V 56 1607 Zaterdag 11 Mei. 94 jaargang. 35 FEUILLETON 00ESCH Oe aitgavr dezer Oonrant geschiodt Maandag-, Woensdag- on dagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prijs p >r kwartaal, in Goes ff Op7Sp buiten Goes, franco, ff Afzonderlijke nommsis 5 cent Inzending ■s-i'.w ndSver^entiën wdor- 2 «z»®n op dcsi da® der* uitgave. $le COIHAVT. Be prjje der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct. Bji directo opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt do prjj» slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels 1,— berekend. Bewjjsnummori|5 cent. Telefoonnummer 22. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". - Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens. Bij dit no. behoort een bijvoegsel. Buitenland. Het veeleden, dat zich wreikt. De eerste verschijning van hut nieuwe Belgische ministerio in de Kamer en Senaat ging gepaard met een lawaai en rumoer als in onze volksvertegen woordiging gelukkig vreemd zjjn. Men stelde het nieuwe Kabinet ge deeltelijk verantwoordelijk voor wat zjjn voorganger misdeed, voornamelijk omdat de nieuwe minister-president ook van de vorige regeering deel uitmaakte. Een der laatste daden van het vorige Kabinet was dan ook buitengewoon vreemd. Het wenschte n. 1. het reeds in gediende ontwerp-wet op de mjjnon in te trekken en terwijl hiertoe reeds be sloten was en alleen de Koning het des betreffend besluit nog had te teekenen, liet de regeering de beraadslagingen over dit ontwerp kalm voortgaan en de Kamer dus monnikenwerk verrichten. Toen het ontwerp werd ingetrokken en dit alles bleek, was een groot deel der Kamerleden daarover begrijpelijker wijze weinig gesticht. En het nieuwe ministerie heeft de ge volgen van die verontwaardiging onder vonden. Het werd door de linkerzijde alles behalve vriendelijk ontvangen. Er werd zoo geschreeuwd en gejouwd, dat de minister-president de Trooz geen kans zag om zich verstaanbaar te maken. Men stelde de Trooz mede verantwoor delijk voor die handeling der vorige re geering en deed hem de hevigste ver wijten. Een schoon tooneel leverde de Belgische Kamer op. Onze warmbloedige zuidelijke naburen zijn in dergelijke gevallen anders dan onze kalme afgevaardigden en op een gegeven oogenblik stonden de heeren elkander en een aantal hunner de ministers uit te maken. De opwinding werd met elk oogenblik grooter. Sommige leden, die woorden geen voldoend krachtige argumenten vindon in dergelijke gevallen, balden in woede do vuisten en als de voorzitter do vergadering niet had geschorst, hadden enkelen der heeren getracht hun tegenstanders te overtuigen door er op te gaan ranselen. Toen de vergadering was geschorst trokken de ministers naar den senaat, in de hoop die vergadering in kalmer ge moedsstemming te vinden. Iets beter was het daar wel, al scheelde het niet veel. Eerst ging daar alles zoo ordelijk en rustig mogelijk toe. Toen echter de mi nister-president over de intrekking van het wetsontwerp op de mjjnen begon te spreken barstte de linkerzijde ook daar los. »Het was absoluut niet noodig om het ontwerp terug te trekken, meneer do mi nister riep de senator Wiener... Te midden van groot kabaal hervatte de minister zgn verklaring, en het werd langzamerhand weer stil. Ten slotte kwam de minister verklaren De geheimzinnige Verdwijning. (Naar het Engelsch van Guy Thome). •Niemand zal meer liegen, omdat iedereen overtuigd zal zjjn, dat liegen nutteloos is, omdat uw machine in staat zal zgn hun geheimste gedachten te loeren kennen. Nog twee geslachten verder en bedrog zal op deze wereld niet meer bestaan. Wg zulleD geen deel genoot meer willen worden in een of andere onderneming, tenzjj de directeuren zich aan het onderzoek volgens uw uit vinding willen onderwerpen. Wij zullen in staat zgn de zuiverheid van iedere onderneming op de proef te stellen al- vorenB ons in te schepen. Uw uitvinding betoekent dus de triomf der Rechtvaar digheid Er zullen geen gevallen meer voorkomen van wederrechtelijke opslui ting. Niemand zal ljjden voor een mis daad, die hij niet heeft misdreven. O, het is ongelooflgk, wonderbaarlijk. De omvangrijke machinerie van do gerechts heven zal geheel overbodig zgn. De misdadiger zal zichzelf tegen wil en dank verraden hg zal aan de wereld het geheim van zgne daden be kend maken! Het geheele leven zal eene groote verandering ondergaan, alias zal vroolgker worden. Wg zullen eindelgk getuige zgn van den triomf der Liefde 1 Man en vrouw zullen in staat zgn de waarheid en diepte van elkaar's genegen heid na te gaan. Er zullen geen huwe lijken om het geld meer bestaan, goed dat de regeering het wetsontwerp op de mgnen terug ter behandeling zal aan bieden. Die verklaring werd door de linker zijde met handgeklap ontvangen. Dit gebeurde Dinsdag. Woensdag ging hot in de Kamer weer warm toe. Hefti ge redevoeringen werden gehouden tegen het ministerie, maar het eind van het lied was, dat een motie van vertrouwen in de regeering werd aangenomen met. een meerderheid van 11 stemmen. Beter een half ei De Engelsch© regeering is eindelgk gekomen met een wetsontwerp, dat ten minste voor een klein deel tegemoet komt aan de eischen der Ieren. Wel brengt het hun geen zelfregeering, maar het is tenminste iets. Volgens dit ontwerp zullen acht van de Iersche bestuursdepartementen, waar onder dat van plaatselijk bestuur, land bouw, openbare werken, opvoeding, maar niet dat van politie, onder toezicht van een vertegenwoordigenden Raad worden gesteld, die bestaan zal uit 82 gekozen en 24 benoemde leden. De gekozen leden zullen zitting hebben voor driejaren en de kiesdistricten zullen overeenkomen met de parlementaire kies districten. De Raad zal de controle hebben over het bestuur der acht departementen bij wjjze van besluiten, en de suprematie van het rijksparlement zal gewaarborgd worden door de bevoegdheid, aan den onderkoning verleend, om een besluit aan de goedkeuring der regeeiing te kunnen onderwerpen. Het doel van het wetsontwerp is de zienswjjze van het Iersche volk in zijn geheel in overeenstemming te brengen met de wijze van bestuur, de bepalin gen en regelingen, door welke de zuiver Iersche zaken worden beheerd. Betreffende de geldmiddelen werd voorgesteld een afzonderljjk fonds te vormen, het Iersche fonds genoemd, en daarin een jaarlijksche som van 650.000 p. s. te betalen boven de 2 millioer. pond die nu het bestuur van Ierland kost. Mot andere inkomsten zal het Iersche fonds in het geheel 4 millioen p. e. beloopen. Het oordeel van vele staatslieden over dit ontwerp is zeer verschillend. De Ieren, wien dit ontwerp betreft, blijven volharden bg hun eisch van een eigen volksvertegenwoordiging, maar toch ontvingen zg het ontwerp met blijd schap, overtuigd dat een half ei beter is dan een leege dop. Het ontwerp is door het Lagerhuis bij eerste lezing reeds aangenomen. Kunst en Wetenschap. Deze week is de baszanger Van Oort, die de volgende week als solist aan de Toonkunst-concerten alhier mede werkt, opgetreden op een uitvoering van Petrus Cornelius' »der Barbier von Bag dad". vertrouwende vrouwen zullen niet meer bedrogen worden. En uit deze zuivere, onbevlekte liefdesbanden zal een groot schei ras ontstaan, dat edel, vrjj en ver standig is. En jij jij, de man, die hier naast mij zit, heeft dit alles tot stand gebracht Zgn stem haperde even en de bran dende stroom van woorden hield op to vloeien. Weer zweeg hij een poos, als werd bij overstelpt door ideeën, die verwerkt moesten worden. Toen keok hij verschrikt op en zgn gelaat werd nog bleeker dan te voren. •Vergeef mg," zei hg, vergeef mij, als ik twjjfel verraad. Maar het is alles zoo ongelooflijk en wonderlijk. U is toch wel zeker van dit alles, Sir William Het is toch niet alleen de hoop, om dit alles eens te vindeD, die u zoo doet spreken •Ik ben met alles klaar," Mr. Megbie, •bet staat onomstootelijk vast. En over eenige dagen kan u zelf oordeelen. Ja het is een feit." •Maar het is oneindig in zijn gevolgen zoo ging de journalist verder. Een ander resultaat, dat ik duidelijk voor mg zie, is, dat de rechts man op de rechte plaats in de toekomst altijd aanwezig zal zijn. In de vroegste jeugd vau een kind zullen wg al precies weten, in welke richting zgn grootste macht ligt. Tegenwoordig zien wij, dat omstandigheden een verkeerd inzicht van ouders on voogden telkens kindoren voeren in eene richting, waar voor zg niet in 't minst geschikt zgn. Het resultaat is een treurig verlies van kracht. Wg ontmoeten telkens predikan- De bladen zgn vol lof over de creatie van den heer v. Oort. Over den heer v. Son, die eveneens medewerkt als solist op de Toonkunst concerten alhier, vonden we een recensie naar aanleiding van zijn optreden in »die Schöpfung" to Apeldoorn, in Januari aldaar door >Toonkun8t" uitgevoerd. De Apeldoornsche Courant schreef De geheele vertolking spras van toewijding en van kunnen, want inderdaad, de heer van Son is een tenor, waarop wjj Nederlanders trots mogen zgn". Hatuurvrienden. •Er bestaat een vereeniging, waarop wg met nadruk de aandacht van onze lozers vestigen en wel do »Vereeniging van Natuurvrienden" Kosmos Deze vereeniging wil in de eerste plaats de kennis der natuurwetenschappen en daarmede het natuurgenot en het begrip harer verschijnselen, in den meest uitge- broiden zin onder ons volk verspreiden. Dit dool tracht de vereeniging te be reiken door liet uitgeven van boeksn op natuurwetenschappelijk gebied, die in den goeden zin populair en door uitste kende auteurs zgn geschreden en zooveel mogelgk en goed zijn geïllustreerd, welke werken zg voor hare iedbn kosteloos of tegen buitengewoon lagen prijs verkrijg baar stelt. We ontvingen nu reeds twee dezer werken #n beide vertelden veel van de geheimnissen der navuur, die om en boven ons werkt. Het eerste, dat we reeds vroeger be spraken, verhaalde van het eigenaardige, nog zoo weinig gekende zinneleven der planten. Het twe«d8»Zon en sterren", door dr. M. Wilh Meyer, vertelt niet van wat ©r aan geheimzinnige machten werken op onzen aardbodem, maar voert ons ver weg in de oneindige ruimte, die ons nietig wereldje omg^ofc. Het duizelt ons, ats we lezen van die tallooz® werelden en zonnen, die wg 's nachts bg helderen hemel slechts zien glinsteren als kleine lichtpuntjes. Ook dit werk is boeiend geschreven, al vergt het meer van den lezer dan de vorige uitgave dier vereeniging. Fpsderik fiagiglas. Door de uitgeversfirma W. L. (en J. Brusse te Rotterdam werd ons toegezon den een korte levensbeschrijving van Fre- derik Nagtglas, den auteur van vele werken betreffende het Zeeuwsehe volksleven. Frederik Nagtglas is in deze uitgave door den secretaris van het Zeeuwsch Genootschap dor Wetenschappen, den heer Mr. W. Polman Kruseman uit zgne werken geschetst. Lezenswaard is deze levensbeschrijving onget? ijfeld en de schrgver geeft blijk geheel op de hoogte te zgn met de werken van Nagtglas, van wien de levensbeschrij ving vele aanhalingen bevat. Teekenend voor Nagtglas is de vol gende, in deze levensbeschrijving voor komende, aanhaling uit een zijner werken teü, die handelslui moesten zgn, en koop lui, die schilders of musici moesten wezen, klerken, die slacht zijn in hun vak, maar die uitstekende soldaten geweest zouden zijn. Uw wonderbaarlijke uitvinding zal dit voor altjjd veranderen. lederen dag zal het zich ontwikkelende brein van hot kind onderzocht worden. Wij zullen pre cies weten, wat zgn ware gedachten zgn het zal onmogelijk worden, dat. kinderen niet meer begrepen worden, wat tegen woordig maar al te dikwgis voorkomt. Onderwgs geven zal, een duidelijk om schreven taak zgn, omdat ieder onder wijzer in staat zal zijn na te eraan, of zgn onderwgs gewaardeerd worde en be grepen. En wij zullen in staat zgn nog andere en belangrijker geheimen te ont dekken 1 Wg zullen weten wat er omgaat in de hersenen van stervenden, die niet meer kunnen spreken. Dan zullen wij waarschijnlijk ook in staat zgn door te dringen in een wereld, die tot nu toe altjjd voor ons gesloten is gebleven. Eindelgk zullen wg ook nog weten hoe dieren denken. Wij zullen de gedachten van een paard, een hond, een tijger, een aap, ja, zelfs van een arend leeren kennen 1" De kleine fontein midden in de oranjerie sprong vroolijk. De electrische lichten in het glazen dak wierpen een zacht licht op de groote, groene bladeren van de tropische planten. Twee heeren in modern avondtoilet za^en daar te zamen te praten, terwjjl verwijderde geluiden van lachen en praten uit de groote, deftige Balons tot hen over woeien. Er was niets bgzonders aan en voor het oppervlakkig oog was het ook zonder eenige speciale beteekonis. (•Het leven van een daglooner"): •Eigenljjko vreugde kennen onze boeren niet, en han zoogenaamde uitspanning is gewoonljjk niet fmders als'laag dierljjk genot. Nu moge aan de doorgaans neder- gedrukte gemoedsstemming wellicht ons klimaat eenig deel hebben, grooter invloed zou ik toeschrijven aan de godsdienst opvatting, welke een overwegende plaats in het leven onzer landlieden inneemt. Van den geest des Christendoms, welke tot vrjjheid en opgewektheid voert, hebben onze boeren niet het minste begrip. De vertoornde Jehovah uit het oude Testa ment is hun ideaal, en hun godsdienst bestaat hoofdzakeljjk in het mjjmeren over diepzinnige kerkelgke leerstukken, het tobben en zuchten over bekeering en voldoening, en het nauwkeurig letten op de meer of mindere rechtzinnigheid van hunnen leeraar. Zoolang die toestand bljjft voortduren, heeft men maar luttel verbetering te wachtenmaar eens zal er, misschien door uitwendige omstandig heden opgewekt, zeker een betere tjjd aanbreken. Een reiner, edeler zin zal de verstijfde harten verlevendigen, en de overtuiging vestigen, dat het Christendom niet bestaat in geheimzinnige kerkelgke leerbegrippen, waarbij de zelfzucht vaak in het hait blijft wonen, maar in de beoefening van het heorljjke woord Heb God lief bovenal en uw naasten als uzelven." Zonder twjjfel zal deze belangwekkende levensschets er toe bjjdragen de belang stelling in de werken van Frederik Nagtglas te verlevendigen. Uit de Pers. Nederlands onzijdigheid. Niet onaardig is het te vernemen wat oen der grootste Duitsche bladen, het Berliner Tageblatt mededdBlt naar aanlei ding van wat er in onze Tweede Kamer is gezegd over onze onzijdigheid. Genoemd blad brengt, meldt de corrse- pondent van do N. R. Ctnaai' het zegt van •gezaghebbende Nederlandsche zijde", een verklaring die hierop neerkomt Een volk als de Nederlanders, dat op zulk een lange en roemrjjke geschiedenis terug kan zien, behoeft zich niet onder de voogdjj van andere volken testellen, die bovendien bg werkelijk ernstige con flicten geheel en al waardeloos zou zgn. Nederland is heden ten dage meester van een koloniaal wereldrijk, behoort tot de oudste kolonisoèrende staten der nieuwere geschiedenis en neemt op het oogenblik nog de tweede plaats onder de koloniale mogendheden in. De JSlederlandscke be zittingen in Oost-Indië hebben een be volking van over de 30,000,000 zielen. Sedert meer dan 300 jaren hebben de Nederlanders daar hun heerschappij- ge handhaafd on op Java zijn er reeds veel langer dan 100 jaren geen ernstige op standen meer voorgekomen. Zelfs als in Britsch-Indië hetgeen nauwelijks aan te nemen is de Engeland vjjandig gezinde beweging zich zou uitbreiden, hebben de Nederlanders voor hun koloni- Toch werden er op dat oog enblik en op die plaats zulke onmetelijk groote ideeën verkondigd, dat de heele wereld bg het vernemen daarvan een en al veibazing zou zgn. Woorden, die de ontembaarste ver beelding geaarzeld zou hebben uit te spreken, vloeiden hier uit den mond van hem, die het publiek moest voorlichten. Morgen zou de geheele wereld ondervin den, wat Donald Megbie nu ondervond. De telegraaf zou het nieuws brengen in groote steden en over machtige zeeën, naar den verBten hoek van de bewoonde wereld. Megbie voelde iets van iit alles. •Ik voel mijne verantwoordelijkheid heel zwaar", zei hij. »U heeft mij be langrijker zaken toevertrouwd, dan ooit •enig journalist toevertrouwd. Vóór ik daarover iets ga schrgven, moet ik alleen ever dit alles nog eens goed nadenken. U kan zich zeker wel voorstellen, hoe het mg heeft overstelpt. Voor den denken den mensch heeft het zelfs een element, dat aan vrees grenst. Toen ik voor het eerst den Mont Blanc zag, had ik dezelfde gewaarwording. Sir William keek zgn gezelschap scherp aan, Megbie was blijkbaar van streek. Hot was merkwaardig om te zieD, hoeveel invloed deze nieuwe ideeën hadden op dezen bedaarden en scherpzinnigen man van de wereld. De lange gestalte van den geleerde scheen die van den ander te over- beerscben. Gouldesbrough was opgestaan, zgn gewone terughoudende wgze van doen was verdwenen, voor een oogenblik liet zich door zgn triomf geheel mee- ale rijk niets te vreezen. De politiek van Nederland is vele tien tallen van jaren bezadigd en kalm ge weest en heeft eenig en alleen de be vordering der belangen van het volk ge diend zonder zich ooit met de avonturen dergroote Europeesche politiek in te laten. Nederland leeft in de beste ver standhouding met zgn naburen en voelt zich, zonder eenige agressieve eerzucht hoe ook genaamd te hebben, sterk genoeg om zijn machtspositie zelf te verdedigen. Dat het Nederland bg zgn gezonde politiek goed gegaan is, bewjjst een blik op de handelsbalans. Dertig jaar geleden bedroeg de invoer in hot koninkrgk onge veer f 760,000,000 en de uitvoer ongeveer f 551,000,000. De cjjfers der laatste jaren geven bgna 5 maal zoo groote bedragen aan. Hiermede neemt Nederland, wat zgn invoer aangaat, de vierde, en wat zgn uitvoer betreft, de vgfde plaats onder de mogendheden in, terwjjl het volgens het aantal inwoners een van de laatste genoemd zou moeten worden. Deze uit komst dankt Nederland niet het minste aan zgn besliste vrijhandelspolitiek, die het in alle oeconomische toestanden ge trouw handhaafde, niettegenstaande bgna alle aangrenzende staten tot het bescher mende stelsel overgingen. Steunende op een voortreffelijk bestuur in het moeder land en in de koloniën, kan Nederland zjju politiek onpartijdig en rechtvaardig langs de tot dusver gevolgd» banen voortzet ter, zonder te moeten vreezen in een conflict van belangen gemoeid te worden, dat nu en dan tusschen groote mogend heden pleegt uit te breken. Het Nederlandsche volk, dat door een met heldenmoed gevoerden jarenlangen vrijheidsoorlog, de bewondering van de beschaafde wereld nog op den huidigen dag, na eeuwen, opwekt, behoeft zgn zelfstandigheid niet onder curateele te stellen het voelt zich krachtig genceg do eigen haard zelf te beschermen. GOES, 10 Mei 1907. Bij Kon. Besl. is aan E. de Jonge te Ierseke, op zijn verzoek eervol ont slag verleend als gezworene van den Nieuw Olzendepolder, provincie Zeeland. Wisseücerke. In eene tweede alge- meene vergadering van de vereeniging tot. instandhouding der bestaande Chr. bewaarschool werden de statuten defini tief vastgesteld en zullen deze aan de Koninkljjke goedkeuiing worden onder worpen. Vervolgens werden schema's van een huishoudelijk reglement en van de instructie voor de onderwijzeres vast gesteld en werd met algemeene stemmen tot onderwijzeres aangewezen mej.Trjjntje Swart. In het bestuur werden gekozen de dames Helderman-van den Bosch C. J. van der Hejjde-Francke en Wed. P. de Regt-Hoveijn en de heeren Ds. H. Smelt, Joh. van der Maas Az. en J. J. Jeronimus. De. Smelt werd aange wezen als voorzitter terwijl de andere bestuursfunties onderling onder de leden zullen worden verdeeld. Die oogenblikken van wilden geestdrift waren Gouldesbrough niet geheel vreemd, maar nog nooit had hg het zoo stormenderr hand op zich voelen aankomen als op dit oogenblik. Terwijl hg daar stond, kwam de ge dachte bg hem op, dat hg daar stond alleen afgescheiden van alle levende schepselen, alleen met zgn tot in alles doordringend intellect, als alleenheerscher over den mensehelgken geest. Hij liet zich daar geheel door mee nemen. •Ja", riep hij uit, met een wild arm gebaar, met hooge, trillende stem. Ja Je hebt geljjk 1 Je hebt gezegd, wat de geheele wereld spoedig zeggen zal. Ik ben de wereld van het onbekende bin nengetreden Aller geheimen zgn de mjjne 1". Megbie keek op uit zgne droomergen. Met betoover-le oogen keek bij ontsteld naar de lange gestalte, toen hij hem deze brutale en vreeseljjke woorden hoorde uiten. Had zoo Lucifer niet gesproken in dat wondermooie gedicht van Milton En hoe diep was de morgenster ge vallen Nog eens weer ging de gedachte hem door het hoofd, dat er iets als krank zinnigheid blonk in deze schitterende oogen. Hoe groot het wonder ook zgn mocht, dat deze man had volbracht, waren deze onbeschr|ifl|jk arrogante woorden niet de symptomen van een brein, bestemd om een oogenblik te schitteren in mach tigen triimf en dan voor goed uit te dooven Wie kon dat zeggen? Wie wist dat (Wordt vervolgd

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1907 | | pagina 1