1907 N'. 17 Donderdag 7 Februari. 94ste jaargang.
34 FEUILLETON
De hinkende.
C0l!l!ANT.
De prjji der gewone od /ertentiBn ii van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 et.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijke- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 0 1,berekend.
Bewijsnummers 5 sent.
GOESCHE
Oe uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco, f
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Insending van adsertentiën vóór 2 uren op den dag^dar
uitgaven
Telefoonnummer 22. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant"
Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijk ens.
Grondwetsherziening.
Uit het verslag der Staatscommissie
voor de vraag van Grondwetsherziening,
waarvan we in ons vorig nommer reeds
het een on ander konden ineedeelon, blijkt
o. a. hst volgende
Al stelt de commissie geen wijziging
voor, toch wenscht zjj geen onveranderd
behoud van da grondwettelijke bepalin
gen over de erfopvolging, den godsdienst,
het onderwijs en het armbestuur.
Eenstemmigheid bestond aangaande het
behoud der Eerste Kmmer; niet echtor
ten opzichte van hare samenstelling en
haren werkkring.
Behoudens enkele uitzonderingen is al
het voorgestelde de uiting der meerder
heid.
De uitleveringsvraag van eigen onder
danen wordt aan 's wetgevers besturing
overgelaten. Niet-uitleveriog van eigen
onderdanen wil de commissie niet in de
Grondwet vastleggen. Betreffende de na
turalisatie krijgt de wetgever te beslis
sen of voor elke naturalisatie een wet
noodig is dan wel de uitvoerende macht
bevoegd verklaard wordt, naturalisatie te
verleenen.
Voorgesteld wordt te doen vervallen
de bepaling, dat ieder Nederlander tot
elke landsbediening benoembaar is, als
onnoodig naast art. 169 der Grondwet;
tevons de uitsluiting van erfopvolging
der kinderen van wie afstand van de
Kroon doet, behoudens afwijking onder
zeer bijzondere omstandigheden.
Ook aan de Staten-Generaal wordt het
initiatief toegekend tot voorstellen om
trent de orde van erfopvolging van het
regeerend stamhuis, mits door tenminste
40 leden der Staten-Generaal ingediend.
Een termijn van 10 dagen wordt gestold
voor de aanvaarding van de regeering
door den opvolger van den overleden
Koning, opdat de tot den Troon geroepen
vreemde vorst gelegenheid hebbo desver-
kiezende van de vreemde Kroon afstand
te doen, opdat hp niet reeds dadelijk
zou zijn uitgesloten.
De uitdrukkingen »hoofden der minis-
terieelo departementen" wordt vervangen
door >minis»ers" en »grondgebied van
den Staat" door »grondgebied van het
Koninkrijk der Nederlanden."
Art. 59 der Grondwet wordt gewijzigd
met het doel om den eisch van goed
keuring door de Staten-Generaal uit te
breiden tot alle tractaten, omdat thans
zeer belangrijke internationale overeen
komsten zjjn uitgesloten. De regeering
wordt tevens verplicht met mededeeling
der verdragen aan de Volksvertegenwoor
diging niet te wachten totdat het verdrag
ter goedkeuring wordt aangeboden.
De Commissie wenscht, dat voortaan
in de Grondwet alleen van Koloniën en
niet meer van ^bezittingen van het Rijk-
in andere werelddeelen" worde gespro
ken, door een redaetieingrjjping duidelijk
te doen uitkomen, dat meerdere zelf
standigheid der Koloniën en eigen finan
cieel boheor niet strijden met de Grond
wet, voorts dat een algemeene bestuurs
maatregel, uitdrukkelijk de bepalingen
aanwijze, die voor dispensatie in aanmer
king komen.
De Commissie stelt verder voorde
beslissing van geschillen tusschen open-
Roman door ERICH EBENSTEIN.
Besluiteloos bleet hij staan. Zou hjj
haar nog verder volgen of haar op straat
opwachten Door de glazen deur kon
hjj zien, hoe ze voor oen schilderij stond.
Maar haar oogon waren niet daarop ge
richt, ze dwaalden zoekend in de zaal
rond. Toen keek ze op haar horloge.
Bljjkbaar wachtte ze dus op iemBnd en
Hempel besloot daarom een entréekaart
te koopen. In een aardig onder laurier-
boomen verborgen hoekje, waar rieten
stoelen en kleine tafeltjes stonden, giog
hjj zitten, nam een van de daar liggende
tijdschriften en verdiepte zich schijnbaar
geheel in deö inhoud, zonder echter
mevrouw von Montferrat uit het oog te
verliezen.
Langzaam, dralend langzaam, liep ze
van achilderjj tot schilderp, keek nogmaals
op haar horloge en keerde weer om.
Zoo verliepen ongeveer tien minuten.
Nu maakte mevrouw von Montferrat
plotseling een beweging en wierp een
snellen, schitterenden blik naar den in
gang. Hempel, die met den rug naar de
deur zat, wendde het hoofd om en
ook in zjjn oogen begon het te schitteren.
Hij, die daar met de manieren van
een voornaam heer binnentrad, wasnie-
bare lichamen ook aan anderen dan den
KoniDg op te dragentoekenning van
het recht van amendement aan de Eerste
Kamer.
Op grond dat de tegenwoordige Grond
wet de invoering van evenredige ver
tegenwoordiging bemoeilijkt, wordt voor
gesteld, dat de Grondwet den wetgever
in volle vrjjheid de besturing late over
de aanvaarding van dit stelsel van ver
tegenwoordiging. Dientengevolge moet de
verplichting tot verdeeling in Kiesdistric
ten vervallen en wordt de vaststelling
der KiesdiBtricteD aan de wet overgelaten.
De Commissie is van oordeel dat de
Grondwet de verkiesbaarheid van vrou
wen voor het lidmaatschap der vertegen
woordigende lichamen moet mogeljjk
maken.
Tea einde het wonen in de residentie
van de Kamerleden niet te bevorderen,
wordt voorgesteld noodzakeljjke reizen
te vergoeden.
Voor de Provinciale^ Staten wordt de
keuze van leden der Eerste Kamer ver
ruimd. Hiervan wordt verwacht verhoo
ging van den zedelijken invloed van die
Kamer. Daarom worden voor het lid
maatschap der Eerste Kamer dezelfde
vereischten gesteld als voor dat der
Tw»ede Kamer.
Voor de Eerste Kamer wordt tevens
hetzelfde stelsel van vergoeding der reis
kosten aangenomen als dat voor de Tweede
Kamer.
Uitdrukkelijk wordt de wetgever be
voegd verklaard om andere ambten on-
vereenigbaar te verklaren met het Ka
merlidmaatschap, alleen voor zoover be
treft rjjks- of koloniale ambten, wordende
aan de besturen der onderdeden de be
oordeeling gelaten over de wen schalij kheid
der vereeniging.
Voorgesteld wordt het ambt van Minis
ter uit te zonderen van de verplichting
van een lid dor Kamer zich aan her
kiezing te onderwerpen bij de aanvaarding
van een bezoldigd staatsambt.
De commissie acht het niet in 's laads
belang, dat vaak de meest ervaren mannen
uit het Parlement moeten worden voor
bijgegaan bjj de vorming van een minis
terie. De beslissing over betwiste geloofs
brieven kan, volgens de voorstellen der
Commissie, ook worden opgedragen aan
een onaf hankeljjk rechterlijk college,
welks uitspraak bindend voor de Kamer
wordt.
De keuze van den voorzitter wordt
evenals voor de Tweede Kamer aan het
lichaam zelf gegeven. De commissie acht
het gewenscht inmenging der Regeering
bij de samenstelling van de bureaux der
Kamers te doen ophouden. Tevens wordt
een rechtstreeksche benoeming der onder
voorzitters, tot dusver geregeld in het
Reglement van Orde, voorgeschreven.
Vereeniging van het Kamerlidmaatschap
met het ambt van commies-griffier wordt
onmogeljjk gemaakt.
De toekenning van het recht van amen
dement aan de Eerste Kamer, een be
ginsel in bijna a[le constitutioneels landen
gehuldigd, wordt hoofdzakelijk verdedigd
op de volgende gronder
De Kamer zal niet meer staan voor
den tweestrijd een wetsvoordracht, waar
tegen zjj bezwaar heeft, öf onveranderd
aan te nemen, óf onveranderd te ver
mand anders dan Sandor Usyagy.
Zonder op de rechts «taande mevrouw
von Montferrat ook maar een vluchtiger»
blik te werpen, wendde hjj zich naar
links en begon opmerkzaam de schilde
rgen te bekjjken.
Mevrouw von Montferrat echter be
woog zich blijkbaar geheel in de schil
derg en verdiept langzamerhand naar linkB
terug.
Hempel wendde geen oog van de twee
af, die nog slechts enkele schreden van
elkaar verwijderd wareü. Maar als hg
verwacht had, dat er du een begroetings
scène met uitroepen van blijdschap en
verrassing zou volgen, dan had hij zich
totaal verrekend.
Als vreemden, zonder een groet, gingen
ze elkaar voorbjj en het scherp waar
nemende oog van Silas Hempel was noodig
om den bliksemsnellen blik van Dauwe-
ljjk8 een seconde op te merken, welken
Usyagy in het voorbggaan op de schoon»
vrouw wierp.
Bedaard liepen beiden vervolgens in
tegengestelde richting verder. Mevrouw
von Montferrat ging nu naar den linker
vleugel en verdween uit den gezichts
kring van hem, die haar ii het geheim
had gadegeslagen. IntusBchen kon ze de
overige vertrekken slechts heel vluchtig
hebben doorloopen, want reeds na weinige
minuten kwam ze van den anderen kant
weer in de hoofdzaal en verliet onmid
dellijk daarna de tentoonstelling.
Toen Hempel opstond om haar te vol-
werpen.
Verwerping zal dikwjjls door wegne
ming of wjjziging van een of enkele
bepalingen kunnen worden voorkomen.
Het gemis van het recht van vmendement
maakt de Kamer tot een adviseerend
college op een oogenblik, waarop haar
advies niet meer kan worden opgevolgd,
evenmin door de Regeering, die slechts
een nieuw wetsvoorstel kan belooven.
Het zal bjj de Regeering tegengaan de
neiging om verschillende onderwerpen
in één wetsontwerp samen te koppelen,
teneinde verwerping te voorkomen.
Het amendement in da Eerste Kamer
kan waken tegen, vooral oDder uitbreiding
van kiesrecht minder zeldzaam wordende,
onberaden beslissingen van de Tweede
Kamer.
De deugdelijkheid van de wetgeving
zal beter worden gewaarborgd.
De gevolgen van het recht van amen
dement der Eerste Kamer worden o. a.
volgenderwjjz# geregeld De hernieuwde
behandeling in de Tweede Kamer wordt
beperkt tot de door de Eerste Kamer
gewjjzigde artikelen, desgewenseht kan
in de Tweede Kamer een onderzoek aan
de openbare beraadslaging voorafgegaan.
Nieuwe wijzigingen kan zjj niet meer
aanbrengen. Zjj kan de wjjzigingen van
de Eerste Kamer aannemen, ook ten
deele, of goheol verwerpen. Bjj aanne
ming wordt ter besparing van t.jjd het
wetsontwerp rechtstreek» aan de Kroon
gezonden. Bp verwerping geheel of ge
deeltelik komt het eindoordeel bjj de
Eerste Kamer. De Eerste Kamer krjjgt
het recht van amendement niet bjj voor
stellen, van de Tweede Kr mor uitgegaan.
Een wjjziging van art. 124 «trekt het
tjjdstip der aanbieding van de Staatsbe-
grooting eenigstins te vervroegen. Op
het voetspoor van buitenlandsche wet
gevingen wordt het amendementsrecht
van de Eerste Kamer niet tot de be
grooting uitgestrekt, voornamelijk wegens
het overtollige en tijdroovende eener
tweede behandeling. Een voorziening
wordt getroffen ter opheffing der onre
gelmatigheid, die van de niet tjjdige
tot «tandkoming der begrootingswetten
het gevolg ïb en hierin bestaande, dat
de geldigheidsduur der begrootingswet
van het vorig jaar met ten hoogste 6
maanden kan worden verlengd.
Ten opzichte van de Staatsrekening
neemt de Commissie van 1905 het voor
stel der Staatscommissie van 1883 over
Dientengevolge zal de eigenljjke verant
woording aan de Wetgovende Macht
vervallen, maar bljjft de Mini»terieele
verantwoordelijkheid ook ten aanzien van
de door de Rekenkamer verevende uit
gaven onverkort bestaan.
Door schrapping van art 128 der Grond
wet wordt de vereeniging van het lid
maatschap van do Eerste Kamer met dat
van de Staten eener provincie niet meer
verboden.
De commissie vertrouwt, dat de gewone
wetgever wel zal handhaven hec verbod
om lid van de Staten der provincie tr
zjjn, door welke men als lid naar de
Eerate Kamer is afgevaardigd.
Voorgesteld wordt het preventieve toe
zicht der Kroon over de provinciale ver
ordeningen te doen vervallen, daar repres
sief toezicht voldoende voorkomt.
gen, zag hjj nog, dat Usyagy zich had
omgekeerd en haar met sombere blikken
nakeek.
Buiten gekomen ging mevrouw von
Montferrat naar de Karntnerstrasie es
draaide toen do Anpag&sse in, waar ze
in een ond, somber huis verdween.
Toen Hempel in de gang kwam, zag
hjj nog slechts een deel van haar «leep
op de bjjna stikdonkere trap. Het huis
was een hnis met twee uitgangen. In
de gang waren aan weerszjjden uitstal
kasten aangebracht en gasvlammen ver
dreven het duister. Ongeveer in het
midden stond een man met een groenen
papegaai, die met zpn krommen snavel
op commando »nummers" nit een ouden
hoed pikte.
Met dezen man knoopte Hempel een
gesprek aan hij gaf hem een paar cen
ten en liet zich daarvoor door den pape
gaai >geluksnummer8" geven.
Hjj behoefde niet lang te wachten.
Reeds na een kwartier kwam Sandor
Usyagy haastig aanloopen en klom even
eens de donkere trap op.
Daar boven hadden die twee du« een
andere »Rosa Martin" gevonden.
Hempel zon veel hebben willen geven,
als hjj hen had kunnen beluisteren. Maar
daaraan was natnurlpk niet te desken.
Hjj vergenoegde zich dus met hot verdere
af te wachten. Het duurde nauweljjks
een half nnr, of mevrouw von Mont
ferrat kwam do trap af. Haar gelaat
was totaal veranderd. Bleek tot de lip-
Een ander voorschrift strekt, dat de
wet zal zorg dragen, dat de verwaar-
loozing door den gemeenteraad van de
gemeeDte-hnlshonding ophonde.
Aan de beginselen van de openbaarheid
der raadsvergadering en van de onaf
hankelijkheid der leden wordt een plaats
in de Grondwet gegeven.
De voorgestelde wjjziging van art. 161
strekt in hoofdzaak 1. de toelaatbaarheid
•ener spoediger en minder omslachtige
berechting van lichte overtredingen, op
het voorbeeld van de Duitiche »Straf-
befehle", boven twjjfel te verheffen2.
den wetgever vrjj te laten in andere daD
strafzaken de langwjjlige formaliteit der
voorleiing van het vonnis in zpn geheel
te do* n vervallen.
De voordracht van de Tweede Kamer
voor het lidmaatschap van den Hoogen
Raai wenscht de staatscommissie te doen
vervallen, omdat zjj een groote politieke
vergadering daartoe ongeschikt acht en
h«t voorschrift de deur opent voor partjj-
invloeden op de samenstelling van het
hoogste rechtscollege. Aanstelling voor
het leven en regeling der bezoldiging bij
de wet acht de comsaissie voldoende waar
borg voor een onafhankelijkheid van de
regeering.
Nog wordtf voorgesteld de beslissing
omtrent Grondwetsherziening na ontbin
ding der Kamers behoudens 'sKonings
bekrachtiging op te dragen aan de nieuwe
Kamers in vsreonigde vergadering, welke
bjj gewone meerderheid tot aanneming
kan besluiten, mits tenminste 76 leden
zich daarvoor verklaren.
Dit zpn de voornaamste wjjzigingen
door de commissie voorgesteld.
Zooals men weet moest wjjziging van
de artikelen 80, 127 en 143 der Grond
wet, voorzoover die strekt om aan d»D
gewonen wetgever vrpheid te geven bp
de regeling van de kiesbevoegdheid, bui
ten den kring van haar onderzoek bljjven.
De Staatscommissie bestond nit de
heeren W. H. de Beaufort, voorzitter,
E. Fokker, W. H. de Ssvorain Lohman,
J. de Louter, J. Oppenbeim, Rnys de
Beerenbronck, J. J. Willinge, H. J. Ro-
meyn, secretaris.
v
Verschillende leden hebben gebruik
gemaakt van de bevoegdheid van bun
gevoelen in afzonderlijke nota's te doen
blpken.
De heer De Beaufort vindt geen aan
leiding voor een verandering in de wjjze
van benoeming van de leden van den
Hoogen Raad bepleit eene bepaling, dat
in het cellege van Ged. Staten ook per
sonen kunnen worden benoemd die geen
lid zpn van Prov. Staten en zon het niet
wenschelpk achten om voor elke verleo-
ïing van het Nederlandeche onderdaan-
schap eene wet te eischen.
D© heer Fokker ontwikkelt in een
Nota zpn ten aanzien van verschillende
bepalingen nit het hoofdstuk van de Ju
stitie van d« meerderheid afwijkend ge
voelen en verklaart met nar. J. Opp<n-
heim, dat hij toekenning van h^t r^cht
van amendement aan de Eerste K&m'r
hoogst bedenkoljjk zon achten.
Do heer De Louter veBtigtin een Nota
de aandacht op de wenschelijkheid om
bjj een mogelpke herziening der Grondwet
pen, had het een boosaardige sombere
uitdrukking.
Ze ging onmiddellijk naar buis.
Toen haar mooie kamenier een half
uur later naar het nabijgelegen restau
rant ging om het middagmaal te halen,
was haar gezicht rood van het weenen
ei ze hield het hootd diep gebogen.
De roodharige zat weer op zjjn plaats
voor bet venster en keek haar met het
onverschilligste gezicht van de wereld
achterna.
Hempel maakte zich waarljjk boos op
dien gevoelloozen kerel. Toen liet hjj
het hoofd in zjjn hand rusten en dacht
na over hetgeon de dag hem had ge
bracht.
Voor de ontdekking van den moorde
naar of liever de ontdekking zpner mo
tieven. welke tot dusver volkomen raad
selachtige schenen, waien de schjjnbaar
onbeduidendste omstandigheden van groo
te beteekenis.
Hjj wist nn, wie de vrouw was, met
wie Sandor Usyagy betrekkingen onder
hield, welke zoo angstvallig voor de
wereld geheim werdeD gehouden, dat hjj
zich tegenover Mina Behrens voor haar
broer had nitgegeven.Waarom dat, terwjjl
hjj haar toch beminde en met haar dacht
te huwen, zooals duidelpk bleek nit de
woorden, welke Mina bad opgevangen
Het was waar toen was ze nog d«
verloofde van overste von Lindemaier
geweest. Maar later? Plotseling dacht
hjj aai graaf Hegyassy. Er was geen
ook in Hoofdstuk VI»Over den gods
dienst", die wjjzigingen aan te brengen,
welke door de veranderde denkbeelden
en omstandigheden steeds dringender
worden gevorderd. Hjj stelt voor te lezen
Artikel 169. De uitoefening van bur
gerlijke en staatkundige rechten en het
bekleeden van openbare ambten en be
dieningen ,iB on if hankeljjk van eenige
geloofsbelijdenis.
Artikel 170. Alle openbare godsdienst
oefening wordt toegelaten, behoudens de
noodige maatrogelen tot verzekering der
openbare ordo en ruBt.
Artikel 171. De wet regelt de uit-
keering van traktem inten, pensioenen en
andere inkomsten tot dusver door de
onderscheidene godsdienstsge gezindhe
den of hare leeraars genoten, met inacht
neming zoowel van hiBtoriBche rechteu
als van nieuw opgekomen behoeften.
De heer de Savornin Lohman behan
delt die punten die naar zpn oordeel
met het wezen onzer staatsinstellingen
in meer onmiddellijk verband staan, met
name diegene, welke betrekking hebben
op de wjjze van samenstelling der Staten-
Generaal en hohne bevoegdheden. Hp
bestrjjdt sterk invoering eener evenredige
vertegenwoordiging, bepleit het doen ver
vallen van het ontbindingsrecht ten op
zichte van de Eerste Kamer en wenscht
eene wjjziging in dier voege, dat uit
drukkelijk wordt uitgesloten de bevoegd
heid der volksvertegenwoordiging om be
grootingen te verwerpen om redenen
daar buiten gelegen.
De heer Oppenheim ODtraadt de toeken
ning van ©enig recht van amendement
aan de Eerste Kamer.
De nota van don heer Rnys de Beeren-
brouck behandelt de uitlevering van eigen
onderdanenhet initiatief der Staten-
Generaal inzake de erfopvolgingde al
geheel# gelijkstelling van de verkiesbaar
heid der leden van de beide Kamers,
waartegen hij bedenkingen heeftde ver
deeling van het Rijk in kiesdistricten,
welker behoud bjj verdedigt, tegenover
het doen vervallen van elke indeeling bjj
het stelsel van evenredige vertegenwoor
diging, de toepassing van welk stelsel
ook hp verwerpeljjk acht. Verder bestrjjdt
hjj de verkiesbaarheid der vrouw voor
de vertegenwoordigende lichamen, bepleit
hjj een geljjktpdige aftreding van alle
leden van de Tweede Kamer elke zes
jaar, in plaats van elke vier jaar en kan
hjj zich niet vereenigen met de vrijstel
ling van een Kamerlid, dat als Minister
optreedt, van de verplichting zich op
nieuw aan een verkiezing te onderwer
pen, evenmin als met den eisch dat voor
het tot stand komen der Grondwetswij
ziging een meerderheid van 76 leden
noodzakeljjk is. Hp wenscht onveranderd
behoud der bestaande regeling in dit
opzicht.
De heer Willinge meent ook, dat het
recht van amondomont aan d* Eerste
Kamer niet b',boort t" ^orlrrrd
betoogt uitwerfg d -
jför'-ullisg G J --<• r."
bepftlittgL ch dé
Kamer die P
r*cb*swrtge ren
Ho* verslag ie "te
krijgbaar tegen betaR van fö.50
twjjfel aan ook deze wan door de
schoon# vronw betooverd en wilde haar
zpn ouden naam geven. Wist Usyagy
dat Of speelde zo een dubbel spel
Verder stond ontwijfelbaar vast, dat
Helene von Montferrat alle redenen had
om de vermoorde juffrouw von Linde-
maier te haten en te vreeren, nadat deze
kennis had gekregen van haar betrek
king tot Usyagy.
De fragmenten van de correspondentie
tnsschen de twee, welke Hempel ontdekt
had, kregen onder deze omstandigheden
•en nog ernstiger beteekenis.
Ook de gemeene kasdiefstal was maar
al te gemakkelijk te verklaren, als men
dacht aau de financieel# moeilijkheden,
waarin mevrouw von Montferrat ver
keerde. Hier kreeg ze gelegenheid om
zich met één slag van een gehate vjjan-
din te ontdoen en geld, veel geld te
krjjgen. Usyagy, door de hoop van haar
de zjjne te zullen noemen nog bpzonder
aangevuurd, was zeker zonder veel moeite
voor het plan te winnen geweest. Irma's
betrekking tot Robert Frohlich en de
samenkomst van die twee op de tanya
met de hulp van mevrouw von Mont
ferrat, bood toen een onverwacht goede
gelegenheid om het vooraf reeds ont
worpen plan tot uitvoering te brengen.
Als men een beetje meehielp, mo-'sten
alle omstandigheden er toe leiden, dat
men Frohlich als den dader aanwees.
Wordt vr volg dj
