1907 N'. 14.
Donderdag 31 Januari.
34""' jaargauu.
De hinkende.
GOESCHE
Oa uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwtfitaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco, f 93S5.
Afzonder.'gke nommers 5 cent»
Inzending van asSvePients&n jöop 2 op den dag tier
nitgavci
(01K t\ï.
D» prjj» dor gewone advertentiBn is Tan 1-5 regels 50 cent, eiken regel meor 10 et.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt do prijs
slechts tweemaal berekend,
fteboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—16 rogels 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Gtoesche Courant". - Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Boeren bedrog.
Een buitengewone algemeen® vergade
ring der Coöperatieve Centrale Raiffeisen-
Bank" heeft den twaalfden dezer met 160
stemmen tegen 76 een besluit genomen,
waarbg het neutraal karakter dor Bank
werd uitgesproken. Dit was niet naar den
zin van den voorzitter van den ♦Chris-
telgken Nederlandschen Boerenbond".
Deze, de heer de van der Schueren, wil
hiertegen ageeren en heeft tegen den 8en
Februari een vergadering opgeroepen vat.
Boerenleenbanken. Echter niet alle hp
wenscht, volgens zgn oproepingsbrief,
alleen die te hebben, ♦welke het christe
lijk beginsel wenschen hoog te houden
en hot met mjj eens zgn, dat de chris
telijke boerenbonders zelfstandig behoo-
ren te big ven, opdat niet, zooals thans
het getal kan zjjn, ons goed dienstbaar
worde gesteld voor coöperatieve vereoni-
gingen, welke niet werkzaam zijn in od-
zen geoBt, wellicht liefst onze christelij
ke vereenigingen zonden willen omzetten
in neutrale ondingen".
Er komen merkwaardige stukjes voor
in dezen oproepingsbriefer staat o. a.
♦Wanneer de christelijke godsdienst en
daarmede Gods gebod>gg zult niet
stelen" is weggecijferd, dan is de vrees
gewettigd, de mogeljjkheid denkbaar, dat
te avond of morgen een kassier met niet-
christeljjke princiepen met de kas er van
door gaat, zonder eenigen omslag.
immers wat aan niemand toebehoort is
algemeen goed; heden neemt 't Jan,
morgen Piet, enz."
Kan men het zich ploertiger denken
♦Het schgnt wel, zegt Land en Volk
dan ook, alsof men buiten den schrjjver
•n zjjn geloofsgenooten niet anders dan
een dievenbende aantreft in het vrjje
Nederland. Een penningmeester zonder
kerkeljjke keur kan er elk oogenblik met
de kas vandoor gaao. Met die keur zgn
de boeren daartegen beveiligd."
Zeker, er is natuurljjk nooit door een
clericaal kassier fraude gepleegd op finan-
tieel gebied.
Zoo'n ♦chri€tel|jke" snuiter, die boven
aangehaalde verdachtmaking onder een
weinig ontwikkeld publiek slingert, is
vandaag of morgen, wanneer het in zjjn
kraam te pas komt, in staat te zeggen,
dat in alle niet christelijke kruideniers
affaires gift wordt gemengd, ten einde
christenen naar de andere wereld te hel
pen. Wat geeft, zal hjj zoggen, zoo'n
paganist om het gebod »gjj zult niet
doodslaan".
Znlke dingen, als op de oproep van
dezen v. d. Schueren lezend, kan men
toch niet genoeg dankbaar zjjn, dat het
Kuyper-regime heeft uitgediend. Want
door dit regime, het hoogst-onwaar schei
den van de natie in een zoogenaamd
christeljjk deel en anderen, komen fana
tici als deze voorzitter van eon Boeren
bond er toe, dergelijke ophitsend-? en
beleedigende uitdrukkingen in een op
roepingsbrief te zetten.
GOES, 30 Jan. 1907.
Van wege de anti.-rov. propaganda-
club Goes, trad gisterenavond voor oen
vrij talrjjk publiek in de ♦Prins van
32
FSÏÏILLEÏ02L
Roman door ERICH JEBEN8TEIN.
>Een mooie meening", mompelde Silas
tusschen de tanden.
♦Ook zei ze, dat het onzin was de zaak
aan een detective op te dragen. Werke
lijk helpen kon niemand, dan een, die
met zgn gansche hart aan de onschuld
van meneer Robert geloofde en de zaak
tot zjjn eigen maakte uit overtuiging en
niet om voordeel. En dat wilde zjj, me
vrouw von Montferrat, doen. Sedert
zjjn ze één hart en één ziel. Mevrouw
von Montferrat zegt, dat het de hoofd
zaak is uit te visschen met wien meneer
Robert in gezelschap was. Eergisteren
vertelde ze mjjn meesteres, dat ze te
weten was gekomen, dat hg een minnarjj
had met een arm meisje op het eiland
Brione bjj Pola".
Hempel sprong op.
♦Dat zei mevrouw von Montferrat".
♦Ja. Mjjn meesteres wilde daarop da-
deljjk naar Pola reizen, maar mevrouw
von Montferrat oordeelde, dat dit nog den
tjjd had en men eerst nadere inlichtin
gen moest inwinnen. Veel belangrijker
was het uw werkzaamheden te beletten,
meneer Hempel, daar u nog maar meer
verwarring in de zaak bracht door het
volgen van een valsch spoor".
Silas floot zachtjes. Zjjn oogen schitter
Oranje" alhier als spreker op dhr. H.
do Wilde van 's Gravenhage, met het on
derwerp »De oude strjjd". Er werd niets
nieuws over verkondigd, evenmin doo)
den sociaal-democraat uit Ierseke, die
met spr. in debat kwam. Aan het slot
werd gecollecteerd voor de stakers tc
In een Dinsdagavond gehouden ver
gadering van de Kamer van Koophandel
en labrieken te Vlissingen werd mede
deeling gedaan van pogingen die zjjr:
aangewend om, in het belang der bad
plaats, te verkrjjgen dat in de zomer
maanden, tweemaal 's weeks, des Woens
dags en dos Zondag, des avonds om tien
uur of half elf nog een trein te laten
loopen.
Goedgevonden werd aan de maatschap
pij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen
het verzoek te richten, voorloopig der
gel jjke treinen in te leggen tot Goes.
Mocht bljjken dat het vervoer beteeke-
nend was, dan zou kunnen gevraagd
worden de trein nog verder te laten
door gaan.
Waarde. In de Maandag j.l. gehouden
vergadering van het bestuur en ingelan
den van het waterschap Waarde, waren
aanwezig 16 ingelanden uitbrengende 18
stemmen.
Op verzoek van B. Nieuwenkujjze c.b.
te Kruiningen, werd besloten 100 M. on
derberm en opril, leidende van da hofstede
van B. Nieuwenhujjz# noordwaarts naar
den grindweg op den djjk tusschen de
polders Nieuwland# c. a. en Waard# te
verharden.
Vervolgens kwam in behandeling het
voorstel van gedeputeerde staten tot wij
ziging van het algemeen reglement voor
de polders of waterschappen in Zeeland.
Door den heer Dekker wordt naar
aanleiding van dit voorstel o.m. te kenneD
gegeven, dat ook hjj het zeer bezwarend
zou vinden de binnendijken eerstvolgend
op de zeedijken in den voorgestelden zin
opnieuw zeewerend te maken, te meer
nu gedeputeerde staten reeds de bevoegd
heid hebben te gelasten, dat alle zeedij
ken in goeden staat worden gebracht en
gehouden. Hjj acht het overbodig en te
drukkend om aan de opvolgende binnen
dijken eveneens groote uitgaven ten koste
te leggen, nu bovendien bij deü storm
vloed van 12 Maart j.l. in Zuid-Beveland
geen enkele binnenpolder is geïnuun-
deerd.
Daarentegen vindt hjj het geen bezwaar
dat voorgeschreven wordt, dat bjj nieuwe
indjjking de zeedjjk, die dan eerste bin-
nendjjk wordt, zeewerend wordt gehou
den en dat daarop voortdurend wordt
toegezien.
De vergadering besluit in dien geesi
gedeputeerde staten te antwoorden.
Daarna wordt met algemeene stemmen
besloten den zeedjjk ter lengte van
4147 M. te verhoogen tot 6 M. boveD
N. A. P. en nog over een lengte vat
100 M. langs de buitenkruinljjn te maker
een muur van cement grint beton, gewa
pend met metaalgaas, systeem de Muralt,
tot een hoogte van 6 M. boven N. A. P.
Wissenkerke. Door de vergadering
den plotseling van jeugdig vuur. In diep
gepeins verzonkeD, liep hjj eenige malei
in de kamer op en neer. Toen bleef hi
voor Louise staan en zag haar onder
zoekend aan.
♦Ge schjjnt geen bjjzonder gunstige
meening van mevrouw von Montferrat
te hebben vroeg hjj.
De oude dienstbode keek vrjjmoedig
naar hem op.
♦Neen," zei ze zonder omwegen.
♦Steunt dit wantrouwen op feiten, of
is het maar zoo'n meening
♦Beide."
♦Welke feiten?"
Louise stond een oogenblik besluite
loos. Maar toen begon ze
♦U zult het misschien praatjes noemen,
maar ik weet, dat Tina nooit liegt. Tint
moet u weten is de huishoudster van de
vermoorde juffrouw Lindemaier en mjjn
vriendin. Zjj is, even als ik, al heel lang
in de familie. Jegens mevrouw von Mont
ferrat koestert ze sedert lang een zeer
gegrond wantrouwen. Het is," zoo ver
telde Louisse verder aan meneer Hempel,
het is leeds eenige maanden geleden,
toen vertelde Tina mjj heel in vertrou
wen, dat mevrouw von Montferrat haar
meesteres om twintigduizend gulden had
gevraagd, welke ze dringend noodig had.
Juffrouw Hermine weigerde. Sedert bleef
er eenige spanning tusschen de beide
dames bestaan. Noeh de majoor noc'a
mijn meesteres wisten iets van do zaak.
Tina hoorde het toevallig, omdat ze in een
aangrenzend vertrek de wasch herstelde
van ingelanden van den Cal. Vlietepolder
zjjn heden voorgedragen in de vacature
als gezworen van deD polder, wegens
overigden van dhr. J. van Leeuwen, de
heer A. W. Geluk Jr.in de vacature
van dgkraadslid, mede wegens voormeld
overigden, de hoer Adr. Israël en in do
vacature van dgkraadslid, wegen optre
den als djjb8bestuur8lid van dhr. W. de
Looff, de heer Joh. van der Maas. Tevens
werd besloten bezwaar te maken tegen
de door Ged. Staten voorgestelde wijzi-
ging van het polderreglement. Alles met
algemeene stemmen.
De correspondent der N. R. Ct. te
Batavia seinde gisteren
♦Ernstige rustverstoring te Baroeng,
in de afdeeling Berbek (residentie Kodiri
op Java).
De regent is gevlucht, de wedono ver
moord, de assistent-resident en controleur
gewond.
Er zjjn 300 oproerigen.
Luitenant Hardonberg is er met een
compagnie met een extra-trein van Soe-
rabaja heen.
De oorzaak van het oproertje is geest-
drjjverjj. Een goeroe met 50 volgelingen
zjjn de aanstichters. De bevolking i3
meerendoels passief.
In een later telegram meldt de cor
respondent van de N. R. Ct. nog, dat de
heer Henny, asaistent-resident van Ber
bek, zwaar gewond werd.
Rechtzaken.
Allerzielen. De rechtbank te Alk
maar, uitspraak doende in de zaak contra
B., H. en L., allen te Alkmaar, die
vorige week hebben terecht gestaan wegens
overtreding van art. 349bis van het Wet
boek van Strafrecht, (inbreuk maken op
het auteursrecht) achtte het, aan beklaag
den ten laste gelegde wettig en overtui
genk bewezen, en veroordeelde hen ieder
tot betaling van een geldboete van f 10.
bij niet voldoening hiervan te vervanger'
door een hechtenis van 10 dagen.
Buitenland.
Wat men zegt.
Den 6den Februari zullen we weten
hoe de nieuwe Rijksdag zal zjjn samen
gesteld. Den 5den hebben n.l. de laatste
herstemmingen plaats en intusschen
korten de verschillende partjjen zich den
tjjd met het geven van allerlei beschou
wingen over de reeds verkregen resul
taten.
De liboralen zjjn natuurljjk zeer ver
heugd over de voor heD gunstige resul
taten. Zjj verwachten een flinke winst
aan zetels.
Do bladen der Roomsch-Katholieko
partij' (het; centrum) wijzen erop, dat de
zaken voor de regeering nog niet zoo
heel gunstig staan. Eon groote meerder
heid zal de regeering in geen geval ver
krijgen en het centrum legt er den na
druk op dat er altjjd nog kans bestaat,
dat het bjj slot van rekening nog eenige
en mevrouw von Montferrat tamelijk
luide sprak. Sedert koesterden wjj beiden
wantrouwen tegen deze dame."
♦Nu, het kan ook den rjjkste over
komen, dat hg eens in verlegenheid ge
raakt," zei Hempel.
♦Zeker. Maar mevrouw vo* Montferrat
is heelemaal niet rijk, ofschoon ze zich
wel zoo voordoet."
Hoe kunt ge dat beweren
♦Ze spreekt zooveel van haar groot
vermogen en van haar reusachtige be
zitting Yoros-Bankacz en toch kan deze
niet veel waard zjjn. Tina heeft toevallig
een neef in Alfold. Dezen schreef zjj
eens en vroeg hem naar het landgoed en
bjj antwoordde, dat daar, waar het land
goed moest liggen, niets te zien was dan
zandheuvels."
♦Ah, dat is interressant."
♦Ja. En half in het zand begraven
stonden de ruïnen van een oud kasteel,
dat eens Voros-Bankacz heeft geheeten.
Thans wonen daar niets anders dan Zi
geuners. Wjj wilden geen ergernis wek-
keD, daarom zwegen we. Maar u ziet zelf
wel, meneer Hempel, dat deze vrouw het
met de waarheid niet zoo nauw neemt."
Het schjjnt inderdaad zoo."
Maar dat is nog niet alles," vervolgde
Louisse op ernstigen toon. ♦Haar kame
nier Aranba, een Hongaarsche en anders
een zeer fatsoenlijk meisje, was enkele
malen met brieven van haar meesteres
in de villa Cyrus. Zjj beweert, dat ze in
maanden geen cent loon heeft ont
vangen en dat haar meesteres reeds dik
zetels zal winnen. 4
Het meest echter wordt zoowel in het
binnen- als buitenland, besproken de ne
derlaag der sociaal-democraten. Do Vor-
wartSyhet voornaamst» orgaan der Duitsche
sociaal-democraten, begon dadeljjk na bet
bekend worden van den uitslag der ver
kiezingen eeD artikel met de verklaring,
dat haar partjj niet veel gewonnen heeft.
Dat was wel een weinig te zacht ge
sproken over de groot# nederlaag.
De Fransche sociaal-democratische
partjj-per8 toont zich zeer teleurgesteld
over de nederlaag van haar Duitsche
partjjgenooten.
Ons Nederlandsch hoofdorgaan der
sociaal-democraten, het Volkschreef
♦Het ware dwaasheid te willen ont
kennen dat de uitslag der Duitsche vei-
kiezingen een nederlaag voor de sociaal
democratie vormt. Het is den burgerljjken
partg en gelukt groote nieuwe kiezers
massa's te mobiliseeren en wat erger
is het is hun gelukt onze partg te
verhinderen voort te gaan op den weg
dien zg nu sinds 1881 onophoudelgk be
wandelde, den weg der overwinningen.
Slechts bg één verkiezing werden door
ons meer mandaten verloren dan gewon
nen, dat was in 1887, doch dat ging ge
paard met een Btgging van het stemmen-
cgfer van 50 pet., zóódat die nederlaag
een der mooiste overwinningen was.
Thans echter niets daarvan. In som
mige snel aangroeiende districten, in
Westfalen, Berlgn en Hamburg, zgn bu-
langrgke stemmenvermeerderingen op te
teekenen, maar b.v. in Saksen, geheel
genomen, hebben wij 29.000 stemmen
verloren. Daar gingen wjj in alle distric
ten, op 2 na, achteruit, terwijl de bur-
gerpartgen in alle districten stegen.
Het is altjjd moeilijk en gevaarlyk om
te voorspellen, vooral op een afstand.
Maar vermoed hebben wg dezen uitslag
wel. Dat de Duitsche sociaal-demckr&tie
sinds 1903 veel van hare werfkracht had
verloren, was al herhoaldeljjk gebleken.
M n heeft sinds 1903 te veel overwin
ningen op elkaar behaald.
Hier doelt Het Volk op den stryd, die
heftig gewoed heeft in de Duitsche so
ciaal-democratische partg.
Verder schrgfc het blad nog
♦Na de opleving van het liberalisme
in Engeland, in België, in Nederland,
feitelgk overal, zou het in Duitschland
nu plotseling vernietigd worden Uit
't geen wg voor de verkiezingen schre
ven bleek wel, ofschoon wg ons van elke
voorspelling speenden, het tegendeel. En
wg hebben geen oogenblik getwgfeld of
de regeering joeg juist tbans den Ryks-
dag naar hnis, omdat de partgdag te
Mannheim verschillende kenteekenen ver
toonde van een oplossing der krisis waarin
onze partg verkeerde, althans van een
wil tot oplossing.
Het gzor te smeden terwgl het nog
heet was, dat heeft Von Bülow in dezen
verstaan."
Toch bljjft Het Volk nog vol hoop
voor de toekomst.
Hoe de sociaal-democraten het echter
ook trachten go*d te praten, de verkie
zingen hebben bowezen, dat zij al wat ver
loren hebben van het vertrouwen, dat een
deel van het Duitsche volk in hen stelde.
wijls zeer in het nauw heeft gezete»
wegens haar vele schulden. Wat mg ech
ter het meest ergerde, was, dat ze ons
vertelde, dat mevr. von Montferrat de
zusters van haar verloofde niet kon uit
staan en zeer hatelgke aanmerkingen op
haar maakte. Dat was nog ten tgde van
de verloving. Waarom nu op eens deze
intieme vriendschap, nu de verlovin in-
tusschen is afgebroken Ik laat het mjj
nu eenmaal niet uit het hoofd praten
daarvoor heeft die mevrouw von Mont
ferrat een geheime reden en een goede
zal het wel niet zgn."
Silas scheen de laatste woorden niet
meer te hooren.
In diep gepeins verzonken stond hjj
bg het venster en staarde naar buiten.
Eindelgk keerde hg zich om.
♦Ik dank u voor uw mededeelingen.
Misschien zullen ze mg van nut zgn.
Intusschen spreekt het wel van zelf, dat
ge aan niemand iets vertelt van het be
zoek, hetwelk ge hier hebt gebracht."
Natuurlgk, meneer Hempel."
Nauwelgks had Louisse het vertrek
verlaten, of Silas Hempel begon een bui
tengewone bedrgvigheid te ontwikkelen.
Kasten en laden werden opengetrokken
en de allerzonderlingste dingen voor den
dag gehaald potjes met blanketsel, oude
kleeren. pruiken van verschillende vorm
en kleur. En ten slotte een reistasch.
waarin Silas haastig eenig linnengoed
stopte.
Daarop zond hg Kata met een bood
schap weg, die haar minstens een uur van
Ingezonden Stukken.
(Ruiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Mgnheer de Redacteur
Mag ik voor onderstaande een plaatsje
in uw veel gelezen blad
In uw blad van 29 Januari j.l., komt
een verbetering voor, gegeven door
het bestuur dor werkliedenvereeniging
♦Eigen Hulp", betreffende het bericht
voorkomend© in uw blad van 24 Januari jl.
Om nu den loop der jaarvergadering,
waarvan het bewuste bericht is gegeveD,
in zgn geheel te bespreken, zou mg te
ver voereD, en zal ik mg dus slechts
bepalen tot eenige bemerkingen.
Dat er naar aanleiding van de te geven
soirée met een kleine vertering geen dis
cussie ontstond, is geheel onjuist. Met
het oog op het slechts éénjarig bestaan
der reservekas, heb ik persoonlgk heftig
gediscussieerd, omdat, na aanneming van
punt 10 van de agenda, de reservekas
voor 2/3 zou leeggeplunderd worden.
Evenwel ben ik het volkomen eens
met het bestuur, waar het neerschrgft,
dat niet 2J3> maar het geheele bestuur
de reservekas voor {fretjes beschouwt.
Of nu dóór die pretjes de zedelgke en
verstandelgke ontwikkeling der leden
wordt bevorderd, laat ik aan meer in
tellectueel^ over. Het bestuur heeft
immers, volgens eigen bewering, te be
schikken over 1/3 der aanwezige reserve-
gelden maar hier zou ik bescheiden de
vraag willen stellenwanneer eindigt
die derde Immers wannoer de reserve
kas bijna is uitgeput 1 valt er voor een
olgemeeno vergadering niet veel meer te
beschikken.
Dat het bestuur wéér niets zou gezegd
hebben, *als de man niet te ver ging,"
daarin hebben ze gelijk, immers het
raakte de belangen der vereeniging. Maar
noemt het bestuur dan dat geen behar
tigen van de belangen dor vereeniging,
wanneer endergeteekende, als lid der
flnancieele commissie, bemerking maakt
over een te hoogen post van uitgaven
Maar, neen, voor die belangen was het
bestuur niet te spreken, zoodat ik, na
een heftige discussie en ter rechtvaar-
digheidswille, mij genoodzaakt zag myn
ontslag te nemen. Waarom heeft het
Bestuur op die weglating door den be
richtgever ook niet gewezen.
Dat het Bestuur de Redactie gaarne
alle inlichtingen wenscht te verstrekken,
daarover verheug ik mij ten zeerste liever
nog zag ik, dat do per6 op onze Alge
meene Vergaderingen vertegenwoordigd
was, dan eerst kwam do juiste toestand
aan het licht.
In de hoop, dat uit dit schrgven
eenige gedachtenwisseling zal voortsprui
ten, verblgf ik, onder beleefde dank
zegging voor de opname dezer regelen,
Uw dw.
F. J. THIERY.
Goes, 30 Januari 1907.
Correspondentie.
Wegens plaatsgebrek moet het inge
zonden stuk van P. D. tot een volgend
nummer big ven liggen.
huis verwgderd moest houden.
Toen ze terugkwam en Hempels kamer
binnentrad om verslag omtrent haar
boodschap te doen, vond ze inplaats van
baar meester een briefjo op de tafel lig
gen met de woorden
Moet voor eeoige dagen naar Graz.
PaB goed op de vogels."
Sprakeloos staarde ze naar het geschre
vene en wierp eindelgk het briefje toor
nig in een hoek.
Reeds weer? Malligheid."
Dadelgk daarop werd er gebeld. Altjjd
n)g uit haar humeur, ging Kata heen
om open te doen.
Een arme arbeider in blauwe kiel en
versleten broek stond voor de deur. Zgn
grgs, borstelig baar hing wanordeljjk om
het gladgeschoren, rimpelige vermagerde
gelaat, waaruit twee flauwe oogen ang
stig naar Kata keken.
Meneer Hempel thuis?" vroeg een fijne
stem.
♦Neen", schreeuwde Kata, boos omdat
za voor zoo'n mensch naar de deur had
moeten loopen. ♦Op reis".
En ze wierp do deur in het slot.
Meesmuilend ging de oude man de trap
af.
♦Nu behoef je je niet bezorgd te ma
ken, Silas", mompelde hg tevreden. ♦Als
die je niet herkent, dan kunnen du ande-
ron bet nog minder."
(Wordt vervolgd)*
