N". 64 1908
Zaterdag 30 Mei,
95sl<: jaargang,
Of uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woenedag- en Vrjjdagavoid,
Tiitgozonderd op feeatdagon.
Rrjji per kwartaal, in Gooa f 0,75, buiten Goes, franco,
Afzoaderlgke sommen 5 cent.
fia»cading van advartentiCa ador 2 uren op don dop dop
uitgave.
De prga der gewone advertentiön ia van 1 -5 regela 50 cent, eiken regel meer 10 et,
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjja
alechta tweemaal berekend.
Geboorte-, huwoljka- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regela d 1,berekead.
Bewijsnummer! 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. van Setkbs. Uitgave van de Naaml. Yennootschap „Q-oesche Courant". Hoofdredacteur W. Keskemans.
GOESCHE
COURANT.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
Buitenland.
De verkiezingen in België.
Dg uitslag dor verkiezingen voor Senaat
en Kamer, die Zondag 1.1. in België
gehouden werden, zjjn nu volledig bekend
en het blijkt, dat de eenige, die gewonnen
hebben, de socialisten zjjn. Deze beschik
ken nu in de Kamer over 5 zetels meer
dan vóór de verkiezingen. Do clericalen
verloren twee, de liberalen drie zetels.
Deze vooruitgang der sociaal-democra-
ton is te merkwaardiger, daar zij juist
den laatsten tijd achteruitgegaan waren
aan invloed. De voor hen gunstige uitslag
der veikiezingen schrijft men nu toe aan
hun campagne, die voornamelijk gericht
was tegen de overneming van do Congo,
voor het oogenblik het voornaamste on
derwerp van de Belgische binnenlandsche
politiek.
In den Senaat hebben de clericalen
echter een zetel gewonnen en is hun
meerderheid gestegen van 14 tot 16.
In de Kamer beschikken de clericalen
nog slechts over een meerderheid van 8.
Wel zjjn zij in snel tempo achteruitge
gaan, vooral dadelijk na de invoering der
evenredige vertegenwoordiging. In 1900,
vóór dat dit stelsel werd ingevoerd, be
schikten zij in de Kamer over een meer
derheid van 70 stemmen. Maar niet
alleen dit stelsel is de oorzaak van hun
machtsvermindering, Waarschjjnljjk is
het, dat vele geloovigen tot de overtui
ging zjjn gekomen, dat zjj religieus kun
nen zjjn en toch de linksohe candidaten
stemmen.
De clericalen in België zjjn uitsluitend
of bjjna uitsluitend de roomsch-katho-
lieken en ook bij onze zuidelgke naburen
zal hot modernisme langzamerhand wel
veld winnen evenals inOostenrgk,Duitsch-
land en andere landen.
In Italië is dezer dagen weer aan de
orde de kwestie of eon Christel jjk-socialist
nog tot de kerk kan behooren.
Sedert eenigen tjjd liepen er geruchten
dat don Romolo Murri, de bekende
democratisch-modernistische priester, de
leider der
Uhristelijk-socialisten
zich weer aan het Vaticaan onderworpen
had, en dientengevolge weer vergunning
had verkregen om de Mis te lezen.
Thans wordt dit gerucht in zooverre
gelogenstraft, dat er wel onderhandelin
gen hebben plaats gehad tusschen do
hooge geestelijkheid en Murri, doch dat
deze ten slotte niet kon besluiten het
herroepingsformulier te teekenen.
Intusschen schijnt Murii's invloed
langzamerhand toe te nemen, ondanks
de vervolging, waaraan zgn aanhangers
van Vaticaansche zjjde blootstaan.
Zoo werd op een vergadering van de
katholieke jeugd, in Umbrie, te Gubbio
gehouden, onder donderende toejuichingen
besloten een adres van hulde aan Murri
te zenden.
Toen daarop de bisschop, gevolgd door
eeüige hooge geestelijken, de zaal ver
lieten, gaven talrgke aanwezige jongere
geestelijken hierover luide tookenen van
misnoegen.
En oen vergadering van christelijke-
7 glüILLiüOy,
3Dr XAVIBR.
Naar het Engelsch van
MAX PEMBERTON.
Hij nam zgn viool weer op en begon
een ouderwetsche Spaansche dans te
spelen. De muziek scheen eene groote
bekoring op hem uit te oefenen waaraan
hg zich niet kon onttrekken. Zgne aan
doeningen waren doorzichtig en gemakke
lijk te volgen liefde voor zgn land,
smart over zgn ballingschap. Per slot
scheen de woede zich op eens van hem
meester te makenhg hield in eens op
en gooide de viool weg.
»Mgn arm Spanje 1" riep hg uit, >als
ge me niet levend wilt hebben, dan zult
ge me dood krijgen
Julia sloeg zgn verandering van stem
ming angstig gade maar zg deed geen
poging om er Esther een uitleg van te
geven. Zij ging naast haar broer zitten,
nam zgne hand in de hare en begon heel
snel tegen hem te spreken in het Spaansch.
Hg luisterde eerst met weerzin en dan
met eenige belangstelling naar haar
eindelijk nam hij haar in zgne armen en
kuste haar.
»Ja, Ja," zei hg in het Engelsch, »die
dag zal komen ik haast mg al. Wg
zullen er samen heengaan I"
socialen, te Rome, nam een motie aan,
waarin de nagedachtenis van Leo XIII
werd gehuldigd als die van een Paus,
»wiens werk vorstoord is geworden door
het reactionnaire onweer, dat thans over
de geloovige mensehheid heen vaart".
Ook in Oostenrjjk heorBcht den laatsten
tgd eenige opwinding naar aanleiding
van de kwestie der modernisten.
In Frankrgk is de indruk, dien het
laatste besluit van het Vaticaan betref
fende de hulp- en pensioenkassen van
priesters heeft gemaakt, niet heal groot.
Wel zal de geestelgkheid zich natuurlijk
aan dat besluit onderwerpen, doch de
regeering trekt er zich niet veel van aan,
wat licht te begrijpen is. De gunstige
bepalingen, waarvan de geestelgken geen
gebruik mogen maken, zgn in de wet
opgenomen op voorstel van de rechter
zijde in de Kamer, die nu weinig pleizier
van haar succes beleeft.
Trouwens in Frankrgk is nu de aan
dacht het meest op het
Bezoek aan Londen
van president Faliièros. Elke hartelijke
toespraak tot hun president wordt door
de Fransehen met een stil genoegen ge
lezen en do mogelijkheid van een aan
staand drievoudig verbond van hun land,
Engeland en Rusland baart hun nu al
vreugde.
In Duitschland daarentegen worden de
gemoederen door de mogelijkheid van zoo'n
verbond steeds minder vriendelijk ge
stemd. Dit blgkt ten duidelijkste uit wat de
Duitsche bladen zeggen in verband met
het bezoek van president Fallières aan
Londen.
Het Berliner Tageblatt schreefDe
derde bondgenoot is Frankrgk en Rusland
welkom, en de practische voordeelen, die
uit dit bondgenootschap voor beide landen
voortvloeien, zgn duidelijk genoeg. Do
Engelsche vriendschap beteekent voor
Frankrgk een politieken en oeconomischen
steun en het was voorzeker een van
Bismarck's handigste politieke manouvres,
zoo lang de vereeniging van beide landen
te verhinderen.
De Deutsche lageszeitung protesteert
met kracht tegen de meening van twee
Engelsche bladen, die verklaren, dat de
entente cordiale de verhouding van
Duitschland tot Frankrgk en Engeland
verbeterd heeft. Volgens dit blad heeft
de entente een tegenovergestelde uit
werking gehad. Als de verhouding tus
schen Duitschland en Engeland iets beter
werd, dan geschiedde dit ten spijt van
de entente cordiale, en doordien de
Engelsche handelswereld absoluut af kce-
ïig is van een oorlog. Als de toon der
politieke verhoudingen tusschon Pargs
en Berlgn minder scherp is geworden,
als in den tgd van den Franschen minister
Delcassé, dan komt dat voornamelijk,
doordat men aan den oever van de Seine
begreep, dat in een Fransch-Duitsch
conflict de entente de gevaren, die
Frankrgk loopt, niet in het minst
vermindert.
Als men zulke artikelen leest komt
men tot het besef, dat de tgd, waariD
tenminste in Europa de vrede verzekerd
is, nog lang op zich zal laten wachten.
De volkeren wenschen niets liever,
dan de wapenen voor goed neder te
leggen, maar het onderling wantrouwen,
Esther sloeg dat kleine tooneeltje
zenuwachtig gade, want er sprak een
nieuw geheim uit, en dat huis was toch
al zoo vruchtbaar, wat geheimen betrof.
Ze was echter zoo verstandig onverschil
ligheid voor te wenden, liep naar de piano
en begon heel zachtjes een nocturne te
spelen, om de twee anderen niet te hin-
dtren door haar tegenwoordigheid. Toen
ze weer opkeek had dr. Xavier de kamer
verlaten en was zg alleen met zgne
zuster, die er op gesteld was om excuses
voor hem te maken.
»Mjjn broer is heel dapper", zei hg,
>maar deze jaren van ballingschap kosten
hem veel. Hg is een groot man in Spanje
geweest dat is te zeggen, eigenlijk
niet in Spanje, maar in zgn eigen ko
ninkrijk Cadi.
Het volk zou hem graag terug willen
hebben, maar hg heeft het aan den stok
gehad met zgn vorst, en ik vrees, dat
dit nooit meer bggelegd zal worden. Gjj
kunt hem misschien helpen, daar, waar
ik van geen nut kan zgn. Dat hopen wg
beiden. Hg heeft jo hier gehaald, omdat
hg zoo zeer gelooft in je talenten ik
kan je nu niet precies vertellen, wat gij
doen moet omdat hij het je liever zelf
wil zeggeD, maar geloof me, dat hg heel
goed en vriendeljjk is en je nooit eenig
onheil zal aandoen. Ge zult hem trouw
dienen, lieve Esther, dat zult ge doen
om mijnentwil I"
Esther begreep volstrekt niet, hoe een
dat uit de bovenaangehaalde artikelen
maar al te duideljjk spreekt, bJjjft het
groote beletsel.
B ij e n t e e 11.
De tgd van zwermen is daar. De imker,
dio geregeld de ontwikkeling zjjner vol
ken volgt, zag het al sinds eenigen tgd
aankomen. Hg weetin 't laatst van Mei
of anders in de eerste helft van Juni,
mag hg een zwerm verwachten. Dit voor
jaar niet vroeg, daar de meeste volken
tengevolge van de ongunstige campagne
in 1907 in minder goede conditie ver
keerden dan anders. Maar hg heeft extra
gevoerd, eerst om ze voor gebrek ta
vrjjwaren en in de laatste weken om ze
tot een krachtigen broedaanzet te prikke
len en spoedig zwermen te krijgen. De
eorsfce voorteekenen vertoonden zich er
werd darrenbroed aangezet en darren
cellen, zoo noodig, werden bijgebouwd,
waarin de koningin haar eitjes neerlegde.
De darren kwamen uit en vlogen bjj mooi
weer, ongeveer 2 uur na den middag, het
veld in. De imker onderzoekt nu den
korf of kast opnieuw en zie daar zgn de
bijen bezig éen of meer koninginne-cellen
(moerdoppen) te bouwen, meestal onder
aan de randen der raten, masr soms ook
hooger. Later zag hg de uiterst kleine
eitjes, voor den beginner eerst niet waar
te nemen, op den bodem der cel, uit de
eitjes kwamen de larfjes welke rgkeljjk
door de voedsters van voederbrg werden
voorzien, en de imker, die dit ontdekte,
vertelde zgn huisgenooten, dat de »melk"
reeds in de doppen stond.
Hij weet nu, dat het zwermen niet
lang meer uitblgft, vooral niet als de
moerdoppen vorzegeld zgn en dus weldra
een nieuwe koningin zal geboren worden.
Vóór de jeugdige prinses de moeder wieg
verlaat, moe* de oude koningin met haar
volgelingen een goed heenkomen zoeken.
Het wordt in do woning ook te vol
honderden bgen komen er dagelijks bg
en opent men de kast of beurt men den
korf om, dan ziet men de bgen bg dui
zenden onder aan do tafels hangen. Geen
wonder, dat de diertjes op eon warmen
dag het te benauwd krijgen en naar bui
ten komen om een luchtje te scheppen,
waar zg dan op den voorwand van de
woning zich neerzetten. Voor vontilatie
wordt overigens wol gezorgdtal van
bgen, de z.g. waaiers, slaan met heur
vleugeltjes gestadig op en neer om alzoo
versche lucht en koelte aan te brengen.
De imker heeft in dezen tgd alles ge
reed "gemaakt om den zwerm te scheppen
en naar eisch te ontvangen.
De zwerm- of vangkorfjes, zoowel als
do ledige woningen, waarin de zwermen
moeten worden gehuisvest, zgn terdoge
gereinigd is dit niet het geval, dan heeft
men groote kans, dat de bgen weer gaan
vliegen.
De groote dag is daar. 't Is mooi weer
en de zwerm mag dus verwacht worden.
Er heerscht onrust onder de bgen, zij
vliegen niet zoo regelmatig als gewoonlgk
en nu en dan stggen enkele omboog,
draaien in groote kringen rond om daarna
weer naar binnen te gaan. Do imker
geeft achttusschen 8 uur, soms nog
vroeger, en 8 uur zal hij komen
Daar is hg 1 Ze komen naar buiten, ze
Btormen het vlieggat uit, honderden bg
jong onvermogend meisje, dat zich zelf
had opgevoed en zoo weinig wist, zelfs
van baar eigen land, een vreemdeling in
zoo'n zaak kon bijstaan. Ze zeide iets
dergeljjks, maar niet als iemand, die er
niet toe geneigd was,
»Ik ben niet knap, ik vrees, dat uw
broer zich in mg vergisthet spreekt
van zelf, dat ik zeer benieuwd ben naar
datgene wat ik voor hem doen moet,
maar als gjj zegt, dat ik moet waehten
dan zal ik dat doen. In elk geval zal ik
nooit zgn vriendelijkheid van dezen
morgen vergeten".
»Hij is tegen iedereen vriendeljjk", ant
woordde Julia, »en als hg arme kinderen
op straat ziet, dan breekt zgn hart bjjna.
Geloof mg, lieve Esther, ge zult nooit
iets te vreezen hebben van Francisco
Xavier. Wat er ook gebeuren moge, ver-
vergeet nooit, dat hg u gaarne gelukkig
wil zien en teleurgesteld zal zgn, als go
het niet zjjt 1"
7jj legde een zekeren nadruk op die
laatste woorden, evenals iemand, die een
ander waarschuwt en die waarschuwing
ging voor Esther niet verloron. Toen zg
om elf uur naar haar slaapkamer ging,
en daar alleen bleef, gingen al de gebeur
tenissen van dien vreemden dag oen voor
een aan haar geestesoog voorbjj, evenals
de bladzijden van het een of ander op
windende verhaal. Hoe heel anders was
de dag van gisteren voor haar geweest
Toen was ze nog op het punt van het
honderden 1 De koningin komt ook, maar
niet het eeistze is kalm on bedaard,
loopt bg het vlieggat heen en weer om
haar luchtbuizen vol te pompen, strgkt
haar tasters wat op en dan vliegt ze
heen, gonzendmet zware vlucht, gevolgd
en omringd door de uit den korl brui
sende bijen, darren zoowel als werkbjjen.
De beginner, die zoo'n nitvlucht, voor
het eerst bjjwcont, maakt zich bevreosd,
dat de zwerm er van door gaat. Maar
neen, niot ver van huis daalt de massa
neer, méést in oen boom of heg. ZjjD ze
rustig gezeten, dan nadert de imker, stoot
met een krachtigen ruk aan den tak,
soms noodig nog één- of tweemaal, maar
dan heel schieljjk achter elkaar, en de
heele tros valt in den korf welke onder
de bgen wordt gehouden. Men hangt den
kort boven de plaats, waar de tros hing, of
zet hem in de nabjjheid daarvan, opdat alle
bgen zich kunnen vereenigen; daarna sluit
men hem met een doek, welke de lucht
Diet te veel mag afsluiten. Tot den avond
laat men den korf staan in de schaduw.
Vóór het donker wordt, gaat men er mee
naar den stal, zet dan het korfje, na den
doek verwijderd te hebbeD, op de toe
komstige woning, slaat krachtig met de
hand op den bodem, daarna op de zijwan
den van het vangkorfje en de bgen zgn
binnen. Men bindt den doek om den korf
en plaatst dezen schuin omhoog op de
plek, waar hg komen moetzgn na een
half uurtje de bgen naar boven gekropeD,
dan verwijdert men den doek en zet den
korf recht.
De imker is een volk rjjker geworden.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
De Kamer heeft besloten het volgend
jaar een proef te nemen met het analytisch
verslag, dat voorloopig één jaar zal uit
gegeven worden.
Daarna spraken do heeren Pastoors,
de Klerk, Helsdingon, van Vliet o. a
over de belangen der Rgkswerklieden.
ingezonden Stukken.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie..
De opname van de in deze rubriek voor
komende artikelen bewijst geenszins dat de
redactie er mede instemt).
Schlanstedt, den 27 Mei 1908,
Geachte Redactie I
Het zg mg vergund het volgende ant
woord te geven op het artikel van Uwe
courant »Eene weerlegging" van de firma
Van den Bosch Co. te Goes, en verzoek
ik U beleefd aan mijne letteren eveneens
eenige ruimte te willen afstaan.
In November van het vorige jaar droeg
ik de firma v. d. Bosch Co., op hare
aanvrage, den alleenverkoop voor Holland
op van mijne origineele zaaizaden, terwjji
te voren die alleenverkoop in handen was
van eene andere firma. Daar mij de firma
'Van den Bosch Co., op hare eigene
verklaringen afgaande, als vertegenwoor
digster zeer geschikt voorkwam, stond ik
haar gunstiger wederverkoopers-voor-
waarden toe dan haar voorgangster. Wan
neer mjjn origineel zaaizaad eerder van
andere zgde goedkooper aangeboden werd,
dan heeft de aanbiedende firma zich met
slachtoffer te worden van de grootste
verleiding der vrouw, toen had zg geen
te huis en geen vooruitzichten in die
groote, hartelooze itad. Ze was van de
eene deur naar de andere gedreven als
een paria, wie niemand huisvesting wilde
verleenen. A. hare plannen waren tot
asch verkoold, al haar verwachtingen,
ai haar hoop op succes in Londen, waren'
vervlogen.
De lange uren aan de deuren van den
schouwburg, het afwjjzende antwoord en
het bittere gtvoel van >niet slagen,"
waren van te jongen datum, om vergeten
te zgn. Zg wist dat ze veel had geleden
en dat zg van dat Igden mot fabelachtige
snelheid was overgaan tot het toppunt
van vreugd. Een betrekking, een te huis,
goede vrienden, over dat alles had dr.
Xavier gesproken, toen hg haar vroeg,
om met hem mede te gaan l Wa8 't een
eerljjk voorstel Kon zg er in gelooven
Dit mooie, stille huis scheen haar uit te
noodigen om te rusten en te vergeten. Zou
zjj op dien schgn kunnen vertrouwen? Stak
er niets achter, waarvoor een vrouw bang
moest zgn? Esther waagde het zich niet
zelve te bedriegen. Ei moesteen geheim
aan verbonden zgn, dacht zjj. Zg kleedde
zich op haar gemak uit en draaide de
lamp naast haar bed uit. Het was zoo
volmaakt stil in do kamer, en het was
buiten zoo rustig, dat het was alsof er
in den tuin geen enkel blad bewoog en
of de hoornen in het geheel niet ruiachten.
een geringere winst tevreden gesteld, of
de firma v, d. Bosch Co. berekende
eeno te hooge.
Dat de firma v. d. Bosch bedrog beeft
gepleegd is buiten twijfel. Zjj heeft ori
gineel zaaizaad van mg aangeboden en
in rekening gebracht, doch zaaizaad ge
leverd, dat in 't gunstigste geval nabouw
van mjjn teeltproduct is.
Eerste nabouw kan men in Holland
voor f 3 i/a f4 per 46 KG. koopen,
terwjji de firma v. d. Bosch Co. f 17
per 75 KG. berekende. Ik betwjjfel de
waarheid van de bewering der firma
v. d. Bosch Co. dat zjj de haver uit
Duitschland geimporteerd heeft, tot zoo
lang zg hare bewering door bewjjzen
geloofwaardig heeft gemaakt.
Wanneer evenwel de als van mg
afkomstig verkochte zaaihaver geimpor
teerd is, dan kan toch in het gunstigste
geval deze geïmporteerde haver van
kweekersstandpunt bezien hoogstenB
gelijkwaardig zgn met eerste nabouw,
die in Holland veel goedkooper te
krijgen is.
Na onze onderhandelingen begin
November van het vorige jaar schreef
ik den len en 7en Februari van dit
jaar aan de firma v. d. Bosch Co. en
verzocht om opgaaf van de tot dusverre
verkochte hoeveelheden. Uitgezonderd
twee antwoorden in December van het
vorige jaar op vragen mjjnerzjjds, die
echter geen betrekking hadden op den
verkoop, kreeg ik van de firma v. d. Bosch
Go. niet eerder een brief als einde
April van dit jaar, nadat ik haar had
medegedeeld dat ik haar bedrog had
ontdekt. Daar ik op mjjne brieven van
van Februari geen antwoord kreeg, moest
ik aannemen dat de firma v. d. Bosch
mjjne haver in het geheel niet aangeboden
had, daar zich anders wel koopers zouden
hebben opgedaan voor mjjn origineel
zaaizaad dat reeds in Holland bekend was.
Daar ik geen antwoord kreeg voerde ik
natuurljjk de bestellingen, die direct bg
mjj uit Holland inkwamen, uit.
Door een handelsvriend kreeg ik den
prospectus der firma v. d. Bosch Co.
waarin inderdaad mjjn haver aangeboden
werd.
Ik bestelde nu door bemiddeling van
meerdere mjj bekende heeren uit Holland
origineele Strubes Seblanstedter haver en
bracht zoo den zwendel aan het licht.
Wanneer ik daarop de firma v. d. Bosch
Co. om 3000 Mrk. schadevergoeding
aansprak, geloof ik daarbjj zeer beschei
den te zgn geweestzeer velen zouden
meer geëischt hebben. Ik stolde er geen
prjjs op eene firma openlijk in de pers
te beschuldigen, ik wilde eene schade
vergoeding voor de mg ontgane winst
hebben. Natuurljjk zou ik de afnemers
van v. d. Bosch Co. door haver op
volger met den zwendel per circulaire in
kennis hebben doen stellen, zoover dat
mogeljjk was.
Wanneer de firma v. d. Bosch Co.
zooals ze beweert slecht 19 balen verkocht
heeft, dan kan dat gevoegelijk verklaard
wordeB door het dooddrukken van mijn
haver onder de humbug voor Royal Ju
bilee (hare specialiteit), zooals reeds door
den heer Mansholt, rjjkslandbouwleeraar,
werd opgemerkt.
Ik goloof dat het eenige wat in deze
geheele geschiedenis van belang is als
Een tjjdlang deed zg haar best om in
slaap te komen, maar zonder Bucces. Eens
meende zjj zachte schreden te hooren op
het portaalzg ging ontsteld overeind
zitten en luisterde verscheiden minuten
met gespannen aandacht. Gerustgesteld
docr de stilte om haar heen, lachte zg
zichzelf uit om haar kinderachtigen angst
en ging weer liggen. Het was bepaald
heel laat. toen zg eindelgk in een lichte
sluimering verviel. Zg had niet lang ge
slapen toen zjj weer wakker werd, maar
volstrekt niet angstig. Tot haar groote
verbazing was haar kamer nu verlicht
door een zacht, geelachtig licht dat zjj
eerst voor het maanlicht hield. Zg vergiste
zich echter daarin en toen zjj een poosje
had liggen droomen, merkte zg dat die
lichtstralen door eene opening in den
muur naar binnen kwamen. Dat licht was
zoo zacht en aangenaam voor de oogen,
dat het Esther was alsof zg zich in het
een of andere sprookjesland bevond waar
alles voor haar gemak gemaakt was.
Weldra voelde zg ook dat dat licht haar
noodzaakte om te gaan slapen, hoeveel
moeite zg ook deed om wakker te bljjven.
Zjj deed hare oogen dicht en weer open,
woelde wat heen en weer, deed haar best
om wakker te worden, maar het lukte
haar niet.
Wordt vervolgd
