N*. 62 19U8 Dinsdag 20 Mei, 95s" jaargang. Dr. XAVIER, GOESCHE Oe uitgava dezer Oouramt geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prjjs p-' k.wartaal, in Soes f Ov750 buiten Goes, franco, Afzonderljjke sommen 5 cent. Inzending vanü«dv«rtenti<n «óor 2 ua*en op don dag dep uitgave. COURANT. De prjj» dor gewone advertontiën is van 2-5 regels 50 cent, eiken regel moer 10 ct. Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzolfde advertentie wordt de prjji slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huweljjks- on doodberichten en d6 daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend. Bewijsnummers 5 cent. Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ^öoesche Courant". Hoofdredacteur w. Kerremans. BuitanSand. Een nieuw drievoudig verbond. President Fallióres gaat deze week een bezoek brengen aan den koning van Engeland. Deze gaat binnen enkele weken waarschjjnljjk naar Petersburg, en ge ruchten loopen er dat president Fallières dit jaar een ontmoeting zal hebben met den Czaar in de Oostzee en dat laatstge noemde vorst weder een bezoek zal bren gen aan Parjjs. Deze reeks van ontmoetingen tusschen de drie staathoofden heeft natuurljjk algemeen de aandacht getrokken, te meer daar èn Rusland ès Engeland nauw ter- bonden zjjn met Fraikrjjk en er reeds lang gefluisterd is over een aanstaande toenadering tusschen beide eerstgenoemde landen. Een dergeljjke toenadering zou op den duur allicht kunnen leiden tot een verbond tusschen de drie staten en bljjkbaar is dit ook de bedoeling der staatslieden te Petersburg, Londen en Parijs. Bet is over bodig te wjjzen op den grooten invloed die zoo'n verbond op den staatkundigen toestand in Europa zou kunnen uitoefenen. Ter zee vooral zou de macht van dit bondgenootschap vnel grooter zjjn dan van de reeds bestaande triplo alliantie tusschen Duit8chland,Oostenrjjk en Italië. Niet te verwonderen is het dus, dat Duitschland die pogingen tot toenadering met kwalijk verborgen spjjt aanziet, want in dat land beschouwt men elk succes der Fransche staatkunde nog steeds al te veel alB een nadeel voor de Duitscho staatkunde. Nu nog, 37 jaar na den vrede van Frankfort, zien de Duitschors in de Franschen steeds de erfvjjanden van hun eigen rjjk en al worden er van beide zjjden nu en dan pogingen gedaan om de onderlinge betrekkingen hartelg ker te maken, tienlallen jaren zullen er nog voorbij moeten gaan eer men aan beide zjjden der grenzen dien ongelukkigen oorlog van 187071 geheel vergeten zal zjjn. De toon, waarop de Duitsche bladen de mégeljjkhoid van het nieuwe drievoudig verbond bespreken, is dan ook niet bjjster vriendelijk. Is die toenadering tusschen Engeland en Rusland voor het oogenblik een kwestie van den dag voor de Duitsche bladen, ook een gebeurtenis in het eigen land geeft hun weer heel wat stof. Het zbdinschandaal waarbjj verscheidene der hoogstgeplaatsto personen betrokken waren is op nieuw aan do orde gekomen door de vervolging van Eulenburg wegens meineed en de vernietiging van het vonnis, waarbjj de journalist Harden werd veroordeeld wegens beleediging van Graaf KunoMoltke, wien Harden in zjjn blad, naar men zich herinneren zal, grove onzedelijkheid had verweten. Na alles wat er sedert Hardens veroordeeling is aan den dag gekomen, is te verwachten dat dit proces een andere en voor den beklaagde gunstiger wen ding zal nemen. Intusschen bljjft het een onverkwikke lijke geschiedenis. In België, waar pas het verschrikkelijke spoorwegongeluk de gemoederen diep ontroerd heeft, is nu een deel der aan dacht afgeleid naar 5 FEUILL2HOÜ Naar het Engelsch van MAX PEMBERTON. Van nit de vestibule drongen gedempte, muzikale klanken tot hen door het waren diepe, welluidende klanken, evenals het klokkespel uit een Italiaansch Campa- nille. Esther had niet veel te doenze knapte zich zelve een beetje op en zei dat ze klaar was. Zjj voelde dat ze zich eigenljjk schamen moest over haar sjofele swane japon, maar de vriendelijkheid van deze menschen, hun eenvoud en vriendschappelijkheid verdreven elke ge dachte in die richting en dus ging ze naar beneden met een zekerheid, die haar zelf verbaasde. Zjj ontdekte, dat het tweede ontbjjt al opgedragen was in de eetka mer. De hoofdtint van deze kamer was wit, terwjjl de stoelen, gordgnen en het kleed van rjjk karmozijnrood waren. Evenals in de vestibule waren ook hier tooverachtige lichteffecten verkregen door de fantastische vensterruiten. Er hingen eenige schetsen aan de muren en boven elke schets hing een lamp, opdat de fijn heid er van niet verloren zou gaan. Het glaswerk was Venetiaansch en zoo groen alt het blad van een tulp. Esther merkte de verki1zingen voor de Kamer, die gisteren hebben plaats gehad. Op de gewone, in onze oogen tameljjk heftige wjjze is de campagne gevoerd. De vrjjzinnigen hopen bjj deze gelegenheid de clericale meerderheid, die sedert 1904 reeds van 26 tot 12 is terug gebracht, nog meer te verminderen, hoe wel daarop toch nist heel veel kacs schjjnt te zjjn in de provincies waarvan de vertegenwoordigers af moeten treden. In België treedt n.l. telkons om de tweo jaar de helft der Kamerleden af. Er zijn in het geheel 166 lsden, waarvan 88 roomsch-katholieken, 1 christen-demo craat, 46 liberalen en radicalen en 31 socialisten. Er moeten nn 81 Kamerleden aftreden. Van deze aftredonden zjjn 39 roomtch- katholieken, 22 liberalen en radicalen, 19 socialisten en één christen-democraat. Zooals we reeds zeiden de vrjjzinnigen hopen eenige zetels op de tegenpartjj te kunnen veroveren, maar heel groot is hun kans niet, doordat de samenwerking der linksche groepen te wenschen overlaat. Behalve de 81 aftredende Kamerleden moeten de kiezers ook nog de plaats vervangers van 40 senaatsloden aanwgzen. De senaat telt 111 leden, waarvan er één, prins Albert, zich nimmer aan een verkiezing behoeft te onderwerpen. Van de andere 110 leden moeten er nu 53 af treden. Hiervan worden er 40 gekozen door de kiezers, de andere door de pro vinciale staten. Van de 40 senaatsleden, voor wier vacatures gisteren de ver kiezing plaats had, zijn er 20 roomsch- katholieken, 14 liberalen en 6 socialisten. Van do resultaten der verkiezingen is tp het oogenblik nog weinig bekend. Natnurljjk is het gisteren in heel België bijzonder druk geweest, maar ernstige ongeregeldheden Bchjjnen niet te zjjn voorgekomen. In Frankrjjk is eenig opzien gebaard door een nieuw pauselijk besluit, waarbjj aan de geestelijkheid verboden wordt gebruik te maken van de zeer gunstige bepalingen in een nieuwe wet betreffende de hulp- en pensioenkassen der geesteljjken. Deze gunstige bepalingen werden nogal ingevoerd op aandrang der katholieken en voor een deel zelfk op voorstel van een geesteljjke. Boeken en Tijdschriften. Het leven en lieven van Erynna, door Ed. de Frejac. Uitg. W. B. Moransard, Amsterdam, f 2,25. Voor wie geen vreemdeling is in de Grieksche geschiedenis zal de naam Konon een der laatste tjjdperken van do dappere Heienen voor den geest roepen. Konon was de man aan wien, nadat Alcibiades was aangeklaagd en afgezet, het opper bevel over de vloot werd opgedragen en die den slag bjj de Argineesische eilanden den Spartaan Calliciatides overwon. Het werk van de Frejac geeft etnigo epesoden uit het leven van den beroemden Griek, voornamelijk zjjne liefde voor Erynna, de dochter van Loukippos be handelend. Deze liefdesgeschiedenis van Konon is echter slechts een middel voor den schrij ver geweest tot zjjn doeleen exposé van de leefwjjze, zeden, gebruiken, klee- op, hoe het zilver glom en hoe zeldzaam mooi bewerkt de beker was, die voor het bord van den dokter stond. De ge- heele kamer maakte op haar den indruk van bjjzonder weelderig ingericht te zjjn, maar die luxe was nergens ordinair of opdringerig. Er werd aan tafel over doodgewone dingen gesproken. Dr. Xavier at weinig en dronk nog minder. Maar hij had een schat van anecdotes, die onuitputtelijk washg sprak nu eens over Europa en dan weer over Amerika. Zjj maakte er uit op, dat hg verschillende landen bereid had en dat zjjn verblgf in Engeland slechts toevallig was, en dat hjj het zelfs tot op zekere hoogte betreurde. Hjj sprak over de mogelijkheid van niet lang meer in Londen te big ven en wendde zich tot haar met de vraag, of zjj gaarne naar Spanje zou gaan. »Het is mjjn land," zei hg, »ofschoon ik op het oogenblik een banneling ben. Ik heb mjjn Engelsch geleerd in Amerika, aan de universiteit van Harvard, waar ik mijne opvoeding heb genoten. Ik zeg opvoeding, maar niemand wordt opgevoed aan een universiteit. De opvoeding der mensehen is de taak der natuur, zjj onder wijst hun eiken dag van hun leven. Ik heb u verzocht hier te komen wonen, juffrouw Venn, om mjj te helpen bij die mjj zelf opgelegde studiewjj zullen samen een universiteit stichten. Mjjne ding, voeding, feesten, enz. dei oud- Grieken. De roman als men 't eenvoudig ver haal zoo noemen mag is geheel onder geschikt aan de Grieksche antiquiteiten en eigenlijk van heel weinig beteekenis. Wanneer we het boek zoudon moeten beschouwen uitsluitend als oen literair werk, dan zon de afrekening heel kort kunnen zjj. De intrige zwakjes en slapjes, de personen vreemd en ver van ons big vend de handelingen niet gemotiveerd, de ka rakters niet ontleed en do taal zoo, zoo, la, la. Het werk is nit 't Fransch vertaald, maar dit is niet aangegevon en ook de vertaler niet wordt genoemd. Maar deze ongenoemde heeft toch bljjk gegeven iri welke taal het boek oorspronkelijk is geschreven. Zoo lezen »Het kind maakte een oorverdoovend gosohreeuw", »Alci- biades besteeg een galei", »met zjjne oogen in de hare gericht liet hjj de liefde, die in hem ontlook, uitstralen", »Zjj keok naar de musschen, die in den vijver zwommen". »Hjj was beslist". Doch dit alles wordt nog overtroffen door hefc begin van hoofdstuk IV »De witte zuilen van den tempel van Athenaïa van Sunium bestreken het hooge voorgebergte; het trillende afschjjnsel strekto zich uit tot op het schip en wie gelde daarachter in hei, gonden licht. Do kust van Attika liep daar eerst zeer nabjj, bezaaid met half onder pijnboombladereu gedekte huizen met nauwe havons, waarin visscherspinken dansten, onder de be scherming van rotswanden Dat is wel het allerergste uit hetge- heelo boek. Kan doze roman van de Frejac dus als kunstwerk niet geprezen worden geheel anders wordt het oordeel indien men het werk beziet als bjjdrage tot de kennis van het oude Griekenland en tot populariseering van de Hellenologie. Daarin is de auteur te*- dege goed thuis en daardoor ook is zjjn boek belang wekkend. Groote donkers. Uitg. Hollandia drukkerjj Baarn. f0,40. Dr. A. H. de Hartog zal een beknopte en bevatteljjke uiteenzetting geven van deleer van zes philosophen n.l. Kant, Schopen hauer, Von Hartmann, Fichte, Schelling en Hegel. Reeds ;b Kant verschenen. Kant in 47 pagina's. Zjj, die van den Königsberger wgBgeer wal meer kennen, zullen hoofdschudden en zeggen dat 'tniet mogelijk is in een zoo kort 'lostek ook maar een allervaagst idee te geven van zjjn leer. Dat zal dr. De Hartog zich dan ook wol niet voorgesteld hebben. Hjj beoogde alleen ^verspreiding van zakoijjke kennis aangaande de hoofd trekken der systemen", een zoo helder mogoljjk overzicht. In dat zoor moeielgk werk is de schrg- ver boven verwachting goed geslaagd en als een inleiding tot de Kantiaanscho wijsbegeerte kan men geen zich beter werkje wenschen. De taal van Kant zoo zwaar om te begrjjpen en te volgen is hier vervan gen door oen heldere, gemakkelgke be toogtrant en nu voor eiken leek te verstaan. Dr. de Hartog zal ongetwijfeld wel goede redenen gehad hebben om het zestal philosophen te kiezen, dat we hierboven zuster zorgt er voor, dat wjj te eten krjjgen". »Dat is de eenige verdienste, die gjj mg toestaat," zei Julia vrooljjk. «Als ik mjjn broer boos wil maken, dan vraag ik hem wat hg wil eten. Och, wat hebben wg, vrouwen, al niet geleden door de maaltjjden der mannen. Ik b^njjl Frans zijn boeken". »En toch leest ze er geen vjjf minuten achter elkaar in", zei haar broer niet onvriendelijk. »Er zjjn hier geen romans, juffrouw Venn, waarin achoone prinsen sterven aan de voeten van smachtende jonkvrouwen en ik heb geen enkel boek, dat handelt over het verlies van de diamanten van den baron en den heer die ze gestolen had zjjn gerechte straf geeft. Het is jammer voor me Ik heb u verteld dat ik nog studeerende was het is dus aan u om mij te onderwijzen." Hg stapte lachend van dat onderwerp af en vroeg aan zjjn zuster welke hare plannen waren voor dien dag. Kwam zjj thuis eten Ging zij naar den schouwburg? Wat Esther betreft, die zou misschien liever willen uitrusten dien middag. Hg stelde haar voor om in den hangmat te gaan liggen in den tuin te midden van de rozonde thee zou daar dan om vjjf uur gebracht wor den. Esther moest vooral zeggen als zjj wat noodig had of wenschte, het heele huis was te harer beschikking. Nadat noemden. Toch missen we onzen beroem den landgenoot Spinoza wel. Het Kamerverslag. Uitg. Hartog en Bos, Amsterdam, f0,15. Een boekje, dat wekeljjks zal verschij nen en een volledig overzicht belooft te geven van wat in de Kamers en op po litiek gebied gebeurd 'S. Nuttig voor hen, die zooveel belang stellen in de redevoe ringen der volksvertegenwoordigers, dat zjj aan hetgeen de couranten er van zeggen niet genoeg hebben. Of deze uit gave >in een bestaande behoefte voorziet" zal moeten blijken. Gedenkboek. Uitg. J. C. en W. Altorffer, Middelburg. De hoofdcommies ter provinciale griffie van Zeeland, de heor H. J. G. Hartman heeft van het bozook van de koningin en den prins aan onze provincie een gedenkboek samengesteld, dat in alle op zichten volledig mag genoemd worden, 't Is een werk van 261 bladzgden met 24 fraaie en duidoljjke platen en 2 platte gronden. Het bevat letterlijk alles wat met dit hooge bezoek in verband stond en een aaneengeschakeld prettig geschre ven verhaal van de verschillende toch ten door het vorsteljjk paar gemaakt. De lmistorrjjko ontvangst, die Goes aan de koningin cn haren gemaal had bereid neemt 21 bladzgden van het gedenkboek in en de beschrjjving eindigt: »Het bleef overvol op straten en £leiiien en in cafó's. Overal werd ge danst en gesprongen, gejoeld en gelachen, kortom Goes look oen groot huisgezin, waar men eendrachtig een reusachtig feest vierde. Geen wanklank werd ver nomen en wederom is onomstooteljjk be wezen geworden, dat de Goesenaren kranig weten feest te vieren." Staten-6eneraal. TWEEDE KAMER. Nu is de regeering aan het woord geweest over de motie-Bos (staats-exploi- tatio van spoorwegen). Eerst minister Bevers, daarna zjjn ambtgonoot Kolkman. Het is niet verwonderlijk dat, na al wat er reeds over de quaestie is gesproken en geschreven, minister Bevers er niet veel meer van wist te maken. Maar hjj maakte er dan ook niets van. Als een conducteur die, aan het eindstation ge komen, alle deurtjes openmaakt om te kjjken of er niemand meer in zit, liep de heer Bevers langs de sprekers, keek zjjn blaadjes na om te zien of er nog een argument in zatgeen een meer Dan de deur dichteen volgende 1 Ook was zjjn rede deugd in oen spoorweg- speech vol ^aansluitingen". Daar werd, voor zoover het de bestrijding van staatsexploitatie belangde, geen enkele aansluiting gemist. De Minister >sloot zich aan" bjj de heeren Van Citters, Pierson, Lohman, Plate, Van Dedem, Van Karnebeek, ja, zelfs vond hg óók nog atnsluiting aan een train omnibus door er bjj te voegen>en bjj zooveel anderen". Ook de felste tegenstander van de staatsexploitatie zal wel moeten toegeven dat verreweg do dunste speechen over dit onderwerp Vrijdag door de Ministers geleverd zjjn. Mr. Bevers heeft zelfs geen hg haar nog een paar andere ideeën aan de hand gedaan om haar op haar gemak te zetten, ging hjj naar de bibliotheek en liet de twee vrouwen samen allee i. Ondanks zichzelf scheen Julia toch meer op haar gemak te zjjn, zoodra hg er niet meer was. Zjj nam Esther bjj de hand en ging met haar naar den tuin. Het was toen oDgeveor drie uur en de heerljjke atmosfeer van een zomer namiddag was overal te voelen. Esther vond den tuin niet minder mooi dan zjj gedacht had. Er waren massa's rozou. Zeldzame bloemen, waarvan zjj er enkele kende en andere niet, vervulden de lucht met een welriekenden geur. De fontein spoot en er kwam een haar onbekende essence uit waardoor de atmosfeer afge koeld en geparfumeerd werd. De stilte was onverstoord en, tot op een zekere hoogte, bjjna onnatuurljjk. Geen enkel straatgeluid drong hier door. De zonder linge vensters van het paviljoen keken van alle kanten op haar neer. Het had een onbewoond huis kunnen zjjn maar Esther ontdekte woldra dat het niet zoo was. Zjj stond nog nieuwsgierig te turen naar die vreemd gevormde ven sters toen voor een vun die ra enen op eens een gezicht te voorschjjn kwam dat ODmiddelljjk haar aandacht trok. Het was hefc gozicht van eon jonge vrouw, een afschuwelijk leeljjk en verwrongen ge zicht dat echter in hooge mate het mede moeite gedaan iets nieuws te zeggen, zjjn rede was zoo duf en zoo saai, dat het moeite kostte er naar te luistereD en dat men achteraf de genomen moeite nog betreurde ook. Mr. Kolkman zocht zjjn kracht in laag bjj de grondsche kwinkslagen, jegens de heeren Van Karne beek, Treub en Lely gericht en sommige daarvan ieken ous zelfs voor een Minister uit dit jolige Kabinet niet gepast. Zoo is de eerste termjjn van deze dis cussie gesloten. Dat de motie, naar 's heeren Aalberse's systeem gewjjzigd dan wel in haar oorspronkeljjken vorm, zal worden aangenomen, gelooven wjj niet. Maar in elk geval zal dit debat hot voor deel hebben, dat de publieke opinie op de quaestie wordt gevestigd. En met den hoor V an Karnebeek achten wjj dat resul taat reeds de moeite waard. Kunst en Wetenschap. Art. 188 der Gem.-wet. De burgemeester van Den Haag heeft zich waf men noemt rin den vinger ge sneden". Om een paar fanatieke katho- lioken ter wille te zjjn heeft hjj in een FranBch stuk enkele gedeelten laten schrappen. En nu kan men geen courant ter hand nemen, waarin die burgemeester niet bespot wordt of zjjn handelwijze scherp gelaakt. Zoo sehrjjft de Nieuwe Courant »Wij betreuren het dat onze burge meester heeft toegegeven. Immers, waar moet het heen, indien men ter wille van een aantal menschen gaat verbieden niet slechts passages, waarin iets tegen een geloof wordt beweerd, maar zelfs die, waarin enkel een algemeen bekend his torisch feit wordt verhaald en dan nog wel een feit, dat door geen sterveling kan worden gebruikt om er argumenten tegen het geloof uit te putten. Wjj hooren er slechts wat van ver tellen minder dan iederoon er over kan lozen. Wjj hooren er bovendien met de grootste verontwaardiging, met walging en afschuw op het tooneel over spreken Sardou laat meermalen en zeer duideljjk. blijken hoe hij denkt over deze gemeen heid. Het Hbld. zegt o. m. Er waren ditmaal geen opruiende pa piertjes van katholieke zjjde verspreid, die rustverstoring konden doen voorzien er was alleen een verontwaardigd stukje in De Residentiebode geweest, met een bedekte aansporing aan den burgemeester er in, om zulke vertooningen, die ergernis zouden govon aan de katholieken, toch niet te duiden. En terstond is burge meester Sweerts weder bereid bevonden oni aan die aansporing tej voldoen. Dit maal moet hjj do bestreden gedeelten dus strjjdig geaGht hebben met de zedelijkheid. In Den Haag en in nog enkele andere kleine nesten van Brabant en Limburg, loopt de pastoor even naar den burge- moester, of de redactie van het locale katholieke blaadje sehrjjft een stukje, waarin zjj zegt hoe zij het hebben wil, de burgemeester antwoordt>Best, Heer oom" of s>'fc Zal gebeuren, meneer de redacteur" en zoo gebeurt, het. Zoo gebeurt hetin La Capitale de la Paix. Maar zulke gebeurtenissen doen weer eens duideljjk zien, hoe groot goljjk prof. Oppenheim heeft als hjj in zjju standaard- lijden opwekte. Een oogenblik verscheen het gezicht voor hot raam, maar werd dan achteruit getrokken, als door een onzichtbare hand. Esther wist zelf niet boe het kwam, maar zij schrikte van die plotselinge verschjjning. Het was alsof eene stem tot haar had gezegd»Wees op je hoede Wie was die vrouw? Wat deed zjj in dat huis Gedurondo dat tooneeltje was Julia bezig om de touwen der hangmat te ontwarren en dus merkte zjj niets van de verbazing van Esther «loch van de reden van die vorbazing. Ofschoon Esther erg van streek was, had zij al het plan opgevat om er niets van te zeggen. Haar helder ver stand zei haar, dat als zjj werkeljjk in gevaar was, het haar niets zou helpen al biechtte zjj alles op. En zjj kon zich niet denken, dat iemand als dr. Xavier oen jong meisje met de een of andere lage bedoeling in zjjn huis zou lokken. Maar er was toch iets aan dat huis en zjjne bewoners verbonden, dat haar ver stand te boven ging en haar achterdocht opwekte. Hoe afschuwljjk haar toestand ook een uur geloden geweest was, was zjj toch niet zeker er van dat dezever- aodering oen verbetering was en dus luisterdo zjj vol angst en onzekerheid naar de vrooljjke Julia en hare praatjes. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1908 | | pagina 1