y. ioi mo?.
Dinsdag 27 Augustus,
!J4"' jaargang.
i4 FEUILLETON.
De kleindochter.
GOES CI1
COURANT.
Oe vifcgav" dezer Oourant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavontf,
uitgezonderd op feestdagen.
iV-jji pe- kwartaal, in Goes ƒ0,75, buiten Goes, {franco,
Afzonderljjke a ommen 5 cent.
Inseadiino «an advopfeqii£n >6or 2 uren ©p dag d*r
uitgavti
Telefoonnummer 22. Uitgave van de^Naaml. Yennootschap „Goesche Courant".
De prjjs der gewone advertentitjn ii van I -5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prpr
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Bewijsnummers^ cent.
Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Het muisje met een staartje.
neren zal en om die reden wordt het
bier niet meer opgevoerd.
Land- en Tuinbouw en Veeteelt
Een goede moeder. Ben goede moeder
is de zang Bertha van den heer A. de
Kraker Az, te Zaamslag, Deze fokker
begrjjpt, dat men een goed fokdier zoo
lang mogelijk moet behouden. In De
Veldbode van 16 Februari heeft de eige
naar al oen en ander over varkens in
't algemeen en over Bertha in het bijzon
der medegedeeld. Wij voegen daaraan
nog het volgende toe. Bertha wordt in
Sopt. 5 jaar en heeft nu reeds 104 big
gen geworpen en 81 daarvan grootge
bracht, zooals uit het volgende staatje
big kt.
20 Juli 1903 geworpen 10, grootge
bracht 10; 11 Febr. 1904 resp. 15 en
1126 Aug 1904 resp. 13 en 1029
Jan. 1905 resp. 18 en 9 10 Sept. 1905
resp. 11 en 10; 16 Febr. 1906 resp.
8 en 83 Oct. 1906 resp. 13 en 12
4 April 1907 16 en 11tezamen 104
geworpen en 81 grootgebracht.
(De Veldbode)
GOES, 26 Aug. 1907.
Van een geweigerden handdruk.
Eet Volk schrjjft:
Onze partijgenoot Dr. Jan van den
Brink heeft het onderstaand stukje aan
de liberale Bredasche Ct. gezonden, waar
het echter als »te persoonlijk en niet
rakende het algemeen belang" werd afge
wezen. Wij meenen goed te doen, het
briefje te plaatsen, omdat het een eigen
aardig licht werpt op de strijdwijze der
geestelijkheid jegens onzen partjjgenoot
Open brief aan Z. D. Hoogw.
den Bisschop van Breda en deszelfs
groot Vikari».
Monseigneurs,
Hedenmorgen werd ik vereerd door
een bezoek van den Weleerw. heer Pillot,
dien ik met een handdruk wenschte te
ontvangen. De heer Pillot beweerde niets
op mij tegen te hebben, doch zeide, dat de
omstandigheden hem niet toelieten dien
handdruk te aanvaardeD. Daar U beiden
langs anderen weg vooi mjj onbereikbaar
zjjt, stel ik U hier in 't openbaar beleefd
deze vraagIs het van uwe zijde een
uitdrukkelijk of stilzwijgend verbod, dat
ook de beteren onder de geestelijkheid
van den tweeden rang elke beieefdheids-
uitiDg van mjjne zjjde met koude onver
schilligheid moeten beantwoorden
Hetzelfde heeft zich voorgedaan op
Btraat met het groeten, hetwelk natuurlijk
nu door mij ook wordt nagelaten, uitge
nomen ten opzichte der paters Capucgnen,
van welke deze en geene mg wel eens
met amicalen groet beantwoordt.
Hoogachtend,
dw. dn.,
(w. g.) Dr. J. A. H. van den Brink.
Breda, 19 Aug. 1907
Waarde. In de Vrijdagavond j.l. ge
houden gemeenteraadsvergadering werd
medegedeeld, dat het raadsbesluit tot het
aangaan eener geldleening, groot f 1000,
tot dekking der kosten van aankoop van
een lijkkoets en van het bouwen eener
bergplaats daarvoor door gedeputeerde
staten is goedgekeurd en dat de rekening
van inkomsten en uitgaven der gemeente
ov®r het dienstjaar 1906 door dat college
definitief is vastgesteld.
Aangeboden werd de begrooting van
inkomsten en uitgaven der gemeente voor
het dienstjaar 1908. De inkomsten en
uitgaven zijn geraamd op f9221,29; de
post voor onvoorziene uitgaven bedraagt
f38,38 i/8.
Wissenkerke. In de j.l. Vrjjdag
gehouden raadsvergadering waren alle
leden met den voorzitter tegenwoordig.
Onder de ingekomen stukken kwamen
voor goedkeuring raadsbesluit huldebljjk
aan den heer Swenue mededeeÜDg der
begrootiüg van kosten voor het Post- en
Telegraafkantoor te Cortgene voor 1908.
wordende het voor deze gemeente te be
talen aandeel geraamd op f 109,60 en
kennisgeving van wege Ged. Staten dat
de jaarwedden van den Burgemeester en
den Secretaris voor ieder op f 950,
onder nadere goedkeuring door de Konin
gin, zijn vastgesteld. Vervolgens komen
aan de orde vaststelling en gewijzigde
vaststelling van besluiten tot af- en over
schrijving en wijziging der begrooting
1907, welke onveranderd worden goed
gekeurd.
Van het Burgerlijk armbestuur is inge
komen de rekening over 1906. Deze
bedraagt in ontvangst f1133,08 in uitgaaf
f 940,84 (w. o. f 536,75 bedeeiing en
f 289,75 geneeskundige hulp). Goed slot
alzoo f 129,24 en voorts de begrooting
voor 1908, welke wordt voorgesteld op
f932,24 in ontvangst en uitgaaf, met eene
subsidie van f700,uit de gemeentekas.
Na onderzoek en bespreking wordt een
en ander met algemeene stemmen vast
gesteld en toegestaan.
Daarna komt in behandeling de reke
ning der gemeente over 1906. Nadat, bjj
monde van den heer Maris, is gerappor
teerd dat de bescheiden in orde zjjn be
vonden wordt die rekening voorloopig
vastgesteld in ontvangst op f81540,61
in uitgaaf op f29609.85 en alzoo met
een goed slot van f 1930,76.
De voorzitter deelt thans mede dat bg
het opmaken der begrooting voor 1908
•is gebleken, dat het noodig zal zjjn tot
verhooging van den Hoofdeljjken Omslag
over e gaan. Hg licht daarbg specifiek
toe, dat in de laatste zeven jaren zoowel
wettelijke voorschriften als uitvoering van
genomen raadsbesluiten do uitgaven voor
de gemeente hebben doen stjjgeu met
f1713,welke tot nu loe nog gevonden
konden worden door beBchikkiDg over
goede sloten. Daar die goede sloten nu
echter uitgeput raken stellen B. en W.
thans den Raad voor om met ingang op
1 Jan. 1908 den Hoofdelgken omslag met
f 1000 te verboogen en alzoo de hoofd
som te brengen van f4500 op f5500.
Nadat bij de bespreking het raadslid
Schippers nog had opgemerkt dat deze
gemeente bg de hoegrootheid der heffing
toch nog gunstig bij andere gemeenten
afsteekt, wordt met algemeene stemmen
tot do voorgestelde verhoogiDg besloten
en de tot de heffing betrekkelijke ver
ordening in dien zin gewjjzigd.
Nog wordt met algemeene stemmen
besloten te beginnen met 1908 als vaste
punt, tot wederopzeggens, in de begroo-
tiDg te brengen de vergoeding der bjj-
drage voor het onderwijzers-weduwenfonds
voor den onderwjjzer J. Robjjn ad f37,50
*8 jaars.
Bg de rondvraag wordt door het lid
yin den muil van den Moloch
Indien buiten onze grenzen, maar
vooral als in ons land zelf eenige gebeur
tenis van beteekeniB plaats gevonden
heeft, dan zjjn de sociaal-democraten
onmiddellijk er bg, om uit hot geval
munt to slaan voor hunne partij, om te
scheiden op de kapitalistische maatschap
pij en ooi hun troetelkind, de arbeiders
klasse, te beklagen. Nooit en nergens
toon®n zjj eenige zelfbeperking en niets
ontzien zjj om reclame te maken voor
hun schoonschijnende beginselen.
.Benige dagen geleden geschiedde op
't Hollandsch diep een droef ongeluk.
Een boot, waarin twee officieren en twee
soldaten, sloeg om, de officieren, die zwem
men konden, poogden de soldaten, die
dit niet machtig waren, te redden. Een
der luitenants wist een soldaat twintig
minuten lang boven te houden toen
begaven hem zjjn klachten en beiden
zonken. Slechts met de uiterste inspan
ning wiBt hg zich weer omhoog te wer
ken, en kon hg nog met zijn collega
gered worden. De twee soldaten rustten
op den bodem van 't breed©, diepe water.
Bg zoo'n gebeurtenis verstomt, dunkt
on9, elke kreet van haat, elke roep van
partjjschap. Het Volk denkt er anders over
en heeft een artikeltje waarboven
schettert »In den muil van den Moloch".
Daarin wordt dan verteld dat 't ongeluk
te wjjten is aan de onbekwaamheid der
officieren, die met ongereefde zeilen bij
een krachtigen wind het Hollandsch diep
overstaken.
Een der soldaten was wel j>de zoon
van een bekwaam schipper, maar die had
natuurlgk niets in te brengen", schrjjft
het soc.-dem. orgaan.
Uit elk woord van het bericht spreekt
het innig verlangen om de officieren de
verantwoordelijkheid aan te wrjjven voor
het ongeluk en de schrjjver uit dan ook
de hoop dat een streng onderzoek zal
worden ingesteld.
Hetzjj dit gebeurt of niet, in elk geval
heeft Het Volk weer een reclame-middel
en in elk geval kan 't blad te keer gaan
met onzinnige opschriften alB het Uier
bovenstaande.
Zonden nu nooit de leiders der partjj
en vooral de redactie van Het Volk gaan
begrijpen dat de weldenkenden, ook van
de S. D. A. P., over zulk gedoe het hoofd
schudden.
Buitenland.
Ongelukkig land.
Er valt zooveel waar te nemen op
het groote wereldtooneel en de mensche-
ljjke geest toont vaak zoo'n groote neiging
voor nieuwe feiten, dat de belangstelling
van het publiek maar zelden langer dan
een heel korten tijd gevestigd bljjffc op
éón en dezelfde reeks van gebeurtenissen.
Ook ten opzichte van de voorvallen
in Rusland is dit weder gebeurd een
tijd lang trok dit land de aandacht van
geheel Europa, eerst door den ontzetten-
den oorlog met het veerkrachtige Japan,
later door de nog ontzettender worsteling
in het rjjk van den Czaar zelf, de wor
steling tus8cheD de partjj van het behoud
en de partjj, die meegaande met den tjjd,
geen genoegen meer kon nemen met de
verouderde instellingen.
Langzamerhand begon die belangstel
ling echter te verminderen en wijdde
Door M. Böhme.
Zg was vriendelijk, lief, aardig, aan
genaam, en Jo vroeg zich tevergeefs af,
wat het eigenljjk was dat haar aan de
dame niet beviel.
»Ik was gisteren bg de majoorsweduwe
Keichenbaoh", babbelde de weduwe, >ik
wist niet, hoe het gesprek op u en uw
dochter kwam Bnrgard, maar ik hoorde,
tot mgn groote verbazing, dat n met de
liannebachs verwant is."
»Heel ver, mevrouw, heel ver. Mijn
vrouw zaliger was een achternicht van
den stichter der Mannebachsche staal
fabriek. De oude slotenmaker Mannebach
bier en mgn schoonmoeder zjjn broeders-
kinderen van wglen Frederik Manne
bach."
»Zoo, zoo," zei mevrouw Gotze ver
strooid. .Mevrouw Reichenbach vertelde,
dat haar kleine nicht zoo graag bg nw
zwager, den heer Erwig Meier, wil zgn.
Verschrikkelijk met de kleine, niet waar?"
.Erika f" riep Jo verschrikt- »Ze iB
da laatste dagen niet bg ons geweest.
Wat il er met haar?"
het publi ,k meer aandacht aan andere
gebeurtenissen op het groote wereld
tooneel.
Maar toch, in Rusland dunrt de wor
steling voort.
Na de ontbinding der tweede Doema
was er wel een zekere terneergeslagenheid
merkbaar bjj de hervormingsgezinden,
mntr nog geven zg den moed niet op.
De tijd, dat het volk door middel van
de Dooma, eenigen, zjj het ook geringen
invloed kon oefenen op de regeering,
kenmerkt zich door een betrekkelijke
rust.
Met daden van geweld was weinig te
winnen. Al was de geest in het Rus
sische leger niet geheel te vertrouwen
voor de regeering, toeh bezat de Czaar
nog e®n te sterke waarborg voor zgn
macht in dat leger dan dat de hervor
mingsgezinden met geweld veel konden
bereiken.
Door de instelling der Doema werd
de strijd tusschec reactie en hervorming
gebracht van de straat naar de volks
vertegenwoordiging, waar ze thuis be
hoort.
Do ontbinding der tweede Doema
bracht hierin echter verandering. Den
hervormingsgezinden bleef niet veel an
ders over dan tot daden van geweld
hun toevlucht te nemen. Waar van een
georganiseerd verzet moeilijk sprake kon
zgn ondei het scherpziende oog der
strenge Russische politie, gingen de
revolutionnairen over tot een reeks aan
slagen, die zeker niet verdedigbaar, maar
in verband met de Russische toestanden
beschouwd, verklaarbaar zgn. Door deze
aanslagen hoopte men, de regeering
vrees aan te jagen en zoo tot to geven
to dwingen.
Hoe de toestand nu in Rusland is,
leert het volgende veelzeggende statis-
tiekje
Sinds de ontbinding der tweede Doema,
dus in twee maanden tjjd, zgn in Rusland
83 menschen wegens politieke misdrjjven
ter dood veroordeeld, 319 menschen,
waaronder 37 politiemannen en 32 voor
bijgangers, vonden in botsingen met revo
lutionnairen den d:od; 275 revolution
nairen en 71 politie-dienaren werden
gewond.
In die tweo maanden zijn 174 roof-
aanvallen gepleegd, die aan de daders
een som van anderhalf millioen gulden
hebben opgeleverd.
63 bommenfabrieken en wapenberg
plaatsen werden ontdekt en 11 geheime
drukkerijen.
De Pers werd langs administratieven
weg 62 maal beboet voor een gezamenljjk
bedrag van 40,000 gulden. Hiervan droeg
Moskou met 19 beboete bladen het
leeuwenaandeel. Verschillende provinciale
bladen, die de boete niet konden op
brengen, moesten de uitgave stakeö.
Wat betreft de roofaanvallen moet
men niet uit het oog verliezen, dat
die lang niet alle zgn bedreven door
revolutionnairen.
Waar de toestand zoo verward is als
op het oogenblik in Rusland, is ook de
kans schoon voor gewone misdadigers,
en vela diefstallen, door dezen bedreven,
worden geboekt op rekening der revolu
tionnairen.
Misschien dat de toestand eenigszins
verandert, als de derde Doema, waar
voor de verkiezingen al langzamerhand
worden voorbereid, bjjeenkomt.
Weet u 't niet Zjj heeft dyphtheritis.
Ik wilde de oude juffrouw Mannebach
een bezoek breügen, maar toen ik dat
hoorde, ging ik natuurlgk niet. Erika
iB namelgk, sinds mijnheer Frederik
Mannebach vertrokken is, bg haar tante
Louise. Eergisteravond is zg plotseling
erg ziek geworden, gisteren heeft ze een
serum-inspuiting gekregen. En het tele
gram heeft den heer Mannebach niet
kunnen bereiken, daar hg voor zaken in
het buitenland is, zoodat hg van niets
weet. Is dat niet vreeseljjk Als het kind
nu sterft En de dokter heeft weinig
hoop. Mgn hemel, u is geheel bleek ge
worden, juffrouw Burgard, grjjpt het u
zoo aan
»Ja, wij hielden veel van de kleine
wildzang", zei Jo met bevende lippen.
*Oom Erwig zal het ook treffen".
»Ja, het is zeer treurig. Een beminue-
ljjk kind was de kleine Erika anders juist
niet. Lieve hemel, als het kind sterft,
moet het immers zoo zgn, en is 't mis
schien goed. Met die verwende plaag had
Mannebach moeilijk een tweede vrouw
kunnen krijgen. Bij zoo'n kind stiefmoe
der te spelen, moet een kwelling zgn".
>Bg ons was Erika niet onaardig. Oom
Erwig was ze geheel hehoorzaam. Neen,
werkelijk niet. Een beetje verwend mag
zjj zgn, maar zg heeft een zeer goed
hartje. Dat hebben we al lang gezien".
Marokko, en nog eens Marokko is het
onderwerp waarover de meeste bladen
schrgven en bjjna alle zien den toestand
donker in.
Trouwens, de zaken morden met den
dag verwarder. Nu heeft weder een zekere
Mouley Hafid zich tot sultan laten uit
roepen en deze heeft het plan, nair bjj
zegt, spoedig naar Casabli nca op te ruk
ken om de Franschen vandaar te vsr-
drjjven.
In de Figaro geeft een Franseh jour
nalist, George Bourdon, een uiteenzetting
van den toestand, die alles behalve be
moedigend is.
George Bourdon is eigenlijk de eenige
journalist van beroep, die van den beginne
af aan als ooggetuige aanwezig is geweest
bjj het optreden der Franschen. In een lang
artikel betoogt hij, dat Frankrijk slechts
tusschen twee dingen te kiezen heeftóf
de troepen inschepen, maar dan tevens alle
Europeanen, daar hun doodvonnis op dat
oogenblik geteekend zou zgn of en
dit iB zeer zeker de aangewezen weg be
hoorlijke versterkingen zenden, zoodat de
Marokkanen eindelijk eens niet langer den
indruk krjjgeD, dat de Franschen uit
angst binnen hun kamp blijven. Bourdon
wjjst er op, dat de Fransche generaal
te Casablanca een frontlinie van 5 K.M.
te verdedigen heeft, terwijl de manschap
pen geheel uitgeput worden door de steeds
herhaalde aanvallen van den vjjand. Er
is geen enkele legermacht, die op den duur
tegen een dergelijke vechtwijze bestand
isde energie en de waakzaamheid der
soldaten wordt op een te harden proef
gesteld.
Vervolgens wjjst GeorgeB Bourdon op
het feit, dat een der beste officieren van
de bjj Casablanca legerende troepen ge
zegd heeft, in staat te zjjn met 2000
Marokbaansche ruiters zich van Casa
blanca meester te maken 1 't Moge een
weinig overdreven zgn, een dergeljjke
uitlating teekent den toestand beter dan
tal van vrjjwel verwarde en tegenstrjjdige
berichten over gevechten en beschietingen.
Kunst en Wetenschap.
Een dichterlef. In een Finsch krank
zinnigengesticht is onlangB d© dichter
Jozef Weckfell overleden. Zgn lot was,
indien mogelijk, nog treuriger dan dat
van Lenau en Bölderlin. Van zgn 27ste
tot zgn 69ste jaar, dat is 43 jaar lang,
heeft hjj in duisternis des verstands ge
leefd.
Hg was eenmaal beroemd en men heeft
de grootste verwachtingen omtrent hem
gekoesterd. In zgn jeugd schiep hg een
voortreffelijk gedicht, waarop de compo
nist Jean Sibelius muziek schreef en ook
gaf Weckfell werken voor het tooneel,
waaronder Daniel Kjort", dat ook buiten
de Finscho grenzen opgevoed en met
bijval ontvangen werd.
Ons bericht betreffende de deel
name van »ODderling Kunstgenot." aan
den wedstrijd te Ostende verdient in
zooverre verbetering, dat Aan Flarden
niet is een kluchtspel maar een tooneel-
spel, en d^t niet beide stukken, waar
mede ^Onderling Kunstgenot" uitkomt,
doch alleen »Aan Flarden" nog voor den
wedstrjjd hier zal worden gegeven.
»De slaaf der Eubiothiek" is reeds
hier gegeven, zooals men zich herin-
De weduwe haalde de schouders op
en sprong met de handigheid der gerou
tineerde salon-dame op een ander onder
werp van gesprek over. Jo nam aan het
gesprek weinig meer deel, tenslotte ver
stomde zg geheel en liet het b0»r
vader over, zich met mevrouw liotze te
onderhouden.
Terwjjl zjj stil zat en nadacht over wat
zjj gehoord had, scheen het haar alsof een
koude hand haar hart omvatte en samen
kneep. Op dat oogenblik kon zjj niet be
slissen, dacht er ook niet over, welk ge
voel in haar overheerschtede vrees en
de zorg om het zieke kind, dat misschien
in dit oogenblik reeds met den dood
worstelde, of het medelijden met den
beklagenswaardigen vader, die niets van
de ziekte van zjjn kind wist, en het mis
schien als dood zon weerzien. En in
hetzelfde oogenblik gevoelde zjj een afkeer
tegen de aardige, vriendeljjke vrouw met
het gladde; blanke gezicht en de glanzen
van oogen en wang-kuiltjes wiBt ook,
waarom
»Zjj heeft iets valsebaardigs," dacht
Jo. De liefdelooze wjjze, waarop me
vrouw Gotze over de doodzieke Erika
sprak, stuitte haar, en zjj voltooide haar
stille beoordeeling van de weduwe, door
er in gedachte aan toe te voegen
Duizend tegen een dat ze tegeno7er
Erika's vader en tantes overvloeit van
teederheid en vleierjj voor de kleine
Erika."
De gebruikelijke tjjd voor de visite
was om. De weduwe liet Jo beloven haar
vaak te bezoeken. Jo's tegenwerpingen,
dat zg het, vooral nu tegen Kerstmis,
zeer druk had, en dus weinig tjjd, wer
den door Burgard eenvoudig weg ge
vraagd
>Je bent toch niet het winkelmeisje
der Meiers. Ik wensch toch ook niet,
dat je in den winkel werkt. Het is een
aanmatiging van de oude vrouw. Natuur
lgk zal het mjjn dochter een genoegen
en een eer zgn, aan uwe vriendétjjke
uitnooliging gevolg te geven, mevrouw".
Mevrouw Gotze reikte vader en doch
ter de hand en het immer op haar trek
ken glanzende lachje verhelderde een
weinig, zoodat zg twee rijen prachtige
tanden, wier regelmatigheid en witheid
wel aan de echtheid deden twjj telen,
tusschen de bloedroode lippen toonde.
Jo vond den druk der kleine, wat-
achtigweeke hand, der vingers vol rin
gen, onaangenaamzjj gevoelde zich
verlicht, toen zjj uit de warme kamer
in de koele gang en daarna aan den
arm haars vaders naar buiten trad, in
de koude van den klaren, wolkeloozen
winterdag.
Mevrouw Gotze zag voor haar vensters
de beide elegante gestalten, die beter
voor een paar verloofden dan voor vader
en dochter konden doorgaan. Dan knikte
zjj bevredigd. Deze aardige, elegante,
ridderlijke man was een aangenaam prater,
goed om haar gezelschap te houden in
de leege wintermaanden. Anders, als zg
in de lente kwam, had zjj Frederik Man
nebach en eenige bekende Berljjnsche
heeren altjjd in Miesbach aangetroffen.
Zjj ging in 't algemeen liever met heeren
om dan met dameB. Haar oppervlakkige
natuur en haar ijdelheid vonden behagen
in de huldigingen, waarmee de mannen
tegenover haar niet zuinig waren; als
er niemand was, die haar het hof maakte,
ontbrak haar iets. Zjj was als een bjj.
De vleierjjen der mannen waren de bloe
sems, waaruit zjj den honig barer goede
stemmingen zoog.
Jo's meededeeling over de ziekte van
Erika verschrikte Erwig MHier ten zeerste.
Na de gemeeDSchappeljjke wandeling in
de bergen was de kleine dikwijls bjj hem
thuis gekomen, had urenlang stil bjj hem
gezeten in zgn kamer, plaatjes of platen
verzamelingen bekjjkend, of was bg hem
geweest in den wiakeï, vrooljjk rond
drentelend. En nu was het lieve kind zoo
ziek, dat meü voor haar leven vreesde
Wordt vervolgd).