N\ 83 1907,
Dinsdag 10 Juli,
94sle jaargang
FEUILLETON,
De kleindochter.
mmm
Do uitgave dezsr Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Frjji per kwartaal, in Goes ƒ0,70! buiten Goes, Jfranco,
Afzonderljjko sommen 5 coat.
Inzending van advartentiën ?óop 2 uren ©p «Saag
uitgavti
CÖIRAN1
De prjji der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel moer 10 ct.
Bp directe opgaaf' van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorto-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. g. Rijkens.
Buitenland.
Onrustige staten.
Niet immer brengt het keizer- &f
koningschap voor den betrokken vorst
genoegen met zich. Groot is de verant
woordelijkheid van oen regeerend vorst
en onoverkomelijk bijna zjjn soms de
bezwaren, die de regeering van een land
met zich brengt.
Vooral bjj laüden, waarin onder de
bevolking onderling tweedracht heerscht,
zjjn de moeieljjkheden voor de regeering
en in de eerste plaats voor den vorBt
zeer groot.
Keizer-Koning Frans Joseph weet
hiervan mede te spreken. Zoowel zjjn
keizerrijk Oostenrijk als zjjn koningschap
Hongarjje worden reeds jarenlang ge
teisterd door allerlei geschillen, die de
ontwikkeling dier beide rjjken ten zeerste
belemmeren.
Het is nog slechts enkele dagen geleden,
dat de grjjze vorst zjjn 40-jarig koning
schap over Hongarjje kon vieren.
De keizer-koning betrok voor eenigen
tijd zjjn paleis in de Hongaarsche hoofdstad
om temidden zjjner Hongaarsche onder
danen het feest te vieren, maar veel
vreugde heeft dit jubileum den vorst
niet gebracht.
De groote massa van het volk nam
niet deel aan de feesten en duideljjk
kwam uit, welk een groote ontevredenheid
heerscht in Hongarjje.
Jarenlang is dit land geteisterd door
de oneenigheid, die bestond tusschen de
regeering en de vertegenwoordigers der
oppositie in het parlement, die telkens
kwamen met nationale eischen, voorna
melijk wat betreft de rechten dèr Hon-
gaarscha taal.
Tenslotte werd een ministerie samen
gesteld uit de leiders der oppositie.
Met gejuich werd dit ministerie ont
vangen. Na zou alles beter gaan. Maar
de hoog gespannen verwachtingen werden
niet tot werkeljjkheid.
De vroegere oppositie was wel zeer
eensgezind toen het er om ging gezamen
lijk de regeering te dwarsboomen, doch
toen ze zelf aan het roer kwam bleken
er tusschen de verschillende partjjen der
vroegere oppositie zulke diepgaande mee-
ningsverschillen te bestaan, dat van een
vruchtbaar samenwerken geen sprake kon
zjjn-
In de eerste plaats wenscht de vorst den
voornaamsten eisch der Hongaarsch-natio-
nale partjj niet in te willigen. Deze eisch
betrof de invoering van de Hongaarsche
taal als commando-taal in het leger. Op
het oogenblik is het Duitsch de com
mando-taal en de vorst wenscht hierin
geen verandering te brengen, daar dan
een mogeljjke samenwerking tusschen het
OoBtenrjjksche en Hongaarsche leger zeer
bemoeiljjkt zou worden.
In deze quaestie kunnen de Hongaren
hun zin dus niet krjjgen, maar bovendien
bljjkt het Hongaarsche ministerie niet in
staat belangrjjke hervormingen tot stand
te brengen.
Door M. Böhme.
Gerard was in 't eerste oogenblik ver
bluft, dat Frederik het patent alleen op
zijn naam genomen had, maar deze kon
hem gemakkoljjk overtuigen, dat het an
ders veel tjjdroovender zou geweest zijn.
De broeders waren altjjd éen geweest,
nooit hadden zjj ruzie gehad, hoe had dus
Gerard zjjn broer van oneerljjke hande
lingen kunnen verdenken.
Het bleek overigens niet zoo gemak
kelijk te zjjn, de gepatenteerde uitvin
ding in waarden om te zetten.
De industrieelen wilden niet aan de
belangrijkheid der uitvinding gelooven.
»Wat kon er goeds komen uit MieB-
bach Opzienbarende uitvinding De lie
den leden zeker aan grootheidswaanzin
Intusschen drong de zorg de woning
der Mannebachs binnen. In de slotenma
kerij was weinig te doen, en de knechts
hadden nog loon te vorderen van maanden
terug. Sehuldeischers maanden van alle
kanten, baar geld werd bjja niet ont
vangen, en Gerard's vrouw had moeite,
eiken dag te zorgen, dat de talrijke fa
milie genoeg te eten had.
Zoo stonden de zakende geldzucht
had de klauwen in Frederiks hart ge-
Blagen, had alle eerljjkheid en recht-
schapenscheid eruit getrokken, en gewekt,
wat daar aan hebzucht en begeerighaid
en lage driften tot nu gesluimerd had.
Geholpen bjj het tot stand komen
terwjjl hjj de vader der gedachte was,
hjj, die aan de uitvinding had gewerkt
Een groot deel van het Hongaarsche
volk verlangt uitbreiding van het kies
recht en deze uitbreiding is reeds beloofd,
doch in de naaste toekomst zal er wel niet
veel van komen.
De partjjen waar het tegenwoordige
Hongaarsche ministerie op steunen moet,
bestaan uit vooruitstrevenden en conser
vatieven. Het dezen beide in de kiesrecht-
quaestie naar den zin te maken is zoo
goed als onmogeljjk.
Ook de zoo noodige sociale wetten
laten op zich wachten en tegelijk is, door
een minder handig optreden der regeering,
de taalquaestie opnieuw ontbrand. De
Kroaten eischen rechten, die de regeering
meent niet in te kunnen willigen. Het
gevolg is een groote ontevredenheid, die
zich in de volksvertegenwoordiging soms
uit op een wijze als in ons land geluk
kig onbekend is.
In Oostenrjjk is de toestand ook niet
zooals hjj wezen moet.
De nieuwe Rijksdag, verkozen onder
de algemeene kiesrecht-wet, wekte aan
vankelijk de hoop, dat de heltige too-
neelen tot het verleden zouden behooren.
Doordat de arbeiders er een groot aantal
vertegenwoordigers in hadden gebracht,
meende men, dat de sociale quaesties
meer en de taalquaesties minder op den
voorgrond zouden komen.
Iets is de toestand in de Oosten rij ksche
volksvertegenwoordiging wel verbeterd,
maar ideaal is de wjjze van arbeiden nog
bij lange na niet.
Het is dan ook een merkwaardige
verzameling van personen, die Oosten-
rjjksche volksvertegenwoordiging.
Vertegenwoordigers van verschillende
rassen hebben er zitting in en om zooveel
mogelijk aan de eischen der verschillende
heeren te gemoet te komen bepaalt het
reglement van orde, dat de leden gerech
tigd zijn han redevoeringen in acht ver
schillende talen of dialecten uitte spreken.
Toen een dezer dagen een Rutheen echter
begon, de vergadering in het RuBsiseh
toe te spreken, riep de president hem
tot de orde, daar die taal niet tot de
acht officieel erkende behoort.
Hevige scènes waren van dit voorval
het gevolg en hot scheelde niet veel of
de heeren waren elkander in het haar
gevlogen.
Heel veel genoegen beleeft Frans Joseph
dus noch van zijn Hongaarsche noch van
zjjn Oostenr|jksche onderdanen. Toch tem
peren de verschillende groepen hun on-
derlingen strjjd nog uit eerbied voor den
grijzeD vorst. Deze is de band, die
een ontbinding der staten voorkomt,
maar als keizer-koning Frans Joseph het
hoofd eenmaal voor goed zal hebben neer
gelegd, dan houdt ook die invloed ten
goede op te werken en dan eou het wel
eens kunnen gebeuren, dat aan den Donau
een geheel andere staatkundige toestand
ontstond.
Amerika en Japan.
Aan de kust der Stille Oceaan is in
de Vereenigde Staten een Japanner be-
totdat zjjn spieren verlamd waren en zjjn
zenuwen schokten, totdat zgn hoofd mol
en versuft was van het nadenken en over
wegen.
Belacheljjk indien het niet zoo
treurig geweest was, dat er nu zoo een
scheiding, een twist ontstond tusschen
twee broeders.
Een paar opgewonden brieven werden
gewisseld. Gerald zei zgn broeder in
ronde woorden, wat hij dachtFrederik
hield vast aan zgn recht, dat hem door
het patent gewaarborgd was, als enkelo
uitvinder van het nieuwe staalhardiDgB-
systeem. Het gerecht moest dus hierover
beslissen.
Gerald zag zonder vrees den afloop
van het proces tegemoet. Recht moest
toch recht big ven. Bjjna had hij mede-
ljjden met den broeder, die in onbegrij
pelijke verblinding aan deze toch zoo van
zelf sprekende zaak twijfelen kon. Toch
werd zgn vertrouwen op de rechtvaar
digheid der rechters zeer geschokt, toen
in twee instanties zjjn aanklacht tegen
Frederik Mannebaoh ongegrond verklaard
werd. En intusschen begon voor zgn ge
zin de toekomst steeds onzekerder, het
lot steeds dreigender te worden.
Na lang denken en overwegen, en veel
teleurstellingen, besloot men, dat Frede
rik persooDljjk naar den Nederrjjn zou
gaan, de Westfaalsche industrie-streek
zou doorreizen en daar pogen connecties
aan te knoopen.
Weer verliepen weken van Frederik
kwam geen bericht. Eindelijk, na bijna
drie maanden, kwam een brief. Een brief?
Maar wat voor brief? Meester Gerard
las hem twee, drie maal, en wist nog
altjjd niet, wat hg van den inhoud moest
trapt, die bezig was forten te fotogra
feeren. De Japanner, men zegt dat hij
een Japansch officier is, is gevangen ge
nomen.
Dit op zichzelf zou nog zoo'n heel
ernstig feit niet zgn, raSar bij den steeds
wassenden haat tusschen de beide volken
is het een gebeurtenis, die zeer slecht
op de verhouding tusschen de beide landen
kan werken.
De toestand wordt op het oogenblik
echter minder ernstig ingezien, doordat
president Roosevelt gemeend heeft eenige
geruststellende verklaringen te moeten
afleggen.
GOES, 15 Juli 1907.
MiddemtandszakenEnkele bladen
weten reeds mede te deolen de bewoor
dingen der motie, welke op het a. s.
Middenstandscongres door den juridischen
raadsman C. Frikkers zal worden ge
steld, in zake de oneerlijke concurrentie.
Zjj luidt aldus
»De Vergadering, gehoord de nieuwe
opsommingen van feiten betreffende de
oneerljjke concurrentie en de besprekin
gen daarover gevoerd,
overwegende,
dat de oneerlijke concurrentie is een
maatschappelijk euvel, dat met kracht
moet worden bestreden
dat deze bestrgding zeer onvoldoende
geschieden kan door particulier initiatief;
dat 't driügend noodig is, dat de Staat
tegen dat euvel optrede, zoowel door
civiele als door strafrechtelijke bepalin
gen
draagt aan den bond op bjj de Regee-
riüg stappen te doen, opdat zoo spoedig
mogelijk wettelijke maatregelen worden
genomen ter bestrgding van oneerljjke
concurrentie
draagt aan den Bond op betreffende
feiten te verzamelen aa te ordenen".
WilhelraKnadorp. Ons bericht be
treffende de gemeenteraadsverkiezing is
niet geheel juist. Alleen dhr. van Blit-
terBwjjk is in de vacature-Snjjder bjj
enkele candidaatstelling gekozen.
Voor de andere vacature zal eerst 18
Juli de candidaatstelling plaats hebben.
Het onjuiste bericht was afkomstig
van een occasional en niet van onzen
gewonen correspondent.
Gemeenteraadsverkiezingen,
lerseke. De uitslag der Zaterdag
gehouden herstemming voor 8 zetels in
den gemeenteraad is, dat gekozen werden
de heeren M. van Stee Fz. (vrijz.) 251 St.,
J. Sinke Jz. (aftr. a.-r.) 242 8t. en
J. M. van Oeveren (vrjjz.) 221 st.
Verder kregen de heeren J. de Schipper
(aftr. a.-r.) 185, J. L. Bom (vrjjz.) 173
en E. de Jonge (vrijz.) 95 stemmen.
Door deze stemming is een a.-r. zetel
aan een vrjjzinnige gekomen.
Land- en Tuinbouw en Veeteelt.
Stand van het fruit in Engeland en
Frederik schreef, dat het hem gelukt
was, den bekenden »ijzerkoning", ge
heimraad Von Spengler, belangstelling
voor zgn uitvinding in te boezemen. Nu
wilde hjj eerst met zgn broeder, die hem
toch bg het tot-stand komen van de uit
vinding behulpzaam geweest was, afreke
nen, hjj bood Gerard het geheel bezit
van do vaderljjke zaak aan en dertig
duizend mark, betaalbaar in vjjf jaarljjk-
sche termjjnen van zesduizend mark. Hjj
hoopte, dat Gerard het aanbod dankbaar
zou aannemen.
Gerard begreep slechts langzaam, maar
eindeljjk zag hjj de zaak toch duidelijk
en begreep hij alles.
Het oudste der vijf kinderen stierf aan
dyphtheritus, verscheidene sehuldeischers
hadden de rechterlijke hulp ter voldoening
van hun vorderingen ingeroepen. In den
herfst werden twee kinderen tegelijk door
roodvonk aangetast, en stierven in éen
nacht, vier en twintig uur later gowerd
hem de uitspraak der rechters in laatste
instantie, volgens welke Gerard het proces
tegen zijü broeder Frederik Mannebach
onherroepelijk verloren had.
Wat op dien morgen in de woning
der Mannebachs voorgevallen, is, heeft
nooit iemand zeker geweten. Men vertelt,
dat Gerard zgn vrouw deed zweren, dat
als ze hem overleven zon, ze nooit een
penniDg van Frederik Mannebach zou
aannemen, en haar beide kinderen den
haat tegen den ellendigen verrader en
zgn nakomelingen tot plicht zou maken.
Op zekeren dag verliet hij het huis, en
sloeg den weg in naar de steenen bank,
op den Heirweg. Menschen, die beneden
aan den 'berg, waarop |de bank stond,
woonden, vertelden, dat Gerard tot den
middag op de bank gezeten had, het
SchotlandUit een aantal belangrijke cen
tra van fruitcuituur in Engeland en Schot
land, werden berichten ontvangen aan
gaande den stand en de vooruitzichten
van den fruitoogst. Deze berichten luiden
voor zoover zjj betrekking hebben op
het kleinfruit, over het algemeen zeer
gunstig. Daarentegen laat de stand der
appelen op vele plaatsen ze§r veel te
wenschei over, terwijl ook de peren een
slechts matigen oogst beloven. Dit wordt
grootendeels toegeschreven aan het veel
vuldig optreden van schimmelziekten en
schadeljjke dieren, terwjjl mede algemeeD
geklaagd wordt over het ongunstige, natte
weer, hetgeen de vruchtzetting van ap
pelen en peren zeer heeft tegengewerkt.
Appelen. De stand is slecht in het
oosteljjk deel van Kent, in Sussex, Surrey
en in de omgeving van Evesham. In Hun
tingdonshire en bg Wisbech wordt de
stand vrij slecht genoemd.
In westelgk Kent, alsmede in Middlesex
wordt een vrij goede oogst verwacht,
terwjjl in Cornwall en op Guernsey de
stand zeer goed is.
Uit Schotland luiden alle berichten
slecht.
Peren. De stand is slecht tot vrjj slecht
in oosteljjk Kent, daarentegen goed in
het westelgk deel van die provincie. Ook
in Sussex is de stand goed, terwjjl in
Surrey de stand vrjj goed wordt genoemd.
In Middlesex, Huntingdonshire en in de
omgeving van Evesham daarentegen is
de stand slecht, bg Wisbech en in Corn
wall matig en op Guernsey vrjj goed.
In Schotland staan de peren vrjj slecht.
Pruimen. De stand der pruimen is
zeer uiteenloopend. In Kent is hjj zeer
goed, in SusBex, Middlesex en Surrey
zelfs uitmuntend. Bij Evesham daaren
tegen alsmede bij Wisbech en in Hunting
donshire is de stand vrij goed, op Guernsey
slecht. In Cornwall staan ze goed.
Wat Schotland aangaat, uit het Had-
dington-district wordt gemold, dat de
vooruitzichten uitmuntend zgn, terwjji in
Lanarkshire de stand vrjj slecht is en
gevreesd wordt, dat, indien het koude,
natte weer aanhoudt, de oogst vrjj wel
geheel zal mislukken.
Een zeldzame bloem. »In een der
kassen van den heer E. van Nederhas-
selt te Aerdenhout bloeide hedennacht
dus schrijft de O. H. Crt. een nacht
cactus, Cereus grandiflorus, een plant
waarvan de bloem zich 's avonds laat
ontplooit, slechts enkele uren duurt en
zeer zeldzaam is Gisteravond tegen tien
uur werd door den heer v. Nederhasselt
deze bloem die tegen den morgen weder
verwelkt, aan een aantal genoodigden
getoond. De bloem is grooter dan een
flinke daliah, heeft ongeveer den vorm
van een distelbloem zij is wit en licht
geel gekleurd en heeft een aangenamen
geur".
Eenige jaren geleden zagen we een
prachtexemplaar van deze bloem bij den
heer Reijerse in de Brouwersgang te Goes.
hoofd in de handen geleund, als in
den tijd toen hjj nog op de uitvinding
peinsde.
'8 Middags was hg opgestaan, snikkend,
en druk gesticuleerend.
Toen, plotseling waB hij ineengezakt,
en eenige menschen waren naar boven
gegaan. Hjj was dood, toen zjj bij hem
kwamen ze droegen hem naar zgn huis
waar de ijlings geroepen dokter besliste.
Aan een beroerte gestorven.
De weduwe zette de slotenmakerij
voort met een knecht de eenige, die
in de moeilijke dagen niet had weg ge
wild, en twee leerlingen. Een paar
aanzienljjke Miesbacher burgers wisten
samen de sehuldeischers tot een accoord
over te halen, en maakten het zoo de
beklagenswaardige vrouw mogeljjk, huis
en zaak te behouden. Toch werd het
voor haar nog moeiljjk genoeg zichzelf
met haar huishouden door de moeilijk
heden heen te slaan. Zoowel Jerry, die
nu zeventig jaar was, als zgn zuster
Josephine, wisten heel wat van de arme
ontberings-volle dagen hunner jeugd te
vertellen. Dikwjjls ontbrak het noodigBte,
dag en nacht stond het spook der ellende
voor het huis en hield alle vrooljjkheid
buiten de deur. De wakkere vrouw was
rusteloos bezig, van 's morgens vroeg
tot 's avonds laatwas er hulp noodig
in de werkplaats, dan ging zjj zelf aan
de draaibank en de blaasbalg en arbeidde
als een man. Zij had het beter kunnen
hebben als ze niet, getrouw aan de be
lofte, die ze haren overleden man gedaan
had, elk aanbod van hulp, komende van
de zjjde haars zwagers, stug en kortweg
had afgewezen.
Was het berouw, dat Frederik Manne
bach er toe dreef, na Gerards dood telkens
Kunst en Wetenschap.
Het concert in de sociëteit V. O. V.
was gisteravond, dank zjj het gunstige
weer, goed bezocht en het orkest der
Middelburgsche schutterij had een wel
verdiend succes. Het is ODgetwjjfeld een
der beste, ^al is het niet een der sterkste
harmonie-orkesten uit ons land.
Een kleine opmerkingop het pro
gramma had wel vermeld mogen zgn de
naam van den solo-fluitist, die met zoo
veel vaardigheid en muzikaliteit de solo
vervulde in »Chant du Rossignol".
We hopen Morks'orkest nog meer hier
te hooren.
Ook no. 9 van het weekblad Buiten
ziet er weer heel mooi uit. Het nummer
bevat o. a. het vervolg van het opstel
over »Soestdijk". versierd met een aantal
mooie illustraties. Verder vinden we er
een aantal opstellen over het buitenleven,
sport enz., benevens een sonnet van J.
H. de Veer.
Rechtzaken.
Het Kantongerecht te Middelburg
veroordeelde wegens het laten staan van
een trekdier op den openbaren weg L. T.
te Heinkenszand, tot f 2 b. s. 2 d. h.we
gens dronkenschap J. C. te Heinkenszand,
tot f2 b. s. 2 d. h., L. T. te Heinkens
zand tot f 5 b. s. 3 d. b.
Kerknieuw».
Qeref. Kerk.
Ook dhr. G. den Herder bedankte
voor zjjne verkiezing tot diaken. Gekozen
werd nu dhr. A. Wisse.
Uit de Pers.
De Eerste Kamer.
Het was een merkwaardig jaar
schrijft het Vaderland want meer dan
anders heeft de Eerste Kamer haar macht
in de politiek doen gelden. Zonder dat
zij het voorshands toegeeft, heeft zjj
haar controleerende functie tegen een
dirigeerende trachten te ruilen, en meer
dan ooit heeft zjj bewezen dat haar tegen-
wooidige samenstelling op den duur voor
een normale werking der Staatsmachine
Van uitbreiding der haar door de
Grondwet verleende rechten zgn velen
afkeerig geworden de harmonie in ons
Staatsbestel dreigde een oogenblik te
verbreken, toen de Eerste Kamer harer
zuster de kans om Minister Staals maat
regelen nader od van louter technisch
Btandpunt te beoordeelen, voor den neus
wegknipte.
De ultra-conservatieve richting, in de
Eerste Kamer, vertegenwoordigd door
mannen als Thooft, Vermeulen en Van
Houten, vindt in de Tweede Kamer
slechts een enkelen aanhanger. Daaraan
ie het willicht toe te schrgven, dat de
zgn weduwe te bezoeken, en haar bijna
nederig te smeekeü, zgn vrgwillig aan
geboden hulp te aanvaarden? Allo schulden
wilde hij betalen, hg wilde zgn schoon
zuster een zorgeloos leven verschaffen en
Jerry laten opvoeden als zgn eigen zoon.
Studeeren zou Jerry, ingenieur worden,
later aan do fabriek verbonden worden. En
hoe vaak hjj ook werd afgewezen, altijd
begon hij weer opnieuw, pogend door
telkens nieuwe beloften de vrouw, die de
strijd om het bestaan zoo moeilijk mogelgk
werd, over te halen, zgn hulp aan te nemen.
Alles tevergeefs. De weduwe hield haar
tweevoudige belofte zjj bleef standvastig
tegenover de verzoeking, en zjj plantte
diep in de jonge harten den baat tegen
dengene, die han ongeluk veroorzaakt had.
In haar oogen was Frederik Mannebach de
moordenaar van zgn broeder, haar man,
en een gemeene bedrieger en roover.
Zij beleefde het nog, dat haar zoon
Jerry de slotenmakerij overnam en Jose
phine met een braven en naar omstandig
heden goedgezeten man huwde. Dan sloot
zjj de moede oogen tot den laatsten, langen
Het ging Frederik Mannebach intusschen
als den hongerenden grjjsaard, wien alles
onder den handen tot geld w ird. Naast de
fabrieken van Spengler verrezen nieuwe
reusachtige gebouwen, de Mannebach-
fabriek, die over de geheele wereld haar
producten verzond. Sinds Frederik met
Spenglers tweede dochter gehuwd was,
had hg zich met zgn schoonvader geas-
Bociöerd. Spengler en Mannebach heette
de firma.
(Wordt vervolgd).