N". 14 1908,
Zaterdag 1 Februari.
958U" jaargang.
De Ster van het Zuiden.
Buitenland.
GOESCHE
COURANT.
Telefoonnummer 23. Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
Oe aiigavn Inzer Oonraat geschiedt Maandag-, Woensdag- es Vrjjdag&vond,
uitgezonderd op feestdagen.
Frjjl per kwartaal, in Goes jf 3|73p buiten Goes, franco, jf l,fS«
Afzonderljjko Kommer9 cent.
inxerjding van advertentiërc véor- 2 ur*ti op don dag do*
uitgavo.
De prjji der gewone advertentiën is van 1 5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfdo advertentie wordt de pip»
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 rogels 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Bij dit no. bthoort een bij veegsel.
Op don Uiikijk.
Vrouw of sfinx. Een
cacophonië. Foil >Zeeuw".
Een Amsterdauischo sigarenmaker was
tot 2 jaar gevangenisstraf veroordeeld,
omdat hg zjjne vroegere verloofde met
een mes in het hoofd gestoken had, waarbij
't slechts aan een toeval (het mes stuitte
af op een haarkam) te danken was, dat
bet meisje niet werd gedood. Deze week
is die zaak behandeld door den Eoogen
Raad en na vermelding der feiten zegt
een verslag van die rechtsbehandeling
nuehter >Sedert is de sigarenmaker met
bet meisje gehuwd".
Iets eigenaardigs ligt daar toch wel in.
Een jonge vrouw verbreekt eene verlo
ving, omdat de aanbidder haar niet bevalt.
Hg poogt haar te vermoorden, plant haar
een mes in het hoofd en die kunstbewer
king maakt zco'n gunstigen indruk op
haar, dat zjj onmiddellijk in een huwelijk
toestemt.
Wat is er al geschreven over het on
begrijpelijke, het sfinxachtige in de vrouw,
wat al knappe bollen hebben gespeurd
in het vrouwenhart en nog immer is
betwjj weten niet.
De vrouw verraadt nooit haar geheim,
zei de grootc Koningsberger, de filosoof'
Kalt en de wjjsgeer Weininger verzekerde
dat de vrouw niet zich zelf kan zjjn.
Nietzsche wil baar zweepslagen geven,
Balsac meent, dat zjj een wezen is, dat
tusscben den man en de engelen staat,
Wilde spot dat zij een sfinx is zondor
raadsel, Democritu» voert aan Bjj de
vrouwen hebt ge geen keuze; ze zjjn
geen van allen iets waard, laat hg er
beffeljjk op volgen. Anaximander zuchtte
Er is geen duivel boozer en listiger dan
de vrouw, waarom veroorloofden de goden
baar op aarde te komen. Da Engelsche
dicbtir Pope bad de overtuiging iedere
vrouw is in baar hart een slang maar
zijn landgenoot Kingsley antwoordde, dat
de vrouw is de eenige ware zendelinge
der beschaving, broederschap en verge
vende liefde. Lang van haar, kort van
verstand, oordeelde Schopenhauer, doch
Nietzsche, de man met de zweep, stelde
er tegenoverde mannen hebben 't ge
moedsleven en de hartstochten, de vrouwsn
het verstand. En ten slotte we moeten
ééns eindigen met het aanhalen maakt
de schrjjver Edw. Caskoden veel goed door
te zeggen, dat één vrouw meer goedheid
en gemoedsadol in zich heeft dan een
gansch leger van mannon.
Wanneer we bjj filosofen, schrijvers cn
en dichters te rade moeten gaan om iets
van de vrouw te loeren kennen, loopen
we wel gevaar in een verwarde onzeker
heid te geraken.
Misschien is Ibsen 't dichtste bjj de
oplossing. Hg zei, dat niet de vrouw een
sfinx is, maar dat de man haar als zoo
danig wil zien en haar zoo uitbeeldt om
haar daardoor voor zich zelf grootero
bekoring te geven.
Er krassen akelige tonen in het chris
telijke coalitie orchest. Nauwelijks zrjn
da disharmonische klanken, die prof. Fa-
bius deed snerpen, met tromgeroffel en
bekkenslag overstemd, of uit den christe
lijk historischen hoek toornen scherpe
fiuitgillen.
Nu is 't de Savornin Lobman, die tegen
den dirigent Kuyper vinnig accoordon
inzet. Onze afgevaardigde sohreef in zijn
blad De Nederlander eenige artikelen over
32 FXÜILLMOM,
Vertaald uit het Italiaansch.
Da generaal gaf de helft aan Carluccio,
de andere helft stak hjj bjj zich.
»Nu zjjn we klaar. Tot weerziens heden
avond."
Daarmee ging do generaal naar den
halfdonkeren achtergrond van de herberg
en sprak vertrouwelijk met den kastelein,
met wien hjj kort daarop door een deur
achter in bat lokaal verdween. Castaldi
dronk langzaam den door hem bestelden
wjjn uit, en zag eenigszins verbluft voor
zich heen.Wat had dit alles te beteekenen
Was hjj in handen van twee schurken
gevallen, die zich vrooljjk over hem maak
ten en zjjn geld deelden Of had hij
inderdaad voor den beruchten chef van
do Camorra gestaan Was deze man
werkeljjk in staat te doen, waartoe
de heer Ghilazzi aan de spits van
een heel leger politiemannon geen
kans zag?
»Gjj ontmoet mg dus vanavond aan het
de Kuyperiaansche ziekte- en verzekerings
wetten, die het volgende doen uitkomen.
lo. dat door een doel der recbterzjjde
nl. door de Ghr.-Historische fractie, word
betwist of die wetsontwerpen wel inder
daad het Christeljjk uitgangspunt hadden
on het Christeljjk karakter drotgon, waar
op de rechterzgde pleegt prat te gaan
2o. dat dit deel der rechterzgde,
waarschjjnljjk vermeerderd met enkele
anti-revolutionairen van hit type-Fabius
dientengevolge principieele bezwaren te-
gon die wetsvoorstellen had, zoodat de
aanneming met hun hulp vei re van ver
zekerd was
39. dat di voorbereiding gebrekkig
was, dat ever tal van belangrjjke vraag
stuk kea door den ontwerper vrjj luchtig
was heen geloopen, en dat uit een en ander
een overhaasting en een jagen spreekt,
die slechts verklaard kunnen worden uit
de vrees om door anderen overtroefd te
worden.
En dan beschuldigt hjj niet slechts,
maar toont ook klaar en onwederlegbaar
aan dat Kuyper zelfs geen poging ge
waagd heeft om een eigen principieel
standpunt in te nemen bg de verzekerings
wetten, zoodat het literale kabinet de
wetten zonder wijziging in de toelichting
kon overnemen. En de heer Lohman doet
verstaan dat Kuyper haastig en ondoor
dacht deze niet-christeljjke wetten af
roffelde om daarmede de voorheen
zoo geliefde, maar te veel verwaarloosde
kleine luyden, in tevreden kiesstemming
te brengen.
Arme Kuyper. Hg overleeft zjjn roem
en dit is altjjd een droef gezicht. Twoe-
maal werd hem den toegang tot de Kamer
geweigerd, van een ministerieelen zetel
werd bjj weggekeken, Fabius striemde
hem en nu is 't Lohman, die medewerkt
om hem van leider te maken tot ljjder.
De Zeeuw gelooft dat ze vzoo correct
mogeljjk" gehandeld heeft mot het plaat
sen van het bericht uit De Volksbanier
over Troelstra's scheiding en als bewjjs
daarvoor voort ze aan dat ook de vrij
zinnige Bergen op Zoomsche Courant de
tjjding opnam.
't Gebeurt niet dikwjjla dat De Zeeuw
een vrijzinnig blad tot voorbeeld neemt
en nu zo 't gedaan heeft was 't juist eon
slecht voorbeeld. Want dat do B. op Z.
Courant ook zulke sleehte manieren toon
de, daaruit bljjkt niot dat De Zeeuw
daarin wel mag volgen.
Lees eens, o brave Zeeuwwat Het Volk
zolf hierover zegt. Ge kunt 't vinden in
ons Persoverzicht.
't Stelt ons ook wel eenigormate to leur
dat De Zeeuw zich zoo volkomen onbe
kend toont met de moest elementaire
beginselen van persusances.
Het blad zegt dat 't het bericht had
overgenomen uit een andere courant en
de initialen van die tweede-handschbron
er onder geschreven had.
Uit welke courant was het beschamend
bericht Uit De Volkebanierdaarmede
dus hadden wjj alleen te maken als het
blad dat de beschouwing de wereld in
aond en met De Zeeuw die het overnam.
Welke statiorB liggen tusschen Volksbanier
en Zeeuw raakt ons niet.
Doch bedenkelijker is wat De Zeeuw
gisterenavond deed. Het bovengenoemde
was slechts onwetendheid, gisteren echter
ontaardde die in boosheid. Het blad
schreef
»Maar a propos, de Goesche Crt. haeft
indertjjd haar lasterljjk stukje aan 't adres
van den Almkerkschen kerkeraad niet
Molo, Carluccio".
»Zooals ge wilt".
»Aan het Molo. Begrepen En nu wil
len we gaan"'
>Nog niet. Ge moet nog wachten
»Op wat".
»Tot bjj weg is".
»Wie
»De generaal".
Na eenige minuten, in welker verloop
Castaldi aan het venster stond en mis
moedig op de glasruiten trommelde, ging
een Franciskanermonnik buiten het plein
overhjj scheen uit het huis gekomon
te zjjü, waarin zich de wjjnkneip van
Pietro bevond. De monnik jjlde op zjjn
sandalen blootsvoets en met gebogen
hoofd weg en verdween tusschen de
menigte. Het zou volstrekt Castaldi's
aandacht niet getrokken hebben als de
waard niet spoedig erop weer was binnen
gekomen, waarop Carluccio dadeljjk zeido
»Wjj kunnen gaan".
»Is bij al weg
>Kom", Z8ide Carluccio in plaats van
eenig antwoord. Nadenkend ging Castaldi
heen. Wat moest hg van dat alles denkeL
Wie was toch die man, welke diensten kon
hjj be wjj zen Kon Castaldi er gerust op
ingetrokken. Thans verhaalt zjj weer van
een brutale wetsontduiking aaD de cbr.
school te Eibergen. We zullen zien wat
ook van dit verhaal waar zal zjjn."
'tls een leeljjk trekje dat De Zeeuw
hier te zien geeft. Het bericht uit den
Almk. kerkeraad is in ons blad breedvoerig*
weerlegd door dl. W. Bosch geref. pr«d.
aldaar en bg het wetiontduikingverhaal
6taat, dat we het uit Het Volk overnamen.
De Zeeuwdie ens opoDljjk van zulke
ignobele daden beschuldigde, kon en
moest weten dat 't onwaar was wat ze
schreef. Wist ze 't niet, dan bljjkt daaruit
een zeldzame slordigheid en lichtvaardig
heid wist ze 't wel dan bljjkt iets nog
veel ergers.
Als De Zeeuw toonen wil niet schuldig
te staan aan opzet tot valsch besehul-
digen zal ze Maandag baar boosaardigen
uitval jegens ons herroepen.
We behoeven dat niet te verzoeken,
we eisehen hel.
Een troonrede.
Woensdag was hot een groote dag in
het leven der Londenaars. Toen toch
werd met de gebruikelijke pracht en praal
het Engelsche Parlement geopend en als
naar gewoonte deed de koning dit per-
soonljjk in tegenwoordigheid der ko-
ningin.
De troonrede begon met de verklaring,
dat het bezoek van den Duitschon keizor
en de keizerin hem en de koningin een
bron was van groot genoegen. De harte
lijke ontvangst door het volk werd op
grooten prjjs gesteld en kan Diet anders
dan de vriendschappelijke betrekkingen
tusschen de twee naties bevestigen.
De verhouding tot Duitschland i6 dus
wel zeer verbeterd door dit bezoek.
Minder vriendelijk was de koning in
zijn uitlatingen over de Congo.
De Britsche regeoring, zoo heette bet
in de troonrede, is zich ten volle deu
grooten angst bewust, gevoeld door de
behandeling van d« bevolking in don
Congo. Vertrouwd wordt, dat de onder
handelingen tusschen don Souverein van
deD Congostaat en de Belgische regeering
een menschlievend bestuur van den Congo
zullen verzekeren, in overeenstemming
met do akte van Berljjn.
Die menschlievende Engelsche regee
ring Wat jammer dat in Engeland go-
durende den Zuid-Afrikaanschen oorlog
die menschlievende stemming nog niot
heerschte, dan hadden zoovele vrouwen
en kinderen het leven niet behoeven te
laten in de concentratie-kampen.
De troonrede roert verder nog vele
andore internationale kwesties aan, maar
over Marokko werd geen woerd gerept.
Uit Portugal.
Do reeds zoo lang loopendo onheil
spellende geruchten worden bevestigd.
Er schjjnt in Portugal werkeljjk grooto
onrust te heerscheD.
De politie zet haar nasporingen voort
en bljjft de troepen bewaken. Zij verhoort
verschillende hoofden der republikeinscho
partjj en van de progressistische dissi
denten. Sommige republikeinen maken
zich gereed Portugal te verlaten, zoo
wordt officieus gem«ld.
Uit dit offieieuse telegram bljjkt wei,
dat het op het oogenbhk spant in Portugal.
De mededeeling, dat de politie do
troepen bewaakt, geeft veel te denken.
zjjn, dat hjj zich misschien niet op geheel
nutteloozo wjjse met twee gewone sehel-
men compromitteerde
XIII.
Hertog Attilio had na zjjn eerste ont
moeting met Elvira De Vries een zeer
onrnstigen en slageloozen nacht en toen
bg tegen den morgen eicdeljjk insliep,
was zjjn slaap met droombeelden vervuld,
meer beangstigend en phantastisch dan
hjj zo nog ooit had gehad. Hij zag in
zjjn droom Elvira als een ijle hemelscho
gedaante voor zich uit zweven, schoon
en bevallig als een engel.
Toen hg ontwaakte, stond de zon reeds
hoog aan den hemel en hg kleedde zich
haastig aan. Het viel hem in, dat graaf
Tozzo bem had beloofd, heden bg hem
te zullen komen vanwege de bewuste zaak,
die hjj zich gisterenavond op zjjn eere
woord verplicht had hem te zullen ont
hullen. Vreemd Wat hjj gisterenavond
nog door allerlei uitvluchten had zoeken
te ontgaan, daar verlangde hij zoo vurig
naar, als hing het heil zjjner ziel er vanaf.
Hjj werd ongeduldig, toen Tozzo niet
dadelgk verscheen, zooals hjj het ver
wachtte, en juist toen hjj op het punt
Binnenland.
De Kabinetscrisis.
Naar De Fost, het katholieke Nieuwsblad
voor Gelderland, van welingelichte zjjde
zegt te vernemen, zal mr. Kolkman
stellig in het nieuwe kabinet zitting
nemen, on is het bericht eener b**oeming
van kolonel J. G. baron van Voorst tot
Voorst, tot minister van oorlog, geheel
ongegrond.
Een later bericht meldt dat de miirs-
terieele crisis op dit oogenblik in deze
phase is gekomen, dat de Kabinetsfor
mateur, behoudens de laatste nog nood-
zakeljjke conferenties, met zjjn voordracht
tot samenstelling van oen Kabinet weldra
gereed zal zijn.
De N. Ct. echter zegt reden te hebben
om aan de juistheid van dit bericht te
twjjfelen, althans voor zoover de porte
feuille van Oorlog betreft.
Sabotage. Aan de sigarenfabriek dor
firma Van der Tack te Eindhoven waar
reeds herhaaldoljjk sabotage" voorkwam,
was dit ook gisterenoebtond weder het
geval. Drie malen herhaalde de patroon
de aanmaning, dat men hem den schuldige
op zjjn kantoor zou komen opgeven, of
algemeen ontslag zou volgen. Toen dit
zonder gevi lg bleef, is de fabriek geslotoD
en het werkvolk, pl. m. 80 man ontslagen.
Tweede Kamer. De Tweede Kam ei-
der Staten-Genaraal is thans ter vergade
ring bjjeengoroepen tegen Dinsdagmiddag
4 Februari, half twee.
Onbewoonbaar verklaard. Door de
Gezondheidscommissie te Ruinerwold is
do dienstwoning van don haltechef S.S.
aldaar onbewoonbaar verklaard.
De Commissie heeft denjbewoner aan
gezegd, dat hjj uiterljjk 1 Febr. de villa
moet verlaten, dus op zeer korten tormjjn,
Verbrand. Woensdagnacht verbrand
de op do Wester Meenthe te Noord wolde
eene arbeiderswoning, bewoond door de
ongehuwde broeders Zwier Anthonio.
Een der beide broeders wildo de geit
nog redden, bjj keerde echter niet torug
en eenigen tijd later vond men zjjn ver
koold ljjk.
Exploitatie. Men meldt uit Antwer
pen aan de 's-Hert. Ct.
De politie heeft hier gearresteerd de
23-jarige Hollander G. F., die te 's-Her-
togenbosch een 18-jarig meisje bad opge
licht, en haar, ten zijnen voordeele, in
de straten van Antwerpen liet bedelen.
De jonge man schjjnt nog ernstiger dingen
met de Hollandsche politie te verrekenen
te hebben.
Het meisje is naar hare euders te
's-Hertogenbosch teruggezonden.
JJsongelukken. Te Rotterdam zakten
vier jongens, die zieh op het brooze ijs
van den Boezemsingel gewaagd hadden,
daar door. Twee werden gered, doch
toen de 15-jarige A. v. Brussel en de
13-jarige M. Beken worden opgehaald
bleken ze reeds te zjjn overleden.
Staten-Generaai.
EERSTE KAMER.
De heer Woltjer heeft een zoo dolle
redevoering gehouden in den Senaat, dat
we er een belangrjjke ruimte voor over
moeten hebben em er iets van mede te
deelen.
Men moet dan weten, dat de natuur
kundige Otto Erich Haas in een Duitsch
tjjd8chrift heeft geschreven, dat gezette
studie der pbysica tot de stelling leidde,
stond zelf Daar hem toe te gaaD, trad
de graaf eindeljjk bij hem binnen.
»Ge komt laat," verweet hjj hem
eenigszins genaelpk.
»Ge hebt mo dus verwacht Dat ver
heugt mij. Zooveel te meer mag ik
hopen, dat gjj nu de mij gedane be
lofte zult nakomen".
»Ik begrjjp niet, hoe gjj daaraan
kunt twjjfelen. Ben ik ooit in gebreke
gebleven een belofte na te komen Wij
zullen het kort maken, Emilio. Mijn
lichtzinnigheid heeft mg weer een leelgken
poets gespeeld en ik ben nu juist zoo
hulpeloos, zoo wanhopig dat ik uw bij
stand noodig heb. Wanneer het ons niet
gelukt, de zaak in het reine te brengen,
zonder dat iemand iets verneemt, wan
neer mejuffrouw De Vries hoort, dat ik
op mjjn woord, ik schiet mjj liever dood,
dan voor haar als een eerlooze te ver
schenen".
Graaf Tozzo schonk en sloeg een be
zorgden blik op dien jongon maD.
>Eerloos?" herhaalde hg verwonderd
»Wie zou durven beweren, dat gij eer
loos zjjt, Attilio".
»Zjj misschien. O, gjj kent haar niet.
Zjj heeft begrippen over fatsoen en
dit er een wezen bestond, welks macht
zich boven de natuurwet verheft. De heer
Haas voornoemd schijnt liberaal. Voorts
heeft een Amsterdamsch hcogleeraar van
vrijzinnigen huize de mogeljjkbeid toege
geven van het bestaan van een God.... in
deze symptomen zag de heer Woltjor het
heuchcljjk beeld van verzwakking der
evolutieleer.
Alsof niet da meerderheid van vrjjzin-
nigoD geloovig, zjj het niet orthodox ge-
loovig, ware Alsof twee uitingen, geheel
in het liberalisme passoüd, iets zouden
bewjjzen Alsof van ongeloovige zjjde niet
een beroep koD worden gedaan op honder
den afvallige priesters en moedelooz»
dominé3 om dan naar 's heoren Wolt-
jer's trant en met een glimp van beter
recht te botoogen, dat hot gedaan is
met de Christelijkheid
Do heer Woltjer ging verder in zjjn
voorproeve van wat ons onder Christeljjk
bewind te wachten staat.
De vrjjzinnige beginselen leiden tot
gebrek aan eerbied voor het gezag en
tot ongeregelde, onzedelijke handelingen.
De spreker was wel zoo beleefd er bij
te voegen, dat de kopstukken der par
tgen zulks niet wensehen, maar hjj meen
de toch dat zg het niet konden beletten.
Wos niet 1903 met zjjn spoorwegstaking
een bewijs voor zjjn »t8lling En had hjj
niet in de Nieuwe Rotterdamsche Courant
van 29 November 1907 gelezendat
do sociaal-democraten in Lodz (Polen)
in betrekking staan tot roovers en de
partjjkas hadden zoek gemaakt 1
»Wjj teren dus barstte de spreker
uit nog steeds op do geestelgke energie
ons door de Christeljjko beginselen ver
leend zou men dan willen ontkennen,
dat hot Christendom, d. w. z. de kerk,
geen invloed op de politiek moet laten
gelden
Met zulke kool, zulke apekool, wordt
do nationale tijd varknoeia.
De heer Bevers had 't nog eens over
de kwestie met den Haagschen burge
meester, de heer Vermeulen motiveerde
zijn stem, de hetr Van Nierop over het
tekort bjj de Rijkspostspaarbank en de
heer Van den Biessen maakte zich als
gewoonljjk weer belacheljjk.
Gisteren heeft de Kamer de begrootin
gen aangenomen, de laatste slag is door
het scheidend Ministerie geleverd. Waar
lijk het is den Ministers niet moeiljjk
meer gemaakt en had niet de heer Re-
gout fcfor scherp veroordeeld hot optreden
van mr. Veegens in zake de benoeming
van een Directorium van drie personen
aan 't hoofd van 't Staatsmjjnbedrjjf, in
plaats van den aftredenden directeur-
generaal Wenkenbach er zou van
deze discussie nauweljjks iets bljjven
hangen.
Overigens bad Minister Veegens zich
niet te beklagen over gebrek aan waar
deering. Zooveel suiker als de heer Regout
aanbood om het bitter© drankje te ver
zoeten, heeft hjj misschien voor dezen
niet geproefd.
De heer Stork besprak enkele leemten in
do overdracht van ongevallenrisico en
en constateerde, dat in 't jaar 1907 slechts
weinige proces verbalen wegens ontdui
king der aangifte door werkgevers waren
opgemaakt.
Uit de Pers.
Clbricali taktiek.
De Middelburgsche Courant schrjjft naar
aanleiding van den strjjd der kerke-
ljjkon tegen dr. Kuyper
Verwonderlijk is met het oog op
normaliteit, zooais men er Blechts in een
Duitsch meisjespensionaat op na houdt.
Zij laat geen verontschuldiging, geen
lichtzinnigheid, geen hartstocht geldeD,
bjj het beoordeelen van het een of ander
feit."
»Als ik u mag verzoeken, Attilio,
wees kalmer en verklaar mij kort wat er
is gebeurd, want zoo onsamenhangend
als gjj nu spreekt, komen wjj niets verder.
Biecht dus openhartig op en zeg mjj,
wat ik voor u kan doen."
•Luister dan. Je weet immers nog dat
ik voor eenige weken over de honderd
duizend lire speelschulden te betalen
had, waarvoor ik mjjn eerewoord had
verpand."
•Natuurlijk weet ik dat. Ga maar
voort."
•Ik kon toen het geld niet krjjgen en
kon het tot heden ook nog niet, omdat
mjjn moeder ziek is. In deze bittere ver
legenheid nam ik de kostbare parure van
mjjn zuster, om mjj daarvoor geld te
verschaffen."
Wordt vervolgd).
I