N\ 2 1908,
Zaterdag 4 Januari,
95s" jaargang,
FEUILL&10N
De Ster van het Zuiden.
GOESCHE
De uitgav* èezer Oonrait geschiedt Maandag-, Woenidag- en Vrjjdtgavo*d,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, in Goes f 0,75f buiten Goes, franco, f lp2S.
Afzonderleke nommeri 5 cent.
In»„dl.9 ad.artcntiSit .é.r 2 „P.. lij
■Itgivta
COURANT.
De prjjs der gewone advertentiën ie van ï-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bï directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjj»
«lechti tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. van'Seters. Uitgave van'de JNaaml. Vennootschap „öoesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
De DIRECTIE en REDACTIE van de
Goesche Courant zeggen allen die
hun bp het begin van 1908 vriendelijke
heilwenschen toezonden, daarvoor harte-
ljjk dank.
0p den Uitkijk.
eln dichterlijk antwoord,
Diamantslijpers-begrippen.
Criminerle statistiek.
We hebben bjj het scheiden van 1907
nog de onderscheiding genoten dat een ge
dicht aan ons werd opgedragen. De dioh-
ter van De Baanbreker heeft weder zijn
lier gegrepen en er een zang aan ontlokt
getiteld »Wat wjj willen", opgedragen
aan de Qoesche Courantnaar aanleiding
van haar critiek op het gedichtje ♦Erw
ten lezen".
We hebben een niet te verdrjjven ver
moeden dat die opdracht na voltooiing
van het vers tusschen titel en coupletten
geschoven is en dat de diohter noch aan do
Qoesche Courant noch aan het erwten
lezen beeft gedacht. Als kg dit wel beeft
gedaan, dan toch hoeft de poëet die ge
dachten meesterlijk verborgen weten te
honden, want in geen der vjjf coupletten
wordt ook maar iets gezegd over of in
de verte gezinspeeld op ons blad of het
erwten lezen.
Er wordt in gebonden stjjl verteld, wat
de socialisten willennaar verbetering
streven, werken voor elkander en dan
velgen een paar komieke regels
Wij willen dat al d'arboidsslaven
Aan rjjk geluk zich zullen laven.
Excuboz du peu. Alle arbeiders zich
lavend (sic) aan rgk geluk. Verder beper
king arbeidsduur enz. enz., het bekende
schoons dat de socialisten altjjé zoo
kwistig beloven.
Wie dit lied gelezen heeft zal weifelend
zeggenJa, ziet u, dat wist ik wel, dat
heb ik al zoo vaak gelezen en gehoord,
maar... *>h zou u 't niet over 't erwten-
lezen hebben
't Is toch een wel wat zonderlinge
wjjze van beantwoorden, zoo&Ib de dichter
deB Baanbrekers 't doet. Wat zou het
soc.-dem. orgaan zeggen als wjj een
artikel van dit blad over b.v. Het laven
der arbeidsloonen met rgk golnk" Lt-
antwoordden met een lyrisoh ged.cht
over »De lente" en er een soortgely*'»
opdracht joven schreven als nu De Baan
breker gedaan heeft.
Wg vermoeden dat onze roode znster
zeggen zou't Mangelt de Qoesche aan
argumenten.
In Amsterdam zjjn duizenden en dni-
zendon werkloozen, wat voor velen gelgk
staat met voedselloos. Er wordt voort
durend en krachtig aangedrongen op
hulp en gulle liefdadigheid is nu een
waarlgken eisoh. Ook de diamantbewer
kers zgn voor het meerendeel zonder
werk, evenals voor 8 jaar. Toen in
Januari 1900 was er voor ongeveer
8700 diamantbewerkers geen arbeid, nu
sgn 't er 4800. Na de malaise van 1900
schreef de voorzitter van den Alg. Ned.
21
Vertaald uit het Italiaansck.
Met den eigenaardige* gerechtigheidi-
sin van de Zuid-Italianen zag men ook
te Poiitano deze menschen voor marte
laren, en de gevangenis zelve en de politie
waren gehaat als de ergste vjjanden. In
deze beschouwingen opgegroeid, zag
Carmela nu ook in eene vervolging en
gevangenneming van Checoo het groot
ste ongeluk, dat zg in elk geval moest
verhoeden.
Heb ik het niet dadelgk gezegd, dat
de knaap een schavuit zou worden
vroeg don Luigi op triomfantelgken teon.
De begeerte Carmela te bezitten en rgk
te worden, heeft hem tot een dief en
roover gemaakt."
Carmela wenschte nu niets vuriger,
dan in de nabjjbeid van het politie
bureau te big ven, om te zien wat er
nu zou gebeuren. Toch durfde zg
niet te laten merken, dat zg daar be
lang in stelde. Zg hield ziek daarom
alsof zg zeer booB was over de verdacht
making van don Luigi, maakte hem uit
voor al wat leeljjk was en gingeindeljjk
op een steen zitten en weende.
♦Carmela, ge kunt big zgn", zeide
don Luigi weer, ♦dit ge nog zoo van
hem zjjt afgekomen. Heb ik geen gelgk,
Pasquale f"
Diamantbewerkersbond in het oigaaa van
den bond dat men onmiddelljjk maat
regelen moest nemen om een fonds tot
uitkeering bjj werkloosheid te stichten.
Mep heeft er in die acht jaar ook her
haaldelijk over gesproken, maar meer
ook niet. De ruim vier duizend werk
loozen zjj* ook nn weer hulpeloos.
Hulpeloos is toch het juiste woord
niet, want de A. N. D. B. heeft oen weer-
standskas, waarin meer dan een milli-
oen gulden. Ieder zal nu de oplossing
eenvoudig noemen en den raad overbodig
achten om een greep te doen in die rgk
voorziene kas, teneinde de hongerlijdende
leden te helpen, Die raad is, omdat de
Bond uit zich zelf zoo niet handelde, ook
reeds verstrekt, naar het bestuur rede
neert anders en zegt, dat het geld in de
kas zuinig bewaard moet bljjven om na
dezen tjjd van slapte strgdvaardig d. i.
das vaardig om te staken, te zjjn.
De logioa van deze redeneering ontgaat
ons. Ons ljjkt 't rationeeler om iemand
die op 'tpunt van verdrinken is, eerst
eea helpende hand toe te steken, maar
de Bond laat den drenkeling zinken en
wjjdt al zgn aandacht aan de wapenen,
die de ongelukkige ep den wal heeft laten
liggen.
Is het te verwonderen dat AmstePs
burgerg E0° hg zender ijverig is om
voor de diamantbewerkers geld bjjeen te
brengen Waarbij n0£ de wetenschap komt
dat deze werklieden loonen hebben ge
noten van 20 tot 90 gulden per week.
De centrale commissie voor de statis
tiek heeft de crimineele statistiek over
1905 uitgegeven. Zeer ongunstig zgn de
cijfers niet.
Het aantal vonnissen door de arrondis-
sement8-rechtbanken uitgesproken is
procentsgewijze minder dan de vorige
jareD. Per 10000 inwoners is dat voor ge
noemd jaar 27.5 0/q. Daarentegen is het
getal veroordeelingen door kantongerech
ten gestegen en zeer aanmerkelijk.
In 1905 was dat per 1000 inw. 252.1
tegen 134.9% in 1896.
Bedenkelijk ook is dat ernstige mis
dreven tegen het leven en tegen de zeden
veortdnrend toenamen. In tien jaren is
het cjjfer van misdrijven tegen het leven
verdubbeld en dat van misdrgven tegen
de zoden gestegen met 2/3.
De lelfmoorden namen in de laatste 5
jaren regelmatig toe. In 1900 sloegen per
100000 inw. 414 personen de hand aan
zich zelf in 1905 waren er dit 515 of
respectievelijk 8 en 9.3%.
Buitenland.
Nederland en Düitschland.
De Berliner Lokal-Anzeiger deelt in kaar
Nieuwjaaisnnmmer de antwoorden mede
op een rondvraag naar den stand van
de betrekkingen tusschen het Dnitsche
rgk en de vreemde mogendheden, welke
zg tot de voornaamste ambassadeurs en
gezanten te Berljjn heeft gericht. Overal
heeft men het blad vriendelijk bescheid
gegeven.
De Nederlandsehe gezant, baron Gevers,
zeide»De Duitsche pers heeft reeds bg
gelegenheid ven het bezoek van den
De oude knikte.
♦Ik had het niet gedacht," antwoordde
hg. ♦Checco was a'tjjd een eerljjke jon
gen".
♦Zoo, is hg het dus toch geweest 7"
vroegen eenige nieuwsgierigen.
♦Zonder twgfel," bevestigde don Lnigi,
♦Carmela heeft hem het hoofd op hol
gebracht".
De menschen bleven nog een poos
over de zaak praten, tot men eindelijk
algemeen tot de overtuiging was gekomen,
dat Checco werkelijk de dief was. Cai-
mela zat op haar steen, met de handen
voor de oogen, snikte en gluurde door
de vingers. Na ongeveer een half nur
zag zg dat twee carabiniers het politie
bureau verlieten, van welke de een een
papier in de hand hield, dat h| vervol
gens in zgn borstzak stak.
Zg stjnd op en volgde van verre de
carabiniers.
Deze verlieten Positano in de richting
van Castelamare. Carmela ging hen na.
Zg sloegen den weg over den Monte
San Angelo in. Op smalle voetpaden gin
gen zg langs de hellingen van dezen
berg Carmela bleef hen volgen. De
roode van verre zichtbare pluimen der
soldaten maakten het haar mogelijk, hen
onopgemerkt na te sluipen.
Het werd avond, toen zg Castelamare
bereikten. Carmela had honger en bezat
geen soldo, om ook maar een stuk brood
te koopen. De carabiniers gingen naar
het station, om per spoor hun reis voort
te zetten. Carmela hoorde, dat. ze kaart-
Duitschen Keizer en van de Keizerin aan
het Nederlandsehe hof bericht, hoezeer
niet alleen onze Koningin, maar ook het
Nederlandsehe volk verheugd waren, de
hooge gasten in hun land te mogen ver
welkome*. De hartelijkheid en geestdrift
welke in die dagen, tigoner beweging,
tot uiting kwamen, beantwoordden in
werkelgkheid eok volkomen aan de ware
gevoelens, die men allerwegen in Neder
land zoowel voor Duitsohland als voor
sjjn verheven monarch koestert. En,
wanneer er ooit twgfel aan de oprecht
heid van de hartelgke betrekkingen tus
schen de twee landen en hun vorstenhuizon
mocht hebben bestaan, zou dit bezoek,
de vriendschappelijke omgang tusschen
de vorstelijke personen en de deor hen
gesproken plechtige woorden, zoo ook de
warme ontvangst deor de bevolking, de
geestdrift van de menigte toen zjj den
Keizer haar welkom bood, alle beden
kingen weggenomen en de wereld ge
toond hebben, dat de van oudsher be
staande vriendschap pelgke verhouding
tusschen de twee staten en hun soeve
reine j nog aan hartelijkheid en innigheid
heeft gewonnen. Ook aangaande de be
trekkingen op het gebied van de handels
politiek kan dat va* beide landen gezegd
worden. Nederland heeft de vlucht van
zjjn handel niet in hei minst te danken
aan den grooten uitvoer van Duitsche
waren, die, door ons land heen, naar de
geheele wereld verzonden worden. Hoe
wel Nederland, uithoofde van het transito-
verkeer, alleen het beginsel van den
vrjjen handel vour zichzelf als dienstig
beschouwt, terwjjl Düitschland, voor
namelijk wegens zjjne groote agrarische
belangen, beschermende maatregelen moet
nemen, is tooh het handelsverkeer tus
schen de twee landen zoo levendig moge-
ljjk, en draagt het zoodoende tot een
verhouding van vriead- en buurschap bg."
Moltke-Harden.
Het Bib. heeft uit Berljjn het volgende
telegram ontvangen met betrekking tot
het beruchte Moltke-Harden-proces
Na een requisitoir van anderhalf nnr,
een meesterstuk van welsprekendheid,
logische indeeling der Btof en karakte
riseering der hoofdpersonenMoitke,
Enlenburg, Fran Von Elbe en Harden,
eischte de Staatsanwalt dr. Isenbiel tegen
Max Harden vier maanden gevangenis
wegens eenvoudige beleeding.
HS kenschetste Harden als misschien
den meest onderlegden publicist van
Düitschland, in zeker opzicht geniaal en
een fascineerende persoonlijkheid, maar
van een brutale ♦Rücksichtsiosigkeit,',die,
om zgn doel te bereiken, over igken stapt
en die zgn middelen niet geed weet te
kiezen. Deze gebreken hebben hem thans
ten val gebracht. Hjj heeft zgn materiaal
alleen van Fran Von Elbe, een met toe
rekenbare, en had hiervan geen gebruik
mogen maken zonder de tegenpartjj te
hooren.
Betreffende Moitke zeide het O. M.
♦Wir haben Schmutz weggefegt", niet
een atoom vuil is gebleven aan den edel
man, niet alleen van geboorte of positie
maar eok van karakter, een man, voor
wien iedereen zieh buigen meet. Ook
Eulenburg is schoon uit den strjjd te
jes naar Napels namen. Nn wist zg dat
men Checco zocht en waar men kern zocht.
Zjj moest hem thans waarschuwen, hem
opzeeken, opdat hg op zgn hoede kon
zgn.
Zjj bedelde een stnk brood en een
sinaasappel. Daarmee begaf zg zich weer
op weg.
Waar wilt ge tooh heen, gjj jong
ding", vroeg een dikke fruitvrouw, die
voer het station te Castelamare zat.
♦Naar Napels", antwoordde zjj,
♦O, heilige Antonius. Als gjj den ge-
heelen nacht doorloopt, dan komt ge er
neg niet".
Dan zal ik er morgen komen", ant
woordde Carmela rustig en stapte door.
De straatweg was goed en liep al-
tjjd langB de zee, maar het werd steeds
donkerder en donkerder. Carmela zag
voor zich den geweldigen kegel van den
Vesuvius, die als een kolossale fakkel,
eene ver in het rond zichtbare vuur-
en rookzuil uitstiet. Donker rood gloeiend
weerkaatsten de kleine golfjes der zee
den vnnrschgn zoo avontuurlijk, zoo
vreesaanjagend, alsof ze wilden waar
schuwen voor de gloeiende afgronden
van den vulkaan en voor zjjn kokende
lava; dit eeuwigdurend gevaar voer
alles, wat rondom den berg ademt. Doch
voor Carmela was de berg met zgn
wonderen iets alledaagsch en hg joeg
haar geen schrik meer aan.
Het was reeds diep in den nacht, toen
zg in het aan den voet van den berg
gelegen Kesina aankwam. Carmela was
voorschjjn gekomen.
De Staatsanwalt is overtuigd, dat Har
den gehandeld heeft met de bedoeling,
bet land een dienst te bewjjzen hg is
en bljjft e n man van groote distinctie
en van aanzien, maar bg bewees het land
een zeer Biechten dienst. Hij Bchaadde
het aanzien van Düitschland in het bui
tenland zeer. Met het oog op deze gevolgen
kan hg niet anders, niettegenstaande den
zwakken gezondheidstoestand van Harden,
dan een gevangenisstraf van 4 maarden
en veroordeeling in de kotten van het
geding voor de schepen recht bnnk tegen
hem eischen.
Deze kosten bedragen 40000 Mark.
Rusland.
Het proces tegen de leden der eerste
Doema, die het Wiborgsche manifest
onderteekenden, is ten oinde gebracht.
In de laatste zitting verdedigde de pre
sident dier Doema, professor Moeromzef,
de uitvaardiging van dat manifest tegen
de beschuldigingen van den ambtenaar
van het openbaar ministerie. Het was,
naar Moeromzef uiteenzette, niet alleen
geen revolutionnaire daad maar hot
heeft een uitbarsting van revolutionnairen
aard voorkomen, omdat het de algemeene
niting van ontevredenheid onder het volk
belette en de gemoederen tot kalmte
bracht.
Alle onderteekenaars van het mani
fest, op twee na, werden veroordeeld
tot drie maanden gevangenisstraf. Deze
veroordeeling leidt tot levenslang ver
lies van het actieve en passieve kies
recht.
Het publiek overhandigde den ver
oordeelden, na de uitspraak, bloemen.
Kunst en Wetenschap.
Van de firma Tok Groen en Co., in
reclame-artikelen te Amsterdam, ontvin
gen we nog een sierljjken scheurkalender
een keurig schild met loshangend onder-
stak, waarop het blokje.
Binnenland.
De moord te Zeist. Wg hebben ge
durende eenigen tgd geen mededeelingen
gedaan omtrent het onderzoek in de
Zeister moordzaak, omdat hjj den tegen-
woordigen stand van zaken, publicaties
het werk van de justitie zouden kunnen
bemoeiljjken.
Nu aan een en ander echter ruchtbaar
heid sohjjnt te zgn gegeven, bataat er
voor ons geen reden meer te verzwjjgen,
wat ons reeds langen tgd bekend was,
*1. dat Van Vaalen sedert zgn opsluiting
in het Huis van Bewaring verschijnselen
vertoont, die aan krankzinnigheid doen
denken. Of men hier te doen heeft met
waarachtige verstandsverbijstering of wel
met voorgewende krankzinnigheid, is
echter *p bet oogenblik moeiljjk te zeggen.
De man staart wezenlooB voor zich uit
en geeft den indruk het denkvermogen
verloren te hebben.
Met het cog daarop is aan deskundigen
een medisch onderzoek van Van Vaalen
opgedragen, waarmode dezer dagen is
begonnen en dat vermoedelijk langen tjjd
hier niet bekend, en toen zg zag, hoe
de huizen er zich in lange rjjen langs
de see aaneenschakelden, dacht zjj reeds
te Napels te zgn. Zg vroeg waar Pie-
digrotto lag, en men antwoordde haar
lachend, dat zjj tot daar nog 3 uur te
loopen bad.
Zg was doodmoe en begon in te zien,
dat zg haar krachten had overschat, maar
de angst dat men Checco kon gevangen
nemen, dreef haar altjjd opnieuw weer
voorwaarts. Er was zooals meestal des
zomers in Italië, dien nacht nogal paisage
op den weg. Aan een boer, die haar met
zgn tweewielige ezelskar achterop kwam,
vroeg Carmela, of hg haar een eind op zgn
voertuig wilde nemen. De jonge man keek
het mooie meisje met welgevallen aan. Hij
hield stil en zeide>Avanti, stjjg maar
op, lief kind", en Carmela zette zich
naast hem. Maar hadden haar eerst de
voeten pjjn gedaan van het loopen, zoo
deden het haar nu weldra de ribben van
het hotsen op de rammelende kar. Zg
kwam echter toch snel vooruit, en dat
was voor haar de hoofdzaak.
Het begon reeds te schemeren, toen de
jonge boer, die kippen en duiven naar de
stad bracht, Carmela op het marktplein
weer afzette. Hg had zelfs zjjn ontbgt met
haar gedeeld en zeide haar nn, welken
weg zg in de groote stad moest nemen, om
te Phidigrotta te komen.
Zg moest zich maar zoo dicht mogelgk
bij de zee houden.
Zoo kwam zg langs de haven van
Napels naar Santé Lucia, het Castillo
in beslag zal nemen.
Het spreekt vanzelf, dat dit hot voor
onderzoek van de zaak bemoeilgkt, zoo
dat wel maanden zullen verloopen eer het
einde van de instructie kan worden
tegemoet gezien. (U. D.)
Vermist. Twee bakkersknechts van
bakker v. C. te Eindhoven, beiden af
komstig nit Tilburg, zgn Zondagmiddag
uit wandelen gegaan en sedsrt niet terug
gekeerd, Alle nasporingen omtrent hen,
ook te Tilburg, zgn vruchteloos gebleven.
Men vreest dat hnn een ongeluk is
overkomen.
Landbouw, Veeteelt en Visscherij.
Gier.
Dezer dagen werd ons de vraag gedaan
door een landbouwer uit de omgeving
of het al of niet goed zou zjjn in dezen
tgd gier op weiland te brengen. Wg
willen daarop gaarne antwoord gevon en
wel in ons blad, omdat er misschien
meerderen zgn, die dit te weten op prjjs
stellen. Tevens nemen wg deze gelegen
heid te baat cm over gier nog iets meer
te zeggen.
Stalmest is en bljjft de hoofdmeet vcor
don landbouw, en nu de veestapel door
den hoogen prgs van het vee voortdurend
toeneemt, vaart, de mestput dfl^r wel bg.
Het zga echter niet alleen de vaste be-
standdeelen, die waarde hebben, ook de
vloeibare bezitten heel wat voedingsstoffen
voor de planten. Het is dus zaak die
niet als waardeloos te laten wegvloeien,
maar ze te verzamelen en op den ge-
schikten tgd op het l&Dd te brengen.
De beste weg om gier te verzamelen
en te bewaren is een gemetselde put fcjj de
stallen. Wat daarin komt is zniver mest
en kan er ten allen tijde nit genomen
worden. Heeft men zulk eeD put Diet,
dan kan men ook volstaan met een ge
graven put buiten den mestvaalt, maar
zoo gemaakt, dat er niet veel hemelwater
kan inkomen, dus smal en kort, de meer
dere inhoud meet verkregen worden door
de diepte. Vervolgens mag hg geen ver
binding hebben met slooten, zoodat de
gier niet kan wegvloeien. Dat hg ver
genoeg moet gelegen zgn van het drink
water voor het vee spreekt vbd zelf.
Een lage plek in den mestput zelf als
gioiput te gebruiken is af te keuren, als
er vee in kan loopen.
Wanneer en waar kan de gier het
meeste nut doen Door proefnemingen
is het antwoord op deze vraag gegeven.
Verleden jaar nog werden in Noord-
Holland proeven genomen om te onder
zoeken op welken grond en op welken
tgd gier de beste resultaten geeft.
Een proefveld werd aangelegd op
zandgrond en beplant met aardappelen.
Het was verdeeld in vier geljjke stukken.
Omd>it in gier weinig phosphoorzuur
voorkomt, werd elk perceel bemest met
superpho8phaat. Het le perceel bleef
verder onbomest, de andere kregen gier
achtereenvolgens in December, Januari
en Maart. Verschil van opbrengst moest
dus worden toegeschreven aan den ver
schillenden tgd, waarop de gier was
gegeven. Het le perceel (zonder gier)
bracht op 207 HA. groote aardappels
dell' Ovo de Mergellina en eindelijk aan
de vermaarde grot, welke volgens de sage
de 6atan zelf door den Posilippo geboord
baeft.
Gelukkig had Carmela deD naam vau
Checco's tante onthouden. Zg heette
Santina Gorelli, bg haar vond zg Checco.
Hg was een melkzaak begonnen, dat wil
zeggen, hij had eenige geiten gehuurd
die hij des daags op de hellingen van
de Vomero en den Posiliopo weidde, om
ze des avonds naar de stad terug te
drjjven en haar melk te verkoopen, maar
het was althans een zaak waarmee hg
zgn brood kon verdienen.
♦Carmela," riep Checco, haar ziende,
verheugd nit, ♦hoe komt gjj te Napels
♦Ik ben van nacht doorgeloopen, Checco,
om je te waarschuwen. Ge kunt hier
Diet bljjven. Ge moet weg.
De carabiniers zoeken u."
Mg vroeg hg verrast.
♦Ja. Ge moet hier van daan, anders
sluiten ze u op."
En waarom
♦Op het kasteel dei Tibaldi is een
groote diefstal ontdekt, en omdat hg juist
om dien tgd zjjt verdwenen, zeggen ze,
dat gjj het hebt gedaan."
Maar ik weet immers van niets,"
Men zal u Diet gelooven."
♦Als ik vlucht zal men mg juist voor
den dief gaan houden
Dat zal men ook doen als gjj hier
bljjft en het is toch altgd beter, dat ge
op vrjje voeten bljjft, dan dat men u
inrekent." Wordt vervolgd
