1905 N°. 138.
21 November
'"•alig,
Dinsdag
democratie:.
FEUILLETON.
In de schaduw van
de Peter- en Paulsvesting.
De uitgavo dezer Courant geschied! Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjj* p?r kwartaal, zoo binnen ah buiten Goes, J 6V95*
Afzonderlijke nommeis 3 cent.
Inzending van adfeHsniiën »<6or 2 uren op den dag der»
uitgave.
De prgj der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjj»
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrokking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 eent per regel.
Uitgavo van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Belasting op bedrijfs- en andere
inkomsten.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur
te Goes brengt ter kennis van belang
hebbenden, dat bij hem ingekomen en
aan den ontvanger der directe belastin
gen verzondon is kohier no. 3 der be
lasting op bedrijfs- en andere inkomsten,
dienst 1905/1906, invorderbaar verklaard
door den directeur der directe belastin
gen enz. t« Middelburg dan 15 Novem
ber 1905 no. 960
dat ieder verplicht is zijnen aanslag
op den bjj de wet bepaalden voet te vol
doen en dat beden ingaat de termijn van
zes weken, binnen welken daartegea
bezwaarschriften kunnen worden inge
zonden.
Goes, den 18 November 1905.
Het Hoofd van het Plaatseljjk
Bestuur voornoemd.
DE KONING KOOIJ.
In verschillende a r bladen wordt
het herhaaldelijk voorgesteld, alsof ds
antirevolutionnaire party eieenljjk zou
zijn do democratische partij bp uitnemend
heid. Beschouwt men do zaak echter eens
op den keper, dan komt men tot heel an
dere resultaten. Wel bevat het Calvinisme
een belangrijk democratisch element en
dat is door dr. Kuyper op meesterlijke
wgze gebruikt om bg de stembus een groote
massa achter den leider te krjjgen, en
hg, die de geschiedenis der laatste jaren
©enigszins heeft gevolgd, weet ook, hoe
warm in vroeger jaren dr. Kuyper eens
jjverde voor een democratische ontwik
keling van ons Staatsbestuur, al geschiedde
dit dan ook op den grondslag der god-
deljjke souvereiniteit en de ontleening
van de macht der overheid aan deze
laatste. In de werkelijkheid is echter in
de laatste jaren van dr. Kuypor's liefde
voor de democratie niet alleen zeer wei
nig gebleken, maar zgn er zelfs bewgzen
bg te brengen dat hg van die eerste
liefde niet veel meer moest hebben.
Vroeger had hg beweerd, dat de erken
ning van God in het Staatsbestuur moest
leiden tot de democratie en bovenaan
stond dan ook op zgn programma het
huismanskiosrecht,waarvan beweerd werd,
dat het het algemeen kiesrecht zeer nabjj
kwim. Maar bij de behandeling der be
grooting voor 1905 heeft men kunnen
merkeD hoe het eigenljjk met die liefde
voor een zeer uitgebreid kiesrecht bg dr.
Kuyper was gestold. Hem was na 1894,
toen hij met de vrijzinnigen samen op
trok voor de kieswet-Tak, eene andere
mogelijkheid gebleken, nl. eene coalatie
DOOR
MARK EASTWOOD.
»Dat is heel vriendelgk van u, excel
lentie," zei Margaretha en keek hem met
haar bruine oogen eerlfjk aan, >maar u
moogt niet te veel van mij verwachten.
Ik ben noch geestig, noch begaafd, ja ik
speel niet eens piano."
>Men moet niet te bescheiden zgn,
juffrouw 1 En wat het pianospel betreft,
daarvan hebben we eerder te veel daD te
weinig. Bg ons spelen namelgk alle dames
piano. Men beschouwt het hier als het
voornaamste levensdoel om in gezelschap
te schitteren en te bevallen, anders dan
bg u, waar de meisjes niet alleen tot
versierselen der salons, maar tot bruik
bare menschen worden opgevoed. Het zjj
intusschen ver van mg om mjjn bekoor
lijke landgenooten te willon vernederen
ze zgn alleen maar anders 1"
Ietwat onrustig keek Rittberg naar
Katia, die schijnbaar onverschillig in de
kussens leunde, maar op wier bleek ge
zichtje toch duidelijk verontwaardiging
was te lezen. Wat waren die twee
meisjes groote contrasten De een zoo
kalen en zelfbewust, de ander zoo spon
taan 6D zenuwachtig. Hg beminde en be
wonderde zgn zuster in hooge mate en
was trotsch op haar, maar dat kleine
opgewonden schepseltje was toch zoo on
weerstaanbaar aantrekkelijkMen werd
nooit moede haar gade te slaan zg
verbaasde iemand steeds weer door haar
phantasie en haar stemming was ver
anderlijk als het Aprilweer. Haar on
volkomenheid was haar grootste charme
en zij scheen geschapen te zgn om ver
troeteld en innig bemind te worden.
Intusschen hadden zjj Newski-Prospect
bereikt en de Prefect scheen zich te ver
met de eens door hem fel gehate en met
afschuw als bondgenooten afgewezen
Roomsehen, en vandaar dat zijn jjver
tegen art. 80 der Grondwet, door hem
toch indertijd oen ^wetgevend schandaal"
genoemd, geweldig was bekoeld.
Enfia, zelden is er ieuiand gevonden
of zal er iemand worden gevonden, die
zooveel, wat vroeger warm en geestdrift
vol door hem werd aangeprezen, als
>oudo plunje'' eD lastig, wegwerpt als
deze leider der anti-revolutiocnairen.
Een andere zaak, die bg eene demo
cratische partg een der eerste eD voor
naamste aangelegenheden is, is de ver
zekering van den arbeider.
Ook de heer Kuyper gebruikte deze
leus; voor de stembus altyd. Denkt maar
eens aan het bekende »zg kunnen niet
wachten, geen dag en geen nacht", dat,
met het noodige theatrale vertoon uit
geroepen, niet naliet in te slaan. Maar
een der hoofdmannen van de a.-r. partg,
een professor aan de Vrge Universiteit,
wilde geen »verzekeringsdwang", die hij
een uiting van verlicht despotisme noem
de, eene ongeoorloofde inmenging van
den Staat in het private leven, een hin-
derlyke Staatscurateele.
En opgeborgen werd voorloopig bet
ontwerp te dezer zake, mooi om als parade
paard nog eens weer dienst te doen bg
volgende verkiezingen.
Neen, dr. Kuyper loopt niet meer warm
voor al wat naar democratie zweemt en
dus de a.-r. partij ook niet meer.
Hoe kan dan het arbeidende volk van
Nederland van die partg ooit bevrediging
zgner zoolang reeds bepleite wenschen
verwachten
Toch worden do democratische begin
selen door steeds meer lieden gehuldigd
en zullen zg niet nalaten in te werken,
ook op de vorhouding der politieke par
tgen. Er zgn ook in ons land reeds
teekenen daarvan waar to nemen. Het
kan nog eenige tyden duren, maar op
deu duur zal hot tegenwoordige partij-
systeem ineenstorten en zuilen zich de
partgen groepeeren tot bepaalde, nauw
keurig omschreven, beperkte doeleinden.
D.e gro ^peering kan in het parlementaire
stelsel een grooto rol spelen, wyl daar
de verdeeling van arbeid en wisselwerking
tusschen leiders en publieke opinie be-
langrjjke beteekcnis hebben.
De liberale partg moet trachten de
leiding aan de democratie te big ven geven,
zooals ze dat sedert 1848 heeft gedaan,
eerst hierbg geholpen door de Roomschen,
uit eigenbelang, doch later door dezen
verlaten. De eerste triomf is destijds
geweest het verdringen der conservatieve
partg.
De democratie zal steeds verder door
breken en men verricht dus een zaak
heugen over Margaretha's bewondering.
»Zoudt u niet lust hebben om een paar
dagen te Petersburg te big ven vroeg
bg, »dan kon uw broer u de stad laten
zien."
Zg wierp Werner een vragenden blik
toe en deze trachtte van zgn kant Katia's
gezicht te lezen. Wat zou zg er van
vinden Maar Katia zat er bg, alsof het
h Ie voorstel haar niet aanging.
»Ik zou het heel graag doen", ant
woord le Margaretha, »in geval juffrouw
Biruloff er niets tegen heeft
»0, Katia zal het heel graag doen",
antwoordde de prefect, »aangezien zg daar
door in de gelegenheid is haar toiletten
te doen uitkomen een genoegen, dat zg
zich buiten ontzeggen moet." Hg wierp
zgn dochter een kritischen blik toe en
vervolgde op sarcastischen toon Zooals
u ziet is mgn dochtertje erbgzonderop
gesteld streng naar de mode gekleed te
gaan 1 Die eigenaardige trek heeft zicb
bg haar al op zeer jeugdigen Jeeftgd
geopenbaard als klein kini kon ze al
schreeuwen, alsof ze vermoord werd, tot
dat men haar een armband of een strik
aandeed en dan rustte ze niet voordat
men haar voor den spiegel bracht om
zich te kunnen bewonderen 1"
In haar pgnlgke verlegenheid zocht
Margaretha naar woorden om Katia te
hulp te komen.
»Zoo zgn wg vrouwen nu allemaal",
zei zg, »ik zelf vond het als kind een
groot genoegen om mg met allerlei klei
nigheden op te dirken, en dan vond ik
mezelf prachtig en au fond is het in mgn
oog niet eens een gebrek, als men tracht
zoo goed mogelgk uit te komen".
»Op dat punt ben ik het volkomen met
u eens", antwoordde Biruloff glimlachend.
»Ik ken bgna niets mooiers dan een vrouw,
die werkelgk smaakvol gekleed is 1 Maar
de goede smaak eischt dat haar toilet
steeds in overeenstemming is met de ge
legenheid en haar omgeving".
Margaretha kon hierop niets antwoor
den, want ze moest den prefect gelijk
van wgs beleid als men do bedding reeds
bereidt, waarin die stroom zich zal moeten
bewegen. Daarom is het de taak van eene
goede Regeering het volk die staatsin
stellingen te geven, welke passen bg de
tegenwoordige ontwikkeling.
GOES, 20 Nov. 1905.
Naar we vernemen hebben een
dertigtal joogo dames hier ter stede zich
bereid verklaard bg de ingezetenen rond
te gaan mot de lgaton ten bate van de
nagelaten betrekkingen der slachtoffers
van de Joden-moorden in Rusland. Deze
dames verrichten hiermede een hoogst
verdienstelyk werk en het zou ons ver
heugen als het resultaat der collecte ge-
evenredigd zal blgken aan de bereid
willigheid, waarmoe zg de taak op zich
hebben genomen. Wg varwgzen nog eens
naar de aansporing in ons vorig nommer
om vooral flink te geven.
In eene Zaterdagavond gehouden
huisboudelgke vergadering der lypogra-
fenvoreeniging »Steuut Elkander" werd
besloten de vereeniging te outbinden.
Daarna had nog »potverdeeling" plaats
van het in kas-zynde geld.
Het ledental bestond Dog uit 14, van
wie niet een den lust bad de vereeniging
nog in 't leven te houden.
Met ingaög van 20 dezer is de
deurwaarder bg 's Rgks belastingen J. L.
Teljer te Middelburg in gelgke betrek
king alhier benoemd.
Ged. Staten van Zeeland hebben
Goes aangewezen voor da zitting van d«n
militieraad voor de gemeenten op Noord
en Zuid-Beveland. De zitting zal worden
geopend op 2 Januari 1906.
Door den Commissaris der Koningin
is bepaald, dat het jaarlijksche onderzoek
van de verlofgangers der militie te land,
aan wie toegestaan is dat onderzoek op
een lateren tjjd dan in Juni te ondergaan,
dit jaar zal plaats hebben ten huize van
deD militie-commissaris in Zeeland, Rot-
terdamsche Kade O 245 te Middelburg,
op Vrgdag 8 December, des voormiddags
om elf uren.
De RijksmiddelenDe eerste tien
maanden des jaars toonen aan, dat 's lands
geldmiddelen in verblgdenden toestand
verkeeren. De opbrengst was ruim 123
millioen 2 ton, dat is ruim 2 millioen
meer dan in hetzelfde tgd vak van 1904
en ongeveer 8 ton boven de raming
van 10/12.
October heeft tot deze uitkomst krach-
tig bijgedragen. Iets minder voordeelig
dan Oct. 1904, heeft deze maand eene
opbrengst geleverd van 15 millioen en
een kleine 2 ton, terwgl de raming voor
geven, maar haar blik rustte medelgdend
op het fijne polsje, dat met zgn overmatig
aangebrachte versierselen bgoa uitdagend
op Katia's schoot lag.
Eindelgk stond het rijtuig stil voor het
gzeren hek. Bg het betreden der vesti
bule wilde Katia vlug wegloopen, msar
haar vader riep haar terug.
>Breng juffrouw Rittberg even naar
haar kamer", zei hg, >eD kgk een3, of er
niets aan ontbreekt". Toen de beide meis
jes samen de trap opliepeD, keek hg de
elegante, slanke gestalte van Margaretha
met een bewonderenden blik na.
»Hier is uw kamer, juffrouw", mom
pelde Katia op doffen toon. Zg had schgn-
baar al haar wilskracht noodig om haar
tranen in te houden.
»Arm kind", zei Margaretha medelij
dend, »ik zie dat ge u niet goed voelt,
doe heusch maar geen moeite meer, u
hebt rust noodig
»Ja, ik ben niet prettig neem het
me als 't u blieft niet kwalijk...." Dat
zeggende maakte Katia, dat ze wegkwam.
Margaretha keek eons rond in haar
nieuwe verblgfplaats. Hier was werkelgk
alles wat men maar zou kunnen wen
schen. Comfort en elegance giDg<m hier
hand aan hand. Maar toen Margaretha
zich op den zachten divan uitstrekte,
verviel zg toch in een ernstig gepeins.
Het was de persoonlgkheid van den pre
fect, die haar tot nadenken stemde. Zgn
nauwelgks verheelde bewondering, zgn
brutale blikken en vleiende gezegden
wekten een ietwat onrustig gevoel in
haar op. Tot nu toe hadden de vaders
en broeders barer leerlingen zich heel
anders jegens haar gedragen hun koele,
correcte hoffelgkheid had nooit de kloof
weten te overbruggen, die tusschen ben
en de gouvernante bestond.
Maar vervolgens maakte zicb een ander
gevoel van haar meester, en ze hiold
zicb voor, dat ze nu haar broer bg zich
had, die haar wat er ook mocht gebeuren,
met raad en daad zou bg staan.
1/12 ruim 12 millioen 2 ton bedroeg.
Inzonderheid de directe belastingen vloei
den ruim zg gaven 4 millioen 9 ton
bg een raming van 3 millioen 1 ton.
Ook de invoerrechten, de accgnzen en do
indirecte belastingen overschreden de ra
ming. Het successierecht bv. (bgna 16 ton)
ging meer dan een half millioen de ra
ming te boven.
Van de raming in totaal-generaal zgD
we voor 1905 nu nog maar 23 milliooD
af. Aan de geraamde opbrengst der di
recte belastingen voor het geheele jaar
ontbreekt nog slechts 8 millioen, aan die
der invoerrechten maar pl. m. 12 ton,
aan de indirecte belastingen een goede
1 i/s millioen.
Sprekende cgfers, die het reeds mear-
maleD uitgesproken vertrouwen wettigen,
dat 1905 een zeer voordeelig jaar zal
wezen voor de schatkist. Len V.)
Naar het N~. v. d. D. verneemt, zal
de regeering binnenkort een nieuw wets
ontwerp tot wgziging vau de Ongeval
lenwet 1901 indienen, dat o. a. van bet
ontwerp van het vorig Kabinet afwgkt
op het pnnt van den zetel der Ryksver-
zekering6bank. Terwgl minister Kuyper
wgziging voorstelde van art. 13 dor wet,
waardoor men de vrybeid zou erlangen
om de Bank ook buiten Amsterdam te
vestigen, wordt in het nieuwe ontwerp
art. 13 onveranderd behouden, en zal de
hoofdstad dus uitsluitend de zetel der
Bank kunnen zgn.
In verband hiermede zgn onderhan
delingen aangeknoopt over den aankoop
van den Parkschouwburg en van het
daarnaast gelegen aan de gemeente be-
hoorende terrein.
Kruiningen. In de gemeenteraads
vergadering van Vrgdagavond j.l. waren
tegenwoordig 9 leden. De heer Der We
duwen was wegens ongesteldheid afwezig.
Voorzitter was de hoer J. Wondergem.
Medegedeeld werd, dat kasverificalie
had plaats gehad in de vorige maand en
dat in kas was f499,88. De verordening
op de schoolgeldheffing werd bg Raads
besluit we« r bestendigd mot goedkeuring
van Ged. Staten. Van bet ziekenfonds
Kruiningen was een verzoek ingekomen
om voor zjjne vergaderingen 2 3 beer
por jaar een van de lokalen van de 6chool
op het dorp te mogen gebruiken. Dit
verzoek werd toegestaan.
In de gemeontebegrootiDg werden eeni
ge wgzigingen aangebracht, terwgl nog
eenigo reclames werden behandeld op den
hoofdelgken omslag. Behandeld werd een
voorstel van B. en W. om d«n stations
weg van 't station naar den Zanddijk te
bestraten.
Daar een afdoende verbetering van
dezen weg groote kosten zal meebrengen
IX.
Katia was dien avond niet meer to
voorschgn gekomen, zg had zich wegens
hevige hoofdpijn laten exouseeren.
Den volgenden morgen lag zg moe en
bedrukt in haar slaapkamer op de chaise-
longue, toen er aan do deur geklopt werd.
Zg riep tegen haar zin »binnen" en deed
haar oogen dadelgk weer dicht om Mar
garetha want die zou het wel zgn
niet te zien.
Maar toen de verwachte woordenstroom
uitbleef en zg in plaats daarvan, een
zachte, koele hand op haar voorhoofd
voelde, keek zg verbaapd op en zag een
vriendelgk, ernstig gezicht, dat vol be
langstelling over haar heengebogen was.
Toen Bloeg haar stemming op eens om.
Zg, die zich voorgenomen had om juf
frouw Rittberg haar antipathie goed te
laten merkeD, voelde zich plotseling be
schaamd zij kreeg een klenr en mom
pelde
»Ik vrees dat ik een zeer onaange-
namen indruk op u gemaakt hebMaar
ik voelde mg ook werkelgk heel ellendigi"
»Daar ben ik van overtuigd," ant
woordde Margaretha. »Uw hoofd is nog
org warm en men kan het aan uw oogen
zien, u moet beuscb Diets zeggen, maar
kalm blgven liggeD, en u door mg een
beetje laten bederven."
Katia schikte er zich zonder tegen
spreken in. Margaretha verstond werke
lgk uitstekend de kunst om iemand op
te passen. Nadat zg Katia's slapen met
eau de cologne had ingewreven en voor
zichtig haar lang, dik haar had uitge-
borsteld voelde deze zich al veel beter.
Op de haar eigen spontane wijze nam
zg Margarotba'B hand in de hare en be
dankte ze haar hartelgk ja ze liet zich
zelfs overhalen om zich bg Margaretha
en Werner aan te sluiten, die de be
roemde schilderjjenverzameling in de Her
mitage gingen bekgken. Zoodra Marga
retha was weggegaan, begon zg, met
opnieuw ontwaakte geestkracht, zich zelf
ontspon zich over een en ander een le
vendige discussie. Besloten werd vooreerst
de boomen aan weerszjjden van den weg
te laten rooien en een deel van de op
brengst te besteden aan noodige wegs-
verbetering. De Raad machtigde B. en W.
den weg vooreerBt rgbaar te maken door
het doen storten van 200 M3 puin.
Na omvraag Bloot de Voorzitter de
vergadering.
Waarde. Mej. K. W. Blok alhier is
als gediplomeerd verloskundige benoemd
te Scherpenzeel (Gelderland).
Schore. In de Zaterdag 1.1. gehouden
vergadering van den gemeenteraad, waren
6 leden tegenwoordig, afwezig dhr. A.
Rottier. Do notulen der vorige vergade
ring worden gelezen en goedgekeurd.
Als ingekomen stukken komen ter ta
fel een Bchrgven van den dir.-gen. der
S. S. met bericht, dat het niet op den
weg der Mg. ligt. om het openbaar sta
tionsplein te doen verlichten ('t geen door
't gemeentebestuur was verzocht) doch
dat zulks een gemeentezaak is.
Verder was van Ged. Staten bericht
ontvangen, dat op de reclames van C.
Gerritse en Jac. Sinke in zake den hoof
delgken omslag afwyzend was beschikt
en een verzoek van Ged. Staten om een
post van f50 van de begrooting over
1906 af te voeren, welke post ten on
rechte op de begrootiüg voorkwam als
verhoogiog van het salaris van den secre
taris der gemeente, aangezien de salaris
sen van den burgemeester en den secre
taris voor de gemeente Schore behoorden
geljjk te zgn zooals tot heden was ge
weest tot afvoering van genoemden post
werd door den Raad besloten.
Daarop is aan de orde het aanstellen
van een assistent-keurmeester, die zal
belast worden met het keuren van vleeBch,
afkomstig van gezond geslacht vee.
Na eenige discussie daarover wordt de
gemeente-veldwachter met alg. «temmen
benoemd, onder voorwaarde, dat de be
noeming zal plaats hebben buiten bezwaar
van de gemeentekas, doch dat de ver
goeding zal geschieden door den belang
hebbende, die van de diensten van dien
keurmeester gebruik maakt.
Hierop wordt het ledental der com
missie tot wering van schoolverzuim vast
gesteld en bepaald, dat die commissie
voortaan zal bestaan uit 6 in plaats van
9 loden.
Naar aanleiding van die wgziging morst
ook art. 4 der verordening gewgzigd
worden, waarbjj bepaald wordt, dat geen
besluiten mogen genomen worden indien
minder dan 5 leden aanwezig zgn, welk
aantal thans is bepaald op 4 leden.
Bij de rondvraag vraagt dhr. Glerum,
zonder hulp aan te kleeden.
De drie jonge lui kwamen samen in
de vestibule. Toen zg de deur uitgingen,
sprong de prefect juist uit het zadel.
Hg had een vau zijn gevreesde bezoeken
in de Peter en Paulsvesting afgelegd.
Hg vroeg hen, waar ze heen gingen en
vervolgens begaf het klaverblad, zich
geheel tegen de heerschende gewoonte
te Petersburg, te voet op weg. Maar
het weer was zoo mooi en zonnigeen
zacht windje deed de toppen der boomen
heen en weer wuiven en er heerschte
zoo'n prettige stemming tusschen die drie.
In later jaren zouden zg waarschgnlgk
niet hebben kannen zeggen, welke schil-
dergen zg dieD dag met zooveel aan
dacht bekeken hadden. Werner speelde
voor kunstkenner en genoot van de aan
dacht, waarmee Katia naar zgn verkla
ringen luisterde en Margaretha was erg
in haar nopjes nu ze bg haar broer was.
Terwgl ze in de laatste zaal bgeeD waren
dook op eens de prefect tusschen hen op.
»A ha, dus u is hier", riep hg uit en
ging onmiddellgk naar Margaretha toe.
»Is u nog niet moe, juffrouw Rittberg
»Eigeuljjk wel, excellentie, maar we
zgn ook klaar en wilden net heen gaan".
Biruloff ging met haar Daar een van
de schildergen en hield een lange uit
eenzetting over de goede en slechte boe
danigheden van dat stuk. Toen Katia zich
bjj hen voegde, wierp hg haar een vader-
lgken wel willenden blik toe.
>En ma mignonne Hoe bevallen baar
de sehilderjjen vroeg hij.
»Byzonder goed, papa 1" Zg hief haar
gloeiend gezichtje op en hg legde zgn
beide handen op haar schouders.
»Pardi", riep hg levendig uit, »je hebt
er roode wangen van gekregen. Zoo goed
heb je er nog nooit uitgezien, mijn kind.
Dat hebt u te weeg gebracht, juffrouw
Rittberg
»Ik denk dat het meer aan de wande
ling moet toegeschreven worden, Excel
lentie", antwoordde deze lachend.
(Wordt vervolgd).