N°. 98 ïyuf.
Diosi
20 Augustus.
94s" jaargang,
De kleindochter.
mm
öo uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- on Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs por kwartaal, in Goes f 0,75, buiton Goos, franco, f
Afzonderlijke sommen 5 cent.
Inzending van «dveptentiSn vóop 2 uren op deus -J*!f
uitgave.
De prjj» der gewone advortentiën 1b van i -5 regels 50 cent, eiken regel moer 10 t«
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfdo advortontie wordt de prf;*
slechts tweemaal berekond.
Geboorte-, huwelpks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetnigingen worden van 110 regels 1,berokend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer
Uitgave van dejNaaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Militaire vakvereenigingen.
Generaal Van Vip men, die, zooals we
in het vorig nummer gemeld hebben, in
De Tijd zulke wonderljjk conservatieve
begrippen had geopenbaard, aangaande
de vakvereenigingen van militairen, wordt
nu door zjjn eigen partijgenooten, door
het R. K. orgaan Het Huisgezinvrien
delijk, maar beslist terecht gewezen.
»Ten einde raad", zegt het blad, »heb-
ben de militairen besloten, zelf voor hun
belangen op te treden, hebben zij ter
hand genomen wat de hoogere militairen,
de Ministers en de Kamers hadden moe
ten doen, maar niet deden.
Toch wenscht de h«er Van Vip men
terugkeer tot den ouden toestand zonder
eenigen waarborg, dat in het vervolg do
militaire autoriteiten, de Ministers en de
Kamers beter hun plicht zullen doen.
Dat gaat niet.
Wanneer de militairen den wetteljjken
weg bewandelen, is er niets tegan, dat
zp zelf voor hun belangen opkomen en
dit niet aan hun superieuren overlaten,
die, naar het eigen getuigenis van gene
raal Van Vljjmen, die belangen vaak
hebben verwaarloosd.
En ten slotte.
Wp voor ons zien er geen bezwaar in,
dat militairen, zich plaatsend op den
bodem der wet, in gepasten vorm van
het recht van vereeniging gebruik maken.
Onverstand en drpverp kan de zaak be
derven, maar ook bij vereenigingen van
anderen aard zpn, willen zp heilzaam
werken, gezond verstand en tact noodig".
Zou deze generaal, die op zpn Tweede-
Kamer-bankje de hoogere militaire ran
gen behaalde en doorliep, nu willen in
zien, dat hp een halve eeuw achter is
met zpn gedachten Zou hp kunnen bi-
grijpen dat men tegenwoordig erkent dat
ook de mindere militairen niet alleen
plichten, maar ook rechten hebben
't Is niet waarschpnlpk en de brave
generaal zal op zekeren dag ontwaren,
dat men hem voorbp geloopen is en dat
hp alleen overblpft met zpn dierbaar
conservatisme.
Vredescomedie.
In Den Haag is sinds twee weken
een conferentie bjjeen, die abusievelijk
de vredesconferentie genoemd is gewor
den. Wie iets gevolgd heeft van 't op
dis plechtige bijeenkomsten behandelde,
zal met klimmende verbazing gezien heb
ben dat daar over alles is gesproken,
behalve over den vrsde. Het was een
oorlogsconferentie in haar zuiverste vorm.
Er iB zeer ernstig en breedvoerig ge
redeneerd over de verschillende wijzen
om menschen in grooter en klei» er aan
tal af te maken, over het beschieten van
steden en kustplaatsen, over Bchietende
luchtballons, enz. maar over den vrede'
het doel der vergadering, geen woord.
Dat was toch wel wat al te zot, maar
gelukkig heeft Engeland j.l. Zaterdag
de Bituatie gered. De Engelsche afge
vaardigde heeft een tammen lofzang ge
kweeld op den vrede en is tenslotte met
een voorstel gekomen waarover Mars en
Janus onbedaarlijk zullen moeten lachen.
De heele lede was nogal komiek, maar
22 FEÜILLlfOI,
Door M. Böhme.
Het werd al donker, toen zjj den berg
afdaalden- Aan haar villa gekomen gaf
Beata Erwig Meier de hand.
.Het heeft mg zeer verheugd, dit
wederzien. Het zon mg veel genoegen
doen, wanneer u mij nog eens bezocht
nn en dan. Tante LouiBe en ik blgven
dezen winter in Miesbach".
.Als u goedvindt zal ik van nw vrien
delijke nitnoodiging gebruik maken. Ik
heb wel weinig vrgen tgd tot mgn be
schikking. De zaak en mgn eigeD werk
nemen mgn meesten tgd zeer in beslag".
.Maar voor een oude vriendin znlt n
toch nog wel eens een uurtje kunnen
vinden", meende Beata. >U knnt zoo goed
iemands treurige herstemming wegpraten
dat men zich tenslotte nog over het
vallende loover om ign kleuren verheugt.
Dns tot weerziens, ik hoop erg spoedig".
Erwig groette Erika, dan;nog eens
Beata, en ging verder.
De wind stak op. Toen hg door de
laan ging vielen dorre blaren om hem
heen ter aarde. Hg hield zgn hoofd ge
bogen. Dit weerzien had ook hem niet
ongeroerd gelaten. Maar alle gevoelens
van dat verre kindergeluk lagen zoo
gekluisterd in rustige, smartlooze berus
ting, en zoo diep gezonkèD in het binnenste
zijner gewaarwording, dat aan de opper
vlakte van zp wezen ook niet de geringste
't voorstel en de motie vormden den
klap op de vuurpijl.
Wat Sir Eduard Fry, de gedegeleerde
van Groot-Brittannië zeido, komt in 't
kort hierop neer.
De oorlog is zeer schrikkelijk, de eerste
vredesconferentie was bijeengeroepen om
den druk der oorlogslasten te vermin
deren, maar heeft dat niet bereikt, 't Zou
toch zoo mooi zpn als wp dat konden
naderen, de eeuwige vrede is zoo'n
schoone zaak en daarom stel ik voor
dat we zullen beginnen om jaarlpks aan
elkaar te zeggen hoeveel nieuwe oorlog
schepen we zullen bouwen en tenslotte
stel ik een motie voor, waarin nog eens
gezegd wordt dat 't wel goed zou zpn ern
stige studie tw maken van de beporking
dor oorlogskosten.
Is 'tniet meer dan ridicuul, is 'tniet
droevig zoo'n nare vertooning te moeten
zien van bejaarde en ernstige mannen.
Voor de tweodo maal zijn uit alle oorden
der wereld afgezanten bijeengekomen in
onze residentie met het doei om
tot beperking der oorlogslasten *e komen
en na twee maanden gedineerd, gesou
peerd en wat gepraat te hebben komt de
afgevaardigde van een der invloedrijkste
landen met een nuchter gezicht een motie
voorstellen om de ernstige studie over
dat onderwerp te hervatten.
Comedie en comedianten.
Buitenland.
Onderlinge oneenigheid.
Als het niet zoo treurig was zou men
er om moeten lachen daar zitten in een
Marokkaansche kustplaats, omgeven van
vijandelijke stammen, eenige duizenden
Fransche Boldaton en eenige honderden
Spaansche krijgslieden als de vertegen
woordigers der Europeesche beschaving
die rust, orde en veiligheid wenscht in
Marokko. Van de landzpde wordt die
Europeesche bezetting bedreigd met het
gevaar van een aanval van duizenden
Marokkanen en niettegenstaande dit ge
meenschappelijk gevaar, is tusschen de
Fransche en Spaansche bezettiDg de ver
houding alleronvriendelpkst.
Logisch zou zpn, dat de twej krijgs
machten samen werkten: hun doel behoort
toch hetzelfde te zpn en niet meer dan
natuurlpk zou het wezen dat de zwakke
Spaansche macht zich stelde onder de
bevelen ven den te Casablanca bevel
voerenden Franschen generaal Drude.
Maar geen sprake van.
De reden van de oneenigheid
De bevelhebber der Spanjaarden had
troepen aan land doen brengen, zonder
hiervan aan den Franschen generaal me-
dedeeling te doen en de Franschen en
Spanjaarden schpnen elkander nu totaal
te negeeren.
Het is fraai
Intusschen is de toestand in Marokko
nog allesbehalve rooskleurig. In de binnen
landen stoort de bevolking zich in het
minst niet aan het optreden van Frank-
vjjk en al schjjnt de positie der Euro
peesche troepenmacht te Casablanca nu
zoodanig te zpn, dat ze een mogelpken
aanval met gerustheid kan afwachten,
aanduiding eener diep weg trillende be
weging verschpnen kon.
Hp had reeds lang overwonnen, maar
toch riep de ontmoeting na twintig jaren
weer alle bitterheid en smart, die hij
toen doorworsteld had, in hem v akker.
Toen, in de geestdrift van zpn jonge
liefde, had hp geloofd in Beata Manno-
bach een wezen te vinden, dat niet zoo
kleingeestig als zoovele anderen dacht.
Maar daardoor was de ontgoocheling
zoo ruw, toen hp Tan haar eigen lippen
vernam, dat zp niet anders noch beter
was dan de gewone menschen, die den
inhoud naar den vorm schatten en
voor wie karakter en menschenwaarde
slechts bijzaak zpn, hoofdzaak het stem
pel dat de maatschappelijke omstandig
heden op den mensch drukken. Omgeving
en persoonlijkheid schenen haar onscheid
baar. Den jongen man beminde Beata
Mannebach, maar een kleermaker kon
Beata Mannebach niet trouwen, want het
ware belachelijk geweest, een kleermaker
te beminnen, 't Bleef hetzelfde, of deze
kleermaker met de persoon van den ge
liefden jongeling éen was voor den
kleermaker deinsde haar liefde terug. Die
ervaring was een vreeselpk bittere pil
geweest, waarvan heden nog de nasmaak
niet verloren was na twintig jaren,
terwpl reeds de zegepralende glimlach
van den wijsgeer zpn trekken doorspeelde.
Einde November keerde grootmoeder
Meier naar Miesbach terug. Zij had veel
geleden, het voorheen nog volle, bpna
jeugdige aangezicht was doorgroefd en
had de kenmerken van den ouderdom,
toch beteekent die bezetting voor de al-
geheeie pacificatie van Marokko niets.
Tot enkele kilometers buiten Casa
blanca beerschen de Franschen maar
verderop is het voor de Europeanen on
veiliger dm bet ooit geweest is.
Zaterdag kwam er ta Casablanca eon
een boodschapper van de Kabylen, Deze
deelde generaal Drude mede, dat
een grcot aantal Arabieren de Franschen
zouden afmaken en de stad vernielen,
tenzjj de Fransehen zich onmiddellijk
overgaven.
We schreven het reeds vroegerom
de orde en veiligheid in geheel Marokko
te verzekeren, zou een kostbare expeditie
noodig zijn.
Aan den Franschen generaal heeft een
naïeve persman gevraagd, waarom hp niof
verder het land in trok om de roerige
stammen tot redo te brengen.
Do goneraal gaf ten antwoord, dat bp
hiervoor 25000 man in plaats van 3500
en andere bovolen meest hebben.
De werkstaking te Antwerpen.
De werkgevers in het havenbedrijf te
Antwerpen haddan moeielpk ongelukkiger
kunnen zpn met de werklieden, die de
stakers moeten vervangen.
Zooals men weet had men een kleine
duizend man uit Engeland laten komen,
die de plaatsen der stakers zouden in
nemen.
Die Engelsche werklieden bleken niet
alleen niet berekend voor hun taak, maar
hebben nu zulke buitensporigheden be
gaan, dat oen sterke politiemacht noodig
was om de orde te herstellen en zoo zpn
zp, en niet de stakers het geweest, die
politie-hulp noodzakelijk maakten.
Aan boord van het schip, waar zp ge
herbergd zpn, hebbeü de Engelschen de
boel kort en klein geslagen. Do be
manning van het schip ruimde het veld
om eigen huid te bt.gen en de Engelsche
werklieden plunderden het schip. Zp
maakten zich meester van een veertigtal
vaten Mtinchener bier, met het gevolg,
dat na korten tijd het meerendeel der
beeren stomdronken hun roes lagen uit
te slapen. Het schip werd door politie
bezet.
Eenige honderden der werklieden, die
ook tot staking o»ergingen, zpn nu naar
Engeland teruggekeerd en de anderen
zullen misschien spoedig volgen, daar
tusschen do Antwerpsche 6takers en werk
gevers onderhandelingen zpn aangeknoopt,
die waarschijnlijk wel tot een goed resul
taat zullen leiden.
Ongelooflijk nieuws.
De bladen zpn, zooals altpd na derge
lpke gebeurtenissen, nog lang niet uitge
praat over de verschillende bezoeken van
vorsten aan elkander.
Wat er verhandeld is tusschen keizer
Wilhelm en don Czaar, tusschen koning
Eduard van EDgeland en keizer Wilhelm,
tusschen koning Eduard en Frans-Josepb,
zullen we toch wel niet precies te weten
komeD, en daarom juist vormen die ont
moetingen zoo'n dankbare stof voor ver
beeldingrijke journalisten.
Wat er echter nu verteld wordt van
scherpe diepe lijnen, vale kleur. Zij wist,
en haar verwanten vermoedden het:
haar dagen waren geteld, zp was naar
huis gekeerd, zooals zp gezegd had,
maar om er Bpoedig te sterven.
Zp was er niet treurig om. Haar
ongebroken energie nn werkzaamheid
lieten geen weemoedige stemmingen
bovenkomen. Zp verheugde zich, dat de
dood haar nog een uitstel gegeven had,
om haar zaken te regelen. Zp had naar
haar meening nog veel te d<r*. Ea»r
lievelingsgedachto, Erwig te doen trou
wen, hem, wiens stil ernstig karakter der
geliefde vrouw een vol geluk waarborgde,
als hoofd van een familiekring te zien,
had zp niet kunnen vorwozenlpken; Erwig
had immer geweigerd. In de lange jareD,
waarin zij zelfstandig de zaak dreef, in den
strjjd om het bestaan en met allerlei tegen
spoeden, had zp menigen manlijken, karak
tertrek gekregen. Maar in een opzicht was
zp toen geheel vrouw gebleven. De lust
om hu welp ken tot stand te brengen was
haar bpgebleven, hoezeer baar dit ook,
wat haar dochters betreft, mislukt was.
Voor haar stond het reeds op den
avond van Jo's aankomst vast, dat deze
met Tony Stohman trouwen moest. Een
betere partij voor het meisje was toch
al niet te vinden. Tamelpk kalm hoorde
zp Lisa's verhaal van het voorval op
Tony's goboortedag aaD.
»Ach, wat, jullie bent to onhandig om
iets goed aan te vatten. Tony is hierin
ook niet erg leep. Maar dat zullen wp
wol in orde brengen.
Dat was nog mooier. Tony Stohman
af te wijzen, hem, op wien niets te zeg
de bedoeling van koning Eduard met
die bezoeken grenst aan het ongelooflijke.
Koning Eduard dan zou bezig zijn
te trachten een overeenkomst tot stand
te brengen tusschen alle mogendheden,
waarbp de onschendbaarheid van hot
tegenwoordig grondgebied der staten en
dat der koloniale bezittingen gewaar
borgd zou worden.
In de toekomst zou geen 6nkele wp-
ziging van grondgebied, zelfs niet bp
vreedzame regeling, mogen plaats hebben
en slechts wanneer alle mogendheden
gezamenlijk hun instemming er mee be
tuigden zou een staat zpn koloniale be-
z.tt.ngen mogen uitbreiden.
Mocht het plan ingang vindeD, dan
zou men desnoods de enkele mogendhe
den, die weigerachtig waren deel te ne
men, met geweld dwingen zich bp deze
overeenkomst aan te sluiten.
De bedoeling is deze overeenkomst te
sluiten voor den tjjd van vpf-en-twintig
jaar.
Mocht men werkelijk tot een dergelpke
overeenkomst geraken, dan zou het ge
vaar voor een oorlog gedurende die 25
jaar zóó sterk verminderd zpn, dat de
mogendheden met de meest mogelijke
gerustheid tot een aanzienlijke vermin
dering hunner oorlogstoerustingen zou
den kunnen overgaan.
Naar erbjj verteld wordt, zonden Frank
rijk, Italië, Spanje, Portugal, Rusland en
Turkpe reeds hun ingenomonhoid hebben
te kennen gegeven met dit plan van
koning Eduard. Diens reis op bet vaste
land zou nu ten doel hebben gehad, ook
keizer Wilhelm en keizer Franz-Joseph
voor zpn plan te winneD.
Mocht dit lukken, dan zou dus koning
Eduard alleen meer gedaan hebben voor
den vrede dan de gehoele vredesconfe
rentie. Maar zooals we reeds zeiden
deze berichten grenzen aan het onge
looflijke.
Het is te schoon om waar te zpn.
Men spreekt er te Rome weer van,
dat kardinaal Merry del Val zpn post
van staatssecretaris van den Heiligen
Stoel moe is. Als opvolger van kardinaal
Svampa in het aartsbisdom Bologna wordt
Respighi, pauselijk vicaris te Rome, ge
noemd. Merry del Val wenscht nu, naar
't hoet, dat vicariaat, dat een sinecure is.
Hij zelf zou dan opgevolgd worden door
den nieuwen kardinaal Rinaldini, voor
malig nuncius te Madrid.
GOES, 19 Aug. 1907.
De vredesconferentie. Zaterdag was
de groote dag, met spanning verbeid. De
eerBte gedelegeerde van Engeland zou
dien dag het vraagstuk van beperking
der strijdkrachten te land en ter zee ter
sprake brengen.
Men weet hetreeds lang vóór het
bpeen komen dezer conferentie beeft dit
vraagstuk de gemoederen in beweging
gebracht. Groot was de sympathie bp
velen voor een dergelpke beperking, maar
aan de andere zijde waron er, o. a.
Duitschland, die zich er tegen verzetten,
dat dit vraagstuk zelfs maar besproken
gen viel, die niet dronk, niet speelde, niet
de meisjes naliep. En de prachtige zaak,
waar Tony eenige zoon en erfgenaam
was. De oude Stohmans hadden een mooi
kapitaal bijeengebracht. Neen, dat was al
te dwaas. Ze zou de kleine wel leeren".
Dat Jerome Burgard naar Miesbach
kwam en de prachtige betrekking bp
Gotze kreeg, verheugde haar, maar toch
ze had liever gezieD, dat hij dezelfde
betrekking ergens anders gekregen had.
Ze had met dozen schoonzoon niet veel
meer op.
»Die is net als een kat, hp komt al
tpd op zpn pooten terecht," zei ze hoofd
schuddend. >Jerome is een aangekleede
aap, ik vrees, dat hij Jo het hoofd op
hol zal maken".
Reeds een paar dagen voor den eersten
December kwam Burgard te Miesbach
aan. Jo was opgetogen van vreugde over
het weerzien en hem liepen van ontroering
de tranen over do wangen. Hp was
even weekhartig als lichtzinnig. Voor
eerst wilde hij in Miesbach gemeubileerde
kamers huren, later was hp van plan
weer een woning te nemen en Jo terug
te halen van grootmoeder Meier.
>Waarachpulpk is Jo tegen dien tpd
getrouwd en verzorgd," dacht groot
moeder Meier.
Jerome Burgard was nog altpd een
knappe man. Men zou niet gezegd heb
ben, dat hij vijf en veertig jaar was. Als
hp aankwam met veerkrachtige, luchtige
passen, slank en elegant, de voeten in glad-
aansluitende schoenen, oüberispelpk ge
kleed naar de laatste Engelsche mode,
kon hp nog zeer goed voor een dertiger
zou worden.
En nu Zaterdag.
Misschien zpn er nog hardleersehe
idealisten geweest, die zich eenig resul
taat van de bespreking van dit onderwerp
op de vredesconferentie hadden voorge-
Bteld.
Dezen zullen dan, zooals idealisten
meer in het leven overkomt, wreed te
leurgesteld zpn.
Sir Edward Fry, Engelands eerste ge
delegeerde, hield Zaterdag in een vol
tallige vergadering der conferentie, een
langdurige redevoering over dit onder
werp.
Ieder gevoelt, zeide hij, dat beperking
der bewapening noodig is, daar de oor
logsuitgaven in tpd van vrede te zwaar
drukken op do verschillende staten.
Reeds in 1899, op de eerste vredes
conferentie, was men tot die conclusie
gekomen. Sinds dien zijn echter de lasten
nog aanmerkelijk toegenomen.
Door de Europeesche mogendheden
(Turkpe en Montenegro uitgezonderd),
de Vereenigde StateD en Japan te zamen
is in 1906 b.v. ruim 800 millioen gulden
meer uitgegeven aan leger en vloot dan
in 1898, toen die uitgaven reedB zoo ont
zettend drukkend werden geacht.
Namens de Engelsche regeering legde
sir Edward Fry de volgende verklaring
af:
De regeering van Groot-Britannië zou
bereid zpn aan de mogendheden, die ook
zóó willen handelen, jaarlpks mededeeling
te doen van het plan van aanbouw van
nieuwe oorlogsschepen en van de kosten,
die de uitvoering van dat plan zou mee
brengen. Deze wisseling van inlichtingen
zou een wisseling van inzichten tusschen
de regeeringen nopens de beperkingen,
die met gemeen overleg zouden kunnen
worden aangebracht, vergemakkelijken.
Het Britscho gouvernement is van ge
voelen, dat men op deze wpze zou kunnen
komen tot een overeenkomst omtrent de
uitgaven, die de staten, welke zich zouden
verbinden dezen weg te bewandelen, op
hun begrootingen zouden mogen brengen.
Ten besluite diende spr. de volgende
motie in
»De conferentie bevestigt de motie,
door de conferentie van 1899 aangenomen
ten aanzien vaD de beperking van oor
logslasten, die sedert dat jaar in bpna
allo landen belangrpk zpn toegenomen.
De conferenti verklaart, dat het hoogst
wenschelpk is, dat de regeeringen de
ernBtige studie van dit vraagBtuk her
vatten".
Geen der deelnemers aan de conferentie
had natuurlijk het minste bezwaar deze
dood-onschuldige motie, die tot niets
bindt, aan to nemen.
Nog een bjjzondarheid
Aan de in 1899 door de conferentie
uitgesproken wensch door onderlinge
verdragen tusschen de staten te komen
tot vermindering der oorlogsuitgaven,
hebben slechts tweo mogendheden gevolg
gegeven, n l. Chili en Argentinië, die
een dergelijk verdrag met elkander sloten.
Het is voor andere staten, die zich de
meerderen iD beschaving wanen van de
twee genoemde rijkon, wel wat bescha
mend, dunkt ons.
doorgaan.
De groote droom zpns levens was veel
geld te verdienen, rpk te worden om
zich te kunnen uitleven, zonder zich te
beperken, te kunnen koopeD, wat men
ziet, wat men wenscht, te l»»ven, zooals
men lust heeft. De arbeid scheen hem
slechts middel tot dat doeloverigens
bracht hp in zpn nieuwe betrekking veel
ervaring, zaken-routine en vakkennis mee.
Geheel door toeval had hp deze betrekking
gekregen. Een bekend wijnhandelaar in
Stuttgart, wien bp een bezoek bracht,
vertelde hem toen het gesprek toevallig
op zijn vroegere werkzaamheid in hot
huis Gotze kwam, dat mevrouw Henriette
Gotze juist in Stuttgart waB, en dat zij
een flinken, handigen chef voor het
Miesbacher buis zocht. Denzelfden dag
nog had hij zich voorgesteld en den vol
genden dag kreeg hij bericht, dat bp aan
genomen was. Jerome had minder dunk
van zichzelf moeten hebben, dan hem
eigen was, om niet als vanzelf sprekend
aan te nemen, dat zpn voorkomen van
veel invloed geweest was op de snelle
en gunstige beslissing. Misschien bad
bp geen ongelpk. Zpn aangenaam, elegant
voorkomen, en zpn aangenaam optreden
hadden in ieder geval een gunstigen
indruk goraaakt op do jonge, levenslustige
weduwe.
De Gotzes bezaten epn oude, groote
patriciërs-woning in Miesbach, dat nu
nog slechts door een oude, in dienst dor
familie vergrijsde keukenmeid werd in
orde gehouden.
(Wordt vervolgd).