N°. 5 i908.
Zaterdag 11 Januari.
95sle jaargang.
24 FEUILLKJON
De Ster van het Zuiden.
De uitgave ieior Oourast geichiodt Maandag-, Woeaidag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op fooitdagen.
Prjji per kwartaal, in Goes 0,75, bniten Goes, franco, f l,fB.
Afzoaderljjke nommeri 5 cent.
Inawnding van advartentiën vóop 2 uren op don dag dor
uitgave.
De prjji der gewone advertentien ie van 2 -5 regel» 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
ilechti tweemaal berekend.
Geboorte-, hnweljjki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regeli i f 1,berekend.
Bewijsnummer! 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave Vtin^dei'Naaml. Vennootschap „Goesehe Courant". Hoofdredacteur W. Kekremans.
GOESCHE
COURAIVT.
andere manier zjjn post kannen ontnemen.
En toch is zoo een dikwijls veel beter
dan de nietsnuttors, die den Paus inpraten,
dat zjj hun tjjd in de kloosters door
brengen met te bidden en zichzelf te
kastjjden.
Toen er een onderzoek in de kloosters
moest worden ingesteld, paste het Vaticaan
wel op, dat het geen wereldlijke geeste
lijken tot inspecteurs benoemde, maar het
zond de superieuren van de eeno orde, om
inspectie te houden bij de andere orde.
Hot was een gewone comedie. Wanneer
de wereldlijke geestelijkheid, nadat zjj
door de monniken wbb geïnspecteerd, van
haar kant een onderzoek bij de monniken
bad kunnen instellen, boe uitnemend had
zij zicb dan kunnen wreken".
Er scbjjnen ook nog andere redenen tot
twist te zijn.
Zoo heeft het Giornale cCltaha een on
derhoud gehad met een domheer van Fab-
briano, die zich beklaagde, dat de pastoors,
van staatswege goed worden betaald en
daarenboven nog groote sommen krjjgeD,
op de begrootiDg van eeredienst, met dit
dool uitgetrokken, ter belooniüg van
diensten b|j de verkiezingen, Wwijl de
arme domheeron van midden-Italië het
dikwjjls met minder dan vjjf hoüderd lire
per jaar moeten stellen. Hij wenschte
daarüm, dat alle domheeren zich zouden
vereenigen om verbetering in dezen toe
stand te krjjgen.
Zoo gaan de geestelijken in Italië
tegen elkander te keer.
Hoewel niet verkwikkelijk heeft deze
twist ook wel zjjn komische zijde.
Een burger-minister van oorlog.
Voor korten tjjd meldden we, dat er in
Italië een burger tot minister van oorlog
zou worden benoemd.
De gelukkige, die dat gewichtige ambt
verkreeg, is do senator Catbna.
Bjj zgn optreden zond bij een circulaire
aan het leger, waarin hij de noodzakelijk
heid van een strenge tucht bepleitte en
het gevolg is, dat bij nu ook dadeljjk do
waarheid ondervindt van het spreek-
woordt, dat fcooge hoornen veel wind
vatten.
Vele bladen verwjjten den nieuwen
minister naar aanleiding van zgn circu
laire, dat hg Dog militairistischer is dan
zgn militaire voorgangers.
Kunst en Wetenschap.
Ontdekte tooneeltalenten.
To Pargs verblijft tegenwoordig een
Siciliaansch tooneelgezelschap. Het troepje
staat onder leiding van zekeren Giovan
ni Grasso, vroeger vertoonei van een
marionettentheater, dat hg van zgn vader
geërfd had. Op zekeren dag had hg den
beroemdon tooneelspeler Rossi onder zgn
gehoor, die toevallig was binnengoloopen
met zijn leegen tjjd in een provincie
stadje, waar hg gastvoorstellingen gel,
geen raad wetend.
Hg ried Grasso tooneelspeler te wor
den en de poppen op den rommelzolder
te bergen.
Grasso vormde een troepje met een
paar familieleden en wat arbeiders en
spoelde aanvankelijk kleine, zelf gefabri
ceerde stokjes. In 1898 kwam hg naar
Rome, waar hij een uitbundig sncceB
oogstte.
Het eigenaardige van Grasso's ver
tooningen is het Sieiliaansehe karakter
werken mot hevig uitlaaiende hard-
8tocbten en volksneïviteit. De vrouwe
lijke ster van de troep is Mimi Aguglia,
in haar soort even goed als de leider
zelf.
Koude en kunst vuur.
Door de groote koude liep verloden
week een tooneelvoorstelling te Peters
burg in de war. Men zou een opera
vertoonen en de zaal was goed bezet,
maar het teoken tot ophalen van het
scherm liet zich wachten. Het publiek
gaf door geroep en gestamp zgn ongeduld
te kennen, waarop de directeur verscheen
om te vertellen, dat de tooneelspelers,
wegens de groote koude niet konden
optreden alvorens het tooneel verwarmd
was. Hg wees met een veelbeteekenend
gebaar naar een dikke ijs- en sneeuwlaag,
die het tooneel in een waar gletscher-
laodscbap herschapen bad.
Het publiek was zoo ontevreden dat de
pol'tie eraan te pas moest komen. Het
entreógeld werd terugbetaald.
Het is thans twee jaar geleden dat
Léhar's opeiette Die Lustige Witwe voor
het eerst opgevoerd is. En in die twee
jaar heeft het lustige weeuwtje den au
teurs niets dan goeds gebracht. De com
ponist, voor twee jaar nog een eenvoudig
onder-kapelmeestertje bjj een Oosten-
rjjksch infanterie-regiment, is thans
millionairde librettist ontving tot op
beden ongeveer achtmaal honderdduizend
Mark aan tantièmes. De uitgever te Wee-
nen, Bernard Herzmansky, Bchat zjjn
ontvangsten ruw berekend op anderhalf
millioen mark. Alleen te Londen zjjn
vijftigduizend exemplaren van de wals
verkocht.
In het geheel Léhar's vrooljjke operette
thans twintigduizend maal opgevoerd in
450 Europeesebe schouwburgen.
Binnenland.
Slechte bouw. Woensdagavond om
half elf is te Bergen-op-Zoom een in
aanbouw zjjnd huis in de Wassenaarstraat
ingestort, terwijl de stucadoors nog bezig
waren. Een werkman is dood uit de
puinhoopen gehaald, terwjjl twee met
°enigo kwetsuren vrjjkwamen. Men wjjt
het ongeluk aan lichten bouw en door
bouwen tjjdeDS de vorst.
Een gemoedelijke boel. Toen onlangs
Raadsvergadering zou worden gehouden
in de gemeente Echteld, nabjj Tiel, waren
slechtB drie van de zeven Raadsleden
aanwezig.
De voorzitter, de burgemeester, opeDt
de vergadering. De drie aanwezige Raads
leden zwjjgen.
De secretaris maakt den voorzitter
attent op het bepaalde bij artikel 48 der
Gemeentewet, nldat de Raad niet mag
beraadslagen of besluiten, zoo niet de
grootste holft van het bij art. 4 (derzelfde
wet) bepaald getal leden tegenwoordig is.
De voorzitter: »Dat is niets, dan laten
we er naderhand nog maar een bjjteekenen
op de presentielijst".
In deze vergadering werd een voor
dracht opgemaakt, bedoeld bjj art. 7 der
Zetterswot, een onderwjjzeres ontslag ver
leend enz.
Bij dit no. bshoort een bijvoegsel.
Na Dinsdag 14 Januari a. s.
wordt buiten de gemeente per
postkwitantie beschikt over de
dan nog onbetaalde abonnements-
en advertentiegelden over het
jaar 1907.
De Administratie.
vogelbescherming.
Op het 57ste Nod. Land-huishoudkun
dig congres sprak de heer E. D. van Dissel,
inspecteur der Staatsbosschen en ontgin
ningen te Utrecht, over vogelbescherming
en zeide, dat men hier te lande dat veelal
beschouwt als iets weekeljjks en sentimen
teels, iets waarvoor velen zich te hoog en
te trotsch gevoelen om er zich mede te
bemoeien en te weinig nog beseft men
hoe nauw onze belangen verbondon zjjn
met een goeden vogelstand.
Vooral in deze landbouwende streek
zgn de vogels van een niet te schatten
nut. Ook die welke als schadelijk staan
genoteerd. Hot is uiterst moeieljjk en
gevaarlgk te bepalen in hoeverre een
vogel nuttig of schadeljjk is te noemen
en men vergete niet dat de schade, welke
sommige vogels aan boom- of veldvruch
ten toebrengen, zooveel eerder wordt
opgemerkt dan het nut dat zjj doen. Een
vlucht spreeuwen, die in een kersen
boomgaard te gast gaat zal in het bouw-
of weiland naast den boomgaard onbe
rekenbare diensten doen door het ver
delgen van slakken, engerlingen, sprink
hanen enz.
We zullen nu dichterljjke beschou
wingen over de gevederde zangers e. t. q.
achterwege laten en ons alleen houden
aan het nut, het zichtbare en tastbare
nut dat deze dieren doen. Dit is zoo
groot dat, als de landman hiermee geheel
bekend was bjj geen enkele vogel, zelfs
niet de veel vervolgde musch, zou pogen
te dooden. Maar de landbouwer is er niet
volkomen van op do hoogte en voortdurend
worden deze diertje moorddadig vei volgd.
De vogels worden geschoten, gevangen,
nesten worden uitgehaald, eieren vernield,
ze worden door rasgenooten gedood, 's
winters komen er zeer vele door koude
en gebrek om enz. enz. En dat terwjjl
elk vogelljjkje beteakent.een vjjand min
der vaD Bchadeljjk gedierte.
Herhaaldeljjk zgn door ornithologen
maagonderzoekingen van vogels gedaan
en het aantal rupsen, wormen, veldmui
zen, insesteneieren enz., dat zo bleken
te hebben opgenomen, grenst aan het
ongeloofljjke. Hier is een enkel voorbeeld.
Drie blauwmeezen en drie donnenmeozsn
vraten dagelijks 9500 tot 10000 eieren
van de dennenprocessie-rups, benevens
elk 5 tot 10 meelwormon. Zeven andore
vogels vernietigden daags gemiddeld
1876 rupsen.
Wie zulke cjjfers ziet,'zal zich wel eens
bodenken voor hij op vogeljacht of nest
verstoring gaat.
In onze stad is goede voorbeeld gege
ven door het ophangen van nestkastjes,
die, hoewel zo niet van het beste model
zjjn, toch reeds veel bewoond worden.
WenBoheljjk zou 't zgn om een aantal
van Berlepscho nestkasten aan te schaffen,
dio voor matige prjjzen v rkrggbaar zjjn.
Zjj die het groote belang inzien om
Vertaald uit het Italiaansch.
»Dat moet in elk/geval verhinderd
worden," antwoordde hertog Cesare schie-
ljjk. »Vergeet niet, mjjnbear, dat het mjj
er vooral om te doen is de sieraden
ongeschonden terug te krjjgen. Ik ban
gaarne bereid, ter bereiking van dit doel,
een aanzienljjk geldeljjk offer te brengen,
niet zoo zeer om de waarde der sieraden,
dan wel om hun traditioneelo beteekenis".
Nadenkend zweeg de reohter van
instructie eenige oogenblikken an keek
uit het raam. Eerst na een vrjj lange
pauze zeide hg weer
»Gjj brengt mjj daar op een idee, dat
ik niet wil verzwjjgen."
>Spreek, bid ik u."
»Wat dunkt u, als wjj ons eens van
de Camorra bedienden om het ontvreemde
op te spi/ren
Hertog Cesare hief een weinig verrast
hel hoofd op. »Dat zagt gjj een
rechterlijk ambtenaar?"
Waarom niet?"
>Ik heb mg om tot ontdekking van
den diefstal te geraken, tot de justitie
gewend, de van staatswege ingestelde
de vogels meer dan tot nu toe voor ver
delging te behoeden, raden we lid te
worden ian de Nederl. Vereeniging tot
bescherming van vogels. Secretaresse
dezer vereeniging is jonkvrtuwe S. van
Citters, Villa Nieawe weg, Doorn. Voor
lidmaatschap betaalt men fl, f2,50 of
f 5 jaarlijks.
In het belang van den landbouw zou
't zeker zgn als velen tot die vereen igiag
toetraden. Door de brochures enz., die
de ver. aan hare leden toezendt, zou men
het noodzakeljjke van vogelbescherming
weldra erkennen.
Buitsnianü.
De positie der kleine mogendheden.
Tusschen de groote mogendheden bjjna
plat gedrongen is de positie der kleine
staten zeer moeieljjk.
Aan de andere zjjden hunner grenzen
zien zjj machtige volken zich in vollen
vrede voorbereiden op den oorlog en
tientallen millioenen wegworpen, ter vor
ming van een groot leger en een sterke
vloot.
Men moge dit goed trachten te praten
met het spreekwoord»Wilt ge don
vrede, bereidt u ten oorlog" doch dit
noemt niet weg, dat die kostbare oor-
logstoebereidselan andere volken tot
dergeljjke maatregelen dwingen.
Wat behooren onder die omstandig
heden de kleine mogendheden te doen
Nooit toch zullen zjj in staat zgn, hoe
zjj ook de uiterBte krachten inspannen,
als zjj seen hulp van andere krjjgen
met voldoende kans op succes een groote
mogendheid te weerstaan.
O. a. ons land verkeert in deze moeie-
ljjks positie, doch wjj zgn het eenige
niet.
Zoowel in ons land als in andere
kleine Btaten gaan soms stemmen op, die
met het oog op de nutteloosheid van
eiken tegenstand ingeval van een oorlog
met een der groote mogendheden, ont
wapening bepleiten.
Bjj ons te lande vindt men deze slechte
raadgevers uitsluitend onder de onver
antwoordelijke politieke tinnegieters,
doch in Denemarken is dit anders.
Daar zgn een aantal zeer ernstige
staatslieden, die met veel jjvor on veel
talent opkomen voor de overtuiging, dat
do steeds toenemende bewapening van de
groote mogendheden een verdediging vt n
Denemarken, zoq het ooit ernst wordt,
hopeloos maakten die meenen dat het
daarom beter is geitoonweg die waarheid
te erkennen, en dernalve te ontwapenen
of zich ten hoogste te bepalen tot een
soort »grens- en zeepolitie". Zjj zgn er
van overtuigd, dat de materieele en in-
tollectueele beschaving van Denemarken
een voldoenden waarborg biedt, dat de
greote mogendheden ook de politieke
zelfstandigheid van het land zullen eer
biedigen.
Dit alles klinkt zeer aandoenlijk, maar
het beste is, in de ee.ste plaats misschien
wel voor een klein land, niet al t* veel
te veel te vertronwen op die eerbied voor
de intellectueele beschaving van een volk.
Heeft b. v. Engeland iets laten bljjken
van die eerbied, toen het een leger van
honderdduizenden uitzond naar Zuid-
Afrika om onze stamverwanten te onder
werpen 2
Wel is waar zullen landen als Neder-
organisatie tot bestraffing der misdrjjv8n,
en gjj, zelf het orgaan dezer macht,
verwjjst mg naar de spitsboeven om weer
in het bezit van mijn eigendom te geraken?"
»Wat voor verwonderijjks is daarin
gelegen, hertog? Ik ben sedert 20 jaren
rechter van instructie, wanneer ik u dus
zeg wat ik in dit geval voor practisch
houd, dan moogt gjj er u gerust op
verlaten."
»Maar."
>Luister een oogenblik. De toestanden
zooals ze zich nu eeDmaal in Napels
ontwikkeld hebben, eD ik ze door een
jarenlange ervaring heb leeren kennen,
dringen mjj er toe, u aan te raden u
niet op de politie te verlaten. Onze
politieagenten worden, zooals gjj weet,
slecht bezoldigd en dientengevolge hebben
wjj ook slechte agenten, menschen die
vreezen krachtig in eeno organisatie in
te grgpen, welke sedert eeuwen in het
NapolitaanBche volksleven voortwoekert,
en waarin zich altijd leden bevinden,
die op een goed gerichten dolkstoot niet
zien, wanneer zij zich daardoor van een
hardnekkigen en energiekon vjjand kun
nen bevrjjden.
Wie van onze politieagenten zal zich
daaraan voor eene bezo diging van on
geveer 30 soldo 1) daags bloot stellen
1) Een soldo staat geljjk met een
halve stuiver.
land en Denemarken niet veel uit kunnen
richten tegen de overmacht van een
groote mogendheid maar zoo'n mogend
heid zal zich wel twee maal bedinken
eer zjj den oorlog verklaart aan een
klein volk, dat vertrouwen kan op eenige
honderdduizenden, »die het sterven ver
staan," zooals Multalüti zich eens uit
drukte.
Komt een klein land echter in een
conflict, waarbjj de leveusbelangen van
eon groote mogendheid betrokken zgn,
dan zal deze natuurlgk niet aarzelen haar
toevlucht te namen tot wapengeweld als
er geen andere uitweg open is.
Maar indien dit kleine land volstrekt
niet beschikt over eon weermacht, dan
zul een andere mogendheid wel eerder
tot dwangmaatregelen overgaan.
Hoe sterker de weermacht, hoe minder
kans, dat men met de wapenen gedwongen
zal worden tot toegeven aan de ei9Chen
van anderen.
Zoo zou b. v. een reden, die Engeland
zou drjjven tot een oorlog met Turkge,
eerstgenoemd land niet tot een göwapend
optreden tegen Duitschland doen over
gaan, zelfs al weet John Buil, dat zgn
machtige vloot hem ook in dit geval
succes zou waarborgen.
In Denemarken nu is dezer dagen
tegenover de tegenstanders van ontwa
pening gevormd een nieuwe partg, die
der Vrienden van de verdediging", waar
toe zoowol leden der rechterzjjde als der
linkerzjjde toegetreden zgn. De nieuwe
partg die den naam »Nationale partg van
vooruitgang" koos, wil een krachtige
voorbereiding voor de landsverdediging
met ingrjjpende hervormingen van het
leger in democratischen geest. Zjj zal een
blad uitgeven de Nationaal-Democraat dat
voor die beginselen propaganda zal maken.
Naijver onder geestelijken.
De najjv6r heeft in dit aardscho tranen
dal al heel wat twist en tweedracht ge
zaaid. Onder kooplieden vindt men de
jaloezie, onder geneesheeren, onder krijgs
lieden, onder handelsreizigers, kortom
onder alle soorten van beroepen.
Het hevigst is ze misschien wel (o, ironie)
onder hen, die de predikers moeten zgn
van de eeuwige schoonheid, onder de
kunstenaars.
Nu echter is in Italië een hevige
najjver uitgebarsten onder hen, die geroe
pen zgn het evangelie der liefde te
verkondigen, n. 1. onder de geesteljjken.
De oorzaak is, dat de Paus den monni
ken de voorkeur schgnt te geven boven
de wereldlijke geestelijken. De monniken
krjjgen alle goede poBtjes.
Toen kortelings de Paus tot nieuwe
perscensoren 14 monniken en slechts 2
wereldlijke geestelgken benoemde, barBtte
de bom opnieuw los.
De pers bemoeit zich ook met het
go*.al. De Italië zegt, dat de monniken
een gewichtige plaats in de kerk beginnen
in te nemen. Alleen zij worden uitgezon
den om de wereldljjke gaestelgkheid van
Italië te bezoeken en te inspectoeren en
naar aanleiding van hunne modedeelingen
zgn reeds een groot aantal bisschoppen,
generaal-vicarissen en seminarium-pro-
ftssors in engenade gevallen.
Men weet wel, zoo zegt heel venijnig
de Italiëdat de monniken er altijd plezier
in hebben, als zjj een van do loden dor
wereldljjke geestelijkheid op de een of
»Maar dat is toch ongehoord 1"
»En toch is het niet anders. Aan do
eene zjjde eene van generatie tot generatie
overgeërfde organisatie, welke niet alleen
uit erkende spitsboeven en misdadigers
bestaat, maar waartoe cok tal van perso
nen behooren, die een mantccbap-
peljjke positie innemen, eer, organisatie,
welke door de onrechtvaardige en harde
heerschappij van vreemdelingen, waaron
der Napels eeuwenlang hoeft gezucht,
populair geworden is.
Aan de andere zjjde slecht betaalde
ambtenaren, die er in de meeste gevallen
do voorkeur aan geven, niets te zien en
Diets te weten, wanneer daarmee eenig
persoonljjk gevaar verbonden is. Ziedaar,
hertog, de keus die gjj hebt."
»Maar ik kan me toch onmogelijk zelf
mot dat volkje in contact stellen".
»Dat is ook niet noodig. Laat dat maar
aan mjj over, en ik meen u te mogen
veizekeren, dat ik u reeds na eenige
dagen of weken de zaak tot klaarheid
zal breDgen, en dut ge weer tegen betaling
eoner ronde som in het bezit van uw
eigendom zult komen".
»Dat is beschamend, mjjnhoer, dat is
stuitend, want het is een ongerechtig
heid".
De heer Ghilazzi haalde de schouders
op. »Zooal8 ge wilt, hertog," zeide hg
toen. »Maar mag ik u doen opmerken,
dat niet alleen to Napels, maar ovoral
in alle landen de zoogenaamde belooning
voor het opsporen van dieven of van
gestolen voorwerpen een groote rol speelt,
en vaker dan men denkt of wil laten
bljjken, de scherpzinnigheid der ambte
naren moet vervangen. Gelooft gjj, dat
het iets anders is dan het aangaan van
een verdrag, met de Blechte neigingen
der menschen Is het rechtmatig iemand
te belooneD, als hij een dief verraadt of
gestolen goed terugbrengt En toch ge
beurt hot. hier zooals overal. De eerljjkheid
laat zich betalen, en bet ganBcbe verschil
bestaat slechts daarin, dat te Napels do eer-
Jjjkheid wat zeldzamer en daarom wat
duurder is dan elders".
Hertog Cesare was over deze uiteen
zetting van den rechter van instructie
niet weinig verbaasd, hjj mocht echter
willen of niet, hjj moest er wel aan geloo-
ven. Er was hem bjjzonder veel aan ge
legen, de sieraden ongeschonden terug te
krijgen, en omdat hjj nu eenmaal besloten
was, daarvoor geen geld te ontzieD, zoo
kostte het hem geen al te groote zelfover
winning, om don heer Ghilazzi op te
dragen, zich op de wjjze die hom het
meest geschikt zou dunken met de Camor-
ra van Napels in verbinding te stellen.
Voor het overige had de heer Ghilazzi
geen noemenswaardige resultaten ver
kregen. Van de hertogin Cesina kon hjj
niets eens nauwkeurig te weten komen,
op welken dag do diefstal was gepleegd.
Eerst had zjj den sleutel van de kast ver
mist, dien zjj verlegd meende te hebben,
en toen zjj dezen niet weervond, had zjj
eenige dagen later het slot van de ke»t
laten opensteken, wat tot de ontdekking
van hot verdwijnen van het kistje met
de kostbaarheden had geleid. Cesina
moest zich bepalen tot het uitspreken
van het vermoedeD, dat de diefstal bjj
nacht was gepleegd, omdat zjj overdag
bjjna altjjd in 3e kamer was geweest.
Nadat dms zjjne bemoeiingen in deze
richting tot niets kaddeD geleid meende
signor Ghilazzi bjj het verhoor van het
dienstpersoneel van het kasteel, voorna
melijk te moeten trachten uit te vorschen
of Checco, dien hjj voorloopig wel voor
den dader moest houden, ook in ver
standhouding stond mot de kamenier of
met een ander persooD op het kasteel,
die met de inrichting van het gebouw
en met de gewoonten van hertogin Cesina
bekend was.
Doch ook dat scheen niet het geval,
Checco was nooit op het kasteel, nog
veel minder in de woning van Cesina
gezien.
Wordt vervolgd.
