1906 N° 112,
Zaterdag 22 September.
93sle jaargang,
FEUILLETON
De Liefde eener Vorstin
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjd&gavoid,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji p-»r kvutnal, in Goes4"/1 0*75, buiten Goes, franco, ff l,2S.
Afzonderlijke common 5 cent.
i**e*»«3ïsi«| van advertentiën vónr 2 wm»!! op dec? der
uitgave.
e
De prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de priji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, bnwelpkt- en doodberichten en de daarop betroïkiug bobbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend,
psnummers 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
BERICHT.
Z>j, die zich m°t 1 October a.s.
op deze Courant abonneereu, ont
vangen de tot dien datum ver
schijnende nummers gratis.
GOES, 21 Sept. 1906.
Op de begrooting van Binnenland-
sche zaken voor 1907 is o. a. uitgetrok
ken de eer3te termijn voor verbouwing
der groote kerk te Goes.
Bjj Kon. besluit is benoemd tot
lid van het bestuur van de waterkeering
van den Caiamiteuzen Zimmermanpolder
dhr. O. van Dam ene te Rilland Bath.
Bij Kon. besluit is dhr. A. Bakker,
onder toekenning van eervol ontslag als
brugwachter aan de Postbrug over het
kanaal van Zuid-Bevelaud te Wemeldinge,
benoemd tot hnlpsluismeester bjj het
kanaal van Ter Neujon, te Ter Neuzen.
De raad van State, afdeeling voor
de geschillen van bestuur behandelde
Woensdag o. a. het beroep van C. De
Wilde Az., wethouder der gemeente Kat
tend jjke, tegen het besluit van Gedep.
Staten van Zeeland, waarbij is gehand
haafd het besluit van den Raad dier ge
meente tot toelating van L. Vermaire
als lid. Rapporteur de staatsraad mr. De
Nerée van Babberich. De bezwaren van
appellant betroffen informaliteiten bjj het
opmaken en vaststellen van de feiezers-
lgst.
Ged. Staten adviseerden tot niet-ont-
vankeijjkverklariug.
De Kod. beslissing volgt later.
Rilland. De vergadering van den
gemeenteraad op Donderdagmorgen werd
door alle leden bijgewoond. Medegedeeld
werd dat bet telegram aan H. M. de
Koningin op haar verjaardag met een
telegram van dankbetuiging was beant
woord dat Ged. St. goedkeuring hadden
verleend om het Burg. Armbestuur f 1575
subsidie te verleenen en dat de begrooting
van 1906 kon gewijzigd worden.
Ingekomen was een adres van dhrn.
M. N. v. d. Linde en M. v. Liere met
het verzoek om spoedig over te gaan tot
onteigening van bouwgrond, overeenkom
stig een vroeger genomen raadsbesluit,
daar zij anders genoodzaakt zullen zijn
de gemeente metterwoon te verlaten. (Dit
adres wordt behandeld na afloop der
agenda) Nu is aan de orde het benoemen
van een hoofd der school te Rilland. Bij
opening der stembriefjes big kt dat 6
stemmen zjjn uitgebracht op M. Nieuwen-
hujjse te Middelburg en 1 op H. W.
Odink te Kats, zoodat dhr. Nieuwen-
hujjse is benoemd. Daarna wordt over
gegaan tot benoeming van een onderwij
zeres aan dezelfde school. Uit de stem
opneming big kt dat benoemd is mej. D.
P. Paul te 's Gravenpolder met 4 st., er
waren 3 st. uitgebracht op mej. A. Goed-
bloed te Kerkwerve. Voor het behande
len van reclamos op de belasting wordt
50
door
GEORGE BARE.
Eg vertelde, dat de Axphaïners nog
in de stad waren behalve enkele, die snel
heengegaan waren om den ouden vorst
van het gebeurde te onderrichten. Mizrox
had hun gezegd dat zjj den vorst moesten
verzoeken mee te gaan uaar Edolweisz,
waar zgn doorluchtige tegenwoordigheid
zeer gewenscht en op den 26sten Nov.
bepaald noodzakelijk was. De nog in
Edelweisz aanwezigen hielden zich in
weerwil van hun dreigende houding be
daard.
De voretin, zoo vertelde Harry verder,
liet hem haar oprechte deelneming en
de hoop op een goeden uitslag over
brengen. Ook graaf Halfont, de gravin
Dagmar en vele anderen hadden hem de
groeten voor Lorry opgedragen.
De gevangene glimlachte moede en
beloofde hen in een week tjjds niet te
zullen vergeten.
Laat in den avond lag hjj op zgn bed
te staren naar de kale wanden, terwijl
allerlei kwellende gedachten zijn brein
doorkruistentoen het rinkelen van
sleutels hem aankondigde dat er bezoek
in aantocht was.
De deur ging open en hg zag Dan
glosz en Qainnox staan. De laatste droeg
nu een geheime vergadering gehouden.
Bjj heropening deelt de voorz. mede,
dat afwijzend is beschikt op de reclame
van J. M, de Veij, en dat gedeeltelijk
afschrijving is verleend aan P. Samen
en N. van Drongelen. Wegens haveDgeld
werd gedeeltelijk afschrjjving verleend
aan J. Dronkers, terwjjl aan C. Harison
geen ontheffing werd toegestaan van zjjn
abonnement-havengeld. Besloten werd
vervolgens de kettingen op de kade van
J. Dronkers te koopen voor f25.
Op het adres van dhrn. v. d. Linde
en Van Liere omtrent bouwgrond, werd
besloten het onderzoek voort te zetten,
om zoo mogeljjk aan 't eind van 't jaar
gereed te zjjn.
Omtrent het teren der wegen was het
resultaat der proef gunstig, zoodat op
voorstel der heeren Butijn en Griep met
algemeene 9temmen werd besloten tot
meerdere proefnemingen.
Dhr. Griep sprak zgn spijt uit dat de
lantaarns nog niet branden. Dhr. v. d.
Werff zeide dat zo in reparatie waren,
maar morgen klaar komen. Ten slotte
deelde do voorz. nog mede dat de lantaarn
opsteker te Bath heeft bedankt en voor»
loopig 't werk wordt verricht door den
gemeente-arbeider.
Staten-Generaai.
EERSTE KAMER,
In de zitting van Donderdag is het
gewjjzigd ontwerp-adres van antwoord op
de troonrede zonder stemming goedge
keurd.
De Voorzitter deelde mode, dat
de Kamer zal worden bgeeogoroepen op
Maandag 29 October, 's avonds half negen,
ter behandeling in de afdeelingen van
het ontwerp-Arbeidsconfract.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van Donderdag was aan
de orde de behandeling van een bepaling
van art. 89a van het Reglement van Orde
(toepassing van het Vragenrecht).
De Voorzitter deed eenige mede-
deelingen omtrent de wjjza waarop hjj
denkt het nieuwe recht in toepassing te
brengen.
De bepaling luidt, dat de vragen schrif
telijk aan den Voorzitter worden mede
gedeeld, die ze ter kennis brengt van
den minister. Als de minister mondeling
wenBcht te antwoorden, zal de Voorzitter
gaarne tjjdig vernemen wannoer dit zal
geschieden. Deze tjjdsbepaling zal tijdig
ter kennis van de Kamer gebracht worden.
Wordt het antwoord schriftelijk gege
ven, dan zal het opgenomen worden in
een aanhangsel van de Handelingen der
vergadering volgende op die waarin de
vraag is gesteld. Is de Kamer op recès
dan zal het antwoord in een afzonderljjk
blad worden opgenomen. Wordt het ant
woord mondeling gegeven, dan zal het
in een aanhangsel van de Handelingen
der eigen vergadering worden opgenomen.
Het kan echter voorkomen dat de minis-
8ter niet tegenwoordig is. In dit geval
zal hem in de volgende vergadering ge
legenheid worden gegeven te antwoorden.
Is bet lid dat de vraag stelde, op den
dag dat zjj door den minister mondeling
een langen uniformjas, die kletsnat was
van een hevigen stortregen.
Lorry was zoo in droomen verdiept
geweest, dat hjj noch het onweer, noch
het huilen van den wind vernomen had.
Hij sprong dadeljjk op en naderde de
open deur.
Kapitein Quinnox brengt een parti
culiere boodschap van de vorstin", zei
de politiechef nauweljjks hoorbaar do
woorden fluisterend.
Blijkbaar was de boodschap gewichtig
en geheimzinnig.
Quinnox keek overal om zich heen
voor hjj het gewichtige papier door de
tralies schoof.
Het werd snel gegrepen en met sidde
rende vingers opengemaakt.
Vlak bjj het licht las hjj den inhoud
van het briefje. Zgn hart klopte daarbij
zoo heftig, dat het alle andere geluiden
scheen te overstemmen.
In de half duistere gang stonden de
beide mannen, die hem met ingehouden
adem en schuldbewust geweten in 't oog
hielden.
♦O," steunde Lorry, het briefje harts
tochtelijk tegen de lippen drukkend, toen
zgn begeerige oogen de laatste regels
verslonden badden.
De onderteekening ontbrak, maar in
ieder woord zag hjj haar gelaat, voelde
hjj den druk van haar dierbare hand, en
hoorde hjj het kloppen van haar gevoelig
hart, dat voor hem sloog voor
hem alleen.
♦Gehoorzaam nu", fluisterde Quinnox,
zal worden beantwoord, verhinderd de
vergadering bjj te wonen, dan zal de be
antwoording voor een dag worden uitge
steld. Is bedoeld lid echter ongesteld of
uit anderen hoofde voor langer tijd af
wezig, dan zal de vraag buiten zgn tegen
woordigheid moeten worden behandeld,
omdat bet anders kan gebeuren dat zjj
'gedurende langen tjjd onbeantwoord bljjft.
Daar de vragen en antwoorden tegelij
kertijd mooten worden opgenomen zou 't
kunnen gebeureD, dat bij niet-dadelijke
beantwoording, de inhoud der vraag aan
leden onbekend bljjft. Daarom is het 't
voornemen om, wanneer 30 dagen zullen
zgn verloopen vóórdat het antwoord is
ingekomen, de vraag afzonderlijk zal wor
den bekend gemaakt.
Na eonige discussie stelde de Voor
zitter voor, te besluiten
♦dat de gelegenheid tot het doen van
vragen krachtens art. 89a le lid van het
Reglemnnt van Orde, zal worden gegeven
eiken Vrjjdag waarop de Kamer verga
dert, *8 namiddags te 31/^ ure."
Dienovereenkomstig werd besloten.
Op voorstel van den Voorzitter
werd met 39 tegen 25 stemmen besloten
het sectieonderzoek van de Staatsbegroo-
ting en de daarbjj behoorende ontwerpen
aan te vangen aanstaanden Donderdag
(27 Sept.) te 11 ure.
De heer Tydeman had voorgesteld
dit onderzoek te beginnen op Dinsdag
2 October.
Kunst en Wetenschap.
Tentoonstelling
van werken van mej* Goemans.
Zooals we in ons vorig nummer mee
deelden, was de indruk, die deze ten
toonstelling op ons maakte, bepaald
gunstig en ons tweede bezoek heeft dien
indruk nog bevestigd. Aangenaam doet
bet werk van mej. Marie Goemans al
dadelijk aan door den ernst van het streven
dezer jongo schilderes, dat er uit spreekt.
We vinden geen spoor van quasi-artis-
tiek gedoe, geen verbergen van onmaeht
door dik in de verf zetten en verwaar-
loozing der teokening. Integendeel, alles
wgst op ernstige studie, al is door die
ernstige studie ook nog niet alles bereikt;
wat met het oog op den leef- en den
leertjjd dezer artiste zeer begrjjpeljjk is.
De tentoonstelling bestaat, volgens den
catalogus, uit schilderen, aquarellen, etsen,
pastelteekeningen en teekeningen in zwart
krjjt. Do naam voor de eerste afdeeling
is wel wat stout gekozen, want onder
deze schildergen zgn er nog vele, die
eerder den naam van studie verdienen,
doch ook zgn er, die volkomen schilde
rijtjes zjjo. In de eerste plaats moeten
we van bet olieverf-werk noemen
de stillevens, waarvan vooral »Na den
poetsdag", Draperie mot vruchten",
eenige bloemstukken en in het bjjzonder
de »studie in rood" (no. 2) uitmunten.
Mej. Go°rnan8 is er in de meeste stil
levens uitstekend in geslaagd de stof uit
te drukken en ook de smaakvolle samen
stelling dezer stillevens valt te bewon
deren.
Bekoorlijk zgn ookj do meeste der land
schapjes. Hierin valt vooral op de minn-
met opgewekter uitdrukking op 't gelaat,
terwgl zgn hand beefde, toen hjj daarmee
bevelend naar het briefje wees.
»Gehoorzamen, in hoeverre vroeg
Lorry mat.
De laatste regel.
Haastig las hjj den laatsten regel, en hield
toen voorzichtig den kostbaren brief bo
ven de lamp, tot hjj tot asch verteerd
was, terwgl hjj alles, wat hij bezat zou
hebben willen opofferen om hem te be
houden. Maar de laatste regel gaf het
bevelverbrand dit dadelijk in tegen
woordigheid van den boodschapper.
♦Zoo," zei hij vol spjjt, terwjjl hij de
pverbljjfsels tusschen zgn vingers drukte
,en zich tot de zwjjgende bezoekers wendde.
♦Haar misdaad gaat in rook op," fluis
terde Danglosz veel-beteekenend.
De vorstin begaat geen misdaad,"
zei Quinnox op verdrietigen toon, als
zjj vier eerljjke menschen vertrouwt.
>Waar is zjj fluisterde dj gevangene.
Waar alle fatsoenljjke vrouwen om
negen uur moeten zgn, in bed", ant
woordde Danglosz kortaf. »Zal u overi
gons aan haar aanwjjziDg gevolg geven
♦Zjj beveelt mjj haar te gehoorzamen"
antwoordde Lorry. »Ik mag niet onge
hoorzaam zgn aan mjjne vorstin."
♦Wjj gehoorzamen haar, omdat wjj*
haar lief hebben," zei de kapitein der
ljjfgarde.
♦En om dezelfde reden gehoorzaam
ook ik. Maar kan het gebeuren zonder
noodwendige verklaringen en gevaarljjke
verwikkelingen Ik kan niet gehoorza-
tieuse wjjze van werken van mej.Goemans.
Geen kladden verf, waartoe vele jonge
schilders wegens hun gebrekkige teeken
techniek zoo vaak hun toevlucht nemen.
Met zorg is ook de teekening dor olie
verf behandeld. Zwak zgn ov6r het al
gemeen echter nog de figuurtjes, die de
schilderes hier en daar in het landschap
heeft geplaatst. Maar geen nood, bjj een
zoo degelijke wjjze van arbeiden als mej.
Goemans er bljjkbaar op na houdt, zal
ook dat veranderen. In no. 32, Vroeg
in 't voorjaar", zgn echter de kippeD,
l^oewel wat erg bescheiden van kleur,
heel veel beter, dan de eenden op no. 18.
Een der best geslaagden van de olieverf-
werken vinden we wel het huisje bjj
bedekte lucht (no. 8). De kleuren zijn
over het algemeen goed, o. a. het groen
dor boomen in haar zomerstukken is
zeer sappig. Een uitzondering hierop
maakt no. 29, dat den titel draagt ♦Als
het Zomer is". Wel, die titel doet den
ken aan meer licht en zon, dan het werkje
ons geeft. Het is wat donker van kleur.
Mooi zijn ^ook no. 17 en no. 22, ♦Bloei
ende esch", welk laatste een eigenaardi-
gen indruk maakt, doordat het geval,
evenals de heide schildergen van de Kade,
vanuit de hoogte bezien is.
De aquarelleu konden ons minder vol
doen. Wel zjjn de ♦Tulpen" heel mooi
van kleur en teekening, doch de ♦Opko
mende onweersbui" voldoet minder door
dat het effect niet stevig genoeg is. De
onweerswolken zgn niet zwair genoeg
en te paars. Trouwens het hier ge
bruikte materiaal leent zich ook minder
voor een dergeljjk onderwerp dunkt ons.
Te prijzen valt echter in de aquarellen
de zuiverheid van kleur.
De pastelteekeningen zijn eigenljjk te
verdeel en in tweeën, echt pastel-toeken -
werk en ander, dat wat arm aan kleur
meer doet donken aan de zwart-krijt-
teekeningen.
Van do pastels noemen we als bjjzonder
goed geslaaad no. 42, ♦Pauweveer", no.
43 en 53. Toch zgn ook in de ♦Tuin",
(54), en het huisje te Scberpenzeel (47)
heel aardige effecten bereikt.
Onder de teekeningen in zwart krjjt
zgn or eenige die wat erg zwaar zgn.
Mooi zgn o. a. no. 58, 60, 68 en vooral
ook het »Heidebcschje", (61), dat een
bjj na sprookjesachtig effect maakt.
Het portret van Lisbeth (57) kan ons
minder behagen.
Onder de teekeningen zijn er twee,
waarvan de onderwerpen ook voor etsen
gebruikt zjjn. De ♦Eenzame boom" doet
als ets beter dan als zwart-krijt-teeke-
ning, doch da ♦Boom op de heide" is
zoowel als ets als als teekening bijzonder
goed te noemen.
Mej. Goemans deelde ons mede, dat
ze niet voornemens wes, zich bjjzonder
op het etsen toe te leggen. We hopen
echter, dat ze het niet geheel verwaar-
loozen zal, want dat zou te betreuren
zgn, gezien de vjjf etsjes, die hier ge-
exposeerd worden.
Onze totaal-indruk van deze tentoon
stelling is, dat we hier te doen hebben
met iemand, die voelt en werkt voor
de kunst, en die ernstig tracht iets goeds
te bereiken en hierin reeds voor een
goed deel is geslaagd.
men, als het haar in een
positie kan brengen."
Zjj weet volkomen, wat zij op zich
neemt. Ten eerste heb ik haar daarbjj
raad gegeven," zei Danglosz, deze goede
oude verrader van een post van ver
trouwen.
Hebt gjj haar geraden mij te laten
ontvluchten
♦Zjj gaf er het bevel toe, en toen heb
ik haar raad gegeven, hoe het plan zou
kunnen volvoerd worden."
♦Axphain mag ons dan duizendmaal
den oorlog verklaren, maar u zal veilig
zgD. Dat is alles, wat wjj ik bedoel
wat zjj wenscht."
♦Maar ik mag mjjn vriend niet alleen
latenHoe komt hjj te weteD, waar ik
heen ga? Zal .de wraak dan niet hem in
plaats van mjj treffen?"
♦Als de tjjd daartoe gekomen is, zal
hjj alles hooren. Zal u op het genoemde
uur bereid zgn U heeft slechts de aan
wijzingen te volgen ik moet eigenljjk
zeggen, de bevelen der schrjjfster."
♦En vrjj zgn. Zeg haar, dat ik haar
zoo innig dankbaar ben, dat ik haar aan
bid Zeg haar dat ik mjjn leven voor
haar zou opofferen, als 'tnoodig was.
Zij biedt mij de vrjj beid aan en maakt
mjj levenslang tot haar slaaf. Ja, ik zal
klaar zgn. Als ik u, mjjn vriend, niet
wederzie, denk er dan aan, dat ik u als
vrienden beschouw, omdat ge de vorstin
lief hebt, en genoeg door haar vertrouwd
wordt om een geheim te bewaren, dat
de ondergang van haar volk beteekenen
En zulke werkers en werksters hebben
we noodig in onze Hollandsche schilders-
wereld. Onzen ouderen meesters, den een
na den ander, ontvalt het penseel en
waar blgven onze jongeren Reeds vaak
is de klacht geuit, dat voor de grooten
die ons ontvallen geen nieuwe talenten
in de plaats treden. Het is nog niet lang
geleden, dat naar aanleiding van een
Hollandsche tentoonstelling te Frankfort
een Duitsch blad durfde sehrjjven, dat de
Hollandsche schilderschool verminderdo
in quaiiteit. Talentvolle jongeren kennen
we nog welmaar werker6 Mej.
GoemaDS nu blijkt iemand te zjjn van
meer dan gewonen aanleg die bovendien
begrijpt de waarheid van wat een der
bekende Franschen (was het niet Cor-
neillo eens zoide L' inspiration c'est
de travaillei tous les jours. J. K. B.
Gemengde Berichten.
Gisteravond hielden de leden der
Kade-VereenigiDg in het »Bergsche Veer
huis" alhier eene Vergadering, waarin
de Vereeniging als het ware op nieuw
werd opgericht, daar alle bescheiden in
vlammen zijn opgegaan bij don onlangs
plaats gehad hebbendeD brand in het
door den secretaris bewoonde huis aan
de Kleine Kade.
Nadat de meeste bewoners der Kade
hadden verklaard lid der VeroenigiDg te
blgven tegen een opnieuw bepaalde jaar-
ljjksohe bijdrage, telt de Vereeniging ruim
40 leden, die gezamonljjk eeü beduidende
contributie betalen, om daaruit bjj even-
tueele feestelijkheden de kosten hiervan
te bestrijden.
De secretaris, dhr. A. F. de Paauw,
heeft door verhuizing naar een ander
gedeelte der stad ontslag genomenwe
gens zgn vele bemoeiingen voor het tot
stand komen der vereeniging werd hjj
bjj acclamatie tot pere-lid benoemd, lu
zijn plaats werd tot secretaris gekozen
dbr. P. M. do Looff.
lerseke. Een ingezetene dezer ge
meente die heden (Donderdag) avond zijn
motorfiets met benzine vullen wilde, storite
daarbij enkele drupppJs. Èen brandende
lucifer kwam met deze in aanraking,
waardoor zij vlam vatten. Deze deelde
zich mede aan de kist met benzine en
bij de pogingen om den brand te blus-
schen, geraakten de kleedoren van den
eigenaar der fiets en van diens dochtertje
ook in brand. Alles werd ten slotte ge
doofd, doch niet voordat vader en dochter
ernstige brandwonden hadden bekomen
vooral de laatste. Geneeskundige hulp
moest ingeroepen worden.
lerseke. Bij den heer J. J. van der
Peijl alhier is een nieuw rekenboekje
ter perse, dat bestemd is voor herhalings
scholen en voor de hoogste klasse der
lagere school. De samenstellers, eenige
ondorwjjzers uit Hulst en omstreken,
hebben zich voorgesteld zich op practisch
terrjjn te bewogeq, geljjk uit de titels
der hoofdstukken blijkt. Deze zjjn1
Over vorm en inhoud, 2 Poslerijen, in
voerrechten en belastingen, 3 Bemesting,
4 Landbouwinstellingen, 5 Huishouding
en 6 Het ambacht.
kan."
Hij drukte hen barteljjk de hand.
♦Zoover zal het niet komen, mijnheer.
Het mag het leven van drie onderdanen
kosten, maar nooit zullen wij onze Vor
stin of de Kroon prijs geven. Men kan
ons dooden, maar men kan ons niet
dwingen haar te bedriegen. Ik vertrouw
er op, dat u even loyaal zgn zal als het
dierbare meisje, dat een kroon draagt,
maar niet op het hart," zei Danglosz
ernstig.
♦Ik zei, dat mijn leven haar toebe
hoort, hoeren," zei Lorry eenvoudig.
♦Kan ik nog slechts éénmaal mg voor
haar ter aarde werpen Ik moot haar
zien voordat ik heenga. Ik vlucht niet,
zonder baar te zeggen, welke plaats zjj
in mijn hart inneemt, voegde bjj er harts
tochtelijk bjj."
♦U moet op uw eerewoord haar aan
wijzingen blindelings volgen, of de onder
handeling is afgebroken," zoi Quinnox
vast.
♦Deze vlucht beteekent dus, dat ik
haar niet zal wederzien zei hjj met
van opgewondenheid bevende stem.
♦Zjj wenscht, dat u vannacht zal heen
gaan," zei DaDglosz en de donkeroogige
soldaat knikte instemmend.
Dj gevangene liep zgn cel op en neer.
Zgn hart was een mengsel van tegenstrij
dige gewaarwordingen. Zgn gebalde vuis
ten, bevende lippen, en half ffeslopsp
oogen verrieden den strgd, die daarbin
nen gestreden werd.
(Wordt vervolgdJ,
