N°. 40 1907.
Donderdag 4 April.
94sle jaargang.
GOESCH
COURANT.
Telefoonnummer 22. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „öoesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Oe uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, in Soes 0,75, buiten Goes, franco, f 1,*5.
Afzonderlijke nommen 5 oent.
Snxending van advertentiën *ior 2 uo>en op den dag dar
uitgave»
De prjja der gewone adverfcentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels f 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
aanmoedigt tot aanbljjven, was dit de
aangewezen weg.
Toen de Eerste Kamer de Oorlogs-
begrooting verwierp, was het voor den
politieken toestand van belang, wat de
rechterzijde zou doen. Nam zjj de partij
op voor de meerderheid der Eerste
Kamer, dan kwam daardoor ook voor
haar rekening het oplossen van de ge
rezen moeilijkheid. Deed zjj het niet,
dan behoefde zjj die verantwoordelijk
heid niet te dragen, maar daarmee zou
dan ook harerzjjds niet zjjn goedgekeurd
wat haar Eerste-Kamer-fractie deed,
en bleef de weg geopend voor een eer
vol aanbljjven van het Kabinet.
De rechterzjjde heeft zooals men
woet aanvankelijke gepoogd, die
twee gedragslijnen met elkaar te ver
eenigen maar ten slotte heeft zjj, na
bljjkbaar ingezien te hebben, dat dit
niet ging, bjj monde van De Standaard
zelf tot aanblijven geadviseerd.
En verder
Geeft het Ministerie gevolg aan Harer
Majesteit uitnoodiging, om op zjjn ont
slag-aanvrage terug te komen en aan
te bljjven, dan zal dat toch waarBchjjn-
ljjk zonder den Minister Staal zjjn.
Het was ons sedert eenigen tjjd bekend,
dat de Minister zelf liever niet meer
aanbleef. Uit persoonljjke voorkeur heeft
de heer Staal het ministerschap nooit
begeerd.
Want al treedt de minister af, de
richting, door hem aangegeven, wordt
niet losgelaten.
Men kan, als die bewindsman zjja zetel
voor een ander opealaat, zeggeade
Minister-Staal gaat heen, de richting-Staal
blfjft.
De oplossing zal alzoo ten slotte bljj-
ken te zjjn een werkeljjke avance van de
democratische richting in legerzaken. De
overwinning van de Eerste Kamer daaren-Jf
tegen loopt voor deze op een feiteljjke
nederlaag uit. En ofschoon de persoon-
Staal overwonnen is, zjjn denkbeelden
hebben door den vorm, dien de oplossing
gekregen heeft, metterdaad gezegevierd.
Voorts zegt Bet Vaderland nog, dat
waarschjjnljjk ook de gedachte aan de
Vredesconferentie ten slotte de rechter
zjjde tot bjjdraaien genoopt heeft.
Zjj wist zeer wel, dat een regeling
van de Tweede Vredesconferentie door
een ministerie uit de rechterzjjde, met
het oog op de internationale positie van
den Heiligen Stoel, vrijwel onmogeljjk
was. Maar welk een genoeglijk schouw
spel het voor velen wellicht zou geweest
zgn, de beide groepen der coalitie daar
over met elkander te zien harrewarren,
het hoogere belang van ons land en van
het welslagen der Vredesconferentie mocht
daaraan niet ten offer worden gebracht.
De N. R. Ct. schreef o. a.
Sterker nog dan veertien daag geleden,
meenen wjj daarom erop te moeten aan
dringen, den ljjdenstjjd spoedig tot een
eind te brengen en achter het politiek
geharrewar een punt te zetten. Het be
lang van het land eischt, dat de crisis
niet langer sleepend zal worden gehou
den. Zij is nu in het stadium gekomen,
waarin het niet meer te doen is om wie
regeeren zal, doch dat geregeerd zal
worden.
Land en Volk maakt naar aanleiding
van het bericht betreffende de oplossing
der crisis de volgende opmerkingen
»Nu aan de vroeger door ons vermelde
voorwaarde, door het Kabinet gesteld,
is voldaan nu aan de rechterzjjde de
gelegenheid is gegeven om een Kabinet
te formeeren, maar deze is afgeslagen,
kan het Ministerie-De Meester het verzoek
van de Koningin om op de ontslagaan
vrage terug te komen, in overweging
nemen.
»Waar de heer Scaal niet bereid 16
om te big ven en het Kabinet zjjn program
ter zake van oorlog wenscht te hand
haven, zal nu een plaatsvervanger voor
den heer Staal moeten worden gevonden,
die bereid is het bljjvend gedeelte ge
heel en gedeelteljjk te laten vervallen.
Hierover toch zal opnieuw een beslissing
van de Staten-Generaal moeten worden
gevraagd.
GOES, 3 April 1907.
Gisteravond werd in het café >Maar-
tense" alhier de jaarljjksche Algemeene
Vergadering gehouden van het Harmonie-
gezelschap »Euphonia'\ Bjj afwezigheid
van den Voorzitter werd zij gepresideerd
door den penningmeester, dhr. De Ligny
die bij de opening der vergadering een
kort verslag gaf van dem toestand van het
gezelschap. De leden, die door vertrek
of ovarljjden ophouden lid te zjjn, worden
raimsehoots door nieuwe vervangen,
zoodat de Harmonie in bloei bijjft. De
Voorzitter wijdde een waardeerend woord
aan de nagedachtenis van het overleden
werkend lid W. den Boer.
De rekening over 1906 werd goedge
keurd in ontvang op f 703,905 en in uit
gaaf op f638,585, zoodat er een batig saldo
iB van f 65,32. De begrooting voor 1907
werd vastgesteld in ontvang en uitgaaf
op f 665,32.
Als bestuurslid werd dhr. W. Temper
man, die aan de beurt van aftreden was, met
algemeene stemmen op één na herkozen,
en in*plaat8 van dhr. P. Govers, die be
dankt heeft werd gekozen dhr. J. Govers.
Beiden namen hunne benoeming aan.
Hierna deelde de voorzitter mede, dat
het n euwe vaandel is afgeleverd en dat
aan de kunstlievende leden en aan hen,
die aaD het vaandel hebben bijgedragen,
een concert zal worden gegeven, waarop
bet zal worden onthuld.
Ten slotte werd, behalve eenige huis
houdelijke zaken, het dankbeeld bespro
ken, van de oprichting van een Zeeuw-
schen Muziekbond.
In ons verslag van de liberale ki©8-
vereeniging Vooruitgang" komt niet
duideljjk genoeg uit, dat de bedoeling
der »Centrale" is voor de verkiezings
campagne een omslag te heffen over de
aangesloten vereenigingen.
De vereeniging Vooruitgang" zal
f 80 moeten opbrengen en trachten dit
geld bjjeen te krjjgen door den steun
van geestverwanten-niet leden der kies-
vereeniging.
Bericht.
Ook onze abonnés te 's Heer
Hendrikskinderen,'s Heer Arende-
kerke en Heinkenszand, die bin
nen de kom dezer phatsen wonen,
ontraagen vaa heden af de cou
rant nog op den avond van het
verschijnen.
Buitenland.
te land en tir zee.
De meest militaire staat in Europa
is ongetwjjteld Duitschland. Er is geen
land, waar zoo doorloopend alle krachten
worden ingespannen om het leger gere
geld op de hoogte van zijn tjjd te hou
den en waar zoo weinig wordt gelet op
de opofferingen, die dit het volk kost.
De Duitsche keizer gaat hierin voor.
Zjjn leger is hem alles en in de eerste
plaats is deze vorst niet de vader zijns
volks, maar de opperste veldheer.
Deze krachtige militaire ontwikkeling
dateert, wat Pruisen betreft, reeds van
tientallen jaren terug, toen Pruisen, do
invloedrijkste der bonds-staten, hoewel
betrekkelijk klein, een factor was waar
mede Europa rekening had te houden.
De gelukkige oorlogen, door Pruisen
gevoerd tegen Denemarken en Oosten-
rjjk, deden deze krachtsinspanning niet
verminderen, integendeel, waren een prik
kel te meer sterk te big ven.
Na den oorlog van Duitschland tegen
Frankrijk vooral ging de overwinnaar da-
delg k aan het werk zijn leger nog meer te
versterken, wat zeker noodzakelijk was
met het oog op de toen beersehende
stemming in Frankrijk.
Frankijjk was overwonnen maar niet
verpletterd en algemeene bewondering
wekte het, hoe spoedig het overwonnen
land zich herstelde van de ontvangen
slagen.
Toen was er in geheel Frankrjjk slechts
één verlangenwraak over de geleden
nederlaag en de ondergane vernederingen.
En Duitschland was verplicht te reke
nen op een herhaling van den grooten
oorlogwaarbij de Franschen, geleerd
door de bittere ervaringen, een geduch-
ter tegenstander zou zijn dan in 1870.
Sinds dien is er veel veranderd. Do
groote meerderheid van het Fransche
volk droomt niet meer van een nieuwen
oorlog tegen Duitschland. Onder de lei
dende staatslieden is er niet één meer,
die zoo'n oorlog buiten de allerhoogste
noodzaak voor zjjn verantwoording zou
durven nemen, ai zijn er in het l^ger
nog velen die in een afzienbare toekomst
op zoo'n oorlog hopen.
Duitschland moet echter zelfs nu nog
bjj het maken van krijgstoerustingen te
land in de eerste plaats rekenen op
Frankrgk als tegenstander.
Nadat het drievoudig verbond aan
merkelijk verzwakt was, gingen er nu
en dan in Duitschland wel stemmen op
voor een nadere aansluiting bjj Frankrjjk,
18 FJSTJILL^IFOg.
De geheimzinnige Verdwijning.
(Naar het Engelsch van Guy Taorne).
Toen ik weer wegging vroeg ik aan
den portier of hij Mr. Rathbone gezien
had, en hg antwoordde, dat hij nog
niet was teruggekeerd. Zoo ging het de
beide volgende dagen ook, toen de por
tier in overleg met den huiseigenaar be
sloot een inspecteur van politie te waar
schuwen.
Veel meer belangrijks werd er in dat
interview niet gezegd, behalve nog éen
ding. Dat was, dat Mr. Rathbone zich
op den avond van zjjn verdwjjnen in
avondtoilet had gekleed. Zjjn avondklee-
ren waren niet in zjjn garderobe aanwe
zig, en zjjn morgenkleeren, die hjj aan
't ontbjjt gedragen had, waren netjes
weggelegd om door Mrs. Baker te wor
den afgeborsteld.
Dat scheen er onbetwistbaar op te
wjjzen, dat de advocaat er niet over ge
dacht had dien avond niet thuis te komen.
Daarbjj was de zaak tot nu toe ge
bleven. Hoe langer het duurde eer er iets
ontdekt werd, dat eenig licht bracht
in deze duistere zaak, des te meer
koortsachtige opwinding kwam er onder
het publiek. Rathbone bad weinig bloed
verwanten, maar veel vrienden. Zijn
eenig ,overgebleven bloedverwant scheen
een ocm te zjjn, een broer van zjjn
moeder, die predikant te Exeter was.
Deze getsteljjke werd geïnterviewd, en
en Duitschland, dat zonder krachtige
bondgenooten staat, waarop het vertrou
wen kan, zou eon nieuwen steun wel
begeeren, doch aansluiting bij Frankrgk
is vooreerst nog onmogelijk, al is de
onderlinge verhouding der beide mogend
heden al aanmerkeljjk verbeterd.
Duitschland behoeft zich hierover niet
te verwonderen, nadat het in 1871 als
overwinnaar zoo veeleischend is geweest.
Toch is de laatste jaren Engeland meer
dan Frankrgk als Duitschlands directe
vijand vjjand beschouwd.
Dit is zeer licht verklaarbaar, als men
in oogenschouw neemt dat Duitschland
en Engeland op de wereldmarkt op het
oogenblik de grootste concurrenten zijn.
Na 1871 heeft de Duitsche njjverheid
een geweldige vlucht genomen, en voor
het grootste deel ten koste der Engelsche.
De geweldige concurrentie vormt den
ondergrond van de minder goede verstand
houding.
Uit den tjjd, dat de verhouding tus-
schen Duitschland en Engeland het meeBt
gespannen was, nu eenige jaren geleden,
dateert de wensch van de Duitsche re
geering, om zich niet alleen te land, maar
ook tsr zee zoo sterk mogeljjk te maken.
Machtige oorlogsbodems werden op stapel
gezet en zelfs werd de mogelijkheid ge
opperd, de vloot zoo te versterken, dat
ze de gelijke zou worden der Engelsche.
Dit is echter onmogelijk zonder Duitsch
land tot een bankroet te brengen.
Engeland toch geeft betrekkelijk wei
nig uit voor zijn leger en kan daarom
met allo kracht werken aan de samen
stelling zjjner vloot en zelfs voor een
mogendheid als Duitschland is het on
mogelijk cn te land. èn ter zee zjjn tegen
standers in sterkte te overtreffen.
Eén mogelijkheid was er voor Duitsch
land nog, n.l. e&n verbond met een mach
tige zee-mogendheid.
In Europa is een dergelgke bondge
noot niet meer te vinden. Dank zjj de
handige staatkunde van Engeland en
Frankrgk staat Duitschland zoo goed als
alleen, daar het verzwakte drievoudig
verbond nauweljjks meer meetelt.
Vandaar de pogingen van den Duit-
schen keizer de sympathie der Amerika
nen te winnen. De Duitsche keizer liet
b.v. zjjn eigen jacht in Amerika bouwen
en het doopen door de dochter van pre
sident Roosevelt. Prins Heinrich van
Pruisen bracht een bezoek aan het land
van den dollar, Duitsche professoren
gingen naar Amerika, Amerikaansche
professoren werden uitgenoodigd eenige
maanden naar Duitschland te komen en
nu wordt aan den Keizèr het voornemen
toegeschreven zijn vjjfden zoon, Prins
Oscar, in September a. s., ter voltooiïng
zjjner opvoeding naar de Amerikaansche
universiteit van Harvard te zenden, waar
de Prins dan samen zal studeeren met
twee zoons van President Roosevelt.
Marokko.
Een 1500 man Fransche troepen heb
ben Oezjda bezet, om op deze wjjze
druk uit te oefenen op de Marokkaan-
sche regeering, ten einde inwilliging dor
zei, dat hg gewoonlijk om de drie we
ken een brief van zg'n neef kreeg maar
de laatste brief behelsde niets bijzonders
en hij begreep er evenmin iet3 van als
iemand anders.
Voor zoover was het publiek met deze
quaestie op de hoogt9. Maar in gezel
schapskringen, waar de verbazing en
spanning niet minder groot was, was
veel meer bekend dan de buitenwereld
vermoedde.
Reeds eenigen tijd lang had iedereen
de steeds aangroeiende intimiteit opge
merkt tusscheD den verloren man en
Miss Marjorie Poole, die verloofd was
met den beroemden geleerde, Sir Willi
am Gouldesbrongh. Hoe ver het al was
gekomen tusschen dat jonge paar was
niet bekend, maar op het oogenblik
vod Rathbone'8 verdwijnen werd alge
meen geloofd, dat Miss Poole op het
punt stond Sir William af te schrgven
ter wille van zjjn jongen mededinger.
Zoo werd in de clubs en de salons over
de quaestie van den dag gesproken.
Tegenwoordig bijjft niets meer ver
borgen en iedereen is op de hoogte van
de omstandigheden eener gravin zoowel
als van een straatventster. De gravin
mag misschien haar geheim een beetje
langer bewaren, maar dat is ook het
eenige verschil.
Op den vijftienden of zestienden dag
Da het geheim publiceerde daarom een
sensationeel morgenblad een speciaal ar
tikel, dat beweerde een geheel nieuw
licht op de zaak te werpen.
Als verklaringen over het privé- en
intieme leven van iemand niet van slech-
door Frankrijk gestelde eischen te ver-
krjjgen.
Groot is de indruk, zeggen de Fransche
bladen, die de bezetting gemaakt heeft
of de bevolking... van Oezjda, wintin
andere deelen van Marokko bijjft de toe
stand voor de Europeanen nog altjjd
gevaarljjk.
Zoolang deze bezetting van een deel
van het Marokkaansche gebied een tjjde-
ljjk karakter draagt, schijnt Duitschland
geen bezwaren te zullen maken.
de boerenopstand in roemenië.
De opstand in Roemenië is zoo goed
als geëindigd. De regeering heeft krach
tige maatregelen genomen. Er zjjn 138000
man onder de wapenen, die de orde hand
haven en geen middelen van geweld
ontzien.
Intusschen is het ministerie gevallen
en vervangen door een ander, dat er
ernstig werk van maakt, aan de billjjke
eischen der boeren te gemoet te komen.
Kunst en Wetenschap.
Nog éénmaal zal de lijst voor de
voorstelling door het Brondgeest-ensem-
ble op 12 April a s. in de >Prins van
Oranje" alhier worden rondgezonden bjj
de ingezetenen.
Van de inteekening zal het afhangen
of deze voorstelling doorgaat of niet.
Het zou te betreuren zjjn, als deze
voorstelling niet zou plaats hebben, daar
het stuk, dat het Brondgeest-ensemble
hier wil geven, »Carnaval", tot de suc
ces-stukken van dit ensemble behoort.
Het jaarfeest van den bond >Zang
Veredelt", bestaande uit zangverenigin
gen in Walcheren, Noord- en Zuid-Be
veland en Schouwen, zal ditmaal plaats
hebben te Vlissingen op Woensdag 21
Juni 1907 en wel ter herdenking van het
30-jarig bestaan van Vlissing's Mannen
koor, meldt de Tel.
Bij deze gelegenheid heeft de vereeni
ging >Vlis8ingen Vooruit" voorzitter de
heer W. L. Winkelman, het voornemen,
een groot festival te organiseeren, dat ge
geven wordt door mannenkoren, gemeng
de zangvereenigingen, fanfarekorpsen en
voorts door alle vereenigiDgen die zich
bewegen op muzikaal gebied.
Op dien datum is het ook 150 jaar
geleden, dat te Vlissingen de dichter
Bellamy het levenslicht zag. Dit zal
worden herdacht door een toespraak en
het uitvoeren van een hulde-cantate voor
het borstbeeld, geplaatst in de woning
waar hij geboren is.
Uit de Pers.
De crisis
Bet Vaderland schrjjft
Het schgnt thanB wel zeker, dat de
Koningin het Kabinet verzocht heeft,
aan te big ven.
Na de vele vruchtelooze pogingen, om
een andere oplossing te vinden, en de
capitulatie der rechterzijde, die nu zelfs
het Ministerie aanmoedigt, dringend
ten smaak getuigen, dan was dit artikel
zeker geschreven met inachtneming van
het lijn gevoel der betrokken personen
en met een duidelgke poging om de ge
voelens van anderen niet te kwetsen.
Maar zooals onderaan in dit artikel be
weerd werd, de geheele zaak was van
zoo groot belang geworden, dat het de
plicht was van een courant om alle fei
ten daarop betrekking hebbend wereld
kundig te maken, zonder uit vrees of
uit goedhartigheid iemand te ontzien.
Dit artikel, dat groote sensatie maakte
was in hoofdzaak van den volgenden
inhoud.
Een jonge, zeer bekoorlijke dame, die
in de hoogste kringen verkeerde, en die
een korten tijd verloofd was met oen
der bekendste geleerden van zjjn tjjd,
was in de laatsten tjjd veel gezien in
gezelschap van den verdwenen jongen
man. In gezelschapskringen praatte men
er over, dat dit niets meer of minder
zon boteekenen dan dat de jonge dame
zich vergist had bij haar eerste verl >ving
en nu van plan was die af te maken.
Welke gevolgen had dit bericht?
In de dagen daarop werd het, ofschoon
het nooit gedrukt stond, algemeen be
kend, wie de hoofdpersonen waren in
dit liefdesdrama. Iedereen sprak over de
bekoorljjke dochter van den ouden Sir
Frederick Poole en van Lady Poole van
Curzon Street en over Sir William Goul-
desbrougb, den beroemden geleerde.
Toen het frtikel pas bekend werd, zei
iedereen >0, na zal alles opgehelderd
worden 1"
Maar na eenige dagen begon men in
te zien, dat de nieuwe feiten weinig licht
over het geheim wierpen, en alleen een
mogeljjk motief voor den zelfmoord van
Mr. Gerald Rathbone vaststelden. En
toen vroeg men zich n 5g eens af of Mr.
Rathbone werkelijk liefde had opgevat
voor Miss Poole, en of zjj hem misschien
geen wederliefde kon schenken of dat zjj
zich met haar eerewoord aan Sir William
Gouldesbrough gebonden achtte. Maar
wanneer, waar ea hoe had bjj zich dan
van kant gemaakt
En op die vraag wist men absoluut
geen antwoord te geven.
HOOFDSTUK VIII.
De ridderlijke Baronet.
Lady Poole en haar dochter woonden
nu al veeitien dagen lang in het groote
Pal ace Hotel te Brighton.
Marjorie, die geheel terneergeslagen
was door het verschrikkeljjk geheim,
waarin zjj gewikkeld was en die terug
schrok voor het scherpe licht, dat op
haar particulier leven viel, had haar
moeder overgehaald Londen te ver
laten.
Er was een stormachtig tooneel voor
gevallen tusschen de oude dame en
haar dochter, toen Marjorie den dag
na haar bekentenis aan Gouldesbrough
Lady Poole de waarheid vertelde.
In haar woede en opgewondenheid
had de oude vrouw bittere en ver
schrikkelijke dingen tegen haar dochter
gezegd. Voor een oogenblik was zij van
een vriendeljjke, zich gemakkelijk be
wegende vrouw van de wereld veranderd
in een woedende feeks. Marj >rie wöb
van verbazing en schrik ineenkrompen,
toen die booze woordenstroom zich over
haar hoofd ontlastte. En eindeljjk bad
zij 't niet langer kunnen dragen, zjj was
bewusteloos ineengezonken.
Toch waren er in dit geval wel ver
ontschuldigingen voor demoeder te vinden.
Zjj was een vrouw van de wereld, voor
't uiterlijk goed en vriendelgk, maar
zuiver materialistisch. De hoop van haar
leven scheen vervuld te zullen worden,
toen haar dochter zich verloofde met
Sir William. Het feit, dat dit engage
ment nu verbroken werd, was een hevige
misrekening, en dat een jonger en weinig
invloedrjjk man uit een wereldsch oog
punt beschouwd, nu het hart van Mar
jorie gewonnen had, was haar een groote
tegenvaller. Al haar moeite scheen ver
geefs.
Het doel van haar leven, zoo pas be
reikt en waarover zij zich zoo verheugd
had, werd haar plotseling weer ontno
men.
Maar toen Marjorie weer bijgekomen
was en de doctor geroepen om haar te
behandelen na een heftige zenuwaandoe
ning, was haar moeder weer de vrien
delgk© en liefhebbende moeder van altjjd.
Lady Poole was geschrokken van haar
eigen heftigheid en had diep berouw
over hetgeen zij gezegd had. Zjj verzorgde
en verpleegde het meisje op de meest
moederlijke wjjze. En zonder voor Mar
jorie verborgen te houden, dat haar
besluit een groote slag voor haar was,
zei zij, dat, ?g bere'd was zich in hot
on ver mijd el gke te schikken en al haar
plannen voor de toekomBt te verandeien.
(Wordt vervolgd)
