1907 N\ 8. Donderdag 17 Januari. 94sl" jaargang.
27 FEUILLETON.
De hinkende.
GOESCHE
De uitgave dezer Oourant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjj dagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjja per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco,
Afzonderljjke nomraei* 5 cent.
Inzending van advertentie» vóór 2 uren op den dag der
uitgave-
Telefoonnummer 23. Uitgavejvan dejNaaml. Vennootschap „Goesche Courant".
De prjj« ier gewone adnertenüBn is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bg directe opgaaf van drie aaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend,
öeboorte-, nnwelgks- on doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Bewijsnummers' 5|cent.
Directeur-Hoofdredacteur r. G. Rijkans.
Middel-Europeesche Tijd.
Nu het wetsvoorstel tot invoering van
den middel-Europeeachen tjjd misschien
binnen kort in behandeling zal komen,
kan het zijn nut hebben nog eens de
aandacht te vestigen op de roordeelen
die het invoeren van dezen tgd zal heb
ben. Eerst wat de toepassing van kunst
licht aangaat.
Als men aanneemt, dat de winkels
geopend zjjn van 9 uur des morgens tot
negen uur 's avonds, dan zal, bjj invoe
ring Tan den West-Europeeschen tgd,
het, als de klok 9 uur uur wjjst, in wer
kelijkheid 9.20 zgn, zoodat duB do winkels
in werkelijkheid geopend zgn van 10
min. voor half tien 'smorgenB tot tien
min. voor half tien 'b avonds, terwjjl bg
invoering van Middel-Europeeschtn tijd
van 9 tot 9, in werkelgkheid van 10 mi
nuten voor half negen tot 10 minuten
voor half negen beteekent. Dit het ge-
heele jaar doorgerekend, zal men gemak
kelijk kunnen nagaan, hoeveel besparing
van kunstlicht dit zal opleveren.
In den winter mag in sommige zaken des
morgens misschien wat vroeger het licht
aangestoken moeten worden, dit wordt
dan iu ieder geval des avonds toch ruim
schoots weer vergoed, terwijl des zomers
de voordeelen onbetwistbaar vast staan.
Cijfers spreken duideljjker dan theorieën.
Dusseldorf bjjv. behoort theoretisch tot
de West-Europeesche zone, doch heeft
als Duitsche stad Middel-Europeesche
tgd moeten aannemen. Het gasverbruik
was daar toen de stad nog plaatselö-
ken tgd had in 1888: 5.900.000 M3.,
in 1892: 7.450.000 M3. en in 1693
toen de Middel-Europeesche tgd was in
gevoerd 6.850.000 M3. De winst in
éen jaar voor de gasverbruikende Dus-
seldorfers was dus 600.000 M3.
In Koningsbergen daarentegen, dat ten
Oosten van den meridiaan van Görlitz
ligt, en dat vergeleken kan worden met
de Nederlandsche plaatsen bg invoering
van den West-Europeeschen tgd, was het
gasverbruik in 1888 4.250 000, in 1892
4.175.000 M3. en in 1893 4.475.000 M3.
Na invoering van den zonetjjd werd
in de stad Koningsbergen alleen in één
jaar 300000 M3. meer gas verbruikt.
In België is de West-Europeesche tgd
ingevoerd in 1892. Welnu, voor Brussel
bedroeg over het jaar 1891 de regelmatige
toeneming van gasverbruik 1.414.173 M3.
In 1892 komt in de plaats van de nor
male toeneming, de abnormale van
2.613.799 M3.
In Luik veranderde de normale stjjging
van 250000 M3. in 1892 plotseling in
eene abnormale van 492.520 M3.
En om in ons eigen land te kjjken
in Maastricht, waar 1 Mei 1892 de West-
Europeeschen tgd is ingevoerd, is eene
even groote toeneming in gasverbruik
geconstateerd.
Bg invoering van den Middel-Euro
peeschen tgd trekken we het geheele
maatschappelijk leven 40 minuten naar
den morgen, naar het daglicht terug.
Ieder vindt het heerlgk, als het des
avonds lang licht bljjft. Men klaagt, dat
café'B, publieke vermakelijkheden enz.
des avonds te laat geopend zgn. Welnu, als
men den West-Europeeschen tjjd invoert,
zal dat nachtleven met 20 minuten ver
lengd worden, terwjjl bg Middel-Euro
peeschen tgd het uur van sluiten 40.
minuten vroeger komt.
Theoretisch behoort Nederland tot de
West-Europeescho zonemaar wat kan
ons de theorie schelen, als het volgen
daarvan ons enorme schade veroorzaakt
Ook een deel van Duifcschiand valt in
de West-Europeesche zone, maar daar
heeft men ook de theorie aan de prack-
tgk opgeofferd.
Ook Frankrjjk, dat nog veel meer tot
de West-Europeesche zone behoort dan
Nederland, heeft toch den West-Euro
peeschen tgd niet aangenomen. Alleen
Engeland en België hebben dit gedaan
in Noorwegen, Zweden, Denemarken,
Duitschland, OoBtenrjjk-Hongarjje, Zwit
serland en Italië heeft men Middel-Euro-
peesohen tgd.
Daarbij komt nog, dat een zee ons
van Engeland scheidtpractisch behoor en
wjj tot de Middel-Europeesche zone.
Eén tgd van de Noordzee tot de Rus
sische grens zoo moet het zgn. Waarom
voor dat smalle strookje land, dat Ne
derland in de tjjdzone inneemt, zulk eon
groot, ja onzinnig verschil, dat de klok
in Bentheim 8 uur en die in Oldenzaal
tegeljjkertjjd 7 uur aan wgst, of nog ster
ker, dat de klok in Oldenzaal 7 uur
en die in Kleef 8 uur aanwijst, terwjjl
het in Oldenzaal in werkelgkheid later
is dan in Kleef.
En om de beurs, én om onze gezond
heid, én om ons genot is invoering van
den Middel-Europeeschen tgd gewenscht.
GOES, 16 Jan. 1907.
Wjj lezen in de Midd. Ct.:
»De redactie der Goesche Crt.meldihg
makende van de opmerking, die wjj plaats
ten onder de aan haar ontleende mede-
deeling omtrent het niet doorgaan eener
raadszitting wegens slechte opkomst der
leden, bouwt daarop een paar veronder
stellingen die onjuist zgn.
Zjj zal dit zelve wel inzien nn wij haar
verzekeren dat niet een correspondent
maar wij zeiven de opmerking maakten
en tevens dat ons hoegenaamd niets be
kend is van loopende geruchten omtrent
i. g. »vleeschvrees", waaraan sommige
raadsleden te Goes zouden ljjden, n.l.
vrees voor de behandeling der ontwerp
verordening op de keuring van vleesch,
een ontwerp, dat ten tweede male in
behandeling moet komen.
Die leden zonden liefst aan de beraad
slagingen daarover niet deelnemenbe
weert de spraakmakende gemeente.
Dit weerspreekt die redactie.
Maar zjj doe dit dan ook haar bewe
ring want zulke gissingen tegenover
correspondenten berokkenen hun wel eens
onaangenaamheden, vooral in kleinen
kring.
Het geheel is weer een grappig staaltje
hoe men op eene eenvoudige, onschuldige
opmerking heel wat kan voortborduren."
Wjj nemen gaarne acte van de ver-
Roman door ERICH EBENSTEIN.
XIII.
Toen flempel binnenkwam, wendde
de jonge dame zich haastig om en een
zucht vau verlichting ontsnapte aan haar
lippen.
>Eindeljjk," mompelde ze en ging hem
vlug een paar schreden tegemoet.
»Goeden avond, gravin Hegyassy," zei
BilaB langzaam, «het spijt me, dat u hebt
moeten wachten. Wilt u geen plaats
nemen
HS schoof een stoel zoo in den licht
kring der lamp, dat degeen, die er op
ging zitten, geheel door het licht be
schenen werd, terwjjl hg zgn eigen stoel
in het donker liet.
»U kent me?" vroeg Irma en een on
rustige uitdrukking vloog over haar ver
magerd bleek gelaat.
Hempel boog.
>Ik heb de eer. Mag ik u verzoeken,
mjj te willen zeggen mot wat doel u
gekomen bent
Ze keek onrustig heen en weer, wilde
herhaaldeljjk beginnen te spreken en zei
«indeljjk haastig:
•Eerst moet u mjj op nw woord van
eer beloven, dat u over alles, wat ik u
zal vertellen, tegenover iedereen het
diepste stilzwjjgen zult bewaren be
halve wanneer ik u zelf machtig om te
spreken."
>Dat wil ik gaarne doen. Het is eigen7
lijk slechts een plicht, die van zelf spreekt.
Maar ik kan het slechts beloven onder
voorwaarde, dat een onschuldige er geen
nadeel van kan hebben." Hg keek haar
Bcherp aan.
Zjj ontstelde even, maar herkreeg da-
deljjk haar kalmte en zei
•Goed ik zie in, dat het zoo moet
zgn, en eigenlgk wil ik toch ook niets
anders dan een onschuldige redden. Als
n me daarbjj een beetje kunt sparen,
zal ik u oprecht dankbaar zgn."
»Wien betreft de zaak
•Robert Frohlich, die van moord met
diefstal wordt beschuldigd. Hg is on
schuldig en ik kan het bewjjzen."
Voor de derde maal op denzelfdon dag
gebeurde bet Silas Hempel, dat hem iets
geheel onverwachts overkwam. Eerst de
scène met Usyagy aan het station te
Pest, toen het zonderlinge gedrag van
mevrouw Frohlich en nu deze bewering
uit den mond van haar, die hjj naar alle
verschjjnselen te oordeelen voor de gee-
steljjke drjjfveer van de misdaad moest
houden.
»U kunt het bewjjzen zei Silas ver
baasd en keek de jonge dame hoogst
nieuwsgierig aan.
•Ja," antwoordde ze zacht, terwjjl een
diepe blos haar wangen kleurde, «daarom
ben ik bg u".
Een boos vermoeden kwam bg Silas op.
•Wie heeft utot mjj gezonden vroeg
hjj haastig.
Ze werd volstrekt niet verlegen.
•Niemand," zei ze eenvoudig. »Ik kwam
zekering der Midd. Ctdat haar Goesche
correspondent part noch deel aan haar
bericht had en f elooven het nu natuurlijk
ook stellig. Maar uit niets bleek, dat die
bewuste opmerkiDg van de redactie zelve
was en dat het bericht aan ons blad was
ontleend. Vooral niet, omdat er stond
eigenaardig dat men tot heden steeds
wel trouw opkwam.
Juist dat woordje eigenaardigin ver
band met de praatjes die hier ter stede
gingen, maakte dat onbewust nu
voet gegeven werd aaa het praatje.
Onschuldig in haar oorsprong, had de
opmerking het niet in haar gevolgen
kunnen sjjn, als de M. Ct. niet boven
staande verzekering had gegeven, dat haar
van dat praatje niets bekend wai.
Van officieuse zijde wordt bevestigd,
dat de audiëatie van den Commissaris
der Koningin in Zeeland bg de Koningin
en Prins Hendrik ten doel had, het Ko-
ninkljjk echtpaar nit te noodigen tot een
bezoek aan Zeeland in dit jaar.
De Minister van Landbouw, Njjver-
heid en Handel heeft bepaald, dat de
gewone Rjjks-voorjaarskeuringen van tot
dekking bestemde hengsten in 1907 ge
houden znllen worden voor Zeeland op
14 Februari e k. n.m. te Kattendijke, op
15 Februari e.k. te Hulst.
Dezer dagen deelden wij uit een
particulieren brief mede, dat er in Es-
piritu Santo in Zuid-Brazilië een vrjj
talrjjke kolonie Zeeuwen is. De Booken-
commiseie van het Algemeen Neder-
landsch Verbond heeft daar aanstonds
goede kennis van genomen en zal haar
best doen, die landgenooten Nederland
sche boeken, tjjdschriften en kranten toe
te zenden.
'a-Gravenpolder. Maandagavond
hield de werkliedenvereeniging «Helpt
Elkander" haar jaarvergadering. Tegen
woordig waren 34 leden en 4 donateurs.
In 1906 zgn toegetreden 10 nieuwe leden
en 10 donateurs, zoodat de vereeniging
thans 47 leden en 31 donateurs telt.
Uit de rekening over 1906 bleek, dat
de ontvangsten bedroegen f 281,16de
uitgaven f 204,04 en dus het goed slot
f 77,12. Dit gevoegd bg het saldo van
't vorige jaar, geeft een totaal bezit van
f 200,52.
Verworpen werd het voorstel van een
lid om boete te stellen op het niet bij
wonen der driemaandelijksche huisbou-
deljjke vergaderingen. Art. 14 van het
reglement werd op voorstel van het be
stuur in dien zin gewijzigd, dat iu plaats
van 65 cent voortaan 75 cent per dag
bg ziekte wordt uitgekeerd, in te gaan
den derden dag der ongeschiktheid tot
werken.
Staande de vergadering werd éen nieuw
lid met op twee na algemeene stemmen
toegelatenterwjjl nog besloten werd
den secretaris* penningmeester voor zgn
diensten vrjj te stellen van contributie.
Herkozen werden de aftredende be
stuursleden de heeren. M. Braam en
K. Kribbe Sr. en het aftredend lid der
commissie van advies dhr. L. Schouten.
ait mij zelve, omdat ik mjj herinnerde,
vroeger eens te hebben gehoord, dat u
een goede genius voor onsehuldigen bent
en een vreaseljjke demon voor de schul
digen. En dan ook", voegde ze er met tril
lende stem bjj, »wist ik geen raad meer."
Hempel was nog altjjd niet volkomen
gerustgesteld.
•Als u zoo b'slV zeker weet, dat
Frohlich onschuldig is, dan moet u den
werkelijken dader ook kennen."
•Neen, dat niet."
•Zonderling. Hoe weet n dan, dat
Frohlich onschuldig is
•Omdat ze boog het hoofd heel
diep op de borst en vervolgde zacht, »om
dat hjj dien avond in mjjn gezelschap
was."
Hempel sprong op en liep opgewon
den op en neer.
Zoo was hetgeen hjj van den beginno
af vermoed had toch juist geweest. Maar
sprak ze ook de waarheid Hoe rijmde
dat met dat geheime tijdeljjke verbljjf
bg de modemaakster, met het telegram,
dat Usyagy gisteren uit Weenen had
ontvangen Waarom was ze dadeljjk bij
hem gekomen? Of waB ër.nog 09n andere?
Hjj bleef voor haar staan en zei koel
•Als u wilt, dat ik geloof zal slaan
aan uw woorden, moet u er wel toe be
sluiten om duideljjker te 6preken. Hoe
kent u den beschuldigde?"
•Ik leerde hem in Amerika kennen
toen ik bjj mjjn zuBter in Chicago lo
geerde. Dat is nu ruim een jaar geleden.
Hjj interesseerde zich dadeljjk voor mjj,
en ik" ze bloosde weer, maar ver
volgde toen dapper: »ik beminde hem
Karknlsuws.
Ned. Herv. Kerk.
Ds. J. P. Paauwe te Ierseke heeft
voor de toezegging van beroep naar
Poortvliet bedankt.
Kunst en Wetenschap.
Maandag 4 Februari zal het gezel
schap van den heer v. Lier hier eene
voorstelling komen geven in »de Prins
van Oranje". Nu eeasgeen blijspel, geeD
klucht, maar een stuk uit de school der
romantiek, naar de stukken waaruit zoo-
velen terug verlangen. Men zal voor het
voetlicht brengen het bekende stuk «Nar-
ciss", de geschiedenis van een man, met
allerlei begaafdheden, die zóó verliefd
is op zgn vrouw, dat, als deze hem ver
laat, hg zgn verdere leven geheel wijdt
aan het dooa van naaporingen om de
ontrouwe echtgenoote terug te vindon,
ellende en armoe daarvoor Ijjdt, en die,
wanneer hjj haar eindeljjk terug vindt
in de persoon van Madame do Pompa
dour, de maltresse vaa Lodewjjk XV,
krankzinnig wordt eu sterft. Het was
Bouwmeester, die deze rol speelde, doch
Bouwmeester is vertrokken hem znlleD
wij .er voorloopig niet meer in zien,
maar wel iemand, die zgn vriend en
leerling is geweest, en van wien Bouw
meester veel heeft verwacht voor do
toekomst, Louis de Vries. Deze vervult
de hoofdrol en hg heeft daarin bg eene
opvoering te Haarlem zeer voldaan. De
tooneelcriticus Frans Netscher zegt o. a.
van deze opvoering. »'t Is een baas van
een rol, maar De Vries bleek er in 't
algemeen wel tegen opgewassen. De
avond was bepaald een succes voor dezen
moedigen acteur".
Verder vermeldt het affiche ook den
naam van Mevrouw Julia Van Lier-
Cujjpers.
Lancf- en Tuinbouw en Veeteelt.
Ver. van oud-leerlingen der
R. L. Uf. S. «e Goes
Onder voorzitterschap van den hoer
Jac. Welleman vergaderde gistermorgen
in de «Prins van Oranje" alhier de ver
eeniging van oud-leerlingen der Rijks-
Landbouwwinter school te Goes.
De voorzitter opende de vergadering
met een woord van welkom aan de aan
wezige afgevaardigden en inzonderheid
aan den eere-voorzitter, den heer I. G.
J. Kakebeeke.
In zjjn openingsrede wijdde de voor
zitter een hartelgk woord aan de nage
dachtenis van den overleden commissaris,
den heer P. Lindenbergh Pz., wiens over
igden een groot verlies was voor de
vereeniging.
In beginsel werd door de vergade
ring besloten mede te werken aan het
stichten van een orgaan voor de leden
van vereenigingen van oud-leerlingen van
RjjkB Landbouwwinterscholen en de ledeD
der Heidenmaatscbappjj.
Tot afgevaardigde naar de vergade
ring van leden dier vereenigingen en de
ook. Hjj was toen redacteur aan een
veelgelezen blad. Na korten tgd ver
loofden we ons in het geheim. Hij kreeg
toegang tot het huis van mijn zuster en
wjj zagen elkander bjjna eiken dag. Na-
tuurljjk werd de dringende wensch bjj
hem levendig, zich een zelfstandig bestaan
te verschaffen om mij
•Excuseer, laat me a eerst iets vragen.
Wist uw zuster of iemand anders van
deze verloving?"
•Neen. Niemand vermoedde iets. De
juffrouw van gezelschap, die ik jaren had
gehad en die mijn vriendin was gewordeD,
vermoedde wel, dat de liefde haar intocht
in mjjn hart had gedaan, maar wist tocb
niet, wie de betrokken persooD was. Wjj
moesten het immers ook geheim houden.
Mjjn vader is zeer trotscb en zeer streng.
Ik
•Wat wilde u zeggen
•Ik ben van jongsaf zeer bang voor
mijn vader. Verzet tegen zgn wil, daar
van is nooit sprake geweeBt. Ik geloof,
hg zou mg verstooten en onterfd hebben,
wanneer hg maar had vermoed, hoe de
zaken stonden. Dat wilde ik vermijden.
Ik had toen nog niet den moed
•En thans?"
Ze hief de schoone oogen tot Silas
Hempel op en hjj zag, dat ze in een
zonderlingen glans schitterden, als edel
gesteenten in den morgendauw.
•Thans heb ik moed voor alles," zei
ze eenvoudig en het kwam uit het diepBt
van haar ziel. »Als ik Robert maar kan
redden en zgn liefde niet verlies".
•Hg heeft u dus ook stellig zeer
bemind?"
Heidemaatschappij, te Utrecht te houden,
werd gekozen de heer de Roo, tot plaats
vervanger de heer Jac. Welleman.
Bepaald werd, dat de zomervergade
ring zal plaats hebben te Kruiningen.
De voorzitter, de heer Jac. Welleman,
aan de beurt van aftreding, werd her
kozen.
In plaats van den overleden commis
saris, den heer P. Lindenbergh Pz. werd
gekozen de heer D. Lindenbergh.
Op voorstel van het beBtuur werd
besloten aan leden van zuster vereeni
gingen, woonachtig in onze provincie,
het recht toe te Btaan de vergaderingen
van de ver. van Oud-leerl der R. L. W. S.
to Goes bg te wonen en hare excursiën
mede te maken.
Uitgebracht werd daarna door het
bestuur het verslag over het aardappel
proefveld uit den Wilhelminapolder. Be
sloten werd dit verslag in druk aan de
leden toe te zeoden.
Eveneens werd uitgebracht het ver
slag van de studiereis naar het centraal
proefveld te Sappemeer.
Ook dit verslag zal aan de leden
worden toegezonden, evenals het verslag
van den afgevaardigde naar de verga
dering der Groninger zustervereeniging.
Tot leden van bbd commissie tot het
nazien der rekening over 't dienstjaar
1906 werden benoemd de heeren C. Kos-
tense, A. Lindenbergh Pz. en W. v. Liere.
Daarna werd door den heer A. van
Broekhuizen een lezing gehouden over
het Belgisch Paard en door den heer
I. G. J. Kakebeeke het een en ander
medegedeeld over nieuwe stikBtof hou
dende meststoffen.
De vergadering was tamelijk goed be
zocht en zoowel de heer Broekhuizen
als de heer Kakebeeke vonden een aan
dachtig gehoor.
Ingezonden Stukken.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
M. de R.
Mag ik U beleefd verzoeken een enkel
woord op te nemen naar aanleiding van
het verslag in Uw nummer van den lOen
dezer over de gehouden vergadering van
de «Afd. Zuid-Beveland" van de V. P. N.
Ik las daarin een aanprgzing van den
verkoop der eieren bij het gewicht boven
dien bij den tel. Daaruit bleek ten dui-
duidelijkste de onwaarheid van de mee
ning, dat een ei een ei is, m. a. w. dat
alle eieren evenveel kosten, en evenveel
waard zgn. Het is de voedingswaarde,
die men betaalt, maar niet het aantal.
Men heeft dit in meerdere streken van
ons land en in het buitenland begrepen
en men is er daarom toe overgegaan de
eieren niet langer bjj den tel, maar bg
het gewicht te verkoopen. Slaat mpn de
staten van in- en uitvoer van eieren in
en uit ons land op, dan ziet men, dat
in 1905 in Nederland werden ingevoerd
uit Engeland 20800, uit Pruisen ruim
2 i/s millioen, en uit Rusland 3 i/s millioen
K.G., terwjjl daarentegen uit ons land
werden verzonden naar België 838000,
naar Pruisen 2 Vt millioen en naar En-
»Oi hij mij bemint."
Ze keek Hempel voorbjj en er lag
zulk een uitdrukking van innige, reine
gelukzaligheid op haar gelaat, dat Silas
zgn hart onwillikeurig wat sneller voelde
kloppen.
•Of hjj mjj bemint," herhaalde ze
droomerig.
•Och, ik weet niet, hoe andere men-
schen elkaar liefhebben. Maar dat wij
elkaar beminneD, dat weet ik. En ik
zeg u, even goed als ik bereid geweest
ware om alles voor hem op te offeren
en droog brood met hem te eten, en
liever te sterven dan van hem af te laten.
Evenzoo staat 't met hem. Toen we el
kaar leerden kenDeD, waren we beiden
teleurgesteld door de wereld, verbitterd
en oenzaam."
»U toch zeker niet", vie] Hempel haar
onwillekeurig in de rede. »Jong en schooD,
voornaam en rijk de heele wereld
ligt aan uw voeten."
Ze glimlachte droevig
•Acb, wat is de wereld, meneer Hem
pel, vergeleken bij een trouw hart", dat
iemand waarachtig liefheeft. Nergens is
men zoo eenzaam als in onze kringen.
Innerlijk eenzaam, meen ik. Nergens leert
men de menschen zoo van hun erbarme
lijke zjjde kennen als wanneer men in de
maatschappij verkeert en alB een goede
partjj wordt beschouwd. Daarom leek
het ons beiden haast een wooder, toen
we elkaar leerden kennen. Wij hadd* n
niet meer geloofd aan een hemel op aaide
en nu was bjj er op eens."
•Wat gebeurde toen verder
(Wordt vervolgdj.
