1907 N\ 23.
Donderdag 21 Februari.
94s,e jaargang.
1 FEUILLETON,
GOESCHE
COURANT.
Öe uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woenidag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feeitdagen.
Prijs por kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco, f 9,$5.
Afzonderlijke nommerc 5 cent.
Inzending wan adwertentiën vóoe 2 «ren op den dag|]dep
uitgave»
Telefoonnummer 22Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant".
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 cfc.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjkt- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
minckhoven geeft gerogeld in verschillen
de plaatsen van ons land berkconcerten.
Indertjjd zijn er nog pogingen aange
wend deze zangeres voor de opera te
winnen, doch mej. van Emminckhovon
gevoelt blijkbaar meer voor hetgewjjde
genre. Zjj beschikt over een krachtig en
welgeschoold orgaan.
Van den hoer Jan Êlanifarges is ons
minder bekend. Wel hebben we nu en
dan zijn naam met eere vermeld gevon
den in muziekrecensies. Deze violist be
speelt een kostbare viool (Guarnorius)
ter waarde van f 5000.
De heer Seerève staat te 's-Gravenhage
en daarbuiten bekend als een bekwaam
en degeljjk organist.
We bevelen dit concert dan ook ten
warmste in de belangstelling van het
publiek aan, overtuigd als wo zjjn, dat
ons iets goeds gebodeD wordt.
GOES, 20 Febr. 1907.
Bjj Koninklijk Besluit van 18 Fe
bruari 1907 is met ingang van 1 Maart
a. 8. benoemd tot commies der posterjjen
en telegrafie, de heer J. C. Smid, adspi-
rant-commie8 aan het postkantoor alhier,
thans tjjdeljjk te Ternenzen.
Het Eerste Kamerlid, de heer H.
F. Bultman, is te Haarlemmermeer in
den ouderdom van 70 jaar overleden.
De heer Bultman, die de liberale begint"
selen was toegedaan, was tevens een be
vorderaar van landbouw an gemeentebe
langen en richtte o. a. het eerste stamboek
in Nederland mede op (Het Ned. Rund-
veeBtamboek), van het bestuur waarvan
bjj later deel bleef uitmaken als lid van
verdienste en eerelid. Tevens was hij
eerelid van het hoofdbestuur der Hol-
landeche Maatschappij van landbouw.
Naar uit dsn Haag wordt gemeld,
zullen van de bereden wapens (veldar
tillerie en cavalerie) de manschappen, die
1 April a.s» naar bun haardsteden sonden
terugkeeren, niet met tjjdeljjk verlof naar
huis gezonden worden, zoodat de maat
regel volgens de voorgestelde oorlogsbe-
grooting voor 1907 waarbjj het big vend
gedeelte met verlof zou gaan, ingetrokken
is.
De opbrengst der Rijksmiddelen in
Januari j.l. is ongeveer 2 s/4 ton boven
de eerste maand van 1906 geweest. Groo-
tendeels heeft het successierecht, met
f 280.000 meer, hiertoe bjjgedragen,
Voorts uit d© directe belastingen f140000,
uit de domeinen f9000, uit de postergen
f3000, uit de rjjkstelegrafie f29.000, uit
de loodsgelden f 17.000, uit de belasting
op gouden en zilveren werken f3000 meer
ontvangen. Maar ten achter bleven de
invoerrechten met f40.000, de accijnzen
te zamen mot f6500. Tot dit laatste
hebben met naam de suikerrechten met
f32000 minder bijgedragen; uit het ge
distilleerd kwam echter f30000 meer
Van do directe belastingen is op het
personeel f51000 minder, op de grond
belasting eahter f 64000, op de bedrijfs
belasting f90000, op de vermogensbelas
ting f34,000 meer dan in Jan. 1906 aan
gezuiverd.
Van de indirecte belastingen gaven de
zegelrechten f45000, de registratierech
ten f 66000, de hypotheekrechten f 4700
minder dan in 't vorig jaar.
De opbrengst van suikeraccjjns over d6
3 laatste maanden is het bedrag van het
vorig jaar bijna 4 ton vooruit.
Borsele. Maandag behandelde de
vergadering van Ingelanden van den Ko-
ningspolder het bekende vogrstel van
Ged. Staten aan de Prov. Staten tot wij
ziging van de artikelen 17 en 18 van het
Algemeen Reglement voor de polders of
waterschappen in Zeeland.
De vergadering beBloot te wjjzen op
de aanzienlijke kosten, verbonden aan
verhooging en verzwaring van den B'ors-
selschen djjk, een binnendjjk die den
Koningspolder beschermt tegen zeewater,
op het onnoodig geachte van den
maatregel zoolang de Koningspolder
wordt beschermd door de deugde
lijke waterkeering van den ealami-
tenzen polder Borssele en op de bil
lijkheid en noodzakelijkheid om de kos
ten hierboven bedoeld ten laste van dc
Provincie te brengen, ingevsl bet voor
stel door de Staten wórdt aangenomen,
daar de Koningspolder onmogrljjk die
kosten kan dragen. Verder besloot de
vergadering bij verhooging en verzwaring
van wege de Provincie te verzoeken dat
op die wjjze ook wordt voorzien in de
verharding van de rjjbaan over de ver
hoogde dijkskruin.
Kolijnsplaat. In de vergadering van
ingelanden van den Oud-Noord-Beveland-
polder, j.l. Maandag ten gemeentehuize
alhier gehouden, waren 18 ingelanden
tegenwoordig of vertegenwoordigd.
Het voorstel van Gedep. Staten tol
wijziging van artt. 17 en 18 van het
algemeen reglement op polder- en water
schappen in deze provincie was thans
aan de orde.NHet bestuur stelde voor ii.
voorstel aaD te nemen, mits belangheb
bende polders mede in de kosten bjjdragon.
De stemmen staakten bjj de rondvraag,
daar 9 zich vóór en ook 9 zich tegen
het bestuurs-TOorstel verklaarden.
Tot dageljjkscb opzichter bjj het met
selwerk voor de dijkversterking is door
het bestuur des polders benoemd de heer
Ph. v. d. Moer en bij bet aardewerk ter
verhooging van den zeedijk de heer A.
Janse Jz., beiden alhier.
Wilhelminadorp. Eerstdaags zal
het 25 jaar geleden zjjn dat de heer P. K.
van Daal en opzichter werd over den
Wilhelminapolder. Om dien dag niet on
opgemerkt te zien voorbij gaan is er in
genoemden polder een commissie benoemd,
bestaande uit de heeren H. A. Haöken,
eerevoorzitter, F. Maps, J. Schipper,
J. de Vriend, L. Oom, J. Vermeulen,
P. Vorhage en I. A. Tellier.
Kolijnsplaat. Tegen 1 April a. s.
heeft de heer A. Verhaagen, sedert 1
September havenmeester dezer gemeente,
uit genoemde betrekking eervol ontslag
aangevraagd wegens zgn vertrek naar
Vlissingen.
De Crisis.
De clerioab bladen kunnen het nog
maar niet goedkeuren, dat het ministerie
in zgn geheel ontslag heeft aangevraagd,
omdat men in de Eerste Kamer de be
grooting van Oorlog heeft afgeitemd.
Dit is toch zeer naief doen, want
evengoed als in de Tweede Kamer, had
de tjjdeljjke voorzitter van den Minister
raad in de Eerete Kamer te kennen ge
geven, dat het ministerie inzake de leger-
quaestie solidajr wai. Men kon dus de
gevolge* van de daden, die men ging
doen, overzien.
Nn gaat men achteraf beweren, dat
het ministerie niet behoefde af te treden,
men wil bet Kabinet dwingen den minis
ter van Oorlog te laten schieten, men
weigert, hoewel men ook op een eabinet
d'affaires Aandringt, zgn medewerking
te verleenen bjj de vorming van een
nieuw ministerie en wil nu de gevolgen
vaa eigen bedrjjf niet voor eigen rekening
nemen. Dat jis geen bewjjs van hoogen
moed.
Het is took z 10 logisch mogeljjk, ale
d« elericalen een ministerie ten val bren
gen, dat zjj zich laten belasten met, of
ten minste meewerken aan de vorming
van een nienw Kabinet.
Waarom nn niet?
Omdat ze geen meerderheid hebben in
de Tweede Kamer
Welnu, dan is, wat thans niet het
geval 16, het oogenblik gekomen om die
Kamer te ontbinden. De Standaard be
weert, dat een nienwe verkiezing een lot
uit de loterjj zou zgn voor de clericale
partgen. Vooruit dan maar, de vrjjiinni-
gen behoeven niet bang te zgn, de om
standigheden zjjn hun zeer gunstig.
Kunst en Wetenschap.
Het Heldendicht.
Heel veel publiek was er niet, gisteren
avond in de zaal der sociëteit V. O. V.
waar prof. P. Biesterveld, hoogleeraar
aan de Vrjje Universiteit te Amsterdam,
voor de leden der Vereeniging voor Al-
gemeene Wetenschappelijke Belangen een
lezing hield over »Het Heldendicht".
Dat er niet veel publiek was, was be-
grjjpeljjk. Spreker zelf zag dat in, daar
hjj zeide eigenlijk zgn verontschuldiging
te moeten aanbieden voor het feit, dat
hg in dezen tgd, die in het teeken der
actualiteit staat, kwam met een onder
werp, dat behoort tot de wereld van het
ideaal. Maar toch bestaat ook in dezen
tgd nog een behoefte aan idealen, daar
anders ons leven te armlijk zou zgn.
De poëzie staar, volgens spreker voor
aan in de kunst, daar z. i. die kunst
vorm de hoogste is, die de minste mid-
De geheimzinnige Verdwijning.
(Naar het Engelsch van Gny Thorne^.
HOOFDSTUK I.
Eustace Charliewood.
Op een mooien, helderen wintermorgen
wandelde Mr. Eustace Charliewood lang
zaam door de Bond Street.
Het was een typisehe wintermorgen
in Bond Streetiedereen scheen vrooljjk,
weelderig en goed geluimd te zgn.
Mr. Eustace Charliewood werd door
vele kennissen gegroet, terwjjl hjj lang
zaam voortwandelde. Hjj beantwoordde
die beleefdheden op een manier, die aan
verveling deed denkenen zgn gladge
schoren wangen kregen door de koude
lucht geen frissche kleur, zooals dat bjj
de meeste voetgangers het geval was.
Wat zgn leeftjjd betreft, zou men hem
ongeveer vier-en-veertig jaar gevenzgn
houding wees hem aan als iemand, die
gewoon is in goed gezelschap te verkee-
ren, ofschoon waarschjjnljjk meer in de
clubs dan in de salons.
Toen hg vlak bij de New Bond Street
gekomen was bleef Mr. Charliewood staan
bjj de deur van een kleinen, keurig in-
gerichten coiffeurs-en parfumeriönwinkel,
stapte binnen en boog voor een statige
jonge dame, met kunstig opgemaakt, glan
zend krulhaar, die achter een toonbank
met glazen dekblad zat, waarop allerlei
mooie kristallen fleschjes en ivoren prul
letjes waren uitgestald.
aGoeden morgen, Miss Carling," zei hjj
delen noodig heeft om zich als kunst te
doen kennen. Op dien grond staat z. i.
de schilderkunst hooger dan de muziek
en de dichtkunst weer hooger dan de
schilderkunst.
Het heldendicht behoort tot de mfcest
ideale vormen der poëzie, daar het iD
zich sluiten kan zoowol de idylle als de
lyriek en ook de dramatiek er een plaats
in vindt. Het heldendicht staat boven het
drama, daar het niet als dit, gebonden
is aan strenge beperkingen.
Na uiteengezet te hebben, dat het
heldendicht ten nauwste verband hield
met de mythologie en het karakter van
het volk, waarbij spr. wees op het verschil
tnsschen de Grieksche en Germaansehe
heldendichten, behandelde hjj den invloed
van het Christendom op het Germaanscbe
heldendicht, hoe het Christendom een
nienw element braeht in het heldendicht.
De Grieksche wereld ging verloreD.
Evenals Achilles had ook Griekenland een
kwetsbare plek. Griekenland kon zich
niet denken buiten de wet der vergelding.
De Grieksche dichters bleven hun stof
zoeken in een wereld van het verleden,
door hun poëzie klonk een smartkreet
en het mysterie bleef mysterie, hoe schoon
ook bezongen.
Na de pauze besprak spr. het helden
dicht der middeleeuwen. Twee der be
kendste behandelde hij meer in het bjj-
zonderParsifal, van Wolfram van Es-
sehenbach, en Tristan en hólde van
Gottfried van Straatsburghet eerste
met ale voornaamste element de liefde
tot God, bet tweede met als voornaam
ste element de liefde tot de vrouw.
In dqp tegenwoordigen tgd is het hel
dendicht verdrongen door den roman.Deze
zoekt nn de verlossing van het ellendige
leven tot Btand te brengen. Het oorspron-
keljjk heldendicht wa« schooner, doch
ook in den roman kan de eeuwige poëzie
stralen door het omhulsel, zjj ook de
vorm der poëzie verdwenen. In den roman
vindt men ook niet weder het wonder,
dat zoo'n groote rol speelde in het hel
dendicht, doch schoonheid kan er wel
iu zgn en schoonheid is het wonder en
doet het wonder. In den huidigen roman
is gebleven als voornaamste onderwerp
de liefde tot de vrouw. Deze liefde is
de oase, waarin de schrijver den roman
uit de woestijn van het gewone leven
brengt. Na nader het ideaal voor den
romanschrijver te hebben toegelicht ein
digde spr. met een veroordeeling van den
tegenwoordigen realistischen roman, die
slechts de werkelijkheid fotografeert.
Kerkconcert.
Binnen enkele dagen, Maandag a. 6.,
komen hier een tweetal onde bekenden
van het Goesche publiek concerteeren.
Dan zullen zich laten hooren in de Doops
gezinde kerk mej W. van Emminckho-
hoven, sopraan, de heer Secrève, orga
nist der Rem. Kerk te 's-Gravenhage,
die reeds vroeger hier optraden en de
heer Jan Manifarges, violist, nit Keulen.
Mej. W. van Emminckhoven is leer
linge van Cornelie van Zanten, toen te
Amsterdam, nu te Berljjn. Mej. van Em-
vriendeljjk. als Proctor vrjj
i-Ja, Mr. Charliewood," antwoordde het
meisje, »hjj kan u .dadeljjk helpeü, als
u maar naar boven wil gaan."
»Goed in orde lieve vroeg Mr. Char
liewood, met de hand op den deurknop,
die hem naar de toiletkamers moest
brengen.
»Hoel goed, dank u, Mr. Charliewood.
Maar u ziet er vanmorgen niet al te
best uit."
Hjj wuifde achteloos met zjjn hand
schoen, die hjj juist had uitgetrokken.
»Och, wat zal ik zeggen, het was heel
laat, gisteravond, Miss Carling. Dat moet
men er nu eenmaal voor over hebben.
Maar Proetor zal mg wel gauw weer in
orde maken."
»Dat hoop ik, of liever, ik weet het
zeker," zei ze, hem met den vinger
dreigend. >0, die heeren 1"
Hjj keek nog eens glimlachend om, en
liep een trap op aan den linkerkant.
Boven aan de trap was een glazen deur,
die toegang gaf tot een kleine zjjkamer,
Aan den anderen kant stond en deur
half open en toen hjj Mr. Charliewood
hoorde binnen komen, kwam daaruit een
kleine, gladgeschoren man met een
Joodsch voorkomen, die dadeljjk zgn
bezoeker aan het uittrekken van zgn
overjaB hielp.
De twee mannen gingen samen naar
de andere kamer en Mr. Charliewood
trok zjjn jas uit, deed zgn boord af en
ging zitten op een leeren stoel, tegenover
een marmeren toilettafel met langen spie-
gel.
Hjj keek naar zichzelf in den spiegel
een knap, vermoeid gelaat, met haar
dat te blond was om het grijs worden
aan de slapen te zien, maar toch deed
het er aan dtnken, terwjjl op de kruin
de hoofdhuid begon door te schemeren.
Hoe gedistingeerd het gelaat ook was,
het droeg eene uitdrukking van verve
ling en vermoeidheid als van iemand,
die alleen voor stoffeljjke genoegens leeft
en daar zonder opbonden aan toegeeft.
Terwijl bij naar zijn gelaat, keek, dat
onmiskenbare teekenen droeg van zjjü
laat nachtbraken, glimlachte bjj bjj de
gedachte, dat hij er over een nur geheel
anders uit zou zien, tengevolge van de
kunstmiddelen van dat joodje, dat nu
druk bezig was alles voor de bewerking
in orde te maken.
De bovenkamer van den coiffeurs-
wiDkel van Proctor was een uitver
koren toevluchtsoord van menigen heer
op middelbaren leeftijd. De nieuwe
Amerikaansche uitvinding bekend onder
den naam van >Vibro-Massage" werd
daar in toepassing gebracht en Proctor
maakte een ruim inkomen van het weer
»opfrisschen" ;van heeren, die niet ver
standig maar heel weelderig leefden, en
aan wie bij zoo nu en dan ook menigen
anderen dienst bewees.
De masseur schoof een pièdestal op
wieletjes naast den stoel, waarop een
groote achthoekige mahoniehouten doos
stond. Aan den zijkant waren verschei
dene electrische knoppen, en uit het mid
den van de doos kwam een dikke met
zjjde omwonden apparaat van staal, dat
de operateur in zgn hand hield.
Proctor boüd zgn cliënt een doek om
den hals, wreef aangenaam riekende zalf
over zgn gelaat en draaide een der elec
trische knoppen oin.
Onmiddelljjk begon daarbinnen een elec
trische motor als een kat te snorren, en
de masseur zotte hot apparaat in zjjn
rechter hand, dat veel leek op den ont
vanger van een telefoon, op het gelaat
van zgn cliënt.
De bewerking was als volgtEen kleine
metalen hamer aan het eind van het appa
raat trilde zes duizend maal per minuut
op en neer en kneedde en wreef de huid
zoo snel en zacht, dat Charliewood niets an
ders voelde dan een zachte trilling, toen
de hamer behendig langs de 'groeven
onder de oogen ging en de wangen be
streek.
Na vjjf minuten ongeveer draaide Proc
tor de motor af en schroefde nu een groo-
ter metalen instrument van anderen vorm
aan het einde van het handapparaat.
Mr. Charliewood lag in welbehageljjke
houding achterover. Door middel van het
electrisch instrument, scheen er weer
kracht in zgn zenuwen, nieuwe bezieling
in zgn bloed en in de trekken van zgn
vermoeid gelaat gekomen en een jeugdig
waas, dat de meest zekere aanwjjzing
is van een goede gezondheid, kwam over
hem.
Welnu, mjjnheor," zeide Proctor, »ik
heb een andere machine aangeschroefd
en nu zal ik, als u ei niets tegen heeft
den rug behandelen. Wees zoo goed op
te staan."
Weer snorde de motor, en Mr. Charlie
wood kreeg een onbeschrijflijk aangename
gewaarwording, toen de masseur het snel-
trillend instrument zgn breeden rüg liet
bestrijken.
»Bjj Jupiter, Proctor," zeide hjj, toen
Schore. In het raadsverslag, voor
komende in ons blad van Dinsdag, is een
fout geslopen, die verbetering behoeft.
Er staat n.l,Een verzoek van den tele
foonhouder om een salariBverhooging van
f 30 wordt op voorstel van B. en W, met
algemeene stemmen aangenomen. Dit
moei zgn met algemeene stemmen voor
kennisgeving aangenomen.
Krabbendijke. Maandag 1.1. verga
derde de Raad dezer gemeente.
Aanwezig waren alle leden.
Medegedeeld werd dat Mej. Wabeke-
Arentz benoemd is tot tijdeijjk onder
wijzeres; dat de heeren Lybaart, Wel-
leman en Van 't Leven hunne benoeming
alB lid van de Commissio tot wering van
schoolverzuim hebben aangenomen.
Ingjkomen waren het verslag van ge
noemde Commissie en, degoedkeuring van
de gewjjzigde voorstellen van de begroo
ting over 1906 en 1907.
Het kohier van de belasting op honden
werd vastgesteld op f 77.
Het verzoek van het bestuur der
weegbrug »Eigen Hulp" om 2 boomen
te mogen rooien werd met 4 tegen 3
stemmen Verworpen.
Bij de rondvraag vestigde dhr. Welle-
man de aandacht op den moeiljjken
toegang tot het magazjjn aan het station
en don slechten toestand bjj de waterplaats
op den stationsweg, en dhr Krijger vroeg
herstelling van de omheining van enkele
boomen voor de Bchool.
Daarna werd de vergadering gesloten.
Rilland* Zaterdagavond trad in de
zaal van dhr. J. Rottier alhier op dhr.
Peerlkamp uit Middelburg om te spreken
over het onderwerp »Wat zullen wij voor
onze kinderen kiezen, de bjjzondere of de
openbare school." Spreker werd ingeleid
door dhr. Ooms nit lerseke, secretaris
der afd. »het Oosten van Z.-Beveland
van den B. v. N O.". Mededeeling werd
gedaan dat Db. Klomp van Wsssenaar,
die eenigen tgd geleden eene rede in de
Geref. Kerk had gebonden, uitgenoodigd
was tot debat, doch dat hg bericht had
gezonden niet te kunnen komen, wat
spreker speet. Uitvoerig wees spreker er
op hoe reeds vroeg de scholen geheel
en al onder de geesfceljjkheid zaten, zoo
dat zelfs de keuze der boeken geheel en
al aan deze was overgelaten. Ook werd
de echoolstrjjd niet vergeten, vooral die
in 1905 met de tegenwoordige onder
wijswet, waarbij ook verscheidene citaten
werden aangehaald nit Dr. Kuyper's
»On8 Program" en werken van Groen
van Prinsterer, waaruit ook duidelijk
bleek dat de school in handen der gees
telijkheid werd veroordeeld. Spreker stond
uitvoerig stil bij art. 33 dur Wet op het
Lager onderwijs voornamelgk bij het ver
schil dat er wordt gezocht bij de tegen
standers tusscheD christelijke en maat
schappelijke deugden. Daarna liet spreker
duidelijk uitkomeD, dat de bewering
dat de openbare schooi den godsdienst
haat en dat er geen godsdienstonder
wijs mag gegeven worden, eene valsche
is. Bij de regeling der schooltjjden
wordt ingevolge art. 22 der wet op
de bewerking eindeljjk was afgeloopen,
»ik verlaat deze kamer nooit zonder mij
weer volkomen aangenaam te voelen."
>0, mjjnheer," zei Mr. Proctor, »het
is verbazend wat die behandeling kan
uitwerken, en u zou verbaasd staan als
u zag, hoeveel heeren lederen dag op
elk uur bij mg komen. Mjjn boek staat
vol namen, mjjnheer vol 1 En niemand
behoeft nu nog bang te zjjn om precies
te doen, waar hij lust in heeft, hoe laat
bet ook wordt, zoolang hij 's morgens
maar bjj mg komt om zich weer te
laten opfrissehen."
Na afspraak gemaakt te hebben voor
de twee volgende dagen, giDg Mr. Char
liewood weer naar de andere kamer.
Terwjjl hjj gemasseerd werd, was daar
een andere cliënt binnengekomen, die
onder het rooken van een sigaret op de
sofa lag te machten.
Het was een lang man mot een jon
gensachtig uiterljjk, ongeveer van dezelfde
lengte en denzelfden bouw alB Charlie
wood, met lichtblond krullend haar. Hij
keek er onverschillig naar, terwjjl Proc
tor Charliewood hielp bjj het aantrekken
van zijne winterjas. De laatste merkte
hem ternauwernood op, zeide den mas
seur goeden dag en liep haastig de Bond
Street weer in, na eerst glimlachend het
mooie meisje in den winkel toegeknikt
te hebben.
Het was een heel ander menscb, die
nu langs de Bond Street naar Piecatdilly
wandelde, bij zag er oneindig jonger uit,
liep met veerkrachtigen stap, terwijl er
een welvoldane glimlach om zjjn lippen
speelde.
f Wordt vervolgd