1905 N°. 151.
Donderdag 21 December.
92slc jaargang.
N ien wj aars wenschen
FEUILLETON.
In de schaduw van
de Peter- en Paulsresting.
Do uitgave, dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavon*,
aitgezondord op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, jf f,25x
Afzoiiderljjke nommois 8 cent.
Inzending van adver>tentiëoi v6o? 2 «ren op den dog d«8»
uitgave.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 rogels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hu welp kc- en doodberichten en de daarop betrekking hobbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,borekend.
Aanvragon om en vermelding van liefdegaven 5 cent por regel.
Uitgave^van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Zij, die zich tegen 1 Januari
op dit blad abonneer en, ont
vangen de vóór dien datum
nog verschijnende nommers
gratis-
ia oas nommer vaa Maandag
1 Januari a. s., dat dien dag
's morgens zal worden uit
gegeven, kunnen, zooals gebrui
kelijk is, geplaatst worden tegen
35 cent, voor hoogstens 8
regels.
Deze, zoowel als andere ad-
vertentiën voor dat nommer, zul
len Zaterdag 30 Decembervóór
's middags twaalf uur, aan ons
bureau moeten bezorgd zijn.
De Administratie.
Diakenen der Hervormde gemeente
zullen op den tweeden Kerstdag, zjjnde
DINSDAG don 26 dezor, na bet eindigen
der voormiddag-godsdienstoefening, een
buitengewone of zoogenaamde
KERST-COLLECTE
houden aan do huizen der ingezetenen
ten behoeve van hunne bedeelden, welke
inzameling ten zeerste wordt aanbevolen.
Goes, den 19 December 1905.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
Buitenland.
De Revolutie.
De Russische regeering maakt zich
geroed den opstand met geweld tegemoet
te treden, dat bljjkt uit alle teekenen.
Maar daartegenover verbergen de revo-
lutionnairen het niet, dat de groote alge-
meene werkstaking, dat geduchte moderne
middel van revolutie, wordt voorbereid
en men slechts wacht op het sein. Dat
sein zal ongetwijfeld worden gegoven,
wanneer de regeering den een of anderen
maatregel neemt, die aantoont, dat baar
besluit is genomen en de reactie trach
ten gaat de verloren macht te herwinnen.
Voor enkele dagen heeft men in Rus
land laten bekend maken, dat de werk
staking der post- en telegraaf beambten
was gedaan of zoo goed als gedaan
maar toen Dog gisteren van Weenen en
Berlijn uit pogingen werden gedaan tele
grafische] verbinding te verkrijgen met
Russische plaatsen, bleek, dat er nog in
't geheel niet wordt voorzien in den tele-
22
POOR
MARK EASTWOOD.
De bleeke winterzon was al aan het
ondergaan, toen Margaretha buiten kwam
en het begon al donker te worden. Zjj
liep voort zonder er op te letten welke
richting zjj insloeg. Opeens stond zjj
voor een labyrinth van smalle steeg
jes, die met elkaar »d§ bazaar" genoemd
werden.
Terwjjl zjj voor het venster van een
handelaar in vogels naar een eekhorentje
stond te kijken, voelde zg opeons eon
schuchter tikje op haar arm. Ze draaide
zich om en zag een gezicht voor zich,
dat haar in hooge mate aantrok. Het was
een vrouw, die, te oordeelen naar hetgeen
men bjj het flikkerende licht, van haar
gezicht kon zien, eens bjjzonder mooi
moest geweest zjjn. Haar haar, dat zeer
laag ia haar gezicht groeide, was nog
pikzwart en vormde een scherp kontrast
met de wasbleeke kleur harer huid
maar het merkwaardigst waren de grootö,
donkere oogen, die zij, met een smee-
kende uitdrukking erin, op Margaretha
gevestigd hield.
»Juffrouw, ik moet u spreken, het
moet", zei zjj in het Duitsch, maar met
een eigenaardig accent.
Margaretha was zeer verbaasd, dat die
vreemdelinge haar in het Duitsch aan
sprak, maar haar medeljjden behield de
overhand. De jonge vrouw scheen wer
kelijk in groote ongelegenheid te zjjn.
»Ib u ziek, kan ik u ook met iets helpen
»Zeker heel graag", antwoordde zjj
graafdienst.
Verder hoeft de Tsaar aan het leger
doen weten, dat de soldaten verhooging
van soldjj en beter dekking eo kleoding
zullen krjjgen. Ieder begrjjpt, dat dit
alleen ten doel heeft de soldaten aan de
regeeriög te verbinden voor den straks
aan te binden strijd. Het is nu de vraag
of dat helpen zalhet antwoord zal spoedig
worden gegeven in de Oostzee-provinciÖa,
in Livonia, Litthauwen en Koerland, waar
de toestand schijnt te doen denkon san
de Franscbe revolutie. De boeren plun
deren de groote kasteelen, zelfs de goe
deren van generaal Richter, adjudant van
don Tsaar en van de beide vorige Tsaren,
zjjn vernield en geplunderd. En in de
steden is de revolutie baas en wordt de
wet voorgeschreven door de voorstanders
van een afzonderlijke republiek. Verschil
lende mogendheden zenden schepen om
de vreemdelingen het vluchten mogeljjk
te maken. Wanneer de troepen uit Peters
burg daar zullen zijn aangekomen, zullen
er ernstige diDgen voorvallen.
Uit het Zuiden komen ook ernstige
berichten. Den 17den stonden in Tiflis
een 300 buizen van de Mobammedaan-
sche wijk in brand en de Armeniërs scho
ten op de brandweermannen, die wilden
olusschen. De Turksche regeering laat
de vluchtelingen per schip naar de Turk
sche havens overbrengen. Het is hier
weer de opflikkering van den haat tusschen
Armeniërs en Turken, de tjjden zjjq
in Ruslands Zuideljjke steden gnnstig
voor deze bewegingen
Het gele gevaar?
De nederlaag, die Europa heefc geleden
tegenover het gele ras in het verliezen
door Rusland van den strijd tegen Japan,
zal ongetwijfeld het gevolg hebben, dat
Chineezeo en Japanners zich meer zullen
beginnen te gevoelen en zich niet meer
in alles door Europa de wet zullen laten
voorschrijven Vooral van het volk zal
dit uitgaan en de boycott van den Ameri
kaan schen handel is daarvan het bewijs.
Onlangs is du ook in Sjang-bai een op
stand tegen de vreemdelingen uitge
broken directe aanleiding was de strenge
uitspraak van een consulairen rechter in
een zaak tegen een Chinees. Japanners
on Chineezen maakten gemeece zaak tegen
de vreemdelingen, van wie 2 werden ge
dood en vela verwond. Men vreest voor
nog erger onlusten, waarom dan ook de
Engelschen mariniers aan land hebben
gezet, die patrouilleeren, de Amerikanen
twee kruisers zenden, de Japanners ook
schepen laten komen en vermoedelijk
Duit8cher8 uit Ki-an-tsjou zullen worden
gezonden.
Ministeries afgetreden.
Zooals men weet heeft Montenegro nu
een grondwet en een parlement. Dat parle
ment is, door d8 verkiezing van een voor
zitter, gebleken niet de politieke richting
vriendeljjk.
De vreemde wierp een schuwen blik
om zich heen.
Misschien worden wjj hier gadege
slagen," fluisterde zij, »ik kan hier niet
spreken, ga mee naar mijn huis, het il
niet ver weg."
i»Zooals u wilt", zei Margaretha en
ging met haar mee. Zjj liepen langzaam
voort, maar zij hoorde toch, dat bet de
vrouw moeite kostte om kalm adem te
halen.
»U is ongesteld," zei Margaretha,
>steun maar op mjjn 8rm."
»Dank u, we zjjn er al." De vrouw
sloot een deur open. Zij ging vooruit en
Margaretha volgde haar een donkeren
gang door en een even donkere trap op,
die een oogen blik spaarzaam verlicht
werd door een brandenden lucifer. Toen
die lucifer uitging, hoorde Margaretha
de vrouw zeggen »wacht even, dan zal
ik licht aansteken."
Op het lichtschijnsel afgaande ging
Margaretha oen lage kamer binnen, die
goed verwarmd was. Het meubilair be
stond uit een veldbed, een wankelige
stoel, een paar kisten deden dienst als
tafel. Op een er van stond een spiritus-
licht, een trekpot, een kopje en lag oen
stuk brood.
»Ik woon hier nog niet lang en bljjf
hier ook niet," zei de vrouw bij wjjze
van verontschuldiging. Vervolgens trok
zjj de stoel naar zich toe en bood hem
haar bezoekster aan. Margaretha sloeg
haar gade, terwijl ze op en neer liep,
het gordijn neerliet, den sleutel voor den
dag haalde en de deur van binnen toe
sloot ten slotte nam ze een flesch uit
een der kisten en zette ze aan haar lippen.
^Ziezoo," zei ze, nadat ze een flinken
slok genomen had, »dat doet goed." Er
hing een lucht van cognac in de kamer.
te zjjn toegedaan van dit ministerie, zoo
dat het kabinet ontslag heeft genomen.
In Italië beeft de Kamer verworpen
het voorstel van de regeering betreffende
een uitvoerig handelsverdrag met Spaöje.
De regeering heeft vooral tegenstand
ondervonden door de bepalingen betref
fende de producten van den wjjnbouw.
Het ministerie is nu afgetreden.
Een schandaal.
In het Spaansche parlement is Zater
dag door den republikein Soriano ter
sprake gebracht een zaak, waarin de hoofd
schuldige is de senator markies Cayo
del Rey, welke zaak veel heeft van een
kleine Panama geschiedenis.
Deze meneer heefc, zooals Soriano aan
toonde, niet minder dan 35000,000 peseta's
(1 peseta heeft een werkelijke waarde van
47 cent) aan de schatkist weten te ont
houden door in den loop van vele jaren
de interest van staatsschuld te innen
zonder zegelrecht te betalen. Hg kon
dat doen door het geld te laten innen
door een bank in Parjjs, zoodat hij ont
liep bet zegelrecht, waaraan de bmnen-
landscbe bezitters van staatspapieren zjjn
onderworpen.
Deze conservatieve senator heeft in den
Senaat getracht zichzelf te verdedigen
door alles te ontkennen, m?.ar men heefi
hem hoogst koelrjes aangehoord en ook
de vroegere minister van financiën Os ma y
Seull, die de zaak wist en er geen werk
van maakte. Dezo oud-minister wees er
evenwel op, dat het een zaak was van
het hooggerechtshof en ook vroegere
ministers er niets aan konden doen.
De minister-president beeft gelukkig
deze schandaalzaak van het parlementaire
terrein weten weg te krjjgen door de
verklaring, dat de justitie de zaak in
handen heefc en het dossier later aan
het parlement zal worden overgelegd.
Natuurljjk zijn do conservatieven woe
dend de zoou van den aangevallen mar
kies werd in arrest gosield, toen bij Soriano
lastig viel, die de zaak aan het licht had
gebracht.
GOES, 20 Dec. 1905.
Aan de burgemeesters is vanwege
den Voogdgraad te Middelburg een cir
culaire toegezonden, waariD zjj verzocht
worden hunnen raad en hunne voorlich
ting te willen verleenen bjj het benoe
men van agenten.
De taak dier agenten zal zijn het ter
konnis van den Voogdjjraad brengen van
feiten of omstandigheden, die krachtenB
de wet van 6 Febr. 1901, St.bl. no. 62,
een ingrijpen zjjnerzjjds wettigenen
voorts is het hun taak zoo nauwkeurig,
volledig en spoedig mogelijk inlichtingen
te verschaffen, die door den Voogdgraad
zullen verzocht worden.
Deze agenten worden niet bezold'gd,
zjj zullen slechts vergoeding voor reis-
en verbljjfkosten genieten, wanneer zij
Zjj viel op het bed neer, maar zei nog
steeds niets; haar blik was strak naar
boven gericht, alsof zij de tegenwoordig
heid van het jonge meisje geheel vergeten
was. Margaretha kwam haar eindeljjk te
hulp.
>U hadt me iets te zeggen, niet waar
»Ja, zeker, ik vergeet het volstrekt
niet. Kjjk mjj eens aao," vervolgde de
vrouw, terwjjl zjj haar gezicht met die
woest flikkerende oogen vlak bjj dat van
Margaretha bracht, »zie ik er uit als
ware ik een leugenaarster?"
»Wel neen, zeker niet, hoe komt u
daarop?" vroeg Margaretha met voor
gewende kalmte.
»U zult datgene, wat ik u ga zoggen,
niet willenen dat omdat uw verwach
tingen en vooruitzichten daardoor ver
nietigd worden en uw vertrouwen in de
mannen voor goed geschokt zal zijn
Maar ik wil u toch waarschuwen, voor
dat het te laat isU is op het pant van
uw jawoord te geven aan een monster 1"
Margaretha kromp ineen. Wat bedoelde
die vrouw
De vrouw lachte. »A ha, u verbaast
u er over, boe het komt, dat ik zoo goed
op d« hoogte ben van uwe aangelegen
heden Nu, dat is mjjn zaak. Het is
voldoende dat ik de huwelijksplannen
van generaal Biruloff ken 1 U geeft toe,
dat het zoo is."
»Ik ik geef het toe," mompelde
Margaretha. »Maar ik begrijp niet, hoe
u iets kunt weten, dat niemand weet
behalve de belanghebbende personen 1"
>Laten we daar niet meer over spre
ken," viel de andore baar in de rede.
>U kunt er van overtuigd zijD, dat ik
kan zwjjgen en u zoudt ook van mjj
nooit te weten komen, op welke wjjze
ik het gehoord heb."
»Maar wat brengt er u tonbelang te
zich voor de uitoefening hunner werk
zaamheden op last of met machtiging
van den Voogdgraad van hunne woon
plaatsen verwijderen.
De Voogdgraad verzoekt de burge
meesters een eenigssins toegelichte aan
beveling voor gemolde betrekking en
meent dat in de eerste plaats hoofden
van scholen in aanmerking komen.
Wanneer men van meening is dat in
de gemeente, wegens haar uitgestrekt
heid of om andere redeneD, meer dan
één agent noodzakeljjk is, wordt eveneens
verzocht dit te vermelden.
's-Grauenpolder. Ons wordt ver
zocht do volgende verbetering op te nemen
van een uitdrukking in het raadsverslag
in het nummer van Zaterdag jl. Er staat
»Mededeeling werd gedaan van een'in
gekomen schrijven van bet kerkbestuur"
enz. Dit is onjuist. De kwestie is, dat
door een der leden, tevens lid van het
kerkbestuur, werd meegedeelddat de
plaatsing van het hok, op de aangeduide
wijze, wel kans van slagen beeft. Deze
zaak moet eerst in de a. 8. jaarvergade
ring van hot kerkbestuur nog behandeld
worden.
Schore. Benoemd tot brugwachter
aan de brug te Arnemuiden J. Pieterse,
thans brngkneebt aan de spoorbrug over
het kanaal van Zuid-Beveland te Vlake.
In de plaats van Pieterse is benoemd
M. Willemstein.
Kolijnsplaat. Door het bestuur van
de vereeniging »Het Groene Kruis" al
hier is Maandag benoemd tot bode M.
Slimmons en tot magazjjnmeester dhr. J. J.
de Krijger, de laatste op een jaarwedde
van f 15. Alle hoop bestaat, dat, door
rentelooze voorschotten geholpen, weldra
de vereeniging eene mooie, degelijke col
lectie verplegingsmiddelen zal bezitten,
ter waarde van ongeveor f 400. Door de
vereeniging zullen een 100-tal brochures
voor de leden, die daarvan gediend kun
nen zijn, getiteld »Reinheid, Rust en
Regelmaat," eone uiteenzetting, hoe moe
ders hare kiodors moeten verzorgeD,
worden aangeschaft. De vereeniging telt
thans 136 leden.
Onderwijs.
Belangrijke cijfers*
In bet Schoolblad van Dinsdag 12 Dec.
j 1. komt een artikel voor, getiteld »Sta-
tistiek van h*t lager onderwjjs", dat ons
belaDgrjjke cjjfers geeft.
Daaruit bljjkt dat verreweg de meeste
kinderen in Nederland nog de openbare
scholen bezoeken. In 1904 gingen er naar
de openbare school 662620 kinderen en
168969 naar de bijzondere. Van d" kin
deren, die de openbare scholen bezochten,
waren 55546 meer jongens dan meisjes,
terwijl Daar de bijzondere school 36165
meer meisjes gingen dan jongens. Hoe
ve»! van die kinderen van de bijzondere
stellen in mijn aangelegenheden dat is
iets dat ik absoluut niet begrjjp."
»Ik heb u immers gezogd, dat ik u
voor een afschuwpjjjk lot wilde vrjj-
waren," antwoordde de vrouw, »maar
ik wil heelemaal eerlijk zijd. Mjjn be
weegredenen zjjn niot geheel onegoïstisch.
Als ik er aan den eenen kant op uit ben
om u te beschermen, dan wil ik san den
anderen kant mjjzelf wreken op den man,
die mjj mjjn schoonheid, mjjn jeugd en
mjjn onschuld ontnomen heeft. LuiBter
naar mijn levensgeschiedenis
Zij leunde weer in de kussens.
»Ik beet Irene Samarin, en ben de
dochter van een geneesheer uit Charkow,
waar ik opgroeide en ODderwjjs kreeg.
Op school leerde ik lezen en schrjjven,
Fransch, Eogel6ch en piano spelen. Van
den pope berde ik jnist het tegendeel
van wat hjj mg trachtte bij te brengen.
Ik betrapte hem namelijk op zooveel
huichelarij en onwaarheden, dat ik zjjn
leerstellingen weldra even vcrachtoljjk
vond als hemzelf. En dus werd ik een
vrjjdenkster, nog voor dat ik twintig
jaar was.
In dien tjjd wjjdde mijn broeder zich
aan de studie der geneeskunde. Ik hield
bgzonder voel van hem zjjn flink ka
rakter wekte in booge mate mjjn sympathie
op en ik voelde mjj dan ook gevleid als
hij mij in het vertrouwen natn en mjj
een beschrjjving gaf van de plannen, die
hij ter wille van de onderdrukten ten
uitvoer wilde brengen. Mjjn vader merkte
er niets van op welke wjjze wjj onze
vrije uren doorbrachten of wilde het niet
merken. Een van de jongelui uit onzm
kring werd verliefd op me en weldra
hielden we barteljjk veel vaD elkaar. Op
mjjn zestiende jaar was ik in stilte ge-
s olen nog gingen naar geen sectesch 'en
en wier ouders niet tegen Oe openbar®
school zijn, wordt in genoemd r.rtikel
van bet Schoolblad Diet opgegeven.
Percentsgewijze, naar de bi volking van
Nederland gerekend, blijkt, dat 't aantal
kindi-ren dat de school bezoekt, na de
invoering van do wit op den leeiplicht
vrij wat is toegenomen. Opmerkelgk is,
dat de schoolbevolking in Limburg en
Noordbrabant percentsgewjjze 't geringst
ïb. Gaan er in Noordbrabant 13.84 pet.
van de bevolking naar de lagere school
en in Limburg 14.69 pet., in de provincie
Groningen is dat 16.21 pcf., hetwelk een
zeer groot verschil mag heeten. Dat bet
er voor onderwijzeressen thaus en zeker
in 't vervolg ook niet rooskleurig uitziet,
bljjkt uit de volgende cjjfers
Van 18941905 slaagden er voor de
onderwijzersakte 7586 mannelijke kandi
daten en in diezelfde jaren 9474 vrouwe
lijke kandidaten en op 1 Januari 1904
waren er in de scholen werkzaam (open
bare en bijzondere) 7984 onderwijzeressen
tegen 14783 onderwjjzers. De toevoer
van onderwijzeressen is per jaar veel
grooter, gemiddeld 789 in de jareD van
18941905, dan van de onderwijzers,
gemiddeld 632 in dezelfde jaren, terwjjl
er voel meer onderwjjzers dan onder
wijzeressen worden gevraagd. Nu big kt
èo uit de cijfers van 't Schoolblad èn de
ervaring leert het tevens, dat er gebrek
komen moet a-n mannelijk p-rsonecl
aan de bgzondere schalen doet het zich
reeds lang gevoelen. En bjj de openbare
scholen wordt dat gebrek 't eerst gevoeld
op afgelegen plaatsen en daar, waar het
traktement het geringst is. Voor do onder
wijzeressen is bet te hopen, dat door de
Gemeente- en Schoolbesturen een ruim
gebruik zal gemaakt worden van de
gunstige bepaling, dat voor scholen van
25 tot 40 leerlingen een leerkracht nanst
bet hoofd der school kan worden aange
steld en ook hiervoor de wettelijke minima
zullen worden uitgekeerd. Ook zijn er
thans nog scholen, waar behalve 't Hoofd
nog een onderwjjzer werkzaam is eD waar
dan 't ODderwjjs in de handwerken in den
regel aan een bevoegde moet worden op
gedragen. Wanneer de gemeenteraden in
't vervolg daar in plaats van een onder
wijzer van bijstand, een onderwijzeres
aanstelden, zou dat in drieërlei opzicht
aan te bevelen zijn. Onderwjjzers zjjn er
toch haast te min, onderwijzeressen te
veel, en 't onderwijs in de handwerken
werd dan opgedragen aan een bevoegde,,
dat in alle opzichten te prefereeren is
Staten-Generaal.
Wjj corrispondejrden natuurljjk met
TWEEDE KAMER.
Maandagavond werden de beraadsla
gingen over de begrooting voor Binnen-
landsche Zaken voortgezet en beëindigd.
Zonder boofdeljjke stemming werd dit
Hoofdstuk aangenomen.
elkaar toen Leo Smirnoff ging studeeren
zijn brieven waren mg tot troost en af
leiding in het stille leven dat ib thuis
leidde, want mjjne moeder ging op in
hare pretjeB en bekommerd» zich niet
om mjj en ik stelde geen belang in het
huishouden. Mjjn rustelooze geest tobde
en verwarde zich in onduideljjke droom
beelden en ik werd steeds onrustiger en
ontevredener, totdat ik op aanraden van
L?o het besluit nam om naar Petersburg
te gaan en mij daar voor de een of an
dere betrekking klaar te maken. Mjjn
ouders legden mjj niets in den weg en
dus kwam ik bjj kennissen in huis.
In den beginne genoot ik met volle
teugen van het nieuwe leven. Er deden
zich nieuwe gezichtspunten en belangen
aan mjj voor en aangevuurd door de an
deren met wie ik in aanraking kwam,
nam ik deel aan de plannen, die do be
vrijding van het volk uit een onhoudbare
tyrannie ten doel hadden. Zoo nu en dan
werden de etoutmoedigsten onder ons
door het noodlot achterhaald. Eindelijk
was mjjn oogenblik ook gealageD. Een
compromitteerende brief, dien men in
mijn zak vond was voldoende om mjj te
doen gevangen nemen en zonder dat
men mij ondervroeg, moest ik verschei
den weken in eeDe kleine cel doorbren
gen. In den beginne kregen de kennissen,
bjj wie ik in huis had gewoond, verlof
om mjj zoo nu en dan op te zoeken
van ben hoorde ik eens op een dag, dat
mjjn broer en mjjn galant, evenals ik
gevangen genomen waren. Van nit het
venster mijner cel kon ik op het plein
zien, waar de gevangenen heen en weer
mochten wandelen. Oneer hen bevonden
zich ook Vasil en Leo
(Wordt vei volgd.)