1906 N° 36.
24 Maart.
93
jaargang.
stc
FEUILLETON,
GOESUHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjd&gavoa**,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen al* buiten Goes, l,*5.
Afzonderlijke nommeis 9 cent.
lusading van advertentiSn véor 2 uren op den dep doe
uitgave*
COURANT.
De prgi der gewone advertentie» ie ven 1-5 regel» 50 cent, eiken regel meer 10 ot.
B| directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prgi
■lechtl tweemaal berekend.
Geboorte-, bnwelgk»- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regel» i 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding vu liefdegnven 5 cent per regel.
Uitgave vaa de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
Bericht.
Vaa hedea af zijn de bureaux
van Redactie en Administratie
der Naaralooze Vennootschap
„Goesche Courant" verplaatst
van de Turf kade naar de
KEIZERSTRAAT no. 20,
op twee huizen afstand van het
vroegere bureau.
Zij, die zich met 1 April a.s.
op d"*e Courant abonneeren,
ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Het eind-examen der
Avondschool voor Ambachtslieden
zal gehouden worden, voor wat het mon
deling gedeelte betreft, op
Vrijdag 30 Maart e. k.f
in de lokalen der Ambachtsschool des
avonds van 68 ure.
Het examen omvat Wiskunde en Na-
tuur- en Werktuigkunde.
Tot bp woning worden belangstellenden
uitgenoodigd.
Goes, dsn 7 Maart 1906.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DB KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJBNIÜS.
Het Arbeidscontract.
Zooals men weet is onze Tweede Kamer
tegenwoordig bezig met het beraadslagen
over het ontwerp-Arbeidswet.
Andere landen zjjn ons in dit opzicht
vooruit. In sommige heeft men een twee
ledige regeling; een algemeene regeling,
die het geheel van de rechten en ver
plichtingen duiddlgk omschrgft en een
speciale, gericht tegen misbruiken
Toen voor eenige jaren in Daitschlaod
het nieuwe Burgerljjk Wetboek vau kracht
word, was daardoor de arbeidsovereen
komst moteen beter geregeld.
In ons land was het de liberale mi
nister van Justitie, mr. H. J. Smidt, die
de zaak wilde aanpakken en aan bet
tegenwoordige Kamerlid, prof. Drucker,
opdroeg een ontwerp tot betere regeling
van het arbeidscontract gereed te maken.
Do heer Drncker kwam hiermede in 1898
gereed, ten minste toen werd het gepu-
23
GRAAF UDO,
Crimineels Roman
VAN
K. ORTH.
Het meisje bed hem na ook herkend en
de berinnering een de vriendelijkheden, die
de vrooljjke houthandelaar haar bewezen
had, acheen baar nienwen moed te geven.
«Is u het mijnheer O, dat ik goed 1 D
zult me niet terugbrengen naar de hout
vesterij, dat inlt a niet doen, niet waar
>Hoe zon ik dat kannen, Marinka
Ik ben toch noch je vader, noch je voogd.
Haar waarom ben je eigenljjk weggeloo-
pen, en waarom ben je zoo bang, dat
je er weer heen moet, ze mishandelen je
daar toch niet?"
Het meiBje, dat intnsschen heslemaal
was opgestaan, drnkte zich angstig tegen
«en boomstam aan, bang dat men haar,
ondanks de dnÏBternis, van uit de hout
vesterij zon zien. >Ze slaat mjj zoo
vreeseljjk, mijnheer, en altjjd met de
hondenzweep O, als ik n mjjn rng eens
kon laton zien!"
•Wie doet dat, Marinka die mooie
juffrpnw Posta?"
Marinka knikte. «Ja, mijnheer en ze
doet het ook als ik in het geheel niets
Blechts gedaan heb. Toen n dien keer met
mjj in de schnnr bad staan praten, heeft
ze mg ook zoo geslagen en ik weet niet
eens waerom."
«Sen lieve jonge dame, dat moet ik
zeggen 1 Maar waarom beklaag je je dan
niet over haar tegen haar vader?"
«Als ik dat deed, zon bet nog erger
worden. Als hjj boos is, dan neemt hjj
alles, wat hg maar krjjgen of vangen kan.
Klovac heeft hjj verleden ook bjj na dood
bliceerd, en de liberale minister Cort van
der Lieden kwam in 1901 met een ont
werp op dit punt. Doch, men weet het,
het liberale ministerie moest in dat jaar
aftreden en het kabinet-Kuyper maakte
met do zaak geen haast ea liet het
kluifje mocht hun anders eens ontgaan
zjjn de schoolwet voorgaan. Toeff ver
oordeelden de kiezers het Kuy per-regime
en het arheidscoatract was weer van de
baan, totdat bet tegenwoordige ministerie
bet weer indiende, en thans is het ein
delek in behandeling.
Van dag tot dag na te gaan, wat er
in de Kamer is gesproken over dit ont
werp is in een blad als het onze niet
wel doenljjkliever geven we daarom
een globaal overzicht van de gehouden
discussies.
Bjj do algemeene beschouwingen, en
ook ver voor dien tjjd, is van sociaal
democratische zjjde een agitatie opgezet,
waarvan de heer Drncker verontwaardigd
zeide, dat de kwaadaardigheid er van
tevergeefs haar weerga zoekt. En de heer
van Nispen vestigde er de aandacht op
hoe, toen het eerste ontwerp, dat van
minister Cort v. d. Linden, verscheen,
Het Volk zjjn critiek daarop besloot met
de liefeljjke samenvatting, dat hier den
arbeiders een stel bepalingen werd aan
geboden, dat »in slimheid van samen
stelling en bedoeling een werk was van
den satan."
En dat een werk, dat nog wel was
ingegeven door de sociale gedachte om
in den ODgelijken strjjd, die op de ar
beidsmarkt tasschen den werkgever en
den werkzoeker wordt gevoerd, dezen
laatste te wapeoen tegen het maatschap
pelijk overwicht, dat de werkgever in de
meeste gevallen boven hem hebben zal.
Hoewel daarna met allerlei wenschen
en verlangens, van de zjjde der arbeiders
geuit, rekening is gehouden en in het
omgewerkt ontwerp-Loeff op menig punt
is tegemoet gekomen aan meer of minder
ernstige bezwaren, die tegen de regeling
in baren oorspronkeijjken vorm waren
gerezen, is het opzetteljjk daarvoor ge
organiseerde soc.-dem. »agitatie-comi,é
voortgegaan met aan de arbeiders diets
te maken, dat dit wetsontwerp hen niet
beter, maar minder maakte, dat het heele-
maal niet te verbeteren viel, dat het on-
aaDnemeljjk was, wat er ook in veranderd
mocht worden.
Waarom De beer Drucker gaf op die
vraag het antwoord. Omdat bg en de
ministers, die zijn ontwerp tot basis voor
hunne voorstellen hebben genomen, nu
zjj eene verhouding tusschen twee partgen
hebben te regelen, mede aan het belang
van den werkgever hebban gedacht, door
hem een stem in het kapittel te geven,
terwjjl de soc.-democraten alleen zijn
tevreden te stellen als uitsluitend op
het belang der arbeiders wordt gelet.
Zg vergeten bierbjj dat daarm6e san de
klasse van menschen, waarvoor zg in
geslagen."
Dus je wilt bepaald niet moer terng
naar de houtvesterjj
>Ne#*n, neen, ik spring nog liever in
het moer."
•Nu goed ik kan evenmin toestaan
dat je hier bljjft liggen, als dat je jezelf
te kort doet. Stap dus maar in bet rjjtuig,
we kunnen dan onderweg afsprekeD, wat
er verder met je gebeuren moet."
>0, mjjnheer, wat is u goed, ik ga met
u mee, waarheen u maar wiltHaar
ledematen waren geheel stjjf en toen
Krieger haar hielp instappen, kwam er
een onderdrukte kreet van pjjn over haar
lippen. Bg het scbgnsel der lantaarn zag
bg nn ook, dat zg een bloedroode Btreep
op haar wang had. >Is dat ook een ca
deautje van juffrouw Posta?" vroeg hg.
•Ja, daar begon het mee. Toen wjj
thuis kwamen, nam zg de zweep van den
muur en sloeg er mg mee in mjjn ge
zicht
Maar waardoor had jjj die straf ver
diend? Dat moettocb wel iets heel ernstigs
zgn geweest
•Ik was zonder verlof het bosch inge
gaan omdat ik wist dat de houtvester in
Grenzbach was en dacht dat de juffrouw
niet zoo gauw* zou terugkomen dat
was toch niet zoo erg, vindt u Wel
>Neen, in elk geval niet erg genoeg om
zoo'n harde straf te rechtvaardigen. Vond
de juffrouw jou in het bosch
•Ja, nee, éigenlgk was het anders.
Ik was naar het onde kapelletje gegaan,
omdat daar zooveel aardbeien groeier,
waar ik zooveel van houd, en omdat ik
in de duisternis mgn oogen zoo moest
inspannen om ze te vinden, had ik niet
gemerkt, dat de juffrouw daar stond met
een heer. Eerst toen ik heel dicht bij
hen was, zag ik hen. Ze hadden elkaar
och Goddat mag it niet vertellen.
Zg heeft gezegd, dat ze mg -zou dood-
het krjjt treden, ten slotte meer kwaad
dan goed wordt gedaan.
Trouwens er zgn in de partg zelve*
die een open oog hebben voor dit gevaar.
Van den heer Schaper moet worden er
kend dat hg, al heeft ook hg tal van
grieven tegen dit oqtwerp, aan het le
vendig houden dier agitatie ertegen toch
niet heeft meegedaan, haar zelfs als »een
droevige" heeft afgekeurd.
En ook mr. Troelstra achtte het noo-
dig te verklaren, dat hg er niet voor
verantwoordelijk kon worden gesteld.
Een dor grieven, die in de Kamer te
berde zgn gebracht tevens een klacht,
die door een oud-liberaal is geuit is
dat ééae, voor alles en allen dienende,
regeling zal worden gemaaktdat de
directeur van de Nederlandsche bank en
de Rotfcerdarnsche bootwerker over ééne
kam zgn geschoren, in stede dat ver
schillende regelingen voor verschillende
rubrieken van arbeid zgn getroffen. De
minister toonde aan, dat men nooit klaar
kan komen, als men dien weg wou in
slaan, dat eene algemeene regeling de
eenig mogeljjke is, om alle categories
van arbeiders te helpen.
En de heer Drucker zeide naar aan
leiding van de bezwaren van den Boeren
bond dat de regeling wel deugt voor
anderen, maar niet voor landbouwers
cjat het in de natuur van den mensch
ligt, dat hg, eene aangelegenheid beziende
nit het oogpunt van zgn individueel be
lang, er toe komt te meenen, dat voor
hem «ene afzonderlijke regeling moet
worden gemaakt, maar dat daarin nog
geen aanleiding kan of mag gelegen
wezen elke categorie aan een afzonderlijk
wetje te helpen, maar hoogstens om, met
het oog op speciale verhoudingen, in de
algemeene regeling een speciale bepaling
voor eene bepaalde klasse in te ljjven.
In een volgend artikel iets over andere
grieven.
GOES, 23 Maart 1906.
De opbrengst der Collecte, door het
Goesche Comité gehouden ten behoeve
van de slachtoffers van den watersnood,
heeft met nagekomen giften opgebracht
f 3832,956. Met de reeds vroegere bjj het
oomité ingekomen giften bedraagt die
som than8 f 6234,075, waarvan f 6000 is
gezonden aan het 'Provinciaal Comité
Heinkenszand* De afd. Ileinkens-
zaud der Vereeniging tot Cbr. verzorging
van krankzinnigen in Zeeland vergaderde
Woensdagavond in de consistorie der
Geref. kerk. Tegenwoordig 16 leden.
De rekening van den penningmeester
over 1905 werd overgelegd, onderzocht
en goedgekeurd met een batig saldo van
f 0.125. De aftredende bestuursleden, de
heeren G. Njjsse en L Kloosterman, wer
den met 1'4 stemmen herkozen en namen
die benoeming weder aaD.
Naar de algemeene vergadering, in
slaan, als ik er tegen iemand 07er sprak
Wees maar niet bang. Ik zal er wil
voor zorgen dat ze je niet me*r slaat
en je kunt mg geru3t alles zeggen. Dus
wat heb je gezien
Die heer en de jnffrouw omarmden
elkaar en ik geloof ook, dat ze elkaar
knsteD, maar dat kan ik niet zeker zeg
gen. Ik schrikte natunrljjk vree&eljjk en
wilde hard wegloopen» Maar, toen draaide
de juffrouw zich om en riep mg. Zij zei
iets tegen dien heer wat ik niet verstond
en toen liep hg gauw weg. De juffrouw
pakte mg bg mgn arm en toen schold zemjj
uit omdat ik haar bespionneerde. Zg zei
dat ze mg dat voor goed zou afloeren. En
hoe ik ook bad en smeekte, zg liet mg niet
los tot dat wg weer in de houtvesterg
waren, en toen heeft zg mjj geslagen, tot
dat haar arm lam was. Per slot, toen zg
geheel buiten adem was, sloot zg mg
in mgn kamer op en zei, dat ik morgen
de rest wel zou krjjgen. En daarom ben
ik maar liever uit het veoBter geklom
men,. Ik zou het werkeljjk niet meer
uitgehouden hebben, mijnheer?'
Vol innig medeljjden bad Krieger naar
het verhaal geluisterd van het beklagens
waardige kind, dat nog altjjd over haar
^eheele lichaam, trilde van pgn en van
opwinding.
»Htoe oud ben je Marinka vroeg bjj.
•Ik word in de volgende maand zeB-
tien, mgnheer."
Heb je misschien,1 hier ergens in de
buurt bloedverwanten of kennissen, waar
ik je heen kan brengen
»Mjjn oom Rassek woont in Nehat,
mgnheer. Maar als ik daar heen moet,
kon ik even goed dadeljjk teruggaan naar
de houtvesterg, mijnheer. Want hjj zou
mg er morgen toch weer heenbrengen
na mjj eerst een pak; slaag gegeven te
hebben, omdat ik er weggeloopen was."
>Hjj zal je niet slaan, Marinka,bIb ik
Mei a.s. te houden, werden afgevaardigd
de heeren ds. P. Krul an J. Dominicus,
primi, en J. Steketee en G. Njjsse als
secundi.
Medegedeeld werd, dat in de nabjjheid
van Bergen-op-Zoom een terrein is aan-
gekoobt voor da Vereeniging, groot 110
hectaren, omdat geen grond in Zeeland
te krjjgen was.
Gemengde Berichten.
Te Gendringen was een zekere
Willem ter Horst ingerekend, wegens
verduistering van eenige rg wielen in den
omtrek van Gendringen.
Na veel moeite was het de plaatselijke
politie gelukt den man Zondagochtend te
arrasteeren in een caféMaandag werd
hjj met verschillende personen geconfron
teerd.
Maandagavond werd hg te Gendringen
weer in het cachot gestopt, doch Dinsdag
morgen was de vogel gevlogen. Bjj had
den drempel van zgn cel weten uit te
breken en was toen onder de deur door
gekropen, waarna hjj, door een raam, in
een daaraan grenzende bergplaats, te ver
brijzelen, weldra op straat stond, en met
de Noorderzon verdween.
Men schrijft aan het Bb'.d
Van den ouden kanaalovergang te Vel-
zen ïb weinig meer te zien. Reeds zgn
landhoofden geheel vergraven, terwgl ook
het remmingswerk voor een goed gedeelte
is verwjjderd. Het moeiljjkste werk geeft
de opruiming van den pjjler, die inder-
tjjd zwaar werd aangelegd. Scheeps
ladingen steenen zgn daaraan ver
bruikt, welke nu één harde massa vor
men. Voortdurend hoort men dan ook
dyaamietontplofflagen, die telkens slechts
een klein gedeelte loswerken. Noar 't heet
valt dit onderdeel van het werk niet mede.
De pont vaart zeer geregeldBlechtB
éénmaal na het sluiten van de brug hoeft
zg, en dan nog alleen Ts nachts, moeten
stil liggen. B. en W. van Velzen zgn er
echter niet mede voldaan en hebben aan
het ministerie van Waterstaat verzocht
voor personenvervoer een stoombootjein
dienst te stellen.
Op eene advertentie om 24 wagen
bestuurders en 24 conducteurs ten dien
ste van het electa, trambedrjjf te Utrecht
hebben, volgens Het Centrumtot nu toe
dertienhonderd liefhebbers zich aange
boden.
Woensdagmiddag werd Bazar6traat
nr. 8 te 'b Gravenhage het eerste inhala-
torium van Nederland geopend, dat zal
werken onder leiding van dr. Cb. E. Baë/a.
Op mime schaal ingericht in de in
richting kunnen 250 patiëDten per dag
worden behandeld bestaat deze longen
badplaats in hoofdzaak uit 2 afdeelingen
een waar men passief de kuur op zicb
laat inwerken en een zaal waar men at-
eerst eens m^t hem gesproken heb. Er
blgft niets anders over dan dat ik je Daar
hem toebreng, want bjj mg kun je niet
bljjven en ik ben hier in de streek zoo
weinig bekend, dat ik niet zou weten,
waarheen ik je moest brengen. Maar je
bent toch onder mgn bescherming en als
het niet anders kan, zou ik me tot de
overheid wenden om je tetzen verdere
mishandeling te vrjjwaren. Wees er van
overtuigd dat ge mgn hulp niet vergeefs
ingeroepen hebt."
Het gelukte hem wel ie waar slechts
in zeer geringe mate de bezorgdheid van
het jonge meisje te verdrjjven, maar zg
waB veel te verlegen om tegen te spre
ken en schikte zich met een treurig ge
zicht in haar lot, dat haar zekér wel on-
vermjjdeljjk toescheen.
De koetsier kreeg bevel zgn weg over
Nehat te nemen en Krieger deed onder
weg zgn best om het jonge meisje wat
moed in te spreken. Hjj maakte natuur-
ljjk gelijk van de gelegenheid gebrnik om
alles uit haar te halen wat zjj hom aan
gaande den houtvester en zgn dochter
wist te vertellen.
Ongelukkig was Marinka niet in staat
eenige nadere inlichtingen te geven aan
gaande den persoon met wien Wanda
in don donker heimeljjke bijeenkomsten
bad. In haar ontsteltenis had zg hem
maar vluchtig aangekeken en dus wist
zjj over zjjne uiterljjke verschjjning niets
anders te zeggen dan dat hg een lange,
slanke gestalte en een spits toeloopenden
donkeren baard had.
Wat hg verder van haar te weten
kwam, was ook niet veel bgzonders.
Marinka kon zich niet herinneren dat
de hontveBter en zjjne dochter in haar
bgzjjn ooit op hateljjke wjjze over graaf
Schlochter of over den toekomstigen eige
naar van Sambor gesproken hadden. Van
Udo's verdwjjnen wist zg niets behalve
tief de voorgeschreven medicamenten in
ademt.
In het inbalatorium worden behandeld
broncbiaal catbarreü, herstellende kink
hoest, enz., in één woord alle plots» lmg
optredende zoowel ala slepende aandoe
ningen der ademhalingsorganen, mits de
longtoppen niet tuberculeus zgn.
Ia de jongste vergadering wan bet
partijbestuur der S. D. A. P. werden
besprekingen over de redactie van Het
Volk gehouden. Het partjj-orgaan deelde
hieromtrent mede
•Nadat nogmaals ieder zgn meenieg
gegeven bad over het stelsel dat z. i.
de voorkeur verd ende, werd besloten in
de eersla plaats de vraag in stemming
te brengen; of het P. B. reeds nu advies
in dezen zou geven.
Deze vraag werd met algrmeene stem
men bevestigend beantwoord.
Daarna werd de vraag in stemming
gebracht, of het P. B. aan het Cor>gr»8
zou voorstellen tot de benoemiDg van
twee hoofdredacteurs over te gaan.
Deze vraag werd ontkennend beant
woord met 5 tegen 2 steirmer.
Vervolgens werd er gestemd over de
vraag, of het P. B. aan het Congres zou
voorstellen een hoofdredacteur te benoe
men.
De vraag werd bevestigend beantwoord
met 4 tegen 3 stemmer,"
Van een rnpublikeinsche redactie moet
men dus toch nog niet veel weten.
Nair de N. Or. Ct. vernam, is cn-
langB door iemand in Groningen een ren
paard aangekocht voor f 80. EeDige dag«»n
later werd bet weer verbocht voor f 300
en nn is het nog eens in handen van een
anderen eigenaar overgegaan voor den
prgs van f 1000.
Het SoerHbld. schrgft: Het doet
ons genoegen te kunnen berichten, dat
in den laatsten tgd van bestunrswege
tegen den slavenhandel in West-Plores
wordt opgetreden, meer dan tot nu toe
het geval was. Ons komen twee gevallen
ter oore, dat lieden die handel in slaven
dreven, voor de Inlaodsche rechtbank
werden getrokken, welke wordt voorge
zeten door den civielen gezaghebber
van Bima C. H. Mnller en den sultan
nn rijksbestuurder onder baar leden telt.
In het eerste geval was betrokken
de rjjksbeBtuurder van het staatje Rio
voor het verkoopen van een slaaf kreeg
deze een boete van 1000 gulden, terwgl
de kooper er met 500 gnlflnn afkwam.
Twee anderen, die in menschenvleeBch
hadden gescbacherd, kregen elk 250 gal
den boete. De zaken kwamen voor de
genoemde rechtbank door de zorg van
een Europeaan te Laboean Badjoe, bg
wien de slaven hun nood waren komen
klagen. Bg de afzending van bet bericht
waren Dog drie gevallen van sla*enband«l
bjj de Inlandsche rechtbank aifhangig.
betgeen Klofac er haar van verteld bad.
De beambte meende echter uit haar
verbalen wel te knnnen opmaken, dat
de avondwandelingen der houtvesteis-
dochter van zeer jongen datum waren.
Het scheen hem niet onmogeljjk toe dat
er eenig verband bestond tusschen die
tochten en de zaak, die hjj moest helpen
ophelderen, en dus nam hjj zich voor
in elk geval uit te visschen wie die
vreemde man was.
Te Nehat scheen alles al in diepe rust
verzonken te zgn. Maar toen het rgtnig
stil hield voor bet armoedige huisje dat
Marinka met een benauwd gezicht als
de woning van haar oom rn voogd aan
wees, zag Krieger dat er door de- reten
der gesloten vensterluiken een licht-
scbjjnsel viel. Hg legde zgn band op de
klink der deur, maar deze bleek gesloten
te zgn en ook zgn herhaald geklop had
niet bet minste sacces. Toen hg eobtar
met tameljjk veel drukte tegen de venster
luiken bonBde, hoorde hg een veront
waardigd gemompel in huis, en werd de
grendel van de deur geechovm.
Dezelfde brommerige basstem vropg
door een reet der deur: »Wie is daar?
Is er ergens brand?"
•Neen er is geen brand, maar ik breng
u uw nichtje Marinka, die u zeker wel
binnen zult laten."
Marinka behoeft bjj nacht en ontjj
niets bjj mjj te komen zoeken maar wie
is het die haar bjj mjj brengt?"
Dat zult u te weten komen, zoodra
wg binnenshuis xjjn. Door die reet hier
kunnen wjj niet onderbandelen."
•Ik laat 's nachts geen vreemden in mjjn
huis. U moet mg eer6t uw naam noemen
en mg vertellen, hoe u aan dat meisje
komt."
f Wordt vervolgd)
