1906 N\ 45.
Zaterdag 14 April.
93slu jaargang.
so FEUILLETON.
GRAAF UDO.
GOESGHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, zoo binnen all buiten Goes, l0£3«
Afzonderlijke nommeu 3 cent.
IntnndSng van advee*tentiëit vóór 2 uren op den dag der
uitgave»
COURANT.
De prjji der gewone advertontiSn is van 1-6 regels 50 cent, eiken regel meer 10 et.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prgl
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hnwelpks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels A 1,berokead.
Aaavragea om en vermelding vu liofdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rukbns.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
PASCHEÏÏ
In de kerken der Christenheid wordt
heden van een wonder gesprokeD.
Er was een mensch gedood, een recht
vaardige, onder de vreeseljjkste marte
lingen, onder duldelooze pjjnen. Het mis
handelde, geschonden lichaam was be
graven. En >vroeg in den morgenstond,
als het begon te lichten", gingen vrouwen
naar het graf om het ljjk te zoeken; zg
vonden het niet. Hjj, wien zjj zochten,
was opgestaan, was herleefd in heerljjke
gedaante.
Deze eenvoudige geschiedenis houdt
8ene belofte in voor een beteren tjjd,
van friscb, jong leven. Ten allen tjjde
is die belofte dankbaar aanvaard. Heeds
vroeger, vóór het Christendom, werd het
Paa8cbfeest gevierd ter gelegenheid van
het ontwaken der natuur, tjjdens de lente-
nachtevening, op den 21sten Maart.
Dit feest spreekt juist daarom tot allen,
ook al zjjn zjj geen Christenen, omdat het
spreekt van de lente, die gekomen is en
het nanachjjn der aarde vernieuwt.
De natuur heeft eenigen tjjd gerust
in den winterslaapeen oogenblik, in
sneeuw en jjs schoen zjj verstjjfd. Maar
nauwelijks rees da zon en werden de
dagen langer, of de eerste teekenen van
nieuw leven begonnen zich te vertoonen.
De eerste voorjaarsbloemen kwamen met
het eerste groen, do boomen, de struiken
schoten nieuwe takken en knoppen en
droegen eiodeljjk do eerste jonge, teere
bladen.
Thans is de slaap geëindigd en de na
tuur, schoone slaapster, ontwaakt.
Dat spreekt tot ons en te allen tijde
heefc deze herleving de menschen geboeid
en hun hart verbljjd te allen tjjde heeft
men de komende lente met verlangen
tegemoet gezien en met vreugde begroet.
Zij brengt, dat weten wjj, in ons kli
maat niet enkel zniderlnchten en stralen-
den zonneBchgn. Integendeel, vele lente
dagen, bjj scherpen wind en nachtvorst,
herinneren te zeer aan den wintermaar
eens gewekt, uit zich het leven in nieuwe
kracht en werkzaamheid, in groote ver
scheidenheid.
Van leven spreekt het Passchfeest en
dat ook is een bigde boodschap. Het
sohjjnt ons soms, als het wintert in ons
gemoed, als zoovele versohjjnselen, be
droevende, wreede dingen, die wjj aan-
Crimineele Roman
VAN
K. ORTH.
XIV.
Bruno Hallenstein woelde al sedert
middernacht heen en weer in zjjn bed
zonder te kunnen slapen. De verplichting,
die hjj, nit medeljjden met Editha, nit
vrjjen wil op zich genomen had, ontnam
hem overdag zjjn gemoedsrust en 's nachts
zjjn slaap.
In het vertrouwen op de alles over
winnende kracht van een sterken wil,
was hg er van ovortuigd geweest, dat het
hem gelukken zon, het redmiddel te vin
den, waardoor de jonge graaf zjjn vrjjheid
zon berkrjjgen en Editha van haar angst
bevrjjd zou worden. Maar hjj had de
moeilijkheden van die taak onderschat en
in de negen dagen, die er verloopen wa
ren sedert hjj freule Editha in het pa
viljoen verraat had, was hjj steeds meer
gaan vreezen, dat hg niet in staat zou
wezen zjjn belofte te houden.
Hg had alle mogelgke moeite gedaan
om onder allerlei voorwendsels van ge
fortuneerde kennissen het door Jellitzek
geöischte bedrag te krjjgen, maar de som
men, die men hier en daar te zjjner be
schikking wilde stellen, bedroegen inde
verste verte niet het kapitaal, dat Jellit
zek eischte, en er was niet de minste
kans, dat deze zjjn eisch zou verminderen.
Dat had Editha hem ten minste bjj hun
laatste ontmoeting verzekerd.
Hg had haar gesmeekt hem toe te staan
zelf eens met Jellitzek te onderhandelen,
aangezien hg dan misschien een middel
zou vinden om hem klein te krjjgen. Maar
Editha had hem zoo beslist en in een
schonwen, ons hart verscheuren, dat het
't best is te zwjjgen en te verdragen in
stilte, wat wjj niet kunnen afwenden.
En or zjjn onder ons, die prediken, dat
de dood beter is dan het leven, want
hjj is de rust.
Hoe weten zjj dat? Er is geen dood
in de ons omringende natuurer is ge
daanteverwisseling, er is geen vernieti
ging. Er is geen ondergaan, maar een
altjjd doorgaan van het scheppingswerk,
en altjjd ontwaakt het leven, dat men,
op de uiterlijke verschjjnselen lettende,
reeds verloren waande.
Daarom heeft men deze lentedagen ge-
wjjd tot een feest, een feest der bevrjj-
ding uit öe slavernjj, het feest der verlos
sing, van de opstanding uit den doodsstasp.
Wjj menschen stellen ons dikwjjls bui
ten de natuurwjj slaan haar gade en
beschouwen ons zelf als wezens van een
hoogere soort, die behooren tot een an
dore wereld. Maar wjj behooren tot deze
wereld en maken een deel nit van het
geschapene en hetzelfde leven dat den
boom nieuwe bladeren schenkt, drijft het
bloed door onze aderen. Wjj zien voor
onze oogen dat bet zich telkens vernieuwt
en nooit geheel rust en altijd getuigt vsn
wonderbare macht.
Zjjn wjj dan ziende blind? Heeft htt
wee van deze aarde ons hart gesloten en
onze ziel gedood
Het is PaschenDat vertelt ons het
jonge groen der boomen, dat zingen de
vogels, dat klatert de stroom. Alles on1-
waakt en getuigt van een nienwen tijd.
Als wjj naar buiten gaan, hoezeer treft
ons deze vernieuwing, deze herschepping.
De natuur zwjjgt niet, zjj getuigt van
het onvergankelijke leven. En wjj mis
kennen bet dikwjjls en veronachtzamen
het vele malen en lasteren het somtjjds.
Het lentefeest, dat wjj gaan vieren, geeft
ons de les van levenskracht en levens
vreugde.
Weenen wjj derhalve ook niet bjj de
graven van onze idealen want ook de
schoo^te idealen van het mensebdom
het recht, de vrjjheid en de waarheid
zgn slechts schgndood. Zjj zullen her-
rjjzen en eens de wereld herscheppen.
GOES, 13 April 1906.
Volgens de Eöln. Ztgzal aan het
tegenover Emden gelegen westeljjke strand
van den Dollart, door samenwerking van
de Pruisische en de Nederlandscbe regee
ring, binnenkort een groote landaanwin
ning ondernomen worden. Het plan is,
schjjnbaar zoo grooten angst verklaard,
dat de eerste stap, dien hg in die rich
ting zon doen, zeer zeker een groot on
heil na zich zou slepen, dat hjj wel ge
noodzaakt was om afstand te doen van
de uitvoering dier gedachte.
Nu was het uitstel dat Jellitzek had
toegestaan bjjna verstreken en men was,
naar het scheen even ver verwjjderd van
een gelukkige oplossing van dat tragische
conflict, als den eersten dag. Hallenstein
had nog steeds slechts onbestemde ver
moedens aangaande het gevaar, dat baar
van den kant van Jellitzek bedreigde,
want zgn hoop, - dat zjj hem nit eigen
beweging haar volkomen vertrouwen zou
schenken, was helaas niet vervuld.
Vooral den vorigen avond hadden haar
uitzicht en haar gedrag hem bepaald
angBt aangejaagd. Hjj was er volmaakt
van overtuigd dat er in den loop van
den dag iets beslissends moest gebeuren,
en sedert hij om twaalf uur wakker was
geschrikt uit een benauwden droom,
pjjnigde bjj zgn hersenen om tot een
besluit te komen. Hjj moest er echter
steeds weer aan twjjfelen of Jellitzek den
jongen graaf werkeljjk ergens gevangen
hield, flet leek hem al te avontuurljjk
en romantisch dat er iets dergeljjks zou
kunnen gebeuren in 200'n dicht bevolkt
land.
Men zou eeu gezonden Hinken jongen
man misschien vier-en-twintig uur ge
vangen knnnen honden, maar aan een
langdurige gevangenisschap zonden, naar
zgn idee, zooveel zwarigheden verbonden
zgn en zooveel medeplichtigen, dat daar
door zeer zeker de aandacht der over
heid getrokken zou zgn. Maar terwjjl hg
nauwljjks durfde hopen dat Udo nog in
e7en was en dat het in Jellitzeks macht
stond om hem aan zgn bloedverwanten
weer te geven, was hg er des te vaster
van overtuigd, dat deze het geheim van
zgn verdwgaen kende en er misschien
een grooten sterken dam in den Dollart
te leggen, die later zal samenkomen met
een geljjken dam die van Nederland uit
in den zeeboezem gelegd wordt. Zoodoende
zou men voor Djjksterhusen (O. Fries
land) en den Kanaalpolder een zeepolder
van duizenden hectaren krjjgen waar
honderden gezinnen hun kostwinning zou
den kunnen vinden. Men berekent dat
het bodjjkte land een pachtwaarde van
250 mk. per H.A. zal hebben.
De aanslibbing, die door den dam zal
beschermd wordeD, is pas in de laatste
jaren ontstaan. Nog in 1896 kwam elke
vloed tot aan den djjk van den Kanaal
polder. Daarna heeft men op een af
stand van 270 M. kribben in den Dollart
gelegd en evenwgdig met de kust op een
afstaüd van 150 M. rietgewas geplant,
tengevolge waarvan de vette zeeslib die
de vloed eiken dag tweemaal meebrengt,
zich in korten tjjd over een geheele uit
gestrektheid heeft vastgezet.
Driewegen. In de deze week ge
houden vergadering van het koleofonds,
welke vergadering, bij afwezigheid van
den voorzitter wegens ziekte, door den
Becretaris werd geopend, waren aanwezig
40 leder. Van de drie inschrjjvors tot
leverantie werd met 25 stemmen de firma
P. Wibaut gekozen, zjjnde de laagste
inschrgver.
Nog werd door de vergadering met
bjjna algemeene stemmen het besluit ge
nomen, om die leden, welke buiten het
fonds zich van kolen voorzien, te be-
sohouwen als zjjnde vervallen van hun
lidmaatschap, welk© verschooning zjj er
ook voor mogen aanvoeren.
Waarde* Opdat zjj, die nit deze ge
meente zijn aangegeven als leerling voor
de ambachtsschool te Goes, zoo mogeljjk
voor plaatsing in aanmeiking knnnen
komen, besloot de gemeenteraad in zjjn
zitting van Donderdagavond aan die
school een subsidie to verleenen van f 25
per jaar. Voorts werd in diezelfde ver
gadering overgelegd het beredeneerd ver
slag omtrent den toestand der gemeente
over 1905.
Borsele* In de Woensdag gehouden
vergadering van den Djjkraad voor de
waterkeering van het calamiteuze water
schap EllewoudsdjjkBorsele werd be
handeld en vastgesteld de begrooting der
inkomsten en uitgaven voor het dienst
jaar 1906-'07 ten bedrage van f36984,35.
De vergadering vond goed een memorie-
post voor pensioen van waterbouwkundige
ambtenaren in de begrootiDg te brengen
en f 100 uit te trekken voor pensioen
van een tegen 1 Mei 1906 eervol ontslagen
bode.
Het dgkgeschot, door den calamiteuzen
polder Borsele te storten in de kas der wa
terkeering,werd vastgesteld op f32195,66.
De beschikbare gelden ten bedrage van
wel bjj betrokken was. Een opheldering
waardoor eindelgk licht in die duisternis
zou komen, zou hij in elk geval wtten
te geven, en dus was het voor alles zaak
hem de opheldering af te persen.
Maar het begon al te schemeren, zonder
dat hjj een redmiddel gevonden had. Helf
wanhopig en niet in staat langer stil op
zgn bed te bljjven liggeD, kleedde hg zich
bjj het krieken van den dag aan. Toen
hg voor zgn venster ging staan waren
de lichte wolkjes die zich boven de toppen
der boomen aan het uitspansel vertoonden,
n nog verguld door het morgenrood. Er
kwam een frissche lucht naar binnen en
het was alsof de aanbrekende dag hem
nieuwe hoop gaf.
Op eens hoorde hg op het voorplein
paardengetrappel. Hjj keek nit hot raam
en zag dat een der knechts het paard,
dat freule Editba bjj voorkour bereed,
bjj de teugels leidde. Dat verbaasde hem
wel, waDt ofschoon bij wist dat de freule
heel veel van rjjden hield en dikwjjls heel
vroeg alleen uitreed, had hjj toch nooit
gemerkt dat zjj bet slot al bjj hot krie
ken van den dag verliet. De hoopvolle
stemming, die zoo ^ven over hem geko
men was, week voor een zonderlinge be
druktheid. Hjj kon geen andere verkla
ring voor dien rit vinden, dan het feit,
dat zg weer een sameakomst met Jellitzek
had, en daar het uitstel van daag afliep,
konden er dingen gebeuren die hem op
gewonden en onrustig maakten bjj het
idee dat het geliefde meisje geheel weer
loos prjjs gegeven was aan de ruwheid
van dien laaggezonken man. Zonder te
weten, wat hjj eigenljjk wilde, drukte hg
op den belknop. Een oogenblik daarna
kwam de lakei, die voor zgn persoonljjks
bediening waB aangewezen, zgn kamer
binneD. Hallenstein vroeg hem of de freule
werkeljjk gelast had haar paard al zoo
vroeg te zadelen. De man antwoordde
bevestigend. >De freule is ai om drie uur
f 22500 werden door den Djjkraad aan
gewezen voor inschrjjving op het Groot
boek.
Baarland* Dinsdag vergaderde de
Werkliedenvereeniging Draagt elkanders
lasten". Uit de boeken van döD penning
meester bleek, dat bet ziekenfonds f322,10
beeft geplaatst op do rijkspostspaarbank.
Tot voorzitter werd gekozen de heer
A. Moerdgk, thans vice-voorzitter, en tot
diens opvolger de heer I. Eleobaas Pz.
Bjj monde van den heer S. de Leeuw
werd verslag uitgebracht omtrent de on
langs te Goes gehouden lezing in zake
de Landbonw-Ongevallenwet. Besloten
werd aan het Zuid-Bevelandsche comité
voor de genoemde wet medewerking te
bljjven verleenen. Van verschillende zjj den
werd gewezen op het ongerief voor den
arbeider, dat in de kom der gemeente
a'leen steenon varkenshokken mogen wor
den gebouwd, doch eenig beslnit werd
in deze niet genomen. Eén lid trad tot
de vereeniging toe, zoodat zg thans 87
leden en begunstigers telt.
Gemengde Berichten.
Uit Kerk rade meldt men aan de
L. K., dat bet water in de mjjn »Voceart"
8 meter boven de bovenste zool staat.
Donderdag heeft men een nieuwe reuzen-
pomp ontvangen, afkomstig uit een dor
nieuwe schachten der mjjnen van Alsdorf.
Zooals reeds werd gemeld, wordt het
onder water komen der mjjn »Voccarfc"
ook aan de rivier de Worm toegeschre
ven. Dezer dagen zal hierover een nader
onderzoek worden ingesteld.
Aan de hoofden van scholon, onder-
wjjzers en onderwijzeressen in Nederland
is namens het Hoofdbestuur van »de
Nederlandscbe vereeniging tot bescher
ming van Vogels" te 's-Gravenbage, bet
volgend vriendelijk verzoek gericht«Zoo-
als U waarschgnlftk bekend is, knnnen
kinderen lid van onze Vereeniging wor
den tegen betaling van 10 cent per jaar.
Het is tot dusverre steeds de gewoonte
geweest bun elk jaar iets voor bun dub
beltje te geven een plaat, een medaille,
of iets aaders. Het Hoofdbestuur is voor
nemens dit voor dit jaar achterwege te
laten en in plaats daarvan een wedstrgd
uit te achrgven, waaraan alle kinderen
kunnen deelnemen (niet leden, zoowel
als leden). Deze wedstrgd zal bestaan in
het maken van opstellen over dieren
(liefst over vogels).
Beleefd roep ik U aller medewerking
in, om dezen wedstrgd te doen slagen
Uw zeer gewaardeerde hulp kan in dezen
onmogeljjk gemist worden.
Wjj stellen ons het volgende voor:
1. Schoolgaande kinderen (boven 10 jaar)
maken een opstel, dat betrekkiag heeit
op dieren (liefst vogels).
in de stallen verschenen om de bedienden
te wekken. Wjj moesten toen natuurljjk
ook een paar uren vroeger uit de veeren.
De frenle heeft een brief voor u gegeven.
Ik beb hem in mjjn kamer laten liggen,
maar ik zal hem dadeljjk gaan balen.
In een spanning en onrust zonder we
derga, wachtte Hallenstein de terugkomst
van den knecht af. Hg bad zgu plaits
aan het venster niet verlaten en zag nn,
dat Editha in rjjkleed hot slot uitkwam
en zich door den rgknecht in het zadel
liet helpen. Een oogenblik dacht hg er
over om aan haar te roepen, maar hjj
aarzelde met het oog op de tegen
woordigheid van den bediende en dadeljjk
daarop was het al onmogeljjk, want de
freule had haar paard onmiddellijk tot
een snellen galop aangezet, zoodat zjj in
een oogwenk tusschen de boomen van bet
park verdwenen was.
Dadeljjk daarop kwam de knecht met
den brief binnen. Hjj stnurde hem met
een handgebaar weg en scheurde in groote
opwinding het couvert open
De brief luidde
Edele vriend
Terwjjl ik u nog eens van ganscher
harte bedank voor nwe nobele bedoelin
gen, ontsla ik a hiermee van uw belofte
van te zullen zwjjgen, die u tot nu toe
zoo ridderljjk gebonden hebt. Ik verzoek
u veeleer uitdrukkelijk om van uw kennis
van zaken elk gebrnik te maken, dat n
doelmatig toeschgnt voor een spoedige
bevrgding van mjjn ongelakkigen neef.
U weet al,dat de zoogenaamde baron
Jellitzek zich onder den naam van Köbler
bjj een schoenmaker Rassek te Nehad
ophoudtmaar ik acht het mjjn plicht
u nn mede te deelen dat hg. even weinig
recht heeft op den tweeden als op den
eereten naam. Bjj had zich wel is waar
door middel van valsehe papieren en
getuigenissen bjj mjjn vader als baron
Jellitzek ingedrongen en ons door zjjn
2. De onderwjjzer beoordeelt deze opstel
en zendt de beBto drie aan de secreta
resse.
3. Niet schoolgaande kinderen (tot 16
jaar) zenden hun opstel onmiddeljjk
aan de secretaresse.
4. Naar evenredigheid van de beschik
bare gelden worden prjjzen uitgereikt.
5. Opstellen kunnen worden ingbzonden
tot 1 Jnli.
U bjj voorbaat dankende voor Uwe
medewerking,
De Secretaresse
Jonkvr. 8. van Cittebs."
De Amsterdam8che Raad heeft be
sloten de Beurs te laten onderzoek door
een oommissie van drie vakmannen bui
ten den gemeentedienst.
Dat ook de vorige beurs in den aan
vang van baar bestaan niet stil" was,
big kt uit het volgende vers, dat aan bet
Hbld. gezonden wordt, ontleend aan den
Amsterdamschen Studenten-Almanak van
1844.
De nieuwe Amsterd. Beurs.
Men zou aan 'fc golvend Y Mercuur een
tempel stichten.
De njjvere Amstelaar had echter Diet be
dacht,
Dat meestentijds die God in 't schimmen
rijk vernacht.
De Beurs is dan ook reeds aan 't zakken
'tis geen wonder.
De God haalt, zachtjes aan, zgn aardsch
paleis naar onder.
In aansluiting aan een modedeeling
in de Nieuwe Ct. omtrent in omloop
zjjnde valsehe bankbiljetten van f 40,
bericht men uit Ouden boscb aan dat
blad het volgende
Het geheele vignet, dat bjj d© echte
zwart en scherp is, is bjj de valsehe^
bruin van kleur en flauw. Vooral rjjks-
wapen en leeuw in het midden bovenaan
zgn zeer ondnidelgk. De biljetten zgn
langs fotografisch en weg gereproduceerd.
Licht-groen in plaats van wil is ds
buitenste omJjjning van de teekenibg.
De groene arceering in het witte net
werk zgn bg de valsehe bruin gearceerd,
terwjjl het witte netwerk zelf ontbreejrt.
De zgkanten van het biljet zgn geknipt
en reoht, bg de eebte daarentegen onregel
matig als bg oud-Hollandsch papier.
Serieletters en cjjforB zjjn K P 7341,
datum 5 Februari 1902.
Op het «erste gezicht herkent men ze
niet als valsch en tusschen papieren geld
van andere bedragen loopt zeker 90 pCt.
in de val. Vergelijking met een eebt bil
jet van f 40 deet eerst argwaan ontstaan.
Men zjj op zjjn hoede, daar waarschjjn-
Ijjk in andere plaatsen ook geprobeerd
wordt valscbe biljetten in omloop te
brengen.
handige manieren maanden lang in het
geloof gelaten, dat bg een beschaafd man
was van voorname afkomst, maar mjjn
vader kwam op een goeden dag toe
vallig te weten dat die gewaande baron
een voormalige klerk was nit Praag,
Frans Hndetz genaamd, en dat bg al
meer dan eens gevangen gezeten had,
wegens bedriegerjj en afzetterij. Daarop
werd hjj natuurljjk onmiddelljjk ontsla
gen, maar mjjn vader heeft geen publi
citeit aan de zaak gegeven nit een gevoel
van schaamte, dat hjj zich zoo om den
tuin had laten leiden. Niemand in het
slot had een fianw vermoeden van bet
plotseling vertrek van den secretaris.
Maar n zult nu des te gemakkelijker
begrgpen, dat ik zulk een laag gezonken
individu in staat acht tot elke misdaad
tegenover Udo. Ik weet dat u, nu u mg
niet meer behoeft te Bparen, gemakkeljjk
een middel znlt vinden om hem onscha-
deljjk te maken. Ais n het geraden acht,
n tot dat doel met mjjn vader in ver
binding te stellen, dan verzoek ik u dat
zonder aarzeling ie doen. Maar wat n
ook dezer dagen over mg en mjjn fout
moogt hooren, hoop ik toch dat u mg
uw vriendeijjke belangstelling en uw
medeljjden niet zult onttrekken. Ik heb
gefaald, maar ik was een onervaren schep
seltje, dat nietB afwist van de wereld en
de menschen en dat nog niet geleerd
had, schjjn en waarheid van elkaar te
onderscheiden.
Maar ik heb niet alleen een bitter
berouw gehad over de romantische bak-
vi8ch-dwaasheid, die mg na een paar
weken al onfogrjjpeljjk voorkwam. Ik
heb er werkeljjk zwaar voor geboet. Als
u me das uw achting niet meer kunt
schenken dan hoop ik toch dat u eetx
vriendeijjke herinnering zult bewaren
Uwe dankbare
Editha Scblocbter.
(Wordt I-etvolgdj*.