1905 N°. 141.
Dinsdag 28 November.
92sle jaargang
FEUILLETON.
Iu de schaduw van
de Peter- en Paulsvesting.
Kerknieuws.
De uitgave dezer Oourant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goef l,S5.
Afzonderljjke nommeis S oent.
Inzesiding was» advertentiën wjior 2 ur«n op den dag der
Kttgrsve.
De prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en do daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitga,vo van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur r. G. Rijkens.
Fouten hersteld.
De Regoering heelt aan do Kamer
overgelegd bet nieuw Reglement van
Orde voor den ministerraad.
Het kan onzen lezers bekend zjjn, dat
wjj ons mot dat., hetwelk onder do vorige
Regeering van kracht was, niet konden
vereenigen uit meer dan één oogpunt.
Steeds was vroeger dit reglement be
schouwd als eene huishoudelijke regeling,
die aan het ministerie toekwam, waarop
wel de Kroon haar goedkeuring had te
geven, maar dat niet door de Kroon was
vastgesteld. En dit laatste waa het geval
met het reglement onder het ministerie-
Kuyper. Uit een zuiver constitutioneel
oogpunt bekeken, kon dat er niet door.
Het vorig reglement van orde liet de
ministers niet meer vrij, zelf en naar
eigen inzicht hun secretaris-generaal te
kiezen, en de directeuren-generaal, voor
zoover die aan hun departement beston-
den. Nu is er wel geen ambt denkbaar,
dat meer geheel ter beoordeeling behoort
te staan van den verantwoordelijken chef
van het departement dan dat van secre
taris-generaal en gelukkig is in hetnieuwe
reglement de benoeming van deze amb
tenaren dan ook weer geheel aan den
ministerraad onttrokken.
Ook het ambt van president-minister
ie weer afgeschaft en hebben wij weer,
als voorheen, een voorzitter van den mi
nisterraad, bonoemd voor den tijd van één
jaar en herkiesbaar.
»Wat dr. Kuyper mag hebben bewo
gen", dus vroeg in 1901 professor Oppen-
heim, »zjjn bewind in te wjjden met hot
scheppen vaa dit ambt Het herinnert
aan het creëeren door van Hogendorp, in
zjjn schets van een grondwet, van het
ambt van Raadpensionaris. De ervaring,
opgedaan met de twee formeelo minister
presidenten, die de geschiedenis van ons
staatsrecht sedert 1848 heeft gekend,
Schimmelpenninck en van Hall, scheen
nu niet juist tot navolging uit te lokkon.
Nog geen tien jaren verklaarde, terwjjl
niemand het tegensprak, de Regeering,
dat het geheel in overeenstemming scheen
met onzen volksaard geen vasten leider
en voorzitter van den ministerraad aan
te wjjzen. Is in de haast tien jaren, die
sedert verliepeD, de volksaard veranderd
Of is er oen kabinetsformeerdor opgestaan,
die hot ministerieels regentschap begeer
de om in het kabinet zjjn overwicht te
verzekeren en de aanraking met de Kroon
bjj voorkeur door zjjn intermediair te
doen geschieden
Ons komt het voor, dat heerschzueht
en jjdelhtii de drjjfveeren zijn geweest
voor het scheppen van het ambt van
president-minister.
Diezelfde jjdelheid, die hem nu op zijn
reis door hot Oosten van Europa parten
speelt en stof voor een driekwart nommer
12
DOOR
MARK EASTWOOD.
>Knn je me niet een klein beetje hoop
meegeven vroeg Alexei.
»Wat moet ik zeggen," mompelde zij.
Vervolgens viel ze weer in een anderen
toon
»Och, laten we daar nu niet over
praten Je beüt mjjn beste vriend, Alexei
ik houd van je als van een vriend
ik zal steeds aan je denken en voor je
bidden, terwjjl ge in het gevaar zjjt."
»Kjjk mij eens aan, Katia, en zeg mg
de waarheid. Heb je een ander lief? Wjj
moeten toch weten, waaraan we ons te
houden hebben. Als het werkeljjk waar
is, dan heb ik niet het recht om je ver-
wgten te doen, maar weten moet ik het
Zij kreeg een vunrroode kleur en be-
heerschto zich slechts met groote inspan
ning. »Wien zou ik lief hebben Litsch-
koff misschien vroeg zjj met eén poging
om te schertsen. >Neen, neen, Alexei,
luister eens, ik zal je een plechtige be
lofte doen," en ze keek hem veelbe-
teekenend aan. >Ik beloof je dat ik nooit
zal trouwen
»Tot dat ik je kom halen?" viel hg
haar in de rede.
>Neen, neen," antwoordde zjj, »ik
trouw in het geheel niet ik ga in
een klooster ten minste later ik
dacht dat je dat zou troosten
»Lieve Katia, je weet niet watje zegt
Jjj in een klooster Maar wacht maar,
tot ik terug komDan zal ik je zoo
gelukkig maken. Je leven aan mjjn zijde
zal niets dan zonneschgn zjjn daarvoor
zal mjjn liefde zorgen. Ten minste, als
God mjj het leven laat", voegde hjj er
aan Uilenspiegel geeft.
In plaats van nu als een »Oberma" te
reizen en ongestoord reisindrukken te
kunnen opdoen, trekt hg rond met het
onderschrift >oui minister-president" op
zjjn visitekaartje en klopt aan de poorten
der verschillende hoven. Met welke be
doeling Heeft de Sultan dat misschien
begrepen en dit, hoewel hjj hem afwees
later irooisch-sarcastisch laten blijken
IJdelheid in iemand, die zichzelf zoo
gaarne christen noemt, een oud-predikant,
een grjjsaard van bjj de zeventighoe is
bet mogelijk
Buitenland.
De Revolutie.
In Sebastopol is een geweldige opstand
uitgebroken, de ergste, die de regeering
kan overkomeneen opstand onder de
matrozen en soldaten. De matrozen van
de daar liggende oorlogsschepen begonnen
er Vrjjdag mee de admiraal Pissareisky
werd zwaar verwond en een officier werd
gedood. De muiter6 zonden verder aan
den commandeerenden admiraal de waar
schuwing, dat bjj binnen drie dagen de
stad moest verlaten. De opstandelingen
schjjnen zich niet met kleinigheden op
te honden, zjj hebben op de spoorwegen
bet verkeer stop gezet en de soldaten
van het 1000 man sterk© garnizoen in
bun opstand meegesleept. Zaterdag liepen
zij met roode vaandels rond en hielden
revolutionnaire betoogingen. Volgens de
laatste berichten, die Zondag zjjn ont-
vaugen, waren de opstandelingen meester
van heel Sebastopol, meer meester dan
de matrozen en soldaten waren in Kroon
stad en in Odessa. Het is voor het wel
slagen van hun beweging te hopen, dat
zij op betere wjj ze te werk gaan dan
hun kameraden in die twee plaatsen
daarginder werd de regeering spoedig
meester van den toestand omdat de drank
haar een geweldige vriend was.
Tot nu toe (dat wil zeggen tot Zon
dagavond) werd hier niets vernomen van
gewelddadig optreden, van plundering
of andere uitspattingen, die zoo'n be
weging kannen doen mislukken, maar
wat is er te wachten van die duizenden
gewapenden, zoo opeens vrjj en uit den
dwang van de autoriteiten 1 Het schjjnt
wel, dat de arbeiders al gemeene zaak
hebben gemaakt met de matrozen en
soldaten door het spoorwegverkeer te
helpen stilzettenin elk geval is het
voor de regeering heel moeiljjk hier op
te tredenwellicht zjjn er troepen te
vinden, die genegen zijn tegen hun mui
tende kameraden op te treden, maar wie
waarborgt, dat straks niet ook zjj zich
scharen aan de zijde van het volk
Minister Witte zal nu toch eindelijk
wel eens tot het besef komen, dat hij
plotseling heel ernstig bjj.
In de stilte, die op die woorden volgde,
hoorden zjj de klok van St. Izaak slaan.
Tobiesen kromp insen en zijn vingers
omklemden Katia's hand nog kramp
achtiger.
»Dat is het oogenblik," mompelde hij
diep geroerd. Hjj liet haar hand los
en haalde een klein parelen ringetje te
voor8chjjn dat hij aan een zijden koordje
om zjjn hals droeg.
Katia's gezicht nam een ontstelde uit
drukking aan en zjj verstopte haar hand
achter haar rug. Hjj draaide den ring
tusschen zjjne trillende vingers en zei,
alsof het ©en van buiten geleerd lesje was
>Sedert mjjn vijftiende jaar draag ik
dien ring op mjjn hart ik heb hem
nu zeven lange jaren gedragen en heb
de dagen en maanden geteld tot aan het
oogenblik waarop ik zon durven hopen.
Zjjne Btem liet hem in den Bteek.
»Och mompelde Katia.
Maar Tobiesen beheergchte zich met
een uiterste krachtsinspanning.
»En nu is dat oogenblik gekomen
nu ik wegga en je lief gezicht misschien
nooit meer zal zien," een droge snik
welde op uit zjjn borst »nu wilde
ik je vragen om hem om mjjnentwil te
dragen
>0 neen dat nietHet klonk als
een gil. »Dat kan ik niet dat mag
ik nietEen ring bindt en ik wil niet
gebonden zjjn 1"
>Dat behoeft ook niet, Katia. Je moet
hem alleen als een aandenken aan mjj
dragen evenals ik hem zoo laDg uit liefde
voor jon gedragen heb 1"
Katia's tranen begonnen heviger te
stroomen. Hjj sloeg haar een oogenblik
gade en haalde zwaar adem.
»Houd op", zei hjj, »je moet er geen
verdriet over hebben, ik wil het al niet
meer". Hij hield den ring vast. »Ik heb
zeven jaar lang op dit oogenblik gewacht.
Ik kan nog langer wachten. Het ga je
wat voort moet maken met zijn hervor
mingen. Ook in Polen, waar men thans
do hoop schijnt te koesteren, dat prins
Swiatopolsk Mirsky Onderkoning zal
worden.
De mogendheden contra Turkije.
Sodert de Sultan van Turkije aan de
mogendheden had laten weten, dat bij
niet van plan was de gevraagde hervor
mingen en controle toe te staan, is geen
der gezanten bjj den minister van bniten-
landsche zaken geweest dan die van
Duitschland. Keizer Wilhelm, de vriend
van den Sultan, die zelf geen schepen
wil zenden om mee te doen aan de be
tooging, wil bljjkbaar ook hier weer als
de verzoener optredeD. Een mooie rol,
maar die Engeland wel weer tegen hem
innemen zal: nu, een beetje nag ver meer
of minder komt er tusschen Eageland en
Duitschland niet zoo op aan.
Driemaal is de gezant van Daitscbland
naar Tewfik Pacha geweest en nu, Zon
dagmiddag, heeft deze minister een be
zoek gebracht aan de vertegenwoordigers
van Engeland en van Oostenrijk-Hon-
garjje, om enkele veranderingen voor te
stollen in het plan tot het invoeren van
financiëele hervormingen in Macedonië.
Onder deze voorstellen is ook dat om
door de Porte te laten benoemen als
Ottomaaneche ambtenaren, de vier bui-
tenlandsche agenten, die als financiëele
adviseurs zouden optreden.
Vermoedelijk gaat men hier niet op
in en zal de betoogiDer van de vloot door
gaan, die door de Turken met groote
onverschilligheid wordt afgewacht 1
GOES, 27 Nov. 1905.
In »do Prins van Oranje" hield
Vrjjdagavond de >Christelijke Volksbond"
zijn algemeene vergadering. In behande
ling werd gebracht het onder de inge
zetenen verspreide verslag van de werk
zaamheden dor vereeniging van 1 Oct.
1903 tot 30 Sept. 1905. De heer v. d.
Menlen had enkele opmerkingen naar
aanleiding van het verslag der commissie
voor de werkverschaffing, die n3mens
deze commissie en door den voorzitter,
den heer J. M. Kakebeeke, werden be
antwoord. Over den aard van sommige
werkzaamheden en de wenscheljjkbeid
enkele producten niet meer te laten
maken, werd een en ander in het midden
gebracht, wat de werkverschaffingscom
missie in haar oor zal knoopen.
Op advies van de commissie, belast
met het nazien der rekeningen werden
die van 1903/4 en 1904/5 goedgekeurd
onder dankzegging aan den penning
meester, den heer Joh. Pilaar. De reke
ning over 30 Sept. 190330 Sept.
1904 vertoont doze eindcjjfersuitgaven
f 2877,821/2, ontvangsten f 2434,781/2«
goed, Katia".
Hjj stond vastbesloten op.
Katia was ook opgestaan. Ze zag doods
bleek en keek zoo strak voor zich uit,
alsof ze een spook aanschouwde. Met
een plotseling besluit Btak ze hem haar
hand toe
»Geef hem mjj, Alexei", zei ze en haar
stem klonk dof. >Ik zal hem dragen".
»Neen lieveling", antwoordde hjj treu
rig, »dat zal je niet, als je het naar vindt.
Misschien zult ge later
»Steek hem aan mjjn vinger", zei zjj
en stak hem haar ringvinger toe. »Ik wil
het", voegde zjj er beslist bjj.
Toen voldeed hjj aan baar verlangen,
maar de ring ontglipte tweemaal aan zijn
trillende vingers en rolde over den glad
den parketvloer, voordat het lukte.
»Ben je du tevreden vroeg zjj en
hief haar bleek gezichtje tot hem op. Hij
keek teeder en verlangend op haar neer,
zonder iets te antwoorden Zjj keek hom
onderzoekend en aarzelend aan»Zeg,
dat je nu goiukkig beDt, Air x ai! Zeg:
Katia, je hebt me gelukkig gemaakt
»Katia, je hebt me gelukkig gemaakt",
herhaalde hjj met trillende lippen.
»En geef me nu een kus", zei ze.
Toen nam bjj haar in zijn armen en
kuste haar plechtig en hield haar een
oogenblik tegen zich aangedrukt.
»Doe je best, om van mjj te houden",
mompelde hg.
»Och Alexei 1" Verder bracht zjj het
niet, en hg kuste haar nog eens een
lange afscheidskus en liet haar toen alleen.
Zjj liep met wankelende schreden naar
den divan en wierp zich in de kussens.
»Och lieve God" snikte zjj, »wat ben ik
ongelukkig
XI.
Bij het terugkeeren naar Peterskoff
had Rittberg de uitnoodiging van den
prefect om naast hem te komen zitten,
gaarne aangenomen. De aanblik van Ka-
kwaad slot f443,04, dat geheel gedekt
wordt door den aanwezigen voorraad
hout, enz. De rekening 1904/05 vertoont
een uitgaaf van f2859,64l/a, een ont
vangst van f2361,21, dus een kwaad slot
van f498,431/2, terwjjl de waarde van
den voorraad bout, matten, enz. ver dit
bedrag overtreft.
Door den voorzitter werd gereleveerd,
dat de heer dB. v. Lelyveld als secretaris
werd vervangen door den heer J. Donner
en de heer Pilaar als bestuurslid bleef,
maar als penningmeester aftrad. Tot
bestuurslid in de plaats van ds. v. Lely
veld werd gekozen z. s. de heer De
Hoog, die zjjn benoeming aanvaardde,
terwjjl de heeren J. Donner en M. H.
Harinck worden herkozen. Aan den voor
zitter en den heer Pilaar werd bekrach
tiging verleend van hun aanbljjven als
bestuurslid, hoewel zij in 1904 perio
diek hadden moeten aftredendaar in
1904 niet is vergaderd, hebben zjj hun
functies zoolang behouden.
De leden der werkverschaffingscom-
mi8Bie verklaarden zich bereid hun func
ties te bljjven waarnemen.
Hierop werd gediscussieerd over den
tijd, waarop de collecte met het meeste
succes kan worden gehouden, en werd
besloten aan het bestuur over te laten
naar bevind van zaken te handelen.
Naar aanleiding van het bericht
in 0D8 blad, over het ontbinden der Ty-
pografenvereeniging »Steunt Elkander",
waarin gezegd werd dat niet één der
leden den lust had een dergeljjke ver
eeniging in het lev©d te honden, meldt
men ons thans, dat dit eene vergissing
is. Zondag toch is hier eene sterke af-
deeling van den »Alg. Ned. Typografen
bond" opgericht.
Van Hervormde zjjde in Zeeland
worden pogingen in het werk gesteld
om, met het oog op da in December in
werking tredende kinderwetten, voor deze
provincie te Middelburg een kinderhuis
op te richten, en alzoo een gelegenheid
te openen voor de diaconiën om ver
waarloosde kinderen te kunnen verzorgen.
Voor dit doel is san de Herv. diaconiën
financieele steun verzocht tot het vormen
van een stichtingskapitaal, waardoor
dezen winter nog een huis zon worden
aangekocht.
Men schrijft ons
De gemeenteraad van Kapelle-Bieze-
linge heeft besloten om aan den jongsten
onderwjjzer bij het openbaar lager onder-
wjjB eene tegemoetkoming van 5 pet. van
zjjne jaarwedde, bedragende f 500, te
verleenen voor de storting in het fonds
▼oor pensioen aan weduwen en weezen
van onderwjjzers.
Als motief moet aangevoerd zjjn, dat
de som van f 500 te laag was om daar-
tia's treurig gezicht zon hem zeer onaan
genaam zijn geweest; nu zat zjj met zijn
zuster en Litschkoff in den landauer, die
voor hen uitreed.
Na een tameljjk zwjjgenden tocht dook
de welbekende molen eindelijk voor hen
op en weldra hielden de rijtuigen voor
het buis stil. De jongens kwamen aan
vliegen en Werner merkte met voldoening
op, dat Mischa erg in zjjn schik was, nu
hjj hem weer zag.
Madame Pilsoufsby stond in de vesti
bule tn overstelpte de nieuwe huisgenoote
met vriendelijkheden >Wat ben ik big,
dat n er eiodelgk is, het was hier vree-
seljjk stilZjj wierp Rittberg een
snellen blik toe en wendde zich dan tot
Biruleff. »Ik heb mjj zoo goed mogeljjk
trachten te trooBten door de Federowskys
op te zoeken, die ik bjj die gelegenheid
een paar dagen te logeeren heb gevraagd.
Dan heeft onze lieve jeugd te gelijk een
beetje afleiding 1" Zjj glimlachte bekoor-
ljjk tegen Margaretha.
»Ik ben graag buiten en verveel me
niet zoo licht," antwoordde deze.
^Hoe aardig van u Dan kent u z -ker
ook wel de Latjjnscho namen van alle
planten dat ljjkfc mij zoo interessant.
Ik voor mjj weet er niets van en ga ook
maar zelden wandelen." Op dat oogenblik
ontdekte zjj Katia. »Mjjn Katinka", riep zij
uit en legde haar Bmalle hand op den
schouder var het jonge meisje, »hoe gaat
het, boe maak je het Kijk mjj eens aar,
hé nog altjjd zoo'n bleek gezicht. Heeft
ze zich verveeld in die stille verlaten,
stad
»In het geheel niet," barstte Katia Iob,
>ik heb me integendeel bijzonder goed
geamuseerd, zoo goed &1b bjjna nog nooit
in mjjn geheele leven."
Zij had als naar gewoonte gesproken
zonder na te denken en had haar woorden
graag willen terugnemen. Madame lachte
>Ga maar eens uitrusten kindliefik zal
je niet langer met vragen kwellen, of-
van nog f 25 af te staan.
Dit besluit heeft het misnoegen gewekt
van andere onderwjjzers, omdat het een
bevoorrechting is.
Dat eon onderwjjzer, als vrjjgezel, met
een jaarwedde van f 500 in minder gun
stige omstandigheden verkeert (want dit
heeft toch den doorslag gegeven bij het
nemen van het besluit), dan een onder
wjjzer met een jaarwedde van f 700 met
inbegrip van f 50 voor vergoeding van
huisbuur en daarvan moet bestaan met
Trouw en zes kinderen, is iets wat we
gaarne door den Raad van Kapelle be
wezen zonden zien.
Borsele. Bij Kon. besluit is, wegens
lichaamsgebreken, ontvangeD in en door
den dienst, aan den ontslagen milicien der
lichting 1904 J. Hujjsen, een tjjdeljjk
pensioen toegekend van f200 over een
jaar.
Boraefe. Men deelt ons het volgen
de mee De afdeeliug van den Chr. Nat.
Werkmansbond gevestigd te Borsele vier
de Donderdagavond haar 1ste jaarfeest.
Dat de vereeniging in bloeiendeo staat
verkeert, bleek wel hieruit, dat bjj een
uitgave vbd f 46,20, aan nitkeering bjj
ziekte, er f 95,80 als goedslot in kas over
bleef. Het bestuur, hetwelk bestaat uit
de hb. J. Corstanje, voorz., Job Walhout,
secretaris, en A. Bakker, kassier, werd
met op één na algemeene stemmen her
kozen.
Ned. Hervormde Kerk.
lerseke* Ter uitvoering van het be
sluit van den kerkeraad der Ned. Herv.
Gem. tot vermeerdering van zjjn aantal
leden is thans door dien raad benoemd
tot vierden ouderling de heer J. Martijn
en tot vierden diaken de heer A. Hartoog.
Blezelinge. Bij de op Vrjjdag 24
Nov. gehouden stemming werd tot onder
ling bjj de Ned. Herv. Gemeente alhier
gekozen de heer C. van de Linde en tot
diaken de heer W. Nieuwdorp.
Gereformeerde kerken in Nederland.
Heinkenezand. Gekozen tot ouder
ling dhr. L. v. Vessem, in plaats van
dhr. J. L. van Vessem die Diet meer
in aanmerking wenschte te komen.
Onderwijs.
Mej. A. C. Breotvelt van hier
slaagde te Dbd Hang voor het examen
boekhouden M. O.
Vrjjdagavond vergaderde in »de
Prins van Oranje" de afd. Goes van
Volksonderwijs. De opkomst w>s gering,
de agenda trouwens niet rijk. De ver
schoon ik graag het nieuwste nieuws uit
Petersburg wilde booren."
Katia stak haar arm door dien van
Margaretha en trok haar mee de trap
op. >Au revoirriep nalame haar
achterna.
»Is ze niet afschuwelijk vroeg Katia,
zoodra ze buiten gehoor waren. »Ik kan
me geen onaangenamer schepsel denken."
»Maar misschien meent ze het toch
wel goed", zei Margaretha aarzelend.
>Die, het goed meenen Katia Iucbte
spottend. »Die is... Nu, n zult rr zelf
wel achter komen. We zullen liever maar
over haar niet spreken."
Nadat de prefect en zijn secretaris
Peterskoff weer verlaten hadden, ging
het leven buiten weer zijn gewonen gaDg.
De beide meisjes lazen en maakten groote
wandelingen en de jongste sloot zich hoe
langer hoe meer bjj de oudste aan, die
baar niet alleen volmaakt begreep, maar
wier kalm, beslist karakter eeD steun was
voor haar opgewonden natuur. Intnsschen
zonderde Werner zich geheel en al af;
bjj was geheel verdiept in zijn studies
en maakte zichzelf wjjs, dat hjj geen tjjd
had in stille sloeg hij haar eiken morgen j
van uit zjjn venster gade, als zij zich I
op weg b-'gaven en dan kwam er een I
geheel ongemotiveerd gevoel van bitter
heid in hem op.
»Wat ben jjj toch een oude knorrepot
geworden 1" zei Margaretha eens op een
dag. »Het is in het geheel niet gezond
voor je om zoo voortdurend over je boe
ken heengebogen te zitten. Waarom ga
je nooit met ons mee. Ik moet je ook
zeggeD, dat je al heel weinig vriendelijk
tegen Katia bentvroeger waart jullie
toch goede vrienden en nu ze j* belang- I
stelling bjjzonder goed zou kuoneD ge
bruiken, bebommort ge n io het geheel
niet om haar. Hot arme kleine ding s'aat I
heel wat angst en verdriet uit, en dat is
toch heel begrijpelijk."
Wordt vervolgd
