1906 N'. 68,
Oonderdag 29 Maart.
93sie jaargang.
Onttrekking aan den openbaren
dienst.
25 FEUILLETON.
GRAAF UDC).
Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkbns.
GOESOIE
De uitgave dezer Courant geichiedt Maandag-, Woensdag- en Vrgdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, zoo binnen ali buiten Goes, f 1,85.
Afzonderlijke nommen 5 cent.
Inzending van advertentiCn vóór 2 uren op den dag der
uitgave*
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Gtoesche
Courant".
COURANT.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 et.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hnweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking bobbende
dankbetuigingen worden van 110 regels A 1,berekend
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 oent per regel.
In Het Volk zfjn van het overigden
van den bekenden Delftschen fabrikant
Van Marken, wiens modelfabrieken be
roemd waren artikelen verschenen, waar
in de heer Van der Goes de nagedach
tenis van den practiscben arbeidersvrieDd
zwart maakte door zjjn arbeid voor zjjn
werklieden een bewuste leugen te noemen.
Tegen Woensdag nu was door de afd.
Delft van de S. D. A. P. een openbare
vergadering aangekondigd, waarin de heer
F. van der Goes van Amsterdam zou
spreken over: Modelfabrieken".
De pachter van Stads Doelen, die reeds
een lokaal toezegde, zonder echter het te
behandelen onderwerp te kenDen, heeft,
toen hjj dat wist, zijne belofte herroepen
en den heeren van de S. D. A. P. als
motief voor deze herroeping medegedeeld,
dat hjj er niet toe wilde medewerken,
dat onder zjjn dak Van Marken's naam
bezoedeld werd.
Een voornaam punt van behande
ling op het aanstaande congres der S.
D. A. P. zal zgn de regeling van de
redactie van Het Volk. De afd. Utrecht
heeft nu mr. Troelstra weer candidaat
gesteld, en als deze het niet wil worden
wat wel waarschjjnljjk is is ze
voor een republikeinsche redactie. Maar
het partij b stuur wil daarvan niet weten
's Heep Arendskerke. In de raads
vergadering van Maandagmiddag waren
tegenwoordig alle leden.
Medegedeeld werd, dat de wed. J. Ver
met door Ged. Staten is verlaagd voor
haren aanslag ia den hoofdeljjken om
slag dat op request van B. en W. het
rijkssubsidie voor het lager onderwjjs
met f 100 iB verhoogd dat dhr. J. v.
Loo door vertrek naar Goes ontslag
vraagt als lid van de commissie t. w. v s.
Op verzoek werd met 1 Mei eervol
ontslag verleend aan de onderwjjzers J.
v. Loo en W. D. v. d. Moer.
De volgende punten, behelzende wijzi
gingen in de begrootingen van het groot
armbestuur van de gemeente, werden
zonder stemming goed gevonden.
Bij de rondvraag informeerde de heer
Smit of er reeds sollicitanten zich hebben
aangemeld voor de vacaturen van twee
onderwjjzers, hetgeen de voorzitter be
vestigend beantwoordde. De heer Smit
verklaarde, dat bjj die vraag deed naar
aanleiding van een bericht in de Bode,
orgaan van de onderwjjzers, waarin aan
onderwjjzers, die zouden wenschen te
8olliciteereD, verzocht werd eerst infor
maties te nemen spr. vroeg of B. en W.
bekend zgn met de redenen, welke aan
leiding gaven tot het plaatsen van ge
noemd bericht, en tot de voortdurende
afwisseling in het onderwjjzend personeel
hem| is bekend en hjj weet dat aan meer
dere leden van den Raad bekend is, dat
onderwjjzers zgn vertrokken, wegens een
voortdurende onnette bejegening van het
hoofd der school.
De Voorzitter antwoordde: wjj weten
allemaal, dat de heor Pleune als mensch
niet een van de gemakkeljjkste is, spr.
betreurde dit, doch vond geen termen
om in iemands particuliere aangelegen
heden in te grjjpei), de heor Pleune neemt
wegens zgn ijver en zgn ouderwjjs, ais
onderwjjzer een eer volle plaats in.
De heer Smit merkte op, dat men den
heer Pleune moest beschouwen als onder
wjjzer en vroeg of hjj in het belaDg van
het oaderwgs zgn plicht doethoe de
heer Pleune als mensch leeft, kan bier
buiten beschouwing bJjjven. Spr. wees
er op, dat soiliciteerende onderwjjzers,
bjj de leden van den Raad hunne op
wachting maken om voor de benoeming
in aanmerking te komen dat is zjjns
inziens hot bewjjs, dat zjj gaarne naar
Arendskerke kwamen pa3 waren echter
die onderwgzera benoemd en in functie,
of zjj solliciteerden zoo hard mogeljjk
om van hier weg te komen, en er wordt
gezegd dat zjj dit doen om het hoofd
der school. Spreker vond, dat dit voort
durend verwisselen van onderwgzers
schadeljjk moet zjjn voor het onderwjjs
hjj herinnerde den voorzitter aan een
klacht, ingekomen bjj het dageljjkscb be
stuur dat hjj van den voorzitter (op
zgn vraag) indertjjd vernomen heeft, dat
een klacht was ingediend en dat bet on
derzoek dienaangaande hangende was,
echter weet spreker tot heden niet, welke
klacht toen ingekomen is, ook niet wat
do uitslag van het onderzoek is geweest,
hjj vond, dat hot in dezen voor B. en W.
en voor don Raad tjjd is om handelend
op te treden, want de jeugd is de toe
komst en die mag niet opgeofferd worden
aan iemands particuliere aangelegenheden.
Als antwoord op een vraag van den
heer Smit zeide do beer Zandee, dat hij
indertjjd aan den vertrek kenden onder
wjjzer Th. Maat gevraagd beeft naar de
reden van dat spoedig vertrek uit het
antwoord kon hij voldoende opmakoD,
dat de verhouding tot hot hoofd der
school de hoofdoorzaak was.
De Voorzitter keurde ten zeerste af
de manier, waarop het orgaan van de
onderwgzers is opgetreden, en zeide, dat
de Raad van een zóó gesteld bericht geen
notitie kan nemen, en dat de onderwgzers
moesten begrgpen, dat ze door die han
delingen jai8t de kinderen doen ljjden
spr. zal echter vau het hier behandelde
goede nota nemen.
Kunst en Wetenschap.
De kostbare en tjjdroovende restau
ratie van het stadhuis te Middelburg is
weer een goed einde gevorderd. Zaterdag
werd de stelling aan den voorgevel tjjde-
lgk weggenomen en du kan men zicb,
nog beter overtuigen boe prachtig het
Burgemeester en Wethouders van Goes
bréDgen ter openbare kennis dat Daar
aanleiding van een verzoek van Mejuf
frouw de weduwe M. Machielse, wonende
te Wolphaartsdijk, zoo noodig aan den
openbaren dienst zal worden onttrokken
oen strookje gemeentegrond,
thans openbaar plantsoen, ter grootte van
ongeveor 3 centiaren, gelegen aan den
'b Heer Hendrikskiuderendjjk en gedeelte
van het perceel kadastraal bekend ge
meente Goes, sectie D no. 2596.
Bizwaren tegen het onttrekken aan
den openbaren dienst van bedoeld strookj
grond, moeten worden ingediend ter secre
tarie dezer gemeente vóór 6 April 1906.
Goes, 28 Maart 1906.
Burgemeester en WethouderB voornoemd,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
Buitenland.
Geen voortgang.
Er zit geen voortgang in de Marok-
kaansche conferentie. Dinsdagen Maandag
is in volledige vergadering een en ander
besloten over de politie en de bank, maar
alles ging slechts goed tot men aan de
inspectie van de politie kwam. De orga
nisatie is nu vastgesteld er zullen
Marokkaan8che politie-mannen zjjn onder
Spaansche en Fransche officieren en onder
officieren. Een inspecteur wordt geleverd
door Zwitserland want Nederland be
dankte in te groote bescheidenheid. Maar
nu is er quaestie over het toezicht op
dat toezichtde diplomaten moeten over
den inspecteur weer te zeggen hebben
En toon dit dan ter sprake kwam, werd
de eindbeslissing weer uitgesteld, hoewel
men het ten slotte wel eens zal worden,
dat de inspecteur verslag moet uitbrengen
aan hot corps diplomatique. De bank-
quaestie is nu ook nog niet heelemaal
afgehandeld
Schandalen.
De regeering van de Vereenigde Staten
is niet mak tegenover de groote knoeiers.
Den laatsten tijd worden tal van personen
door de justitie gearresteerd in verband
met knoeiergen van verzekeringsmaat
schappijen en daar komen klinkende
namen onder voor
GOES, 28 Maart 1906.
De heer Henri Polak, de bekende
voorzitter van don Alg. Ned. Diamantbew.
Bond, heeft ontslag genomen als lid van
den Amsterdamschen gemeenteraad. Als
redenen geeft hg op zgn slecht gehoor
en drukke bezigheden.
Crimineele Roman
VAN
K. ORTH.
XI.
In de gelagkamer van het hotel »de
Groene Boom" te Friestadt zat de jonge
man, die zich onder Heinz Colmers leiding
tot een groot tooneelspeler zou ontwik
kelen, zgn zeer eenvoudig ontbjjt te ge
bruiken te midden van de pratende boeren,
de stamgasten van dat hotel.
Hg had de leelgk raikende slappe
koffie en het smakelgke gebak bjj na niet
aangeroerd maar was toch op zgn plaats
big ven zitten, want een vettige gekreu
kelde courant, die hg een oogenblik ge
leden had opgenomen, boeide zgn aandacht
zoozeer dat hg er zgn jeugdige eetluBt
en de lawaaierige omstanders geheel door
vergat.
Hij zat al eenige minuten lang naar
dezelfde plaats in die courant te turen
een berichtje voorkomend in het »ge-
mengd nieuws" dat men in een oogenblik
bad kunnen lezen. Het droeg het veel
belovende bovenschrift van »Het geheim
van Sambor" en luiddeHet raadsel
achtige verdwjjnen van den jongen graaf
Udo von SewigSetterheim, een zeer
geheimzinnige gebeurtenis waarover we
al meer dan eens geschreven hebben,
wordt steeds weer opgerakeld door allerlei
ontdekkingen 1 Eerst een paar dagen ge
leden heeft een opkooper te Munster in
Westfalen de politie een zilveren sigaret
tenkoker gebracht, die hem verkocht was
geworden door iemand, die opgaf Herman
Müller te heeten, maar nog steeds niet
teruggevonden is en nu komt het niet
minder belangwekkende bericht, dat do
politie in een niet te goeden faam bekend
staand pandjeshuis te Keulen een kost
baren diamanten ring in beslag beeft
genomen, waarop het wapen en de initialen
van den rjjksgraaf von Sewig—Settern-
heim gegraveerd zgn. Volgens het oordeel
zjjner bloedverwanten moet de jonge man
dien ring tjjdens zgn verdwgneD bjj zich
gehad hebben. Gelukkig voor hem kon
de eigenaar van het pandjeshuis door
middel van zgn boeken de herkomst van
den ring aanwjjzen, ofschoon het wel wat
bedenkeljjk scheen dat een jong meisje,
dat absoluut niet tot den gegoeden stand
behoorde, hem aan hom verkocht had. Als
eigenares van het kleinood wa9 nameljjk
een zekere Paula Schweitzer aangegeven
en uit het onderzoek dienaangaande bleek
dat die jonge dame kelnerin in een wjjn-
huis te Keulen waBToen men haar
ondervroeg gaf zjj onmiddelljjk toe dat
zjj den ring verpand bad en verklaarde
dat xjj het gedaan had op dringend ver
zoek van den eigenaar, een voornamen
man, dien zjj in het restaurant bediend
had, maar die haar verder absoluut onbe
kend was.
Hjj had haar verteld dat zjjn reisgeld
was opgeraakt doordat hjj er al te royaal
mee had omgesprongen, dat hg zich
geneerde om naar huis om geld te schrij
ven en dat hij jammer genoeg geen pa^
pieren bjj zich had om zich te legitimeeren.
Daar hjj voor dien kleinen dienst twintig
mark beloofd had en hjj zeer in haar
smaak viel door zgn vriendelgk optreden,
ging zjj op zgn voorstel in om het kleinood
onder haar Daam te verpanden, zonder
daarbjj aan iets verkeerds te denken. Het
geld en hot pandbriefje had zij den vueern-
deling gegeven. Hg was niet meer in dat
café verschenen en zjj had ook niets meer
van hem gehoord. De politie is geneigd
om aan deze mededeelingen geloof te
hechten en daardoor heeft bet helaas allen
8chjjn alsof ook deze ontdekking niet tot
het spoor der misdadigers zal leiden,
waarvan graaf von SewigSetterheim
zeker het slachtoffer is geworden.
Do veronderstelling dat de jonge graaf
dezelfde zou zgn, is na de beschrijving
die het jonge meisje van hem gegeven
beeft, alleszins onaannemelgk en moet uit
het feit dat de kostbaarheden van den
ongelukkigen jongeling op verscheiden
plaatsen en door verschillende personen
van de hand zgn gedaan, wel de gevolg
trekking maken dat verscheiden personen
hebben medegewerkt aan het volvoeren
dier daad, die om gemakkelijker te kun
nen ontsnappen, later van elkaar zgn
gegaan.
Het is in elk geval zeer merkwaardig
dat zoowel de verkooper van den siga
rettenkoker als de gewaande eigenaar
van den diamanten ring, volgens de be
schrijvingen tot de betere standen be
hoorden, terwjjl men tot nog toe geneigd
was de moordenaars te zoeken onder bet
gespuis van landloopirs,die de Boheemsch-
Saksische grenzen soms onveilig makeD.
De gebeele zaak wordt daardoor steeds
duisterder en geheimzinniger en men is
zeer benieuwd of het 't noodlot of d^
handigheid der politie zal zjjn, waardoor
het raadsel wordt opgelost."
Ulrich Post» moest dat berichtje al
zeer vaak gelezen hebben en toch scheen
hg er zich nog Bteeds voor te interes
seeren, want hg zat met een ernstig
peinzend gezicht naar die courant te
kjjken. Hjj was zoo verdiept in het lezen
van de courant, dat bjj hevig schrok toen
hjj op eens eon band op zjjn schouder
voelde.
»Waar bljjf je toch, luilak riep Heinz
met. zgn luide, klankvolle stem. Heb je
heflemaal vergeten dat Elsje je verwacht
om met je te repeteeren
Alsof hij iets strafbaars voor vreemde
blikken moest verbergen, schoof Ulrich
het vuile dagblad haastig terzgde en
raadhuis er zal uitzien als de restauratie
voltooid zal zgn. Thans is de voorgeel
zoowat tot de helft klaar en nu een stel
ling voor eenige dagen het gezicht niet
belemmert koait dit monument vaD an
tieke bouwkunst veel beter tot zgn recht
Echter zal weldra een nieuwe stelling
er voor geplaatst mboten worden om met
de restauratie voort te kannen.
Onderwijs.
Mod meldt aan do N. R. Ct.
Te Valkenburg (L is door den ge
meenteraad een onderwjj/er benoemd,
wien tot voorwaarde is gesteld geen lid
te mogen worden van een der daar be
staande vereonigingon. Nu is de benoemde
lid eener vereeniging, waarvan de burge
meester eere-voorzitter is. Deze laatste
ontzegde dan ook den Raad het recht
om voorwaarden te stellen. De zaak werd
aangehouden om den benoemde gelegen
heid te geven alsnog voor het lidmaat
schap te bedanken, waartoe deze echter
niet genegen sohjjnt.
Land- en Tuinbouw en Veeteelt.
fo Heerenhoek. Maandag was alhier
stierenkeuriDgter keuring waren aan
gevoerd 4 tweejarige en 2 jarige stieren.
Kolijnsplaat. Terwjjl men in vorige
jaren al veel vroeger, ja kort na nieuw
jaar, reeds contracteerde voor de levering
van suikerbieten in 't volgend najaar, is
men nu eindeljjk met 't contracteeren be
gonnen en tegen een prjjs, dien velen
met de lagere suikerprjjzon niet verwacht
ten, en wel f9,75 per 1000 K.G. De
hoogere prijzen voor vroegere levering
vervallen echter dit najaar. Er wordt
alhier drnk tegen dien prgs gecontrac
teerd bjj de vele agenten.
De cultuur in door zeewaier
over stroomde polders»
We laten bier volgen bet tweede deel
van het artikel van dhr. Kakebeeke over
de cultuur in overstroomde polders.
»Bij overstroomingen van polders in
Groningen heeft men de ondervinding
opgedaan, dat een bemesting met chili-
salpeter gunstig gewerkt hoeft, en zeer
zeker is het aan te bevelen om met deze
meststof proeven te Demen. Zij, die dit
voorjaar het overstroomde land reeds
met superphosphaat bemest hebben, zul
len dat niet meer behoeven uit te zaaien,
daar het niet waarschjjnljjk is, dat deze
meststof met het water den grond uitge
gaan is.
De resultaten, in den Zuiderpolder
opgedaan, komen vrjjwel overeen met
die uit den Annapolder in Noord-Beve
land, die in denze'fden nacht doorbrak.
Ook in dien polder heeft men de mec6t
wendde zich tot den acteur met een
gedwongen glimlach, waaruit zeer duide
lijk verlegenheid sprak. »Goeie morgen
Heinz, het is heel vriendelgk van je dat
je zelf hier komt 1"
»Ik moet gaan repeteeren in het Sebüt-
zenhauz," zei de ander. >Ën dus bad die
omweg niet veel te betéekenen. Maar ik
hoop dat je mjjn zuster nu niet langer
znlt laten wachten, zjj begon haar gednld
nu al te verliezen. Ik ben op zgn laatst
over een nnr weer terug. Het zou mg
aangenaam zjjn je nog in >de Zon" aan
te treffen, want ik wilde je in een belang-
rjjke zaak raad en misschien ook om hulp
vragen."
>Als ik je met het een of ander van
dienst kan zgn, Heinz, je weet dat
ik geheel tot je beschikking ben. Maar
wil je het mg niet liever dadeljjk
>Neen, neen, ik heb nu geen tjjd meer,
en ik kan dat ook niet zoo maar met
een paar woorden zeggen. Het is nog
vroeg genoeg als wo er straks over spre
ken."
Zjj verlieten samen de gelagkamer en
namen buiten met een barteljjken hand
druk afscheid van elkaar. Ulrich Posta
liep met vlugge sehreden naar het hotel
»de Zon", maar hoe meer hg zgn doel
naderde, des te meer hield bjj zgn schre
den in. Het was voor de eerste maal dat
hjj met Elsa Colmer alleen zou repeteeren
en terwjjl bjj daaraan dacht, maakte een
eigenaardige bedruktheid zich van hem
meester.
Ssdert die geïmproviseerde repetitie in
den tuin van het hotel waB er een groote
verandering gekomen in de verhouding
tus8cben hem en de jonge actrice.. Niet
van zijl kant, want de bewondering,
waarmee bjj naar haar opzag, was van
af het eerste oogenblik hunner kennis
making even dweeperig en afgodisch ge
weest. maar het jonge meisje behandelde
hem sedert heel anders. In plaats van
uiteenloopnnde gewassen, als paardeboo-
nen, erwten, gerst, haver, zomerkoolzaad,
vlas, suikerbieten, mangelwortels en paar-
denpeen uitgezaaid en met de egge onder
gebracht. Alle gewassen mislukten, alleen
gerst gaf een matige opbrengst en luzerne
was vrjj goed. Suikerbieten gaven, in
tegenstelling met den Zuiderpolder, een
geringe opbrengst. De Annapolder beeft
ongeveer drie weken onder bet zeewater
gestaan. Daar noch in d< n Zuiderpolder,
noch inden Annapolder gedraineerd land
was, zgn hieromtrent geen ondervindin
gen opgedaan. Vroegere ovorstroomingen
hebben echter aangetoond, dat gedraineerd
land veel vóór heeft boven aiet gedrai
neerd land.
Daar een totale rust voor het land zeker
gunstig is, wordt dikwjjls aanbevolen, het
land in weide te leggen. Deze raadgeving,
hoezeer juist in beginsel, is in de prac-
tjjk niet gemakkelgk uit te voeren, aan
gezien de fijne gras- en klaverzaden slecht
opkomen en men das slechts zelden een
eenigszin8 volle weide kan vcrkrjjgeu
De proef in den Zuiderpolder werd in
1896 voortgezet met suikerbieten en gerst
en getracht werd om den invloed van een
balkbemestiDg en vaneen bewerking net
den ondergrondsploeg Da te gaan. Alle
perceelea werden bemest met 600 K G.
superphosphaat en 300 K.G. chilisalpeter
per hectare, terwjjl een enkel peiceel
bovendien 2000 K.G. ongebluschte kalk
per hectare ontving.
Het resultaat was als volgt voor de
wintergerst
Snperphcsphaat -f-chilisalpeter 45 H L.
per H.A.
Superphosphaat -f- chilisalpeter -j- kalk
42 H L. per H.A.
Superphosphaat -f- chilisalpeter -f- kalk
met diepe grondbewerking 42 fl.L. per
H.A.
De Kalkbemesting en de diepe grond
bewerking roet den ondergrondsploeg heb
ben hier niet veel gegeven. De proefne
mer, de heer D. Lodder te Goedereede,
schreef echter, dat de met kalk bemeste
perceelen bet water veel beter doorlieten
dan de aDdere perceelen.
Het resultaat met de suik6rbieteD was
Superphosphaat -f- chilisalpeter 40096
K.G. per H.A.
Superphosphaat chilisalpeter kalk
44813 K.G. per H A.
Superphosphaat -{- chilisalpeter -j-balk
met diepe grondbewerking 42577 K.G,
per H.A.
Opmerkeljjk was het, dat de met kalk
bemeste perceelen dadeljjk het water
doorlieten cn niet vast ineensloegen, ter
wjjl op de andere perceelen dagen daarna
nog groote plassen op het land stonden.
De bieten op do kalkperceelen groeiden
ook veel beter en hadden meer blad. De
proefneming van dat jaar heeft dus de
uitkomst van het voorgaand jaar, dat
snikerbieten en g^rst op de door zee-
de koele en zelfs zoo nu en dan min
achtende vriendelijkheid, die zjj hem ge
durende de eerste dagen van hun samen
zijn betoond had, was een beminneljjke
belangstelling gekomen een belang
stelling, die wel is waar, hoofdzakelijk
zgn talent als tooneelspeler scheen te
gelden, maar die hem toch tot in haar
allerkleinste uitingen innig gelukkig
maakte. De ureif waarin zjj voor hem
de bekoorlijkste en beminnelijkste aller
dramatische leermeesteressen geweest was,
waren voor hem het begrip van de hoogste
aardscbe gelukzaligheid. Maar hjj had
daarbjj de tegenwoordigheid van haar
broeder altjjd veel meer als een aange
name bijkomstigheid, dan als een stoornis
beschouwd, omdat de vrooljjke onbevan
genheid van den tooneelspeler en de
aardigheden, die hg altjjd in petto had,
hem zoo goed over die kritieke oogen-
blikken heenhielp, waarin zgn overmatige,
eerbiedige bewondering voorElsjes schoon
heid hem verlegen en onbeholpen maakten.
De zekerheid, dat bjj dien vriendeljjken
steun vandaag moest ontberen, maakte
hem van tevoren al zenuwachtig. Het
liefst zou hjj in de vestibule van het
hotel weer omgekeerd zgn, en alleen de
overtuiging, dat men een belofte aan een
dame gedaan, moet houden, gaf hem den
moed om naar boven te gaan. Zgn hart
klopte hem in zgn keel toen bjj bjj het
hooren van Elsjes vriendelgk »binncn",
den drempel overschreed. Hg had natuur.-
Ijjk gedacht, dat zjj hem verwachtte, maar
nu kreeg hg tot zgn pgnlgke verbazing
den indruk, dat zjj niet voorbereid waa
op zjjn komst en dat hg haar misschien
zelfs wel ongelegen kwam, want zjj zag
er onthutst uit eu streek een paar maal
met haar zakdoek langs haar oogen, alsof
zjj verraderljjke sporen van tranen wilde
wegwisschen.
Wordt vei volff'l 4