1906 N\ 122.
Dinsdag 16 October.
96ste jaargang.
De Liefde eener Vorstin
GOESCIIE
«OllRANT.
Telefoonnummer 22. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
De uitgave dezer Courant geichiedt Maandag-, Woenidag- en Vrpdagavon*,
uitgezonderd op feestdagen.
?rjj« per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco, lafS.
Afzonderljjke nommen 5 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag dor
uitgave.
De prjji der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjé
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjkf- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regeli 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Fen les voor Protectionisten.
Een les voor allen, die in het protec
tionisme bun heil zoeken en dit anderen
trachten op te dringen, is hetgeen men
thans in Duitschland ziet afspelen.
Men kan zeggen, dat Duitschland zoo
goed als geheel zjjn grenzen gesloten
houdt voor ^uitenlandsch vee. Het ie,
zooals algemeen wordt toegegeven, een
zuiver protectionistische maatregel, ten
voordoblo van de Duitsche veefokkers.
Het is althans zoo bedoeld en alles wat
de DuitBche Regeering beweerde over
vr'T-s voor besmetting door buitenlandsch
vee, waren praatjeB, die niemand geloofde.
Alleen het belang der veefokkers heeft
voorgezeten. Kunstmatig heeft de Regee-
rin* de prjjzen van slachtvee opgedreven,
den invoer van fokvee geweerd en het
gevolg is geweest, dat de prjjzen van
het vleesch een ongekende hoogte heb
ben bereikt en goed~fok?ie schaarsch is
geworden.
Tot op zekere hoogte behoefde dit in
Duitschland niet tot bezorgdheid aanlei
ding te geven. De protectie ook op het
gebied van industrie, heeft de loonen
opgedreven en stelt dus vele categorieën
der bevolking, wier inkomsten vermeer
derd zjjn, in staat om hoogere prjjzeD
te besteden, maar niet alle traktementen
zjjn naar boven gegaan, en het gevolg
is, dat zeer velen zich met recht kunnen
beklagen, dat de protectie der veehouders
hun het vleeschgebruik zoo goed als on
mogelijk maakt.
Nu is er in de geschiedenis altjjd op
te merken, dat de gevolgen van vele ver
keerde maatregelen zichzelve op den duur
wel redresseeren. Men heeft in Duitsch
land ook op deze economische wet ge
rekend en geredeneerd, dat het verbod
van invoer van vee een herleving van
de vcofokkerjj binnenslands zou ten ge
volge hebben en de veefokkers binneD
niet al te langen tjjd in staat zouden
zjjn, om geheel in de behoefte van slacht
vee te voorzien.
Dan, economische wetten zjjn gemak-
keljjker te constateeren uit den loop der
dingen, die achter ons üggeD, dan dat
de gevolgen zich van te voren laten de-
creteeren en zoo is ook in Duitschland
gebleken dit wordt hoe lang zoo meer
duideljjk dat men zich heeft misre
kend. De overvloed van binnenlandsch
fokvee laat zich wachten, de verwachte
daling der vleeschprjjzen blijft uit. Juist
bet tegengestelde ziet men gebeuren
het vleesch bljjft duur en wordt maar
steeds duurder en goed fokvee komt ho"
langer hoe minder op de markt.
Dat was do bedoeling niet en men ziet
ook in agrarische kringen aankomen, dat
het mis loopti In de officinale mededee-
lingen van het centraal bureau der Prui
sische Kamers van Landbouw noemt men
de tegenwoordige hooge vleeschprjjzen
een ongezond verschjjnsel en beschouwt
men den toestand als onhoudbaar. En
het hoofdorgaan van den Landbouwers-
bond is het hiermede eens. Toch hoopt
men, tegen beter weten in, nog steeds,
dat alles wel van zelf in orde zal komen,
al is het ook een hoop zonder kans op
vervulling.
60 FEUILLETON.
door
GEORGE BARE.
Harry Anguish bracht ~veel uren in
het slot door, waarbjj bjj zjjn wacht in
het voorportaal achterliet. Ook hij deed
zjjn best de vorstin met woord of blik
tot bekentenis te bewegen, maar ook hjj
zag zich teleurgesteld. Zjj scheen opge
wekt te zjjn, haar glimlach en haar wan
gen hadden niets van hun frischheid
verloren, haar oogeD stonden helder en
haar humeur waB onveranderljjk vrooljjk.
Gabriel van Dawsbergen was van haar
financieele omstandigheden op de hoogte
en maakte gebruik van het voordeel, dat
hem door den dood van zjjn tegenstan
der geboden werd, door zjjn dringend
aanzoek om de hand der vorstin te ver
nieuwen.
Nauweljjks was het lgk van den prins
naar het land zjjner vaderen gebracht,
of hjj meldde zich aan en verzocht Ye-
tive hem wel te willen ontvangen, hoe
zjj hem ook haatte en hoe vastbesloten
zjj ook was, zjjn aanzoek af te wijzen.
Zoo nu en dan was zjj de wanhoop
nabjj en kreeg een gewaarwording als
verlangde zij naar den dood, maar dan
weer beheerschte haar het vuur van
den hartstocht en kwam zg heftig, in
opstand tegen het,noodlot, waaraan zjj
zichrnxoesfe onderwerpen.
De wal keert het schip. Ongestraft kan
geen Regeering doen geljjk de Duitsche
heeft gedaan. Men staat daar voor eene
catastrophe die noodlottig kan worden
jniBt voor hen, die men bevoordeelen
wilde. De vleeschprjjs moet worden ver
laagd, wat slechts mogeljjk is als men
de grenzen opent. En doet men dit, daü
daalt ook het vee in DnitBchland in prjjs.
Dan deprecieert men dus het bezit van
den veeboer, die zjjn stal duur heeft aan
gekocht en malaise is het gevolg.
Zoo ziet men hoe gevaarljjk het twee
snijdend zwaard der protectie kan wordeD.
Men doe met het Duitsche voorbeeld
hier te lande zijn voordeel.
H ermiatent-pólitiek.
Do Standaard durft zoowaar nog eens
weer te beginnen over afschaffing der
Staatsloterg. Zjj schrjjft o. a.
»Het doet goed te zien, dat de justitie
strenger tegen het spel begint op te tre-
dwn alleen, zoo het Kabinet hiertoe het
initiatief nam, stuit men op de contra
dictie, dat het wetsontwerp om het Staats-
spel af te schaffen, werd ingetrokken,
zonder zweem van belofte dat een gewjj-
zigd ontwerp, van geigke strekking, te
wachten is.
Zulk justitieel optreden ljjkt op brok
werk.
Zelve speelt de Overheid en wint er
zes ton 's jaars mee. Vrjj woelt de beurs
speculatie. Zelfs vreemde loterjjen slaan
hier haar slag door middel van de Rjjks-
PPst
En daarom bljjft het o. i. eisch, dat
ook dit Kabinet aan het Staatsspel een
einde make.
Vond men het vorig ontwerp te slap,
dat men met een Btraffer kome.
Stil zitten, en voort spelen, gaat in
gfon geval".
Het zoogenaamd christelijk ministerie
bad bjj de stembus zooveel wetsontwer
pen beloofd, waarop het stempel der
christelijke beginselen zou zjjn gedrukt,
dat men eindeljjk wel genoodzaakt was
iets in dien geest te produceeren. Een
dier producten was het voorstel tot af
schaffing der Staatsloterjj over 20
jaar. Dat waslistigljjk bedacht. Dr. Kuyper
begreep zeer goed dat zjjn ministerie er
over twintig jaar niet meer zjjn zou en
zich dan ook niet meer te bekommeren zou
hebben over de duiten, die'die loterjj in de
Staatskas brengt. Zijn ministerie zou nog
van die »duivelsbaten" kunnen genieten en
de vrome broeders waren door dit ont
werp tovr6don gesteld. De »christeljjk-
hpid" werd nog 20 jaar op interest uit
gezet. Kermistentpolitiek. Scherp werd
déze politiek, bjj dé behandeling der
StaatsbegrootiDg in 1903 gehekeld door
een anti-revolutionnair in de volgende
bewoordingen
»Dit ministerie gooit het als het ware
met die zonde, door den Staat zelf be
dreven, op een accoordje. Zij zal die zonde
nflaten binnen hoogstens 20 jaar. Stui
tender en weerzinwekkender kon moei-
ljjk een standpunt worden ingenomen."
De Standaard rekent er bljjkbaar op,
dat haar lezers kort van memorie zjjn.
Hij kende haar hulpeloosheid en had
zjjn aanbod om de som geldB te leenen
herhaald, dag op dag kwam hg in het
slot en niets bracht hem af van zjjn
pogingen om haar voor zjjn plannen te
winnen. Bolaroz van Axphain hield nog
met enkele getrouwen verbljjf in het slot
van Edelweisz.
Noordeljjk daarvan waren vjjfduizend
soldaten gekampeerd. Zoo waB hjj voor
bereid op het te niet gaan van zijn ver
plichting om een nieuw uitstel van vjjftien
jaar toe te staan.
Gabriöl speelde, naar hg beweerde,
zjjn laatste kaart uit en vroeg opüieuw
audiëntie bjj Yetive aan. Maar niet zoo-
als hjj met nadruk zei in het boudoir of
in" e audiëntiezaal, maar in de troonzaal.
wAfr Bolaroz den volgenden dag ook ont-
vz' gen zou worden. Het werd hem toe-
geltij ui.
Op den troon zittend, wachtte de vorstin
de koust af van den hulpvaardigen hard
nek kigei minnaar.
Hjj k vam binnen en werd gevolgd
dóór acht krjjgsbaftige mannen, die een
lange met jjzer beslagen kist droegen
het gevolg van de bemoeiingen bjj zjjn
bankier.
Yetive en haar omgeving zagen vol
verbazing het ongewoon schouwspel aan
Zich op zjjn knie neerwerpend, zei
Gabriöl, terwjjl zijn stem van hartstocht
en vrees beefde
>Hoogheid, morgen zal er een keer
punt zjjn in de geschiedenis van twee,
misschien van drie. volkenGranstark,
Axphain en Dawsbergen. Het ligt in mjjn
GOES, 15 Oct. 1906.
Wegens ongesteldheid vam den te-
genwoordigen titularis is tot tjjdeijjk
leeraar in de Fransche taal aan d# R.
H. B. S. te Wageningen benoemd dhr.
A. Neter Jz. te Leiden, voorheen te
Goes.
De algemeene vergadering van de
Liberale Unie is definitief vastgesteld op
10 November en zal gehouden worden
te Amsterdam.
Behalve de gewone jaarwerkzaamhe-
den en het openingswoord van den voor
zitter, staat op de agenda vermeldBe
spreking van de bjj de Tweede^ Kam e-
ingediende Belastingvoorstellen. Inleiders
daarbjj zullen zjjn de heeren mr. N. G.
Pierson en K. de Boer Czn., leden van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
De laatstgenoemde zal die belastingvoor
stellen meer bepaaldeljjk bespreken, met
bet oog op den Landbouw.
Naar men meldt, heeft de vrjjzinnig-
democratische kiesvoroeniging te Leiden
den heer H. Paul candidaat geisteld voor
het Kamerlidmaatschap omdat deze heeft
verklaard het concentratieprogram van
1905 in hoofdzaak te onderschrijven.
De heer H. Paul, civiel-ingenieur, is
lid van de Provinciale Staten en lid van
den Leidschen gemeenteraad.
Men zendt uit Leiden aan de Y. R. Ct.
een bericht van den volgenden inhoud
»Van vrjj-Katholieke zjjde worden po
gingen in het werk geBteld, om J. Brink
huis te Enschedé candidaat te stellen.
Mocht dit evenwél verhinderd worden,
dan zullen dé Kath. democraten de can-
didatuur van Mondeis steunen."
Met 15 dezer zal als algemeen voor
zitster der Maatschappij tot Nut van
't Algemeen optreden mej. Johanna ter
Meulen, als vice-voorzitter mr. D. J.
van Stockum. N. R. Ct.
Wolphaartsdijh. De gemeenteraad
kwam Vrjjdag bjjeen. Afwezig was de
heer M. de Kater.
Ingekomen was een schrgven van het
Kerkbestuur der Ned. Herv. Gemeente,
waarin wordt medegedeeld, dat dit be
stuur goedkeurt de geldleening, groot
f 3300, rentende 3 i/s percent toe te sti.an.
Medegedeeld werd, dat door den Com
missaris der Koningin zjjn herbenoemd
tot zetters der directe belastingen dhr.
Pi, Koeman en G. Slabbekoorn.
Da gemeentobegrooting voor 1907 werd
vastgesteld in ontvang en uitgaaf op
f 16.729.26 i/j, met een post van onvoor
ziene uitgaven van f 227.98 V*-
De te heffen hoofdeljjke omslag werd
op f 4100 uitgetrokken.
Met algemeene stemmen werden goed
gekeurd de wjjziging der gemeentebe
groting voor 1906 en die van het bur
gerlijk armbestuur over 1906-1907,
EeDige aanvragen tot afschrjjving van
den hoofdeljjken omslag wegens vertrek
ujt de gemeente werden met algemeene
stemmen toegestaan. Niets meer aan de
orde zjjnde, werd de vergadering ge
sloten.
Wissenkerke. Ter vervulling der
vacatures, ontstaan tengevolge van het
macht u op dit oogebb;ik te helpen, en
ik smeek u in naam mijner liefde en
mjjner aanbidding mg aan te hooren.
Morgen moet u vorst Bolaroz vjjf-en-
twintig millioen betalen of hem de Noor-
delg ke helft van uw gebied afstaan. Ik
begrjjp uw beklagenswaardigen toestand.
U kan slechts vjjftien millioen geven en
die zijn nutteloos, want hjj zal geeD
langer uitstel toestaan. U weet wat ik
reeds aangeboden heb. Ik kom hedeD
hier om mjjn aanbod te herhalen. Als
u mjjn leening aanneemt, vjjftien milli
oen gavoos voor vjjftien jaar tot den ge
wonen reotestandaard dan kan u het
morgen aan den vorst van Axphaïn geven.
Rikardo, open de kist."
Een dienaar deed het deksel open. De
kist was met goudstukken gevuld.
>Er zijn tienduizend gavoos in. Bene
den staan kisten, die negenmaal zooveel
bevatten als u bier ziet. En negenmaal
zooveel is op weg hierheen als bewjjs
van mjjn liefde voor u. Betaal Bolaroz
en leen van Gabriöl, die daardoor de
gelukkigste aller stervelingen wordt,"
Doodeljjk zwjjgen volgde op deze thea
trale vertooning.
»De rente van de geleende som is niet
alles wat u eischt, als ik goed begrijp,"
zei Halfont langzaam, terwijl zijn donkere
oogen vuur schoten. >U eischt iets, wat
Granstark niet geven kan en niet wil
verhandelen, de hand van onze vorstin.
Als n het geld wil leenen eD een gang
bare rente vaststellen en uw huwelijks
aanzoek intrekken, dan zouden wjj tot
een overeenkomst kunnen komen."
overigden van dea heer A. A. van der
Maas, in Ij ven Voorzitter en voordien lid
van het Bestuur der waterkeeriüg vid
den calanj iteuzen Vhetepolder, werden
door den Dgkraad geplaatst op de aan
beveling voor voorzitter de heeren G.
Israel, Th. P. de Kam en M. J. van
Hee en op de voordracht voor lid van
het bestuur W. de Looff, Th. P. de Kam
en M. J. van Hee.
Hoedekenskerke. Uit een viertal
sollicitanten is door B. en W. tot tjjde-
ljjk kantonnier op de wegen, van 15 Oc
tober 22 December, benoemd dhr. A.
G. van Loo te Kwadendamme.
De Bali-expeditieB
Het regeeringstelegram, door ons Vrij
dagavond medegedeeld, meldende dat
Kloenkoeng onze eischen had ingewil
ligd werd door den correspondent van
de IV. R. Ct. nog aangevuld met de
mededeeling, <Lfc dè onderhandelingen
met Bangli nog onbeëindigd zjjn en dat
daarheen een groote verkenning heef»
plaats gehad.
De mogelijkheid bestaat duB nog, dat
wjj tegen Bangli gebruik zullen moeten
maken van wapengeweld.
Over het begin der expeditie meldt
het Bat. Nbl.
Bjj kalme zee en gunstig weder begon
VrjjdagmorgeD, den 14en, de landing
der expeditionaire troepenmacht voor
Pabean Sanoer. De manschappen waren
vol goeden moedde kust zag er zeer
vreedzaam uit en noch van boord, noch
ook later toen men, klaar voor tegen
weer, in de sloepen het land naderde,
ontwaarde men eenige vjjandeljjke bewe
gingen.
De geheele zeemacht lag tijdens de
landing ter reede van Pabean Sanoer,
gereed om de landing met geselui7um
te steunen. Den avond te voren waren
de Van Swoll en de oorlogsschepen terug
gekeerd, die voor machtsvertoon bjj de
landing van de Buitenzorgsche compag
nie voor Lebih op de kuBt van het
bevriende Gianjar het anker hadden la
ten vallen.
De landing te Pabean Sanoer zelf ge
schiedde in drie echelons. Rustig naderde
de sloepenflottielje den wal en even on
gehinderd kwam men aan land.
Zonde/ een i gen tegenstand te ontmoe
ten rukte de troep dadeljjk verder het
binnenland in. De kampong was niet ver
sterkt en bleek verlaten.
Men maakte dadeljjk alles pereed voor
de inrichting van bet bivak. Hot hoofd
kwartier, de genie, het veldhospitaal, de
landingsdivisie der marine, de cavalerie
en twee bataljons infanterie kwamen te
Sanoer, het twintigste bataljon met de
intendunce bleef te Pabean Sanoer aan
dé kust.
In den middag hoorde men voor het
eerst het geschut spreken het waren de
kanonnen van de Hertog Hendrik en vaD
dè Serdang, die in het hoofdverbljjf van
den vorst, de hoofdplaats Den Pasar, blijk
baar wat schrik wilden veroorzaken. Van
den vjjand geen spoor.
De nacht op den 15en ging rustig
voorbjj.
Gabriöl sloeg de oogen teleurgesteld
neer. Zjjn borst ging snel op on neer en
zjjn vingers bewogen 2ich zenuwachtig.
»Het geluk uwer vorstin gaat mjj
evenzeer ter harte als mjjn eigen," riep
hg uit. »Zjj zal altjjd met zorgen omringd
worden en niet met de moeiljjkheden des
levens kennis maken."
»U is dus besloten bjj uw eerste voor
stel te bljjven vroeg de graaf. »Zjj zou
met Lorenz gehuwd zjjn om haar land,
haar volk te beschermen.
»Ben ik minder waard dan Lorenz?"
»Waarom niet begon Gabriöl vurig,
maar Yetive ging staan en met schitte-
de oogen en gloeiende wangen viel zjj
hem in de rede
»Ga heen, ik wil niet naar u luiste
ren geen woord meer".
Hjj verliet de zaal, zonder verder een
woord te spreken.
Haar hofhouding zag haar daar staan,
onbewegeljjk en rechtop, het bleeke ge
laat als opgehelderd.
HOOFDSTUK XXHI.
Een middernachtelijk bezoek.
Onder het slot en zijn sombere gewel
ven bracht Grenfall Lorry een dag door,
die hem wel een jaar toescheen.
In den nacht van den achttienden of
liever bij het aanbreken van den dag
van den negentienden, leidde kapitein
Quinnox hem door de straten van Edel
weisz naar de geheime gang waar hjj
voor 't oogenblik veilig was.
De ingang was door een opening in
den parkmuu*fcdi« iöo handig aangebracht
Bjj het krieken van den dag ontwaar
den wjj uit Sanoer een zeer groot aan
tal vganden, die zich in een nabg het
bivak gelegen poera (tempel) en in de
naastbij liggende kampong hadden ge
nesteld.
Het elfde bataljon kreeg aanstonds be
vel tot uitrukken om den omtrek van
vganden te zuiveren. Het geheele bataljon
nam aan deze operatie deel. Ook de cava
lerie kwam in het zadel, terwjjl een sectie
artillerie aan den troep werd toegevoegd.
Nauwelijks had de troep het bivak
verlaten, of hjj werd uit de poera met
een hevig vuur begroet.
Aanstonds kwam de troep in gevechts
formatie en geleidelijk werden de Badoen-
gers eerst nit de poera, en daarna uit
de omgeving van kampong Sanoer ver
dreven.
Tot twaalf uur in den middag bleef
men bezig, waarna de commandant be
sloot het bi^ak weder op te zoeken.
Anderhalve compagnie kreeg evenwel be
vel kampoeng Renong, dat op ongeveer
drie kilometrr van de hoofdplaats Den
Passar is gelegen, alsnog van vganden
te zuiveren.
De vijand trok overal af. Verscheidene
kamponghoofden boden hun onderwerping
aan.
Het verlies *bjj deze eerste operaties
was onbeduidend. Sergeant Vallet werd
zwaar gewond, drie minderen kregen lich
tere kwetsuren. De vjjand liet naar schat
ting een vjjftigtal dooden liggen; spionnen
kwamen melden dat wel honderd Baliërs
het eerste verzet in de omliggende kam
pons Baroean, Taman en Sindoe ten
Zuiden, Rencng en. Dlodpeken ten zuid
westen van ons bivak, met het leven
geboet hadden. Dit bericht vindt weinig
geloof. (De regeeringscommissaris sprak
van een dertigtal. Red Bat Nbld.).
Spionnen meldden voorts, dat de agee-
rende vganden onder aanvoering gestaan
hebben van den broeder van den radja.
Heden, den 16en, zjjn het 18e en het
lie bataljon weder uitgerukt onder den
bevelhebber der expeditie, generaal Rost
van Tonningen. Zes stukken snelvuur-
geBchnt, een detachement genietroepen en
de cavalerie nemen aan den tocht deel. Doel
is zich zekerheid te verschaffen omtrent
ingekomen mededeelingen van spionnen
dat de radja van Badoeüg zelf, aan het
hoofd van zjjn strjjders, zich in de gis
teren door ons genomen en gezuiverde
kampongs zal trachten te nestelen. Mocht
dit het geval zjjn, dan zal wel Bpoedig
een eerste ernstig treffen plaats hebben.
De gezondheidstoestand laat niet te
wenschen. Een onaangename omstandig
heid is, dat overal schaarschte aan drink
water heerscht.
Uit de Pers.
Oneerlijke Concurrentie.
Het Vad. Bchrijft:
»Een eigenaardig incident deed zich
gisteren voor op een onzer scholen te
Scheveningen, ter gelegenheid van het
zoogenaamde school-examen. De leerlingen
der hoogste klasse, welke de school zouden
verlaten, waren met hunne ouders en het
was, dat zij van buiten af niet te zien
was. Als men eenige treden afgedaald
was, kwam men aan een bocht in een
lange gang, aan welks einde zich een
geheime deur bevond, die alleen door
den d.uk op een geheime veer geopend
kon worden. Daardoor kwam men door
een nis in een kapel vlak bjj het altaar
in het slot.
In deze kapel had Yetive eenige weken
geleden baar manneljjke kleederen ver
ruild voor eën licht vrouweljjk gewaad
en de dienaar, die haar op een onge
woon morgenuur uit de kapel zag komen,
had gtdacht dat zjj verlichting zocht
voor de zorgen, die haar plaagden.
Lorry verlangde mot ongeduld uit zjjn
schuilplaats to voorschjjn te komen en
aan alle onzekerheid een einde te maken.
Maar Quinnox smeekte den ongedul-
digen Amerikaan tot den nachts van den
negentienden in de gang te blijven. Als
alles goed ging zou hg het geluk heb
ben de vorstin te spreken zonder gezien
te worden.
De schuldige kapitein hooptB in stilte,
dat zjjn opdracht om naar het klooster
terug te keeren, door de vorstin opge
heven zou worden om verwikkelingen te
voorkomen. Hg beloofde Hare Hoogheid
van zjjn aanwezigheid in de onderaard-
sche gang op te hoogte te zullen brr n-
gen en voor een ontmoeting alles in
orde te zullen brengen.
De arme mao had niet den moed zrn
meesteres, die hem zoo vertrouwde, vua
zijn ongehoorzaamheid op de hoogte te
brengen. (Wordt vervolgd}.
