IV. 71 1907
Dinsdag 25 Juni.
94slc jaargang.
(iOESCHE
Oe
uitgave dezer Uourant geschiedt Maandag-, Woensdag- an Vrg dagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
i*rgi per kwartaal, in Goes f Ov7ö| buiten Goes, Jfraneo, f 2,,S8L
Afzonderljjke nommeis 5 oont.
Inzending van «dwNes'SentiRn vécen 2 uren op dag
uitgavti
CÖl RANT,
De prjjc der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, kuwelgki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 22.
UitgaveQvan de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Zij die zich met 1 Juli a.s. op
dit biad abonneeren, ontvangen
de tot dien datum verschijnende
nummers gratis.
De uitslag der herstemmingen.
De overwinning der rechterzijde bij de
stemmingen behaald, is door de her
stemmingen, die reeds hebben plaats go-
had, bezegeld. In de Staten van Zuid-
Holland, die tot nu toe 46 clericalen en
36 vrgzinnigen telden, zullen voortaan
51 clericalen en 31 vrijzinnigen zitten.
De Eerste Kamer blgft dus voorloopig
clericaaf, do herstemmingen die nog moe
ten plaats hebben in andere provincies,
kunnen hierin geen verandering brengen
de uitslag kan alleen nog moreele waarde
hebben aan het feit, dat we een clericale
Eerste Kamer hebben, kan hij niets ver
anderen.
Over de oorzaken van den voor de
vrijzinnigen zoo bedroevenden uitslag
hebben wij de vorige week in ons artikel
»N& den Slag" reeds onze meening ge
zegd. We behoeven dat oordeel thans
niet te wijzigen. Het is niet de beruchto
antithese, die het hem gedaan heeftde
slag is verloren door toedoen van de
verraders, in dit geval do conservatieven.
Het marschtempo ging dezen te vlug
en daarom zijn zjj met pak en zak over-
geloopen naar de mannen van het cleri
cale kamp, die echter bedrogen zullen
uitkomen als zg allen, die aldus het
vrijzinnige vaandel in den eteek lieten,
tot de 3>christenen" van hun stempel
rekenen.
Wat de gevolgen zullen zijn Dit is
niet twijfelachtig. Bij alle wetsontwerpen,
die door de Tweede Kamer zjjn aange
nomen, zal zich in do Eerste de tegen
werking doen gevoelen. Men zal misschien
niet aanstonds het ministerie doen vallen,
men zal zich grootmoedig betoonen en
niet nalaten dit uit te bazuinen, maar
als er straks een wetsontwerp komt, dat
mede niet in den smaak valt der con
servatieven, dan zullen de clericale leiders
buiten de Kamer den leden toeroepen
dit is uw uur" en aan hot bestuur van
dit Kabinet'is een einde gemaakt en dan
staat natuurlijk de ontbinding der Tweede
Kamer voor de deur.
Mogen tegen dien tgd de oogen der
kiezers opengaan, de overloopers zich van
het door hun gepleegde verraad bewust
worden en de thuisblijvers in die streken,
waar zg den doorslag hadden bunnen
geven, hun thans begane misdaad inzien.
Buitenland.
Het oproer in Frankrijk.
Het hevige oproer in het Zuiden van
Frankrijk heeft blijkbaar slechts kort
geduurd, tenminste de telegrammen van
Zaterdag meldden, dat de rust terug
keert, al blgft er natuurlgk nog een
zekere opgewondenheid heerschen onder
de bevolking.
Ontzettend was echter de toestand,
zooals uit de telegrammen blgkt, en
een oogenblik dreigde de verwarring
nog grooter re worden, daar er gevaar
bestond voor een minister-crisis.
Gelukkig is deze echter afgewend. De
Kamer zag in, dat het ministerie moeie-
53
FEUHX1ÏOI
0e geheimzinnige Verdwijning.
(Naar het Engelsch van Guy Thome).
Toen sprak Lord Landsend.
Hij was besloten, nadat hij het gezegd
had, zoo mogelgk van het tooneel te
van v.
Waarom wilt u zelf niet aan de proef
onderworpen worden, Sir William zei
hg met een niet heel vriendelgken glim
lach »of wil dat hoe-noemt-ge-het-ook-
weer, niet werken voor zijn meester. U
heeft mjjn gedachten voor niets gekregen
ik zal voor de uwe een dubbeltje be
talen".
Een moeiljjk onderdrukt gelach liet
zich hooren van het luchthartigste deel
der toeschouwersmaar Lord Malvin
keerde zich om en keek den jongen man
verwijtend aan. Er was iets in dat eer
waardige gezicht en die kalme, verstan
dige oogen, dat hem dwong te zwjjgen.
Toen sprak Herr Schmoulder, een be
roemd geleerde uit Berlgn.
»Het zou heel interessant zijn", zei hg,
>om te kunnen constateeren, wat Sir
Gouldesbrough zooeven gezegd heeft van
het ontwikkelde en 't minder ontwikkelde
brein daarom zou ik d) gedachten willen
zien in beeld gebracht van iemand, die in
ontwikkeling veel lager staat dan wjj".
ljjk anders had bunnen handelen dan
het gedaan had en dat een crisis de
verwarring nog grooter zou maken.
Het dreigendst was het oproer toen
soldaten zich met het volk gemeene
zaak maakte, welke gebeurtenis de voor- i
bode leek van een algeheel© revolutie.
Gelukkig kwam het zoo ver niet,
Donderdagavond was het toen ruim
600 soldaten uit de kazerne te Agde
liepen en zich met het oproerige volk
vereenigden. Het waren soldaten van het
17e regiment. Met hun wapenen en 200
patronen liepen zg over naar de oproer
lingen. Zjj verklaarden naar Narbonne
te gaan om op de kurassiers los te
trekkenzij sloegen ten slotte, vooraf
gegaan door tamboers en hoornblazers,
den weg in naar Boziers, waar zg Vrijdag
ochtend om half zeven aankwamen. Het
overige gedeelte van het regiment was nog
onder de bevelen van de officieren en
onder-officieien welke te Agde zijn ge
bleven Te Beziers aangekomen, zijn de
deserteurs naar de kazerne gegaan,
waar op dat oogenblik het 81ste regiment
gekazernoerd lag, kortelings aangekomen
ter vervanging van het 17e regiment dat
vroeger in die kazerne lag.
De deserteurs hadden do bedoeling
de kazerne te doen ontruimen en zelf
de kazerne te betrekken. Echter had deze
poging geen enkel succes. De muiters
trokken vervolgens naar het hoofdplein
van de plaats, waar zij hun geweren in
rotten schaarden en waar de bewoners
hen van voedsel voorzagen. Nadat de
muiters over hun toestand ern3tig hadden
nagedacht, kwaaien zij tot het besluit
door den onderprefect als tusschenpersoon
voor te Btellen naar Agde terug te keeren,
op voorwaarde, dqt geen enkele straf
maatregel te hunnen opzichte zou geno
men worden. Later vroegen zg naar hun
eigen kazerne te mogen terugkeeren.
De minister-president Clemenceau, hier
van in kennis gesteld, liet aan de muiters
antwoorden, dat hij weigerde met hen
in onderhandeling te treden en dat hij
geen enkele voorwaarde aanvaarden zou.
De ministers keurden deze houding van
Clemenceau yolkomen goed.
Er werden troepen op de muiters af
gezonden, doch de muiters weigerden
zich gevangen te geven en losten een
Salvo in d® lucht. De afgezonden troepen
kregen toen bevel terug to trekken, daar
de bevelvoerende generaal bloedvergieten
tusschen Franscho soldaten onderling
zooveel mogelgk wilde voorkomen.
Vrijdagmiddag werd door de muiters
van het 17e regiment nog beslist gewei
gerd, naar Agde terug te keereD. Zg
eischten dat de mannen van het 81e
regiment Béziers zouden verlaten. Een
menigte van tweeduizend perBonen om
ringde de muiters en bracht hun hulde.
Omstreeks een ure (Vrgdagmiddag)
kwam een auto aanrijdende inzitten
den vertelden dat 200 gendarmen naar
Béziers in aantocht waren. De soldaten,
die deze tijding verkeerd begrepen, meen
den dat de gendarmes al vlak bg waren,
en begonnen maar vast te schieten, het
geen een groote paniek gaf. Overal weer
klonk gegilde menigte vluchtte naar
alle kanten en een aantal lieden raakte
onder den voet. De trompetters der mui
ters bliezen verzamolen en allen bereidden
zich voor op een hardnekkig gevecht.
Lady HoskenHeath stemde daarmee
in, haar mooie zilveren stem «klonk na het
diepe, ernstige geluid van den DuitBcher
als klokgelui te midden van een heftigen
donderbui".
»Wat een goed idéé, Sir William zei
zo. »Staat u mij toe om mgn lakei te
zonden. Hg is stellig bij de bedienden in
d® hal. Het zou zoo interessant zgn, zgn
werkelijke opinie te hooren over mij en
mijn echtgenoot, en hij is op en top oen
domoor, juist iemand voor zoo'n experi
ment. Ik heb hem meegenomen uit Glou
cestershire. Hg was een van de mindere
lakeien op het buitengoed van mgn broer,
moet u weten, en ik heb nu mijn best
gedaan hem wat op te voeden, ofschoon
met weinig succesIk geloof, dat hg te
dom is, om verlegen te zgn en daarom zal
hg er niets tegen hebben, zooals anderen
misschien, om den helm op te zetton en
daar in de duisternis te gaan zitten".
^Werkelijk, Lady HoskenHeath", zei
Gouldesbroug glimlachend. »Ongetwjjfeld
kan men geen beter sujet wenschen, en
dan zal ik meteen in scaat zgn het ver
schil tusschen de gedachtebeelden van
een meer of minder ontwikkeld brein te
laten zien."
Sir William keerde zich om, om Wil
son Geust te vragen, of hg zoo vriende
lijk wilde zgn, zich met die boodschap
te belasten, maar kon hem niet vinden.
»Ik zal om mgn knecht bellen", zei
hg, »8fl hem vragen uw lakei te halen."
Daar verscheen een der voornaamste
leiders der wgnboeren ten tooneele. Hij
3 inderhaast opgetrommeld door het
wgubouwerscomité voor de verdediging.
Deze leider, Marty, smeekte soldaten en
bevolking toch kalm te big ven.
»Noen", luidde het antwoord van de
muitersde menigte fcpplaudisseerde.
Maar Marty, wien ce tranen over de
wangen rolden, gaf het niet op».
t>Mannon" zei hg »er is genoeg
bloed gestort. Brengt onze zaak niet in
gevaar
Maar niets baatte, de soldaten bleven
onvermarwbaar, en dq menigte steunde
hen in het verzet.
Ten slotte werd besloten, in rij en gelid
op te trekken naar hot hoofdkwartier en
daar aan generaal Lacroisade te vragen, of
hg hun op eerewoord wilde beloven, dat de
muiters niet zullen worden in arrest ge
steld. Een menigto van ettelgke duizenden
begoleidde de soldaten. Generaal Lacroi
sade hoorde de woordvoerders der muiters
aan. Hij gaf hun den raad, naar hun
kazerne terug te keeren hg wilde een
goed woord voor hen doen. Maar beloven
kon hij niets.
Ten slotte stelde hg zich aan het hoofd
van de muitelingen en onder zijn leiding
trokken de mannen de kazerne binnen.Het
was toen 4 uur.
Van dat oogenblik ,'schijnen de gemoe
deren langzaam bedaard te zgn.
De regeering zal natuurlijk de muiters
niet straffeloos laten, maar wel zal ze
niet te zwaar straffen. De minister-presi
dent deelde ten minste in de Kamer
mede, dat men z. i. de muiters niet te
hard moest vallen.
De zaak is, dat het 17e regiment bgna
geheel gevormd is u.' manschappen die
afkomstig zgn uit de oproerige streek.
Het- was dus wel to begrgpen, dat er
onder hen velen zouden zgn, die sympathie
gevoelden voor de bevolking, die door
de ellende tot oproer werd verleid.
Dii solaateuoproer was wel het ergste
wat de beweging der wijnbouwers met
zich bracht. Toch zgn er ook ander©
ernstige voorvallen te vermelden. In
verschillende plaatsen kwam het tot ern
stige botsingen tusschen de militaire
macht^en de oproerlingen.
Herhaaldelijk moesten de militairen
van hun vuurwapenen gebruik maken en
verscheidene menschen werden gedood
of gewond.
Vrijdag zgn te Narbonno de lijken ter
aarde -besteld van de slachtoffers der
bloedige onlusten van den vorigen dag.
Kwart over vier werden de vier kisten
uit het ziekenhuis gedragen. De meenigte
en zg was ontzaglijk was hevig aan
gedaan. Velen weenden, alle mannen ont
blootten het hoofd. Do weg naar het
kerkhof, een paar K. M., was zwart vaD
de menschen. Geen oogenblik werd de
orde verstoord. De plaatselijke comman
dant had de kiesheid gehad, vóór de be
grafenis alle troepen to laten inrukken.
Aan het graf werd door enkelen het
woord gevoerd, en sommige der rede
voeringen kenmerkten zich door buiten
gewone heftigheid.
Aan den minister-president worden
ontelbare verzoeken gedaan de gevangen
genomen leiders in vrijheid te stelleD.
Hiervan wil de regeering echter niets
weten en zij zoekt integendeel met gver
>0, 't is niet noodig", zei een stem
uit de tweede rij van toeschouwers,
»Ik ik ben hm ik voel mij niet
heel goed, Sir William, en ik was iuist
van plan u verlof te vragen even paar
minuten in de hal te gaan zitten om
weer normaal te wordenik zal wel een
van uw bedienden waarschuwer
Die stem was van Donald Mugbie. lig
zag er heelemaal niet ziek uit, maar ver
liet glimlachend het laboratorium, terwjjl
iedereen wachtte op de komst van den
lakei van Lady HoskenHeath.
Weer keek Sir William rond om te
zien of Wilson Guest was teruggekomen.
Het apparaat, waardoor de lichtstralen
op het scherm werden geworpen, eischte
eenig toezicht.
»Wilt u mij excuseeren", zei hg tegen
de aanwezigen, »als ik u weer een oogen
blik in donker zet, totdat de man komt
Ik moet even dat apparaat nazien en dat
kan ik alleen doen als de lichten uit zgn
Er volgde een koor van»0, met
genoegen, ga uw gang, Sir William 1" en
plotseling was het laboratorium weer in
duisternis gehuld.
Merkwaardig genoeg, bad niemand nn
veel te vertellen. Een poosje was er niet»
anders te hooren dan het geregeld been
en weer slaan van aen waaier van Lady
Poole en een fluisterend gesprek, dat
waarschijnlijk gevoerd werd tusschen de
onverbeterlijke Lady Hosken—Heath en
Lord Landsend.
naar den voornaamsten leiden, Marcelin
Albert, die tot du toe onvindbaar blgft.
Naar men zegt is deze van plan plotseling
in de Kamer te verschijnen, als deze
zitting houdt, en zich dan gevacgen te
geven. Iutusschen heeft de Kamer met
bijDa algemeene stemmen het wetsontwerp
tot het tegengaan van de vervalscbing
van wjjn aangenomen.
Nog een oproer.
Behalve in het Zuiden van Frankrgk
is bet ook in Portugal heftig toegegaan,
doch van dezen opstand komen we niet
veel te weten, daar de regeering zooveel
mogelijk alle berichten Over den opstand
ophoudt.
Toch' is er het een en ander doorge
lekt en daaruit blgkt, dat te Lissabon
de gisting baDd over band toeneemt.
Het volk, ontevreden over het naar huis
zenden van de volksvertegenwoordiging,
zonder dat de regeering nieuwe verkie
zingen uitsebrgft, is tot daden van ge
weld overgeslagen. Tc Lissabon beerscht
een formeele staat van beleg. De gouver
neur heeft volmacht ontvangen naar eigen
goeddunken hot verschijnen van dagbladen
in de hoofdstad voor korter of langer
tgd te schorsen en exemplaren in beslag
te nemen.
Bg het oproer werden tweehonderd
menschen gevangen genomen en in een
fort of op schepen in de haven opgesloten.
Volgens een telegram aan de Daily
Mail wierp het volk barricades op van
huisraad, waarvoor het de koffiehuizen
plunderde.
Hei haal delgk deden de troepen aan
vallen op de barricades, maar deze wer
den moedig door mannen en vrouwen
verdedigd. Zg wierpen met steenen on
door de troepen werd geschoten, zoodat
verscheid en en gedood of gekwetst werd 3D.
GOES, 24 Juni 1907.
De geneeskundige staatscommissie
heeft bevorderd tot art3 de heer J. C. J.
van Kalmthout, geb. te Goes.
Voor de Rijksnormaalschool voor
teekenonderwgs te Amsterdam is geslaagd
de heer F. Vonk Pz. te Goes.
De vredesconferentie is niet opon-
baar, doch aan de pers worden geregeld
raededeelingen verstrekt over de werk
zaamheden.
Naar men meldt is in den loop va»
de Conferentie een voorstel te wachten
van de zijde der Amerik8ansche delegatie,
beoogende de instelling van een doorloo
pend zetelend Arbitragehof en het houden
van geregelde samenkomsten der Vredes
conferenties.
Dit voorstel omtrent een effectief Hof
van Arbitrage, dat reeds in de kringen
der gedelegeerden bekend is, wordt be
schouwd als de belangrijkste quaestie
welke kan worden voorgesteld, omdat
het vraagstuk der ontwapening feitelgk
ter zjjde gesteld is.
Ingediend werd een voorstel betrekke
lijk de instelling van een hof van appèl
voor prijjsverklaringen.
De heer De la Barra deponeerde uit
naam van de Mexicaanscbe delegatie den
tekst van een verd -ag, dat arbitrage ver
plichtend stelt, geteekend te Mexico in
Toen liet de donder, die een poos stil
geweest was, zich weer hooren. En in
de duisternis nam Lord Malvin de hand
van Marjorie Poole in de zgne.
»Houd je dapper", fluisterde hij haar
in 't oor. »Ik weet wat je hebt uit te
staan, vervuld van die eene gedachte.
Zjj fluisterde terug
»Nu ik hier ben, weet ik 't zeker,
zei ze. >0, Lord Malvin, ik ben er stellig
van overtuigd Gerald is in dit buis 1"
»Donald Megbie is de kamer uitgegaan,
zooals je gezien hebt," antwoordde
»Houd je dapper! Weest sterk 1 Ik heb
ook een gevoel of er iets vreeselgks, iets
geheimzinnigs in dit huis is.
Een oogenblik later kwam bet begin
van h t einde.
Het groote cirkelvlak lichtte weer op
bet scherm, maar nu buitengewoon helder
en levendig, zooals dettoeschouwers dien
middag nog niet gezien hadden.
Tion seconden lang ongeveer was er
totaal niets te hooren. Niemand was er
zich direct van bewust, dat er iets buiten
gewoons gebeurde behalve mogelgk do
geleerden, die de mechanische methode
van de proefnemingen al geheel in zich
hadden opgenomen en die constateer den,
dat niemand der aanwezigen den helm
droeg.
Er klonk oen luide kre6t van ver
bazing en naar 't scheen van schrik.
Duidelijk afgeteekend tegen het lichte
cirkelvlak en scherp uitkomende in reus-
1902 door de gevolmachtigden van 17
Staten van Amerika en verlengd tot 30
December 1912 door alle natiën, die
vertegenwoordigd waren op het Pan-
Amenkaansche Congres te Rio de Janeiro.
j stelt den tekst van dit verdrag voor
als kunnende dienen tot verwezenlijking
van hot denkbeeld, dat do Vredoseonfe-
rentiën bofceerscht.
Volgens een correspondent van hot Hbld.
er een sterke strooming ten gunste
van de verplichte arbitrage in een aantal
nader te beschrgven gevallen. Van deze
gedachte gaat een voorstel uit dat van
de zgde van Denemarken is te verwach
ten. Denemarken wil aan een internatio
nale commissie opdragen de studie van_
de gevallen waarin en van de rigelen
naar welko de verplichte arbitrage is
door te voeren. v
Singamangaradja gesneuveld. Een bg de
regeering ontvangen tolegram meldt dat
kapitoin Christoffel don 17en dezer de
schuilplaats van den priestervorst Sin
gamangaradja overviel. Deze sneuvelde
met twee zijner zoons en vier volgelingen.
De N. R. Ctdie een dergeljjk tele
gram ontving, betreffende het SBeuvelen
van Singamangaradja, teekent daarbij aan
Nog steeds hadden wg hoop, dat de
priestervorst Singamangaradja het verzet
niet tot het uiterBte zou drgven en zich,
hoewel dan noodgedwongen, zou komen
melden. Hg was altgk een openlijk te
genstander, wien men een beter lot ge
gund had dan onder de kogels of kle-
wanghouwen van onze marechaussee het
leven te laten. Nu Singamangaradja ge
sneuveld is, bohoeft men zich niet het
hoofd te breken met de rol, die hem
verder zou worden toebedeeld.
Ook zgn oudste zoon, Soetan Nagari,
is gevallen. Zjjn moeder, de voornaamste
vrouw van den priestervorst, werd met
anderen den 12en Mei door Christoffel
gevangen genomen.
Weer beeft Christoffel schitterend zgn
plicht gedaan. 30 Maart vertrok hg van
Tjimabi met zgn 40 uitgezochte Ambo-
neezen, en twee en een halve maand
later is aan het verzet van den gokeim-
zinnigen en voor anderen onvindbaren
priestervorst een einde gemaakt.
Kolijnsplaat. Ia de raadsvergade
ring, j.l. Vrijdagmiddag gehouden, is tot
havenmeester benoemd de heer M P.
Stole alhier, met ingang van 1 Juli a.s!
en voor den tgd van een jaar.
Kolijnsplaat. Ais adsistent-watpi-
bouwknndig ambtenaar, voor het metsel
en aardewerk aan den Jacohapolder, on-
dor Wissenkerke, is de heer Ph. v. d.
Moer alhier aangeste'i.
Wolphaartsdijk. Inde Vrjjdagge
houden gemeenteraadsvergadering is tot
wethouder benoemd, wegens ontslagne
ming door dhr. G. de Jager, de heer
P. Koeman.
Aan G. Okker werd ontheffing verleend
wegens zgn vertrek uit deze gemeente
voor zjjn Hoofdelgken Omslag.
Wemeldinge. Zateidag vergaderde
de Raad dezer gemeonte.
Ingekomen was van dhr. P. ButegD, eotf
dankbetuiging voor de aan hem verleende
gratefïcatie.
Op het verzoek van de vereeniging van
aohtige afmetingen en juist boschenen
door do scherpe lichtbundels uit de lens
■tan den projector zagen de tooschouwers
Sir William Gouldesbrongh Btaan. Zg
zagen even zgn gelaat. Dat zag er uit als
het gelaat van een doode. Zjjn armen
Zwaaiden rond als molenwieken en toen
de scherpe kreet wegstierf in de groote
ruimte van het laboratorium, klonk
er een doffe slag en de gestalte van
den geleerde verdween op den grond.
Op hot scherm kwam een beeld. Het
was het portnt van een meisje, maar
Tan een moisjo met oen gtiaat zoo aller
liefst en aantrekkolgk, zoo stralend van
(goedheid en vertrouwen, zoo droevig en
toch zoo teeder, dat geen schilder ooit
t.oo'b jong m"isje op hot doek zou knn-
laen brengen, en geen Madonna in een
der musea van de geheele wereld, die er
pooier en bekoorljjker uitzag. En bet
gelaat was van een persoontje dat zij
bil'n kenden en dadelgk herkonden. Het
was het gelaat van een hunner, het ge
laat van Majirie Poole en hot was
zoo mooi, omdat het geschilderd was
door een arti *st, die nooit meer voor
't monschelijlt oog haar schilderjj had
getoond but wbb geschilderd door wan
hopig) Liefde zelf.
Bij dat verbazingwekkende gezicht
een gezicht dat geen der toeschou
wers in zjjn later loven ooit zou ver
geten liet zich plotseling een vroem-
de kreet hooren. Wordt vervolgd).
