1907 N\ 24. Zaterdag 23 Februari, il" jaargang.
2 FEUILLETON.
GOESCHE
Öe uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavoud,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, in Goes 0,73, buiten Goes, franco,
^fzonderljjke aommen 5 cent.
Insendiqi van advertentiën »6op 2 uo*en op den dag^dop
ositgavc.
Telefoonnummer 22. Uitgave :van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant".
De prjj* der gewone advertentiën ib van 1-5 regeis 50 cent, eiken regel moer 10 ct.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend
Geboorte-, huwelgks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1, berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkkns.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
Buitenland.
Een Boeren-overwinning.
Woensdag hebben de verkiezingen in
Zuid-Afrika plaats gehad en het resul
taat is, dat geen gerust kan spreken van
een overwinning der Boeren.
Het volk in Zuid-Afrika voelt niet
veel sympathie voor de mijneigenaars,
die niets ontzien om hun zakken te
spekken.
Zooals we onlangs reeds schreveD, ging
de strjjd tuBSchen twee groote partgen,
tusschen die der mjjneigenaars, die slechts
één verlangen hebben, hun mijnen'zoo
winstgevend mogelijk te maken en die
daarbg niets ontzien en de partjj, on
derverdeeld in verschillende groepen, die
terugverlangt naar een wjjs, bezadigd
bestuur als dat der boeren was. Merk
waardig is, dat ook duizenden Engelschen
behooren tot laatstgenoemde partjj, daar
zjj, door schade en schande wjjs gewor
den, hebben ingezien, dat de regeering
van Paul Kruger nog zoo slecht niet was.
Hadden de Engelschen gehoopt, dat
in elk geval voor hen Da de verovering
der republieken, de toestanden beter
zouden worden, de bittere ervaring heeft
hun anders geleerd. De welvaart is na
den oorlog in Zuid-Afrika gestadig ver
minderd en vele Engelsche arbeiders
hebben sinds dien reeds het land verla
ten. Een algemeene ontevredenheid
heerscht er, ook tegen de mjjn-eigenaars,
die de Engelsche regeeringspersonen zoo
netjeB naar hun pjjpen hebben laten
dansen.
De uitslag der verkiezingen is geweest,
dat de partjj der mjjn-eigenaren slechts
22 van de 69 zetels heeft veroverd. De
partjj van het Volk, de machtigste groep
der andere partjj en de groep der echte
Boeren, heoft 34 zetels verkregen, od
heeft dus alleen bijna de meerderheid.
Laten we hopen, dat de Boeren hun
invloed ten goede aan zullen kunnen
wonden. Wellicht, dat deze verkiezingen
dan een keerpunt zullen vormen in den
treurigen geschiedenis der laatste jaren
van Zuid-Afrika.
De verkiezingen voor de Doema.
Ook in Rusland is het volk de laatste
dagen bezig zich een volksvertegenwoor
diging te kiezen. Uit de reeds bekende
uitslagen bljjkt, dat de nieuwe Dosma min
der heftige revolutionnaire elementen zal
bevatten. De liberale oppositie zal echter
naar alle waarschjjnljjkheid versterkt in
deze volksvertegenwoordiging optreden
en een meerderheid vormen.
Dit is een verbljjdend verschjjnsel. Die
heel heftige revolutionnairen kunneD in
de Doema gemist worden. Noodig zjjn
kalme mannen, die geleideijjk de hoog
noodige hervormingen zullen invoeren
in het groote, aohterljjke rjjk.
De geheimzinnige Verdwijning.
(Naar het Engelsch van Guy ThorneJ.
Hg moest niet ver de Bond Street langs
gaan, toen sloeg hjj een zjjstraat in eo
bleef staan voor zjjn club in St. James
Street, een klein, welbekend etablissement
dat deftiger reputatie had dan het toe
kwam.
Met zjjn netjes opgerolde parapluie
zwaaiend en een liedje neuriënd liep hij
de trap op en ging binnen. Een portier
hielp hem zjjn overjas uittrekken en hjj
ging de rookkamer binnen, om de brie
ven na te kg ken, die de portier hem
gegeven had, en om zichzelf in de goede
stemming te brengen voor den lunch.
Na een paar minuten scheen hij met
een 6igaret tusschen zjjn lippen en een
sherry met bitter naast zich de verper-
soonljjking van correctheid,- goed humeur
on goedhartigheid.
Buiten zijn maatschappeljjk leven was
er zeer weinig bekend omtrent Eustace
Charliewood. Hg woonde op kamers in
Jerrnjjn Street, maar weinig menschen
waren daar ooit geïnviteerd, en bljjkbaar
gebruikte hij zjjne kamers voor niet veel
meer dan een plaatB om te slapen en te
ontbijten. Hg was van goede familie,
daaromtrent bestond geen twjjfel, want
hg was een lid der familie Norfolk Char
liewood, en de tweede zoon van den ouden
Sir Miles Charliewood, van King's Lynn.
Sommige menschen beweerden, dat Eus
tace Charliewood door zjjn familie niet
ontvangen werd, dat zg eeüige jaren gele
den ongenoegen gehad hadden. Dit praatje
vond algemeen geloof, omdat Charliewood
nooit ter jacht genoodigd werd bjj zgn
vader, of bjj welke gelegenheid dan ook.
Voorstellen tot verdeeling der domein
gronden e. d., waarmede de vorige Doema
bijDa zonder voorbereiding voor den dag
kwam, kunnen achterwege bljjven, even
als overjjlde besluiten.
Met veel belangstelling wordt het op
treden der nieuwe Doema afgewacht.
Het einde van een avontuur.
Men herinnert zich hot dwaze avon
tuur van Ferreira, die met een handjevol
mannen een inval deed in de Kaapkolo
nie om een opstand onder de Hollandsche
Boeren te verwekken.
Eigenlijk is het nooit duideljjk geweest
wat nu die Ferreira toch was een mis
dadiger, die onder een mooie leus zich
wilde verrjjken, of een slechts half toe
rekenbare idealist, die hoopte den stoot
te kunnen geven tot oen algemeenen'op-
stand tegen het gehate Engelsche gezag.
De Engelsche bladen hebben hem ons
zoo zwart mogeljjk afgeschilderd en de
organen der Boeren hebben hem niet in
bescherming genomon.
Hoe het zg, het einde van het avontuur
is voor Ferreira en zgn volgelingen
droevig. Ze zgn eergisteren ter dood ver
oordeeld en slechts twee dier volgelingen
zgn voor genade aanbevolen.
GOES, 22 Febr. 1907.
Heinkenszanda Gisterenmorgen ver
gaderde de Raad dezer gemeente onder
voorzitterschap van den burgemeester.
Afwezig was met konnisgtving de heer
v. d. Dries.
Ingekomen was een mededeeling van
den heer S. de Koning te Goes dat hjj
de benoeming tot gemeentobouwmeester
aanneemt.
Benoemd moest daarna worden een
onderwjjzer aan de o. 1. s. Op de voor
dracht stonden de heeren D. C. v. d.
Werff te Wissekerke, J. Malepaard te
Halsteren en G. W. Kievit.
Met 4 van de '6 stemmen werd dhr.
D. C. v. d. Werff benoemd.
Bjj de rondvraag vestigde dhr. Domi-
nicus de aandacht op den Zauddjjk, waar
nu een Macadam-weg wordt gelegd. Spr.
vroeg of dit al noodig was en of het niet
wat vroeg in het jaar waB om dergeljjk
werk te verrichten. De voorzitter ant
woordde, dat de werkzaamheden plaats
hadden in overeenstemming met door
hem ingewonnen advies van een des
kundige.
Dhr. A. de Koster informeerde of die
weg wel goed is opgeleverd. Hg wees er
op, dat men desnoods een deel van de
overeengekomen som niet zou moeten
uitbetalen, als het werk niet goed is of
was afgeleverd.
De voorzitter de raad kan dat, dunkt
me, wel aan B. en W. overlaten.
Dhr. A de Kosterdat geloof ik niet.
De voorzitterdan moet je anderen
zien te krijgen.
Er werd nog op gewezen dat het toren-
Er was niets bekend tegen Eustace Char
liewood. Niemand kon zgn naam in
verband brengen met een of ander
schandaal, of bewjjzen, dat hjj op
eenigerlei wijze -slechter was dan een
vijftigtal andere mannen van zjjne positie
en levenswijze.
Toch was hg over het algemeen niet
populairmenschen die hem wel moch
ten, zeiden »0, Eustace Charliewood is
nog zoo kwaad niet en lieten het daar
bg. Misschien verveelde een zekere ge
heimzinnigheid omtrent hem en zijn bron
nen van inkomsten die menschen, die
gaarne eens per week het effectenboek
van hun buurman zouden inzien.
Charliewood leefde er goed van, en
iedereen zei>Hoe ter wereld speelt hg
het klaar?" Algemeen was men van opinie,
dat zgn vader en oudste broer hem een
jaargeld uitkeerden, als hg dan de familie
met rust liet.
Omstreeks één uur stapte Mr. Char
liewood de eetkamer van de club binnen.
De eerste kellner kwam haastig naar
hem toe en er had een ietwat gewichtig
en zeer vertrouweljjk onderhoud plaats
over de belangrjjke kwestie van den lunch.
Toen deze belangrjjke vraag was afge
handeld, keek Mr. Charliewood de kamer
rond om te zien of een van zgn bjjzon-
dere vrienden aanwezig was. Daar kreeg
hg een lang jongmensch in 't oog met
een heel onnoozel .gelaat en die zeer
zorgvuldig gekleed was. Dat was de jonge
Lord Landsend, een pair van een-en-
twintig zomers, die juist lid van deze
club geworden was, en die groote bewon
dering voelde voor de woreldwjjsheid van
zijn mede-lid.
De jonge man stond op en kwam naar
Mr. Charliewood toe.
»Zeg, Charlie", zei hij, >vanmiddag ga
ik met mjjn auto naar Riohmond, om wat
uurwerk niet goed loopt.
De voorzitter zeide toe, dit eens na te
laten zien.
Niets meer aan de orde zjjnde wordt
de vergadering gesloten.
Kr*bbendijkea Woensdagavond j.l.
trad alhier op voor de werkliedenver-
eeniging »Onderling Belang" dhr. J.
Huizinga van Amsterdam. De opkomst
was niet groot. Na ingeleid te zgn door
den voorzitter, dhr. Jacobusse, nam spre
ker het woord en zette op duideljjk wijze
uiteen het doel en werken van het werk
liedenverbond Patrimonium.
Kolijnsplaat» Over de laatst gehou
den raadszitting wordt ons nog gemeld
Na lezing der notulen, sprak de voor
zitter een warm woord van lof uit over
de verdiensten van den ovorleden oudsten
wethouder, den heer K. Schippers, wat
bljjkbaar door de leden met sympathie
gehoord werd.
Van Ged. Staten van Zeeland was een
brief ingekomen, het advies van den Raad
vragende betrekkeljjk het request van den
burgemeester om hem te vergunnen zgn
verblgf tgdelgk tot 1 Jan. 1908 te Goes
te vestigen. Daar men van de noodzake-
ljjkheid overtuigd was, werd besloten
gunstig te adviseeren. Alsdan zal de
burgemeester geregeld twee dagen in de
gemeente zitting houden, n.l. Woensdag
van 1012 en Vrjjdag van 13 uur.
9 Na eervol ontslag aan mej.J. M. Genze
op haar verzoek tegen 1 April a. s. ver
leend te hebben, stelde de heer M. Noor-
djjke voor wegens het verminderd aantal
leerlingen der - openbare scheol, geene
oproepiDg voor deze vacature te doen.
Daartegen voerde de burgemeester terecht
aan, dat het onderwijs in de handwerken
er gewis onder zou lijden, als het voortaan
niet meer door eene daarvoor geëxami
neerde onderwjjzeres werd gegeven, iaaar
door een helpster.
De heer W. Petappel ging ook met
den heer Noordjjke mede en vond dat
onderwjjs van niet veel beteekenis. De heer
P. C. W. Swemer drong krachtig aan
op het bohouden eener geëxamineerde
onderwjjzereB. Het voorstel van den heer
Noordjjke kreeg 3 stommen voor <m even
veel tegen, waarom het tot d® volgende
vergadering werd aangehouden. Ieder ban
de bedoeling van dat voorstel wel begrij
pen, daar slechts 8 kinderen den 15an
Januari 1.1 ontbraken, om het vereischte
aantal leerlingen (255) voor alle nu nog
aanwezige leerkrachten te hebben.
Daarna werden de periodiek aftredende
leden van de commissie tot wering van
schoolverzuim zijnde de heeren J. Ver
meulen, M. Noordijke, T. Mouthaan,
C. Kievit, T. C. Schikker en J. Tazelaar
herbenoemd en in plaats van den heer
A. Kes, naar Dordrecht vertrokken, de
heer J. Slotema, diens opvolger, benoemd.
Vervolgons werd bepaald dat de ver
kiezing voor een lid van den gemeente
raad-vacature R. Schippers zal plaats
eetlust op te doen tegen h,et diner. Ga
je mee
Charliewood stond op het punt het aan
te nemen, toen een kellner hem op een
zilveren blad een telegram bracht. Hij
opende, las en verkreukte het in zgn hand,
en zei
>Het Bpjjt mij zeer, Landseodmaar
ik krgg daar juist een telegram waarin
een afspraak, die ik moet houden."
Bjj die woordenglimlachte hjj.
>0", zei de jonge mao grinnikend, ter-
wjjl hg zgn vriend met zgn dunne vin
gers in den schouder greep. >0, gjj
nietswaardige 1"
Met die woord» n keerde hg naar zgn
plaats terug, en Mr. Charliewood lunchte
alleen.
Nog eens ontvouwde hg het telegram
en las het over met gefronste wenkbrau
wen en een angstige uitdrukking in zgn
oogen.
Het luidde als volgt
»Kom hier zonder manbeeren
evanmiddag te drie uur.
GOÜLDESBROÜGH."
Toen Mr. Charliewood zgn rekening
betaald had eD de eetkamer verliet, merkte
de oberkellner op, dat zgn meeBt begun
stigd lid dien dag zijn eten niet op prijs
scheen te stellen.
Charliewood sprong in een cab, noemde
den koetsier den naam en het adres van
een huis in Regent's Park, stak een
sigaar aan en bleef in diep gepeins zitten,
ttrwjjl hjj niets scheen te bemerken van
het bewegende panorama der straten, die
hg snel en geruisebloos doorreed.
Zgn gelaat vertoondo plotseling een
zorgeljjke uitdrukking, volstrekt niet
die, welke men zou verwacht hebben bij
een man, die een nitnoodiging had ont
vangen, om een bezoek te komen bren
gen aan zoo'n beroemden en populairen
hebben op 6 Maart a. s. de stemming
op 18 Maart en de herstemming, zoo
noodig, op 28 Maart a. s.
Als leden van het stembureau werden
benoemd de heeren M. Noordijke en P.
Tazelaar, als plaatsvervangers de beereD
A. D. Snoep en W. Potappel.
Daarop werd in beginsel besloten, het
tegenwoordig bijna onbegaanbare pad
naar het kerkhof te verbeteren door be
strating of met grint. Aan Burg. en Weth.
werd hot opmaken der begrooting opge
dragen.
Door den heer Swemer wordt dan voor
zitter gevraagd, hoe het staat mot den
aan te leggen steiger. Diens antwoord
was, dat hjj na de vorige raadzitting
een onderhoud daarover met den ge
meente-opzichter heeft gehad en hem
opgedragen heeft bestek en begrooting
van den steiger op te maken, doch dat
deze door drukte met polderzaken voor
't oogenblik daaraan niet kon voldoen.
Daarop bracht de heer Swemer ter sprake
het onlangs in de Ooesche Courant opge
nomen ingezonden stuk van Anth. Kole
Cz. en wat daarin beweerd werd. De
voorzitter zei, daarvan wel iets officieus,
maar niets officieels te weten.
De heer Potappel acht het wel officieel
en keurt het af, dat een gemeente-amb
tenaar aldus de verwezenlijking der plan
nen van den Raad tegenwerkt. De heer
P. Tazelaar merkt op, dat het er slecht
zou uitzien, als uit het gekijf van twee
personen de gemeente de dupe zou worden.
Nog veel werd over dat alles in 't
midden gebracht tot men zich neerlegde
bjj het voorstel des voorzitters, om de
zaak te laten rusten tot na de indiening
van bestek en begrooting.
Eindeljjk werd nog besloten eene op
roeping voor havenmeester te doen op
eene jaarwedde van f 200, daar tegen
1 April a. s. de heer A. Verhaagen op
zgn verzoek eervol ontslag heeft gekre
gen, wegens zijne benoeming bij het loods
wezen te Vlissingen.
De schipbreuk van de „Berlin'".
Gistermorgen bereikte ons het gerucht,
dat een vreeseljjke scheepsramp had plaats
gehad, doch nog wist mon geen naam
van het schip, noch het aantal slachtof
fers op te geven. Al spoedig daarna echter
brachten telefoon en telegraaf ons nadere
bijzonderheden van misschien de vrees9-
ljjkste scheepsramp, die ooit aan onze
kust heeft plaats gehad,
We zullen de beschrijving van de ramp
(die we reeds gedeeltelgk per bulletin
in de stad verspreidden) zooveel mogeljjk
aaneengeschakeld geven
Gistermorgen half zes liep de Harwich-
boot de Berlin bjj het binnenloopen van
den Nieuwen Waterweg, op de Noordor-
pier.
Wat of de oorzaak van deze stranding
is, is nog niet bekend. Sommigen ver-
geleerde als Sir William Gouldesbrougb,
F. R. S.
Iedereen kende den naam van dezen
beroemden geleerde. Zgn porlret stond
telkens in de bladen. Zgn naam werd
overal geboord en bij -al zgn drukke
wetenschappelijke bezigheden vond hjj
nog tjjd dikwjjls in de beste gezelschap
pen te verscbjjnen.
Hg had bij de menigte de aandacht
getrokken, omdat, hij betrekkelijk nog
een jong m%D was van vijf-en-veertig
jaar en in de wetenschappelijke wereld
door zjjne buitengewone ondorzoekingen
over de minder bekende krachten van
electrische stroomen.
Bovendien en dat was iets zeer
ongewoons was hij niet alleen op dit
gebied een uitvinder, die geljjk gesteld
kon worden met Tessler, Edison of Mar
coni, maar hij was ook een psychologist
en pathologist van Europeesche vermaard
heid.
Zg die 't konden weten, verteldeD,
dat hg dieper in de zielkundige pro
cessen was doorgedrongen dan iemand
van zgn tijd en sinds twee of drie
jaar wist iedereen, dat Sir William
Gouldesbrough op het punt stond
eene ontdekking te doen, die do wereld
meer zou verbazen dan iota anders van
den modernen tjjd.
Eustace Charliewood scheen een intiem
vriend te zgn van dezen grooton man.
Hg was dikwgls in zgn huis; zg werdon
herhaaldelijk samen gezien, en do reden
van dien vreemden omgang vormde dik
wijls een onderwérp van gebabbel.
Ernstige menschen konden maar niet
begrjjpon, wat Gouldesbrough zag in een
man, die niets deed dan allerlei g moc-
gens najagen en die zich door niets be
langrijks onderscheidde.
Onbeduidende sociëteitsloopors konden
moeden, dat de stuurinrichting plotseling
defect raakte, doch het is zeer best moge
ljjk, dat alleen de hooge zee en hevige
wind schuld hadden aan het ODgeluk.
Het schip kwam juist op den kop van
de Noorderpier, buiten den lichtopstand
te zitten, op ongeveer 2000 M. van den
vasten wal.
Aan boord bevonden zich 91 passagiers
en 50 man equipage, in het geheel dus
141 menschen.
Al spoedig brak het schip, dat op de
pier zat, in tweeën. Het voorgedeelte,
waarop zich vele personen bevonden,
zakte weg iu den Nieuwen Waterweg.
Vanaf het strand kon men zien hoe de
menschen op het wrak in de grootste
verwarring door elkaar krioelden.
Langzaam ^onk het voorgedeelte weg
en te 9 uur 's morgens hadden de woe
dende golven dat deel van" het wrak
geheel verzwolgen.
Het achtergedeelte, waarop zich nog
vele personen bovonden, bleef op de pier.
Door de hooge zee was het onmogelijk
iets tot redding te doen.
De stoomreddingboot, onder bevel van
kapitein Jansen voer telkens uit, doch
kon geen hulp verleenen.
De kapitein van de stoomreddingsboot
vertelde aan een journalist
Van '8 morgens vroeg tot donker was
de reddingboot nabjj het verongelukte
schip om hulp te bieden, om te redden
wat te redden was, msar het heeft niet
mogen zgn, zeide kapitein JanseD, een
man, uit wiens gelieele wezen kalmte en
vastberadenheid spreken. De zee was to
hol en het water was te hoog. Tweemaal
was het gelukt door het overbrengen
van oen lijn met behulp van het schiet-
toestel verbindiDg met het schip te brij
gen, doch de lijn brak, en de derde maal
brak de ankertros.
Reeds spoedig na de stranding is
het schip gebroken, midden door, kort
achter de machinekamer, Dij het begin
van den tunDel.
Het schip brak niet, gelijk gewoonlijk
geschiedt, van boven naar onder, zuodat
de afwijking begint aea bet dek. Het
dek bleef ditmaal juist beel, daarentegen
schoof het schip van onder in elkaar.
Hieriü ziet men een bewijs, dat de
Berlin bjjzonder sterk moet zijn geweest.
Onmiddelljjk ra htt doorbreken ver
dween het voorschip in de diépte en
daarmede een groot gedeelte der opva
renden. Er waren voor de scheuring een
60 70 menschen op dek, maar dat ge
tal kan ook wel grooter geweest zgn.
Toen de reddingboot het schip naderde
moeten de .loods en do kapitein reeds
over boord geslagen zgn geweest. Immers
de personen, die toen op de commando
brug stonden, bleken later te zgn de nu
geredde kapitein Parkerson en de eerBte
stuurman.
Het ergste was, dat hij tegen den avoDd
naar binnen had moeten' kernen, terwijl
er nog menschen aan boord waren, die
zich niet begrijpeD, hoe Mr. Charliewood
iets voelen kon voor het gezelschap van
een man, e het leven ernstig opnam
en die altijd zgn hoofd vol bad over
electrieiteit terwgl zjj tegelijk Charlie
wood eenigBzins bewonderden, omdat bij
intiem omging met zoo'n belangrijk per
soon in Engeland als Sir William Goul
desbrough ongetwijfeld was.
Al twee of drie jaar lang was deze
merkwaardig» vriendschap oen piquant
onderworp van discussie geweest, en de
intieme vrieiden van Sir William zoowel
als van Mr. Charliewood hadden menig
aangenaam urntje samen gesleten om de
een of ander- lage beweegreden voor die
verhouding cn to sporen.
En toch zt i Mr. Charliewood er niet
gelukkig uit, toen bii ic zjjn rgtuigje
Portland Place overstak. Met een driftig
gebaar wierp hjj zjjü sigs-ar weg, en
keek met een nitdvukking van tegenzin
naar een straatjongen, die haar opraapte.
Hjj küoopte zijn zware astrakan jas
los. Die" jas benauwde hom en hjj voelde
zich' zenuwachtig, niettegenstaande de
bewerking van dien morgen. Toen baalde
bjj een cbèquo-boekjo uit zgn zak en
kearde de blaadjes om, totdat hg bjj de
laatste balans kwam. Weer fronste bij
de wenkbrauwen, stak bet boekje wpg
en leunde met een zucht van berusting
achterover.
E?nige minuten later hield het rjjtuig
stil bij een muur, die om een mooi, van
roode steenen opgetrokkon huis gebouwd
was.
Alleen het havendeel van bet huis
kon van de straat af gezien worden,
daar de muur ongewoon hoog was, tor-
wjjl het een ge midd <1 cm binnen to
komen, bestond uit eea groene deur in
dien muur, met een koperen schelknop.
(Wordt vervolgd