N*. 62 1907.
Dinsdag 28 Mei.
94s" jaargang.
IsöESCHE
Oe aitgav* dezer Courant geiehiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feeBtdagen.
?rija per kwartaal, in Goes f 0,75P buiten Goes, franco, l„*5.
Afzonderlijke nommeis 5 cent.
Inzending v»n adverlentiëiti ïóop 2 uren op «fere dag detp
uitgave.
De prjji der gewone advortentiën ib van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing der zelfde advertentie wordt de prp>
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjkn- en doodberichten, en de daarop betrekking hebbende
dankbetnigingen worden van 1—10 regels 1,— berekend
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 23.
Uitgave van de Naam!. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur k. gl Rijkkns.
De Staten-Verkiezingen.
VII.
Kerkgeloop en Politiek.
We hebben onlangs gezien, hoe
Calvinistische en Roomsehe bladen
weer druk bezig zyn, alle sociale
belangen op den achtergrond schui
vend, de antithese ook bij deze
stembus weer aan de kiezers voor
te houden. Dit tot nadeel van de
eenheid der natie en tot walging
van een ieder, die zijn God te hoog
stelt, om hem „uit te dragen" in
de politieke wereld.
Die tegenstelling heeft gemaakt,
dat in het tydvak van 19011905
het volk zich meer en meer ging
splitsen in twee groepen op grond
van verschil van geloofsovertuiging;
van de geloofsleuze werd misbruik
gemaakt en dit oefende op den geest
des volks een betreurenswaardigen
invloed'uit, die de verdeeldheid in
den lande aanwakkerde.
Die tegenstelling werd als een wig
in ons volksleven gedreven en dreig
de het geheele politieke en maat
schappelijke leven te ontwrichten
en t« verderven.
Plompweg werd door een man als
dr. Kuyper vóór de verkiezingen
geleeraard: „De vraag is welke
geest er zal heerschende geest
van den Pinksterdag of de geest
des verderfs.
Orthodoxen zelf ging dit te ver.
Ds. Wagenaar te Leeuwarden aar
zelde niet, te verklaren, dat hij ook
de liberalen en zelfs de socialisten
onder de Christenen rangschikte,
en een gelukkig verschijnsel noemde
hij het, dat de heele linkerzijde
eenstemmig den Kuyperiaanschen
scheldnaam van paganisten van
zich wierp. De tegenstelling tusschen
geloof en ongeloof achtte Ds. W.
ten slotte gevaarlyk voor den gods
dienst zelf.
Het Nederlandsche volk heeft bij
de stembus van 1905 ook duidelijk
uitgesproken, dat het van deze an
tithese niets wilde weten. En nu
wordt ze toch weer van stal ge
haald en moet ze weer dienst doen
by de Statenverkiezingen.
Waarom toch?
Wel, om de eenvoudige reden,
dat men niets anders heeft om de
kleine luyden mede te vangen.
Altijd hebben de clericalen tegen
gewerkt, als er een ontwerp was
ingediend, waarvan de kleinen der
aarde konden prohteeren. Willen
we het lijstje nog eens opsommen
In 1852 stemde Groen van Prin-
sterer met de geheele rechterzijde
tegen de rentebelasting van Van
Bosse, een wet, die tegelijk ten
doel had den accijns op brood en
4i F1UILLITOH
De geheimzinnige Verdwijning.
(Naar het Engelsch ran Guy Thome).
»Ik kwam thnis," z»i ze. .Moeder gaf
my een kop thee en ik ging naar mgn
kamer. Ik maakte mg klaar om naar bed
te gaan voor den spiegel stond ik mgn
haar nit te kammen toen een eigenaardig
gevoel van onrust en bijna van vrees over
mg kwam. Ik had een gevoel alsof er nog
iemand in de kamer was. Nn is mgn
spiegel heel groot, do geheele kBmer
wordt er in weerkaatst. Toen dit vreemde
gevoel van de tegenwoordigheid van een
ander mg overviel, dacht ik, dat het
niets dan reactie waB na een zeer opge
wonden avond. Ik keek in den spiegel
en zag, dat er niemand in de kamer
was. Toch werd die sensatie sterker, zoo
sterk eindeljjk, dat ik mg omkeerde en
daar, Mr. Megbie stond een gestalte
de gestalte van een man geen drie pas
van mg af."
Megbie viel haar in de rede.
.Die gestalte," zei hg haastig, .was
van Mr. Enstace Charliewood, die zich
eenigen tjjd geleden te Brighton voor den
kop schoot."
Luid riep zjj
»Jamaar hoe weet u dat
»Ik heb hem gisterenavond ook ge
zien. Hg trachtte mg iets te vertellen
over Gerald Rathbone."
brandstof af te schaffen.
In 1855 hebben Elout en zijn
clubgenooten gestemd tegen de af
schaffing van den broodaccijns.
In 1863 hebben Groen van Prin-
sterer en de meeste antirevolution-
naifen gestemd tegen de afschaffing
van den accy ns op turf en steenkool.
In 1865 hebben alle antirevolu-
tionnairen gestemd tegen de af
schaffing der plaatselijke accijnsen.
In 1871 stemden alle antirevolu-
tionnairen tegen de wet, die vrij
heid gaf tot het vormen van ar-
beidersvereenigingen.
In 1872 heeft de geheele rechter
zijde tegen de inkomstenbelasting
van Van Bosse gestemd, een wet,
die was voorgesteld, om de patenten
en den accijns op zeep en vleesch
af te schaffen.
In 1881 stemde de geheele rechter
zijde tegen de rentebelasting, voor
gesteld door Vissering.
In 1887 stemden de antirevolu-
tionnairen tegen de door Grobbé
voorgestelde klassenbelasting.
In 1890 stemden zij tegen vde
inkomstenbelasting van Borgesius.
Dit jaar verwierpen zij in de
Eerste Kamer de oorlogsbegrooting
van minister Staal, die aanmerkelijk
minder druk op de landbouwers en
arbeiders wilde leggen en nu weer
loopt het arbeidscontract, waarnaar
met zoo groot verlangen wordt
uitgezien, gevaar door de a.r. meer
derheid dier Kamer te worden ver
worpen.
Met zoo'n staat van dienst schaamt
men zich natuurlijk dezen aan de
„kleine luyden" te vertoonen.
Daarom maar weer de antithese
van stal gehaald.
Maar ook de plattelandsbevolking,
de boeren en de arbeiders worden
politiek mondig. Zy zullen ook wel
begrijpen, dat het bij deze verkie
zingen niet gaat om de geloofs-
quaestie. Neen, dien weg moet het
niet op. Men blijft volkomen vrij
in geloofszaken, maar bij deze stem
bus moet worden uitgemaakt, of
men alles by het oude wil laten,
wat beteekent achteruitgaan, dan
wel of men den tijd gekomen acht
voor hervormingen op staatkundig
gebied, waarbij vooral definantieel
minder krachtigen worden gebaat.
Wil men dit laatste, dan stemme
men ook de vrijzinnige eandidaten.
Buitenland.
Een sociaal-democratisch succes.
Ook de herstemmingen zijn in Oosten
rijk achter den rug en het big kt, dat
het algemeen stemrecht geleid heeft tof
een geheel andere samenstelling van de
volksvertegenwoordiging.
Partgen, die tot nu too behoorden tot
»Ik wist het," antwoordde zjj.
>Mr. Charliewood wist meer dan wg
weten. Hg wist waar Gerald is. O, mgn
lieveling, mgn lieveling I"
Megbie kwam haar te hulp, hg haaldo
een zenuwstillend middel, dat op zjjn
waschtafel stond en overreedde haar daar
van wat te nemen.
>Wees dapper", zei hg. »U heeft mg
meer te vertellen dan ik u. Gerald leeft.
Daarvan zgn wij overtuigd. Maar hg is
in de macht van iemand. De geest van
Eustace Charliewood weet waar hij is,
Hg doet zgn best het ons te vertollen,
hg moet op een ©f andere wijze wat met
de verdwijning van Gerald uit te staan
gehad hebben."
»Mr. Charliewood," zoi Marjorie fluis
terend, »wa8 een intieme vriend van Sir
William Gouldesbrough. Hg was daar
telkens."
»Toen Gerald Rathbone verdween
sehoot Eustace Charliewood zich dood.
»Sir William was op dat oogenblik te
Brighton. Hg hielp mg en mijn moeder
om Gerald to vinden."
»Ga voort met uw verhaal, als n kan",
zoi Megbie.
>Ik wist, dat die gestalte zijn best
deed iets over Gerald aan mg te ver
tellen. Een stem in mij fluisterde, dat
dit absoluut zeter was. Maar hg kon
zich niet verstaanbaar maken. Het begon
handenwringend to schreion. O, het was
zoo meeljjwekkend. Toen scheen het piot-
Beling overtuigd, dat het toch niets gaf.
De geBtalte verdween. Plotseling voelde
de sterksien, zooals de Tsjechen en andere
oationale partijen, hebben een groot aan
tal zetels verloren en gewonnen hebben
vooral de sociaal-democraten, die in den
nieuwen Rjjksdag beschikken over ruim
80 zetels.
Zoo'n succes voor de sociaal-demo
craten had niemand verwacht, al is dit
succes alleszins verklaarbaar.
Jarenlang behoorde de Oostenrgksehe
volksvertegenwoordiging tot een der
merkwaardigste van Europa. Gewerkt
werd er zoo goed als niet. De beeren
handelden niet eens de begrootingen af en
vonden het aardiger elkander in het haar
te zitten. Elke nationale groep had zgn
eigen eischen, voornameljjk op taalgebied,
en wenschte niet mede te werken aan een
vruchtbaren parlementairen arbeid voor
dat die eischen waren ingewilligd.
De regeering, on in de eerste plaats de
Keizer, wilde in het belang der eenheid van
het rijk, niet van een toegeven aan al die
eischen weten, en dit was trouwens ook
onmogelgk geweest, want de eischen van
de eene nationale groep waren nafuurljjk
lgnrecht in strijd met die der anderen.
Het gevolg was een ontzettende warboel.
Er werd in den Rgksdag gescholden,
gevochten nu en dan, en er kwam niets
tot stand.
De klassen der maatschappij, die het
sterkst de behoefte gevoelden aan sociale
hervormingen, mochten wachten tot het
den beeren behagen zou hun onderlinge
ruzie te staken.
Maar ze wachtten tevergeefs.
Ook voor den grgzen Keizer was de
toestand hoogst onaangenaam en ten einde
raad besloot men met behulp van het
algemeen kiesrecht eeD andere vertegen
woordiging bjjeen te krjjgen.
Het algemeen kiesrecht werd ingevoerd
en werkelgk, de verhoudingen zgn totaal
veranderd, al zal het Hof niot aangenaam
zgn, de wgze waarop de verhouding zich
wijzigde, n.l. in de eerste plaats door
het veroveren van ecu zoo groot aantal
zetels door de sociaal-democraten.
Voornamelgk de arbeiders hadden wei
nig vortrouwen in de andore partijen, die
voor het meerenneel medeplichtig waren
aan de vroegere warboel.
Men moge nu het succes der sociaal
democraten toejuichen of niet, zonder
twijfel zal do nieuwe vertegenwoordiging
meer in het belang der bevolking werken
dan de vroegere verzameling herrie
makers.
Het kan verkeeren.
Nog versch ligt in het geheugen de
misdaad door Engeland tegen de Zuid-
Afrikaansche Boeren-republieken begaan,
quasi om de uitlanders" uit hun elien-
digen toestand te redden.
Engelsche soldaten bij duizendtallen
onderwierpen met hun overmacht de beide
kleine republieken, alles ten voordeelo
der uitlanders, meest mijnwerkers.
Er is op het oogenblik onder de
arbeiders der Randmijnen, dus onder de
toenmalige uitlanders, een werkstaking
uitgebroken, en Engelsche troepen hebben
reeds een botsing gehad met diezelfde
uitlanders, die ze, naar de Engelschen
beweren, met 2ooveel moeite van het juk
der Boeren hebben verlost.
ik een onweerstaanbare slaperigheid over
mij komen, ik kon mij letterljjk niet
meor op de been houden en viel neer
in den eersten stoel, den besten".
>En droomde u zei Megbie vlug.
»Ja, ik droomde dat Gerald in een
soort van cel was, een cel onder den
grond. Daar was een man, een man dien
ik wel eens ontmoet heb een afschu
welijk wezen die asssislenl is bjj Sir
William Geuldesbrough. De man d.-ed
iets aan Gerald, maar ik kon niet zien
wat. Toen verdween het beeld".
»Eb toen
»Toen zag ik u staan naast Sir Wil
liam Gouldesbrough. Het was op de partjj
van Lord Malvin, die wg zoo juist had
den verlaten. Ik zag dit alles op een
verren afstand. Sir William sprak tegen
iemand, dien ik niet kon zien. Maar
ik wist, dat ik het zelf was, dat ik het
zelfde tooneel, dat op de p&rtjj voorge
vallen was, weer voor mij zag, toen u
heenging met Sir William, nadat bij mjj
gevraagd had met hem te Boupeeren.
Plotseling verdween ook dit tooneel weer
evenals in een bioscoop. Toen scheen er
op verren afstand een stem tot mg te
spreken. Als men naar de maan kon
fcelefoneeren dan zou men de stem aan
het andere eind juist zoo hooren, denk
ik. En ofschoon de stem zoo verre scheen,
was zg heel duidelijk en had iets aan-
doenljjk smeekends. Ga naar Donald
Megbie, zoo hoorde ik; ga dadeljjk naar
Donald Megbie, den schrjjver. Hg zal
helpen. Het is nu nog tjjd. Ga naar
GOES, 27 Mei 1907.
Met 3 Juni zal als ambtenaar op
tijdeijjken voet bjj de directie der rijks
postspaarbank te Amsterdam worden in
dienst gesteld de heer A. A. van Dellen
alhier.
Te Delft slaagde voor werktuig
kundig ingenieur de heer J. H. C. Kake-
beeke.
Meisjes op de R. li. B. S. De mi
nister van Binnenlandsche Zaken heeft
besloten, de beperkende bepalingen op
de toelating van meisjes tot de R. H. B. S.
op te heffen. Voortaan worden dus de
vrouweljjke aspiranten op denzelden voet
toegelaten als de mannelgke.
Vroeger werden ze alleen toegelaten,
wanneer daardoor geen splitsing van klas
sen werd veroorzaakt.
Zutf. Ct.)
Zaterdagavond werd te Middelburg
opgericht de ver» eniging »Zoelandia",
afdeeling van de Vereeniging tot bevor
dering van het onderwjjs in handenar
beid in Nederland. Tot bestuursleden
werden gekozen de heeren J. Vreeken
te Middelburg en D. A. Polder mans te
Goes, respectievelijk voorzitter en secre
taris-penningmeester.
Bopsele. Volgens de ter lezing lig
gende rekening van den Calamiteuzen
polder Borsele hebben de ontvangsten
over 1906/'07 bedragen f34896,74 en de
uitgaven f 34338,55, zoodat het goed slot
bedraagt f58,19. Het goed slot van het
vorige jaar bedroeg f58,92. De inkomsten
uit bezittingen hebben opgeleverd f533,10.
Aan dijkgeschot is opgebracht f33804,72.
Voor bosten van beheer is uitgegeven
f544,385, voor waterleidingen, wegen en
lasten f 1082,24, voor bjjdrage in de kos
ten van zeewering en oeververdediging
f 32195,885 en voor bijdragen in de kosten
van kunstwegen, uitkoop tol enz. f 516,04.
Kolijnsplaat. In de raadsvergadering
j.l. Vrjjdag gehouden, deelde de voorzitter
na opening der vergadering en 't voor-
lezon der notulen, mede, dat een schrjjven
van den heer P. Tazelaar was ingekomen,
dat hij zijne benoemiDg als wethouder
aannam.
Daarna kwam het vooestel van het
college van Burgemeester en Wethou
ders aan de orde, Ged. Staten to advi-
seeren de trectementen van Burgemees-
tors en Secretaris elk op 700 gulden
te brengen, hetgeen met algemeene stem
men word aangenomen.
Vervolgens kwam de benoeming eener
onderwijzers aan de beurt. CJit het vier
tal dames kreeg Mejuffr. J Westdorp
van Ierseke, thans tjjdeljjk onderwijzeres
te Wemeldinge, en no 1 der voordracht
zes stemmenMej. J. A. Vooren van
Zierikzee do. 2 der voordracht 1 Btem,
zoodat eerstgenoemde tegen 1 Juni a. s.
is benoemd.
Daarna ging de openbare vergadering
in eene geheime zitting over.
Wissenkerke. J.l. Zaterdagavond
werd door den heer dr. A. van Raalte
van Dordrecht in het café »de Kroon"
alhier eene politieke lezing gehouden tot
aanbeveling van het mogelijk maken der
Donald Megbie. Hg heeft den zilveren
Gerald En toen, Mr. Megbie,
boorde ik plotseling niets meer. Wat die
woorden beteekenden, ik weet het niet.
Maar toen ik wakker werd, bleven zjj
als de echo van een bel in mgn ooren
klinken. Vanmorgen besloot ik naar u
toe te gaan. Ik wist niet, waar u woonde,
maar ik zocht uw naam op in het adres
boek. En zoo gauw ib weg kon komen,
zoodat niemand het merkte, kwam ik
hierheen."
Donald Megbie stond op van zgn stoel.
»Ik weet waarover sprake was in uw
droom, Miss Poole. Toen Sir William mg
gisterenavond verliet om met u te gaan
soupeeren, liet hij zgn sigarettenkoker op
zijn stoel in de serre liggen. Ik wilde hem
toen niet meer lastig vallen, daarom stak
ik hot ding in mijn zak met het plan hem
vaudaag aan zgn huis te laten bezorgen.
Hier is hjj. Hij behoorde aan Gerald
Rathbone. Ik vond hem in 't bezit van Sir
William en ik geloof dat die koker het
middel is geweest om ons vanmorgen te
zamen te brengen".
Hjj reiktö haar den sigarettenkoker over.
Niemand hunner kon weten, dat dit
dezelfde koker was, die Eustace Charlie
wood in den zak van Rathbono's overjas
had govonden, toen bjj hem bij den coiffeur
bij vergissing voor de zijne had aange
trokken. Niemand hunnor kon weten, hoe
Charliewood hem aan Rathbone had terug
gegeven en hoe Mr. Guest hem zich had
toegeëigend, toen hg in de cel in Regent's
Park was opgesloten. En zelfs Sir William
doorwerking van de vrjjzinnige beginse
len en daartoe te helpen door het ver
kiezen der vrjjzinnige eandidaten in het
kiesdistrict Goes. Niettegenstaande de la
te aankondiging, welke nog slechts por
strooibiljet kon geschieden, waren er ruim
een zestigtal aanwezigen bij wie het ge
hoorde, big keus het slotapplaus, instem
ming verwierf. Niemand meldde zich aan
voor debat.
Wissenkerke. In de raadsvergade
ring van j.l. Vrjjdag waren alle ledan
tegenwoordig. Na opening werd allereerst
aan de orde gesteld de beëediging van
het nieuwe raadslid, de heer S. J. de
Regt. Na aflegging der voorgeschreven
eeden, nam genoemd raadslid, na dank
zegging op de felicitatie van den voor
zitter, zitting.
Onder do overgelegde ingekomen stuk
ken kwamen o. a. voor goedkeuring wij
ziging begrooting 1907, berichten van
aanneming der benoemingen van do hee
ren N. Felius als lid der c. t. w. v. s.
en Th. A. Overtveld als onderwijzer aan
de dorpsschool en de rekening der Ge
zondheidscommissie te Veere.
Overgegaan werd tot bet benoemen
eener onderwjjzeres aan de Bchool te
Kamperland. Op de voordracht kwamen
voor de dames N. P. Rijk te Dreischor
en J. A. Vooren te Zierikzee. Eerstge
noemde werd, zooals reeds werd bericht,
met op een na algemeene stemmen be
noemd.
Na schorsing en geheime zitting werd
bij de heropening ter tafel gebracht een
adres om aahaesie op het bekende voor
de vereeniging van Burgemeesters en
Secretarissen in N. en Z.-Beveland aan
de Prov. Staten gericht adres om beper
kende bepalingen voor het berjjden van
wegen. Na bespreking, waarbij gewezen
wordt op do moeite en kosten welke die
beperkingen aan den landbouw zouden
toebrengen, werd het voorstel van den
heer Nieuwdorp, die zich niet met al die
bezwaren kan vereenigen, maar die beper
kingen wel degelijk middelen ter verbe
tering voor de instandhouding van goede
wegen achtte, en dus adhaesie aangemeld
adres wenschte te verleenen, met 10 van
de 11 stemmen verworpen, vóór stemde
alleen de voorsteller.
Bij de gewone rondvraag sprak het
lid Abrahamso den wonsch uit tot het
verplaatsen van lantaarns te Kamperland
en de heer Schippers dat er middel werd
gevonden om de d^kstonen der zinkput
ten gelijkvloers met de straat te laten
zakken.
De brandweer.
Pas heel kort geleden heeft onzë brand
weer bewezen uitstokend voor haar taak
berekend te zgn, maar toch kwamen er
voornamelgk ten opzichte van de wjjze
van alarmeeren eenige kleine gebreken
aan den dag.
Natuurlgk leert men juist in de prac-
tgk die gebreken het beste kennen en
dadelijk is men er dan ook toe overge
gaan de wijze van alarmeeren te ver
beteren.
Terwijl ia de stad bet brandalarm
o. a. gemaakt werd door de politie, ble-
Gouldesbrough wist niet, dat hij het ding
in zgn studeerkamer had zien liggen en
het haastig in zgn zak had gestoken, dan
kende, dat het zijD eigen was, toen bij op
het punt stond naar de p&rtjj van Lord
Malvin te gaan.
HOOFDSTUK XVIII.
Sir William Gouldesbrough stond
in bet groote laboratorim. De groote
kamer was totaal donker, uitgezonderd
een groot verlicht cirkeivlak, zooals op
het laken voor een tooverlantaarn, op
een der muren. Een reeks van duistere
en vormlooze beelden bewoog zich en
verdween over het verlichte vlak in
phantastische stilte.
Zoo nu en dan kwam het gelaat of
de kleeding van een der beelden dui
delijk in kleuren te voorschijn. Maar
dan verdween het weer.
Er klonk een bel en het verlichte
cirkeivlak verdween nog een en het
groote laboratorium was helder ver
licht door wei honderd electrische gloei
lampen. Mr. Guest zat op een lange,
lage tafel, terwjjl zgn boenen heen en
weer bengelden. Zgn groot, rood gelaat
was met puisten en vlekken bedekt en
zgn hand beefde als een iepenblad.
Hjj wees met zijn hoofd naar deö
muur tegenover hem waartegen het
reusachtige scherm stond een kolos
sale vierkante ljjst bespannen met witte
stof op jjzeren rollen.
(Wordt vervolgd).
