reikte etui lengte van slechts 2 a^4 d.M.
De haver kwam wat dun voor den
dag, omdat het onmogelijk was met de
egge het zaad een voldoende grondbe-
dekking te geven. Ze groeide welig op
en bezat de donker blauwe kleur, aan
goede haver eigen.
De suikerbieten kregen een paar dagen
na bet zaaien regen, wat onder gewone
omstandigheden voor het ontkiemen zeer
goed is, doch juist hier verkeert werkte,
daar de grond zeer hard werd. Door meer
dere regens kwam hierin later verbete
ring. In het begin was waar te nemen,
dat 't gewas op het bewerkte veldje beter
doorgroeide, later echter was geen ver
schil meer te bespeuren.
De boonen en aardappelen werden te
vroeg rijpde gerst was rjjp in 't laatst
van Juli en de haver begin Augnstns.
De suikerbieten werden op 5 October ge
rooid. Van de gerst werd 32.66 H.L.
per hectare gedorscht, de haver gaf een
opbrengst van 45.54 H.L. De suikerbieten
op het onbewerkte perceel leverden 30119
K.G. per hectare met een gehalte van
16.2 en op het met den ondergronds-
ploeg bewerkte perceel 39491 K.G. met
16.9
De gerst en de haver leverden flink
ontwikkelde korrels, de boonen waren
gerimpeld en slechtde aardappels waren
zeer slecht van smaak. Uit den uitslag
dezer poefneming kan men dus bet besluit
trekken, dat op de ondergeloopen polders
aardappelen, vlas, paardenboonen en kar-
wjj niet uitgezaaid moeten worden, ter-
wjjl suikerbieten, gerst en haver een vrjj
goede opbrengst kunnen geven.
Deze uitkomst klopt vrij goed op de
ondervindingen van de landbouwers in
den bedoelden polder. Suikerbieten en
gerst voldeden goed, haver echter veel
minder. De haver op het proefveld stond
veel beter dan die in eenig ander deel
van den polder. Overal vertoonde het
stroo een gele kleur, alsof het gewas
vorbrand was. Deze betere opbrengst op
het proefveld zal wellicht een gevolg ge-
weeBt zjjn van het zeer ondiepe onder
brengen. Haver, die licht ingeëgd was,
groeide overal beter dan met de machine
gezaaide.
Eveneens deden verschillende landbou
wers slechte ondervindingen op met aard
appelen en boonen.
De bewerking van den grond heeft
voor de boonen geen merkbaar voordeel
gegeven, voor de suikerbieten echter wel
en dat voordeel zou, wanneer de zomer
wat vochtiger geweest was, waarscbgnlgk
grooter geweest zjjo.
E*n bewerking met den ondergronds*
ploeg verdient das aanbeveling. Overal
waar in de polders het zaad in het voor
jaar ondergeploegd was, stonden de ge
wassan dunner. Deze bewerking moet
daarom afgeraden worden; men moet het
zaaizaad zooveel mogeljjk ineggen. Is men
bevreesd, bet zaad moeilijk met de egge
te kunnen onderbrengen, dan kan men
wat meer zaaizaad gebruiken. Op zandige
plaatsen in den polder bleek het ploegen
minder nadeelig te zjjn.
Luzerne en klaver op enkele perceeleD,
in den Zuiderpolder gelegen, hadden ook
veel van het zoute water geleden.
De luzerne groeide later goed door en
gaf oen bevredigende opbrengst, de kla
ver was veel minder.
Weinig werken in den grond gaf in
dezen polder de beste resultaten, geheel
overeenkomstig vroeger opgedane onder
vindingen. Een bemestingsproef is in den
polder niet genomen, doch wei bleek hier
en daar, dat superphosphaat werkte, zoo
wel op geploegd# als ODgeploegde gron
den."
Het vervolg van het artikel iü het
volgend nummer.
Rechtzaken.
Kantongerecht te Goes.
ïn de zitting van 26 Maart 1906 zijn
veroordeeld wegens
Overtreding leerplichtwetD. van B. tt
Rilland Bath, C. van L. te 's-Gravenpol-
dc, D. S. te Kapelle, ieder tot f 1 b. 8.
1 d. h.W. W. te Wolfertsdjjk tot f 2 b.
b. 2 d. b.J. S. te Hoedekenskerke tot
f4 b. s. 3 d. h.
Iets uit het leven van een
Honderd-jarige.
Onder de Gemengde Berichten" kan
men een verslagje lezen van de viering
van het 100-jarig bestaan van de Goescbe
sociëteit »V. O. V.", waarvan ook velen
buiten Goes in Z.-BevelaDd wonende, lid
zjjn. De voorzitter, dhr. J. FranBen van
de Putte, die de feestrede hield, had de
oude notulen nagesnuffeld en ongelukkig
ontdekt, dat er heel wat aan ontbrak,
zoo b.v. waren de notulen van de eerste
jaren na de oprichting, van 1806 tot 1810,
niet meer in het archief, >terwjjl juist
bjj de oprichting en bet belangwekkende
tjjdstip, waarop die plaats had, tal van
vermeldenswaardige bijzonderheden ver
loren zijn geraakt." Zooals evenwel de
spreker opmerkte is voor de geschiedenis
van de sociëteit van veel waarde de aan
wezigheid van het eerste, in Maart 1806,
vastgestelde reglement, dat door de toen
malige leden, dus de oprichters, ge-
teekeod is.
»Dat reglement met ledenljjst is een
aardige brok geschiedenisonwillekeurig
zou men denken zoo merkte de voor
zitter op dat in een kleine plaats als
Goes, dat een groot deel van die 100
jaren streng geïsoleerd is geweest, de
meeste afstammelingen van die eerste
leden hier nog zonden wonenen dat is
toch niet het geval. Wel treft men aan
vele bekende, enkele beroemde onde
Goescbe namen alsVan de Spiegel,
Jagen zonder machtiging en vergunning
P. de K. te Borssele tot 2 m. f 5 b. s.
2 m. 3 d. h. verb, verkl. bevel uitl. ge
weer of f 1 s. 1 b.
Jagen zonder acte en vergunning bij her
haling P. Z. te Kats tot 2 m. f 5 b. s.
2 m. 3 d. h. verb, verkl. bevel uitl. ge
weer of f 2 s. 1 d. h.
In gesloten jachttijd wild vervoerenJ.
B. de V. te BorsBele tot f 5 b. s. 3 d.
h. verb, verkl. bevel uitl. baas of fl 8.
1 d. h.
Pogen met netten wild te bemachtigen
H. D. te 's Heer Abtskerke tot f5 b. s.
3 d. h. verb, verkl. bevel uitl. 2 netten
of f 2 s. 1 d. b.
StraatschenderijJ. W. te Goes fib.
s. i a. h.
Verwekken nachtelijk rumoerM. de W.
en M. B. te 's Gravenpolder ieder tot
f 5 b. s. 3 d. h.
Trekdier onbeheerd laten staan J. D.
te 's Gravenpolder f 2 b. s. 2 d. b.
Op straat met centen spelen F. L. de K.
te Goes tot eene berisping J. M. L. te
Goes tot f 1 b. s. 1 week tuchtschool.
Vuil op straat werpen A. N., S B. te
Colgnsplaat, ieder tot f2 b. 8. 1 d. h.
In plantsoen rijdenR. W. te Goes tot
fl b. s. 1 d. h.
Op jiets signaal met hoorn gevenC. C.
te Heinkenszand en D. N. te Kruiningen,
ieder tot fl b. s. 1 d. h.
Fietsen zonder bel: M. J. te Goes en
L. de K. te 'a- Graven pol der tot fl b.
s. 1 d. h.
Fietsen zonder bel en een siwaal met
hoorn gevenF. de R. te Biezelinge tot
2 m. fl b. s. 2 m. 1 d h.
Avonds rijden zonder lantaarnJ. L.
te Wemeldinge tot f2 b. s. 1 d. h.
Avonds jiet8en zonder lantaarnC. D. K.
te lerseke en C. J. P. te 's-Gravenpolder,
ieder tot f 1 b. s. 1 week tuchtschool.
Schelde bevisschen zonder consentJ. N.,
J. H. te lerseke, ieder tot f2 b. s. 2 d. h.
A. van D. te Wemeldinge tot f3 b. s.
2 d. h.
Schelpdieren rapen op vooruitspringende
werken van een zeedijk: J. C. van H. te
Goes tot f3 b. s 2 d. h.
Zonder vergunning een anders perceel in
Schelde bevisschenC. P. te lerseke, tot
f2 b. s. 1 d. h.
DronkenschapJ. T. te Goes, L. de
G. te Heinkenszand, J. S. te Baarland,
ieder tot^f2 b. s. 2 d. h.J. C. te Hein
kenszand, tot f3 b. s. 2 d. h.
Dronkenschap bij le herhalingP. D.
te Arnemuiden, tot f5 b. s. 3 d. b.
Idem bij 5e herhalingJ. V. te Hein
kenszand, tot 10 d. hecht.
Vrijgesproken werd C. P. te lerseke,
beklaagd van zich met stoomboot op
eens anders afgebakend perceel in Schelde
aan den grond laten vallen.
Voorts werden bekrachtigd de verstek-
vonnissen dato 9 October 1905, waarbij
E. M. te lerseke, wegens a. overtreding
van het Scheldereglement 2 maal gepleegd
werd veroordeeld tot 2 maal f5 b. s.
2 maal 3 d. b. en b. overtreding der
leerplichtwet tot f 4 b. s. 3 d. b.J
In de zitting van heden werd nog
vervallen verklaard bet verzet tegen bet
verstekvonnis d.d. 30 November 1905,
waarbij P. K. Mz. te VHeer Arendskerke
wegens het jagen zonder acte en ver
gunning werd veroordeeld tot 2m.f5b.
8. 2 m. 3 d. h., verb, verkl. bevel uitl.
geweer of f2 s. 1 d. h.
De Watersnood.
Even na het vertrek der Koningin
brak de aflatingssluis van den Isabel la-
polder door. Het water vloeide in den
Philippinepolder. Zaterdag was het gat
bjj de sluis weer dicht gemaakt.
Indien er geen vloed komt als die
van 12 Maart is St.-Annaland het gevaar
voorbjj. De naaste binnendjjk bjj de zee
is reeds zooveel verhoogd en verzwaard,
dat die nu wel een stootje kan verdragen,
ook al komt er fikscbe wind en vloed.
Hoeveel arbeid er in weinig dagen kan
worden verricht, als alle handen aan bet
werk worden geslagen, daarover moet
men zich inderdaad verbazen. Men kan
er van overtuigd zjjn, dat de landdjjk er
warmpjes inzit. De rjj olmen aan de zee-
zjjdo van den djjk word in één dag ge
veld, om te zorgen, dat zjj door hun
schudden den grond niet los zouden ma
ken op een anderen dag worden zo in
stukken van 2 meter lengte gezaagd, ge
punt, en aan de landzijde in den grond
geslagen daartegen werden onmiddeljjk
twee 2ware, nieuwe planken op elkaar
geplaatst, waartegen weder de klei uit
een niet ingevloeideD polder werd geBtort,
en dat alles om wegspoelen en afkavelen
te voorkomen en middel jjk met een laag
stroo bedtkt, om vervolgens met rjjsbe-
slag te worden bekleed. Dit is geschied
over een lengte van 20 minuten gaans,
en ofschoon nog veel moet afgewerkt
worden, is de dijk reeds hoog genoeg en
aardig steik. Alle.boeren voerden maar
steeds stroo aan. Aan do wilgen in al de
polders schijnt 2'èn rjjsje te zullen over
blijven. Alle planken, in voorraad bjj
timmerman of metselaar, beneveDS paal
werk, was in een o:genblik verbruikt.
En meer dan duizend kubieke meters
hout werden aangevoerd uit Holland.
Aan den nieuwen dijk, dwars door den
polder, wordt met niet minder spoed
geweikt. Als die boog genoog is, en
geheel dicht, wordt het gebouwde gedeelte
van het verdronken land waterrrjj. Met
dezen aanleg is men heel gelukkig uit
gekomen, want de hooge ambtenaren van
's rijkswaterstaat, hebben het leggen van
dien djjk zoo doelmatig gevonden, dat
hjj voor de veiligheid van bet dorp on
misbaar wordt geachtbjjgevolg is bjj
doer bet rjjk overgenomen en word#n de
onkosten van grondonteigening, materia
len en arbeid door den waterstaat betaald.
Een gelukkige gedachte is het alzoo van
den predikant J. de Voogd geweest, om
op eigen risico in de ure van het grootste
gevaar de onderneming aan te gaan.
lerseke. Dinsdag a.s. zal een begin
worden gemaakt met den Molenpolder,
die nog steeds gedeelteljjk onder water
staat, door middel van stoom droog te
malen.
De scheidingsdgk tusschen den Molen
en den Olzendepolder is na den water
vloed aanmerkelgk verhoogd.
Rilland. Was het aantal leden naar
't Centraal comité van Oostelijk Zuid-
Beveland oorBpronkeljjk bepaald op 6
leden uit Rilland, 3 uit Krabbendgke
en 2 uit lerseke, in laatstgenoemd» ge
meente meende men recht te hebben op
3 leden, vandaar dat nu die getallen
respectievelijk zjjn7 3 en 3. Voor het
plaatselgk comité alhier werd nog tot
vice-voorzitter benoemd dhr. H. Bakker.
Rilland. De beer le Clercq te Krni-
niDgen heeft aangenomen de houten loods
voor een tiental daklooze gezinnen alhier
binnen 14 dagen te plaatsen voor de som
van f 22,85. De loods komt te staan op
land van den landboawer J. Blok Jz.
tegenover het klooster. De heer van Cool-
wjjfc, overste van 't klooster, geeft den
bewoners vrjjheid in 't klooster drink
water te halen. De rjjksbarakken zjjn
geplaatst op terrein van 't klooBter.
Heinkenszand. Tot het inzamelen
van gelden ten behoeve der noodljjdenden
tengevolge den overstrooming is alhier
eene commissi© benoemd, bestaande uit
de heeren J. Barendregt (Burgemeester)
J. J. Toale (pastoor) d3. P. Krul, ds. K. van
Anken, J. Steketee, J. Braamse, L. van
Vessem, Iz. Cappon, dr. Hoorweg on M.
van de Linde.
Gemengde Berichten.
Sinds Dinsdag is nit de ouderljjke
woning verdwenen de 18-jarige dochter
van A. J. S. alhier; zjj was met wilde
viooltjes van huis gegaan om deze te
verkoopen. De ouders weten tot nog toe
niet waar zjj zich bevindt.
Wolfertsdijk. Zaterdagavond 1.1. ge
raakte een dochtertje van ongeveer 10
jaar oud van den arbeider A. J.in»Na-
zereth" alhier opeens in de waterleiding.
Do arbeider J. v. d. B., die ook juist
daar in de onmiddelljjke omgeving was,
had het geluk de reddende hand te bie
den, zoodat het kind een korte poos in
het water moest big ven. De schrik bad
het kind zoo bevangen, dat het noodig
geacht werd den geneesheer er bjj te
halen. Tot Zjndagmiddag d. a. v. beeft
ze haast geen woord kunnen spreken.
Toen ze op het droge gebracht was, had
zij in haar band nog eenig geld, hetwelk
zjj voor haar vader bad gebaald bjj een
werkgever waar baar vader gewerkt had.
Wilhelminadopp Vrjjdagavond ga
ven albi *r eenige jongelui een opvoering
ten bate van de noodljjdenden iü Zeeland.
Er werden opgevoerd een toone< Istuk en
eenige voordrachten, dia zeer in den
smaak van het publiek vielen. Het batig
soldo bedroeg f39,10 wat toegezonden
is aan bet provinciaal watersnood-comi'é
in Middelburg.
Het volgende werd aan liet Volk
geschreven
Een d< zer dagen werden te Middelburg
door de cfficieren van het garnizoen te
Vlissingen rjjoefeningen gehouden. Na
afloop daarvan gelastte de plaatselijke
kommandant aan zjjn oppasser stapvoets
met zijn paard naar Vlissingen terug te
keeren. Hij ztlf ging per tram. Onder
weg reed hem in vliegende galop eon
paard voorbjj. Zonder te onderzoeken wie
dat geweest was, liet hjj, in de kazerne
gekomen, zjjn oppasser onmiddellijk in
de boeien sluiten. Den anderen morgeD,
weer zonder onderzoek, strafte hij den
man met 14 dagen provoost, om den an
deren dag water en brood en in de boeien.
Twee dagen later kwam uit dat niet zjjn
oppasser, doch een luitenant zoo bard
bad gereden. De oppasser is niet te be
wegen zich te beklagen, ondanks de ver
ontwaardiging van het geheele garnizoen.
Wanneer ik nu nog meld, dat beide
paarden geheel van kleur verschilden,
kunt gjj begrijpen op welke vaste gron
den deze majoor strafte.
Vrjjdagavond werd in de sociëteit
»V. O. V." een soiréa variéo gehouden,
ter eere van het honderdjarig bestaan
van die soeiëceit. 't Was in do groote
biljartzaal, herschapen in een f eetzaal,
hoogst gezelligbloemen en groen in de
vier hoeken gaven het daar een feestelijk
aanzien en de tonen vao de muziek der
Wilholminakapol brachten er dadeljjk een
feesteljjke stemming. In de gewone zaal
zaten zoo druk werd het bezoek
nog leden, welke zaal oetjes was ver
sierd door een bloemengroep bij den
spiegel, terwijl op den spiegel zelf een
hulde aan >V. O. V." en het vaandel
waren geschilderd, een te waardeeren
oplettendheid van den kastelein. De voor
zitter, de heer J. Fransen van de Putte,
opende den avond met een red*', waarin
hg eenige grepen deed uit de geschiede
nis van de sociëteiteen volledige his
torie was niet te geven, omdat de no
tulenboeken niet alle meer bestaan. We
geven in een feuilleton een en ander,
dat ook voor niefc-leden wel belangwek
kend is, uit die rede weer. Spr. eindigde
met een heilwensch voor »V. O. V.",
waarop de muziek met fanfares inviel en
luide toejuichingen de instemming ver
tolkten.
Een tweetal tooneelstukjes werden door
leden en buisgenooten van leden opge
roerd, éen-bedrjjvigo stukjes: »Sport"
en »Een avond in V. O. V. in 't jaar
2006", die heel goed werden weerge
geven. Ter afwisseling zongen eenige
jonge dames een voordracht »die Zigeu
nerinnen die hoogst aardig waB en niet
minder applaus verwierf dan »de Slede
vaart", een muzikale scherts, een orkest
van jonge dames, voorafgegaan door een
proloog van de dirigente, mevr. Hajenius.
Na afloop van het programma trad
bet bestuur van >V. O. V."*op heitoo-
neel en bracht de voorzitter dank aan
allen, die hadden meegewerkt om den
avond te doen slagen, inzonderheid aan
den heer en mevrouw Hajeniua, die zich
bjjzonder verdienstelijk hadden gemaakt
aan mevrouw Hajenius werd een bloemen
mand als welverdiende hulde aangeboden.
Daarop trad de heer Hajenius naar voren
om in gee8tigen vorm den heer J. Fran
sen van de Putte, voorzitter van V. O. V.",
die ook bjj de voorbereiding van het
feest steeds de leiding en de zorg had,
daarvoor buide te brengen. Een hartelijk
en luid applaus toonde dat de aanwezigen
het daarmee eens waren.
Een geanimeerd bal eb een souper,
waaraan door velen werd deelgenomen,
besloten bet feest van Vrjjdag. Zaterdag
avond werd een diner gehoudeD, waar
aan een 19-tal heeren deelnameD, en
wsarbjj de toasten elkander opvolgdcD.
Als alles uitkomt, wat er is toegewenscht,
kan het wel
Men meldt uit Pangkalan Brandam
(in Ned. Indië) aan de Deli-Lt.
Zaterdagnacht 4 uur ging hier van den
steiger een tongkang, beladen met 6000
blikken benzine, en gesleept door een
steamlaunch, beBtemd voor Poeioe Sem-
bilan om aldaar in een groote boot van
de >Koninklgke" te worden overgescheept
voor Europa.
Nauweljjks was de sleep van den steiger
of een hevige ontploffing had plaats.
In een oogwenk stond alles in lichter
laaie.
De steamlbunch kapte onmiddelijjk de
trossen door en liet de tongkang drgren,
terwijl nog eenigen der bemanning op
gepikt werden, die poogden zwemmende
den wal te bereiken. De brandende tong-
kaDg dreef af tot voor de vischpassar
en bleef daar gelukkig vastzitten op on
geveer 10 meter afstand van den wal.
Door twee brandspuiten werd onmiddel
ijjk water gegeven.
Acht peisonen worden met brandwon
den in het hospitaal opgenomen 13 man
worden vermist en vijo vermoedeljjk door
de ontploffing omgekomen.
De tongkang is ten slotte naar buiten
gesleept en daar gezonken. Omtrent de
oorzaak van het ongeluk verkeert men
in duister. Een onderzoek wordt irgesteld.
Het gebeurde maakte op de bewoners
van Brandan een diepen indruk. Door
don hevigen knal uit den slaap opgeschrikt,
begaven velen zich naar buiten en waren
uit de verte getnigen van de vreeseljjke
tooneelen, die zich op de brandende tong
kang en in hit water afspeelden.
Men vertelt van twee mannen die zich
aan een plank hadden vastgegrepen en zoo
zich drgvend hielden. Een der beiden
kon zwemmen en werd door zjjn kame
raad vastgegrepen. Een worsteling volgde
de zwemmer kneep den ander de
keel dicht en redde zoo het eigen leven.
Alle omgekomenen zjjn Maleiers en
Javanen.
Uit Stendal wordt aan sommige
Duit8che bladen bet volgende typische
bericht gemeld De eigenares eener fa
briek te Arnburg, zekere Ella Schwenke,
was 2ÓÓ vast overtuigd van do waarde,
welke moet worden gehecht aan kaart-
voorspellingen, dat het een barer fabrieks
meisjes gelakte, door op die lichtgeloo-
vigheid van de eigenares te speculeeren,
zich het volle vertrouwen der dame te
verwerven.
Toen allengs de fabriek minder op
bracht en zelffc een bedenkeljjke geldnood
intrad, liet de eigenares zich »nit de
kaarten lezen'\ dat het moment was
gekomen om vakche wissels te maken
en in omloop te brengen, teneinde op
die manier de zaak er boven op te hon
den. Toen weer nieuwe moeiljjkheden
rezen, bevalen »de kaarten", dat de fa
briek moest worden in brand gestoken,
om de som, waarvoor gebouwen en in
boedel verzekerd waren, te kunnen op-
strjjken. Maar toen kwamen dan ook al
de schandalen aan het licht, en Frau
Schwenke werd in hechtenis genomen.
Reeds is gebleken dat hier misdrgven
van grooten omvang zjjn gepleegd. De
fabriekszaak moest worden failliet ver
klaard, waarbij aan het licht kwam, dat
de activa ternauwernood 50,000 M. be
dragen, terwjjl de passiva op meer dan
300,000 M. moet worden gesteld. De
plaatselijke Krediet- en Spaarbank beeft
een leeljjken klap gekregen. Het is nu
de vraag, in hoeverre de kaartlegster als
medeplichtige zal kunnen worden ver
volgd en gestraft.
Dat ook hooggeplaatsten zich niet
steed8 kunnen ontworstelen aan de macht
hunner driften, en daarbij wel eens een
aanmerkelgk brok hunner duurgekochte
waardigheid inschieten, bljjkt nit het
volgende verhaal van de Echo de Paris
Prinses Elvira van Bourbon, dochter
van Don Carlos, wandelde een paar weken
conflict zeggen de notulen woordeljjk
»den heer President des vergaderings
attentie eeüigen tjjd verzocht bobbende,
deed een kort verslag van de onaange
naamheden welke de directie had gehad
met den Beere Balson, commandant dar
stad, over het al of niet admitearen van
twee Fransche officieren zjjnde de heeren
Viaar, Luitenant der Gendarmerie, en
Balatier Dnmas, kapitein der kust-kanon-
niers, ingevolge de wet dezer sociëteit,
welke den toegang aan Heeren Officieren
permiteerd, tegen betaling van 14 stuivers
maande, welke onaangenaamheden met
een zoodanige rigeur van de zijde der
gemelde commandant, voor de boven ge
dachte officieren is voortgezet, dat den
Generaal de Cilly, Gouverneur van Zee
land, er zich ingewikkeld, mede heeft
bemoejjtdat directeuren niet tegen
staande zjj gemelde officieren bjj eene
Missive niet alleen het vrjje frequenteeren
der sociëteit volgens de wet hadden ver
zocht, maar daarenboven hun het extra-
lidmaatscbap hadden aangeboden, zjj
directeuren ter voorkoming van een#
geheele sluiting der sociëteit hunne ge
daan e Démarches hebben moeten her
roepen.
Het gedrag van gemelden commandant
met verontwaardiging zjjode aangehoord,
is den heer President voor de kennis
geving en mede deeling daarvan bedankt."
Wordt vervolgd)*
Ossewaarde, Dominions, Soutendam, Pe-
mao, Soeterbier, Nortier, Lankhorst, Van
Esbach Lamottbe, Van Dortb, Stokmans,
B >ddingius, Sampon,Van Baaien, Swemer,
Lecointre, Do Fouw en Verschoor van
Nis8e.
Maar van de nu nog hier bestaande
namen zjjn alleen van de oprichters te
vermelden Lenshoek, Johannes Pilaar,
Mulder, Josias Risseeuw, Dekker, Van
Citters en Jacob Kakebeeko."
Over dat reglement hoorden we den
heer Fransen van de Putte nog het vol
gende wei-aardige zeggen
»Volgens het bewuste reglement waren
er 100 jaren geleden 3 categorieën van
ledenle effective leden, contributie
f 9 2de extra-ordioaire leden, f 6, beiden
v. art. 23 f6 entré3 ie militaire officieren,
v. art. 17 van het reglement; de laatste
betaalden voor contributieEen vierde
rjjk8daalder per man en per maand.
Volgens art. 18 kon een vreemdeling
voor niet langer dan 14 dagen geïntro
duceerd worden, wat naar onze begrippen
al heel kort is, terwjjl vreemd genoeg de
militaire officieren, hoewel lid, geen recht
van introductie en geen stem op de ver
gadering hadden.
Voor vertimmering van h#t, van »de
schutterjj de Voetboeg" gekochte, gebouw
en voor het bouwen van een overdekte
kolfbaan iB volgens art. 6 genegocieerd
een genoegzaam capitaal, niet surmon-
teerende de somme van Een duizend
Ponden Vlaamsch, uiterljjk ten Interesse
van zes procent".
Hieruit bljjkt dat reeds bjj de oprich
ting geleend is geworden (f6000), terwjjl
bjj art. 7 is bepaald, dat geen lid uit
treden kon zonder te betalen zjjn aandeel
in de schuld, toen bepaald op 20 Zeouw-
Bche Rijksdaalders.
De veronderstelling, dat zonder dat
art. 7 hot 100-jarig bestaan niet gevierd
zoa zjjn, kwam den heer Fransen van
de Putte niet gewaagd voor.
Als curiosa vermeldde spr., dat volgens
art. 9 ieder lid, die tot directeur benoemd
werd en zich die benoeming niet liet
welgevallen, een boete van een Zeeuwschen
Rjjksdaalder betalen moest. Verder stond
in art. 19»Elk effectief Lid, is op
boete vau l/8 Rjjksdaaldor verpligt, ten
minsten een avond ten week, op de Socie-
teits-Kamer te verschijnen, aldaar ten
minsten tot Zeven uren te bljjven,
en art. 21 luidde>flft billard-geld zal
Jaarljjks aan do Conchergo worden ver
huurd, en zal voor elke partij betaald
worden een Stuiver, bet Spel a la Guerre
vier Stuivers per Uur en per Bal, het
Pot-Spel een Stuiver par Bal, d98 avonds
bjj het aan6teeken van het Licht dubbeld."
Op de plaats, waar nu de concertzaal
staat, stond een gebouw, waarvan de toen
malige voorzitter in de ledenvergadering
van 17 Februari 1816 getuigde»dat het
zelve in een zoodanigen slechten staat
was dat het ieder oogeoblik drejjgt in
te storten, en een duchtig ongeluk aan
den concierge, deszeifs bedienden of kin
deren kan veroorzaken, en daar het onze
plicht is dat te vermejjden, werd door
hem namens de directie voorgesteld het
af te breken en een nieuw locaal in te
richten, zoodanig, dat men er voordeel
van kan trekken, en men het, tegen be
taling, bjj kermissen en wintertjjden kan
verhuuren voor het houden van comedie,
concerten, opéra's, springers, spelers en
andersints". De kosten hiervan werden
begroot op 500 VI., dus f3000.
De vergadering nam dat voorstel aan
en besloot daarvoor 500 VI. te leenen
tegen 6 0/0. Dat nieuwe gebouw is bljjk-
baar de tegenwoordige comediezaal, die
wel dikwerf vernieuwd en verbeterd, maar
in hoofdzaak als in 1806 gebleven is.
Bjj de oprichting is tot concierge (wjj
noemen hem nu kastelein) benoemd een
zekere Arend, op een jaarljjksche pacht
van f 300. Toevallig is dat hetzelfde be
drag, dat de kastelein 100 jaren later
ook betaalt, maar, wanneer men zich var-
beeldt, dat zulks altjjd onveranderd is
gebleven, zou men zich zeer vergissen.
Reeds in de vergadering van 16 April
1813 is op gedane propositie van het
lid G. de Leeuw deB concierge Arend
(uithoofde van den zwaren last waar
denzelve op staat en zjjne vigilante en
beleefde bediening) 50 gulden afslag van
zjjn huur toegestaan.
Van de categorie militaire officieren
spreken de notulen weinig, alleen in de
vergadering van 22 April 1814 is sprake
van een zonderling conflict tusschen
directie en militaire officieren, zjjnde een
luitenant der gendarmerie en een kapitein
van de kust-kanonnieraomtrent dat
