1906 N°. 23.
Donderdag 22 Februari.
jaargang.
sic
GOESCH
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, zoo binnen als buiten Does, f
Afzonderljjke nommeis 5 ceDt.
.Inzending van adwertenfiën vóór 2 uren op den dag der
uiigavci
De prjjj der gewone advertentiSn is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing dcrzelfdo advertentie wordt de prjj»
slechts tweemaal berekend.
Ueboorts-, hnwolpks- on doodberichten en de daarop botrokking bobbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 4 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 6 oent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". - Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Burgemeester en Wethouders van Goes
brengen ingevolge art. 37 juccto art. 12
der Drankwet ter opeubare kennis, dat
bij hen is ingekomen bet navolgende
verzoek om verlof tot den verkoop
van alcoholhoudenden drank
anderen dan sterken drank, van:
JOS. WOLF, voor het perceel Lange-
vorat8traat C 238.
Binnen twee weken nadat deze bekend
making is geschied, kan ieder tegen het
verloehen van het verlof schriftelijke be
zwaren inbrengen.
Goes, 21 Februari 1906.
Burgemeester on Wethouders voornoemd,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIÜS.
Exploitatie van landbouw
bedrijven door pachters.
Aan ons vorig artikel waarin gepleit
werd voor verandering van art. 245 der
Gemeentewet, ten einde het kwaad, dat
de grondbezitters in de exploitatie van
het landoou wbedrgf steeds me ir worden
ver/aogen door pienters, te voorkomen,
sluit zich do vraag aan, wat eigenljjk de
oorzaak is, dat zeer dikwijls da eigenerfde
boerenstand er naar streeft hot leven op
hunne plaats te verwisselen met het
stadslevenuitwonend eigenaar dus te
gaan worden
Van landbouwers, die bij het klimmen
hunner jaren zich uit hua zaak terug
trekken en als rentenier naar een sfad
gaan trekken, spreken we hier natuurljjk
niet. In den regel stappen hun kinderen
in bun bedrjjf en blijft dus detjestand,
zooal niet direct, dan toch na den dood
der ouders, ten opzichte der gemeente
gelijk die was.
Volgens het Nieuwsblad van het Noorden,
waarin deze vraag behandeld wordt, zjjo
die oorzaken velerlei en vaak zeer ge
compliceerd, doordat er allerlei bij-om
standigheden zich voordoen.
In de eerste plaats is het boerenbedrijf
in do laatste kwarteeuw geheel en al van
karakter veranderd. Door de kunstmest
werd veel tijd uitgewonnen de stallen
vee, die elke bouwboer er op na hield,
bleken niet meer zoo noodig, nn het
surrogaat voor stalmest een beter middel
bleek. De verkoop van het stroD, vroeger
een zeldzaamheid, thans vaak mee het
hoofddoel van het bedrjjf, deed eischen
van plaatsruimte in schuren vervallen.
De machines, die thans in een klein ge
deelte van het jaar don geheelen oogst
marktsehoon afleveren, werkten daartoe
ook mee. Het industrie-karakter, als we
het eens zoo mogen noemen, dat den tegen-
woordigen landbouw kenmerkt, maakt,
dat de landbouwer niet vooral zijn zonen
werk heeft op zijn plaats en dit doet
hem uitzien naar een ander beroep voor
hen, die niet als hij in het landbouw-
li FEUILLETON
GRAAF UDO.
Crimineele Roman
TAN
K. ORTH.
Wanda antwoordde niet. Zij had zjjn
laatste woorden schjjnbaar niet eens meer
verstaan, want haar gezicht was naar het
open venster gekeerd en zij scheen met
geBpannen aandacht naar iets te lnisteren.
En toch werd de stilte in bet donkere
bosch door nietB anders verbroken dan
door het gekras van een uil, die zeker
in de buurt ergens op een boom zat.
Vervolgens was het weer doodstil en het
gezicht der mooie houtvestersdochter nam
een teleurgestelde uitdrukking aan. Zij
haalde diep adem en bleef met slap neer
hangende armen in haar gedachten ver
diept staan. Opeens weerklonk het ge
schreeuw van den nachtvogel opnieuw
door de stilte en ditmaal met regel
matige tusschenpoozen, driemaal snel
achter elkaar. Met een half werktuigelijk
gebaar bracht Wanda haar hand aan
haar voorhoofd en er voer een lichte
rilling door haar leden. Vervolgens liep
zjj naar de tafel en ruimde haastig haar
naaiwerk op.
»Nou, je bent opeens zoo stil ge
worden", zei haar vader. »Zie je in dat
ik geljjk heb? Of vind je het misschien
niet meer de moeite waard om mg te
antwoorden
Het meisje ging voort met opruimen
tonder haar oogen op te slaan en als
haar vader niet uitsluitend naar haar
gezicht gekeken had, dan zou het hem
niet ontgaan zjjn, dat haar handen, die
wel is waar, noch klein, noch smal, maar
bedrjjf hua toekomst zullen zoeken.
Zeer veel invloed heeft het ook gehad,
dat de zuivelbereiding langzamerhand
van de meeste boerenplaatsen is verplaatst
naar de fabriek. Hierdoor zijn de vrouw
van den landbouwer met zjjne dochteis
en hot vrouwelijk personeel vud zeer veel
werk ontlast, en hebben zij vaak in zulk
een mate de handen vrijgekrogen, dat zjj
zoo goed als goheel in bet bedrjjf kun
nen worden gemist. Wel wordt er in deD
laatsteu tjjd sterk aangedrongen op het
bevorderen van de pluimveeteelt, in welke
tak van bedrjjf juist voor de vrouwelijke
plattelandsbevolking een loonende arbeid
zou kunnen worden gevonden, maar het
veld voor propagoering van dit idee is
nog zeer ruim.
Slechts enkele oorzaken zjjn hier op
genoemd maar reeds genoeg om te doen
zien hoe van allo kanten invloeden werk
zaam zjjn, die den grondbezitter tot een
andere levenswijze overhalen. Voeg hier
nog bjj, dat door de groote verbetering
der communicatiemiddelen do stad niet
ver ni'<er is un dus do plattelandsbevol
king do voordooien en genietingen van
do sul kin deelachtig worden zonder
al te groote opoff-tingeD, en het telkens
aanzien van wat op do boerenplaats Diet
bereikbaar is, onwillekeurig oen verlan
gen daarnaar doet ontstaan, dun kan bet
geen verbazing wekken, dat menig buiten
man, die het doen kar, voor de verlei
ding en ook dikwijls voor deD aan
drang zjjner kinderen bezwjjkt en zjjn
bedrjjf overdoet om öf geregeld de pacht
op te strijken öf om als groot-werkgever
van tjjd tot. tjjd zjjn instructies aan zijn
plaatsvervanger, don bedrjjfsboer, te doen
toekomen en overigens zODder beslom
mering te gaan leven.
Maar hierdoor verarmt het platteland
en do Overheid, die geroepen is, om zoo
wel voor de belangen van het platteland
als voor die van de steden to waken,
heeft het zeer zeker als haar taak te
beschouwen om naar middelen om te zien
ten einde deze verstoring van het even
wicht ongedaan te maken.
Onze brandweer
De brand, die gisteren, midden op den
dag, het bookmakerskantoor op de Kleine
Kade alhier geheel beeft vernield en aan
de belendende huizen groote schade heeft
aangericht, heeft doen zien, dat het met
onze brandweer niet is, zooals het wezen
moot.
In de eerste plaat6 kwamen de spuiten
te laat op het terrein van den brand,
in de tweede plaats, was er een moment
van eeüige minuten, toen de brand op
zijn felst was, dat de spuiten geen water
gaven en eindelijk was de capaciteit van
minstens een der spuiten geheel onvol
doende.
Wjj beschuldigen hier niemandwe
zouden het trouwens niet kunnen, om
dat we niet welen, wie het is, zelfs of
er wel iemand schuldig is en of er niet
zacht en welgevormd wareD, zoo hevig
trilden, als alleen een groote gemoeds
aandoening te weeg kan brengen.
Misschien kunt u van uw standpunt
er niet anders over oordeelen, vader, en
ik geloof heusch dat het beter is om er
maar niet meer over te spreken. Wat
Ulrich betreft, zullen we het toch nooit
samen eeDS worden."
Ze had haar naaiwerk in haar Bchort
gopakt en liep naar de deur.
»Ga je al naar bed? Het is pas negen
uur."
>Mis8chien ga ik nog een kwartiertje
in het bosch. Ik heb hoofdpijn en dus
bohoefte aan frissche lucht. Als u wat
Doodig mocht hebben, dan kunt u bet
tegen Marinka zeggen. Goeden nacht."
De houtvester vond het niet noodig
haar groet te beantwoorden, maar Wanda
zal dat wel niet opgemerkt hebben, want
reeds bjj het uitspreken der laatste woor
den trok zjj de deur achter zich dicht
en liep de trap op naar haar kamertje.
De maan stond nog niet boven de
toppen der boomen maar het was een
van die lichte Juoi-avonden waarop het
daglicht slechts plaats maakt voor een
zachte schemering, die alles schijnt te
tndekken met een zilveren sluier. Toen
Wanda, die een doekje over haar hoofd
had geslagen, de houtve3terjj verliet,
heerschte er alom een diepe vredige
stilte. Een van de taxbondon van haar
vader, die haar gewoonljjk vergezelde op
haar avondwandelingen, was haar ook nu
gevolgd en sprong in zjjn vreugde tegem
haar op voor zoover zijn korte pootjes
hem toelieten. Maar eeD paar korte be
velende woorden maakten, dat hjj mot
zjjn staart tusschen zijn pooten en een
Inleedigd air weer naar binnen ging.
Toen zjj de eerste boomen van het woud
bereikt had, bleef zjj een oogenblik staan
in het geheele systeom een gebrek schuilt.
Zooveel is zeker, dat de^ resultaten
poover zjjn en men zich onwillekeurig
afvraagt, wat er gebeuren zal als een
dergelijke brand bij nacht ontstaat en
op eene plaats, waar men niet zoo in
overvloed water lij do band heeft, als
hier het geval was. hij droog weer
want nu regende het en bjj heviger
wind.
Het resultaat, door de brandweer bjj
dezen brand bereikt, is allerminst ge
schikt om de burgerjj gerust te doen
zjjn op het punt van brandgevaar.
Het is wenschelijk, dat deze zaak eens
flink onder de oogen wordt gezien.
Misschien zou het aanbeveling verdie
nen om hier, evenals ic verschillende
grootere gemeenten geschiedt, een vrij
willigerscorps van brandweerlieden op
te richten, bestaande nit jongelingen, voor
wie oen spuit ter beschikking wordt ge
stold, waarmee ze oefeningen kunnen
houden. Deze jongelieden zijn meestal
vol energie, uit den aard der zaak vlugger
dan ouderen, stellen er een eer in het
eerst bij den brand te zjjn met hun spuit.,
en verdienen dau in de meeste gevallen
ook do premie, op het eerst-aan komen
gesteld.
Jammer dat de burgemeester weer uit
de stad was, anders had bjj zich persoon
Ijjk eens kunnen overtuigen van de wer
king d >r brandweer. De jongste wet
houder nam th*n3 bet burgemeesterschap
waar en mot lcfiMijken ijver.
Maar toch komt dat h' rbaaldoljjk uit-
stedig zjjn van don burgemeester ons
voor niet in het belang van den dage-
lijkschon dienst der gemeente te zijd vd
van do hoeren wei houders wordt zoo
doende moer ge\ergd dan zjj bij de aan
vaarding van het ambt zullen vermoed
hebben.
Buitenland.
Kroon en Volk.
Het conflict tuaschen Kroon en Volk
in Hongarjje is weer een nieuwe periode
ingetreden. Er was nog steeds geen over
eenstemming te verkrijgen en nog steeds
weigerde de Koning een ministerie te
vormen, dat overeenkomstig de wenscben
van da meerderheidspartijen zou kunnen
regeeren. Een samenwerking was nu on
mogelijk, waarom de Koning ten slotte
besloot maar eens een beroep op het volk
te doen en de Kamers te ontbinden.
Maandag vergaderden de Kamers de
Kamer van afgevaardigden bad een brief
van den Koning ont rangen, waarin de
ontbinding werd meegedeeld en een brief
van Z. M., waarin werd aangekondigd,
dat tot regeeringscommissaris was be
noemd generaal Nyiri, die de oütbindiDg
aan de Kamer zou meedeelen.
En generaal Nyiri 'trok, bjj groot ver
toon van militairen, om bet gebonw van
het Parlement, naar d« Kamer. Onderwjjl
luisteren, misschien wel vreozend, dat
de houtvester, baar tegen zjjn gewoonte
in, gevolgd was. Maar in het huis, waar
van alleen de vensters der huiskamer
verlicht waren, bewoog zich niets en zjj
liep gerustgesteld vorder over het smalle
boschpad, dat zij ook in de diepste duis
ternis gevonden zou hebben.
Het hout stond hier tamelijk dicht bjj
elkaar en als ze naast zich in de struiken
iets meende te hooren ritselen, dan
tuurde zij met gespannen aandacht in de
richting vanwaar bet geluid gekomen
was. Het was niet aan twjjfel onderhevig,
dat zij iets hoopte te zien, waarnaar zjj
vurig verlangd had en toen zjj al eenige
honderden meters had afgelegd, zonder
dat er zich iets vertoond had, bleef zjj
als besluiteloos staan, haalde diep adem
en drukte haar vuist tegen baar hijgende
borst.
Opeens ritselde weer iets vlak bjj
haar, wel is waar heel zacht, alsof dorre
takjes door voetstappen kapot werden
getrapt, maar voor haar scherp gehoor
was het toch duideljjk genoeg. Met een
paar snelle schreden drong zij in het
struikgewas door, er zich niet om be
kommerend, dat haar doek aan een tak
bleef hangen en stond weldra voor een
man, wiens lenige, slanke gestalte wel
een hoofd boven de hare uitstak.
»Stefan 1"
Dat was alles wat baar door opwinding
trillende lippen konden uitbrengen en toen
hjj vervolgens zwjjgend zjjn armen uit
breidde, wierp ze zich met een half
onderdrukten juichkreet aan zjjn borst.
De zoete bezigheid, die hun lippen had
den gevonden, scheen elke opheldering
in woorden even onmogeljjk als over
bodig te maken.
Opeens rukte zjj zich echter los en
dejd een stap achteruit. Zij leundo tegen
evenwel bad de Kamer besloten geen
kennis te Demon van de missives van den
Vorst en waren do heeren heel eenvoudig
tot Woensdag uiteen gegaan, niet willende
erkennen den commissaris. Generaal Nyiri
kwam met behulp van politie in de leege
zaal en las het ontbindingsbesluit aan de
leege stoelen voorDaarna liet bjj de
zalen verzegeleD, zoodat de leden er niet
meer in kuDnen. Het Hoogerbnis kwam
nu aan de beurt, maar de leden daarvaD
erkenden den commissaris en gingen
uiteen.
Wat nu? In het ontbindingsbesluit
wordt gesproken van nieuwe verkiezingen,
in Weenen gelooft men aan nieuwe ver
kiezingen, de Koning liet in een regee-
riDgscommuniqué spreken over spoedige
nieuwe verkiezingen maar men vreest
in verschillende kringen voor een absolute
regeering, omdat de verkiezingen nog
kunDen worden uitgesteld. Het is nu de
vraag of de wetteljjk ontbonden Kamer,
die de ontbinding niet erkent, omdat geen
minister baar is komen meideelen, Woens
dag zal trachten toch to vergaderen in
haar gebouw, en wat zjj zal doen wan
neer dat niet gelukt, wat het zeker niet
zal.
De eerste ontmoeting.
Maandag heeft het ministerie-Campbell
Bannerman zich voorgesteld san het La
gerhuis. Do zitting van het parlement
werd door den Koning geopend met een
Boodschap, waarin do gewoue weinig
zeggende beweringen over den buiten-
laDdschen toestand werden geuit, en ver
der meegedeeld, dat gewerkt moet wor
den aan een nieuwe grondwet van Trans
vaal en den Vrjjstaatdat voorts do
toelating van nieuwe koelies uit. China
wordt geschorst tot de vertegenwoordi
ging van do kolonies zich daarover zelf
zal hebben uitgelaten. Voorts is nog van
belang do aankondiging van maatregelen
voor Ierland, waardoor dit. land zal wor
den bestuurd meer naar den wensch van
het volk.
De oppositie uitte zich bij monde van
Cüamberlain, die als tgdelgk woordvoer
der Balfour verving, en de leider van de
Iersche nationalisten, Redmond, verklaar
de, dat de Ieren niet genoeg hebben aan
lapmiddelen, maar »home rule" bljjven
vragen. De premier beantwoordde deze
uitvaller, die werden gehouden bjj do
behandeling van het adres van antwoord.
GOES, 21 Febr. 1906.
Maandagavond had de jaarvergade
ring plaats van »Samuër\ suppletiefonds
voor de on- en minvermogenden voor
het cbr. onderwijs, afd. Ger. Kerk.
Uit het overzicht over 1905 bleek, dat
de toestand gunstig mag genoemd worden
bet aantal leden is 101. Ook de penning
meester constateerde een gunstig resul
taat. Do ontvangsten waren saldo vorig
boekjaar f 105 625, contributiön, en bij
den stam van een boom en zei op ge-
dempten toon: »Waar ben je zoo lang
geweest en waarom heb je mjj in al dien
tjjd geen levens eeken gegeven
>Kon ik dat doen zonder de achter
docht van je vader op te wekken", vroeg
hjj even zacht. »Had hij niet gedreigd
ons beiden te dooden, als bjj ons nog
eens op een heimeljjke bgeenkomst be
trapte
>Ben je zoo vreesachtig Hij zou zich
wel gewacht hebben een dorgeljjke be
dreiging ten uitvoer te brengen, en je
wist toch ook dat ik elk oogenblik bereid
was, je als je vrouw te volgen. Maar je
waart volstrekt Diet van plan mg tot je
vrouw te maken. Ge waart ineens zonder
eenig afscheid verdwenen. Moest ik er
toen niet van overtuigd zijn, dat je me
schandelijk vergeten hadt
»Dat ik nu terug gekomen ben, is toch
wel het beste bewjjs van het onrecht, dat
ge mg door die verdenking hebt aange
daan. Maar we mogen hier niet blijven,
lieveling. Wjj zijn zoo dicht bjj hot huis,
hot zou voor mij een groot ongeluk zijn,
als men ons hier betrapte. Geen sterve
ling mag voorloopig iels van mjjn zjjn
hier weten".
»Laten wjj dan naar bet oude kapel
letje gaan, daar zijn wij geheel veilig".
Zjj liep met lichte schreden voor hem
uit op den zacht en moBgrond. Zoo nu en
dan keek zjj naar hem om en dan schit
terden haar oogen als die van een roof
dier, dat op jacht is. Het wa6 alsof ze
nog steeds twijfelde aan de werkeljjkbeid
van hetgeen zjj beleefde, en alsof zjj er
zich nog steeds weer van moest overtui
gen, dat bet goen droombeeld was, dat
haar geest bezig hield.
Na een korton en zwjjgeDd afgelegden
tocht waren zjj aan een afgelegen plaats
midden in het bosch gekomen, die zjj
drage der diaconie f354,99, totaal f460,615.
De uitgaven restitutie over 1904 aaD de
diaconie, suppletiegelden voo»- 38 school
kinderen, en onkosten f 349,60goed
slot f 111,015
De aftredendo bestuursleden, dhr. M.
de Jonge Jz. en J. Jongepier weiden
herkozentot leden der commissie tot
nazien der rekening 1906 werden gekozen
dhrn. P. Quist en N. Hendrikse.
Uit een gezin te Borseto zjjn
dezer dagen twee jongelui aangesteld als
verplegers in het krankzinnigengesticht
»Bloemenda&r* te Loosduinen.
Rilland. Tot voorzitter voor dit jaar
der commissie tot wering van school
verzuim werd herkozen dhr. H. Bakker,
tot secretaris dhr. J. Q C. Wabeke.
Ellewoudadijk. Als vervolg op het
bericht, betreffende het bewnste oevervak
in EveriDge, kan dienen, dat het door den
voorzitter der waterkeeringEllewoutsd jjk-
B irselo aan den dijkraad toegezegde onder
zoek Maandag j.l. door het bestuur dier
waterkeeriDg heeft plaats gehad. En wat
is r.u geblekt n? De toestand van bedoeld
vak behoeft volstrekt geen reden tot
ongerustheid te geven, omdat die eer
beier dan slechter go worden is.
Er behoeven dan ook hoelomaal gein
werkzaamheden aan te gebeuren.
Bjj het departement van koloniën
is ortfangm het volgende, van 18 dezer
gedateerde telegram van den gouverneur-
generaal van Ned -Indig, betreffende de
militaire actie in het Landschap Loewoe
In Loewoe werd vermoesterd de zwaar
versterkte kampong Baeboemta na hef-
tigen teg-mstand. De vjjand had 90dooder,
en wjj gewond 11 militairen boneden den
rang vaD cffieier, waarvan 4 Europeanen.
Bjj de doorkruising van het gebied
van Pjaladja en Ronkong werd geon
verzet ondervonden. De bevolking was
gedeeltelijk teruggekeerd. De zwaar ver
sterkte kampong Mas&mba onderwierp
zich.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
In de gisteren gehouden zitting was
aan de orde d i toestand van het spoor
wegpersoneel. Daarover hebben bet woord
gevoerd de h.h. Goeman Borgesiue, Bus
en Troelstra.
De beer Borgesiu9 toonde zich, aldus
de overzichtschrijver in do N R. Ct.,
de man van teleurgestelde verwachtingen,
die vol goeden moed bljjft en van g^en
bezwaren wil weten. Hjj heeft in 1903
zjjn stem gegeven aan het strafrechts-
artikel, waarbjj de spoorwegstaking werd
strafbaar gesteld, onder voorwaarde, dat
de toestand van hpt spoorwegpersoneel
deugdeljjk zou worden geregeld, en ver
langt nu, dat de regeering aan de ver
zeker van vroeger nog wel kenden.
Een overoude reusachtige beuk stak
hier statig boven zijn omgeving uit, zjjn
dik gebladerte beschutte de vervallen
overblijfselen van een hutje, dat waar
schijnlijk al jaren geleden in elkaar getim
merd was Hier ging de jonge man zittenen
trok het slechts flauw tegenstribbelende
jonge meisje op zjjn schoot.
Wanda steunde haar arm op zjjn schou
der en bekeek zjjn knap, scherp besneden
donker gezicht aandachtig.
»Wat ben je veranderd in dit jaar,
Stepban. Die baard, dien ik in het ge
heel niet kan uitstaan, maakt dat je er
heel anders uitziet. Wie weet of ik je
wel dadeljjk herkend zou hebben als ik
er niet, na je signaal, zeker van geweest
was, je te zullen vinden."
»Bevalt mjjn baard je niet?" vroeg
hg op schertsenden toon. >Nou goed,
dan zullen wjj hem laten afscheren,
zoodra er meer dan vjjftig mjjlen tus
schen ons en het slot Sanbor liggen,
maar tot zoo lang zult ge geduld moeten
hebben en ik zal al beel tevreden zjjn
als hg den een of ander belet mjj dade
ljjk te herkennen.
>Dat klinkt al heel vreemd, Stefan!
Heb je dan eenige aanleiding om je voor
iemand te verbergen
»Een zoer gegronde reden, lieveling,
en als ons toekomstig geluk je aan het
hart gaat, moet je me niet alleen be-
wijzen, dat je kunt zwjjgen, maar moet
je me ook helpen om mjjn doel te be
reiken."
Zjj vleide zich nog inniger tegen hem
aan. »Je weet, dat er niets beBtaat dat
ik niet voor je zou doen, als ik er maar
zeker van ben dat je me ritt bedriegt."
(Wordt vervolgd