N\
1907,
Donderdak" 15
Augustus,
94
jaarpug,
De kleindochter.
Slt5
t)e uitgave dezer (Jouraat geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrgdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
t*rjj» por kwartaal, in Goes f 0,75„ buiten Goes, franco, f ipltB*
Afzonderlijke nommois 5 cent.
Biazendiftgi «am adveirtentiëra wtèor 2 uren e>& «£«m dssg; dep
uitgave,
Telefoonnummer 23.
AIM
De prjjs der gewone advertentiën is van -5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
Blecbts t weemaal berekend.
Geboorte-, iiuvrolijks- en doodberichton en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesehe Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Dompers.
Men schrjjft uit Breda aan het Vad.;
•Heden (Zondag) is in alle R.-Katho-
lieke kerken alhier, van den kansel, tot
de parochianen de dringende uitnoodiging
gericht óm de oude Bredasche Courant
(Broese) niet te lezen of op andere wjjze
te steunen en dit wel met het oog op
de jongste gebeurtenissen.
Bedoeld blad is vrijzinnig en heeft de
niet-toelating als Raadslid van den
priester-sociaal-democraat dr. Jan van
den Brink niet beoordeeld op een wijze
die den tegenstanders van diens ver
kiezing welgevallig was."
Wat moet de geestelijkheid toch over
tuigd zijn van het steekhoudende der
redeneeringen van een blad, als men zoo
bang is dat de schapen het onder oogen
zullen krijgen.
Wat staan wij dan toch vaster in onze
schoenenmen zal in geen vrijzinnig
blad ooit een waarschuwing lezen om
dit of dat blad niet te lezen. Het tegen
deel is waar, lees maar alles, liefst alles
en oordeel dan zelf, maar laat op uw
geest geen domper zetten door anderen
te laten uitmaken wat ge moogt lezen
en wat niet.
Daar is een apostel, dien zjj heilig
spreekt, on intusschen vertaalt de gees
telijkheid zjjn ^onderzoekt alle dingen"
met een »ik zal voor u kiezen".
En het is zoo dwaas tevens. Ziet men
dan nog niet in, dat men reclame maakt
voor een blad, waartegen men fulmineert
Juist boeken, couranten, tooneelstnkken
enz., die men door middeleeuwsche mid
delen tracht te weren, bereidt men den
weg.
Dat zal ook de Bredasche ondervinden.
Buitenland.
Marokko.
Veel verandering in den toeBtand is
nog niet te bemerken. De Marokkaansche
bevolking aan de kust toont voldoende
eerbied te hebben voor het Fransche
marine-geschut, maar in het binnenland
bljjven de stammen roerig.
Casablanca is nog steeds door Fransche
en door oen kleine afdeeling Spaansche
troepen bezet en in die stad zelve is het
volmaakt rustig.
Anders is het echter in de omstreken
der stad. Daar heerscht een heftige haat
tegen de vreemde bezetting en die haat
wordt niet onder stoelen of banken ge
stoken. Europeanen zjjn slechts veilig
binnen een kanonschot afstand van de
kust.
De Europeesche bezetting van Casa
blanca heeft steeds rekening te houden
met de vjjandeljjke stemming onder de
stammen in den omtrek.
Maandag nog werd in de stad plotseling
alarm geblazen. Een macht van 4000
welgewapende Marokkanen rukto op en
deed een aanval op Casablanca. Met ware
doodsverachting stormde de ongeordende
bende tegen het vuur der verdedigers
naar voren om te trachten de stad stor
menderhand te nemen.
Heel veel vermocht deze bende echter
20 FJSUILLIÏGI*
Door M. Böhme.
Het scheen, dat de mooi© dagen dit
jaar voofbjj waren. Een paar stormach
tige dagen en nachten ontnamen den hoo
rnen hun tooi van bonte bladeren, daarna
regende het dagenlang. Erika kon geen
bezoeken meer breDgen aan den tnin. Zjj
was weer mismoedig en slecht geluimd.
Zich vervelend liep ze in huis rond, en
plaagde baar omgeving.
•Wat moet ik doen Wat kan ik spe
len vroeg ze aan iedereen. »Ik wou
naar oom Erwich en naar Jo".
Frederik Mannebach poogde haar dezen
wensch uit het hoofd te praten.
•Oom Erwich heeft geen tjjd, zich
altjjd met je te bemoeien. En dan weet
ik niet, of de oude mevrouw wel gaarne
ziet, dat je in huis komt".
>Laat dan Jo hierheenkomen. Zij kan
kan zoo prettig spelen. Laat haar halen,
vader. Ik wil met Jo spelen".
»Dat gaat ook niet, En. Juffrouw Jo
zal haar werk hebben. Bovendien kunnen
we over vreemden maar niet beschikken.
Ik heb al geprobeerd, het meisje voor je
te krjjgen, maar een weigerend antwoord
gekregen".
•Ach", zei Erika verdrietig. •Juist wie
mjj bevallen, mag ik niet, en die ik heb,
bevallen me niet. Ik wou dat ik een
broer of een zuster had, alleen verveel
je je maar".
niet tegen de welgerichte schoten van het
garnizoen en van een der Fransche krui
sers, zoodat de aanval met gemak werd
afgeslagen.
Men vraagt zich echter af, wat het
einde zal zjjn van den tegenwooröigen
toestand.
Frankrjjk kan de nu bezette haven
plaatsen niet altjjd in zjjn macht houden.
Daartegen zou Duitschland zich op grond
van de akte van Algeciras verzetten.
Aan de andere zjjde zal Frankrjjk wel
niet bereid zjjn de troepen terug te roe
pen, voordat de veiligheid in Marokko
is teruggekeerd.
De bezetting van havensteden heeft
echter op den toestand in de binnenlanden
niet den minsten invloed.
Ware er in Marokko een krachtige
centrale regeering, dan zou Frankrjjks
handelswijze deze er allicht toe drjjven
de orde in h«t geheele land te herstellen,
maar de macht van den sultan in zijn
eigen land heeft niet veel te beteekenen.
Sommigen hebben al hun hoop ge
vestigd op hot op te richten Marokkaan
sche politie-korps, dat onder bevel komt
van Fransche en Spaansche officieren,
doch dit korps is uitsluitend bestemd
voor de havensteden, zoodat het tot de
orde in de binnenlanden niets bjj zal
dragen.
De oenige zekere weg om tot een ge
zonden toestand te geraken zou zjjn een
expeditie, uit te rusten door Frankrjjk,
als zijnde de mogenheid, die de meeste
belangen heeft in Marokko.
Zulk oen expeditie zou echter millioenen
aan geld en vele menschenlevens kosten.
Ongetwijfeld zou Frankrijk zich met
zulk een expeditie de dankbaarheid van
alle belanghebbende mogendheden ver
werven, maar andere voordeelen zou
Frankrjjk er niet mede behalen, want
de acte van Algeciras beneemt Frankrjjk
alle kans op tastbaarder winst.
To begrjjpen is, dat de Fransche re
geering onder deze omstandigheden voor
zulk een kostbare en bloedige expeditie
zoo goed als niets gevoelt.
Werkstakingen.
In verschillende landen zjjn weer krach
tige bewegingen gaande tot- verbetering
van arbeidsvoorwaarden. Zoowel in Bel
gië, als in de Vereenigde Staten en iD
Ierland zjjn worstelingen tusschen kapi
taal en arbeid in vollen gang.
To Antwerpen staken eenige duizenden
bootwerkers. Hun voornaamste eisch is
hooger loon.
De werkgevers willen van geen toe
geven weten en hebben een aantal En-
gelsche arbeiders over laten komen om
de stakers te vervangen.
Heel gelukkig zjjn de werkgevers met
hun nieuwe arbeiders niet. Volgens ver
schillende berichtgevers is het een ver
zameling gespuis, dat niet in staat is
den arbeid goed te verrichten.
Tot nu toe is de orde in de Belgische
haven niet 'ernstig verstoord.
In de Vereenigde Staten is, zooais we
reeds meldden, een staking uitgebroken
onder de telegrafisten.
Ernstig is het nadeel, dat de handel
•Je vriendinnetje Else heeft ook geen
broers of zusjes, en is toch niet zoo on
geduldig als jij".
•Ja, maar ze heefc een mama, en zoo'n
lieve mama, die prettig spelen kan. Juf
frouw Lindemann kan in 't geheel niet
spelen".
Frederik Mannebach antwoordde niets
6D Erika ging ontstemd weg. Daar ze
zich in huis niet wist bezig te houden,
ging ze den tuin door naar de villa van
tante Beat», die wel eenB bjjzondere ver
rassingen voor haar had.
Frederik Mannebach zag haar met zeer
gemengde gevoelens na. Hot was de eerste
maal dat Erika liet merken, dat zjj de
moeder miste. Misschien hadden tante
Louise en Beata geljjk, dat hij aan 't kind
verplicht was, te hertrouwen. Als er maar
dadeijjk een geschikte vrouw te vinden
was. Hjj had niet veel zin, om lang te
kiezen. Ia zijn gedachten ging bjj de
bekende dames, die in aanmerking konden
komen, na. Daaronder ook mevrouw
Gotze><k de eenige dame in Miesbach,
waarmee de Mannebachs nader verkeer
den. De jonge weduwe was even dertig
jaar, dus wat leeftjjd betrof, voor hem
de goede vrouwook verder beviel ze
hem niet slecht. In zjjn gedachten onder
streepte hjj haar naam op de Ijjst der
voor een huweljjk in aanmerking ko
menden.
»Wat wil je, dat ik je bjj de Meiers
breng Je bent niet wjjs, Erikaatje" zei
mevrouw Reichenberg onwillig en daarbjj
toch om het vreemde denkbeeld lachend.
•Wat zou dat dan morde het kleine,
on do bladen daarvan ondervinden.
Ook hier kwam het nog niet tot ern
stige ordeverstoringen.
Anders is het echter in Ierland.
To Belfast heerschte reeds geruimen
tijd een werkstaking onder de kolen-wer
kers aao de dokken en onder de vracht-
rjjdurs. Zooals licht te begrjjpen is, Ijjdeu
handel en ng verheid hier ten zeerste
onder.
De stakers gingen over tot daden van
geweid en de toestand werd nog ernstiger
toen onder de politis-agenten, die onte
vreden waren over den zwaren dienst,
ook een staking uitbrak.
Hieraan werd echter, door de over
plaatsing van een aantal agenten, spoedig
een einde gemaakt.
Om op alles voorbereid te zjjn zond
de regeering troepen, doch ook voor
dezen hadden de stakers niet den minsten
eerbied.
Lang aarzelde de regeering, doch toen
de militairen herhaaldelijk door de stakers
werden aangevallen, worden de troepen
voorzien van scherpe patronon en Zondag
kwam het tot een hevige botsing, waar-
bjj de soldaten van hun vuurwapenen
gebruik maakten.
Eerst nadat verscheidene salvo's waren
afgevuurd, werd de oproerige menigte
verstrooid. In de ziekenhuizen zjjn meer
dan 100 gewonden opgenomen. Ook van
de politie en de militairen zjjn er velen
gowond.
Kerknieuws.
Oeref. Kerk.
De Geref. kerken onder 't Kruis en
de kerken voortgekomen uit de actie van
ds. Ledeboör, zijn na een voorloopige
vergadering te Middelburg op 5Junijl.
op een vergadering te Rotterdam op 24
en 25 Juli tot éón kerkongroep ver-
eenigd onder den naam Gereformeerde
Gemeenten. (Ned.)
Land- en Tuinbouw en Veeteelt.
Rundertuberculose en aikohol. De heer
Sprahr zegt in een tijdschrift het volgende:
Over het algemeen erkent men, dat
de alcohol de ontwikkeling der tuberculose
bjj menschen bevordert. Dat zulks ook
bjj het rundvee het geval is, is nog
weinig opgemerkt, trouwens van eigenljjk
alcoholisme kan bij dieren ook geen sprake
zgn.
Intusschen mag als zeker worden aan
genomen, dat het voeden van de afval
producten der brandowjjnstokerjjen de
ontwikkeling der tuberculose in de hand
werkt.
Van het rundvee dat geslacht wordt
in het abattoir te Luxemburg zjjn 90
pCt. tuberculeus. Do groote meerderheid
dezer dieren is afkomstig van branderjjeu.
Zjj worden gehouden in stallen, welke
voldoen aan hygiënische eischen en dus
geen schuld kunnen hebben aan het
kwaad.
De infectie is in den regel biperkt
tot de longen de dieren worden spoedig
vetde ziekte heeft geen tijd zich over
verwende ding. •Oom Erwig heeft u toch
ook de mooie rozen gestuurd. Hebt u
hem daarvoor al bedankt
•Neen", zei Beata en begon na te
denken.
Eigenljjk was er toch niets vreeseljjks
in Erika's verzoek en ook niet in haar
toestemming, als ze die gaf. Om die
kinderachtigheid van vroeger behoefde
men zich toch waaraehtig geen dwang
op te leggen. Reeds lang had ze heimeijjk
den wensch gekoesterd, nog ,Sfchs m«t
Erwig Meier te spreken, zich Lu over
tuigen van wat er uit hem geworden
was, of de omstandigheden hem neerge
trokken hadden tot het peil zjjner om
geving, of dat ten minste nog enkele
trekken herinnerden aan den opgewekten,
beminncljjken jongen van vroeger.
•Dat is waar, voor de rozen moet ik
bedanken. Kom, we zullen gaan, Erika,"
zei ze, aan een plotseling opwellende
neiging toegevend, en stond op.
Erika juichte van vreugde.
Dadeijjk V'
•Ja, dadeijjk,"
Erika sprong big vooruit. Beata
Rheichenberg volgde haar langzaam. Het
was dichtmistig, zjj kon niet verder zien
dan ©enige passen afstand. Beata trok
den lossen mantel vaster om de schouders.
Zjj huiverde, hoewel de lucht eer lauw
dan koud was. De mist, de grjjsheid,
de vallende bladeren, al die vreemd-
sombere kleuren en zacht-versmoorde
geluiden in den mist maakten haar
droevig.
•Erika 1" riep zjj, maar het kind luis
terde niet.
andere organen te verbreiden.
In de overtuiging dat alleen do voeding
de oorzaak is fan de groote uitgebreidheid
der tuberculose, geeft Sprahr den raad
om nimmer aan jonge kinderen to geven
melk afkomstig van koeien, die met den
afval van branderjjen gevoed worden.
Rechtzaken.
Een ontrouwe brievenbesteller. De
brievenbesteller V. de G., die op een avond
in de maand Juni belast was met het
overbrengen van de postzakken per Hol-
landschen spoortrein naar Delft en Schie
dam, en uit don postzak voor Delft een
aangeteekenden brief had weggenomen,
inhoudende 17 bankbiljetten van f1000,
twee van f 300 en éón van f 100, afge
zonden door het filiaal Den Haag der
Nederlandsche Bank, aan het adres van
de firma Scheurleer Zn. te Delft, stond
gisteren voor de Haagsche rechtbank
terecht.
Eisch óón jaar en diie maanden.
Gemengde Berichten.
Een slimmerd, 'n Dorpeling, die
weinig gere'sd had, vroeg eens, daar hjj
van plan was van Rotterdam naar Den
Haag te treinen, in een informatiebureau
hoeveel die reis wel kostte.
De aangesprokene noemde den dorpeling
't bedrag.
•En van Den Haag naar Rotterdam,
wat kost dat dan vroeg daarop de
weetgierige.
Wel allemachtigNaluurljjk even
veel 1"
•Zoo 1 zoo 1" bitste 't boertje ver
ontwaardigd, »zoo, vindt; u dat zoo
natuurljjk, want van Zondag op Zaterdag
bijvoorbeeld zjjn zes dagen, terwijl tus
schen Zaterdag en Zondag slechts één dag
ligt
Uit Rotterdam schrjjft menDoor
de politie is proces-verbaal opgemaakt
tegen een bjj de joDgste herstemming
gekozen lid van den gemeenteraad van
Rotterdam wegens openbare schennis dei-
eerbaarheid.
Gevolg van liefde. Te Haarlem liep
Zondagavond omstreeks 11 uur een ver
liefd paartje in de Gierstraat in zulk
oen verliefde stemming, dat zij elkander
teeder omhelsd hadden en keer op keer
kusten. In die omhelzing waren zjj lang
zamerhand in schuine richting geloopen
en op een gegeven oogenblik struikelden
beiden over den trottoirband en vielen
languit vrjj onzacht tegen de Bteenen.
De jongeling bekwam een gat in bet hoofd.
Arme stumperd. Een landlooper die
pas eenige weken uit de Bchans was
ontslagen en reeds weer, daar zjjn uit-
gaanskas uitgeput was, een paar nachten
in het politie-bureau vertoefd had, doch
z. i. niet spoedig genoeg opnieuw naar
de kolonie gezonden word, deed gister
avond een eenigszins ongewone poging
om zjjn opzending te verhaasten. Nadat
hjj al een tijd lang voor 't hoofdbureau
van politie geschilderd had, nam hij een
De grauwe mistsluiers verborgen haar
voor de oogen der achter haar komende
vrouw. Slechts een juichkreet klonk tot
haar door. Beata haastte zich voorwaarts
en zag tot haar groote verwondering
Erika aankomen aan de hand van een man.
•Hier is oom Erwig. Dat is prachtig,
dat we hem ontmoeten, niet, tante Beata?"
riep het kind.
Erwig MeierNaderbjj gekomen her
kende zij hem* Natuurljjk, twintig jaren
gaan niet voorbjj aan ee» mensch, zon
der hun sporen achter te laten. Hjj was
erg veranderd.
Zjjn oogen waren dezelfde. Ook zjjn
trekken, en zoo veel, als men hem lang
aanzag.
Erwig nam den hoed voor de dame
af. Sohijnbaar was deze een weinig ver
legen.
»Wjj waren op weg naar u, mjjnheer
Meier," zei Beata vlug. Erika had geen
rust, ze verlange zeer naar u. En dan
wilde ik u tegeljjk voor de heerljjke
rozen bedanken, die u Erika eens voor
mg mee gaf. Ik was zoo big, dat u mjj
nog niet verg ten had".
Zij zweeg. Dat laatste had kunnen
wegbljjven. Het roerde iets aan, waarover
zjj in het geheel niet wilde sprekon
het was haar ook onwillekeurig ontglipt.
Hg ried Beata's gedachten.
•U iB te goed, mevrouw," zei hij rustig.
•Voor een paar rozen behoeft u me niet
te bedanken. Ik ben big als ik met mjjn
bloemen iemand vrongde kan gjven. Ik
heb u te danken, dat u mjjn bloemen
zoo vriendeljjk hebt aangenomen".
•Oom Erwig gaat wandelen. Wjj gaan
groote kei en wierp twee ruiten van 't
politiebureau in. Hjj zal nu wel zjjn zin
krjjgen
Modern. De kerkeraad der Christe
lijk Gereformeerde gemeente te Mildam
(Fr.) heeft bjj het kerkgebouw eene over
dekte fietsbergplaatB laten bouwen ten
gerieve van de fietsende kerkbezoekers.
Droeve doodDe vrouw van een
wegwerker wierp zich, vermoedeljjk in
oen vlaag van waanzin, gisteren te kwart
na twaalf voor^troin 866 tusschen Kever-
djjk en Weesp. Het hoofd werd van de
romp gescheiden.
Zondag heeft door onbekende oor
zaak een hevige brand gowoed in de
woning van Van der Hoeven te Ugchelen
(Apeldoorn).
De landbouwer trachtte te midden van
de vlammen nog eenig vee te redden,
doch had het ongeluk, dat zijn kloederen
daarbjj vlam vatten. Met veel moeite
gelukte het hem uit de vuurzee te rukken;
de man bleek toen over het geheele
lichaam met brandwonden overdekt. Een
uur later is hg onder hevige pjjnen be
zweken. Huis, inboedel, vee, enz. werden
een prooi der vlammen. Alles was ver
zekerd.
Brutale aanranding. Maandagmorgen
omstreeks half 12 heefc een brutale
aanranding met berooving plaats gehad in
de bosschen bjj het station De Bilt. Twee
knapen van 14-jarigen leeftijd uit Utrecht
werden aangesproken door een 20-jarig
zeer ongunstig uitziend porsoon, die hun
gelastte hun zakken uit te halen onder
bedreiging adders tot andere maatregelen
te zullen overgaan. De beide jongens deden
wat geëischt werd de aanrander kwam
daardoor in het bezit van een portemon-
naie met 15 cent en van een spoorkaartje
De BiltUtrecht. Even later hield het
individu drie jongens aan, wien hetzelfde
werd bevolen toen de knapen aarzelden
dreigde de man hen te zullen dood slaan,
waarop hem een zilveren horlogo werd
overhandigd. De aanrander verdween toen
in de bosschen, terwgl de jongens bjj do
politie aangifte deden van bet gebeurde.
Rjjks- en gemeentepolitie stolden onmid-
delljjk een onderzoekin; aan het station
De Bilt bloek dat een man, beantwoordende
aan het signalement der jongens, per trein
vertrokken was in de richting Utrecht.
Tegen 2 uur ontdekte do politie den ver
dachte echter achter het dorp De Bilt; hjj
trachtte te ontvluchten, maar liep daarbjj
in de armen van een veldwachter, die hem
onverwachts op den weg tegen trad. Ge
boeid werd de aanrander naar het politie-
buroau gebracht, waar bjj fouilleering het
horloge en de po temonnaie op hem be
vonden werden. Van het geld had hjj 6
cent besteed voor oen glas bier. Bovendien
werd de man in het bezit gevonden van
eenig landbouwgereedschap, onlangs ont
vreemd, van welken diefstal aangifte was
godaan. De aangehoudene J. H. is 19 jaar
oud en staat bjj de politie allerongunstigst
aangeschreven. Bij bekende de aanran
dingen te hebben gepleegd men zal hem
morgen ter beschikking der justitie
Btellen.
mee, hé, tantetje. We hebben toch geen
ander plan babbelde Erika, die reeds
aan Erwigs arm hing.
•Als mjjnheer Meier niets tegen ons
gezelschap heeft", zei Beata. »Je bent
erg indringerig, Erika."
Dat is- niet indringerig, dat spreekt
eenvoudig vanzelf onder goede vrienden
als wjj zjjn", lachte Erwig. »Ik kan niet
good complimentjes maken, mevrouw,
ontsla me dus van de verzekeringen dat
het mg eeti eer en vreugde zou zjjn enz.
Maar als u met ons beiden wilt meegaan,
zult u er geen berouw van hebben. Zoo'n
wandeling tusschen en op de bergen is
ook in dit jaargetjjde, waarin de natuur
geen lentewerken meer volbrengt, loonend
en schoon."
LenteTerwgl Beata naast Erika voort
ging, bedacht ze, of dat een toespeling
kon zjjn. Maar de vrooljjke, bigde toon,
dien hjj aansloeg, verdreef haar bevangen
heid. Dat waB wel geheel nog de Erwig
van vroeger, met de symphatieke ver
menging van ernst en zonnigen humor in
zjjn wezen.
Daar hg in den loop van het gesprek
meermalen de vervlogen jeugd-tjjden
noemde, en er aan herinnerde, kreeg
Beata ook moed en haalde oude beelden op.
Levendig pratend sloegen zjj den slin
gerweg, die den berg op voerde, in.
Erika liep telkens vooruit, danste dan
weer terug, en ging weer weg.
(Wordt vervolgd).
