1905 H\ 124,
Donderdag 19 October.
92slc jaargang.
FEUILLETON.
De Man met de vier vingers.
De nitgavs dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs por kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 8,23.
Afzonderlijke aommoi* 3 cent.
Inzending «ara advet»teittiëra vóoe1 2 03 den d^g dea*
uitgave*
COUIÜNT.
De prjjs der gewone advertentiSn is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ot,
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwoljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. g. Rijkens.
De November-
Veemarkten
te GOES, zullen dit jaar gehouden
worden op DINSDAGEN den 7, 14, 21
en 28 van die maand.
Goes, den 11 October 1905.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
LOTERIJEN.
Met het oog op de vroeger meermalen
gevraagde vergunningen tot het houden
van loterjjen, tombola's e. dter ge
legenheid van het Sint Nicol. as.feest,
wpzen Burgemeester en Wethouders, be
langhebbenden op art. 3 der Loterjjwet
1905, luidende als volgt
>Tot het aanleggen en houden van
eene loterjj, uitsluitend strekkende tot
een liefdadig doel of bevordering van
wetenschap, kunst of een ander alge
meen belang, en waarin de prjjzen
of premieë'q niet in geld of gelds
waardig papier bestaan, kan toe
stemming worden verleend, indien
de prjjzen en premifitën gezamenlijk
geen grootere waarde dau één hon
derd gulden hebben, door burge
meester en wethouders der gemeente,
waar de loterij zal worden gehouden,
on indien die waarde meer dan één
honderd gulden bedraagt door Ons,
op voordracht van Onzen Minister
van Justitie".
Goes, 18 October 1905.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
PUBLICATIE.
Rijden over voetpaden.
Aangezien het in den laatsten tijd
meermalen voorkomt, dat het trottoir
langs de Albert Joachimikade, tot groot
ongerief van voetgangers, wordt bereden
met rgwielen, brengt de Burgemeester
van Goes in herinnering, dat het verbodon
is, de trottoirs en andere voetpaden bin
nen deze gemeente te berjjden met voer
tuigen, karren, rijwielen enz.
GoeB, 18 October 1905.
De Burgemeester voornoemd,
DE KONING KOOIJ.
Sekte-schooltjes.
Zooals men weet tracht in de Zeeuw
dagelijks een geheel >starrenheir" de
lezers voor te lichten. Wat in het nom-
mer van eergisteren »driestar" in de tale
KanaSns van 't hart moet, schijnt ons
merkwaardig genoeg om het hier in zijn
geheel te laten volgen. Hg schrijft
>Rehobotk! Nu de Heere ruimte ver
leende aan onze Christelgke scholen in
den gemeenschappelgken strijd om het
dooe
EDUARD ENGEL.
Hoe overdreven dacht ik. Wat is hij
bezorgd, dat die nieuwe koffer toch vooral
niet beschadigd wordtOf is het uit
vriendelijke zorg om mg niet te storen
Daar ziet hg me niet naar uit.
Nu tast hg in zijn broekzak en neemt
er een sleuteltje uit, zoo een als iD de
Shubb's sloten zijn. Heel zachtjes drukt
hg het in het slot, zoodat het nauwelijks
kraakt, en de volgestopte koffer slaat
met een niet meer te bedwingen ruk ver
open. De man schrikt, bukt zich geheel,
alsof een sterke vuist hem plotseling in
den nek greep. Hg richt zich weer ge
heel op en keert zich naar mg om. Zeer
zeker staart hg mg aan, heel dicht bjj
mg het is alsof de heete adem van
een roofdier over mg heen gaat. Ik zie
hem niet, maar ik adem zjjn vreeseljjke
nabijheid in. Duidelijk voel ik, dat hij
zich over mg heen buigthet is alsof een
dicht, ondoordringbare walm op mij rust
ik hoor zjjn korte, hjjgende ademhaling
■en ik weet, 0 zoo zeker weet ik het, dat in
dat oogenblik leven en dood om mg worste
len De geringste beweging als van iemand
die ontwaakt, een trilling der oogleden,
en het is met mg gedaan 1 Het is zeer
warm, en toch huiver ik alsof mg iets
bestaan tegen de openbar» school, is het
of hier en daar de broeders elkander
gaan bjjten on vereten of men de ver
houdingen tusschen Jeruzalem en Gerizim
wil terugroepenof men den tjjd van
Istaè'ls profeten over 't Christeljjk onder-
wjjs wil brengen dat Juda Efraïtn gaat
becgden en Efraïm Juda zoekt te be
nauwen.
Wij zoudwn dion broeders willen toe
roepen, 0 gjj die in 1857 en vervolgens
in den geest begonnen zijt, zult gjj nu
in het vleesch voleindigen.
Zult gjj, du eindeljjk de ure der be-
vrjjding onzer vrjje Chr. school sloeg,
uwe vrijheid gaan misbruiken om elkander
onaangenaam te zijn
Dat men naast een Chr. school een
nieuwe opricht, vindt bjj ons geen be
zwaar, al roepen wjj allen gaarne toe
dat zij toch «erst de kosten zullen over-
rekenen.
Maar dat men een bestaande school
het leven onmogelijk tracht te maken,
dit achten wij onchristelijk en gevaarljjk
en zoo verkeert men allicht den zegen
van het Rehoboth in een vloek.
Hiertegen dient gewaakt.
Wjj merken dit op, dewjjl ods bjjna
geljjktijdig twee mededeelingan troffen,
die op 't bestaan van deze ongerechtig
heid wjjzen.
Zoo deelt de heer Kuyper, hoofd der
(Herv.) chr. school te St. Jacobi-parochie
in de Heraut mee dat tot zjjn ontroering
en verbazing de meeste ouders in zjjn
dorp, die leden der Gereformeerde kerk
zijn, weigeren hunne kinderen bjj hem
ter schole te zenden, en ze op de open
bare school hebben gedaan of gelaten.
En tegeljjk een berichtje van de
overzjj. In de Nederlander komt een Herv.
predikant, ds. Klaassen te Dassen, de
menschen waarschuwen, dat, zoo men bjj
hen om gaven komt voor de chr. school
te Dusson, zjj wel weten moeten dat dit
niet is een Hervormde, maar een dolee-
rende school
Inderdaad bedroevende foiten, waarop
wij ernstig de aandacht vestigen, opdat
men nog intijds in den strijd voor de
chr. volksschool zoeke de eenheid te be
waren zoo dit niet kan, in ieder geval
na te jagen den vrede, en de heilig
making, zonder.welke niemand God zal
zien en geen chr. school waarlijk zal
kunnen bloeien
Nog is de inkt niet gedroogd, waarmoe
de nieuwo schoolwet is geteekend of het
gehaspel begint al. Treffende illustratie
van de woordeD, door den heer Ketelaar
in de Tweede Kamer gebezigd
»Dit ontwerp, tot wet verheven, zal
toch maken dat voor een uitgaaf van
ruim twee miliioen gulden 's jaars er
welhaast weer op tal van plaatsen kleine
scholen, paedagogische Jammer gestalten,
zullen verrijzen met slechts één leer
kracht, want iedere godsdienstige gezind
heid zal haar eigen school willen bezitten."
Zoo 'gaat het nu al. Verbeeld u ook
eens, dat een jongetje van zes jaar moest
zitten naast een van vijf, wienB onders
bijv. over het leerstuk der transsub
stantiatie eenigszins anders denken dan
de zjjne't Is om van te rillen.
Neen die kinderen moeten van hunne
vroegste jeugd af elkaar verketteren, zoo-
uit een geopend graf aanwaait.
Hjj moet zeker van zgn zaak zgn, hg
gelooft aan mjjn loodzwaren slaap, want
hjj buigt zich niet meer over mg heen.
Ik hoor, dan hjj weer op zjjn plaats gaat
zitten. Dadeljjk staat hjj weer op, maakt
met den rechter arm een beweging naar
boven, alsof hg het lichtscherm wil op
slaan om beter te kunnen zien, misschien
om mjj beter te kunnen waarnemen maar
na een oogenblik nadenken valt de arm
weer neer. Eens grijpt bij ook, als na een
plotseling besluit in den rechter buiten
zjjzak van zgn overjas, in den anderen,
waar geen punt vaD een handschoen uit-
Bteekt. Wel een halve minuut bljjft de
hand in den jaszak, maar ledig komt zjj
weer te voorscbjjn.
En dan Goede hemel, wat is dat l
Neemt hjj niet behoedzaam uit den go-
openden koffer eerst weifelend, dan vast
beraden een groot plat, met een dik touw
vastgebonden pakket met couranten om
slag en stopt het snel als de bliksem on
der de uitgeschoven bank Toen nog een,
en nog een Kon ik maar beter zien,
en het hoofd iets omkeeren 1
O, wat bjj daar ginds ook voor me
poogt te verbergen, wie hij ook zgn mag,
een moordenaar en dief, of een krank
zinnige ik weet nu dat ik getuige
lea van het tweede tooneel in een ver-
schrikkeljjk drama.
Ik kan aan niets anders denken, niets
anders wenschen danwaren we maar
aan een Btation Uitstappen, om 't even
in welke andere coupé, of den troin
als hunne ouders doen.
De broeders gaan »elkaar bjj'en en
vereten". Nu, daar kunnen wjj vrjj on
verschillig onder big ven, maar dot bet
kind daar dupe van wordt, bljjft be
treurenswaard, evenuh het feit, dat het
openbaar onderwjjs, waardoor wij op bef
gebied van ontwikkeling eene eerBte en
eere-plaats innemen onder de naties, door
al die sekte-schooltjes wordt bedreigd.
Buitenland.
Men wacht iets.
In Japan verwacht men nog een uit
barsting van de ontevredenen over het
vredestraelaathet verdrag is dezer dagen
door den Mikado zoowel als door den
Tsaar geteekend, zoodat er niets meer
aan valt te veranderen-, maar er zgn
tewkenon, die wjjzen op een ernstige
oppositie. Ia hat parlement zgn de oppo
sitie-groepen vrjj sterk, en onder het
volk heerscht een beweging tegen de
regeering, die men beeft kunnen con6ts-
teeren toen dezer dagen baron Komoera,
de voornaamste der Japansehe vredes-
onderbandelaars, in Tokio aankwam. Niet
alleen was de ontvangst koud als jjp,
maar er waren militairen op do been om
hem te beschermen tegen mogeljjke be-
leedigingen vau het volk. En e&n grooten
steun hebben de ontevredenen ongetwjjfeld
in het leger, want bet is al meermalen
gebleken, dat oDdor officieren en soldaten
de overtuiging beersebt, dat zjj hun
bloed in den oorlog hebben vergoten, bun
levens hebben gewaagd voor te middel
matige voordeelen.
En het leger, zoo groote steun voor
een regeering, die ermee is bevriend,
wordt een even groot gevaar voor een
bestuur, dat de ontevredenheid opwekt.
Nu staat daar tegenover, dat het ver
drag met Engeland, waarbij het verbond
is bevestigd en Dog mger gemaakt, alge
meen met voldoening is ontvangende
warme ontvangst van de zeelieden der
Ecgelsche vlootdie Tokio kwam bezoe
ken, was daarvan een bewjjs. Dit bezoek
zal gevolgd worden door een bezoek van
de Japansehe vloot aan Engeland de
eerste OoBtersche vloot in de wateren van
Europa
Rusland.
De uitvaart van prins Troubetzkoi's
ljjk in Petersburg en de begrafenis in
Moscou hebben aanlsiding gegeven tot
betoogingen, die door de politie op de
bekende manier werden gestraft, met be
hulp van de kozakken, bjj wie nog bitter
weinig lust valt te bespeuren zich aaD
de zgde van de revolutie te scharen.
Toen in Moscou Dinsdag het publiek
van de begrafenis terugkwam, bezetten
politie en kozakken den brug van Kam-
manfëky en mocht niemand de stad bin
nen. Natuurlijk werd het volk woedend
over dit zonderlinge optreden en vlogen
projectielen naar de soldaten. Do kozak
ken trokken daarop de sabels en deden
een aanval, waarop een tiental personen
werden gewond de gewonden mochten
naar buis gaan.
In St. Petersburg wordt de toestand
verlaten, wachten op don volgenden trein 1
Maar niet langer samen bljjren met dien
vreeselijken man, wien ik te veel ben 1
Hoe lang zou het nog wel duren tot
de volgende halte De sneltrein hield
nog maar eenmaal op. >Compiegne", riep
men. Dat is nu een half uur geleden.
Maar daar fluit de machine om te
stoppen, de trein rjjdi langzamer, we
naderen een halte.
Haastig schuift die vreeseljjke man
zgn bank weer terug en gaat zitten. Den
koffer wil hg ook sluiten, maar de in
houd er van is door elkaar gerold, ge
deeltelijk op de kussens gevallen. Hg
kan er niet mee klaar komen. Nu houdt
de trein stil. Buiten wordt »Tergnier
geroepen. Driftig wordt de deur open
gerukt. Do man zit met de tanden opeen
geklemd, de eene hand in den zak van
zgn overjas, sombere vastberadenheid staat
op zjjn gezicht. Den geopenden koffer
poogt hjj zooveel mogeljjk door zjjn over
jas te bedekken. In dat oogenblik heeft
hjj zelfs mjj vergeten.
Zgn angst want alleen aDgBt ziet
er zoo uit was noodeloos. Eea spoor
wegbeambte is, zonder een woord te zeg
gen, in den coupé gesprongen, reikt een
anderen, buitenstaancien arbeider, de koud
geworden warmwaterbussen toe, schuift
twee pas gevulde naar binnen, en slaat
het portier dicht. Een conducteur roept
naar binnen »twee minuten oponthoud 1"
Maar ik, die naar een eerste halte als
naar een verlossing verlangde, lig heel
stil. Ik heb ook do tanden opeengeklemd
voortdurend ernstiger. Diosdag verscheea
van de bladen alleen het reactionnaire
blad Svety waarop de werkstakers gebeten
zgn en dat nog wel eens de gevolgen
zal ondervinden. De werklieden aan de
kranteE-drukkerjjen zgn van plan te staken
zoolang de overige stakingen duren, die
gericht zgn tegen de regeling van het
kiesrecht voor de Doema. In de Staats-
papierfabriek kwam het tot een echer-
mutstling van arbeiders en soldaten,
waarbjj een twintig personen werden ge
wond, naar men zegt verscheidene levene-
gevaarljjk. De staking aan de trams wordt
meer georganiseerd. Do politie heeft ver
der maatregelen genomen tegeD wanordo-
lgkheden, die men van plan is bjj gelegen
heid van de illuminatie, hedenavond ter
eere van den verjaardag van den kroon
prins. Een voorspel gaf al een botsing
in de voorstad Narva.
GOES, 18 Oct. 1905.
Rijksmiddelen, De maand September
is weer mot ruim een half miliioen gulden
boven haar Daamgenoot van bet vorig
jaar gestegen, zoodat weer van een »goede"
maand kan gesproken worden.
Gelijk nader zal blgken, hebben de
meeste middelen tot dit resultaat mede
gewerkt.
Vergeleken met September 1904 hebben
meer opgebrachtde bedrijfsbelasting
f76,000, de vermogensbelasting f9000,
de invoerrechten f 63,000, de suikerac'cijns
f96,000, de wjjnaecjjns f4000, bet ge
distilleerd f4000, de zoutaecjjns f8000,
het geslacht f22,000, gouden en zd veren
werken f1500, zegelrechten f 30( 0, regi
stratierechten f11,000, hypotheekrechten
f1500, successierechten f 189.000 domei
nen f5000, postergen f 57,000, rgksttL-
grafen f26,000, jacht- en visohakten
f2000 en loodsgelden f22,000.
Minder leverden op: de grondbe
lasting f21,000, het personeel f15,000
en de accijns op bier en azjjn f6000.
Het totaal over September 1905 was
f 12,083,188,58, tegen f 11,525,119,08 in
September 1904.
O /er de eerste negen maanden van dit
jaar werd meer ontvangen dan over
gi'ljjk tijdperk van verleden jaar van
do grondbelasting f 174,000, de p^rsoneele
belasting f255,000, de bedrjjfsbelasting
f514,000, invoerrechten f471,000. suiker-
acejjos f72,000, wgnarcjjns f3000, het
geslacht f 240,000, gouden en zilveren
werken f14000, zegelrechten f397,000,
hypotheekrechten f 15,000, successie
rechten f 1,326 000, postergen f483,000,
rgkstelegrafen f 239,000, jjcht- en visch-
akten f4000 en loodsgelden f104,000.
Minder werd in genoemde drie
kwartalen ontvangen van de vermogens
belasting f 78,000, het recht op de mjjnen
f7000, het gedistilleerd f461,000, den
zoutaecjjns f 16,000, den bieraccjjDS
f3Q,000, de registratierechten f146,000,
de domeinen f25,000 en de Staatsloterij
f 7000.
Daar de gobeele opbrengst, over de eerste
negen maanden van 1905 f108,034,514 135
en die over dezelfde maanden van 1904
f 104,492,723 1 75 bedroeg, is dus bet
totaal dd jaar reeds f3,541,790,96 hooger
dan verleden jaar. (N. Ct.j
ik bljjf er moge dan van komen wat
wil 1
Evenwel is tegenover dien man enkel
slaap voor te wenden, niet genopg. Op
passen, geen domuien streelc doen uit
halve wjjsheid. Ik rek me uit, werp me
als in den slaap gestoord op mjjn leger
om, trek mjjn hoofdkussen recht, kjjk
als slaapdronken in 't rond, ook naar dien
man, die heel stil zit, en ben weer de
onschuldige slaper.
Of dat bedrog me gelukte Of bij het
niet bemerkte, dat ik hem maar voor den
gek hiold Als hjj het gemerkt had Als
bij hoorde hge mjjn hart klopteHij
moest het wel hooren. Hoor ik het. dan
in stilte van den nacht niet be«l duide-
Ijjk, terwijl de trein nog stil staat Zal
ik nu nog opvliegen en er uit springen
Maar mogeljjk is alles maar een on
schuldige toevalligheid. Hoe zou die man,
met de gezonde vjjf vingers aan elke
band, de dief en moordenaar kunnen zgn
Was men er dan zoo heel zekpr van, dat
de man met de vier vingors, die zich
zoo opvallend bjj de kas gedragen bad,
de misdadiger wa9 Kon deze, om 't
even of hij vier vingers, of wat dau ook
had, niet een medeplichtige gehad hebben,
die nu de helft van den buit in veilig
heid bracht Ik bljjf ligge.d, zeido ik
tot mg zelf. En bovendien was het al te
laat om te vluchten, de trein reed verder.
ZoolaDg deze zjjne volle snelheid nog
niet bad, bleef de man stil zitten, nog
altijd met zjjn rechterhand in den zak
van zgn overjas, de oogen op mjj ge-
Daar met 31 December eenige leden
en plaatsvervangende löden der commis
sie van aanslag in do belasting op bedrjjfs-
6D andere inkomsten aftreden, zgn door
G^dep. Staten de navolgende heeren tegen
1 Jan. tot leden en plaatsvervangende
leden der bovengenoemde commissie be
noemd en wel voor
don kring Kortgene, leden G. P. N.
Moerland te Kortgene en A. Markusse
te Kats en plaatsvervangers C. N. v. d.
Hejjde te Wissekerke en P. Tazelaar te
Koljjnsplaat
den kring Goes, leden H. J. Baning
en J. Oele Hz., beiden te Goes, en plaats
vervangers M. de Kater te Wolfertsdgk
en A. J. Herdink te Goes.
Te Breda iB voor de Tweede Kamer
als candidaat der r.-k. kiesvereeniging
gesteld de heer W. Boogaardt. De socia
listen kwamen natuurljjk weer met dr.
Yan den Brink en verder is nog van
r.-k. zgde gesteld mr. W. Ingen-Housz.
Alzoo wacht daar een harde Btrjjd.
Bet Volk schrjjft
Wjj ontvingen het volgende schrjjven
van het Partijbestuur:
»In de vergadering van hot P. B.,
gehouden Zaterdag 1.1., heeft het door
u doen plaateen van een oproep om steun
voor de uitgesloten bouwvakarbeiders,
nadat do A. B. B. reeds besloten had
niet te steunen, een onderwerp van dis
cussie uitgemaakt.
Het P. B., erkennende uw recht te
bandelen zooals door u gedaan is, besloot
echter om organisatorische redenen, u te
verzoeken bedoelden oproep om steun
niet meer te plaatsen."
Wjj voldoen aan dit verzoek. Weigering
zou ons brengen tot een houding tegen
over het P. B., die het partjjbelang zou
schaden,
In de kwestie van Bteunen of niet
steunen heeft het P. B. geen keuze ge
daan. Partg-organisaties en partijgenooten
zgn dus vrjj om Daar hun overtuiging
te bandelen. De zaak is van beide kanten
voldoende toegelicht, en wij zullen niet
in herhalingen treden, tenzjj wij daartoe
genoopt worden.
De organisatorische kwestie omtrent
den A. B. B. is gesteld, en hare oplos
sing kan worden voorbereid, als de ge
moederen tot rust zgn gekomen.
Boraele» Maandag behandelde de ge
meenteraad de gemeentobegrooting voor
1906 en stelde haar vast zooals zjj was
voorgedragen in ontvang en uitgaaf op
een geljjk bedrag van f 13258.975.
De vergadering besloot verder goed
keuring of machtiging aan te vragen tot
onderhandschen verkoop van olmeboomen
op het oude kerkhof en tot onderhandsche
verpachting van jaehtrecht.
Hansweerdü De kommies der Di-
rpete Belastingen, enz. D. van der Werf
alhier is met ingang 1 November a.s. ver
plaatst naar Krabbendjjke.
Kolijnsplaat. Dinsdagavond had in
een der schoollokalen, onder presidium
van den heer Dr. A. Aaltsz, alhier de
eerste vergadering der vereeniging »Bet
Groene Kruis" plaats. Aanwezig waren
16 van de 23 leden en een introducé.
vestigd. Hoe weinig licht hoeft het
menscbeljjk oog toch noodig om alles
om zich heen op te nemen. Slechts ter
breedte van een spleetje, zoo fijn als het
haar eener vrouw, els de draad van een
spinneweb, zgn mgn oogleden geopend,
maar ik zie er alles, alles door.
Wat zou die man toch in den zak van
zjjn overjas verbergen, vasthouden, om
klemmen, want ik zie immers dat de
spieren van zjjn pols tot barstens toe
gespannen zgn? Zou bjj daar ook een
pakket in verborgen hebben Heeft hij
wellicht Iets langwerpigs, eene bijDa
loodrecht uitloopeDde smalle verhevenheid
in de dikke, donker bruine stof van de
jas, tegen de klep van de jas uitkomende.
O, nu heb ik 'tEen dolk, een pistool, een
revolver 1 Hoe jagen als een wervelwind
mjjn gedachten, mjjn herinneringen door
een Ik denk aan den doodmaar zon
derling, ik heb er niet den minsten angst
voor. Hjj is niet half zoo ontzettend voor
me als die man daar met dat raadsel
achtige vooTkom6n. Ik ben volkompn
helder van hoofd, geheel mjj zelven. Ik
tel de zwrrte hoornen knoopen aan de
overjas van dien man, die dat moordend
wapen tegen mjj omklemd houdt, en
zoo heel gaarne zou ik willen weten, of
aan het ietwat omgeslagen gedeelte van
de slip, onderaan nog een knoop zit. Dat
acht ik van het grootste belang.
Als dat nog lang zoo voortging, zou
ik krankzinnig worden, dat voelde ik.
(Wordt vervolgdJ,
