1906 N\ 114.
Donderdag 27 September.
93
jaargan^
ste
BERICHT.
FEüiLmm
lie Liefde eener Vorstin
GOESCHE
Do
uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, in Goea 0,75, buiten Gooa, franco, 1,25.
Afzonderlijke nommeis 5 cent.
Inzending van advertentiSn vóór 2 uren op den dag der
uitgave*
Do prijs der gewone advertenliën is van 1-5 regels 50 cent, eiken rogel meer 10 ct.
Fijj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt -de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk»- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regelt 1,berekend.
5 cent.
Telefoonnummer 23.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „(Joesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. g. Rijkens.
*~N
Zij, die zich met 1 October a.s.
op deze Courant abonneeren, ont-
vingen de tot diea datum ver
schijnende nummers gratis.
GOES, 26 Sept. 1906.
Met ingang van 1 October ia aan
bet postkantoor bier ter stede geplaatst
als commies de heer van Andel, van
Rotterdam.
Hare Majesteit de Koningin en Z.
K. H. de Prins vertrokken onder het
strengste incognito naar het landgoed
Albrechtsberg bjj Dresden, ten einde
aldaar eenige weken te vertoeven onder
den titel van graaf en gravin Van Buren.
Er is een wetsontwerp te wachten
waarbij een belasting wordt gelegd op
speelkaarten, op denzelfden voet als in
Duitschland wordt geheven. Dat zal on
geveer f 100,000 opbrengen. (Avp.)
Kattendijke. Door den Commissaris
der Koningin zjjn tot zetters voor 's Rjjks
directe belastingen voor deze gemeente
benoemd de heeren L. Korstanje en M.
Karelse, die hunne benoeming hebben
aangenomen.
Borsele* Door den Commissaris der
Koningin zjjn tot zetters in deze ge
meente benoemd de heeren A. Boone en
C. van de Velde.
Wat is onze plicht?
I.
Den laatsten tijd openbaart zich in
bet buitenland een levendige belangstel
ling in onze internationale positie, een
belangstelling, die haar uiting vindt in
verschillende artikelen, welke in een
aantal toonaangevende buitenlandsche
bladen verschjjnen. Eerst hebben zich
eenige Duitsche en Fransche bladen
met ons bemoeid, en korten tjjd daarna
wjjdde in een Engelsch persorgaan, de
Nineteenth, Centuryde Fransche Staats
man Yves Guyot een belangwekkend
artikel aan onze internationale positie.
Zulk een belangstelling is zeer vleiend,
maar ook minder aangenaam. Beter ware
het misschien voor ons stil en onopge
merkt voort te bestaan, maar dit kunnen
wo nu door onze positie eenmaal moeiljjk
verwachten. We spelen door ons koloniaal
bezit een ro', die niet geheel in over
eenstemming is met de grootte van ods
landje en met onze militaire weermacht.
Ook de ligging van ons rijk in Europa,
onze havonsteduo, belangrjjk voor Duitsch-
lands handel en als maritieme steunpun
ten, zjjn oorzaak dat we de aandacht
trokken.
Juist die belangrijkheid maakt onze
positie moeieljjk en dwingt ons tot meer
dere krachtsinspanning, daar wij door die
positie eerder kans loopen in een oorlog
te worden gewikkeld. In verband hier
mede, dringt zich de vraag aan ons op,
of wjj door onze positie verplicht zjjn
ons op te werken tot een militairen staat
52
door
GEORGE BARR.
Zooals de instructie luidde, moest hjj
de deuren achter zich sluiten en den
man tot den volgenden morgen alleen
laten, waar de andere bewaarders hem
zouden vinden. Het viel hem nu op, dat
hierin iets absurds gelegen was. Hoe zou
deze bewaarder zjjn positie verklaren
zonder een zichtbaar teeken van gevoch
ten te hebben Plotseling verschrok hjj
en daarbjj verstomde alle critiek.
De gebonden bewaarder gooide zich, in
weerwil van de knellende banden om,
stootte 'het hoofd tegen de jjzeren ledi
kantstaven, dat het dreunde, en rolde
toen weer als een doode ter aarde.
Met een uitroep vao schrik kwam Lorry
naast hem staan.
Het bloed liep uit een flinke hoofd
wond. Bewogen door deze dappere zelf
opoffering hief hjj den man van den grond
op en legde hom op het bed.
Een haastig onderzoek bewees hem, dat
het niets dan een vloescbwond was en
dus niet levensgevaarljjk.
De bewaarder had de opdracht kranig
volvoerd. Met een gevoel van medelijden,
dat hij den armen man in zoo'n toestand
moest achterlaten, stapte hjj de deur van
de cel uit, sloot onbeholpen de deuren
en liep de trap af.
en dat nog wel in een tjjdperk, waarin
de anti-militairistische denkbeelden veld
winnen. Dit zou in strijd zjjn met onzen
volksaard, want de Nederlander is over
het algemeen genomen niet militairistisoli
we zouden bjjna zeggen, bepaald anti-
militairistisch aangelegd. Zou echter die
minder militairistische aard ons er toe
mogen leiden geen verdedigingsmaatre
gelen te nemen
Het was Jaurès, de bekende sociaal
democraat, die onlangs het anti-militai-
risme in een der Fransche bladen besprak,
en wat hjj hierover zeide kan nok voor
Nederland gelden en zjjn woorden heb
ben daarom te meer waarde, omdat men
hem moeilijk van militairistische neigin
gen kan verdenken.
Het gezonde anti-militairisme, zoo be
toogde Jaurès, brengt niet met zich, dat
men zich totaal weerloos maakt, als een
gemakkelijke prooi voor den eerste den
beste. Een weermacht is onder de gegeven
omstandigheden nog noodig, een domheid
zou het zjjn zich niet voor te bereiden
op verdediging bjj een eventneelen aan
val, maar wat het anti-militairisme be-
strjjdt, is het leger als een bijzondere
kaste, die zoover komt den oorlog voor
noodzakelijk te verklaren, alleen om eigen
bestaan te motiveeren.
Men denke in dit verband ook aan
hetgeen ons Kamerlid Schaper eens zeide,
n.l. dat bij bereid zou zjjn zoo noodig
naar de grens te trekken om onze onaf
hankelijkheid te verdedigen.
Ook verscheidene andere bekende so
ciaal-democratische leiders hebben zich
in een dergeljjken geest uitgelaten, ge
dachtig aan het woord van Pascal>11
n'y a pas de droit qui n'a pas la force
coté de lui".
Uit hetgeen Jaurès beweerde, zou men
dus op kunnen maken, dat, volgens bem,
het koesteren van anti-militairistische
denkbeelden en het vormen van een leger,
mits het een volksleger zjj, volstrekt niet
met elkander in strjjd zjjn.
Wat echter moet en kan Nederland
doen om zich weerbaar te maken en wat
kunnen hiervan de practische resultaten
zjjn, waar wjj zelfs met de meest moge-
ljjke krachtsinspanning volgens velen tooh
nooit opgewassen zullen zjjn tegen de
overmacht eener groote mogendheid.
Doch hierover in een volgend artikel.
J. K. B.
Kerknieuws.
Ned. Hervormde kerk,
Krabbendijke. Tot leden van het
kiescollege werden herkozen de heeren
O. van Boven en P. Schouwenaar. Aan
gezien dhr. Jac. Welleman de volstrekte
meerderheid niet behaalde z^eene nieuwe
vrjje stemming plaats hebben.
Kruiningen. Bjj de heden gehouden
stemming voor de verkiezing van 4 leden
van het kiescollege der Ned. Herv. kerk
alhier, in de vacatures, ontstaan door de
periodieke aftreding der heeren J. Oele,
J. Griep, J. Wondergem en A. Paasse,
zijn de vier aftredonden, met algemeene
stemmen herkozen.
Men had hem geraden beslist op te
treden, omdat de minste angstvalligheid
een ontdekking ten gevolge kon hebben.
Met den helm vast op het hoofd ge
drukt, liep hjj zonder gedruisch te maken
naar de benedengang, waar vele ge
vangenen aanwezig waren, terwjjl hjj
boven alleen geweest was.
Flink rechtop liep hjj verder en wendde
zijn lantaarn nu bier- dan daarheen, liep
nog een trap af en bereikte toen de hoofd
gang, waar hjj een bewaarder tegenkwam,
die hem in de landstaal aansprak.
Zjjn hart scheen stil te staan. Wat zou
hjj antwoorden Hjj fluisterde iets on
verstaanbaars voor zich heen en snelde
voort.
Toen opende hjj moedig de deur van
de ontvangkamer en stapte daarna het
bureau van den onder-opzichter binnen,
waarin eenige slaperige bewaarders waren,
die niet op hem letten.
Toen kwam hjj in de werkkamer van
kapiteiö Danglosz. De oude grimmige
beambte zat aan zjjn tafel en schreef.
De vluchteling bleef staan alsof bjj
wat zeggen wilde, maar een scherp knikje
van den kapitein en een veelbeteekenend
hoofdschudden zeiden hem, dat hjj niet
dralen noch spreken mocht.
Hjj opende' de buitendeur en trad in
den storm naar buiten, die zoo hevig
woedde, dat hjj eerst rilde.
»Wat een hondenweer," bromde hij,
terwijl bjj over de binnenplaats naar de
hoofdpoort liep.
Het kleino licht in het venster van den
poortbewaker diende hem als gids. Hjj
Kunst en Wetenschap.
Wjj maken onze lezers nogmaals
opmerkzaam op de tentoonstelling der
werken van Mej. Goemans en wekken
tot een bezoek opmen zal zich den
gang niet beklagen. Tot den laatsten der
maand bljjft de tentoonstelling geopend.
Naar men ons meldt zal de zang-
vereeniging der afdeeling Goes van de
Mjj. tot bevordering der Toonkunst, voor
het muziekfeest, dat ter gelegenheid van
het 75-jarig bestaan der vereeniging
a. 8. zomer zal worden gegeven, in studie
nemen >Die Jahreszeiten" van Haydn.
Land- en Tuinbouw en Veeteelt.
Zieke varkens.
Uit Zeeland Bchrjjft men aan de N. R. Ct.
Op verscheiden Zeeuwsche dorpen
heerscht dezen zomer in hevige mate
de vlekziekte onder de varkens, die met
eenige jaren tusschenruimte van tjjd tot
tjjd terugkeert. Het aantal dezer dieren
is op ieder dorp aardig groot400 stuks
op een plaats is geen zeldzaamheid. Be
halve de gezinnen der ambtenaren, heeft
ongeveer elk ander een of twee varkens,
die in den herfst of het volgeod voorjaar
voor eigen gebruik worden geslacht.
In de laatste jaren heeft men in ver
scheidene dorpen zoogenaamde varkens
bonden opgericht. Elk varkenshouder
stort in de kas van zulk een vereeniging
een vaste som voor elk varken, dat hjj
aangeeft en vervolgens elke week een
kleine contributie. Sterft dan een aange
geven dier, zoo wordt een groot deel der
waarde vergoed, doch de bestuurders
der vereeniging behouden zioh het recht
voor om de verzekerde dieren te doen
inenten met een serum, dat vrjj zeker
tegen de ziekte waarborgt.
Hiertegen hebben vele varkenshouders
gemoedsbezwaren en zjj bljjven daarom
buiten de vereenigingen.
Een andere weg wordt nu ingeslagen
om zooveel mogeljjk de schade te ver
minderen. De eigenaars, met uitzonde
ring van weinigen, dio ook daartegen
en terecht gemoedsbezwaren hebben,
verkoopen hun zieke varkens aan koop
lieden, die op Rotterdam handelen. Als
het zieke dier nog geen vlekken heeft,
gaat het in den regel voor de halve
waarde van een gezond beest van de hand
heeft het reeds roode vlekken, dan daalt
de prjjs belangrjjk en zjjn de vlekken
al blauw, zoodafc het dier spoedig kan
sterven, dan wordt het voor een prjjsje
verkocht. Varkens, die nog levend en
ook nog Diet gevlekt in Rotterdam kun
nen komen, worden ongeslacht vervoerd
die gevaar loopen onderweg te bezwjjken,
worden op de dorpen geslacht, en die,
op reis zjjnde, teeken9 vertoonen van te
gaan sterven, worden nog gauw op de
boot om hals gebracht. Indien de huid
van een geslacht varken reeds blauw is,
dan wordt het, naar men zegt, één nacht
in den grond gestopt en den volgenden
morgen wordt het er blank als - zilver
weer uitgehaald de verbruikers van het
varkensvlee8ch kunnen dus niet zien, dat
tuurde door het venster en zag, dat de
wachter op zjjn stoel zat te slapen.
Bjj dat licht uit het raam zocht hjj
ait den sleutelbos een sleutel uit, die
een wit merkteeken droegdat was de
sleutel van de groote poort.
Het geluk waB hem dienstig. Hjj ont
dekte het groote sleutelgat en stak er den
sleutel in. De storm rukte de poort met
zóóveel kracht open, dat het al zjjn kracht
eischte, om haar weer te sluiten. Reeds
wilde hjj dat in wanhoop opgeven, toen
een hand zich op zjjn schouder legde en
iemand hem in 't oor fluisterde
>Sst! Geen woord."
Twee sterke handen hielpen hem de
deur weer te sluiten. -
Lorry wist dadeijjk, dat zjj behoorden
aan den man, dien hjj rechts bjj den hoek
v&d den gevangenismuur zou aantreffen.
>Ge komt laat", voegde de vreemde
ling hem toe.
>Maar toch niet to laat riep Lorry,
den ander bjj den arm grijpend.
>Neen, maar. wjj moeten ons baasten".
>Zjjt gij bet, kapitein Quinnox?"
>VoorzichtigDe storm heeft ooren",
waarschuwde do ander, terwjjl zjj zoo
snel mogeljjk door de donkore straat
holden.
Hun wandeling scheen eindeloos, en de
inspanning, zoowei als de opgewondenheid
begon Lorry bjjna te voel te worden.
>Hoe ver moeten wjj nog gaan", vroeg
hi) eindeljjk.
>Nog maar enkele stappen. Het rijtuig
staat daar ginds bjj dien hoek".
>Waar zal het rjjtuigmjjA heen bren-
het herkomstig is van een beest, dat in
hevige mate aan vlekziekte geleden heeft.
Het spreekt van zelf, dat de klanten
der slagers, waar dan ook, den vollen
prjjs per K.G. betalen anders zonden
ze gaan vermoeden, dat het met die
goedkoope waar niet geheel in orde was.
Vreemd is het intusschen, dat sommige
menschen gemoedsbezwaren hebben om
hun varkens te laten inenten, maar niet
om zieke dieren te verkoopen voor de
consumtie. Onverklaarbaar is het ook,
dat zooveel zieke en ziek geslachte var
kens te Rotterdam kunnen worden inge
voerd en verhandeld, zonder dat er aan
merking op gemaakt wordt.
Een predikant op een Zeeuwsch dorp
noemde onlangs in zjjn preek dezen han
del onredeljjd en onzedeljjk en de koopers
gewetenloos. Wie zal beweren, dat hjj
ongelijk had
Buitenland.
de toe8tand in rusland.
Uit Rusland bomt weinig belangrijk
nieuws. Hier en daar hebben weder dief
stallen op groote schaal plaats gehad,
zooals te St, Petersburg, waar vjjf wel
gewapende individuen een huis binnen
drongen, de bewoners met revolvers in
bedwang hielden en ruim 200.000 gul
den aan geld en kostbaarheden stalen.
De krjjgsraad te Warschau heeft een
geheele eorapagnie van het Jekaterin-
burger regiment uit Lodz tot levenslangen
dwangarbeid veroordeeld wegens muiterjj.
Frankrijk en het Vaticaan.
In Fr&nkrjjk zjjn, niettegenstaande de
vjjandige houding van den Paus tegen
over de scheidingswet, twee vereenigin
gen voor de beoefening van den godsdienst
gevormd, één te Culey en een te Puy-
maason, die natuurljjk het gebruik der
kerken e. d. zullen krjjgen. Dit feit zal
natuurljjk heel wat kwaad bloed zetten
onder de hooge geesteljjkheid en waar-
schjjnljjk zal de kerkeljjke straf voorde
leden dezer vereenigingen wel niet uit
blijven.
Spanje en het Vaticaan.
De Spaansche regeering en het Vati
caan zjjn tot overeenstemming gekomen;
de regeering heeft toegegeven en de toe
stand big ft zooals hg was. Waarschjjnljjk
vreesde de minister-president een deel
der Roomschen tegen* zich in bet harnas
te jagen en daardoor de toch reeds in
het land heerschende verwarring nog te
vergrooton. In de laatste dagen werden
de Oarlisten in Oatalonië wet r roerig
en dit gevoegd bjj de opwinding nder een
deel der arbeidersbevolking in verschil
lende streken van Spanje heeft de regee
ring waarschjjnljjk bewogen maar liever
den vrede met het Vaticaan te herstellen.
Een onrustig deel van Europa.
Een buitenlandsch journalist heeft den
Balkan, het schiereiland met zjjn ver
schillende kleine staatjes, waarvan er
altjjd minstens twee met elkander aan
het krakeelen zjjn, eens genoemd de kin-
gen'vroeg hg.
>Ik heb niet het recht, dat te vertellenV.
»Zal ik haar zien, vóór dat ik heenga 2"
>Daar kan ik ook geen antwoord op
geven, mijnheer, mjjn opdracht is alleen
u naar het rjjtuig te brengen en naakt
den koetsier te gaan zitteD, totdat de
plaats van bestemming bereikt is".
>Ga ik naar het slot riep de an
der verheugd.
>Neen niet naar het slot", luidde
het ontmoedigend antwoord,
Daar werd een vormlooze, zwarte massa
zichtbaar en men hoorde het stampen van
paardenhooven. Een soldaat stond naast
het portier en opende het.
»Ik zou willen weten, of hot voor
haar gevaar kan opleveren?"vroeg Lor
ry, terwjjl hjj den voet op de tree
zette.
>Instappen 1" beval de soldaat en gaf
hem een duw.
Hjj viel half in het rjjtuig met de
Bleutels en de lantaren nog in de band,
die op de voorbank een plaats gaf,
terwjjl daarbuiten de soldaat, eer hij ook
instapte, zei
>Deze tocht is van het grootste be
lang voor Hare Majesteit, kapitein, en
het rjjtuig mag dus niet aangehouden
worden".
Even daarna kwam hjj ook de vigi
lante binnen. Het portier werd dichtge
slagen. Het rjjtuig wankelde, terwjjl
Quinnox op den bok ging zitten.
>Maak het u zoo gemakkeljjk mogeljjk,"
zei Lorry's metgezel. >Er staat ons een
lange, moéiljjke'tochtrte wachten."
derkamor van Europa. Het is dan wel
een kinderkamer met bijzonder lastige
kinderen en als het mogelijk was zou het
aanbeveling verdienen eens eenige dier
kinderen naar een tuchtschool te zenden,
want ze maken hei wel wat erg bont.
Nog weer onlangs hadden we de hef
tige ruzie tuBSchen Bulgarjje en Grieken
land. Laatstgenoemd land eischte de hand
having van het overwicht der Grieksche
kerk in Macedonië en hierover liep de
twist. Op het Balkan-Bchiereiland houdt
men niet van halve maatregelen en de
Bulgaren begonnen, om hun denkbeelden
ingang te doen vinden, de Grieksche be
woners van Macedonië en Bulgarjje bjj
tientallen tegeljjk naar de andere wereld
te helpen. Groote verontwaardiging in
Griekenland natuurljjk en waarschjjnljjk
hadden de twee natieB elkander in het
haar gevlogen als ze maar bjj elkander
hadden kunnen komen, maar dat was
onmogeljjk, daar de twee staten niet aan
elkander grenzen en de zeeweg tnsschen
beide landen gaat door de Dardanellen,
die voor oorlogsschepen gesloten is.
Pas is die twist zoo goed als achter
den rug, of er komt weer wat anders.
Turkjje beweert, dat Bulgarjje aan de
Macedonische greös een groote troe
penmacht samentrekt, wat de Bulgaar-
sche regeering ontkent. Turkjje houdt
zjjn bewering echter staande en zendt,
om op alles voorbereid te zjjn, een groot
aantal bataillons naar de Bnlgaarsche
grens. De toestand is dus zeer gespannen
en pessimisten voorspellen een oorlog.
Maar bet is niet de eerste maal, dat de
zaken zoo staan. Eenige jaren geleden
was de toestand ongeveer even gespannen
en is het ook zonder een oorlog afge-
loopon. Laten we dus hopen, dat het nu
niet anders zal gaaD.
Cuba.
De revolutionnairen zijn het over de
vredesvoorwaarden eens geworden met
de afgevaardigden der Amerikaansche
regeering en dezen hebben deze voor
waarden voorgelegd aan Palma, den pre
sident van Cuba. Palma weigerde echter
op die voorwaarden in te gaan.
In een interview deel den de gevol
machtigden der Vereenigde Staten mede,
dat zjj feiteljjk hun pogingen hadden
opgegeven om den vrede te verzekeren
zonder geweld te gebruiken zij hadden
nooit zoo'n walgeljjken toestand en zulk
een wetteloosheid gezien. De strjjdmacht
der opstaDdelingen zou interventie noodig
kunneD makende toestand scheen het
gebruik van geweld te eischen.
Dertig Amerikaansche mariniers hadden
bevel gekregen naar Sagualagranda in de
provincie Santa Clara te vertrekken om
den Cubaan8eben centraalspoorweg, die
Engelsch eigendom is, te beschermen.
Een gewapend optreden van de Unie
schijnt nu niet uit te zullen bljjven. Men
spant te Washington alle krachteD in om
de Amerikaansche mariniersin deCnbaan-
sche wateren te versterken. 1000 extra
mariniers hebben last gekregen zich on-
middelljjk op de Atlantische kust te
vereenigen, ten einde gereed te zjjn om
naar Havana te worden overgebracht.
HOOFDSTUK XIX.
De Soldaat.
Het rjjtuig reed snel door en het ge
luid der rollende wielen giDg verloren
in het loeien van den hevigen storm.
Eerst zaten Lorry en de soldaat zwij
gend naast *elkaar, terwijl daarbuiten de
donder rolde, de regen kletste en de
storm huilde.
»Waar rjjden wjj heen vroeg hjj,
toen zjj ongeveer een halve mjjl hadden
afgelegd.
>Naar een veilig toevluchtsoord," klonk
het antwoord uit de duisternis.
>Dank u", zei bjj droog. »Maar is er
dan op dit plekje aarde nergens eenige
verlichting
>Heel weinig," luidde kortaf het ant
woord.
>Nu, die is ook weinig mededeelzaam,"
dacht Lorry.
Een oogenblik later vroeg hg
»Hoe ver moeten wjj nog rjjden
>Nog eenige mjjlen."
>Dan zal ik deze vochtige mantel uit
trekken. Heeft u daar ook geen behoefte
aan
Hjj deed den zwaren regenmantel af
en gooide hem op de andere bank, naast
de lantaarn en de sleutels.
Zjjn metgezel aarzelde een oogeDblik,
maar toen werd er nog een bjj,
Ook zotten zjj hunne helmen af.
f Wordt vervolgd)*
