[V. 52 1907.
Donderde 2 Mei
94s1" jaargang.
GOESCIE
Oe uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco, f *B$!5a
Afzonderlijke nommeis 5 cent.
Inzending van adveptentiën vóór 2 «ran op fSera dag dep
uitgava.
COl RANT.
De prjjs der gewone advertentiën ig van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct,
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt do prjje
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Bewjj8nummersj|5 cent.
Telefoonnummer 22.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". - Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkenb.
De Staten-Verkiezingen.
IV.
Het blijvend gedeelte.
Versterkt de gelederen
Dat klinkt als een wapenkreet,
die oproept tot den strijd. Welnu,
als zoodanig wenschen wij het ook
te zien opgevat.
Want er dreigt gevaar, niet van
buiten, maar bKnen in den lande
geen gevaar voor oproer, geen „mis
dadige woeling", maar iets anders.
De maatregel door deze Regeering
voorgesteld om zeer ten b te der
boeren en arbeiders het blijvend
gedeelte voortaan naar huis te zen
den, loopt gevaar van te worden
afgestemd, als er geen verandering
in de partijverhoudingen in de Eerste
Kamer komt.
Dat blijvend gedeelte bestaat uit
ongeveer twee ploegen van 7500
man, die gedurende den winter in
dienst worden gehouden en dan hee-
ten te dienen voor dekking der mo
bilisatie, voor hulp bij de kaderop
leiding en tot het verrichten van
corvee-diensten in de kazerne.
Het eerste is eigenlijk gezegd
onzin, want ons land telt ongeveer
30 garnizoenplaatsen en het blij
vend gedeelte is over deze plaatsen
verdeeld, zoodat er van die dek
king der mobilisatie toch niets te
recht zou komen.
Voor kadervorming kan het, vol
gens het oordeel van kundige vak
mannen, worden gemist.
Het schoonhouden van kazernes
enz., kan aan burgers, vrouwen,
werkloozen enz. worden opgedragen.
Van alle bezwaren tegen de af
schaffing van het blijvend gedeelte,
welke zeer zijn opgevijzeld, is er
dan ook geen enkele onoverkomelijk.
Destijds heeft Dr. Kuyper o. a.
gezegd „Ik ben tegen dat blijvend
gedeelte in absoluten zin. Ik ben
er principieel tegen, dat onze bur
gers onder de bedriegelijke vigueur
van het artikel der Grondwet ge
bezigd worden om overal wachten
te betrekken en allerlei corveeën
te doen."
En nu zijn het de clericalen in
de Eerste Kamer, die weer tegen
dit afschaffen van het blijvend ge
deelte hebben gestemd.
Dit zjjn allen heeren, waarvan er
geen een den druk der militaire
lasten uit eigen ervaring kentzij
hebben de poging verijdeld, die de
minister had voorgesteld om dien
druk te verlichten. Hadden boeren
en arbeiders over die zaak moeten
stemmen, het lot van het ontwerp
zou anders zijn geweest.
30 FEUUL1T0H.
De geheimzinnige Verdwijning.
(Nur ktt Engelsoh Y»n Guy Tncrn»).
Hg hid een hoogen ouderdom bereikt
bijna tachtig jaar toch was zjjn
gezondheid nog uitstekend, zjjn herse
nen zonder gebreken en zijn belangstel
ling in het leeen even soherp en heftig
als die van een man van middelbaren
leeftjjd.
Op het gebied van wetenschappen was
hjj wat do President van de Koninklijke
Academie was voor de knnst en Lord
Chief Justice voor de rechtenen of
schoon hg nooit meer onderzoekingen
deed, werd hg altgd geroepen en ge
raadpleegd als er iets nieuws op het ge
bied van wetenschap was ontdekt door
jongere menschen.
De jongeren zelf, hoewel zg zjjn ken
nis en ondervinding waardeerden, waren
geneigd hem ouderwetsch te noemen en
er op te wgzen, dat hg tot een verouderde
generatie behoorde. Zg zouden zeggen,
dat zjjn oordeel soms minder juist was
door zjjn toewgding en liefde voor het
verleden en omdat hg niet meer in staat
was zoo snel conclusies te trekken als zg,
zagen zjj op hem neer als een oude sukkel
die indertijd groote verdiensten had ge
had, maar die nu tevreden moest zijn met
zjjn peerschap en met zjjn onmeteljjk groot
fortuin, en zich verder met het beplanten
van zjjn tuin en het kweeken van rozen
De Regeering is gebleven, maar
zij heeft zich eerst vergewist hoe
de Koningin over de zaak van het
blijvend gedeelte dacht. Wij willen
blijven, verklaarden de ministers
tegenover de Kroon, mits wij op
het punt van het blijvend gedeelte
ons beginsel kunnen doorvoeren.
Wij willen met dat beginsel opnieuw
komen voor de Staten-Generaal en
willen trachten het daar alsnog
aangenomen te krijgen.
Welnu, in de Tweede Kamer zal
dit wel weer gaan, maar zal de
quaestie van het blijvend gedeelte
in voor militieplichtigen gunstigen
zin worden opgelost, dan moet de
clericale meerderheid in de Eerste
Kamer verdwijnen.
Dat kan ge Deuren, maar dan moe
ten wjj kunnen rekenen op eene
groote schare getrouwen. Alle kie
zers kunnen daartoe meewerken,
door, onverschillig van welk politiek
of godsdienstig geloof zij zijn, dit
maal te stemmen op de vrijzinnige
candidaten. j Dan dragen zij er het
hnnne toe bij, dat de Provinciale
Staten vrijzinnige leden naar de
Eerste Kamer kunnen afvaardigen.
Buitenland.
Anti-militairisme.
Herhaaldelijk ii er reeds gewezen op
het groote verschil dat bestaat in de hou
ding, die een deel der Fransche sociaal
democraten aannetmt tegen het leger en
de houding der Duitsche sociaal-demo
craten ten opzichte^ van het militaire
vraagstuk.
In Frankrijk bemerkt men een leven
dige nnti-militairistische propaganda.
Een aantal heethoofden trachten de mi
liciens over te halen tot dienstweigering
als zijnde dit in hun oogen het boste mid
del om den wereldvrede to verzekeren Do
heeren vergeten echter, dat ook de liefde
tot den wereldvrede niet van één kant kan
komen en dat het niet aangaat voor een
staat zich te ontwapenen, zoolang andere
staten aan die ontwapening niet wenschen
mede te doen. Heel berucht heeft zich
Hervé in Frankrjjk als anti-militairist ge
maakt.
De Duitsche sociaal-democraten zjjn
minder anti-militairistisch.
Op verzoek van een Fransch journalist
gaf de leider der Duitsche sociaal-demo
craten de volgende verklaring betreffende
het anti-militairisme
»De antimilitaristische denkbeelden
en propaganda van Hervó zijn in de
Duitsche sociaal-democratie onmogeljjk.
De Duitsche sociaal-democratie is de
verklaarde tegenstander van het tegen
woordige militaire stelsel, maar zjj is
van oordeel, dat in de staten van tegen
woordig een militaire inrichting noodig
is, zoolang alle beschaafde volken nog
geen verdragen en instellingen hebben
gevestigd die eens voor al een oorlog
onmogeljjk maken.
moest bezig houden.
In de oogen van het publiek echter bleef
Lord Malvin even populair en even nood
zakelijk voor de Engelschen öIb de St.
Paulen als er een groot man stierf en de
bladen eenige veteranen op het gebied van
kunsten en wetenschappen opsomden, dan
werd Lord Malvin gewoonljjk het eerst
genoemd.
Jaren geleden bad er een soort van
antipathie tusschen Lord Malvin en Sir
William Gouldesbrough bestaan. Het was
niet zoozeer een persoonljjke veete dan
wel een antipathie tegen de nieuwer?
denkbeelden van Gouldesbrough. Toen de
ster van Sir William voor 't eerst aan den
horizon begon te Febjjnen was hjj niets
meer dan Mr. Gouldesbrough Lord
Malvin erkende zjjn talent als uitvinder,
maar kwam tegen vele zjjner theorieën op.
De ideeën en mogeljjkheden, die Gouldes
brough de wereld in artikelen te lezen gaf,
schenen den anderen man hoogst gevaar-
ljjk, fantastisch en omverwerpend toe.
Hjj stak dat niet onder stoelen of ban
ken en eenige jaren geledon bracht hjj
er veel toe bij, dat Gouldesbrough niet
zoo bekend werd, als verwacht was, of
schoon hjj altgd op vriendelijk© en be
schaafde wjjze met hem omging.
Maar na verloop van tjjd werd iedere
gedurfde theorie door Gouldesbrough in
de practjjk toegepast. Lord Malvin zag,
dat Sir William het bjjna altgd bij het
rechte einde had gehad. Hg zag, dat de
nieuwo geleerde niet alleen aan de wereld
vertelde, dat er een of anderen dag een
wonder zou gebeuren, maar dat hg zich
»Zoolang er gevaar is en oorlogen mo-
geljjk zjjn, moet elk volk een voldoende
inrichting hebben om weerstand te bieden
aan een aanvallenden oorlog en zijn
eigen grondgebied tegen den inva 1 vau
den vijand te verdedigen.
»A1 steunt de Duitsche sociaal-democra
tie ook all© eerlijke progingen om den oor
log te verhinderen en den vrede te verze
keren, b.v. de instelling van internationale
scheidsrechterlijke hoven tot regeling van
de geschillen tusschen de onderscheiden
staten, zjj acht een militaire inrichting
toch onmisbaar zoolang er gevaar voor
oorlog bestaat.
>Om die reden schrjjft de Duitsche
sociaal-democratie op haar program 1
Behoorlgke opleiding van alle burgers
tot den krggsdienst2. vervanging van
de staande legers door militie.
Indien derhalve een lid van de Duit
sche sociaal-democratische partij denk
beelden verkondigt als die van Herve,
zoo mag men zich krachtens het socia
listische program afvragen behoort dat
lid nog tot de partjj De partjj kan g< en
propaganda toelaten die lijnrecht tegen
haar program in gaat, die aan de partjj
het grootste nadeel berokkent en waarvan
do eischen, bjj den tegenwoordigen staat
van zaken, niet vorwezenljjkfc kunnen
worden, aangezien zjj in strjjd zjjn met
het belang van ons eigen land.''
De Doema en het leger.
Voor het eerst heeft de jonge Russi
sche volksvertegenwoordiging medege
sproken over een aangelegenheid, het
leger betreffende. Door de regeering was
ingediend een wetsontwerp, tot oproe
ping van het jaarljjksch contingent voor
het leger, dat voor dit jaar 459000 man
zal bedragen. Hierover geraakten de ton
gen van een avntai afgevaardigden los
en de debatten kenmerkten zich door
ongemeene hevigheid.
Wel werden de beraadslagingen over
dit onderwerp met gesloten deuren ge
houden, maar toch ig uitgelekt dat er
heftige scenes voorvielen.
De echte anti-militairisten der uiter
ste linkerzgde verzetten zich uit den
aard der zaak togen het oproepen der
nieuwe lichting. Doch ook anderen, niet-
anti-militairisten, spraken tegen het wets
ontwerp. Een hunner verklaarde in te
zie», dat Rusland een leger noodig heeft
doch hg zou tegen elke uitgave voor
het leger stemmen, zoolang dit leger
niet in do eerst© plaats wordt opgeleid
ter verdediging van don vaderlandBchen
grond, maar door een regeering van
onderdrukkers wordt misbruikt als een
polifcie-macht en als middel om de Russen
in hun toestand van slaven te houden.
De Minister van Oorlog verklaarde,
dat het, vooral na den oorlog met Japan,
volstrekt noodig was, het militaire aan
zien van Rusland te handhaven, doch een
aantal sprekers zeiden, dat de regeoring
alleen soldaten verlangt om het volk te
laten fusileeren, en dat zij eerst man
schappen zouden toestaan, indien een
volksregeering die kwam vragen voor een
volksleger. Een sociaal-democraat ging
zelfs zoo ver in een redevoering te zeg-
onmiddellijk aan 't werk zette, waarna
het ook werkeljjk plaats vond.
Lord Malvin was een edele man zoo
wel als ©en edelman een ietwat zeld
zame combinatie en hg erkende voor
zichzelf, dat hg ongelgk had gehad. Dade-
ljjk toen hg zag, dat hg zich vergist
had en dat Sir William geen ch \rlatan
was, maar een van de energiekste geieer-
dei van de wereld, die o:>it b?Vend was
geweest, ontzegde hg hem zjju st.un
niet langer.
Toch deed zich nu voor Lord Malvin
weer een ander raadsel voor ten opzichte
van Gouldesbrough nu hij hem als weten
schappelijk confrater dikwijls ontmoette.
Toen hjj niet geloofde in de theorieën
van Gouldesbrough, had Lord Malvin
hem persoonljjk wel mogen Ijjden.
Nu hjj gedwongen was zijn theorieën
aan te nemen, ondervond Lord Malvin
een steeds aangroeienden tegenzin voor
hem. En omdat hg ©en eerlgk en recht
schapen man wag, deed hjj al het moge-
ljjke om van dit vooroordeel at te komen,
met het resultaat dat, ofschoon de tegen
zin niet wilde verdwjjnen, hij zjjn vrien
delijkheden en attenties tegenover hem
verdubbelde.
De geheele wetenschappelijke wereld
wist, dat Sir William op 't punt was do
wereld in verbazing te brengen door een
wonderbaarljjke uitvinding. Van uit
Berlijn, Parjjs, St. Petersburg, Weenen
en Budapest sehreven geleorden aan hun
confraters in Londen om te weten te
komen, wat het zjjn mocht. De opge
wondenheid was groot, de geruchten
gen, dat het Russische leger alleen over
winnaar is gebleven tegen de ongewapende
Russische arbeiders en tegen een buiten-
landschen vjjand steeds bet onderspit
heeft moeten delven.
Feiteljjk was deze spreker niet ver van
de waarheid, doch de waarheid wil niet
altgd gehoord worden en de Doema sloot
dezen spreker uit van de beraadslagingen
over dit onderworp.
Tenslotte Dam de Doema het wetsont
werp met 193 tegen 123 stemmra aan.
Gelukkig mogen we zeggen, waat de
Russische regeering had natuurlijk toch
de mannetjes wei opgeroepen en het eenige
gevolg van een verwerping zou waar-
schjjnljjk zjjn geweest, dat de Czaar de
Doema naar huis had gestuurd en een
voudig verder had geregeerd zonder die
dwarskjjkers van afgevaardigden.
GOES, 1 Mei 1907.
De heer dr. G. H. Leopold, assis
tent aan het Rgks-Landbouwproofstation
alhier, is benoemd tot scheikundige aan
het Rijks-Landbouwproefstation te Wage-
ningen.
De Commissaris der Koningin in
Zieland heeft bepaald dat het jaarljjksch
onderzoek van de verlofgangers der militie
te land in 1907 zal plaats hebben
te Kapelie, Zaterdag 1 Juni 10 ty8 uren
voorm., voor de verlofgangers, gevestigd te
Kapelie, Schore en Wemeldinge
te Ierseke, Zaterdag 1 Juni 1 tyj uur
nam., voor de verlofgangers, gevestigd
aldaar
te Goes, Maandag 10 Juni 9 uren
voorm., voor de verlofgangers, gevestigd
te 's-Gravenpolder, 's-Heer Abtskerke,
's-Heer Arendskerke, Heinkenszand, Kat-
tendijke, Kloetinge en Wolphaartsdgk
en 1 uur nam., voor de verlofgangers,
gevestigd te Goes
te Kortgene, Zaterdag 15 Juni 9 i/3 uren
voorm., voor de verlofgangers, gevestigd
te Kortgene en Kats
te Wissenkerke, Zaterdag 15 Juni 11
uren voorm., voor de verlofgangers, geves
tigd te Colijnsplaat en Wissenkerke
te Krabbendjjke, Donderdag 27 Juni
II1/4 uren voorm., voor dc verlofgangers,
gevestigd te Rilland-Bath en Waarde
en 1 i/s uren nam., voor de verlofgangers,
gevestigd te Krabbendjjke en Kruiningen
te Ellowoutsdjjk Zaterdag 29 Juni 1 uur
nam., veor d® verlofgangers, gevestigd te
Baarland, Borssele, Driewegen, Ellewouts-
dijk 's-Heerenhoek Hoedekenskerke
Nisse, Oudelande en Ovezande.
De Nederlandsche boerenbond houdt
zijn tweede algemeone vergadering op 1
en 2 October te Njjmogen.
's Rfieer-Abtekevke. Zaterdag ver
gaderde de Raad dezer gemeente en be
sloot aan Ged. Staten te adviseeren de
jaarwedde van don gemeente-ontvanger
f25 boven het minimum van f100 te
stellen.
Kruiningen. IQ een vergadering,
uitgeschreven door d© Besturen van do
Afd. Kruiningen van de Mij. tot bev.
van Landb. en Veet. in Zeeland en de
Landb. Dorpsvereeniging ^Kruiningen"
waren eindeloos, en het is niet overdreven
te zeggen, dat alle geleerden van den
aardbodem vol verwachting het oog op
Gouldesbrough gericht hielden.
Als geleerde koppen zoo vol zijn van
Óen onderwerp dan waait er iets van die
agitatie tot de gewone stervelingen over.
Er was reeds het een en ander be
kend geworden en de Pers van Europa
en Amerika zat op het vinkentouw.
Dat alles vond eindelijk zijn hoogte
punt in het geven van een groote re
ceptie ten huize van Lord Malvin. Ieder
een die iets beteekende niet alleen als
geleerde, maar ook wegens zijn positie,
was gevraagd. Eo iedereen wist, dat de
receptie gegeven werd niet alleen ter
eere van Sir William Gouldesbrough,
maar dat hij iets zou zeggen over het
geen de wereld te wachten stond. In 't
kort men zou wat te weten komen en
ieders ooren waren gespitst.
Onder de uitgaande wereld waren de
aangekondigde onthullingen het praatje
van den dag geworden. Al het andere
was geheet vergeten do verdwijning
van Gerald Rathbone was al een zaak
van het verledende zelfmoord vqd
Eustace Charliewoord was zelf na min
der dan de spreekwoordeljjke drie dagen
geheel vergeten. Maar nu was or iets
geheel nieuws des te aantrekkelijker,
omdat het zoo geheimzinnig was.
Sommige menschen zeiden, dat Sir
William had uitgevonden hoe iemand
eenigen tjjd onzichtbaar kon worden,
Dat gaf aanleiding allerlei mogelijkhe
den te veronderstellen.
alhier gehouden in hotel »Korenbeurs",
hield de heer Boer eene zeer belang
wekkende lezing over het Ontwerp-Land-
bouw-ongevallenwet.
E«jrst werd nagegaan het ontstaan van
do Ongevallenwet vaD 1901, in den tjjd,
waarin d® Kaïns-tr^ag >BenJ ik mjjn
broeders hoeder" meer en meer beves
tigend baantwoord wordt, immers de
gemeenschap is verantwoordelijk voor de
onheilen, die degenen treffen welke ar
beiden in dienst van de gemeenschap.
Daarna wordt de wenschelgkheid be
toogd van verzekering van diegeneD, die
zich met den landbouw bezig houden
(akkerbouw, veeteelt, boomkweekerg,
bosebbouw, tuinderg en plantsoenaanleg).
In 1901 hielden zich met het land
bouwbedrijf bezig 570000 personen, tegen
243000 bjj bet fabriekswezen, P90000 bij
verschillende ambachten en 320000 met
verschillende takken van handel.
In hot landbouwbedrijf komen dage
lijks ongevallen van meer of minder ern-
stigen aard voor, men leze de nieuws
bladen slechts. Opmerkelijk is het, dat
slechts zeer weinigen ender de landar
beiders verzekerd zjjn tegen ongevallen.
Bjj de landbouwoDgevalienverzekering
moeten zoowol do ianabouwers als hunne
werklieden verzekerd zjjn. Niet ieder
landbouwer is in staat zich te helpen als
hem een ongeval treft, dat den dood of
ongeschiktheid voor zjjn weik tengevolge
heeft.
De verzekering tegen ongevallen kan
op verschillende wgzen geschieden
Ie. bjj de Rijksverzekeringbank
2e. verzekering voor eigen risico,
waarvoor aan de rijksvorz. bank een
waarde van f 110,000 in pand moet
worden gegeven
3e. het risico kan worden overge
dragen aan eene premiemaatschappij tegen
betaling van een jaarpremie;
4e. kan men ee»e onderlinge ver
zekering aangaan met coöperatieven om
slag. Do administratie van oene dergelijke
vereeniging is zeer gecompliceerd en
daarom te ontraden
5e. kan de risico overgedragen worden
op eene maatschappij in den vorm van
een Naaml. Venn.
Do voordeebm van het premiestelsel
zijn daar verbonden met de voordeelen
van het onderling verzekeringstelsel.
Daar er nog g,een Landbouwongeval-
lenwet in ons land bestaat, spoorde spre
ker tenslotte de aanwezige landbouwers
aan, toch aivaBt zich zelf en hun arbei
ders te verzekeren.
't Is te betreuren, dat zoovele landbou
wers verhinderd waren op deze vergade
ring tegenwoordig te zjjn.
Wisaenkerke. J.l. Maandagavond
werd in de openbare school alhier de
eerste algemeene jaarvergadering van het
»Groene Kruis" gehouden.
Uit het door het Bestuur uitgebracht
verslag bleek dat het aantal leden in het
dorp geklommen wa6 tot 102 met een
contributie van f76,25 en te Kamperland
tot 62 met eene contributie van f 53,25,
samen 164 leden met f129,50 contri
butie. De totale ontvangst was f 450,
renteloos voorschot plus voormelde con
tributie of f 579,50, de totale uitgaven
Anderen, en wel een heel groot aan
tal beweerden, dat Sir William er in
geslaagd was de hersenen van de aap
te veranderen, zoodat dat intelligente
dier in staat zou zjjn te praten, en in 't
vervolg als een Engelsch burger be
schouwd zou worden. Daarop werden
natuurljjk allerlei commentaren gemaakt
en in een der bladen deed men oen ern
stig voorBtel, dat Engeland zich van de
nog niet bevolkte woudon van Midden-
Afrika zou verzekeren door er kolonies
te stichten door behulp van het beschaven
en drillen van apen uit de binnenlanden.
Er zoa een opperhoofd worden aan
gewezen voor de gorilla's die niets anders
kenden dan Engelsch, en men dacht, dat
daardoor de Britsche bezittingen en be
volking zeer zouden toenemen. Een ander
weer verzekerde, dat Sir William ont
dekt had, hoe de alcohol in vasten toe
stand gebracht kon worden, zoodat men
in 't vervolg zjjn whisky in stukken en
zjjn champagne in staven kon koopen.
Lord Malvin woonde op Portland Place,
in een van die groote steenen huizen
die, ofschoon van buiten somber, over
't algemeen van binnen gezellig en aan
trekkelijk zijn. Eg was ongetrouwd en
zjjn nicht, Dorathea Backhouse, trad als
gastvrouw op en regelde zjjn huishou
delijke zaken. De deftige kamers waren
vol bekende menschen van allerlei rang
en positie.
(Wordt vervolgd).
