N". 147 1907.
Donderdag 12 December.
94s": jaargang.
is FEUILLETON.
De Ster van het Zuiden.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in Goes f 0,73, buiten Goes, franco, 1,23.
Afzonderlijke nommers 3 cent.
Inzending wan adwertentiën wAop 2 uren op den dap dep
ssltgane.
De prjjs der gewone advertentien is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 et.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daBrop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k 1,berekend.
Bewjjsnnmmers 5 oent.
Telefoonnummer
Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van'de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerrikaxs.
GOESCHE
COURANT.
die stad too'n geweldige ontsteltenis heeft
gebaard heeft K. F. K. er toe gebracht de
oorzaken van dese droeve zaak nauw
keurig te onderzoeken.
In eene brochure van 72 pagina's heeft
hg de resultaten van dat onderzoek neer
gelegd. Achtereenvolgens werden behan
deld de vennootschap onder firma en
hare afwikkeling bjj faillissementde
commanditaire vennootschap en de vraag,
of commanditaire vennootschappen op
aandealen volgens onze wet bestaanbaar
zjjnde rechten en verplichtingen van
commanditairen ten opzichte van de ge-
failleerden de eventneele aansprakelijk
heid van commissarissen de geldigheid
der in 1905 gebonden inschrijving op
500 nienwe aandeelen terwjjl ten slotte
nog eeno vraag van zniver processneelen
aard wordt onder de oogen gezien.
Binnenland.
De meord te Zeist. Het D. meldt
Eonige dagen na het plegen van den moord
te Zeist is door ons medegedeeld, dat de pet
van Hendrik Drost zoek was en bleef, welke
spoorlooze verdwijning men in verband
bracht met het koopen van chloroform,
kort vóór den bewnsten Zaterdag, dooi
den verdachte Kors, die bjj den apotheker,
die hem het vergift leverde, deitjjds opgaf
het te willen gebruiken voor het dooden
van een hond. Een gewettigde veronder
stelling bij het gerechtelijk onderzoek was,
dat de misdadigers chloroform hadden
gesprenkeld op de pet va n Drost, om hem
deze vervolgens in het gezicht te duwen.
Ten einde de pet, die natuurlijk sterk naar
chloroform rook, te doen verdwjjnen,
heeft men haar hoogstwaarst hjjnljjk in de
kachel verbrand, zoo tevens het fieschjo
met chloroform, waarvan men geen enkel
spoor meer in het buis heeft kunnen vin
den. De pet is tot heden onvindbaar go-
bleven.
Van groot belang was thans de vraag of
men op of in het ljjk van Hendrik Drost
chloroform had gevonden. Naar wjj thans
vernemen, 16 b|j de sectie in het Acade
misch ziekenhuis inderdaad de aanwezig
heid van chloroform geconstateerd. In de
hersenen van het slachtoffer hebben de
deskundigen ongeveer 22 m.gram chloro
form gevonden. Het vergift moet den
jongen noodwendig zjjn toegediend ge
worden, onmogelijk als het is op aodere
wjjza een zoodanige hoeveelheid binnen
te krijgen. De chloroform in het ljjk
gevonden wbb onvoldoende om den dood
te doen intredenintnsschen kan het
vergift wel den dood hebben bevorderd.
Voorts bleek dat het slachtoffer uitwen
dig geen teekenen van geweld vertoonde,
en zelfs aan den hals geen noemenswaar
dige sporen van wurging waren te vinden.
Intusschen zgn inwendig kneuzingen in
de weefsels ter hoogte van den hals ge
constateerd, die op veroorzaken van den
dood door toeknjjpiog van de luchtpijp
wjjzen. Tevens is ten overvloede gecon
stateerd, dat de jongen dood was toen men
het lichaam in de kerkbofsioot plaatste;
inwendig heeft men geen sporen van sloot
water gevonden, dat naar binnen moest
zgn gekomen, indien er nog eenig teeken
van leven in het slachtoffer was geweest.
Verder kan noch medegedeeld worden,
dat het lgk boven het ïechteroog eeo
roode plek vertoondevermoedelijk is
deze veroorzaakt doordat een min of
meer ruw voorwerp langs het vporhoofd
is geschoven. Het ligt voor de hand aan te
nemen, dat dit voorwerp de pet iB geweest
van Hendrik Drost, waarop do daders de
chloroform hebben uitgestort, om het
hoofddeksel daarna in het gezieht van
het slachtoffer te duwen. Bg het pogen
van Drost zich los te werken, is de pet
hem langs het voorhoofd geschuurd.
Van Vaalen en van Ee, die den jongen
te zamen om het leven brachten, en beide
een bekentenis hebben afgelegd, weigeren
echter eenige verklaring te geven omtrent
de pet en de in verbaid daarmede ge
bruikte eklereform, hoewel het oaom-
stoeteljjk vast staat, dat den jongen dat
vergift is toegediend geworden, met de
bedoeling tegenstand van zgn kant te
voorkomen. Rors en Overhorst blgven
entkennen.
Nieuw onderzoekHet onderzoek der
justitie naar den vermoedeigken dader van
den twee jaar geleden gepleegden moord
op denberachten strooper Van den Brink
te Dieren is weder geopend. Aanleiding
daartoe was een twist tusschen twee vrou
wen op «De Heide" te Dièren, die elkaar
hevige rerwgten deden. De politie te
Dieren heeft daarin aanleiding gevonden
tot «en onderzoek.
De strooper v. d. Brink werd destgds
door een schot hagel in den buik gedood
gevonden met een mes, waarmede hg zich
den hals zou hebben afgesneden, bg zich.
Er van door. De ondernemer van
premieleeningen, v. D., k&ntoor houdende
aan de Touesaintkade Den Haag, ver
trok in het begin der vorige week naar
het buitenland, de mededeeling achter
latende, dat bg binnen enkele dagen
zou terugkeeren. Toen hg evenwel op
het laatst dier week nog niet was terug
gekeerd, werd van de afwezigheid van
v. D. aangifte gedaan bjj de politie.
In een buitengewone zitting van de
rechtbank is v. D. op verzoek van een
crediteur voor een belangrjjk bedrag en
op ambtshalve vordering van don officier
van justitie, failliet verklaard.
De justitie schjjnt aanleiding te hebben
gevonden om zich met dit goval te be
moeien.
Stakkerd. Te Herwjjnen heeft men
volgens de T. G. aan een alleenwonend
stokoud mannetje, P. v. d. Meiden, 85
jaar, een spaarpotje met f118, vrucht
van zeer langen tgd van zuinig overleg,
ontstolen. De stumper is radelooB.
Schatgravers. De opgravingen bg
den landbouwer N. Zwart te Almkerk,
zgn gedeelteljjk gestaakt, daar men last
van water gekregen heeft.
Naar men verneemt, heeft de eigenaar
de aandaoht van dr. Holworda te Leiden
er op gevestigd. Men weet, dat hier geldt,
de fondamenten uit te graven van een
klooster, dat door den St. Elizabethsvloed
vernield was.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMEB.
De nieuwe Minister van Marine, de
heer Wentholt, is Maandag voor 't eerst
aan 't woord geweest en behoudens een
algemeen verwjjt van te snel spraken
heeft de opvolger van den heer Oohen
Stuart een zeer gunstigen indruk ge
maakt. Hg beantwoordde handig, gevat
geeBtig en degelijk de verschillende spre
kers en toonde dat 't hem niet mangelde
aan de zeer noodige beslistheid en vast
heid van willen.
Hoogst opmerkelijk was hetgeen ge
schiedde met een personeelquaestie, name-
Z i die zich met 1 Januari a.s
op dit blad abonoeeren, ontvan
geu de tot di m datum verschij
nende nummers gratis.
Paganisten en clericalen.
i.
We hebben onlangs in een neutraal
blad de verzuchting gelezen dat de te
genwoordige politiek de bewoners van
hetzelfde land zoo beslist vjjandig tegen
over elkaar stelt en dat 't te voorzien is,
dat de strjjd tusschen paganisten en cle-
rioalen voortdurend in Echerpte zal toe
nemen.
OowaarschgDlgk is dit niet, maar een
zeer merkwaardig contrast is hierbij te
vens op te merken, n.l. dat, hoezeer de
kamp tusschen de partgen vinniger wordt
er tevens eea verflauwing der grenzen
tusschen de politieke groepen valt waar
te nemen.
We hooren het spottend lachen 'en
laatdunkend snuiven vau lozers, die zich
pas verkwikt hebben aan een ef ander
gloeiend partg-artikel in courant ef t|d-
schrift, we zien het grappig gezichtver-
draaiem van anderen, die zich den feilen
■trgd herinneren tusschen links en rechts,
tusschen paganisten en clericalen en
daarbjjj knikken we alleen bedachtzaam
het hoofd.
't Is al zoo lang geleden voor *t eerst
voorspeld en sinds dien zoo veelvuldig
herhaald, dat na de afmattende worste
ling slechts de twee uiterste der partjjen
zouden overblijven, het uiterste links en
het uiterste rechts, het is met boosheid
en in gemoedelijkheid tegengesproken
nu wordt deze profetie meor en moer
waarschijnlijk veer wie helder toe wil zien.
Er is een losmaken, zelfs losworstelen,
om geen ander zoeken dan het vrjj-willen-
zjjn wie aan oude wortelen blgven
hangen, doen dat uit onbewuste zwakte
of uit niet gezegde gemakzucht.
Maar hoe algemeen die losmaking ook
wordt, ee wordt niet kordater, niet be
slister. De strjjd in het politieke is bo
venal een van maatschappolijken aard.
Die hebben willen honden en die niet
hebben willen krjjgen. Dat zgn de twee
hoofdgroepen, de hebbers en de niet-
hebbers tusschen hen zal 't strijd bljjven
zoolang tot een der twee is neergesnikt
en zjjn laatste stuiptrekkingen zgn ver
stramd. Doch tusschen dez< beide, die
hjjgend op elkaar in hakken, staan velen
die niet vechten voor hun eigen of cóterie-
belangetjes. Voor hen geldt het belang
van heel bet volk het hoogst.
De pas aangeduide uitersten om het
hebben en houden strijdenden, ook al
mag de meest reohtsehe zich graag ver
schuilen achter de middengroep, staan
straf gescheiden. De reactie en het con
servatisme moeten weer worden uitge
haald nu de democratie zoo njjdig dreigen
blijft uit alle boeken, waarin ze gedreven
is. Voor haar, voor de democratie, is oen
Bysteem alleen goed eerljjk haar belang
zucht toonen. Dat is dus ongeveer het
tegenovergestelde van de rechtsohe par
tjjen, die niet in de oerste plaats kampen
om verbetering der aardscho toestanden,
maar die optrekken voor de eere christi.
Werkelgk gevaarljjk is het conservatisme
alleen zoolang zjj zich kan vertoonen in
valBchen schjjn. In het witte licht der
realiteit werkt zjj als prikkel tot verzet
en wordt nuttig voor den vooruitgang.
Vertaald uit het Italiaansch.
«Een toovermacht, moeder
»lk begrjjp uw verwondering, mjjn
kind. In onzen nuohteren prozaischen
tgd, sohudden de menschen altgd onge-
loovig en spottend het hoofd, als er vau
zoo iets sprake is. Zjj stellen zich daar
onder een zinledig vertelsel, een baker
sprookje voor en vergeten, dat ons hart
juist bg het geloof aan de tooverkracht het
rustigst en gelukkigst klopt. Luister dus.
De steen, die daar in den diadeem is
gezet, heeft zgn geschiedenis. Hg is
uit Indiö afkomstig, vanwaar hem in
de zestiende eeuw een der voorvaderen
van uw vader, hertog Casimire dei Tibaldi
meebracht. Hjj is het geschenk van een
radja, wiens dochter Casimiro uit de
banden van zeeroovers had bevrjjd. Wan
neer nu zulk een steen van groote waarde
eeuwenlang in het geslacht van generatie
tot generatie overerft, dan kunt gjj n
wel voorstellen, hoe zich alleDgs een
legende om hem vormt. Ieder brengt
eenige wjjziging in de overlevering of
Het gevaarlijkst is de reaotio zeker in
haar valsehen schjjn voor de Middenstof,
wier naam zjj gaarne draagt. Bg de
Middenstof gaat ze en praat xoeteljjk
over het goede oude en het verderfelijke
nieuwe. Zóó lokt ze bg zich allen wien
het oude niet tegenstaat emdat het oud
is en het nienwe niet trekt omdat het
nieuw heet. En niet slechts deze be-
dacbtzamen paait de reactie tot volgen,
ook de meer ervarenen, die weten hoeveel
kracht aaa idealisme verloren gaat als
het aan komt op de omzetting van be
ginsel in practisch resultaat en voor wie
nuchterheid van feiten machtiger is dan
toekomstgedroom.
Oek de ontgoochelden, die de klein-
hoid der menschen hebben zien ontpoppen
nit wjjd en glanzend zjjde-gespin van
ideale woorden en gedachten. De vrjj-
heids-individualisten, die oprechteljjk ge-
looven dat de vrjjheid al een eerljjke
kans heeft gehad, omdat ze haar in de
politiek en staathuishoudkunde toepasten
zonder te zien hoe de maatschappelijke
ontwikkeling er haar katjesspel mee
speelde.
Buitenland.
Een Portügeeschb alleenheerscher.
De koning van Portugal speelt hoog
■pelReeds maandenlang heeft hg het
aangedurfd te heerschen als een opper
machtig czaar zonder volksvertegenwoor
diging. Het volk had niet den minsten
invloed op den gang van zaken en de
regeer ing vaardigde eigenmachtig allerlei
besluiten uit.
De verdedigers van den koning en zgn
ministers zeggen, dat het belang van
Portugal een dergeljjke handelwjjzo voor
schreef, de volksvertegenwoordiging, de
cortès leverden geen vruchtbaren arbeid
en vielen telkens de regeering op scherpe
wjjze aan.
Het belang van Portugal 1
Merkwaardig in verband met deze
bewering is het feit, dat de Pjrtugeesehe
regeering, gebruik makende van de om
standigheid, dat er geen volksvertegen
woordiging is om haar op de vingers te
tikken, o.m. het inkomen van den koning
uit de schatkist aanzienljjk heeft ver
meerderd. Dit is ongetwjjfeld een zonder
linge wjjze om de belangen van den
staat te behartigen.
Het Portugee8che volk bleef tamelijk
kalm bjj dit eigenaardige optreden der
regeering. Het stelt over het algemeen
heel weinig belang in de regeeringszakei,
een ziekeljjk verschijnsel, dat zgn oor
sprong vindt in de bedorven politieke
zeden in het land. Heel veel genoegen
heeft het volk meestentijds van zgn
vertegenwoordiging niet beleefd. On
vruchtbaar was haar arbeid.
Deze onverschilligheid heeft het moge-
ljjk gemaakt, dat de regeering zoo lang
naar willekeur kon omspringen met de
rechten van het volk.
Doch langzamerhand groeide er een steeds
dreigender ontevredenheid. Eerst bpalden
de koning en zjjn ministers de tcnouders
hiervoor op. Zjj hadden de macht en
zonden die weten te behouden.
Langzamerhand echter begon er een
geest van verzet te ontstaan zelfs onder
de aanhangers des konings en vele konings-
gezinden sloten zich aan bjj de republi
keinen.
Het was onvermjjdeljjkdoor zgn
eigenmachtige handelwjjzo kon het Diet
anders, of de koning moest zgn trouwste
voegt er iets aan toe, volgens zgn aard
en neiging, en de Bage, welke daardoor
ontstaat en waaraan hart en gemoed van
vele geslachten der dei Tibald; hebben
meegewerkt, deze sage noem ik de toover
macht van den steen. Begrgpt ge me,
Cesina
«Ik geloof van ja, moeder."
>Deze toovermacht is de nalatenschap
van het karakter uwer voorvaderen,
Cesina, evenals de akkers en landergen,
de eigendommen, de nalatenschap van hun
verstand zgn. Wilt ge nu aan mjjn toover-
middel gelooven
«Ja moeder."
«Luister dan. De legende luidt aldus
De Ster van het Zuiden heeft de geheime
macht, degene die haar draagt, deugdzaam
en trouw te maken en dientengevolge is
er door de lange reeks van haar bezitters
nog nooit eenig vergrgp togen de zeden of
tegen de trouw gepleegd. Maar eens zal
er een donkere treurige tgd komen, waar
in het geslacht dei Tibaldi in Denarde om
standigheden zal geraken, en dan zal de
Ster vaö het Zuiden hare voortreffelijke
eigenschappen toonen. Door haar zal
nameljjk de wedergeboorte van onze fami
lie worden bewerkt. Zie, nu weet ge wat
ge bezit, Cesina. In den nood een helper,
in de verzoeking een behoeder. Het ligt
onderdanen op den dnnr van zich ver
vreemden.
Toch nog bleef de koning eigenzinnig.
Zonder dat een volksvertegenwoordiging
erin gekend werd, schroef de regeeriDg
belastingen u>t en teeji openbaarde zich
een eigenaardig verzet.
De invloedrf kst' politieke partjjen ver
spreidden op groote schaal eirculaires,
waarin zjj er op wezen, dat de belastingen
op onwettige wjjzo waren uitgeschreven,
ei dat men die dus niet behoefde te beta
len. De belastingschuldigen werden aange
maand tegen de ambtenaren heel kalm
en beleefd te zgn, doch te weigeren de
belasting te voldoeD.
Ten slotte zag de regeering in, dat
zjj haar tactiek niet vol kon houden
zonder de kroon van koning don Carlos
in gevaar te brengen ta zjj hoeft
nu bekend gemaakt, dat einde Maart of
begin April de verkiezingen voor do cor
tès zullen plaats hebben.
Portugal is echter een eigenaardig
land. De overheid entziet zich niet
in te grjjpen in de verkiezingen, te
kneeien ais dit uit een of ander oogpunt
wenschelijk is en het resultaat dier ver
kiezingen zal dus wel zjjn, dat de re
geering in de nieuwe volksvertegenwoor
diging een flinke meerderheid verkrjjgt.
Een succes.
Voor korten tgd deelden we mede, dat
een Marokkaanscbe stam een inval had
gedaan in Algiers, dat Fransch grond
gebied is.
Nadat de aanvallers van Algierschen
bodem verdreven waren, stelden de Fran-
schen een flinke legermacht samen, om
hun een welverdiende tuchtiging toe
te dienen.
De Franscben rukten op en de Ma
rokkaansche stam, die der Beni Sn&ssen,
scheen wel eerbied te hebben voor de
kanonnen en geweren hunner aanvallers.
Een oogenblik bielden eenige duinen
den Marokkanen stand bjj een hunner
grootste dorpen, doch de Fransche pro
jectielen sleegen zulke gaten in hun ge
lederen, de Fransche geweerkogels trof
fen zoo goed doel, dat de Marokkanen
na enkele nren reeds in ordolooze vlucht
hun heil zochten.
De stam der Beni-Snassen heeft nu zgn
onderwerping aangeboden aan den bevel
hebber der Fransche legermacht, die
tegen hem ageert.
Waarschgnlgk zullen van dezen stam
flinke waarborgen worden verlangd, dat
hü weer niet dadeljjk vijandig optreedt
aan de Algerjjnsche grens, als de Fran
sche legermacht is teruggetrokken.
Boeken en Tijdschriften.
Het jaar 1908. Uit L. J. Veen,
Amsterdam, f 0,25.
De bekende uitgever haeft weder een
rjjk geïllustreerde catalogus rondgezonden
van romans, novellen, gedichten enz.
Tevens bevat het boek een aantal fraaie
reproducties uit het tjjdschrift, «Onze
Kunst", post- en telegramtarief, frag
menten uit verschillende werken, por
tretten, verhalen enz.
Vragen en Opmerkingen, naar aan
leiding van het faillissement der
Arnhemsche Bonkvereeniging. Uitg.
Stenfert, Kroese en v. d. Zande, Arn
hem, f0,40.
De krach van deze bankvereeniging
die ook buiten Arnhem, maar vooral in
nu slechts aan u, of ge al dan niet aan de
toovermacht wilt gelooven".
»Ik zal er aan gelooveD, moeder".
«Dan zult gjj gelukkig rijn mjjn kind".
Toen hertog Cesare terugkwam, vond
hjj moeder en dochter in ongewone ont
roering met tranen in de oogen omhels
den en kusten zjj elkaar.
«Attilio zal vanavond hier komeD het
is dus onnoodig. Cesina, datgedenjon-
gon Castaldi een schrifteljjke mededeeling
doet toekomen", zeide hg.
«Zooveel te beter", antwoordde zjj.
Toen nam zjj afscheid van haar oudeis,
en ging met het kistje in de hand naar
haar kamer terug. Zjj wilde vermjjden,
dat men haar over de finantieele moeieljjk-
heden van Attilio ondervroeg. Als baar
vader het deed zou zjj verplicht zgn,
hem te zeggen wat zjj wist. Het was
haar ook daarom liever, niet te worden
uitgehoord en do regeling van Attilio's
geldzaken aan hem zelf over te laten.
De zoetste droom tan don Luigi was
sedert lang geweest een rjjke en aan
zienlijke vrouw te trouwen. Daar hjj
zich voor schranderer hield dan an
deren van zgn stand en anderzgds ge
neigd was, alle rjjken min of moer voor
onnoozelen te houden, die niet zoo nauw
toezagen, stelde hjj zich dit aanvanke
lijk als doodgemakkelijk voor en begreep
hjj maar niet, waarom niet iedereen dit
practische middel bezigde, om zich uit
's levens misère, uit het getob, het ge
tob, het gewrDet en gezwoeg der lagere
klasse omhoog te heffen tot de zonnige
hoogte van een grooten heer. Eerst
langzamerhand, nadat bjj reedB eenige
malen het hoofd had gestooten, kwam
hg tot het bewuBtzgn, dat hetgeen hg
beoogde, toch nog zoo eenvoudig niet was.
Hierover was hij erg verdrietig, en in
zonderheid griefde hem de besliste afwij
zing, welke bg van den hertog Cesare dei
Tilbaldi had ondervonden. Don Luigi die
altgd aanstonds gereed was met een
woord van sarcastischen spot tegen
hen, die beneden hem stonden, kookte
van woede, over de nonchalante behande
ling, die nu hem zelf van zgn meerdere
was wedervaren.
Met zulke weinig verkwikkelijke ge
dachten vervuld, daalde hg langs een
hobbelig rotspad weer van het hertogelijk
kasteel naar het dorp af, toen hg op den
weg, dien bjj had af te leggen, de kleine
Carmela Cioffi bemerkte, die hare netten
in de zon te drogen hing, terwgl baar
vader, de oude Pasqnale, in de schaduw
van een rotsblok zat, om slechte plaatsen
in de netten te herstellen.
Don Luigi ging onwillekeurig wat
langzamer, om meer tgd te hebben heft
flinke bevallige meisje te beschouwen.
Zjj was naar zgn Meening veel schooner,
veel slanker, dan Cesina. Zeker, Carmela
was geen hertogin, zjj was slechts een
arm visschersmeisje, maar mooi was ze
daarom toch.
«Zoo jjverig aan het werk Carmela
sprak hg haar aan, toen hjj haar gena
derd was.
«Het werk komt immeis niet van zelf
klaar, don Luigi," antwoordde het meisje
snibbig, en omdat ik nog geen groote
dame ben, die kan gaan wandelen zooveel
haar lust, ben ik wel verplicht te werken."
«O, gjj hadt verdiend een groote dame
te worden. Zulke mooie handjes zgn niet
geschapen om te werken".
«Verdiend of niet verdiend, wat helpt
dat Maar de tgd zal nog wel eens
komen".
«Natuurljjk, als ge verstandig genoeg
zjjt om met een rjjken man te trouwen".
«Dat Bpreekt vanzelf."
«Mg soms Hè Carmela?"
Het jonge meisje riehtte een oogenblik
het hoofd van haar werk op, en zag
don Luigi lachend aan. Toen zette zjj
een neus tegen hem. (Wordt vervolgdj.