1906 N#. 121.
Zaterdag 13 October.
93sle jaargang.
59 FEUILLETON,
De Liefde eener Vorstin
liOKSCIIK
COURANT.
Telefoonnummer 23. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
De uitgave dezer Oourant geichiedt Maandag-, Woensdag- en Vrgdagavoid,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco, l,S5>
Afzonderlijke nommeri 5 cent.
Inzending «an advertentiën wóor 2 uren op den dag der
uitgave.
De prjjz der gewone advertentiön is van 1-5 regele 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatBing derzelfde advertentie wordt de prjji
ilechti tweemaal berekend.
Geboorte-, hnweljjki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 rege'i ft 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
GOES, 12 Oct. 1906.
De Roomsch-Katholieke-kiesvereeni-
ging te Leiden besloot de candidatuur
van dr. J. Th. de Visser over te nemen
en krachtig te steunen.
Biezelinge* Bij het te Rotterdam
gehouden examen voor stuurman bij de
koopvaardjj voor de Groote vaart slaagde
Woensdag de heer J. D. J. van der Graaff
alhier, leerling aan de zeevaartschool te
Vlissingen.
lerseke. Aan het eind van ons raads-
verslag in het vorig nummer lieten wij
den voorzitter verklaren wel te gelooven,
dat het polderbestuur, het gemeentebe
stuur onkundig van zgn plannen zou
laton.
Dit is een abuis. De voorzitter ver
klaarde juist dit niet te gelooven.
Hansweerd. De sluisknecht, A. C.
Ossewaarde alhier, is met ingang 16
dezer benoemd tot brugwachter aan de
Postbrug van het kanaal door Zuid-Be
veland.
Men Bchrgffc ons uit Hoedekena-
kerke
Wederom, doet zich in deze gemeente
en wel te Kwadendamme een geval van
roodvonk voor. Naar wij vernemen bracht
waarschijnlijk in verband met mogelijke
uitbreiding dezer ziekte de hoofdinspec
teur van de volksgezondheid, alsmede de
Becretaris van de gezondheids-commissie,
kring Kruiningen, deze week aldaar een
bezoek*
Wilhelminapolder. Gisterenmid
dag te twee uur vergaderde de raad der
gemeente Kattendjjke. De vergadering
was voltallig.
In behandeling kwam weder het ver
zoek der afd. van den Bond van Nederl.
Onderwijzers. B. en W. stelden voor het
adres voor kennisgeving aan te nemen,
en alleen aan de onderwijzeres in wjjk B
f 50 verhooging te geren, daar deze het
minimum Balaris heeft en Zaterdags
middags zonder vergoeding onderwjjs
geeft in handwerken. Het voorstel wordt
aangenomen. Toegezegd wordt, dat een
andere salaris-regeling voor de onder
wijzers in overweging zal worden ge
nomen.
Vervolgens kwam aan de orde een
adres van den veldwachter waarin deze
verzocht, dat de bjjdrage voor het pen
sioenfonds door de gemeente zal worden
betaald.
De burgemeester adviseerde goedgun
stig over het adres te beschikken, terwjjl
de heer van Daalen het hiermede niet
eens was.
Het voorstel van den burgemeester,
werd in stemming gebracht, doch ver
worpen met op 2 na algemeene stemmen.
Door bewoners van Kattendjjke was
het volgende adres gezonden aan den
raad.
Ondergeteekenden, allen meerderjarige
mannelijke ingezetenen der gemeente
Kattendjjke, kennis genomen hebbende
van het treurig verloop der gemeente-
door
GEORGE BARR.
»In dat geval komt u in de gevangenis
inplaats van in het slot terecht".
»Niet als n gehoor geeft aan uwe be
velen. In de oproeping staat, dat ik aan
de ondergeteekende moet worden over
geleverd. U brengt mg dus bjj haar en
niet in de gevangenis?"
Quinnox lachte en stak zjjn handen op
ten bewijze dat hg niet in staat was de
vlugge logica van zgn metgezel te be
strijden.
Zjj gingen naar de cel van den prins,
en toen naar de woning van den abt.
Het was bij elf en de abt was nog niet
te huis.
Eindeljjk verscheen hg, onderving
Quinnox, zei Lorry vaarwel, zegende hem,
bracht de beste zegenwenschen voor de
vorstin over en gaf order hen naar de
poort te geleiden.
Tien minuten later stonden zjj buiten
den muur en de groote poortdeuren slo
ten zich achter hem. Lorry meende, dat
de maan nooit meer zoo onverdrageljjk
holder geschenen had.
»Dat heb ik u wel gezegd, mijnheer",
zie de ander op verwijtenden toon. »Wjj
moeten wachten, tot de maan iö onder
gegaan".
»Kunnen wjj geen plekje opzoeken,
huis-kwestie, waardoor als het ware de
gemeente Kattendjjke in twee vjjandige
kampen is verdeeld
Overtuigd, dat in het belang der ge
meente in 't algemeen en elk derwjjken
in 't bjjzonder bet beslist noodzakelijk
is geworden, dat in verzoenenden geest
wordt gewerkt
nemen de vrjjheid zich te dien einde
tot U te wenden met het eerbiedig en
tevens dringend verzoek
dat het Uwen Raad moge behagen,
een besluit te nemen, waardoor aan dien
gespannen toestand een einde kome.
Naar hun bescheiden meening kan dit
verkregen worden op tweeërlei wijze.
Ie. De aangegane geldleening groot
f 3500,ten laste der gemeente Katten
djjke wordt gebruikt, desnoods met
eene kleine verhooging tot het bouwen
van twee gebouwen, één te Kattendjjke
wjjk A en één te wjjk B;
2e. er worden door Uwen Raad spoe
dig stappen gedaan om alsnog van de
Hoogedelgeb. heer ridder Hugssen van
Kattendjjke te verkrjjgen, dat hij zgn
aanbod van een renteloos voorschot her-
hale en te Katttendijke worde een ge
bouw geplaatst volgens het thans aan
hangige plan voor wjjk B.
Adressanten zgn van meoning, dat de
stand der gemeentekas van thans, alsmede
de begrooting van inkomsten en uitgaven
de oplossing in bedoelden geest best toe
laten het bouwen toch van twee ge
meentegebouwen vermeerdert de bezit
tingen der gemeente, terwjjl de milde
steun van particulieren het mogeljjk
maakt, dat de draagkracht der ingezete
nen niet te boven wordt gegaan.
Bovendien is bjj eene eventneele op
zegging van het gebruik der consistorie
kamer, toch het bouwen van eene hulp-
secretarie te Kattendjjke A noodzakelijk.
De voorzitter, burgemeester Veltman,
achtte het adres zeer onhebbelijk gesteld
en al wordt er in het adres van verzoe
ningsgezindheid gesproken, is het alles
behalve verzoeningsgezind gesteld.
De voorzitter stelde voor het voor
kennisgeving aan te nemen. De burge
meester verklaarde, dat de raad moeielijk
zich tot den ambachtsheer van Kattendjjke
kon wenden. Mocht het echter voorko
men, dat de bewoners van Kattendjjke
kwamen met een beleeider adres en tege-
ljjk met een toezegging van geld, dan zou
de burgemeester volstrekt er niet togen zgn
een zoodanig verzoek in te willigen. Hjj
kwam dan ook niet op tegen het denk
beeld van een tweede gemeentehuis, maar
meer tegen den toon van het adres.
Daarom wenschte de voorzitter het
adres voor kennisgeving ter zijde te
leggen.
De heer van Daalen wenschte het adres
in stemming te zien. Het wordt met op
een na algemeene stemmen verworpen.
Bjj de behandeling der begrooting
deelde de voorzitter mede, dat op het
oogenblik onderhandeld wordt over de
geldleening van f3500.
De begrooting werd vastgesteld op
f9401,595.
Er moest nog plaats hebben de be
noeming van leden van de commissie tot
wering van schoolverzuim. Besloten werd
waar wg ons een uur lang kunnen warm
houden
»Onder aan den berg is een grot. Zul
len wjj probeeren de grot te bereiken
>Zeker. Ik kan niet meer tegen de
koude, sinds ik er zoo lang tegen be
schermd ben geweest".
Een eindweegs liepen zjj den straat
weg naar beneden langs, tot zjj op een
plek kwamen, waar een smal pad zjj-
waarts boog. Het leidde naar deü kant
van de uitstekende rots, van waaruit
men de stad kon overzien.
»Hoe lang hebben wg noodig om be
neden te komen vroeg Lorry.
»Drie nnr, als wg vlug doorloopen".
»En hoe kunnen wij in het slot ko
men
»Daar heb ik nog niet over nage
dacht".
>Er is een geheime ingang, zei Quin
nox. Als wjj dien veilig bereiken,
kan ik u door een onderaardsche
gang naar de oude gewelven onder het
slot brengen. Er kan echter eenige tjjd
verloopen, vóór wij dan het slot kunnen
binnengaan want het geheim van den
ingang wordt streng bewaard. Er zgn
maar vgf menschen, die het kennen".
»Ik bemerk wel, dat men veel ver
trouwen in u stelt. Dat u het waard is,
daar ben ik zeker van. Hoe komt het dat
u zoo zeer in 't vertrouwen is
»Dat heb ik geërfd. De kapitein van
de garde wordt voor die positie geboren.
Mijn voorvaderen bekleedden vroeger die
betrekking en nooit heeft een hunner
het vertrouwen bedrogen. In de laatste
aan de heeren P. Smit, W. v. d. Linde,
Job. de Groene, M. Wisse en E. Feleus te
vragen of zjj een benoeming willen aan
vaarden. Mocht het onmogeljjk blijken
een onderwjjzer te bewegen lid te worden
der commissie, dan zon zoodanige com
missie niet gevormd kunnen worden en
zal voorgesteld wordcr do verordening
zoodanig te wijzigen, dat voortaan slechts
één commissie tot wering van schoolver
zuim gevormd behoeft te worden.
De onderwjjzers voor het herhalings-
onderwjjs worden herbenoemd.
Tot lid van het armbestuur werd ge
kozen de heer Corstanje.
Medegedeeld werd, dat de bouw van
een ziekenbarak in de volgende verga
dering zal worden besproken.
De burgemeester zeide reeds, dat hg
veel zou gevoelen voor een verplaatsbare
ziekenbarak.
De heer Corstanje bracht zgn dank
voor het in hem gestelde vertrouwen,
big kende uit zgn benoeming tot lid van
het armbestuur.
Niets meer aan de orde zjjnde werd
de vergadering gesloten.
Kpuiningen. In de gemeenteraads
vergadering van Woensdagavond j.l. wa
ren alle leden aanwezig. Na opening der
vergadering deelde de voorzitter mede
dat de verkoop van straataarde den 1
Aug. en 8 Oct. heeft opgebracht respec
tievelijk f 8,en f 16.5. Koopers zgn
geweest de heeren J. Sonke en A. Ie
Clerea.
Daarna werden in besloten vergadering
behandeld de reclames op den H. Om
slag over dit jaar. Naar aanleiding daar-
vaD werden sommigen geplaatst in een
lagere klasse, terwjjl de aanslag van
anderen gehandhaafd bleef.
Op voorstel van B. en W. werd ge
wijzigd het besluit tot verlenging van
den huurtermijn van de woning, bewoond
door J. P. Schouwenaar te Hansweert.
Besloten werd door den raad den gestel
den termjjn 6 maanden te verlengen.
Ingekomen was een verzoek van mej.
Zeef, hoofd der bewaarschool te Hans-
weert, om eervol ontslag tegen 1 Nov.
e.k., wegenB voorgenomen huweljjk. Op
voorstel van B. W. werd dit ontslag
verleend.
Verder was ingekomen het verzoek van
den heer E. J. Fran<joys onderwjjzer aan
de openb. school te Hansweert, om eer
vol ontslag tegen 1 December wegens
benoeming in geljjke betrekking te Vlis
singen.
B. en W. stelden voor dat ontslag te
verleeneü, onder voorwaarde, dat zjjne
functie aan de betrokken school is ver
vuld. Is nog geen plaatsvervanger be
noemd, dan wordt hg niet losgelaten daar
hjj wegeDS de reeds bestaande overbe
volking .pp de school niet kan gemist
worden zonder de belangen dier school
ernstig te benadeelen. De raad besloot
dus dat ontslag te doen ingaan 1 Dec.
of den lsten van de maand, waarop een
ander onderwjjzer in zgn plaats treedt.
B. en W. werden gemachtigd zoo spoe
dig mogeljjk eene oproeping te doen én
voor onderwijzer én ?oor hoofd der be
waarschool te Hansweert.
tien geslachten was de eerstgeborene
steeds de kapitein van de vorsteljjke ljjf-
wacht en kende alle geheimen van het
slot. Ik zal de eerste zgn, die het ver
trouwen teleurstelt".
»Ik vermoed, dat u mg voor zelf
zuchtig en onnadenkend aanziet, omdat
ik u in dezen toestand gebracht heb,"
zei Lorry ietwat bedremmeld.
»Neen. Ik heb het op mg genomen
en zal het ook volbrengen, er mag dan
van komen, wat wil, zei de kapitein
beslist. U is het eenige wezen op de
wereld, voor wien ik vrjjwillig mjjn eer
zou opofferenéén uitgezonderd.
Heel geheimzinnig bereikte het paar
menschen de grot, waarin zjj langer dan
een uur doorbrachten, totdat er duisternis
was gekomen over de borgen en in het
vreedzame dal.
Toen gingen zjj naar beneden. Door
Quinnox geleid, liep, kroop of snelde
Lorry het smalle pad af, nu stootten dan
weer krabden zjj zich en intusschen
maakten zij zich beangst voor het oogen
blik, dat zjj de eerste zomerhuizen van
den berg bereikt zoudeD hebben.
Toen zij de vlakte naderden, moesten
zij zich dikwjjls achter huizen of in
kuilen van deo weg verbergen, om de
patrouilles of de bloedhonden uit Axphain
te ontwjjken.
Lorry was ontsteld over de waakzaam
heid der soldaten, en zelfs verbaasd, van
den jongen officier te hooreo, dat men
algemeen van meening waB, dat hg zich
in de stad of in hare nabjjheid ophield.
Zgn verlangende blikken rustten op
Nog was ingekomen het verzoek van
moj. M. van der Slikke helpster aan de
bewaarschool te Kruiningen om verhoo
ging van salaris. Op voorstel van B. en
W. besloot de raad eene verhooging van
f 15 toe te kennen met 1 Jan. 1907 in
te gaan.
Vervolgens werd behandeld de rek. van
het alg. armbestuur over 1905 in ver
band met de wijziging in de begrooting
over 1906. Die rekening in ontvang en
uitgaaf vastgesteld op f 3511,535 werd
goedgekeurd. De aangeboden begrooting
van het armbestuur over 1907 in ontvang
en uitgaaf op f3343,845 geraamd werd
eveneens goedgekeurd. Het aan den bur
gemeester gedane mondeling verzoek van
den predikant der Ned. Herv. gemeente
om weer gedurende een jaar een der
lokalen der openb. school te mogen ge
bruiken voor het Zondagschool onder
wijs met verzoek om het gebruik van
het daarnaast gelegen gymnastieklokaal
daaraan toe te mogen voegen, werd we
der toegestaan tot wederopzeggings toe.
Daarna kwam, in behandeling de ge-
meentebegrooting over 1907, die in ont
vang en uitgaaf op f 27088,385 vastge
steld door den raad wordt goedgekeurd.
Naar aanleiding van een uitgetrokken
post op de begrooting voor verandering
van bet inwendige van het gemeentehuis
ontspon zich eenige discussie. De behoefte
wordt gevoeld om een afzonderljjke secre
tarie te hebben, daar dikwjjls voorkomt,
dat B. en W. zaken hebben te bespreken
in het bjjzijn van de beambten van de
Becretarie. Ofschoon de behoefte algemeen
gevoeld wordt is de meening over aan
te brengen verandering verschillend. De
voorzitter stelde daarom voor nadere be
spreking dezer verandering nit te stellen
tot een volgende vergadering.
Op de begrooting zgn uitgetrokken
als jaarwedden voor de hoofden van
scholen te Hansweert en aan den Oost-
djjk f 1000 en f 850.
B. en W. stellen voor de jaarwedde
van den heer de Blaejj te Hansweert met
f 50 te verhoogen op grond daarvan,
dat bjj toont een uitnemend hoofd voor
zjjne school te zgn.
Vooral toont hjj zgn tact bjj de tegen
woordige overbevolking. Hij heeft een
verzoek ingediend tot verhooging zjjner
wedde, waarop B. en W. meenden te
moeten voorstellen een toestemmend ant
woord te geven.
Ook het hoofd van de school aan den
Oostdjjk heeft een dergeljjk verzoek in
gediend.
B. en W. meenden dat vooral in zulk
een schooltje met maar twee leerkrach
ten met inbegrip van het hoofd zeer
gewaardeerd moeten worden de jjver en
de toewgding van den heer A. Visser.
De beide voorstellen van B. en W. om
do jaarwedden van de betrokken hoof
den met f 50 te verhoogen werden aan
genomen, met algemeene stemmen.
Het aangehouden verzoek van de afd.
het O. v. Z. Bev. van den Bond van
Ned. Onderwijzers tot wjjziging van de
bestaande regeling van onderwjjzers jaar
wedden komt bjj de begrooting ook te
berde. B. en W. stelden voor om voor
alsnog geene wijziging in die regeling
te brengen. Met evengroote eenstemmig
heid, geen enkele stem werd gehoord,
besloot de Raad de verordening op do
regeling van onderwjjzersjaarwedden on
veranderd te laten.
Bjj de rondvraag vroeg de heer L.
Nieuwenhnjjse aan den voorzitter, wan
neer de meermalen besproken brievenbus
aan het station geplaatst wordt. De voor
zitter deelde mee, dat de brievenbus
komen zal, maar wanneer is hem onbe
kend.
De heer J. Wondergem verzocht den
voorzitter eene poging te willen aanwen
den om voor de buiten de kom der ge
meente wonende burgers, die evenveel
belang hebben om meer dan eenmaal per
dag correspondentie, aan hen gericht, te
ontvangen, als ieder ander, meerdere be
stelling van de post te krjjgen dan één
maal daags. De voorzitter beloofde deze
zaak te zullen bespreken met den Inspec
teur der postergen.
De heer L. Nieuwenhuijse wees daarna
op het gevaar en den last, die tegen
woordig met de vermeerdering van trei
nen bestaat, aan den overweg in den
Verloren hoek, sinds de wachtpost van
daar naar een andere plaats iB overge
bracht. Laatst heeft iemand 20 minuten
voor den overweg moeten wachten en
heeft toen in arrenmoede maar een ande
ren weg gekozen. Over een en ander zal
met de betrokken autoriteiten gecorres
pondeerd worden.
Daarna werd de vergadering gesloten.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Woensdag waren aan de orde de wets
ontwerpen inzake het Indische Inlandsch
recht en de Inlandsche Christenen. Het
RegeeringBreglement, gelijk het thans in
art. 75 luidt, stelt principieel een dualis
me van recht en rechtsbedoeling inlo.
een zoo weinig mogeljjk gewjjzigd Ne-
derlandsch recht voor de Europeanen en
voor die inlanders, welke zich vrjj willig
daaraan onderwierpen, of op wie het door
den Gouverneur-Generaal in overeen
stemming met den Raad van Indië uit
drukkelijk van toepassing is verklaard,
en 2o. de »godsdienstige wetten, instel
lingen en gebruiken" {adat) der inlan
ders voor de inlandsche bevolking, alleen
met dit voorbehoud, dat dit inlandsch
recht niet strjjde met »algemeen erkende
beginselen van billjjkheid en rechtvaar
digheid."
Met dit dualisme wil de tegenwoordige
Regeering breken, evenals het reeds het
plan was van den Minister Idenburg.
Het dooreenwonen van perBonen, aan
verschillend recht onderworpen, geeft
aanleiding tot talrjjke coDflicten van
intra-nati^naal privaatrecht en de grond,
die destjjds voor het rechtsdualisme kon
worden bjjgebracht, zinkt al dieper weg
naarmate de inlandsche bevolking los
komt uit haar isolement, in rechtsbe
trekking treedt tot Europeanen, ja hier
en daar zelfs neiging vertoont met hen
zich te assimileeren. Met name begint
er voor de inlanders behoefte te bestaan
aan een beter vermogensrecht, dan in
het wisselende licht in het verre Westen.
Quinnox vertelde hem, dat het brandde
in het slaapvertrek van vorstin Yetive.
Sinds dien gedenkwaardigen nacht, dat
hg naar de cel van het klooster Valentin
gebracht werd, brandde dat licht, van de
avondschemering tot het begin van den
dag. Trouw en vol liefde had het daar
gebrand als eenzame groet van het eene
hart naar het andere.
Eindelgk slopen zij Btjjf en doodver
moeid door de smalle straten van Edel-
weisz.
Lorry keek achter zich en huiverde,
ofschoon het warm weer was. Eerst nu
wist hjj, hoe iemand zich voelt, die door
tallooze vjjanden op leven en dood ach
tervolgd wordt en nooit had een men-
scheljjk hart zoo dankbaar en vol ver
trouwen geklopt, als het zjjne, voor den
sterken beschermer, wiens gespierden
arm hjj vol schrik gegrepen had.
>U begrjjpt nu, wat het voor mjj be-
teekent", zei Quinnox ernstig, toen zjj
halt maakten om te rusten. >Gjj znlt
mij uw moordenaar noemen en mg ver
vloeken. Ik ben de eerste, die den naam
Quinnox onteert".
HOOFDSTUK XXII.
De Vijanden van
Grenfall Lorry.
Vorstin Yetive week geen haar breed
af van het besluit, dat zij in dien storm-
achtigen nacht genomen had, toen zij
trots en plicht opofferde voor het altaar
der liefde en der rechtvaardigheid.
Het ultimatum van vorst Bolaroz deed
haar wel ontstellen, maar snel verhief
zjj zich weer uit haar tjjdeljjke moede
loosheid en bleef den man in het
klooster trouw. Zij kon alleen nog
maar hopen zgn leven te redden en dat
wilde zjj tot iederen prjjs. Dat was haar
plicht.
Zjj mocht verder niets voor hem zgn,
zelfs geen vriendin, want hg werd be
schouwd als de moordenaar van Lorenz
en op zgn dood stond een belooning. Zij
had die belooning 2elf uitgeloofd als vor
stin van Granstark, en omdat hg na
een vluchteling was, mocht zjj zelfs niet
hopen hem nog eens weer te ontmoeten.
Haar hart klopte zoo vol liefde voor
Lorry, haar ziel vloeide over van teedere
wenschen, die zjj hem niet zenden mocht,
hoezeer zjj ook op de eer van Quinnox
vertrouwde.
Zoo zat zjj dikwjjls uren achtereen
voor haar venster. Haar oogen rustten
op het ver verwjjderde klooster, niemand
die haar kon troosten.
Zjj bezat geen vertrouwde, die zjj den
rampzaligen toeBtand van haar hart bloot
kon leggen. Een eigenaardig wantrou
wen verbood haar de bekentenis van deze
zwakheid. Zjj kon niet vergeten, dat zij
toch een vorstin was.
Gravin Dagmar voelde zich door die
geslotenheid gekrenkt en deed haar best
met tranen en kleine hartelijkheden een
vrijwillige bekentenis uitte lokken.
(Wordt vervolgd)
