N\ 135 1907, Donderdag 14 November.
94slc jaargang.
De Ster van het Zuiden.
GOESCHE
Do uitgave dozor Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjj dagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco, f Zj?5.
Afzonderljjke commers 5 cont.
Inzending van advartentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
COURANT.
f
De prjji der gewone advertentiön is van 2-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 23.
Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kereemans.
Kuyper als duivelbanner.
We hebben in den loop der jaren van
dr. Abraham Kuyper, eerst modern, later
orthodox predikant, eerst man der kleine
luyden, later man der groote luyden, zeer
verbazende dingen gezien. Nu heeft de
ze.nntigjarige leider der anti-revoluti
onaire partp we#r i®*8 gedaan dat ook
zjjn talrjjke vereerders wel een ©ogenblik
zal verbluffen.
Er was, zooals Kuyper'6 blad De Stan
daard hst noemt, een gerucht uitgestrooid
dat er iets treeseljjks was gebeurd en
het blad zelf zegt nu waarop gedoeld
werd
»Gedoeld werd daarmede op een bede
in het slotgebed tot den Vader der gees
ten opgezonden, of het Hem, onzen God,
believen mocht alle demonische macht
te bezweren, die er op uit mocht zijn, om
in onzen heiligen broederkring het zaad
dar verdeeldheid uit te strooien.
In deze hoog ernstige bede nu, te mid
den van plechtige stilte opgezonden, Bchool
niet alleen niets vreeseljjks, maar ze was
plichtmatig, conform Gods Woord, en
geheel in overeenstemming met wat de
Heilige Sehrift ons omtrent de werking
van geesten op geesten geopenbaard
heeft".
...>En als men nu opeens stemmen hoort
opgaan, dat nieti van dat alles deugt
dat de organisatie niet deugt, en het
Csntraal-Comitó niet deugt, en de partjj -
organisatie niet deugt, en dr. Kuyper's
leiding niet deugt, dan voelt ieder
onzer toch, dat hier een geheimzinnige
maeht in werktdat dit alles niet opkomt
uit wrevel of weerzin van eenigen mensch,
maar dat hier weer diezelfde demonische
macht werkt, die er alle eeuwen door op
uit was, om de macht van eiken geloofs-
knng te breken, en het verdeel en heersch
ook op onzen kring toe te passen.
Die inwerking kan op allerlei manier,
kan op veler hart tegeljjk toegaan. Nie
mand heeft het recht om ten deze te
oordeelen, en te zeggen Op u werkt het,
en op mjj niet. Maar allen saam hebben in
het gebed kracht te zoeken, opdat de
demonische macht, die zich weer roert,
er niet in slagen ons kwaad te doen".
Met andere woorden staat hier dus te
lezen, dat dr. Kuyper zich niet ontzien
heeft om in eene groote vergadering niet
slechts zjjn tegenstanders, maar ook zjjn
partjjgenooten, die het niet volkomen met
hem eens zjjn, die niot slaafs hem volger
en serviel hem dienen, heeft genoemd
door duivels-bezetenen. Professor Fabius
behoort reeds daartoe en als dominé
Talma één oogenblik zou aarzelen voor
den grooten leider, dan 6tond 't vast dat
ook bjj hem satan waB ingevaren.
Wat dunkt den Kuyperiaan hiervan
Is hem dit niet te machtig Staat dat
niet geijjk met de onfeilbaarheid des
pausen
Tot nu toe was 't gebruik om te pas
of te onpas Gods naam te mengen in
elke kwestie van politiek, zoodat 't voor
elk niet-atheïst ergerljjk was om te lezen
en te hooren. Thans worden ook de dui
vels gebezigd om Kuyper oppermachtig
te doen bljjven.
Het Vaderland deze brutale daad be
sprekend zegt er van
VooreerBt is gebleken, dat het hoofd
der partjj zich niet ontziet om
zelfs het gebed te gebruiken als een
middel om zijne tegenstandera in den
hoek te duwen en de minderheden het
zwjjgen op te leggen. Hunne oppositie
heet het werk van demonenhet is de
duivel die hen regeert. Voorheen waren
wjj »liberalisten" het alleen, die het booze
element in de politiek vertegenwoordig
den. Nu wordt zelfs Pabius gestigmati
seerd als een van den booze bezetene,
2 FEUILLETON.
Vertaald uit het Italiaansch.
•Welnn, Checco," schertste don Luigi
verder. »Gg zegt niets. Wat doet gjj
met het vele gold Ik geloof, dat gjj het
naar de spaarbank brengt."
.Waarom niet? Ieder wil immers wel
een appeltje voor den dorst hebben."
•Loop heen. Wie denkt op uw jaren
aan den kwaden dag. En de paar kas-
tanjeB en het beetje polenta die gjj en
uw moeder noodig hebt, daar zult ge
altjjd ook nog wel kunnen aankomen.
Ik wed dat ge aan trouwen denkt".
•En als dat nn eens zoo was, don
Luifi, zou dat dan te verwonderen zijn
Dat doen immers alle mannen".
•Wat zjjt ge toch lichtzinnige knapen.
En wis denkt ge te trouwen Ik gelooi
haast, dat ge het oog hebt geslagen op
en met hem ieder, die het niet eens is
met den leider der partij, Dr. Kuyper,
met het Centraal-Comité (dat is Kuyper),
met de partjj-organisatie (dat is wederom
Kuyper), en met de Deputaten-vergade-
ring (dat is ten vierdenmale Kuyper)
Deze persoonljjkheid, van wien geen ge
schrift het licht zag, waarin hjj de libe
ralen niet wegens verdrukking der min
derheden aanklaagt, omdat Kappejjne eens
gezegd heeft»dan mosten de minder
heden maar onderdrukt worden", die
zelfde persoon nadert nu Gods troon met
een bede op de lippen, die de grievendste
beleediging bevat voor hen, die niet voor
hem bukken. Laten wjj aannemen dat
hij inderdaad de oppositie van Fabius
en de Rotterdammer door den booze in
gegeven acht, past het, dit te zeggen in
het openljjk gebed, niet in de binnen
kamer opgezonden, maar uitgesproken
ten aanhoore van eenige honderden
Hoe zullen zij, die daarin als van
booze demonen geregeerde verdoolden
voor God worden aangeklaagd, en dies
aan Zjjne erbarming aanbevolen, zich
daaronder hebben gevoeld
Ten tweede is het een bewgs van diep
verval, dat men zicb zelfs niet moer ont
ziet deze dingen openljjk mede te deelen.
Men schaamt er zich volstrekt niet voor.
De vlag dekt de lading. Dat de kwetsende
aanklacht in gebedsvorm werd uitgespro
ken, maakt deze handelwjjze geoorloofd.
De consequentie van zulk een opvatting
ligt vopr de hand. Straks zullen we nog
wel van meer veeten hooren, die worden
uitgevochten in het gebed. Wellicht
zjjn er smaadgedingen voor hot gerecht
te wachten, waarbjj de aangeklaagde zich
verontschuldigt omdat hjj de verbetering
van den beleedigde op het oog had, daar
hjj hem immers in den gebede in Gods
bescherming aanbeval, als hebbende we
gens zijD zonden bjjzonder die genade
van noode.
Ten derde is het een jammerlijk teeken
van verwording van onzen volksaard,
dat de Deputaten dit alles slikken. Zjjn
dit de geesteljjke nazaten der hervormers,
der geuzen, der fiere verdedigers van de
vrjjheid der consciëntie, der hardnekkige
vjjanden van gewetensdwang Hoezeer is
dan dit nageslacht van den geest der
voorvaderen ontaard. Hoelang vraagt
men zich af zal een dergoljjk byzan-
tinisme nog duren. Hoever zal de despoot
het kunnen doorvoeren
Buitenland.
Een onvriendelijke houding.
In alle beschaafde landen behandelt de
regeering, de vorst en zjjn ministers, het
parlement steeds met een zekere onder
scheiding. Zjj weet, dat het parlement
vertegenwoordigt het geheele volk en
begrjjpt, dat een regeering, die met die*
volksvertegenwoordiging in het belang
van het geheele land wil samenwerken,
trachten moet het vertrouwen van het
parlement te winnen.
Rusland maakt op dezen regel weder
een uitzondering.
Morgen komt de nieuwe Doema voor
het eerst bijeen en kan de parlementaire
arbeid, die zoo lang onderbroken is ge
weest, weder beginnen.
In alle rjjken gaat de opening van het
parlement steeds gepaard met bjjzondere
plechtigheden.
Meestal opent de vorst de zitting met
een troonrede, waarin de plannen der
regeering worden uiteengezet. Bovendien
heeft dan vaak nog een ontvangst der
afgevaardigden door den vorst plaats.
De Czaar schjjnt in de Doema echter
niet te zien een lichaam, dat met hem
en zjjn ministers samen moet werken om
het groote en zoo zwaar geteisterde Rus-
de kleine Carmela. Is het niet zoo
Checco zeide niets, maar het pur
perrood, dat zijn gezicht bedekte, sprak
voor Luigi duidelijker dan vele woor-
dsn. De toekomst aan de zjjde van Car
mela was voor Checco altijd een zoete
bekoring geweest, een aardsch paradjjs,
een sprookjesdroom van geluk en liefde,
die zjjn innerljjk leven bezielde en hem
met steeds nieuwen moed en nieuwe
hoop vervulde.
Nooit in zijn leven had hjj het ge
waagd ook maar met iemand over dit
geluk te spreken, en thans, nu hij zjjn
groot geheim op half schertsende wjjze
aan het daglicht zag gebracht, was hjj
daar zoo over verstoord, daar zoo door
verrast en onthutst, dat hjj kleurde.
Don Luigi glimlachte triomfantelijk,
zette de monocle op en zei op zijn spot
tende manier, zacht voor zich heen
»Armo drommel".
Checco was een van die natuur-men-
schen, die altjjd in uitersten vervallen
die geen langzame, geleideljjke overgan-
sische rjjk tot ontwikkeling en tot meer
dere welvaart te brengen. Integendeel
schijnt hij de Doema te beschouwen als
een liohaam, dat vijandig staat tegenover
hem en zjjn vorstelijke macht.
Buitengewoon onvriendeljjk is ten
minste de houding v..n den Czaar tegen
over de nieuwe Doema. Elke aanraking
met de Doema en haar leden schjjnt bjj
angstig te vermjjden. Hjj zal de zitting
niet openen en de leden ook ni6t bjj zich
ontvangen. De vice-president van den
Rjjksraad zal uit naam van den Czaar de
Doema openen.
Nu de Russische monarch toont zoo
weinig eerbied te hebben voor het lichaam
dat zjjn volk vertegenwoordigt, kan men
ook van de nieuwe Doema niet veel heil
verwachten.
Trouwens, wat de Bterkste partij in
deze derde Doema heeft uitgelaten over
haar voornemens, is ook al niet in staat de
verwachtingen hoog te spannen.
De reactionnairen willen n.l. do Doema
verlagen tot een uitsluitend raadgevend
lichaam en onmogeljjk is het niet, dat
deze partjj, die beschikt over een groot
getal zetels, haar zin doordrijft.
Het huidige Ministerie moet met de plan
nen der reactionairen niet medegaan, maar
aan het hof van den Czaar, zoo fluistert
men, zjjn vele raadslieden die hun vorst
aanraden de Doema maar weer spoedig
te ontbinden en dan geen nieuwe bjjeen
te roepen.
Het i« onbegrjjpeljjk, dat er nog ver
standige menscben zjjn, die zulk een raad
kunnen geven. Heeft de geschiedenis hun
dan niets te leeren
Hot Russische volk is in zjjn geheel
wat achteiljjk, maar toch zal het niet zoo
onontwikkeld zjjn, dat het niet nu en dan
een blik werpt over de grenzen van het
eigen rjjk, naar de andere Europeesche
staten, waar het volk moer medezegging
schap heeft in de zaken van landsbestuur
en dit recht ten gunste van het land
werkt.
En een vergelijking tusschen Rusland
en die andere staten zou in allo opzichten
teD nadeele van het eerste land uitvallen.
Aan die minder gezonde toestanden
in Rusland heeft in de eerste plaats de
verouderde regeeringsvorm schuld.
Dit begrjjpt nu reeds een groot deel
van het Russische volk.
Nog is het tjjd als de Czaar inziet
dat meer moderne denkbeelden moeten
worden toegepast zal hjj later door zjjn
volk worden vereerd als een der grootste
vorsten. Zoo niet, dan zal het volk,
vroeger of later, de lechten afdwingen,
die het noodig heeft om het land tot
vollen wasdom te brengen en komt de
groot e, logge massa van het volk eenmaal
in beweging, dan zal bet niets meer ontzien.
Nog zit de Czaar stevig op zijn troon,
maar als hjj niet toont beter de eischen
van dezen modernen tjjd te gaan begrijpen,
dat zou bjj tenslotte wel eens kunnen
vallen met troon en al als een offer aan
de woede van een volk, dat zoo lang door
een kortzichtige regeering is onderdrukt.
De Keizer in Engeland.
De DuitBche keizer is bjj zjjn Engel-
schen oom op bezoek en heel Europa
zet de ooren al open, om te luisteren
naar de redevoeringen, die de beide
vorsten zullen houden.
De keizer zal echter waarschjjnljjk niet
heel veel zeggen. Hjj is ljjdende aan zjjn
keel en zjjn ljjfarts heeft reeds een lang
durig onderhoud gehad met een Engel-
schen specialiteit in keelziekten.
Terwjjl keizer Wilhelm de gast is
van zjjö oom, befuiven de Engolsche en
Duitsche zee-officieren elkander.
Het bezoek van den keizer is echter
de aanleiding geweest tot een voor
gen kennen, maar van de innigste tee-
derste toegenegenheid bliksemsnel tot
wilden haat en razende hartstochteljjkheid
overslaan.
Hoewel don Luigi zjjn laatste opmer
king slechts halfluid had gemaakt, had
Checco haar toch verstaan, en een woeste,
sombere trek gleed over zjjn gelaat.
Met een snellen fonkelenden blik mat
hjj den jongen, tegenover hem zittenden
heer van het hoofd tot de voeten.
Als men den man, zoo dacht hjj waar
schjjnljjk, de zwierige, deftige kleoren
uittrok, wat voor een nietig, armzalig
schepsel zou er dan te voorschjjn komen.
Hjj had hem met eene hand kunnen
optillen en in zee werpen. En zoo'n crea
tuur zeide tegen hemarme drommel.
Don Luigi had misschien ook derge-
ljjke gedachten en begreep dat het ge-
vaarljjk was, thans met zjjn eigen voor-
treffeljjkheid al te zeer te koop te loopen.
Waren zij maar weer op het droge, dan
kon hjj zich wel het een en ander ver-
oorlooven. Tot zoolang hield hjj het echter
val tussehen twee Britsche admiraals,
dat waarschjjnljjk tot het ontslag van een
hunner zal leiden.
De bevelhebber der Kanaalvloot, lord
Charles Beresford, gaf na afloop van de
vloetoefeningen bevel de schepen in ge
reedheid te brengen voor de begroeting
van den keizer.
Schout-bg-nacht Percy Scott, die het
bevel voert over het eerste kruiser- eska
der, seinde daarop aan de Boxburgh, die
juist schietoefeningen hield »Daar het
meer schjjnt aan te komen op een frisch
verfje dan op goed schieten, hebt ge zorg
te dragen voor Zaterdag er recht netjes
en zindeljjk uit to zien".
Admiraal Beresford noemde dit bevel
in een dagorder aan de vloot ^minachtend
van toon en een vorm van insubordinatie"
en gaf den schout-bjj-nacht een strenge
berisping. Tevens gelastte hjj hem het
ongepaste bevel te schrappen uit zjjn
scheepsboek.
Men verwacht, dat sehouf-bij-naeht
Percy Scott ontslagen zal worden.
Binnenland.
Keizerin Augusta op het Loo. De
Duitscho Keizerin, die, zooals gemeld is,
a.s. Zondag een bezoek op het Loo zal
brengen, komt uit Engeland a/b vnn de
Hohenzollern ongeveer tegen 12 uur
's middags te IJmuiden, alwaar de keizer
lijke trein gereed staat voor de reis naar
het Loo, vanwaar H. M. des avonds 10
uur met denzelfden trein naar Duitschland
terugkeert.
Slechte plichtsvervullingMen schrjjft
aan de Geld.
Een dorp, waar slechts één gemeente
ambtenaar zjjn plicht doet, is het Over-
Betuwsche Eist. Ten minste in dn laatst
gehouden Raadsvergadering verklaarde
de heer Dnys, dat de schoonhouder der
straten de eenige gemeenteambtenaar is,
die zjjn werk goed doet.
Wat zullen die straten er keurig uitzien,
en hoe zou het met de andere gemeente
zaken staan
Onjuist. Het door ons aan de Tel.
ontleende bericht, dat door het gemeente
bestuur van Staphorst eene verordening
zoude zjjn »in hot leven geroepen, waarbjj
het aan vrouwelgke ingezetenen verboden
is op een heerenfiets te rjjden", wordt
door den burgemeester dier gemeente in
do Stand, tegengesproken.
Een gevaarlijk sujet. Een Hongaar-
sche landverhuizer, die de vorige week
uit Dordrecht naar Rotterdam werd
vervoord en op bet bureau van de ri-
vier-politie in voorloopige bewaring ge
houden werd, heeft Zaterdagmiddag,
toen slechts één politie-agent zich in
het wachtlokaal bevond, dezen, eenvou
dig uit moordlust, aangegrepen en ge-
trpebt te worgen. Twee inspecteurs die
zich in een aangrenzend vertrek be
vonden, hoorden hdt gestommel en ont
zetten den agent met veel moeite, waar
bjj een der inspecteurs nog in de hand
gebeten werd door den woesteling.
Hjj wordt ook verdacht van een moord
gepleegd aan boord van het stoomschip
Gore.
Door een automobiel gedood. Onge
veer 20 minuten ten oosten van Rhenen
waar de straatweg van Utrecht naar Arn
hem nauw is, ligt het hotel Orebbeberg.
Voor de warande van het hotel stond
gisterenmorgen een automobiel toen van
de richting Rhenen de automobiel naderde
van een Amsterdamsche familie. Juist toen
zjj het hotel zou voorbjj rjjden, wilde het
zoontje van de rijksveldwachter Verhoef,
een knaapje van zeven jaar, oversteken
naar zjjn beide vriendjes aan den anderen
voor verstandiger, geen twist te zoeken
met den gespierdeD, prikkelbaren knaap,
die eenmaal in toorn ontstoken, hem ver-
moedeljjk niet zou ontzien, en hjj zweeg.
Daar zjj reeds oen tameljjk eind van
het eiland verwjjderd waren, en nu
niet meer door de hooge rotsen van
Capri beschut werdeü, voelden zjj den
wind ook reeds sterker. Het was een
stjjve, westenwind, die met rukken in
het zeil viel, zoodat de boot zich seconden
lang op zjjde legde, en het schuim van
de golven erin spatte.
Om zjjn kleederen tegen beeproeiïng
door hot zoute water te vrjjwaren schoof
Don Luigi voorzichtig van den eenen
kant naar den anderen, maar deze voor-
zichtigheidsmaatregol, baatte hem weldra
ook niet meer. De golven, die er van
den oever klein en niet gevaarlijk hadden
uitgezien, vertoonden zich nu in haar
vflle, groote kracht Zjj wierpen het kleine
vaartuig, dat als een notedop op en neer
danste, als in overmoedig spel heen en
weer, zoodat de beide jongelieden weldra
kant van den weg. Hjj werd echter, helaas,
door het rechtervoorwiel van den wagen
gegrepen.
De ontroering aan het hotel en van
de inzittende dames en heeren laat zich
denken. De chauffeur reed dadeljjk naar
Rhenen terug om geneeskundige hulp
te halen, doch dokter Waller, spoedig
ter plaatse, kon slechts constateeren, dat
de dood bjjna onmiddeljjk is ingetreden
na het voorval.
Hoewel van schuld aan de zjjde van
den bestuurder geen sprake schjjnt te
zijn, daar bij reed met eene zeer gematigde
snelheid en ook eenige malen door dui-
deljjke signalen zjjne komst had aange
kondigd, is van het gebeurde proces
verbaal opgemaakt.
Door de mazen van de wet. Men
schrjjft aan de Leeuw. Ct.
Dezer dagea werd bjj de politie in
Schoterland een aanklacht ingediend te
gen een pas gekozen bestuurslid van een
polder in die gemeente, wegens het afleg
gen van een valschen zuiveringseed. Die
eed luidt»Ik zweer (verklaar) dat ik,
om tot lid van het bestuur van den pol
der benoemd te worden, direct of indirect,
aan geen persoon, onder wat naam of
voorwendsel ook, eenige giften of gaven
beloofd ot gegeven heb". Bij het onder
zoek door de politie ingesteld is geble
ken, dat de gekozene geen »giften of
gaven", maar slechts belooningen heeft
gegeven en dus niet gerechterljjk ver
volgd kan worden.
Uit de Pers.
De Troonsopvolging,
Bet Centrum bespreekt de kwestie der
troonsopvolging, naar aanleiding van mr.
Van Houten's jongsten Staatkundigen
Brief en wjjst erop, dat dezu gewichtige
zaak, zooals zjj thans geregeld is, met
reden bezorgdheid kan wekken.
Het blad acht voor het denkbeeld door
mr. Van Houten aangegeven, om deze
aangelegenheid te regelen bjj de Grond
wetsherziening veel te zeggen. Hier geldt
vooral het»gouvemer, o'est prévoir."
Men herinnert aan hetgeen in 1884 na
den dood van prins Alexander is geBchied,
toen ook een wjjziging in de Grondwet
ten aanzien van de troonsopvolging werd
gebracht.
Dat deze aangelegenheid een zuiver
binnenlandsche is, staat vast.
Het Centrum wjjst erop, dat wjj vrjj
zjjn om onze Grondwet on onzen staats
vorm in te richten zooals wjj dat verkie
zen, en dat wjj, erkennende dat wjj daarin
niet vrjj zouden zjjn, onze onafhankelijk
heid verloren zou zjjn.
Het blad meent echter, dat het gevaar
voor verlies onzer onafhankeljjkheid niet
zoo groot is, en wjjst te dien aanzien op
Noorwegen.
Twee jaren geleden heeft Europa er
zich niet tegen verzet, dat Noorwegen
zich aan de unie met Zweden onttrok
en in volle vrjjheid en onafhankeljjkheid
besliste over de dubbele vraagof het
land volgens monarchaal stelsel zou wor
den gestuurd, en wie de uitverkorene
voor den Troon zou zjjn
Dat de Noren volkomen gerechtigd
waren, deze beide vragen voor zich-zelven
en door zich-zelven tot oplossing te bren
gen, daarover was men het in Europa
algemeen eens Eenmaal als zelfstandig
volk opgetreden en erkend, behoorde de
quaestie van den regeeringsvorm en de
keuze van den monarch ook aan dat volk
zelf te worden overgelaten. En nu wfti e
het toch al te dwaas, wanneer men
Nederland onder dit opzicht wilde achter
stellen bjj het jongste dor Europeesche
koninkrjjken, alsof onze onafhankeljjkheid
den ganschen ernst van den toestand
inzagen.
»Reef het zeil, Checco, anders slaan
wjj om," schreeuwde don Luigi den
schipper toe.
Checco had de roeispanen reeds lang
weggelegd en hield nu het roer in de
hand. Mot eeu somber gelaat liet hjj
den blik weer langs den hemel gigden,
waar de eerste nauweljjks waarneembare
nevelen zich thtna tot zware wolken
samenpakten, zoodat thans ook de leek
kon zien hoe zich na den zwoelen, druk-
kenden dag een onweersbui vormde. Het
was nog mogelijk dat de storm de bui
uit elkaar dreef, maar zjj kon zich ook
evengoed boven hen ontlasten. In elk
geval konden zjj er op rekenen, dat de
storm nog in hevigheid zou toenemen.
»Van omslaan is nu nog geen kwestie,"
hernam Checco, >maar wel daarvan, dat
de storm ons roer vernielt, en dan."
Wordt vervolgd).