1906 N\ 71.
Dinsdag 19 Juni.
93
jaargang.
ste
FEUILLETON.
De Liefde eener Vorstin
GOESCHE
De uitgave dezer Oourant geschiedt Maandag-, Woenidag- en Vrjjdagavoa£,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco, f lsf 5.
Afzonderlijke nommen 5 cent.
InxenditiQ van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
COI KW
De prjji der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct%
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop botrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k f 1,berekend.
5 cent.
Telefoonnummer 22.
Uitgave van de Naaral. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rljkens.
Een Polemiek.
In de Zeeuw van 16 Juni lezen wjj het
volgende
>De Ooesche Coi&nt gaat nu zoover
dat zjj hare kolommen openstelt voor
mededeelingeu uit de besloten vergadering
van don Goeschen gemeenteraad.
In haar jongste nummer vindt men
een verslag van wat naar 't schgnfc voor
afging aan de laatst gehouden openbare
zitting, en zonder eenige terughouding
wordt dat vermeld.
En 't onderwerp van die bespreking is
een kolfje naar de hand van onze collega,
die zoo dolgraag op den burgemeester
van Goes hakt. Aan dien man deugt niets.
Terwjjl aan het redactie-bureau der
Goesche geen andere dan edele, bekwame
mannen zitten, die in hun arbeid, hun ver
draagzaamheid, en in hun particulier
leven, boven alle andere menschen uit
blinken, staat aan 't hoofd van Goes een
man, die alle deugden mist, welke bp de
Goesche redactio zoo uitpuilen
En daarom denkelijk (natuurlijk niet
omdat die burgemeester anti-revolutionair
is, en natuurlijk ook niet in de hoop dat
ons verzoenend" ministerie een vrijzinnig
democraat benoemt als eens een vacature
komt) is het verdachtmakende stukje ge
plaatst dat bljjköaar moet dienen
a. om den burgemeester af te kammen
b. om den heer v. d. Leeuw op te
"kammen.
Nu hebben we naar aanleiding vau
dat bericht uit de Goesche vierderlei op
merking
le. dat het heele geval is een cents-
toetertje opgeblazen tot de grootte van
een kinderhoofd. Onze inlichtingen zjjn
van dien aard, dat ze ons de overtuiging
hebben gegeven, dat daarbjj de Burge
meester in geen enkel opzicht schuldig
staat
2e. dat het zeer te betreuren valt dat
dhr. v. d. Leeuw of een ander raadslid
zich heeft laten gebruiken of zichzelf
aangeboden boeit, om te vertellen wat
naar goede zede binnen de deuren vaD
de raadszaal moet blijven
3e. dat het doen van de Goesche
Courant om te trachten door te dringen
tot en te publiceeren wat een gemeente
raad in besloten zitting verhandelt,
minstens bedenkelijk moet genoemd
worden; en
noodigen wjj de raadsleden be
leefdelijk uit in de eerstvolgende open
bare zitting eens nadere inlichtingen te
vragen over dit zaakje, waarop dan, naar
wij verwachten, wel blijken zal dat dit
>grindpraatje" een >kletspraatje" was."
Wjj hebben het stuk van De Zeeuw
in zjjn geheel opgenomen hoewel wjj
nooit deze loyale methode door haar op
ons toegepast zien. Ze zal daarvoor haar
reden hebben.
Gaan we thans het stuk eens ns.
In de eerste plaats wordt ons verweten,
dat we iets uit eene besloten vergadering
hebben meegedeeld. Nu wil het ODgeluk
voor De Zeeuwdat er geen besloten
vergadering geweest is. Hare redactie
10
door
GEORGE BARE.
»In 't minst niet. Ik wilde alleen maar
weten of de schram or nog wel was.
Had de hoofdconducteur bezwaren, om
den trein te laten wachten, Mr. Guggen-
slocker?" vroeg hjj, toen hij bedacht,
wat hem van het optreden van den ouden
heer ter oore was gekomen.
»In 't begin niet weinig, maar ik over
tuigde hem spoedig, dat hit hem niets
hielp", antwoordde de ander doodbedaard.
>Mjjn man sprak zeer barsch tegen de
arme menschen", voegde tante Yvonne
er bjj. »Ik vrees Caspar, dat hjj geen
woord verstond van hetgeen je tot hem
zei. Je was al te woedend 1"
De pogingen van de goede oude dame
om Engelsch te spreken, gingen haar veel
moeilijker af dan haar echtgenoot.
>A1 verstond hij mjjn Engelsch dan
niet, hjj heeft het toch heel goed geraden",
zeide haar echtgenoot boos.
»Hjj vertelde mjj, dat u hem gedreigd
had hem te zullen doodslaan", waagde
de jonge man op te merken.
»Ik, een spoorwegconducteur l" riep
oomJ3aspar met trotsche geringschatting.
»(JasparIk hoorde je zeggen, dat je
hem zoudfc doodslaan," kwam zjjn vrouw
tusschenbeiden, met verwgt in haar oogen.
»OchIk heb een font gemaakt, nu
begrijp het* bedoelde wat anders.
Ik meende, dat ik hem zou luten weg-
bad dat kunnen weten. »Het beleggen
van elke vergadering, ook van eene
zoodanige, van welke het vaststaat, dat
daarin met gesloten deuren zal worden
beraadslaagd en beslist, moet ter open
bare bennis worden gebracht. De wet
telijke regel, dat de vergadering in het
openbaar wordt gehouden, geldt voor
alle vergaderingen. Van dezen regel kan
worden afgeweken. Maar daarvoor is eene
beslissing van de vergadering noodig
eene beslissing, die in de besloten ver
gadering kan, dikwijls zal moeten vallen.
Maar dit belet niet, dat de denren van
elke vergadering bjj haren aanvang moeten
openstaan, om, moet het zjjn, onmiddel
lijk door den voorzitter of op bet ver
langen van het, in de 2e a ine van art.
43 der gemeentewet gevorderd, aantal
leden te worden gesloten."
Van dit alles ia niets gebeurd. Er is
geen sprake geweest van een besloten
vergadering en dat wjj niets kunnen meê
dealen uit iets dat niet geweest is, is
eene logica, die, naar het ons voorkomt,
zelfs voor de Zeeuw niet te hoog gaat.
Indien de Zeeuw precies wil weten hoe
het is toegegaan, dan diene het volgende.
Even voor den aanvang der vergadering,
terwjjl alle leden nog niet present waren,
vroeg de heer Van der Leeuw, »burge-
meester ik wilde u het een en ander
vragen over het grind, dat vervoerd is
vau den weg langs het Kerkhof; wiLik
dat nu even doen, of heeft u liever dat
ik er bjj de rondvraag in de vergadering
over spreek Daarop gaf de burge
meester te kennen, dat hij wel genegen
was thans den heer Van der Leenw te
woord te staan.
Ziedaar de ware toedracht van de zaak.
Indien de burgemeester had gezegd dat
hij liever wilde geïnterpelleerd worden
bij de rondvraag, zou de zaak in het
publiek behandeld zjjn en de Zeeuw zou
het nieuwtje niet gemist hebben.
Maar dau had de burgemeester al even
stumperachtig voor den dag moeten ko
men als in het gesprek vóór de verga
dering. Want hjj was eenvoudig niet op
de hoogte. En dit is onze grieve tegen
hem in deze zaak. Van iets anders heb
ben wij hem in deze niet beschuldigd
als de Zeeuw dat beweert, kan zjj slecht
lezen. Wij denken er dan ook niet aan,
zooals zjj in haar nommer van Maandag
j.l. sehjjnt te verwachten, hem te rehabi-
titeeren, en wjj nemen geen letter terug
van al hetgeen wjj geschreven hebben.
Van terugkrabbelen is dan ook beele-
maal geen sprake. Dat kan de Zeeuw
haar lezers natuurljjk wol wjjs maken,
omdat zjj onze stukken niet onder hun
oogen brengt. Wij hebben meermalen
gezegd, dat wjj het betreuren, dat onze
tegenwoordige burgemeester op deze plaats
is gezethet is ons zelf wat gaan ver
velen en hoewel we meer dan eens reden
hadden om op dit punt terug te komen,
hebben we het nagelaten. Nu dit echter
voor de Zeeuw een reden schijnt te worder,
om te doen alsof hjj wel de rechte man
is> zullen we weer aan het controleertn
dienen te gaan. De Zeeuw heeft haar
geloofsgenoot hiermee geen dienst gedaan.
agen. ik hoop, dat hjj niet denkt, dat
ik hem heb willen beleedigen."
Hij was nu zoer verlegen.
>Hjj vreesde vermoedelijk, dat u het
van plan was," zei Lorry.
>Hjj behoeft zich niet ongernst te
maken. Een spoorwegconducteur is voor
mjj toch geen partjj. Wil u zoo goed
zjjn hem te zeggen, dat ik mjj niet zoo
kan vernederen Bovendien wordt een
duel in uw land als een moord beschouwd
naar men mjj verteld heeft 1"
»Gewoonljjk is het ook een moord,
mjjnheer. Veel vaker dan in Europa."
De anderen keken hem vragend aan.
»Ik bedoel, als in Amerika twee mannen
de revolvers trekken en op elkaar schie
ten, dan wordt er één gedood of dikwjjls
allebei. In Europa eindigt de strjjd, voor
zoover ik weet, met een houw met de
sabel."
»U is verkeerd ingelicht," riep oom
Caspar met opgetrokken wenkbrauwen.
»Oom Caspar heeft meer keeren gedu
elleerd dan hjj zelf vertellen kan," riep
het meisje trotsoh.
En heeft hij zjjn tegenstander altjjd
verslagen vroeg Grenfall, glimlachend
van de een naar den ander kijkend.
Tante Yvonne wierp het jonge meisje
een verwjjtenden blik toe, en haar gelaat
verbleekte plotseling, terwijl zjj verschrikt
haar oom aankeek.
»Ohhoorde Lorry den ouden heer
Hij keek op zjjn menu, maar zjjn oogen
stonden star en on be wegel jjk, en de kaart
werd tusschen de lange, magere vingers
vernield. De Amerikaan had den indruk
dat hjj een verboden onderworp had aan-
Men denkt dat metiertjjd alles wordt
vergeten en de Zeeuw noemt nu het stukje,
waarin de Midd. Ct. o. a. van onzen bur
gemeester sprak als Van >een Goesche
beroemdheid" en dat eindigde met de
woorden >Goes heeft in zjjn burgemeester
oen aardig Bouvenir ft»n de regoering van
dt. Kuyper", onfattoj^-iJ'^ n. b. omdat hat
gaat tegen »een drager van 't gezag."
Als men spreekt van beleedigen van
bet gezag, dan moet dat geadresseerd
worden aan eene regeering, die het w^ord
van Paulus, dat het geloof is een vaste
grond der dingen, die meo hoopt, van
toepassing heeft gemaakt op wereldsche
zaken.
En nu de vier conclusies, die de Zeeuw
zoo deftig trekt.
In de eerste zegt zjj, dat de burge
meester in goen enkel opzicht schuldig
staat bjj deze grindgeschiedenis. Dat heb
ben we ook nergens beweerdwe hebben
gezegd, dat big niet op de hoogte was
van hetgeen gebeurde.
Over do tweede conclusie zie men hier
onder.
De derde conclusie vervalt natuurljjk
met die fantastische »besloten" vergade
ring.
Wat de vierde conclusie aangaat, dit
grindpraatje is geen kletspraatje", maar
raakt een systeem dat niet deugt, zooals
we in ons vorig nommer hebben aan
getoond.
Zooals we boven gezegd hebben, het
is geen besloten vergadering geweest.
Maar laten we nu eens een oogenblik
aannemen, dat bet wel een, wat de wet
noemt >besloten" vergadering was ge
weest.
Art. 43 dor Gemeentewet zegt
»De Raad kan omtrent bet in besloten
vergadering behandelde aan allen, die
daarbjj tegenwoordig waren, de geheim
houding opleggen. Deze wordt in acht
genomen totdat de Raad haar opheft".
Dus legt de Raad geen geheimhouding
op, dan begaat een Raadslid volstrekt
geen onbevoegde daad, als hij daarvan
het een en ander meedeeltwjj laten nn
de vernederende nitdrukkiDg »zich laat
gebruiken" voor rekening van de Zeeuw
Met deze onze moening bevinden wjj ons
in het beste gezelschap. Men oordeele
In zjjn beroemd w»Tk »Het Nederlandsch
Gemeenterecht" zegt de Leidscbe hoog
leeraar in het Staatsrecht, mr. J. Oppen-
heim o. a. het volgende
»Hoe staat het met het bewaren van de
geheimhouding door hen, die in een »be-
slotra" vergadering tegenwoordig zjjn ge
weest? Zjj is niet altjjd een plicht waarvan
de verzaking doet komen in strjjd met de
wet, in dit geval met de slotalinea van art.
43 der gemeentewet. »Besloten" is de ver
gadering, zoodra de deuren zjjn gesloten.
Maar daaruit volgt niet, dat. over hetgeen
in dergeljjke zitting voorvalt geheimhou
ding moet worden in acht genomen door
hen, die tegenwoordig zjjn. Moet deze
totj eiken prjjs worden bewaard, een uit
drukkelijk raadsbesluit, waartjj zjj wordt
opgelegd, dient vooraf te gaan. In dat
geval is zwjjgen wetteljjke plicht, tot de
geroerd.
Hjj had geduelleerd en iemand gedood,
ging hem Bnel door het hoofd. Hjj i6
geen slager, bloemist of schoonmaker.
Dat is zeker.
»Zeg ons eens, oom Caspar, wat n tot
den conducteur zeide," vroeg de jonge
dame vol spanning.
»Vertel hen, Caspar, hoe bezorgd wjj
waren", voegde de lieve stem van tante
Yvonne er bjj.
Grenfall zei niets, maar was vol be
langstelling. Hjj had een vaag gevoel,
dat er op dit oogenblik een of andere
tragische gebenrteois uit bun leven in
herinnering was gebracht.
Doch doodbedaard vertelde oom Caspar
van den rit met den trein van het oene
station naar het andere.
>Wg misten je eerst, toen wjj bjjüa
bet volgend station bereikt hadden. Tante
Yvonne vroeg mjj, waar je toch waB. Om
dat ik bet niet wist, zocht ik je in eon
van de voorste wagens, maarte vergeefsch.
Ook zocht ik in den eetwagen, zonder
je te vinden en keerde bezorgd naar onzen
wagen terug. Nu zochten je tante en ik
overal, zonder je te vinden en ik zal de
uitdrukking van haar gezicht nooit ver
geten, toen zjj op haar stoel neerzonk,
ook zal ik rag nooit weer den dood zoo
nabij voelen, dan toen zjj opmerkte, dat
je uit den trein gevallen kon zjjn. Ik
zond Hendrik naar voren om den hoofd
conducteur te waarschuwen. Nauweljjks
was hjj weg, toen de machine floot en
de trein al stoo'ende langzaam verder
reod. Wjj keken elkaar aan en verbleek
ten, want wjj begrepen, dat dit langzaam
rjjden eene bjjzondero beteckenis had. Ik
last van het geheim, ook weder bjj raads
besluit, is opgeheven»"
Is zwjjgen dus voor een raadslid geen
plicht, het is het ook niet voor eene
courant. En wat dan De Zeeuw ook ver
der bazelt want spreken met zoo
weinig kennis i 8 bazelen kan ons
koud laten.
Buitenland.
Jodenmoorden.
Zooals m»n onder de »Gemengde Be
richten" in dit nummer kan lezeD, hebben
in de plaats Bjelostock weer op groote
schaal Jodenmoorden plaats gehad. Na-
tuurljjk ook hier weer door de politie
en de regeeringsagenten veroorzaakt, die
op de Joden den moord van den com
missaris van politie wilden wreken.
Uit het hnis van oen Jood werd door
niet-Joden een bom naar een processie
gegooid en dat was het sein voor een
Jodenvervolging, die aan vankei jjk door
de troepen rustig werd aangezien en
waartegen de politie heelemaal niet op
kwam. Eerst toen het te bar werd, werden
de troepen opgeroeper, werd de stad
omsingeld door de soldaten om te voor
komen, dat zich vroemden bjj de moord-
partjjen zouden voegen, en werd de orde
hersteld.
Maar Zaterdag begon het opnieuw
het schuim van de stad, opgehitst door
de Jodenhaters en hun agenten, gewapend
doordat wapenwiDkelg en wapenmaga
zijnen waren geplunderd, begon winkels
te plunderen en overal in Jodenhuizen
binnen te dringen. Ook nu werd het een
moord partijzoo werd het gezin van een
apotheker met de bedienden uitgemoord,
alleen een klein kind werd gespaard, dat
baadde in het bloed van de vermoorden 1
Huizen werden in brand geBtoken, 600
Joden dood gemaakt of verwond, vervolgd
in do bosschen waarheen ze vluchtten,
uit de vensters van het station geworpen,
uit de treinen gesleurd- Eindelijk werd
het aan de overheid te bar, werd de slaat
van beleg afgekondigd en herstelden de
troepen op hun manier do orde.
Is het wonder, dat een kreet van ver
ontwaardiging opging in de vergadering
van de Doema Daar word het ronduit
gezegdde regeering is weer schuld,
heeft weer de moorden uitgelokt. Maar
de leden wisten dat natuurlijk ook niet
zeker: daarom werden drie leden naar
Bjelostock gezonden om een onderzoek
in te atollen.
In Petersburg hebben Zaterdag de
bakkers besloten te staken zal de
regeering eindeljjk begrgpeD, dat er geen
einde komt aan de onrust, zoolang het
bestuur voortgaat wantrouwen te ver
wekken
Toch los!
Het optreden van den heer TiUoni als
lid van het nieuwe Italiaansche miniBterie-
Giolitti heeft do betrekking vacant ge
maakt van gezaDt van Italië in Londen.
Dat is een belangrijke functie en men
heeft het er in Italië druk over, want
haastte mg naar de gang od kwam daar
Hendrik tegen, die nog meer ontsteld
was dan ik en vertelde, dat men geseind
had, den trein te laten stoppen, daar er
iets bjjzonders gebeard was. Je tante
kwam er nu ook bjj en wilde weten,jwat
er precies gebeurd was Grenfall merkte
op, hoe hg zich uitslnitend tot het jonge
meisje wendde* >Je tante had ontdekt,
dat de mjjnheer nit den aangrenzenden
wagen evenzeer vermist werd. Terwjjl
we nog vol twjjfel en schrik ston
den rond te kg ken, bleef de trein staan
en wjj hoorden daarbuiten gerucht. Ik
klauterde uit den wagen en zag, dat
wjj een klein station bereikt hadden. De
conducteur kwam mjj dadel jjk tegemoet
loopen en vroeg:
»Is de jonge dame in den wsgen
»Neen. Om 's hemels wil, wat heeft u
gehoord riep ik.
>Dan is zjj in S. achtergebleven", zei
hg, en gebruikte daarbjj eonige zeer on
gewone Amerikaansche uitdrukkingen.
>Ik drong bjj hem aan, dat hg om
uwentwille terngrgden moest om te hoo-
ren of u nog leefde of dood was. Hg
antwoordde, dat hg er voor bedankte,
dat hg niet van plan was dat te doen.
Hg was onuitstaanbaar en zei, dat hjj
order zou geven door te rjjden, waarna
ik opmerkte, dat 'k van zjjn houding
rapport zon doen. Hg lachtte mjj in het
gezicht uit, toen werd ik driftig en zei
tot bom: Mjjnheer, ik zal u neervellen
en half dood slaanDat was een
krachtige Amerikaansche zin, nietwaar
Mr. Lorry Ik wilde door hem begrepen
worden en daarom waren mjjn uitdruk
kingen sterker dan ik wel meende. Eenige
in politieke kringen vermoedt men, dat
de nieuwe vertegenwoordiger bjj het
Engelsche hof de zware taak te vervullen
zal krjjgen een Engelsch-Italiaansche over
eenkomst te sluiten. Of daaruit bljjkt,
dat bet Drievoudig Verbond toota loejea
in elkander zit, trots vorstentelegrammen
en -betoogingen
In elk geval zal Italië njjgen naar
Engeland, dat tegenwoordig zulke dikke
vrienden is met Frankrjjfe, en mea vertelt
dan ook al van een bezoek van den Koning
en de Koningin aan Londen maar,
eerst in dan herfst. En Tittoni zou mee
gaan.
Turksche financiën.
Het is misschien heel prettig de Turk
sche uniform te mogen dragen en Z. M.
te mogen dienen in de fnnctie van officier
van land- of zeemacht, maar tegen trac-
tementsdag zjjn er meer zure dan tevreden
gezichten te zien, want met betalen is
het krap aan in 't rjjk van de Halvo
Maan. Onlangs hebben officieren weer
eens moeite gedaan de achterstallige soldjj
machtig te worden, maar *fc was weor
vergeefscbe moeite.
't Staat er met de Turksche financiën
dan ook maar droevig bjj on daarom zag
de Porte uit naar versterking van de
inkomsten door verhooging der invoer
rechten met de verschillende mogend
heden kwam men na veel moeite tot een
accoord, maar toen kwam opeens do eisch,
dat de >publieke schuld" de contróle
moest hebben in 25 van de opbrengst.
En dan bljjft er weer niet genoeg over
't Is moei!jjk het ieder naar den zin
te maken, alB men zoo afhankelgk is.
De schuldige?
Het onderzoek naar de oorzaken van
het overgeven door de Russen van Port
Arthur en van den nederlaag van admi
raal Nebogatof bjj Tsoe-sji-ma, is ge
ëindigd. Men is tot de coDOlusie gekomen,
dat generaal Stöessel alles verkeerd heeft
gedaan, alles heeft gedaan, wat juist niet
in het belang van het fort wasWan
neer men daarop een straf zon uitspreken,
kan bet alleen de doodstraf zjjn 1
GOES, 18 Juni 1906i
Bjj den Raad dezer gemeente ib
ingediend een aanvraag van het bestuar
der bewaarschool op gereformeerden
grondslag, om snbsidie voor die school.
Op deze aanvraag, die inkomt op een
tijd, dat in onze stad pogingen worden
aangewend tot het stichten van een neu
trale bewaarschool, waarvoor men ook
subsidie zal trachten te verkrjjgen, komen
we wei terug.
Met ingang van 16 dezer ib door
Ged. Staten eervol ontslag verleend, onder
toekenning van pensioen, aan den beer
T. van Tol, kapitein bjj den provincialen
stoombootdienst op de WeBterschelde.
Kapitein Van Tol heeft dien datum
40 jaren dienBt.
dames en beeren, die ook in den trein
waren, ondersteunden mjjn eisch om den
trein te laten wachten. Het telegram uit S.
meldde, dat Mr. Lorry er op aangedrongen
had den trein twintig minuten lang op te
honden. De hoofdconductenr beleedigde
n, mjjnheer, door te zeggen, dat n meer
och, hoe heet dat ook weer meer
gal had, dan iedere idioot, dien hjj tot
nu toe ontmoet had. Ik begreep het niet
geheel, zoo slecht ben ik met uw taal
op de hoogte, maar ik verzekerde hem,
dat u een man van eer en mjjn vriend
was. Hg wilde toen uw naam weten, en
omdat ik hem zelf niet kende, zei ik
slechts, dat hjj hem gauw genoeg te
weten zon komen. Zjjn antwoord ging
voor mjj verloren. Hjj zei zoo iets van
>bek honden". Wat bedoelde hjj daarmee,
Mr. Lorry?"
>Dat beteekent bjj beschaafde Ameri
kanen, dat men verder verzocht wordt
te zwjjgen, Mr. Guggenslocker", ant
woordde Lorry, met moeite een lachbui
onderdrukkend.
.Hjj zei uitdrukkeljjk tegen mjj, dat
bi) niet zon -wachten, toen er ran het
andere station een tweede boodschap
kwam. Ik wist niet, wat die boodschap
was, maar een der heeren vertelde mjj,
dat hem bevolen was, daar den trein te
laten waohten, als zjjn betrekking hem
lief was. Toen bjj het gelezen had, be
loofde hjj twintig minuten te zullen
wachten. Ik wilde weten, hoe n bjj ons
kon komen, maar bij weigerde iedere
inlichting."
(Worit I'"-' o'gd.J