iyuij N* 143.
Dinsdag 4 December.
93sle jaargang
9 FEUILLETON,
De hinkende.
Telefoonnummer 22. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Öoesche Courant". ^Directeur-Hoofdredacteur R. c. Rükens.
Oo uitgave dozer Üourant geschiedt Maandag-, Woensdag- en 7 rjj dagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Pr tja pi? kwartaal, iu Goes 0,7 *5, buiten Goes, franco,
Afzonderlijke sommen SI cont,
InzesidirtQ »an odvertentign véop 2 uren eji den «Sag der*
uitgave-
De prjjs der gewone advertentiën is vap 1-5 regels 50 cent, olken regel moer 10 ct.
BS directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjj*
slechts 'tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijke- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
GOES, 3 Dec. 1906.
Bij Kop. besluit is toestemming ver-
leeod aan
L. W. B. A. Mulder, burgemeester der
gemeente 's Heer Ablskerke, om tot 8
Juni 1909 to Ovezaude te bljjven wonen.
Breede Watering Bewesten Ierseke.
De toeBtand boven genoemd waterschap
is, zoo zegt het jaarverslag, dit jaar niet
gunstig geweest, daar tengevolge van de
ongunstige weersgesteldheid het delven
der hoofdwaterleidingen zeer werd be
moeilijkt en minder lengte kon worden
gedolven dan aanvankelijk was bepaald.
Het hulpstoomgemaal moest tengevolge
van den grooten regenval vroeger in
werking worden gesteld en langer in
werking big ven dan gewoonlijk, terwjjl
bet aanhoudende natte weer oorzaak
was, dat de uitgaven voor den aanleg
en het onderhoud der verharde wegen,
evenals voor de bovengenoemde delfwor-
ken en het bulpstoomgemaal hooger wa
ren dan de raming.
De uitkomsten der peilingen waren
voor eenige raaien minder bevredigend.
Ofschoon tijdens den stormvloed van
12 Maart 1906, het waterschap voor
belangrjjke onheilen is bewaard gebleven,
heeft toch het herstellen van de toen
aan de zeeweringen ontstane schade eene
belangrjjke uitgaaf gevorderd.
Terwjjl de uitgaven over 1905-1906
geraamd waren op f 150131,54, bedroegen
ze in werkelijkheid f 204601,81. Het
gevolg is, dat de rekening over het af-
geloopen boekjaar sluit met een nadeelig
saldo van f 102,75 i/a-
ffoedekettskerke» Iu de Vrijdag
gehouden vergadering van den raad der
gemeente Hoedekenskerke waren alle
leden tegenwoordig.
Na voorlezing en goedkeuring der no
tulen van bet verhandelde in de voor
gaande vergadering deelde de voorzitter
mede
le. dat afwjjzend is beschikt op het
verzoek van hot gemeentebestuur, inzake
de vestiging van een Hulp-postkantoor
te Kwadendamme.
2e. dat van J. Bliek c. s. een ver
zoekschrift is ingekomen tot verbetering
van den steiger weg en het plaatsen van
een lantaarn aldaar.
Dit wordt in handen van B. en W.
ter afdoening gesteld en zullen zoo noo-
dig voorstellen daaromtrent door B. en
W. in een volgende vergadering gedaan
worden.
Aan de orde is de benoeming van één
lid van het burgerlijk armbestuur, noo-
dig wegens periodieke aftreding met
ingang van 1 Januari 1907, van dhr.
C. Boogaard, die voor eeae herbenoeming
niet meer in aanmerking wenscht te
komen.
De aanbeveling, toegezonden door het
armbestuur, bestaat uit le. J. D. Elenbaas
en J. Bliek. De voorzitter zegt, dat B.
en W. gebruik gemaakt hebben van de
bevoegdheid bun toegekend ibij art. 6,
van de verordening betreffende het
burgerljjk armbestuur dezer gemeente
en de aanbeveling hebben aangevuld met
Roman door ERICH EBEN3TEIN.
»Men kan zich heel goed zelf de han
den binden", zei Silas Hempel langzaam
en peinzend als tot zich zeiven. »Men
kan zich ook de kleeren verscheuren en
Bteken geven ook voor de Bleutelgeschie-
deniB zou wel een verklaring te vinden
zjjn. Er waren toch stellig twee voor de
gangdeur. Alleen de steek in den rug, dat
zou moeiljjk en onnatunrljjk zjjn. Goed
beschouwd waren de steken in de borst
voldoende geweest. Neen deze steek
pleit er werkelijk tegen".
»Om 's hemels wil", riep Berta, vwaar
dwalen uw gedachten heen P Wat zou
mjjn arme zuster daartoe hebben be
wogen
>0, daarvoor zjjn redenen genoeg te
vinden. Ze kan in waanzin hebben ge
handeld. Ze kon gespeculeerd hebben
ze kon
•Maar beste meneer Hempel, ik zou
er mjjn beide handen voor in het vuur
willen steken, dat het zoo niet is. Mjjn
zuster was zoo helder van geest alB wjj
beiden, daarbjj zoo rein van karakter als
iemand maar kan zijn en in geldzaken
pjjnljjk nauwgezet. Neen, neen dat is
onmogelijk".
•Men moet aan alles denken, mevrouw.
Voor de criminalisten bestaat er geen
persoon, dien men niet zou durven ver
danken".
twee personen, n. 1. met dhr. C. de Ruiter
en H. de Regt. Dhr. C. de Rugter ter
vergadering tegenwoordig verklaart een
mogelijke benoeming niet te zullen aan
nemen. Tot stemming overgaande worde
bp tweede stemming benoemd dhr. H.
de Regt met 4 stemmen, dhrn. C. de
Ruiter, J. Jasperse en J. Bliek verkrij
gen ieder 1 stem.
Op voorstel van B. en W. wordt goed
gevonden, het recht tot heffing van haven-,
los- laad- en liggeld voor 1907, wederom
publiek bjj inscbrjjving te verpachten.
Aan J. Visser wordt afschrpving van
H. O. verleend over 3 maanden, wegens
vertrek uit de gemeente. Tot leden van
de commissie tot wering van schoolver
zuim voor de wijken A en C worden
herbenoemd dhr. W. C. Groenewege, M.
G. Verbeek en J. Louisse en benoemd
dhrn. W. Drenth, J. Ermerins en L.
Minderhoud. Dhr. J. de Rep had tegen
1 Januari 1907 ontslag genomen.
Voor wjjk B. vrorden herbenoemd dhrn.
A. v. Rpn J. F. Depondt, J. de Jonge
Az. en J. Keyzer.
Bp de gewone rondvraag door den
voorzitter vraagt dh. A. Walraven, of
de raadsleden nu overtuigd zijn dat de
verplaatsing van een lantaarnpaal te
Kwadendamme, bp de woning van dhr.
J. F. Depondt, ondoelmatig is geachiodt.
De voorzitter zegt, dat hem bekend is,
dat nog niet alle raadsleden, daar ter
plaatse zjjn geweest, om een en ander
in oogenschouw te nemen, waarom be
sloten wordt de bespreking van dit onder
werp tot een volgende raadszitting aan
te houden.
Niets meer aan de orde zpn de, sluit de
voorzitter de vergadering.
Heinkenszand- Vrjjdag 30 Nov.
vergaderde alhier het Groene Kruis. De
vergadering werd bijgewoond door 49
leden. De begrooting voor het volgende
jaar werd voorgelezen en goedgekeurd.
Onder de posten kwam voor een post van
f 80 voor versterkende middelen en ver
pleging. Een bestuurslid Dhr. L. Kloos
terman mo >sfc aftreden en werd herkozen
met een groote meerderheid van stemmen.
Medegedeeld werd door den Voorzitter
dat aan de gezondheidscommissie verzocht
was een onderzoek te doen voor do drink
water-voorziening in deze gemeente. Deze
meende echter, dat dit onderzoek niet op
haar weg lag. Het bestuur heeft dat on
derzoek toen zelf laten doen, waarbjj bleek
dat de gemeente-pompen öf geen water,
öf geen drinkbaar ^water gaven. Het be
stuur beeft toen aan don raad verzocht
daarin te voorzien door het bouwen van
een regenbak aan een der openbare ge
bouwen. Deze echter antwoordde, dat geen
geld beschikbaar was om aan dat verzoek
te voldoen. Het bestuur van het Groene
Kruis blpft werkzaam om te trachten
die zaak tot een goed einde te brengen.
Aan de leden werden ter lezing uitge
reikt een tweetal brochurerj, Voorkom
besmetting" en >eerste hulp bp ongeluk
ken". Nadat over dit laatste onderwerp
door den voorzitter een en ander was
medegedeeld, gewezen was op het belang,
dat iedereen heeft bjj het algemeen be-
•En toch acht u mjjn zoon onschuldig,
in weerwil van de vele ernstige gronden
om hem te verdenken
»Ja, omdat ik denk, dat hij intel
ligent is. En oen intelligent mensch
zal, als bjj iets dergelijks onderneemt,
voor een alibi zorgen. Hp zal zpn alibi
tot eiken prjjs trachten te bewijzen, al
klinkt zpn bewpB nog zoo onwaarschjjn-
ljjk. Moord met diefstal te plegen en
dan eenvoudig inlichtingen te weigeren,
waar men op het critieke oogenblik was,
dat is eenvoudig idioot. Deze redeneering
heeft mij het eerst ertoe gebracht om
uw zoon onschuldig te achten. De tweede
reden
>U hebt er nog een
•Ja. Het is het feit, dat het hem was
gelukt een aanzienljjko, goed betaalde
betrekking te verkrijgen. Ik heb er onder
zoek naar gedaan. Zpn chefs zpn zeer
tevreden over hem. Hg kwam zonder
geld, maar met voortreffelijke getuig
schriften uit Chicago in Hamburg. Daar
stelde hp zich voor aan den senior van
oen groot handelsbuis. De correspondent
in het filiaal te Triëst was juist gestorven.
Men had beslist iemand noodig, die zoo
veel talen beheerscht als maar mogelijk
is en een nauwkeurige kennis van de
Araerikaansche en Australische markt
had. Aan deze voorwaarden kon meneer
Frohlich volop voldoen, ja, hp had zelfs
nog relaties in Amerika, welke waarde
hadden. Men was dus genegen hem aan
te stollen, wanneer hp maar borgtocht
gaf. Toen Schreef hij aan n mevrouw."
>Ach, had ik hem hot gold maar ge
zonden. Doch er waren reeds dergeljjke
kend worden van hetgeen hp te doen
heeft bij verwonding of bjj drenkelingen
enz. Aan het gemeente-bestuur zullen
gezonden worden brocburen, over de ver
zorging van zuigelingen met verzoek,
deze bp iedere aangifte van geboorte aan
den vador ter lezing mede te geven.
Niets meer aan de orde zjjndj wordt do
vergadering gesloten.
Bali.
De correspondent van de N. R. Ct.
te Batavia seinde Zaterdag
Een bende kwaadwilligen van 200 man,
afzakkende naar het bivak van Tabanan,
had bij Toeakilan een ontmoeting met
de uitgerukte troepen. De vpand deed
een lansaanval. Door enkele salvo's wer
den 21 vpanden gedood. De bende vlucht
te en werd zonder succes achtervolgd.
De assistent-resident en de controleur
zpn met 80 man naar Mangajang, de
bron van het verzet.
Genoemd blad teekent bierbjj aan
Bovenstaand bericht, ontegenzeggelijk
van ernstigen aard, heeft toch ook een
goede zjjde. Er blijkt toch uit dat de
onzen op hun hoede blijven en ook dat
wij tijdig gewaarschuwd zpn. Daarom
kon onmiddellijk worden uitgerukt en de
bende bjj Toeakilan, 5 K.M. recht noor
delijk van Tabanaü, uit elkaar worden
gejaagd.
Het is eenmaal een treurige waarheid,
dat een inlandendsche vpand eerst de
noodige verliezen moet hebben geleden,
wil bij zich in ernst onderwerpen. Zoo
als men zich zal herinneren, gaf Tabanan
zich zonder slag of Btoot over, en het kan
best zpn dat dit is geweest om eerst de
hoofdmacht te laten weggaan en dan het
geluk te beproeven op de zwakke detache
menten die achter bljjven.
De tegenvaller, die ons thans geseind
wordt, behoeft echter geen reden tot
ongerustheid te geven. Met een kleinen
troep, die zooals bljjkt, met den zoo
noodigen offensieven geest is bezield, doet
men tegenwoordig wonderen, vooral als
de Baliërs blpven volhouden in hun aarts
vaderlijke lansaanvallen.
Kunst en Wetenschap.
Van den uitgever P. C. G. Peere
boom ontvingen wjj ter kennismaking
een drietal liederen voor oen zangstem,
muziek van Henriette J. van den Bran-
deler.
Deze drie liederen hebben tot gemeen-
schappeljjken titel »Paysages Tristes" en
heeten »Soleils couchants", >Chanson
d' Automne" en »La Lune". De woorden
zpn van Paul Yerlaine, den grooten
decadent, wiens zie kelp ke weemoed vaak
werd in zpn verzon tot muziek zonder
tonen.
Het is gevaarlijk voor een jong com
ponist zulke verzen te kiezen om muzi
kaal te illustreeren, daar allicht de tekst
ten slotte voornamer bljjkt dan de muziek.
Geheel geslaagd is mej. van den Bran-
deler dan ook niet, doch de omslag ver
meldt dat het pas is een Opus 2. En in
elk geval zpn deze liederen, zeer geschikt
gevallen voorgekomen en wij dachten,
dat het steeds maar voorwendsels waren.
Thans trouwens denk ik dikwplsmis
schien heeft hp altjjd ongeluk gehad."
»Zoo was het ook. Het is niet zoo
gemakkelijk vasten grond onder de voeten
te krjjgen, als men gewoonljjk meent.
Intusqphen gelukte bet den jongen man
toch na tal van onderhandelingen aan
gesteld te worden zonder dat bij borg
stelde. Zpn chefs geven de beste getuige
nissen van hem en betreuren bet zeer
hem verloren te hebben. Nu vraag ik
mp af: Is het denkbaar, dat iemand,
wien het eindelpk na jaren rondzwervens
gelukt is een goede betrekking te krjjgen
hp had een salaris van vier duizend
gulden deze betrekking zoo op het
spel zet? Toen hp honger en kou leed,
bleef hij rechtschapen en nu hp een
onbezorgd leven voor zich heeft, zou bp
plotseling oen moordenaar worden Ja,
als hp het drie maanden geleden gedaan
had. Maar thans Neen, ook dat zou
idioot zpn en ik houd het er voor, zooals
ik reeds zei, dat de jonge man intelligent
ia."
^•Dat iB hp. Maar hij is ook goed, ge
loof me meDeer Hempel. Zpn hart was
steeds teeder en goed. Heeft bjj toen
dien brief al geschreven, hp deed het
in een opwelling van het oogenblik. Wp
zpn daardoor zeer beleedigd geworden,
maar ook hjj moet zich gekrenkt hebben
gevoeld door ons wantrouwen."
>Zeker. De zaak staat dus zoo: één
van beiden, wp vinden den werkelpken
dader of er is er geen geweest,
»Het laatste acht ik bepaald buiten
voor bariton, toch niet oaverdiensteljjk.
Wat al veel is voor eeu Opus 2. Ze zpn
eenvoudig, de Jbegeleiding wel wat erg
eenvoudig.
Een nieuw vakblad. Bjj de Naamlooze
Vennootschap Rotterdamsche Boek- od
Kunstdrukkere is verschenen Bet Maand
blad voor Kleermakers en Coupeurs. Het is
een Nederlandsche bewerking van »The
Master Tailor and Cutters Gazette"; is
keurig gedrukt en voorzien van duideljjke
modeplaten. Belanghebbenden kunnen
kosteloos een proefnummer aanvragen.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Zaterdagmiddag verklaarde Minister
de Meester, dat, indien Minister Staal,
ten opzichte van het blpvend gedeelte,
zpn pleit, waarin hjj naar de overtuiging
der Regeering Bterk Btaat, verliezen mocht,
de Regeering in dat geval, na nauwge
zette, ernstige overweging van het Ka
mervotum, dat zjj ernstig zoa betreuren,
zal nagaan wat haar in dien stand van
zaken te doen staat.
Alleen 's lands belang zal voor haar
bp deze overweging beslissend zpn.
Uit de Pers.
Manmoedig.
De Rotterdammer begrijpt maar niet,
hoe de vrpzinnigen zoo gebelgd knnnen
zpn op dr. De VisBer. Dat moet zpn óf
omdat de Leidsche verkiezing hnn nog
dwars zit, èf omdat »dr. De Visser, die
in 1897 nog weifelde sedert 1901 man
moedig rechts koos".
Men schjjnt aan de rechterzjjdo weinig
te gevoelen voor politieke moraliteit, dat
men de aanvalleD op dr. De Visser zoo
weinig kan begrppen.
Hg »weifelde nog" in 1897
In 1897 liet bjj zich candideeren tegen
over een anti-revolutionair, alleen reeds
omdat hij het verbond met Rome een
gruwel vond.
Gedurende de Leidsche verkiezings
campagne hield hjj zich ter zake vrfb de
politieke antithese onzpdig, maar hjj
zweeg, wanneer die in zjjn bijzjjn door
zpn propagandisten werd verheerljjkt.
Na zpn verkiezing schreef hp aan De
Volksbodedat hjj de politieke antithese
verwierp, en dat hij die te Leiden ook
niet had verdedigd.
In de Tweede Kamer teruggekeerd,
verdedigt hjj de politieke antithese.
In zpn repliek krjjgen wjj allicht
wederom iets anders te hooren.
Overigens heeft de linkerzjjde geen
reden om over dr. De Visser's mannen
moed te treuren.
Hjj heeft een zetel gewonnen, maar
zpn positie verspeeld.
De antithese dood.
Eerst nog iets over de zitting van gis
teren de redevoering van dr. De Visaer.
Typeerend voor don toestand van het
oogenblik noemde ik dat optreden van
dr. De Visser.
gesloten."
>Denk dan maar na. Schiet u niets
te binnen, dat ons op een of ander spoor
zou kunnen brengen De dader altpd
verondersteld, dat hjj bestaat, moet met
de omstandigheden goed op de hoogte
zpn geweest. Hjj moet met een bepaald
doel de rol van uw zoon hebben gespeeld.
Heeft u nog andere bloedverwanten
4 >Niemand."
•Uw broeder is ongehuwd?"
•Ja. Hij was tot voor kort verloofd,
maar kort nadat de misdaad was ge
pleegd, verbrak zpn verloofde de verbin
tenis, bljjkbaar met bet oog daarop, dat
hg zgn vermogen had verloren. Zjj ib
aan een weelderig leven gewoon en
•Wie iB ze? Kent u haar?"
»Zeker. Ze heet Helene von Monferrat,
woont in Boedapest, heeft groote bezit
tingen in Hongarpe en is de weduwe
van een Franscb edelman."
Wbb de verstandhouding tusschen u
goed
•Wjj zusters stonden niet heel goed
met haar, want ze was ons steeds onsym
pathiek. Maar mjjn broer beminde haar
buitengewoon en haar verlies treft hem
zwaar."
•Zij zelf schpnt toch niet bijzonder
harteljjk van hem te hebben gehouden,
daar ze de verloving om geldeljjke rede
nen verbrak."
Stellig niet."*
Silias Hempel nam vyeer een snuifje.
Het zou zeer veel waard zpn, wan
neer we gewaar kondon worden, waar
uw zoon gedurende don kritieken fcp£
vertoefde," zei bjj. »Ik wed, dat er een
Inderdaad, de tjjdan zjjn veranderd,
dat een redenaar die de >antitheie"
wederom in vollen luister trachtte te
zetten, theologische beschouwingen hield
als ware hjj in de Synode en niet in de
Kamer, door de geheele Kamer, zelfs
door beeren der rechterzjjde, met stomme
verbazing werd aangehoord.
Men had de gezichten eens moeten
zien 1
Die leden, die nieuw in de Kamer
zaten, Patjjn, Van Doorn, Janninck en
om niet te spreken van het Roomsche
contingent nieuwe leden, wisten niet wat
zjj daar hoorden.
Die donderende theologische declama
ties, die als onweergeluiden de zaal bin
nenrolden, al die landaard-termen, dat
heele vocabnlair van eigenaardige woor
den, die woordentechniek, in de dagen
van dr. Knyper bijna gemeengoed ge
worden met de monden open zaten ze
er naar te luiBteren.
Het viel ook zoo geheel uit den ge
wonen toon, waar wp thans weder aan
gewend zpn geraakt. Die volksgroepen",
dat »opheffen van leuzen", dat zich »aan-
dienen", dat »indragen van beginselen",
die >8ignatuur" die de geachte redenaar
voor dezelfde begrippen, waarvoor wp,
gewone menschen, echter andere woordon
en uitdrukkingen plegen te gebruikeD,
bezigde, waren bjjna klanken geworden.
Er zat geen fut meer inhet scheen
over de hoofden heen te gaan. In de
dagen vóór 1905 zou men er niet om
gelachen hebben thans echter was dit
wel het geval. Én ook de figuur van
dezen spreker, die Bedienaar des Woords
every inch is, paste niet meer in deze
omgeving. De •wereldproblemen", die
vroeger opgeld deden, men voelde het,
interesseerden niet meer, waren niet aan
de orde, hoeveel moeite de gewjjde spre
ker ook deed om ze wel aan de orde te
stellen. En juist die overmatige jjver om
dat alles weer leven in te blazen, maakte
de tegenstelling nog ppnlpker, zelfs een
tikje komiek.
De »facuiteit der godgeleerdheid", de
hooger onderwijswet van 1876 en 1903,
het geheele theologische repertoir werd
afgedaan, maar niemand stelde er eenig
belang in.
Zelfs niet de collega's theologen, die,
als ik mp, van boven nit de tribune
gezien, niet bedrieg, door de andere le
den over al die voor een niet theoloog
duistere punten werden geraadpleegd
met lachende gezichten en soms wpzende
naar den dominé, die stond te Bpreken.
Een der heeren zag ik herhaaldelijk
en dat moet voor dr. De Visser wel het
smartelijkst van alleB geweeBt zpn
óok met het hoofd schudden.
Dr. Roessingh, de kenner van de pau
linische en petrinische bijbelexegese, keek
allerbedenkelpkst, dr. Scbokking, met
dr. Knyper de kenner van de »sotiriolo-
giBche beginselen", was er muisstil onder
geworden. Dr. Brummelkamp werd be
waakt door Ketelaar en Schaper, twee
•paganisten" van allerbedenkelpkst kali
ber, en dr. Tal ma en ds. Lieftinck gin
gen van verveling wandelen.
De geheele theologische faculteit in de
liefdeshistorie achter zit. Achter al het
grootBche en al het belachelpke dat op
aarde geschiedt steekt meestal een vronw.
Blpkbaar wil hjj de betrokken persoon
sparen. Haar te vinden zou zpn ons een
belangrjjke draad in handen geven."
•Daarover kan ik in het geheel niets
zeggen. Ik heb Robert in vele jaren niet
gezien en dergeljjke dingen roerde hp
in zjjn brieven nooit aan."
Dat is te begrppenmoeders zjjn
altpd de laatsten, die zoo iets gewaar
worden. Nu, wjj zullen het nog wel fe
weten komen. Er leeft niemand op aarde,
wiens spoor niet kan worden gevonden.
Is er in den tjjd, welke na den moord
verstreek, niets bpzonders gebeurd
•NiétB. Ik ontvang geen bezoeken en
ga bjjna niet uit.'*
•Maar mp zult u toch wel ontvangen,
mevrouw zei Silias Hempel glimlachend
en stond op, daar mevrouw Frohlich op
was gaan staan. »Ik denk vandaag of
morgen de woonkamer te bekpken, waarin
de misdaad werd gepleegd. Al heeft de
commissaris van politie die ook door
snuffeld, ik wiltoch gaarne nog eens
nazoeken. Menigmaal is een stroohalm
voldoende."
•Zplt u verlof dakrtoe krjjgen
•Ongetwjjfeld. Mpn vriend, de rechter
van instructie, zou immers zoo gaarne
zien, dat ik mp blameerde?"
Hjj lachte en schudde mevrouw Froh
lich de hand.
.Ba na het hoofd omhoog, mevrouw.
Nog ib Polen niet verloren.
(Wordt vervolgd).
