N". 136 1907.
Zaterdag 16 November.
9431" jaargang.
a FEUILLITON
De Ster van het Zuiden.
GOESCHE
COURANT.
Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „öoesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
De uitguve (lezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjj Por kwartaal, in Goes f 0P75P buiten Goes, franco, Ss?.-5«
Afzonderlijke nommer» 5 cent.
Cnz«ndinQ advtrtentiën róor 2 uren ©p den dag dar
uitga»«i
De prjjs der gewone advertentiön is van 1 '5 regels 50 cent, eiken regel meor 10 et.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentio wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regols 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent
Bij dit no. behoort een bijvoegsel
DE EIGENLIJKE ROEPING DER
VROÜW.
Deze is door De Zeeuw nu zeer beslist
vastgesteld en wel zoo, dat er verder
geen woord meer over behoeft gesproken
te worden.
Eerst vertelt het blad wat Julia Ward
Howe in 1893 te Chicago heeft gezegd,
maar voor de lezeressen, die door deze
Amerikaansche juffrouw nog niet over
tuigd zijn, heeft De Zeeuw nog een ander
ijzer te vuur liggen.
De vrouw zegt het christ. hist, blad
mag wel onderwijzeres worden.
•Maar onderstel nu dat dezelfde jonge
dame, die als onderwijzeres uitnemend
de 'plaats der ouders vervangt, zou
optreden alB candidate voor den ge
meenteraad, of dingen zou naar het
directeurschap eener fabriek, of iets
dergelijks zou men niet terstond ge
voelen dat zjj daarmee hare natuur ge
weld ging aandoen, en buiten de gren
zen trad die aan hare vrouwelijke
geaardheid zijn gesteld?
Toch moet men daartoe bomen, wan
neer men de vrouw benoembaar wil zien
gesteld voor alle betrekkingen.
Immers het moet dan zijn om haar
in zulk een betrekking haar levens
onderhoud te doen vinden.
En aangezien er slechts honderd
vrouwen tot lid der Tweede en vjjftig
tot lid der Eerste Kamer zouden kun-
neo worden benoemd, zou deovergroote
meerderheid, die men op deze wijze
aan een zelfstandige positie helpen
wilde, het moeten zoeken in al die
gewone beroepen en bedrjjven, waarin
men tot dusver alloen mannon placht
te gebruiken".
Ja dat is helderStom, dat nog nooit
iemand daaraan gedacht heeft, 't is toch
zoo voor de hand liggend.
Als er 150 vrouwen in de twee Kamers
zjjn benoemd dan bljjft er niet veel meer
over voor de anderen. Misschien dat er
nog een heel enkele een plaats kon vin
den als postambtenaar, telegrafiste, boek
houdster, dokter enz. maar dat zal toch
niet veel zjjn.
Hoe komt De Zeeuw toch tot zoo'n
dol dwaze redoneering? Wat doen iD
'8 hemels naam die Eerste en Tweede
Kamer er bjj en waarop rust de on
naspeurbare conclusie dat als de Kamers
uitsluitend uit vrouwelijke leden zouden
bestaan er voor de overgroote meerderheid
der vrouwen niets zou over big ven dan
zuiver manneljjke beroepen
'1 Gaat ons dat zij eerljjk erkend
te hoog.
Er komt nog meer schoons
•Ook ontkennen we niet, dat vele
vrouwen en meisjes, die alleen staan
in de maatschappjj, wel doen door
naar eene betrekking om te zien, mits
die betrekking hare natuur geen ge
weld aandoein geenen deele".
Dat is waarljjk zeer edelmoedig. De
Zeeuw staat toe, bedenk toch eens wat
een goedheid, dat alleenstaande vrouwen
een meisjes naar eene betrekking mogen
omzien
En meer nog
We achten dit veel beter dan ge
nade brood te eten geljjk we ook ge-
looven, dat het getal dezer alleenstaande
vrouwen en meisjes, tengevolge van
onze verkeerde zeden, veel grooter is
dan het behoorde en behoefde te zjjn".
Ei, ei 1 Door de verkeerde zeden (men
lette niet op deze zonderlinge uitdruk
king) zjjn er meer alleenstaande vrouwen
dan behoorlek is. Wel dan is 't eenvou
dig om alles weer in orde te brengen.
>Laat de mannen weêr gelooven, dat
ze ook vóór het huweljjk kuisch en
rein moeten leven, en het aantal huwe-
Vertaald uit het Italiaanseh.
•En dan vroeg don Luigi en staarde
bezorgd en angstig op 't oude naar het
hem voorkwam, half vergane roer.
•Dan werpt de storm ons op de rotsen
en wjj worden er door de golven aan flar
den gescheurd."
Don Luigi maakte zich deerljjk boos
over de jammerljjke gesteldheid van de
boot, maar hjj zag wel in, dat het nu de
tijd niet was,- om Checco daarover te
onderhouden.
De storm werd steeds heviger, het
schuim der golven spatte in de boot.
•We moesten liever omkeeren", advi
seerde don Luigi, wien het steeds banger
te moede werd.
ljjken zal merkbaar toenemenzelfs
ondanks het dure leven en den steeds
h&cheljjker st.rjjd om het bestaan".
Simple comma bonjour. Laat de man
nen zóó doen en het heele vraagstuk ie
finaal opgelost. Hier zien we dus dat de
vrouwenkwestie ontstaan is en bestaan
bijjft door de schuld der mannen.
Als do jongelingen en mannen weer
zoo zouden gaan gelooven, gaat De Zeeuw
voort, zou de categorie van alleenstaande
vrouwen uitzondering en geen regel meer
zgn.
En dan komt een stoute sprong
Dat nu ook aan die categorie van
uitzonderingen moet worden gedacht,
onderschrijven we van heeler harte.
In het bijzonder ten haren behoeve
moot de regeling der rechtspositie
worden aangevuld of verbeterd maar
men moet daarbij niet uitgaan van de
veronderstelling dat de vrouw is gelijke
van den man
Dat is zij nietnoch door hare na
tuur, noch door hare bestemmingen
elke poging om haar dat, hetzij in wet-
teljjken, hetzij in maatschappelijken
zin, te maken, dient in haar eigen be
lang te worden bestreden".
Er zijn weinig menschen geweest, die,
na meer of minder studie van het vraag
stuk te hebben gemaakt, zóó beslist zich
hebben durven uiten als De Zeeuw. Maar
nu is de kwestie ook voor altjjd van de
baan. De Zeeuw heeft 't uitgemaaktde
vrouw is niet de geljjke van den man.
Of zij de meerdere, dan wel de mindere
is, laat 'tblad wijselijk onbeslist. Mis
schien komt daarover later nog eens een
vonnis.
De feministen kunnen dan weer eens
een genoegelijk uurtje beleven.
REKEN FOUTJE.
De Zeeuw had Woensdag uit Zelandia
overgenomen de volgende curieuse bere
kening, aan welke het blad de plaats van
een hoofdartikel inruimde.
Wat dijken kosten.
De verhooging en verzwaring der dij
ken in Zeeland eiBchten van de verschil
lende polderbesturen volgens rapport
van den hoofdingenieur f 2,224,657,23,
wat vermoedelijk tot f3,000,000 zal
klimmen.
Drie millioen gulden dus.
Wanneer die som werd betaald in
bankbiljetten van f100, zouden deze
naast elkander gelegd met de smalle
zijden, een streep beleggen van 660
kilometer lengte (den afstand van Leeu
warden naar Valkenberg en terug)."
Hoe Zelandia tot zoo'n kolossale blun
der kon komen, is niet duidelijk en als
De Zeeuwalvorens de schaar in de ka
tholieke courant te prikken even had na
gedacht, zou De Zeeuw hebben kunnen
doen wat nu voor ons is bewaard ge
bleven.
Drie millioen gulden zijn 30000 biljet
ten van f100. Eén zoo'n biljet is 22 cM.
lang, 30000 beslaan dus een lengte van
30000 X 22 cM. 660000 oM. of 6
KM. en 600 M.
Dat is de heele berekening, een een
voudige vermenigvuldiging. En 6,6 KM.
is geen afstand van Leeuwarden naar
Valkenburg maar hoogstens van Leeuwar
den naar Roordahuizen. Daarbjj is de
afstand van de Friesche hoofdstad Daar
het bekoorljjke plaatsje in Zuid-Limburg
geen 330 KM. maar slechts 310 KM.
Zelandia moet het eerBte rekenboekje
en het eerste aardrjjkskundeboekje eene
repeteeren. En De Zeeuw behoort wat
minder overhaast met de schaar te zjjn.
Buitenland.
De kok en de wereldvrede.
Werken in het algemeen de koks ter
bevordering van den wereldvrede of niet
•Naar Capri
•Natuurljjk."
•Hoe wilt ge dan tegen den storm
opwerken Er is geen denken aan Capri
weer te bereikeD. We moeten koers hou
den naar den Positaner oever. Het gaat
er op of er onder."
Dit was het laatste wat beiden met el
kaar spraken. De storm werd zoó hevig,
dat zjj zich, hoe luid zij ook schreeuwden,
niet meer verstaanbaar konden maken, of
schoon zg hoogstens drie schreden van
elkaar verwjjderd zaten. Checco trok met
inspanning van al zjjn krachten het zeil in
zoodat de boot, nog slechts een speelbal
der golven, met rukken en stooten naer het
Zuidoosten geworpen werd. Gedurende
ongeveer een uur dreven zg zoo met ra
zende snelheid voort en naderden ras den
rotsachtigen oever. Wanneer het nu ge
lukte de scherpe punten van de landtong
welke voor Positano in zee vooruitspringt,
voorbg te komen, dan mochten zg hopen^
Ziedaar een vreemde vraag, waarvan
do beantwoording niet zoo gemakkelijk is.
Gedurende de laatste vredesconferentie
bestonden de voornaamste werkzaamheden
der gedelegeerden in het verwerken van
zware diners en booze tongen beweer
den, dat de deelemers veel meer belang
stelden in de producte/i der kookkunst
dan in den vredesengel'.
Zeker is, dat het reaultaat dier confe
rentie maar povertjes is geweest.
In Engeland echter schijnen de maal
tijden op het oogenblik de vruchtbaarste
momenten van het bezoek van den Dnit-
sclien keizer aan zgn Engelschen oom
en gedurende die m&altjjden is bet, dat
do tongen los komen en gastheeren en
bezoekers elkander de meest vriendelijke
woorden zeggen.
Ongetwijfeld is hot, dat een goede
maaltijd de menschen steeds bjjzonder
vredelievend maakt.
Als je zoo pas smakeljjk hebt zitten
9mullen kom je in zoo'n gemoedelijke
stemming, vooral als een goed glas wijn
hot genotone bevochtigd heeft.
Op zulke oogenblikken ljjken alle
moeielijkheden licht en verdwijnen alle
bitterheid en twistneigingen in het men-
Bcheljjk gemoed als sneeuw voor de zon.
Jarenlang zgn de Duitsehe keizer en
de Engelsche koning op elkander gebeten
geweest en oom en neef vermeden elke
ontmoeting.
Dit zou op zichzelf niets te beteokenen
hebben gehad, indien zoo'n gespannen
verhouding tusscheu twee vorsten niei
een gevaar voor den wereldvrede vormde.
Sedert oom en neef echter smakelijk
aan eenzelfde tafel het goede dezer zoo
vaak belasterde aarde hebben genoten,
heerscht er tusschen beiden een voor
beeldige eenstemmigheid.
Den wereldvrede wenschen ze beideu.
Het is toch merkwaardig, dat als twee
vorsten elkander ontmoeten, ze dadelijk
beginnen te vertellen, dat ze stroven
Daar bestendiging van den vrede.
Stel u voor, dat men eiken keer als men
den eon of ander ontmoette, begon mot
de verklaring»ruzie wil ik niet."
Het zou wel wat dwaas klinken, maar
onder vorsten schijnt dit anders te wezen.
En om elkander toch vooral te over
tuigen, dat ze niets willen dan den vrede,
laten de beide vorsten elkander een deel
hunner strijdmacht zien. De Duitsehe
keizer heeft een paar flinke oorlogsschepen
medegenomen naar Engeland en| koning
Eduard heeft gezorgd, dat zgn neef een
goeden indruk krjjgt van Engelands land
en zeemacht.
Ook weder iets merkwaardigs
Stel u voor, dat men den persoon di*n
men juiBt verzokerd had geen twist te
willen zoeken, een geladen revolver en
een degenstok liet zien 1
In elk geval, oom en neef zgn bjjzon
der vriendeljjk tegen elkaar en de ont
vangst van het Duitsehe keizerpaar van
de zijde der bevolking was ook buiten
gewoon 'haiteljjk, zoodat het bezoek oen
tot nu toe voor allen aangenaam verloop
heeft.
De opening der Doema.
Gisteren heeft dan hot groote feit plaats
gehadde derde Russische Doema is
geopend.
De czaar had het da moeite niet waard
geacht, zelf bij de plechtigheid tegen
woordig te zgn.
Precies te 11 uur kwamen gistermor
gen in de groote Catharina-zaal van het
Taurischo paleis de ministers, de leden
der Doema en de geestelijkheid bjjeen.
De metropolitaan Antonius hield een
begroetingsrsdevoering, waarin hg de
Doemaleden opwektp, gemeenschappelijk
te werken voor het we! r,n d^s volks in
niet te verstoren eenstemmigheid met de
wenschen van den groofcen keizer.
in de nabjjheid van het land, waar zg min
der aan de woede vsn don storm waren
blootgesteld dan in de open zee, een vei
lige ankerplaats te bereiken.
Maar helaas, deze hoop zou niet ver
wezenlijkt worden. Na een half uur van
angst en zorg brak het onweer los,
met een geweldige kracht, gepaard
mot een slagregen, en tegeljjk liep do
wind naar het Noordwesten om en dreef
hen regelrecht de gol f van Salerno in.
Roeispanen noch roer waren hun meer
van nut.
De golven gingen veel to hoog, en in
den angBt van zgn hart greep don Luigi
zelf met gehandschoende hand naar den
hoozer, om het water, dat zich in de boot
verzamelde, uit te scheppen. Al waren
zjj de gevaarlijkste rotspunten ook ge
lukkig ontweken, zoo bedreigde hen thans
het niet minder ernstige gevaar Positano
voorbij gedreven en verder zuideljjk op
de kust geslingerd te worden.
Daarna werd een godsdienstoefening
gehouden.
Nadat de laatste woorden van het ge
bed waren uitgesproken, werd op ver
zoek van de aanwezige afgevaardigden
driemaal het volkslied gezongen, dat door
geestdriftige toejuichingen werd gevolgd.
Do geheimraad Golubef, vice-president
van den Rijksraad, hield een toespraak,
waarin hg zeide
>De Keizer gaf mg de eervolle opdracht
de afgevaardigden der derde Doema in zgn
naam welkom te heoten. Bij smeekt Gods
zegen af op den arbeid die u wacht tot
herstel van orde en rust in het dierbare
vaderland, ter ontwikkeling van den wel
stand en van de kennis des volks, ter beves
tiging van de nieuwe staatsregeling en tor
versterking van het groote Russische
Rijk".
De toespraak van Golubef, die door de
ministers en afgevaardigden staande wbb
aangehoord, werd gevolgd door den kreet:
•Leve de Keizer 1" engeestdriftige hoera's.
Daarna werden de afgevaardigden be-
ëedigd.
Tot president van de Doema werd ge
kozen de gematigd vooruitstrevende Ni-
colai Alexejewitsj Schomjakon met 371
van de 380 stemmen Graaf Bobrinski
kreeg 2 stem mm en, op den vroegeren
Doema-president Golowin weid 1 stem
uitgebracht.
De nieuwgekozen president hield een
toespraak, die met grooten bjj val werd
ontvaDgeD. De volgende zitting zal plaats
hebben nadat de president aan den Czaar
is voorgesteld.
Als nu maar weer niet al te spoedrg
aan het bestaan der Doema een einde
wordt gemaakt en de Doema zelf zich
zet tot erstigen arbeid. Het land heeft
behoefte aan rust eü een humaan bestuur.
Dit blijkt ten duidelijkste uit hetfeir,
dat sedert de afkondiging van de grond
wet in Rusland (30 Oct 1905) daar 2717
doodvonnissen geveld zgn, waarvan 1144
door den krijgsraad. Daarvan werden er
1780 voltrokken.
De verdere gerechtelijke statistiek geeft
ook aauzienljjke cjjfers, 8268 menschen
werden te zamen tot 29,523 jaren gevan
genisstraf veroordeeld, 605 tot levens
langen dwangarbeid.
Naar Siberië worden bovendien 502
personen voor het leven verbannen 11,186
personen werden tot 13,162 jaren gevan
genis- en vestingstraf veroordeeld. Onge
veer 80% dezer voroordoolden zjjn gevon-
nisd wegens bet deelnemen aan ^oproerige
bewegingen der mtssa"; 10 i/a worden
wegens diefstal vervolgd.
Elf honderd veertien uitgevers en
redacteurs van bladen zgn voor het gerecht
gedaagd.
De Russische regoering verbood 978
dagbladen on tjjdscbriften, en legde aan
174 bladen der oppositie 144,000 gulden
boeten op.
Op het cogenblik bevinden zich nog
6000 menschen in de gevangenissen te
Peteraburg.
De Canadeesche regeering heeft besloten
10,775 dollars schadeloosstelling uit te
keeren aan de slachtoffers der anti-
Japansche relletjes op Vancouver.
Er was in het geheel voor 13,500
dollars gedeclareerd, maarten slotte blijkt,
dat de Japanners tevreden zgn met het
hun toegewezen bedrog.
De Marokko-interpellatie in de Fran-
sche Kamer in nogal kalm afgeloopeD.
Nadat verschillende afgevaardigden do
zaak op gematigden toon hadden bespro
ken en de minister van buitenlandsche
zaken zgn politiek verdedigd had, werd
met 464 tegen 54 stemmen aangenomen
een motie, waarin de Kamer het ver
trouwen uitspreekt, »dat de regiering
deu eerbied voor de rechten van Frank
rijk in Marokko zal handhaven en de
verplichtingen die zjj op zioh nam zal
nakomen."
Kunst en Wetenschap.
Hoe ver het met de Nederlandsehe
litteratuur gekomen en hoe de smaak
verworden iB, moge big ken nit het vol
gende gedichtje van Giza Ritschl, dat
door den reeencent van de Nieuwe Rot-
terdamsche Courant (Johan de Meester) in
allen ernst wordt genoemd »iets innig-
eenvoudigB vol innigheid"
Verloren lief komt niet weerom,
Wiediewiediebom 1
Mgn verlaten harte treurt er om,
Wiediewiediebom.
Het roept, het schreit, kom I o kom I
Wiediewiodiebom 1
Mjjn liefde leed, mgn liefde klom.
Wiediewiediebom
En het groote publiek slikt zooiets
goedig.
Wat tooneelartisten verdienen. Te Ber-
ljjn worden aan de tooneel-artisten flinke
sommetjes betaald, al is het veel minder,
dan in Amerika •sterren" kunnen ver
dienen.
De bekeide Berljjnsche tenor Ernst
Krans trekt het meeste. Tenoren worden
trouwens overal het hoogste betaald.
ErnBt Kraus dan krjjgt voor zes maan
den arbeid op de planben ruim 27000
gulden. In de andere zes maanden van
het jaar vervult hg gastrollen in ver
schillende groote steden en op deze wjjze
verdient h§ er een nog minstens geljjk
bedrag bjj.
In den eersten Berljjnschen Schouw
burg geniet Matkowsky f34,000'sjaars,
waarbjj bjj eveneens uit zgn optreden in
andere plaatsen nog op een ongeveer
geljjk bedrag kan rekenen. Aan mej.
Dastinn, de ster aan de Groote Opera,
wordt ongeveer f 22,000 uitbetaald. De
komiek Thielscher van den Metropol-
schouwburg geniet f24,000; [aan het
zelfde theater zgn collega Giampietro
21,600 en Massary 18,000, welk bedrag
ook aan de eerBte danseres der Opera
Mej. Dell'Era wordt toegelegd. De be
kende Lily Lehmann aan het LeBsing-
tbeater heeft een gage van f 20,000
haar partner Basserman f 14,400. In het
Neues Theater trekt Christians f 16.800,
in het »Neue Schauspielhaus" Waldens
20,000. Nog enkelen ontvangen f 10,000
tot 12,000.
Louis Bouwmeester verdiende, toen hg
aan het Nederlandsch Tooneel was, ais
we ons niet vergissen f 10,000 's jaars.
Hubert Laroche kreeg, toeD hg aan het
•Nederlandsch" kwam f 8,000 en de nu
beroemde Urlus en Thjjssen hebben aan
de Nederlandsche Opera tgden gehad,
dat zjj zich met f 100 en soms nog min
der per maand moeBten tevreden Btellen,
omdat er geen cent meer in kas was.
Dit is de koerzjjde der medaille.
Binnenland.
OJficieele taal. Een zinnetje uit het
ontwerp-OuderdomBverzekering.
Het is het eerste lid van artikel 144,
dat alduB luidt
Do districtskas reikt, hetzjj de zaak
ambtshalve, hotzjj op verzoek onderzocht
wordt, na, indien de werkman een rente-
kaart heeft, daarvan afschrift genomen
te hebben, aan den werkman, en, indien
anderen bjj het geschil betrokken zgn,
ook aan ieder hunner een staat uit,
waarvan het formlier door Onzen Minis
ter, met de uitvoering dezer wet belast,
wordt vastgesteld.
(Staatsblad no. 269) Besluit van den
17n October 1907(enz.)
>Aan de schippers van groote zee-
schepen kan de vaart vóór stroom door
»de bruggen, door de havenpolitie worden
•verboden. Het in strjjd handelen met
•zoodanig verbod is verboden."
Don Luigi verwenschte inwendig de
noodlottige haast, die hem in zulk een
gevaar had gebracht. Checco daarentegen
zat met kalme vastberadenheid aan het
roer, dat bjj als met ijzeren vuist hield
omklemd.
Daar kwam opeenB met donderend ge
raas een toronhooge golf aanstormen, iie
even vlug en gemakkeljjk het roer weg
rukte, alsof het een snipper papier was
geweest. Nu was het gevreesde oogen
blik gekomen, en het gevaar, op het
strand geworpen te worden en te verdrin
ken vertoonde zich aan hen in schrik-
wekkendo nabjjheid.
Zjj waren bjjna op de hoogte van
Amalfi, minstens oen uur zuidelgk van
Positano, het doel van hun vaart. De
gansche oever, zoover het oog reikte,
bood geeD toevlucht aan overal klip
pen en rotsen. En de storm woedde nog
steeds voort met onverzwakte kracht,
de donder van het onweer vermengde
zich met deD donder der branding, dien
zjj nu reeds duideljjk van de kust kon
den hooreD.
Checco zag zelfs, hoe eenige mannen
aan den oever te zamen liepen en hun
doodsgevaar aanzagen. Maar aan hulp
verleenen dachten zij niet.
Don Luigi lag op den bodem en rol
de hulpeloos heen en weer. Zgn gelaat
was aschkleurig en nu en dan richtte
hjj vertwjjfelende blikken op zgn met
gezel, als wilde hjj dezen smeeken te
helpen, waar toch niet meer t® helpen
was. De »arme drommel", waarvoor hjj
nog kort te voren Checco had aange
zien, was nu zgn eenige toeverlaat, zgn
eenige hoop.
Weder kwam er een kolossale golf
aanrollen. Checco zag haar naderen,
hoog alB een huis, en brekend wolken
van schuim voor zich uitwerpend.
(Wordt vervolgd).