De ontmoeting der beide vorsten had n.l.
plaats voor de kust van Revai. De Czaar
ontving den koning aan boord van zjjn
jacht.
Met spanning heeft de wereld do
gewisselde toespraken gelezen. Tot vol
doening van Duitschland was de toon
dier redevoeringen neer harfceljjk maar
over een bondgenootschap is met geen
woord gerept.
Binnenkort zal de Czaar met presi
dent Fallióres een ontmoeting hebben,
en dit geeft toch te denken. Ook schjjnen
er plannen te bestaan voor een reis van
den Russischen monarch naar Italië.
Het feit, dat de ontmoeting van Czaar
Nicolaas met koning Eduard plaats had
in zee, houdt verband met de moeieljjk-
heid om de veiligheid van den Czaar aan
den wal voldoende te verzekeren.
Ook (misschien moeten we zeggen »in
de eerste plaats") voor een vorst heeft
het leven zjjn schaduwzjjden. Tot die
conclusie zal ook koning Peter van Servië
wel gekomen zjjn.
Den 11e» Juni was het vjjf jaar geledeE,
dat bet
Bloedig drama
te Belgrado geheel Europa in ontzetting
bracht.
Men weet hoe toon koning Alexaider en
koningin Draga stierven onder de handen
van moordenaars en het koningshuis der
Obrenowitsj werd opgevolgd door het nu
heerschende, dat dor Karageorgewitsj.
De meeste Servische bladen herdachten
nu dieverschrikkeljjke gebeurtenis in lange
artikelen, waarin sommige vorgeijjkingen
maakten tusschon het bestuur van het
vorige vorstenhuis en dat van koning
Peter, vorgeijjkingen, die ten nadeele
van laatstgenoemde uitvielen.
In de Marcuskerk werd op den droeven
gedenkdag in bjjzjjn van een talrjjk
publiek een doodenmis gelezen en op het
graf der beide slachtoffers van den moord
werden kransen neergelegd.
Het eraf, waarin rusten die eens de
koningskroon droegen, is geheel ver
waarloosd en zelfs geen zerk wjjst de
plaats aan, waar zjj den eeuwigen slaap
slapen.
Een anderen vorst bracht de afgeloopen
week echtor een dag ?an vreugd.
De grjjze kuzer-koning Franz-Joseph
vierde zjjn
60-jarig regeeringsjubileum.
Zestig jaar zjjn voorbij gegaan sedert
zult er geheel de baas zjjn. Ik zie dat
u gaarne alleen wilt zjjn om eens na te
denken over alles wat ik tegen u ge
zegd heb. 's Morgens kan men het best
nadenken, juffrouw Venn, vanavond aan
het middagmaal zult u mjj uw antwoord
geven ja of neen."
Hg verliet de kamer en deed de deur
achter zich dicht. Esther bleef alleen
achter om naar het geplas van het water
te luisteren en het gekweel der vogels.
Dienzelfden dag om vjjf uur reed Julia,
zooals zjj haar beloofd had, met Esther
uit in een mooie victoria, die door twee
paarden getrokken werd. Onderweg bab
belde het praatzieke schepsel steeds door.
Het hek was nauwelgks achter hen dicht
gevallen of zjj bekende dat zjj haar
broeder had gesproken en erg big was
dat Esther in zgne plannen toestemde.
Zjj beweerde dat ze er eigenljjk van den
beginne af aan zeker van was geweest.
»Ik wist het, lieve ik wist dat ge
niet zoo laf zoudt zjjn zoo'n prachtig
aanbod van de hand te wijzen. Frans
gelooft dat bjj je tot de mooiste vrouw
ter wereld kan maken. En hg is niet.
iemand om zichzelf te bedriegen. Wat hg
meent te kunnen doen, zal hij ook doen
ge kunt dus wel begrijpen hoe gelukkig
hg is door je toestemming. We moeten
nu meer worden dan gewone vriendin
nen we moeten zusters zjjn. Ik zal je
Esther noemen en gij moet mij Julia
noemen. Er zal zooveel voor ons te doen
zjjn tusschen den dag van vandaag en
het eind van bat seizoen, dat wa geen
oogenblik moeten verliezen. Lieve kind,
denk eens even aan da toiletten din ge u
moet aanschaffenOver een maand naar
Homburg, en dan gaan jagen te Douwaine
en vervolgens den winter in de Villa
Cara doorbrengen, wat daarna komt
wie weat? misschien gaan wa dan naar
mjjn eigen gelietd Sparje en ons paleis
te Cadi. En voor al die gelegenheden
moet ge toiletten hebben hoe beerljjk
om met iets te beginnen En ik heb
zoo'n kast vol dat ik een heele stad zou
kunnen aankleeden Ik benjjd je I"
Esther was ietwat verbaasd dat hare
toestemming aldus als reeds gegeven
beschouwd werd, want zjj had geen woord
gezegd waaruit die toestemming afgeleid
zou kunnen wordenen haar antwoord
moest ook werkelijk nog gegeven worden.
Zjj was echter van oordooi dat, het geen
geschikt oogenblik was om daarover te
spreken. Zij vermeed dat onderwerp dus
en trachtte hare gastvrouw uit te hooren
om zelf wjjzer te wordon.
»Ik ben er van overtuigd, dat dr.
Xavier knap en vriendeljjk is," zei zjj
op innemend eenvoudige wjjze.» Ik ben
er alleen niet zeker van, of men geljjk
heeft met datgene te doen wat men
gaarne wil."
Julia nam haar hand in de hare en
trok haar naar zich toe alsof er al een
nieuwe vriendsohapsband tusschen haar
bestond.
»Onzin, onzin mompelde zjj. »A1 wat
mjjn broer doet, is voor het heil der
menschheid. Ziet ge niet in, kindlief,
hoeveel geluk er op de aarde zou komen
als de vrouwen mooier gemaakt konden
worden En gjj gjj zjjt het liefste
sujet dat iemand zou kunnen vinden 1
We zullen zoo trotsch op je zjjn, Esther
men zal altfjd aan je donken als aan het
moedige meisje dat hare zusteren dien
dienst bewezeD hoeft."
Esther vertrouwde deze handige vrouw
der wereld niet geheel en al, want zjj
vond haar oppervlakkig en jjdel, maar
de argumenten, die zjj gebruikte waren
zeer aannemeljjk en het was een feit
dat een dergeljjke ged&chtongang haar
dien dag geleid had. Alles wel bezien,
zei ze tot zich zelf, als het werkeljjk uit
een wetenschappelijk oogpunt was dat
hg die proefnemingen wilde doen, dan
bestond er geen reden om haar toestem
ming niet te geven.
Wordt vervolgdj.