1906 N#. 128. Dinsdag 30 October. 93sle jaargang, De Liefde eener Vorstin GOESCHE De uitgave dezer Oonrant geichiedt Maandag-, Woenzdag- en Vrgdagavond, uitgezonderd op feeitdagen. Prjji per kwartaal, in Goes f 0,75! buiten Goes, franco, 1,(5. Afzonderljjke nommers 5 oent. Inzending van advertentiSn vóór 2 uren op den dag dor uitgave. Telefoonnummer 22. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". COURANT. De prjja der gewone advertentiSn is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct. Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prpi slechts tweemaal berekend. Geboorte-, hnwelpks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels A 1,berekend. Bewijsnummers 5 cent. Directeur-Hoofdredacteur r. G. Rijkens. Nabetrachting over den Gemeenteraad. De zitting van Vrjjdag j.l., waarin de gemeente-begrooting werd behandeld, geeft, in vorhonding tot haar langen duur, tot slechts weinig opmerkingen aanleiding. Wat we als antwoord op een vraag van den heer Donner omtrent het ge- meente-drnkwerk te hooren kregen was weinig stichtend. Daar is de gemeente, die een eerljjke proef wenscht te nemen met het uitbesteden van het drukwerk en daarvan prijsopgaaf vraagt »bjj alle drukkers hier ter stede voor verschillende werken. En wat hooren we nu Dat de drukkers eenvoudig het werk onder el kaar verdeelenhjj wiens beurt het is, zegt eenvoudig hoeveel hjj er voor moet hebben en de anderen schrjjven dan iets hooger in. Hij wiens beurt het is, geeft dan 20% aan de overigen. Het is duideljjk, dat de gemeente hier de dupe wordt. En aan die manoeuvre, waarvoor we de juiste benaming maar in de pen zullen houden, doen zeer-christelijke zoowel als paganistische drnkkers mee. 't Is heusch de moeite niet waard, dat de heeren raadsleden voor hen in de bres springen. De quaestie van de brandweerreorgani satie, is thans in het juiste spoor terug gebracht. De vrees, dat de gemeentelijke brandweer geheel zou worden afgeschaft, wat sommigen eu ook wjj, uit de des betreffende stukken hadden opgemaakt, is niet bewaarheid en de vereeniging der vrjj willige brandweer wordt als zoo danig door de gemeente niet erkend. Zeer voorzichtig was de raad van den heer Temperman om het voorloopig eens met één motorspuit te probeerenmen kan dan later altjjd zien. De discussies over de kosten van aan leg van een gasleiding aan den Onden Singel derailleerden geheel ea al, door dat er beschouwingen werden toegelaten, die bjj dit punt in 't geheel niet aan de orde waren. De heer Dekker had ongeljjk de quaes tie van de geldeljjke uitkomsten der gasfabriek nu op het tapjjt te brengen en de heer van der Leeuw deed niet goed met de zaak zoo hoog op te vatten en er een aanval in te zien op de gas- commi88ie. En bepaald vrooljjk werd do zaak, toen de heer Hollmann een motie van vertrouwen in den directeur meende te moeten voorstellen. >Daar stem ik voor 1" riep niet onaardig de heer Dek ker en de Voorzitter maakte er maar spoedig een einde aan door te zeggen, dat die motie dan met algemeene stem men was aangenomen. 'tWas me een warwinkel. Erg fortuinljjk zjjn B. en W. dezen avond met hun voorstellen niet geweest. Eerst de motor-spuit geweigerd en toen de gelden voor het buitengewoon uit diepen van de haven tot een memorie- post teruggebracht. Met het oog op den bjjzonder gunstigen toestand niet 41 te gewaagd, naar het ons voorkomt. Het welsprekend pleidooi van den heer 66 feuilleton» door GEORGE BARR. Naast hertog Von Mizrox stond prins Gabriël van Dawsbergen. Hjj was met een half dozjjn getrouwen verschenen en stond midden tusschen een schaar arge- looze Axphaïners, vlak bjj den troon. Anguish verscheen met baron Danglos. Beiden stonden naast den ingang, de laat ste bleeker dan ooit te voren. Toen wachtte men in alle stilte op de komst der vorstin." De deuren openden zich, en de vor stin trad binnen. Zjj steunde op den arm van haarsta- tigen oom, Caspar van Halfont. Pages droegen den sleep van haar ge waad, een met juweelen bezet zwart kleed. Uiterljjk was zjj volkomen kalm, de vor stin vol zelfvertrouwen. Toen zjj vlak bjj den ingang Allode voorbjj ging, trok er een blos over haar gelaat. De trouwe, gekrenkte dienaar keek haar met smeeken- de, verschrikte oogen aan, alsof hjj zeggen wilde>Wilt gjj Granstark terwille van een moordenaar prjjs geven Heb medeljjden met ons medeljjden". Vóór dat zjj op den troonzetel plaats nam, vloog haar blik over de verzamelde menigte heen. Zjj zag Anguish en den bleeken Danglosz en ook de boosaardige oogen van Gabriël. Bjj dien aanblik kromp haar hart in- een van schrik. Instinctmatig keek zjj Fransen van de Putte heeft niet kunnen verhinderen, dat 33 boomen van den Oost- wal zullen gerooid worden. Het geld- motief heeft over het aesthetische geze gevierd. Het trof ons, dat de Raadsleden over het algemeen slecht op de hoogte waren, over welke boomen het eigenljjk ging; herhaaldeljjk moest het worden uitgelegd. En zoo gaat het ons ookwe weten nog niet precies welke boomen eigenljjk geveld zullen worden. Waarom heeft men die niet vóór de raadszitting even gemerkt? Als het met die 33 op houdt, die beginnen bjj de huisjes naast het Gasthuis en eindigen even voorbjj het Schotje van Armoe, dan zal het nog al losloopen. Overigens kunnen we den Raadsleden niet genoeg op het hart drukken, de woorden van den heer v. d. Putte toch niet in den wind te slaan. Als er elk jaar, om gaten in de begroo ting te stoppen, maar gezocht wordt naar slachtbare boomen, zal het in den zomer in Goes spoedig niet meer uit te houden zjjn. Aan het eind der zitting werd een besloten vergadering gevraagd. Zjjn er wel drie, die het vragen, werd geroepen. De wethouder Hamer, doende wat des voorzitters was, antwoordde hier op bevestigend, er bjj voegende, dat de namen der aanvragers gewoonljjk niet zoo luide uitgeroepen werden, maar dat zjj bjj den voorzitter daarom wel bekend waren. Als dit gezegde van den heer Hamer soms tot bedoeling gehad mooht hebben Gedeputeerde Staten ef het publiek die allicht zullen oordeelen, dat een jarist- wetbouder den voorzitter wel kan behoe den voor het begaan van onwettigheden in de meening te brengen, dat de door ons blad gewraakte geheime zitting over de vleeschkeuring, ook heeft plaats gehad op aandrang van drie leden, dan verklaren wjj hier dat dit niet waar is. G O E S 29 Oct. 1906. De Tweede Kamer is ter vergadering bjj eengeroepen op Dinsdag 6 November, om half twee. De gewijzigde boterwet. In 'toffici- eele orgaan van de F. N. Z. leest men, dat de gewjjzigde Boterwetbjj de Tweede Kamer is (of zeer spoedig) wordt inge diend. Degenen, die zich zeer ontdaan ge voelden, doordat zjj de wet niet in de troonrede vonden aangekondigd, kunnen dus nu weder tot rust komen. De tekst wordt spoedig gepubliceerd. Aan den brievenbesteller van Loo te Ierseke is een pensioen yerleend van f 477 's jaars. Wissenkerke. Om het streven en doel der nog jeugdige vereeniging »School voor hand- en bouwkundig teekenen te Kortgene" meer onder de aandacht van het publiek te brengen werd verleden Woensdag in eene bestuursvergadering besloten, het werk der leerlingen op de gemeenten van dit eiland ter publieke bezichtiging te stellen. Was het hoofddoel zoekend rond naar de uniform van den kapitein van de ljjfwacht, maar haar ge- tróuwste bondgenoot was niet aanwezig. Zou zjj dus alleen die gevreesde woorden moeten aanhooren Zou het volk zoo handelen, als Qninox voorspeld had, of zou meu Gabriel galooven en haar ver vlóeken Zjj zonk neer in den troonzetel en keek met starende hulpelooze oogen voor zich uit. Zwak en verlaten zat zjj daar. Eindeljjk werd zjj haar gevoel meester en dacht nu nog maar alleen aan het punt in kwestie de overeenkomst met Bolaroz. Volkomen kalm begon zjj >Gjj zjjt verschenen, edele Bolaroz om den prjjs van onze nederlaag te ontvan gen. In tegenwoordigheid van mjjn volk en in naam van de barmhartigheid en ge rechtigheid, Sire, verzoek ik U ons uitstel toe te staan. Gij zjjt rijk en machtig, wjj van alles beroofd. Wjj strgden tegen een moeiljjkheid, die wjj verdragen en over winnen kunnen, als men ons nog korten tjjd uitstel toestaat. Op verlangen van mjjn raadslieden zet ik mjjn persoonljjke trots en de waardigheid van mjjn volk ter zjjde, en doe dit verzoek in vertrou wen op uw goed hart. Mocht u niet naar deze bede om erbarmen willen luisteren, dan is er voor Granstark nog maar één uitweg mogeljjk. Wjj moeten en willeD aau onze eereschuld voldoen. Somber en weinig goeds voorspellend, zoo stond Bolaroz tegenover haar. Zjj begreep, dat haar smeeken vruchteloos was geweest. >Ik vergeet niet, hoogedele vorstin, dat gjj hier de heerschende zjjt, en niet daardoor nog meerdere leerlingen te trek ken, tevens kan het strekken tot liet wekken van meerdere belangstelling en steun van buitenstaanden, die als gewoon lid het streven der Bchool kunnen be vorderen. Dientengevolge werd j.l. Zaterdagna middag in de openbare school alhier het werk der leerlingen dier school in deze gemeente tentoongesteld en men mocht zich in een vrjj goed bezoek verheugen. Uit den aard der zaak trokken de handteekeningen 't meest de aandacht van het groote publiek terwjjl de vaklieden zich meer bepaalden tot bezichtiging der bouwkundige teekeningen. Zoowel de eene als de andere teekeningen getuigen van de vruchtdragende lessen door de heeren onder wjj zers Maas en Van der Linde gegeven. Wjjl de Bchool kosteloos ook toegan- keljjk wordt gesteld voor onvermogende ambachtslieden, om ook dezen in de ge legenheid te stellen aan de eischen van een goed ambachtsman in den tegen- woordigen tjjd te kunnen voldoen, is het te hopen, dat velen zich geroepen achten de school door hunne bjjdrage te steunen. Daartoe kan men zich aanmelden bjj den heer Burgemeester van Kortgene. Het lidmaatschap kost slecht f 1,— per jaar. Kolijnaplaat» In de in 't laatst der vorige week gehouden raadszitting waren vjjf der zeven leden tegenwoordig. Aan den heer C. Kievit werd, wegens diens benoeming tot secretaris-penningmeester van 't burgerljjk armbestuur in plaatB van dén heer L. A. Vink, als lid van genoemd college, eervol ontslag verleend en in zjjne plaats de heer P. K. Boone benoemd. Daarna werd behandeld het request van den heer A. Kole Cz. eu anderen om een aanlegsteiger alhier te bouwen. Daaromtrent werd besloten, dat met de beide beurtschippers alhier overleg zal gepleegd worden en dat] de gemeente twee derden der te maken koBten zal be talen mits zjj gezamenljjk een derde dezer kosten dragen. Ten Blotte werd de gemeenterekening aangeboden en in ontvang en uitgaaf vastgesteld op f 14449,195, met een post van onvoorzien van f 192,815. De hóofdeljjke omslag bedraagt f 3750. Kunst en Wetenschap. Algbmïbne Wetenschappelijke belangen. Over stadhouder Willem III sprak Zaterdagavond voor de leden van de vereeniging voor Algemeene Wetenschap pelijke Belangen de heer prof. dr. F. J. L. Kriimer, directenr van het Koninklijk Huisarchief te 's Gravenhage. De spreker, die een speoisle studie heeft gemaakt van dit onderwerp, gaf een dnideljjk denkbeeld van de belang rijke rol, die deze ziekelijke man, dank zjj zijn krachtige energie en groote gees tesgaven, heeft gespeeld in| de geschie denis van Nederland en Engeland, zoo wel als die van geheel Enropa. ik 1 Daarom ben ik ook niet verantwoor delijk voor de moeilijkheden, waarin gjj gekomen zjjt. Het is nn de 20ste Novem ber. Gjj zondt vjjftien jaar nitstel gekre gen hebben om het geld, dat gjj schnl- dijg zjjt, bjj elkaar te krjjgen. Uw onbe kwaamheid daartoe ontheft U niet van de betaling der eereschnld. Het verdrag wjjst ons het geheele gebied ten Noorden van de linie toe, dat wat zich tnsichen Dawsbergen en Ganlook van het Oosten naar het Westen nitsterkt. Er staan Uwe Majesteit twee wegen open. Geef ons het goud of zilver, of onderteeken het ver- drag, dat Azphain.het genoemde stnk land toezegt. Ik kan niet opnienw nit stel toestaan". «Toen het verdrag gesloten werd wist gjj reeds, dat wjj zoo'n kapitaal in vijftien jaar niet zonden knnnen opbrengen", zei Halfont, uit drift zichzelf vergetend. .Onderhandel ik met de vorstin van GranBtark of met n, graaf f" vroeg Bolaroz ruw. »U onderhandelt met het volk van GranBtark en daaronder met een, die de artoste is van hen allen, met mg. Ik zal het verdrag onderteekenen. Gjj zjjt on vermurwbaar 1 Snel, Gaspon, de papieren 1 Ik wil er dadeljjk een einde aan maken 1" riep da vorstin met een gekwetst gevoel van eigenwaarde nit. .Er was nog een andere bepaliDg", zeide Bolaroz ving, niet in staBt zjjn leedver maak te verbergen .het weer gevangen nemen van den moordenaar van mjjn zoon. Het is trenrig, zooalB hier de politie dienst geregeld is". Danglosz beefde bjj deze toespeling. Yetive» oogen keken hem een oogenblik Met warmte verdedigde spreker Willem III tegen de beschuldigingen, die door verschillende geschiedschrijvers tegen bem zjjn ingebracht, o. a. tegen die, dat hjj de hand zon hebben gehad in den moord op de beide De Witten. De voordraeht, doorspekt met talrjjke aneodoten nit het leven van stadhouder Willem III en andere belangrjjke figuren nit de geschiedenis, werd door een tal- rjjk pnbliek met belangstelling aange hoord. In de vacature van voorzitter, ont staan door het bedanken van den heer li. van Bruggen, werd met groote meer derheid van stemmen gekozen de heer I. G. J. Eakebeeke. Taptoe. Of Taptoe een mooi stnk is Ja die vraag, hoe eenvoudig ook, is niet zoo hëel gemakkelijk te beantwoorden. Zapfenetreich heeft op ontelbare plaatsen in Dnitschland, ondanks (of door het verbod aan M ilitairen om de voorstellingen bjj te wonen, grooten opgang gemaakt, Topte» is in Holland heel veel gegaan, en la Retraite heeft in Franurjjk veel belangstelling ondervonden, en ik meen daarnit te mogen beslniten dat het in ieder geval een belangwekkend stnk is. Het wbb een heel waagstnk, om in Parjjs op te voeren een oomedie die ge heel in eene Duittche cavaleriekazerne speelt, met slechts ééne vronwerol, en waarvan alle acteurs Duittche Militairen, meest nhlanen, zjjn 1 Dat het des ondanks in Parjjs snccès had, is m. i. wel een bewjjs dat het een sttik van beteekenis is. Nn zal het oordeel over het stnk voor een niet gering deel afhankelijk zjjn van dt kwestie of de toeschouwer al dan niet ietB vóelt voor .das Militair", terwjjl eenige bekendheid van speciale Dnitsche Militaire toestanden zeer gewenscht is. Die daar in 1 geheel niet mede bekend is, zal veel overdreven vinden, maar de begaafde schrjjver van .Iena oder Sedan" vóortreffeljjk bekend met de omgeving die hjj behandelt, overdrjjft toch m. i. niet. Van de vertolking hangt natnnrljjk veel afhet BrondgeeBt ensemble scbjjnt volgens verschillende beoordeelingen het sthk naar eisch te spelen, en het is dan ook wel waarEchjjnljjk dat de| begaafde adtenr Brondgeest, zelf gewezen cava- lerie-officier, de hoofdrol naar behooren vOrvullen zal, terwjjl m. i. de verwach- tifag, dat hjj zjjn medespelers voldoende in hnnne militaire rollen zal doen in werken, niet gewaagd is. Het 3e bedrjjf, de krjjgsraad, vond de hiiddelburgeche Courant, na eene opvoering vSn Louis Bouwmeester c.s., op 8 No vember 1904, een parodie. ilk ben het daar niet meó eens, maar t oordeel verwonderde mjj niet. 'Lid van dien krjjgsraad is o. a. een ritmeester van de knraaiers. Die man, een graaf, spreekt gemaakt, mbar wat hjj zegt is zoo in-goedig, en zoo telkens in 't voordeel van den be klaagde, den sympathieken wachtmeester n vragend aan, toen keek zjj naar het ge wichtige document, dat GaBpon op tafel vdor haar had neergelegd. Werktuigelijk greep zjj naar de pen, terwjjl haar oude, grjjze oom een zwaren zocht liet hooren, en de hand van Gaspon beefde, toen hjj het zegel van Granstark op de tafel klaarlegde. .Het leven van den moordenaar zon u knnnen redden, ging Bolaroz voort, terwjjl er een wraakzuchtige uitdrukking in' zjjn oogen kwam. Zjj keek op en haar lippen bewogen zibh, als wilde zjj spreken. Maar geen wbord, geen ademtocht werd gehoord. Zj boog zich voorover en zonder te zien, zette zjj de pen op het blad papier. Om hdar heen beerschte doodeljjk zwjjgen. Nog vdórdat zjj den eersten haal voltooien kon, verbrak een ruwe stem vol triomf erf verbazing de stilte. .Hebt hjj geen eer!" ■De pen ontgleed aan haar hand, als haid zjj die gevreesde woorden al ver wacht. Ieder oog in de zaal richtte zich op het bleeke, vertrokken gelaat van Gabriël von Dawsbergen. Hjj stond eenigs- zins afgezonderd van zjjn vrienden en wees met de hand naar den troon. De voretin keek hem een oogenblik als versteend aan. Toen hief zjj zich op en nam een houding aan &ls wae zjj bereid alles te trotaeeren. .Wie Bpreekt zoo Ga voort .Ik, Gabriel von Dawsbergen 1 Waar is de gevangene, mevrouw .De man is dolriep zjj, sidderend achteruit deinzend. .Dolf Ja, omdat ik doorzet, wat ik beloofd» f Kjjkt naar de Koningin der Helbig, dat wat bjj zegt aandoenlijk is Om aan te hooren. In Middelburg kon de acteur, die die rol vervulde, zjjn mond niet opendoen, of er werd uitbundig gelachen, waardoor voor hen, die het stuk niet kenden, zjjn spreken onverstaanbaar was. Bjj eene dergel jjke opvatting kan ik rojj begrjjpen dat die krjjgsraad een pa rodie gevonden werd, maar die opvatting il m. i. niet de juiste, en ik acht bjj eene behoorljjke vertolking dat bedrjjf juist in booge mate spannend en van groote dra matische kracht. Of men Taptoe, (de titel is m. i. zeer gezocht) hier een mooi stuk vinden zal, dhrf ik niet te beslissen, maar ik geloof dat ieder onbevooroordeelde het zeker met belangstelling aanhooren zal, zoo dat ik de aangekondigde uitvoering, op a: s. Vrjjdag, met gerustheid warm aan beveel. Goes 27 October 1906. J. Fransen van de Putte. Buitenland. nieuwe gedenkschriften. Na de opzienbarende gedenkschriften van Von Hohenlohe, kondigt de Duitsche boekhandel de uitgave aan van de nage laten brieven van graaf Hatzfeldt, geda teerd uit de jaren '70 en '71. Hatzteldt is vroeger Duitsche gezant te Londen geweest en staatssecretaris van buitenlandsche zaken. In het oorlogsjaar was hij bjj het hoofdkwartier te Versailles. Als een voorproefje van hetgeen het publiek weder uit deze onthullingen te wachten staat, moge het volgende die nen, waarin over den buit, dien de Duit- scbers bjj St. Cloud behaaldon, gesproken wordt. Ik heb, luidt bet schrjjven, naar de zaak, waarover je sprak, onderzoek ge daan. Het scbjjnt, dat de heele buit onder de hovelingen verdeeld is, en dezen hebben heele wagenladingen vol aan hnn familie te Berljjn gezonden. Ik begrjjp volkomen, dat dit een zeer slechten indruk beeft gemaakt en ben alleen big, dat ik aan dezén roof niet behoefde deel te nemen. Wat de Koning (Wilhelm I) in deze zaak deed, is licht te verklaren. Men zeide hem, dat aangezien St. Cloud staatseigendom was alles wat zich daarin bevond, volgens de veroveringswet hem toebehoordedaar hg den buit niet voor zich wilde houden, verdeelde hg hem onder de prinsen en hovelingen. Frankrijk en het Vatic a an. Een zeer belangrgk besluit is door de Fransche Regeering genomen in zake de toepassing der wet op de scheiding van Kerk en Staat. Besloten is op de geeste- ljjken, die op bevel van den Paus wei geren de Fransche wet te erkennen, toe te passen een artikel uit de wet van 26 Juni 1889, luidende, dat zjj, die, in openbare dienstbetrekking getreden van een buitenlandsche regeering (in dit ge val den Paus), ondanks het uitdrukkeljjk trouweloosheidMevrouw, ik wensch ge hoord te worden. Lorry is hier in dit Blot »Hjj is dol 1" stiet Bolaroz uit, de eerste onder de aanwezigen, die zjjn spraak weer terug kreeg'. Er was beweging bjj den ingang. Daar bditen waren stemmen te hooren. '»Gjj wordt bedrogen," hield Gabriël vól. >Uw ideaal is een verraderes, een bédriegBter. fk zeg, dat hjj hier is, en zjj heeft hem gezien. Laat zjj het ver drag onderteekenen aïs zg durft 1 Yetive vén Granstark, ik beveel u den misda diger hier te brengen 1" De opwelling om den lasteraar te ljjf te gaan werd door tiet plotseling ver- schjjnen van twee mannen voor den in gang onderdrukt. >H jj iB hier 1" riep eene krachtige stem, en ademloos en beslist baande Lorry-zich een weg door de verbaasde menigte. Een vreugdekreet gaf uitdrukking aan dó overheerscbende stemming. De gezich ten van Danglosz en Allode deden den ken aan de belichaamde verbazing, of liever gezegd verlichting» Harry Anguish- deinsde achteruit, be- heerschte zich echter dadeljjk en richtte den blik op Gabriël. Deze waardige heer beefde van het hoofd tot de vóeten. »Ik heb den gevangene, Majesteit," zei Qninnox, buiten adem. Hu sfond met zjjn arrestant voor den troon, durfde eóbter niet wagen zgn vorstin aan te kjjken. (Wordt vervolgd)*

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1906 | | pagina 1