1907 N° 16.
Dinsdag 5 Februari..
94s"' jaargang.
COURANT.
öe uitgave dezer Courant geichiodt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op- feestdagen.
Prgi'per kwartaal, in Goes f 0,73, buiten Goes, franco, jf 1,£5*
Afzonderlijke stommers 5 cent.
Dnzeading van advertentiën véoi» 2 uren op den dagader
uitgave.
Telefoonnummer 22. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ^Gtoesche Courant".
GOESCHE
De prjji der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfdo advertentie wordt de prjja
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hnwelgke- en doodberichten,- en.de daarop betrekking hebbendo
dankbetuigingen worden vac 110 regels 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Directeur-Hoofdredacteur R. G* Rij kens.
De Oorlogsbegrootmg.
Do Eerste Kaïner mag zich over 't al
gemeen niet in die belangstelling van het
publiek vorheugen, die der Tweede Ka
mer ten deel valt. Het is mogeljjk dat
dit komt, doordat zjj niet het recht van
amendement heefc, en eenvoudig heeft
aan te nemen of te verwerpen wat haar
wordt voorgezet; het is ook mogelijk,
dat het komt, omdat de kiezers verder
van haar afstaan, doordat zjj door een
verkiezing met trappen ineen gezet wordt;
maar wat ook de reden zjjn moge, veel be
langstelling wekt baar deen en praten niet.
Een enkele keer is dit andersals zij
een politieke meerderheid heeft, tegen
overgesteld aan die van de Tweede Ka
mer en de minderheid in laastgenoemd"
haar zin ten opzichte van een of ander
wetsontwerp niet hoeft kunnen doordra
ven. Zoo is het nu met de begrooting
van Oorlog.
Men kent den tegenstand die van cle
rical® zjjd© tegen deze begrooting is ge
voerd. En nu, nu die begrooting in de
Eerste Kamer aan de orde staat te komen,
heeft men van bekende zjjde de Kamer
nog eens opgehitst. Hierdoor en door deD
tegenzin, die vele leden uit zich zelf al
tegen deze begrooting hadden, is er een
voorloopig verslag voor den dag gekomen
waarvan o. a. het Vad. getuigt, dat het
de kenmerken draagt van gebrek aan
degelijkheid en gemis aan bezonnenheid.
>Het is niet groot gedachteen samen-
voegsel van kleine vitterijen, vallen op
woorden, caBuistiek en sophismen. Dat is
jammer, zegt het blad, omdat het beden
kelijk is voor het gezag van onzen Senaat,
die toch juist aan gezag veel ploegt t©
hechten. Men moet zulke dingen niet
doen, als men geen hechten grondslag
onder zich weet. En hij was ditmaal al
zeer wankel."
Zoo is het, en de Memorie van antwoord
lezond, ban men zich voorstellen dat do
leden zich wel een weinig beschaamd
moeten go voelen. Collectief schaamt men
zich echter niet zoo licht. De minister
teekent met een enkel gezegde hot karak
ter dat het voorloopig verslag draagt,
zeer juist, als hjj zegt»ik moot beleefd
verzoeken niet tusschen dc regels te
willen lezen, wat niet door mij in de
regels zelf is gezegd." Die uitdrukking
is raak en wekt de herinnering aan zoe
ken van spjjkers op laag water.
Alles is in het werk gesteld door de
clerical© Pers om de Eerste Kamer te
verleideD de begrooting te verwerpen.
En op hot laatste moment komt generaal
Smeding nog eens m9t eene brochure,
gericht aan de Tweede Kamer wel is waar,
doch die met het oog op hot tjjdstip van
haar vors hjjnen, wel mede bedoeld zal
zjjn als oprjjder voor de Eerste. Hg ont
kent in die brochure ten zeerste, dat
zgn schrijven aan de corpscommandanten
omtrent zijn aanvraag om Ontslag een
♦invite zou zgn aan de andere comman
danten om collectief te staken." 't Is
mogeljjk dat de generaal de draagwijdte
van zgn eigen schrijven niet beseft heeft,
maar het resultaat ervan is gebleken in
de houding van jonge luitenants, die
33
FiSmuflOlé.
De hinkende.
Roman door ERICH EBENSTEIN.,
Het werd middag. De vensters aan de
overzjj waren reeds lang gesloten.
Neergelaten stores maakten het onmo
gelijk er door te zien. Nu ging ie kame
nier met het zwarte haar uit en een
kwartier later kwam zo terug met een
spijsmand, zooals de groote restaurants
wel gebruiken om hun klanten het eten
thuis te bezorgen.
Tegen drie uur verliet de generaais-
vrouw met haar dochters het huis. Ds
roodharige keek haar opmerkzaam na,
maar kwam niet van zgn plaats. Later
kwam er een rjjtuig voor het huis en een
oude dame stapte eruit,
>Kent ge die dame zei Streicbsbier
aan Hompel, naast wien hg zat.
Deze gaf een ontkennend antwoord.
Dat is gravin M., dame du palais en
draagster der orde van het Sterrokruis.
Ja, ja, zulke kennissen heeft deze Hon-
gaarsche".
Hempel zweeg.
Een uur later rood de gravin weer
weg. Niets bewoog zich in huis aan den
overkant. Het werd avond, mevrouw von
Montferrat verliet haar woning liet. Re ids
lang was aan de overzg alles donker en
de poort van hot huis werd gesloten.
Nu wendde fleuipel zich tot den eige
naar van den koffiekelder.
>Kan ik hier ook ergens overnachten
vroeg hg. »Ik beu onbekend in Weenen
weigerden een telegram van gelukwensch
aan den nieuw benoemden inspecteur te
zonden.
Overigons zal de minister, als de bro
chure in de Eerste Kamer al ter sprake
mocht komen, er wel op weten te ant
woorden. De Kamer heeft wat gebromd,
maar het zou ons sterk verwonderen als
ook zij niet eindigde, als is het dan ook
met den dood in de ziel, alB Talma in
da Tweede, met vóór te stemmen. Ook
zjj zal te zeer overtuigd zgn, dat de
natie in dezo op de hand van den mi
nister is.
Een verkiezingsmanifest.
De N. R. Ct. maakt melding van een
in Rotterdam verschenen roepstem aan
de mannen-broeders", uitgegaan van het
bestuur der a. r. kiesvereeniging ♦Neder-
land eu Oranje" aldaar. Het blad geeft
de namen van hen, die het meent, dat aan
de samenstelling ervan hebben gewerkt,
aan de algemeen© bewondering van het
publiek prjjs.
Leest men dit fraai stuk, dan zou men
den indruk krjjgen, dat wij reeds midden
in het felst van den verkiezingsstrijd
staan.
Verlies bij de stemmingen voor de
Provinciale Staten zal uitloopen op po
gingen van »de vrijzinnigheid in alle
hare schakeeringen" om wederom op alle
mogeljjke wjjze het Christelijk volksdeel"
te onderdrukken.
Onze vrjjheid zgn we dan voor lange
jaren kwjjt 1
De troon omringd door mannen, die
niet met God in het staatsrecht willen
rekenen
Zie naar het buitenland, naar Frankrijk
met Viviani, den uitdoover van de lichten
des hemelsEn dan de verandering van
het randschrift op de Fransche munt,
waarop »God bescherme Frankrijk" moest
plaats maken voor j>Vrgheid, gelijkheid,
broederschap
Tegen de Revolutie het Evangelie
»Komt dan mannen-broeders, heft met-
ons die leuze aan 1 Wij kiezen mannen,
die tegenover de Revolutie het Evangelie
van onzen Heere Jezus Christus stellen
Een vreemdeling in Jeruzalem zou
daarop verwachten een opwekking om
trouw op don kerkeljjken candidaat te
stemmen. Er komt echter een oproep om
♦op dit ons hoog ernstig en drin
gend woord" naar het informatiebureau
te komen, dat de heeren houden vooi.
ie aanstaande kiezers, en om toch vooral
ook anderen mee te brengen, die ook
kiezer kunnen worden, en ♦onze" be
ginselen zgn toegedaan.
♦Beschaamt ons niet," een waarschu
wing, dat ♦het liberalisme" zoo hard
werkt als het kan. En dan
♦Meldt U ook aan, al hebt ge maar
één uurtje over, om mede te arbeiden
♦En God van den hemel zal het ons
doen gelukken."
Zoo sleuren ze den naam van hun god
weer in hun politiek geknoei en 't komt
geen oogenblik in hen op, hoe ze dien
daardoor besmeuren. En zoo zetten ze.
naar het voorbeeld van hun leider, het
ti
men heeft mg hier een mooi postje in
het vooruitzicht gesteld, mair ik moet
een paar dagen wachten. Ik zou niet
graag ver weg gam, want ik ben bang
dan te verdwalen."
Streichsbier wist dadeljjk raad.
♦Als ge het goedkoop wilt hebben,
blijf dan bjj mij. Ik heb boven een bed
leeg staan, dat kunt ge gebruiker. An
ders wordt ge toch maar afgezet.
Niets was Hempel aangenamer dan dit
aanbod.
Streichsbier braoht hem naar de eerste
verdieping en wees hem een klein ka
mertje zonder steokplaats, waar onder
allerlei rommel ook een bed stond.
♦Mooi is het jnist niet, maar zindeljjk
en goedkoop," zei hg.
Hempel knikte tevreden.
♦Dat is de hoofdzaak voor een armen
drommel als ik," zei hg lachend.
De vensters zagen op de straat uit.
Het was een zachte winternacht zonder
vorst en sneeuw.
Hempel liep ongeveer een uur in het
kamertje op en neer, daar hg den slaap
niet kon vinden. Toen hoorde hg hoe
Streichsbier het lokaal sloot en de trap
opkwam. Bediende en kok sliepen bljjk-
baar beneden. Nu werd het stil in huis
Hempel ging naar het venster. De
maan goot een helder licht over de
straat en hulde het tegenoverliggende
huis in een spookachtig wit. Op den
boek eener zjjBtraat stond een don
kere gedaante in de schaduw. Toen
Silas scherper toekeek, herkende hjj in
hem den roodharige.
♦Wilde die daar den gonschen nacht
op de wacht staan En met welk doel
eene deel van het volk weer tegen hot
andere op, tot nadeel van de eenheid
der natie.
Polemiek.
De snuggere geest, die de Zeeuw redi
geert, is tot de ontdekking gekomen, dat
ons blad in schijn neutraal is. Hoe lang
hg ons voor neutraal heeft gehouden,
weten wij niet, maar 't is nog niet zoo
heel lang geleden, dot bij iprak van de
vrgzinnig-democratischo Goesche Courant
Alsof wij ooit voor neutraal hebben wil
len doorgaanDe eerste de beste lezer
van de Zeeuw ion de redactie van dat
blad op dit punt kunnen voorlichten en
het omgekeerde moest toch het geval zgn.
Wil men een prachtig staaltje van
polemiek voeren van dit kuiperiaansche
blad Zjj beantwoordt onze opmerking
aan haar adres in ons vorig nummer met
«en invite aan haar le.zeri om het abon
nement op ons blad op te zeggeD.
En in dezelfde kolom zegt deze redactie
met vroom oogenverdraaien ♦Zjjt altijd
voorzichtig heiligt den strjjd 1"
O, buichelarg 1
GOES, 4 Febr. 1907.
Bg Kon. besluit van 19 Jan. is
benoemd tot gezworene van de ♦Breeds
Watering bewesten Ierseke" de heer I.
D. Fransen van de Potte, te Goes.
In de Zaterdagavond j.l. gehouden
Bestuursvergadering der Vereeniging Ijs
vermaak alhier werd rekening sn ver-
antweording gedaan van het op 28 Januari
j. 1. gehouden feest voor de arme kin
deren. Daaruit bleek dat door 220 kin
deren was deelgenomen, waarvan 73
meisjes.
De uitgaven bedroegen f274,33 vei-
deeld als volgtaan brood bjj 28 bakkers
f24,80 aan rjjst bjj 13 winkeliers f9,93
aan bruine boonen bg 7 winkeliers f10,80
aan worst en spek bij 15 slagers f79,80
aan steenkolen bjj 4 leveranciers f3,325
aan manufacturen bjj 9 manufacturers
f 42,125 benevens 1 paar klompen en
f 103,30 aan diverse uitgaven waarvan
f35 aan Euphonia voor de muziek. De
ontvangsten bij de inzameling bjj de bur-
gerjj bedroegen f 164,725 waarbjj gevoegd
het nog aanwezig kassaldo f21,93 maakt
f 186,655 zoodat er dus een tekort was
van f87,575 welk tekort werd besloteD
te dekken door de kas der Vereeniging.
De Directeur-generaal ran den land
bouw brengt in de Stct. no. 29 ter eige
ns eene kennis, dat op 18 Maart van rjjki-
wege in de gemeenteljjke slachthuizen
t« Leiden, Amsterdam «n Roermond cur
sussen in vee- en vleeschkeuriDg geopend
zullen worden.
Het doel van het aan die cursussen te
geven onderwijs is aan niet-veeartseoij-
kundigen de noodige kennis te verstrek
ken om als hulpkeurmeester bjj een Rjjks-
of gemeentelijk en vee- en vleeschkeurings-
dien8t werkzaam te kunnen zgn. Men zie
bjj zonderheden in de Stct.
Hoedekenskeirkea Vrijdagmiddag
Weer begon hjj onrustig over dezen
man na te denken en zgn instinct zei
bem, dat tusschen den persoon met het
roode haar en de Hongaarsche een be
trekking moest beBtaan, welke hg nog
niet bégreep.
Eerst tegen middernacht verdween de
gedaante ginds op den hoek en daar ze
zich ook later nergens anders meer ver
toonde, ging ook Hempel eindelijk te bed
•n sliep weldra iD.
XVII.
Toen Silas den volgenden morgen ont
waakte, was het reeds helder dag en hij
merkte eenigszins verdrietig op, dat het
reeds na achten waB. Haastig kleedde hij
zich en snelde naar beneden naar de ge
lagkamer. Zgn eerste blik gold de beide
plaatsen voor do vensters. Ze waren beide
leeg. Eenige arbeiders zaten in het lokaal
en dronken koffie. De roodharige was niet
onder hen.
♦Gelukkig", dacht Hempel. ♦Hjj heelt
zich verslapen, evenals ik of ik heb
hem heelemaal verkeerd beschouwd en
hjj boemelde hier maar wat rond om den
tjjd te verdrjjveD. Misschien was het hem
alleen te doon geweest om het warme
vertrek."
Op hetzelfde oogenblik, dat bjj dit
dacht, schrikte hij ook reeds hêvig.
Aan den overkant in do gang van het
huis stond de roodharige en, naast hem,
de kamenier van mevrouw von Montferrat.
Ze waren in een druk en naar het scheen
feeder gesprek gewikkeld. Zou het vrijerij
zgn? Het leek er wel naar. Hij hield
ha-ir hand vast ®n trachtte haar op zachten
toon tot iets te bewegen. Het meisje
l.l.,3Vi ure, vergaderde de Raad dezer
gemeente. Afwezig dhr. C. de Ruiter met
kennisgeving.
De voorzitter opent de vergadering en
heet do leden welkom in deze eerste zit
ting in het jear 1907, spreekt daarbij
deu wenBch uit, dat ook dit jaar do leden
van den raad de belangen van de ge
meente zullen helpen bevorderen, m9t dec
zelfden lust en jj ver, als dit voorheen het
geval was. Daarna werden de notulen
van het verhandelde in de voorgaande
vergadering voorgelezen en goedgekeurd,
Mededeeling wordt gedaan, dat door
Ged. Staten is goedgekeurd het besluit
genomen in do voorgaande raadzitting
tot wijziging en tot beschikking post en
en onvoorziene uitgaven, begrooting 1907.
Overgelegd wordt het verslag bedoeld
in art. 52 der woningwet.
Van B. de Jonge, gemeente-veldwach
ter, is een dankbetuiging ingekomen, voor
de hom verleende gratificatie bij zgn
25-jarig ambtsjubileum dit wordt voor
kennisgeving aangenomen.
Daarop wordt door B. en W. voorge
steld© af- en overschrgving begrooting
1906 in zgn geheel goedgekeurd.
Het kohier hondenbelasting wordt
daarop vastgesteld tot een bedrag van
f 118, verdeeld over 60 aanslagen.
Aan de orde is, do opmaking van het
kohier hoofdelijkan omslag dienst 1907.
De zitting gaat over in een met ge
sloten deuren.
De vergadering, weder openbaar ge
worden zjjnde, wordt dit kohier met
algemeene stemmen vastgesteld, zooals
in besloten zitting is opgemaakt.
Bjj de gewone rondvraag door den
voorzitter vraagt dhr. J. van der Linde
inlichtingen naar aanleiding van een door
hem gelezen bericht, in een der pro
vinciale bladen, inzake een ades aan
Ged. St. om verhooging van jaarwedden,
van burgemeesters, secretarissen en ge
meente-ontvangers. Spreker zou gaarne
van den voorzitter vernemen wie bjj een
©ventueele verhoogiDg van de tractemen-
ten dier titularissen, de lasten daarvan
zou moeten dragen.
De voorzitter zegt, dat ofschoon nog
niets officieels te dier zake bjj het ge
meente-bestuur is ingekomen, hem bekend
is, dat een adres in dien geest aan God.
St. is gepresenteerdspr. zou wenschen
voorloopig een afwachtende houding aan
te nemen, daar, mochten Ged. St. het
gevoelen, uitgedrukt j, in het bedoeld
adres deelen, toch altijd nog het ge
voelen van den raad moet worden in
gewonnen en men dan dus de gelegen
heid heeft over dit punt van gedachte
te wisselen. Overigens is spreker van
oordeel, dat, mochten die bezoldigingen
verhoogd worden, het rjjk 1/4 daarin zal
bjjdragen.
Dhr. W. 0. Groenewoge, het woord
hierover verkregen hebbende, zegt, dat
hjj een afschrift van het rekwest met
memorie van toelichting in zgn geheel
heeft gelezen. Spreker had liever gezieD,
dat alvorens een dergeljjk rekwest naar
Ged. St. ware opgezonden, eerst de ge
voelens van de gemeente-besturen hier
scbeen te aarzelen.
Plotseling vatte hij haar onder de kin,
drukte haar hoofd achterover en drukte
haar snel een kus op den mond. Ze
dAnsde verschrikt achteruit, want juist
kwam een slagersknecht de gang in.
De roodharige ging een pas achteruit.
Nu eerst zag Hempel, dat hg een
briet in de hand hield, toen de knecht
de trap w&9 opgegaan, naderde het meisje
nogmaals den jongen man en wilde hem
den brief uit den hand nemen, welken
bjj echter lachend in den zak schoof,
waarop de sehoone een zeer onthutst
gezicht zette.
Een reeks vrachtwagens, die juist door
de straat kwamen beletten Hempel meer
te zien. Eenige minuten later betrad
de roodharige fluitend het lokaal, ging
op zijd plaats voor het venster zitten en
bestelde zich een kop koffie.
Hempel beschouwde hem ter sluiks
met critiBche blikken.
♦Een jaloersch minnaar vroeg hij
zich af- Maar even daarna schndde hg
weer het hoofd. ♦Neen. Daarvoor ziet
hjj er veel te onverschillig uit. De liefde
scbjjnt in «lk geval maar bjjzaak. Zeker
is alleen maar, dat hg niets te doen
heeft, want anders kon hg hier niet zoo
dagen achtereen omluieren".
Intus8chen dronk de roodharige zjjn
koffie, betaalde en verliet bet lokaal weer.
Hompel zag, hoe hjj met haastige schre
den naar de stad ging.
In het tegenoverliggende huis herbal
den zich de gebeurtenissen van den vori-
gen dag. De vensters van de eerste
verdieping werden geopend, het knappe
meisje met het zwarte haar ©deed" de
omtrent waren ingewonnen. Zooals het
nu verzonden is, kan hij zich, tenminste,
wat deze gemeente betreft, in geenen
deele met den inhoud daarvan vereeni
gen en wol omdat volgens zijne meening,
daarin alsnog een categorie had dienen
te worden opgenomen, namentlgk voor
buiten de gemeente woonachtige titula
rissen. Spreker verklaart zich er voor
stander van, dat burgemeesters, secreta
rissen en ontvangers in die gemeente
wonen, waar zjj een zoo belangrijke
betrekking vervullen hjj bad dan ook
gaarne gezien, dat zjj, die buiten de ge
meenten zouden wonen, minder zouden
genieten, als zij die in de gemeente,
hun verbljjf houden. Daar niemand over
dit onderwerp het woord meer verlangt,
worden do disenssie's hierover gesloten.
Nadat dhr. A. Walraven nog heeft
voorgesteld een nieuw scherm voor de
kachel in de raadskamer te koopen, welk
voorstel wordt goedgekeurd, wordt de ver
gadering gesloten.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMEK.
Vrijdag heeft de heer Schaper den
minister van Landbouw gevraagd of Z.Exc.
de verzekering kon geven, dat in zake
de toepassing der Ongevallenwet 1901
de practijken van bjj particuliore risico-
banken aangesloten werkgevers, bestaande
in het kunstmatig en opzettelijk neer
drukken van het getal aangegeven be
drijfsongevallen, gesignaleerd in het ver
slag omtrent den staat der Rijksverzeke
ringsbank over 1905, en tegenover welke
practjjken het bestuur der Rijksverzeke
ringsbank zich verplicht achtte stelling
te nemon door contróle-maatregelen en
zoo noodig door het bevorderen van
strafvervolgingen, thans met vrucht wor
den tegengegaan.
De Minister kon tot zgn leedwezen op
de vraag, zooals die gesteld is, geen
volmondig toestemmend antwoord geven.
Wel kon bjj verzekeren, dat het Bestuur
der Rijksverzekeringsbank doet wat in
zgn vermogen is om te bevorderen, dat
de werkgevers, die eigen risico dragen
of het hebben overgedragen aan eon par
ticuliere bank, hun verplichting tot het
doen van aangifte behoorljjk nakomen,
altijd met dien verstande, dat die ver
plichting zich niet uitstrekt tot elk on-
boteekenend ongeval als een schram, krab
of ontvelling, waarbjj ge6n verdere ge
neeskundige hulp vereischt is.
Maar dat dit misbruik thans met vrucht
wordt tegengegaan, kan thans niet vol
mondig worden verzekerd. Afgewacht
moet daartoe worden de werking der
contróle-maatregelen en de strafvervol
gingen, die het bestuur, der Rgksver-
zekeringbank blijkens zgn verslag zich
verplicht acht in te stellen. Aan het
instelleu vau een strafvervolging staat
overigenB vaak in den weg dat het wet
tig bewijs van schuld aan de overtreding
niet kan worden geleverd.
Een tweede vraag van den heer Schaper
ol de minister mee kon deelen of in den
kamers en mevrouw von Montferrat voer
de de duiven. Hempel zuchtte van ver
veling.
Waarop wachtte hg toch eigenlgk
Het leek er immers volstrekt niet
naar, dat hier nog iots bjjzonders zou
gebeuren.
Plotseling sprong Silas van zgn stoel
op en greep zjjn hoed van den spijker.
Uit het tegenoverliggende huis was
mevrouw von Montferrat naar buiten
gekomen. Ze droeg een elegant wandel-
costuum, zacht grjjB met zwart pelswerk
waarbjj het sehoone gelaat schitterend
blank afstak.
Ook zij ging in de richtiDg naar de
stad. Langzaam liep ze de Reisnerstrasso
door tot aan de Hooimarkt, toen draaide
ze links af naar de Karlsplatz en slenterde
over de Naschmarkt naar het gebouw
van de Seze9sion.
Hempel op behoorljjken afstand achter
haar aan.
De Sezession had eenige weken geleden
haar Kersttentoonst"lling geopend en het
bezoek was nog altjjd vrjj druk.
Helene von Montferrat scheen bljjkbaar
uit te zgn gegaan met de bedoeling om
de tentoonstelling te bezichtigen, want
ze aarzelde geen oogenblik, maar slapte
vlug de trap op, kocht in de vestibule
een kaartje en trad binnoD.
Hempel was haar zonder zich te beden
ken gevolgd en kwam eerst door den
verbaasden blik van den kassier tot de
bewustheid, dat hij in zijn arbeidersge
waad een tameljjk zöndcrPng figuur
maakte tusschen al de voorname dames
en heeren om hem heen.
Wordt vervolgij