1905 N", 119.
Zaterdag 7 October.
FEUILLETON.
De Man met de vier vingers,
Do uitga va d-zer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- on Vrijdagavoai
uitgezonderd op feestdagen.
Prjja per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, J' #0£3.
Afzonderlijke n ommen 5 eeat.
Inzending vara adverientiën vóop 2 uren op dan dag «lep
uitgave*
De prjjs dor gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel oioe» 10 ct.
Bjj i irecte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfdo advertentie wordt do pip»
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel
Buitenland.
Sprekende cijfers.
Id de maand September zga, volpens
de Spaonsche bladen, meer dan 50.000
personen uit Spanje naar aüdere woreld-
deeleD uitgeweken en in de eerste drie
dagen van October trokken niet mindrr
dan 3000 Spanjaarden bet land uit, alleen
van de havenplaats Villa Garcia.
Dat zjjn sprekende cjjfers de ellende
moet wel groot, de kans op een door
eigen verdienste te verkrijgen eerljjk be
staan wel gering zjjn, wanneer zooveel
duizenden hun land verlaten en een
twijfelachtige toekomst tegemoet gaan.
Inderdaad schijnt het op het platteland
vooral diep treurig te zjjn gesteld er is
geen behoorlijke oogst te makeD geweest,
de arbeiders trokken naar de steden, waar
men geen meerdere arbeidskrachten be
hoefde, en de armoede met haar gevolgen
kwam op tal van plaatsen. De regeering
weet niet, wat aau den toestand te doen
of zit te veel vast in de sleur van de
clericale voorgangsters om iei9 te kunnen
doen en de koning is nog te jong om
zelf zich er voor te spannen, te jong en
te veel onder den invloed van de aarts
conservatieve geestelijkheid.
De bladen zien met bezorgdheid de
emigratie en enkele groote organen drin
gen aan op maatregelen daartegen, stellen
voor groote openbare werken te laten
uitvoeren om arbeid te geven, en politie
maatregelen te nemen tegen hot verlaten
van het land. Alles goed gezegd, maar
eerst moet de financiëalo toestand van
Spanje beter zijn geregeld daartoe ba-
Btaat bij den premior Montero Rios, naar
men zegt, werkelijk het plan. Binnen
enkele maanden zal het parlement, de
Cortes, zich hebben bezig te houden met
in te dienen wetsontwerpen op invoer
rechten, op de Staatsbank, op den beurs
handel. Dan zullen geleidelijk do aecjjnzen
op artikelen voor noodzakelijke levens
behoeften worden afgeschaft. Maar in die
richting kan dit ministerie voorloopig
weinig doen met het oog op den stand
der financiën of er geen andere middelen
zijn om de kas te stjjven Vermoedelijk
wel, maar dan zullen klassen van het
volk moeten komen met haar bjjdragen,
die tot nu toe meer de voordeelen van
haar positie alleen genoten.
De naweeën
Japan heeft zich natuurljjk door den
oorlog in schulden moeten steken en de
regeering zint nu op de middelen om het
land uit de daardoor ontstaüe mooilijk-
heden te halen. Minister Okoema maakte
Donderdag in de Kamer al een toespeling
op bolastingverhooginghjj verklaarde,
dat, wanneer de troepen zich zullen heb
ben teruggetrokken van het oorlogster
rein, Japan in het bezit zal zjjn van een
schuld van 2 1/9 milliard jen, d. i. onge
veer f 6000.000 000 De daarvoor te be
talen rente bedraagt per jaar f350 000.000
wat meer dan tweemaal het bedrag der
inkomsten van hel Rijk is. Het hoofd-
door
EDÜARD ENGEL.
»Weet gij dan nog van niets Er is
bjj ons ingebroken, de deur naar het
brandkastgewelf is met geweld openge
broken, in de lucht gevlogen, het geheele
slot, de drie sloten zgn alsof het blik is
uiteengescheurd de politie denkt met
maliniet of eenig ander dnivelsch goed
de deur naar de brandkast, de breede
hoofdkast, is uit de scharnieren gespron
gen, gezaagd, weet ik 't en alles of
bijna alles, wat er aan contanten in lag,
is gestolen. Dat is bgna nog erger dan
het grootste ongeluk waar gij, Joan, ook
het slachtoffer van wordt 1"
»Maar hoe is dat mogeljjk, mijnheer
vroeg ik, om toch iets te zeggen.
Ik vond me nu nog meer overcompleet
dan toen ik het ontslag had gelezen.
»Weet ik, hoe het mogelgk was De
beide sleutels, die van de kluisdeur en
van de brandkast, heb ik hier onbescha
digd in de hand. Mijnheer Souchon, de
eerste kassier, heeft ze mij gisterenavond
na het tellen van het bedrag in contan
ten, na de zegels aan de paketten met
fondsen nagezien te hebben, in bjjzjjn
van u en mgnheer Chevallet, den eersten
boekhouder, overhandigd.
Ik moest toestemmend knikken.
»Wij vier zgn tegelgk uit het kantoor
gold bedroeg vóór den oorlog f10 en
zal nu f 30 moeteD wordon. Desalniette
min scheen minister Okoema niet pessi
mistisch gestemd, alleen maande bij zijn
landgenooten aau hun pogingen om do
njj verheid te ontwikkelen te verdubbelen,
zoodal Japan ook in vredestijd als over
winnaar voor den dag kan komen.
GOES, 6 Oct. 1905.
Met ingang van 15 November a. s.
is benoemd tot deurwaarder der directe
belastingen voor bet district Middelburg
do heer J. L. Teljer, thans te Goes.
lepseke. In de Donderdag gehouden
raadsvergadering werden een 17-tal ver
zoekschriften om afschrjjving wegens ver
trek van hoofdelijken omslag en school
geld behandeld. Zij werden op één na
alle gunstig ontvangen. De afschrijvingen
bedragen samen ongeveer f 280.
Daarna worden verordeningen op de
beffing en invordering van de nieuwe
slraatbelasting behandeld en ongewijzigd
goedgekeurd.
De belasting treft de eigenaars der
panden en bedraagt 20 c per strekkenden
meter. Het totaal is geraamd op f 1200.
Vervolgens wsrd op voorstel van burg.
en weth. besloten uit de Dreef, de Stok-
viscb8traat en de Zanddwarsstraat de
keien uit te breken en deze te vervangen
di or klinkers. De keien zullen gebruikt
worden om de verbinding tusschen do
Zanddwarsstraat en het Schuttershof te
bestraten. Verder het riool in de Stok-
vischstraat te vernieuwen. Al deze werken
zgn samen geraamd op f 873,925. Zij
werden zonder discussie goedgekeurd.
Eon ontwerp tot bestrating der lage
kade, zeide do voorzitter (de burgem.)
is gereed, maar moet nog aangehouden
worden.
Nu kwam de gemeontebegrooting aan
de orde. Geen enkele post vond bestrijding,
doch op voorstel van den heer Cupéry
werd een presentiegeld voor de raads
leden ad f 108 er op gebracht.
De minimum-salarissen van de hoofden
der scholen, die nu f 825 en f 800 be
dragen, worden naar aanleiding van de
wijziging dor onderwijswet tot f 875
verhoogd.
De heer Wesdorp gaf in overweging
om op een pensioen voor den haven
meester te rekenen, doch hoewel men
bij mogeljjke ontslagaanvrage algemeen
voor een pensioen was, meende men toch
daarover niet te kunnen spreken, zoo
lang geen ontslag was aangevraagd. Men
wist zelfs niet of dit in het plan lag van
den havenmeester.
De begrooting werd vastgesteld in ont
vang en uitgaaf op f32608,345.
Bjj de laatste rondvraag bepleitte de
heer De Schipper hot weDSchelijke van
een eigen keurmeescer van vleesch te
hobben, doch de voorzitter zag geen
manier om daaraan te voldoen.
De heer Muller meende, dat het werk,
pas aan den Oosthavondam verricht, maar
lapwerk was en wenschte meer afdoende
verbetering. Een paar leden waren het
met hem eens, maar gaven den voorz.
toe, dat aan den wenk van dhr. Muller,
althans nu, geen gevolg kon gegeven
gegaan en" hij glimlachte bitter
»de geachte politie heeft intusschen al
onderzocht, waar ik, waar gij, mgnheer
Souchon en mgnheer Chevallet sedert
gisterenavond zeven uren waren. Zij is
welwillend genoeg, van ieder van ons te
getuigen, dat wg geen dieven zgn. Hier
zgn do sleutels, maar sleutels of nage
maakte sleutels had de dief in het geheel
niet noodig. Met zulke bagatellen houden
de dieven zich tegenwoordig, zoo het
schjjnt, niet meer op. Ga eens mee en
zie zelf de brandkluis."
Hg snelde ons vooruit, door de cou-
ponkas, de wisselkas, de boekhouderij in
de nauwe gang, die naar de brandkluis
leidt, een soort alkoof aan de smalle
zijde van de hoofdkas.
»Hij moet zich 's middags ergens onder
de trappen verscholen hebben Vaillant,
den waakhond van het kantoor, hebben
ze met strychnine vergiftigd voor de
deur van de kluis gevonden den ouden
nachtwaker, Lesondier, heeft de schurk
door het hoofd geschoten, hg zal goen
uur meer leven, en is niet tot bewust-
zjjn, veel minder nog tot eenige mede-
deoling te brengen. En zie nu eens de
geslepenheid van den schurk hier ligt
een pakket Russische geconverteerdeD,
meer dan vijf millioen waarde aan
tal en prjjs staan er op zie maar
eensgeen zegel verbroken, dat was
den schoelje te gevaarlijk. Geen enkele
wissel wordt ook vermist, geen blad
Fransche rente niets, dat bij verkoop
tot ontdekking zou kunnen leiden. Maar
daarentegen heeft hg alles weggenomen
worden.
Eindeljjk besprak dhr. Muller, evenals
in een vorige vergadering dhr. Wesdorp,
de klachten dor schippers over ongelijk
matigheden iD hun bavengold, maar de
voorz. herhaalde zjjn vroegere meoning,
dat dit kwam door de meting in B-'lgië.'
AR allen een Nederlatidsch^u meetbrief
hadden zou de tonneDmaat algemeen 3tjj-
gen en kon het havengeld per ton ver
laagd worden.
Daarna werd de vergadering gesloten.
Onderwijs
Het vermoedelijk bedrag, door het
Rjjk over 1905 uit te keeren aan de
bijzondere scholen als bijdrage lo. voor
de onderwijzers en 2o. in de kosten om
te voorzien in de beboette aan school
lokalen, bedraagt voor het district Goes
respectievelijk f 16510 en f 2065,50.
Voor allo districten tezamen vermoe
delijk f 2.403.047,50.
Aan de getneeuleljjko Universiteit
te Amsterdam i9 bevorderd tot doctor
in de rechtswetenschap de heer J. A. de
Wilde, geboren te Goes.
Kerknieuws.
Doopsgezinde kerk.
Zondag 8 October voormiddags 10
uur, godsdienstoefening door ds. S. Spaans.
Oud-Gereformeerde Kerk.
Hoodekenskerke. Tot ouderling
bij de Oud-Geref. gemeente alhier is
Woensdag j.l. met algeraeene stemmen
benoemd dhr. P. de Patter.
Rechtzaken.
ArrondissementS'Rechtbank te Middelburg.
In de zitting van heden werd P. P.,
21 j-, schippersknecht to Ierseke, wegens
eenvoudige beleediging veroordeeld tot
f 10 boete subsidiair 10 dagen hechtenis.
Uit het Land van Ter Goes.
Het is bar-herfst. De bladeren ver
kleuren, verdorren en vallen af, de regen,
afgewisseld door wat nog rger is, h ige),
wordt over de velden gejaagd door de
gure winden en de overjas doet nog beter
dienst dan het rogenscherm, dat behalve
de eigenschap van lastig nog die bezit
van niet bestand te zjjn tegen Zeeuwsche
windvlagen. Niet, dat de wind hier extra-
hard blaast, vergeleken bij elders, maar
de vlakke velden gevoo hem vrij spel
en het aanloggen van kveupolboschjes,
door den wielrijdersbond iea dienste van
de fietsrgdende menschheid aangeraden,
zou hier wel op z'n plaats, ho'wel overi
gens allesbehalve aan te bevelen zgn.
De landbouwer treft het nietwe zitten
immers midden in de petëncampagoe
lange treinen konion ze van de stations,
schepeu van do havens balen en het, is
de lijd van de goede verdienste voor de
oogsters en de laders. Maar met dit weer,
in den vetten moddergrond, in het Dat,te
loof op de pet-ënvelden, van alle kanten
wat aan contanten voorhanden was, zoo
veel als hg maar kon wegslepen. Mgn
heer Souchon heeft nog niet precies Dage
zien hoeveel. Maar nu reeds is het meer
dan vier millioen francs enkel in Fran
sche bankbiljetten. Een pakje met twee
duizend stuks van duizend, drie pakjes
elk met duizend stuks nieuwe van vijf
honderd, is te samen al drie en een half
millioen, het overige is zeven kleinere
pakjes met biljetten van honderd. Ook
eenige rollen Napoleons, twee of drie
zgn weg, twee zgn opengebroken en een
paar dozjjn er uitgenomen vier stuks
lagen dezen morgen vroeg op den vloer,
een was tot aan de kamer van de kas
gerold. Daar liggen nog de gescheurde
omslagen van de rollen. Maar meer daD
een paar duizend francs in goud /jjn dat
niet. Dat. was hem bljjkbaar te lastig".
»Ooze heeren gauwdieven, aan den haal
gaande kassiers en dergeljjk gespuis doen
het gewoonljjk veel dommer— Goddank I"
bracht de Keulsche commissaris uit tus
schen het verhaal van zjjD broeder in,
terwijl bij zgn glas uitdronk.
»Heefc u volstrekt geen verdenking
vroeg ik don directeur.
»Wel verdenking maar geen diefWie
met zulke ongehoorde brutaliteit en ge
slepenheid moordt en steelt, wordt zelden
gevat. Hier, mgnheer de commissaris
denkt wel is waar, dat de politie hem
nog vandaag in handen krjjgt, maar dat
zegt de politie altfjd. Het helpt niet,
maar het troost".
»En de verdenking
»Sedert den vorigen Maandag wil mjjn-
nat en modderig, is het voor de menschen
buiten geen pretje. Gelukkig do enkeion,
die gebruik maakten van de gelegenheid
om al eerder af te leveren, toen we nog
genoten van enkele mooie droge dagen.
Maar zoo is bet in do wereld en als
de verdienste wat meeloopt is er voor
klagen ook al geen plaats, waarbjj komt,
dat men inet gejammer zoo weinig op
schiet. Op het land vergeet men dat het
meestdu munkeert er dit aan, dan dat
en als het op het no -men van verbete
ringen aankomt staat dikwjjls de grootste
mond stil en er komt geen geluid uit.
Wat wordt er bjj voorbeeld niet al ge
klaagd over den last, dien de landbouw
ondervindt van h9t onder de wapenen
komen van do jongeDS in den druksten
tjjd. Ze zgn nu weer voor een groot deel
naar huis gezonden en de overigen komen
in Decomber, maar een mooi en druk
deel van het jaar exerceerden zg op de
LimburgBche klei, lieten z;ch Dat re
genen bjj Bergen-op-Zoom of leerden in
hun garnizoenen vaderland en Vorstin
verdedigen. Daar wordt elk jaar bjj het
opkomen wat over geklaagd, maar wan
neer men komt met de opmerking, dat
er wat aan te doen is, dat men met een
kortereu diensttijd best gereed komen
kan, daD, ho maar
En toch moet het daar heen de land
bouw en andere bedrjjven eischen heten
de schatkist heeft niet minder wat op
luchting van de zware lasten noodig.
Straks is het weer de tjjd voor het aan-
wjjzen van de joDgelui, die het volgend
jaar hun beurt krjjgen merkwaardig
onrechtvaardig toch, zoo'n loting. Louter
het toeval regeert hier, laat hem, die
beter big ven kan, het huis uitgaan, en
hem, die wel gemist kan worden, rustig
thuis bljjven. 't Vaderland moet worden
verdedigd, ieder is daartoe verplicht
behalve hij, die 't geluk heeft een hoog
nummer te trekken.
De jongelui zelf vatten 't in den regel
niet zwaar opdat ligt gelukkig in hun
leefijjd, op den leeftjjd van 18, 19 jaar
telt men wat komt niet zoo zwaar, 't Beste
bewijs is do groote drukte, d e de lote-
lingen maken kunnen op den dag, dat
ze 't witte papiertje uit de bus halen,
bewaakt door de Cerberu?-oogen van
den burgemeester, militie-commissaris en
dienstdoende onderofficieren. Dat het dik
wgls te bont, te vrooljjk toegaat, wie
zal 't tegenspreken, maar do maatregelen
om daar verandering in te krjjgen, zgn
ongetwgfeld niet die, welke gegrond zgn
op verbod van verkoop van sterken drank,
of sluiting der herbergen, 't Eerste wordt
toch niet nageleefd en 't tweede zou de
zaak niet beter maken, want, waar moeten
de lotehngen heen, die van ver komen.
En, waar niet in alle gemeenten wordt
geloot, moet menigeen van ver ko
men en natuurljjk in een herberg een
onderkomen zoeken. En geheel-onthou
ders-koffiehuizen zgn er men zuchfe
maar eens, als men er behoefte aan ge
voelt op onze dorpen nog niet veei 1
Waar dus te wachten dan in de kroeg,
waar men tenminste afwisseling heeft
Wachten is toch zoo vervelend en zoo
zenuwachtig en onaangenaam stemmend.
Dat ziet men het best op de perrons en
heer Souchon ei sedert Dinsdag ook
mgnheer Chevallet eiken dag, een
laDgen breedgeschouderden man gezien
hebben met glad geschoren gelaat, onbe-
rispeljjk gekleed en eeoigszine Eugelsch
uiterlijk, een soort van beer, die Engel-
sche bankbiljetten van vjjf pond wisselde.
Telkens hield hjj zich zoo lang mogelgk
bjj de kas op, informeerde Daar den
koers der wissels, onderzocht eiken Na
poleon, weigerde eens een uitsteken
den Lodewjjk den Achttiende, en toen
hg gisterenvoormiddag terugkwam, wis
selde hg drie bankbiljetten van vgfpond
in klein en groot Duitsch papier en eenig
Duitsch geld. Daarbij wendde hg geen
oog van de brandkast, zoodat mijnheer
Souchon een onaangename gewaarwording
kreeg. Een Engelscbman of Amerikaan
was hjj toch niet, hg sprak even goed
Fransch als ik."
Maar dat is toch een heel flauw spoor",
zeide ik.
»Hoor verderde moordenaar droeg
bjj al die wisselzaken altjjd dikke zwart
lederen handschoenen, die bjj nooit uit
trok, ook niet om klein geld op te nemen,
en Souchon wien dat bjj het tweede be
zoek van den schurk opviel, bespeurde
duideljjk, dat hij aan de linkerhand maar
vier vingers had de pink ontbrak.
>En een moordenaar en dief met zulk
een signalemsnt heeft de Parjjsche politie
niet binnen vier-en-twintig uur gepakt
riep Richard verontwaardigd er tuBSchen
in en wilde opspringen. Maar hjj bedacht
zich dadelijk, glimlachte voldaan en zeide
slcchtB »Ja, jo 1" Toen weer na een korte
in de wachtkamers van do stations, wan
neer de trein over zgn tijd komt. O
hemel, dan reken de menschen in zoo'n
prikkelbare stemming; en in een lastige
stemming vooral, wat de beambteD tot
hun verdriet maar al te vaak bemerkon.
Staaltjes daarvan bjj de vleetzoo ver
telde ons onlangs een stationschef, hoe een
dame, wachtend op een te laat komenden
trein, bjj hem was gekomen met de vraag
»waar is de trein naar A., meneer?'
MeDeer wees aan waar de trein aankomen
zon.
Een oogenblik daarna kwam de dame
weer: »Masr, komt die trein wel daar
aau, meneer
»Ja dame."
»Weet u 't wel heel zeker?"
»Zeker."
>Nu, dan zal ik het den conducteur
eons vragen 1" En de dame liet den chef
staan eD informeerde bjj een conducteur 1
Nu moeten we er dadeljjk bjj zeggen,
dat het niet steeds de Bchuld is van het
publiek zelf: menigeen wordt door de
stationsdrukte in een abnormalen toe
stand gebracht tegen wil en dank. Het
is voor do spoorwegnoaatschappgen en voor
de ambtenaren zaak middelen daartegen
te geven in de eerste plaats dnideljjke
aanwijzing van alles, wat men Doodig
hoeft om weg en trein te vinden. En in
de tweede plaats voorkomendheid en stipte
uitvoering van do maatregelen tot inlich
ting van bet publiek.
Dat dit laatste ook wel eens te wen-
schen laat, bleek Zaterdag aan het station
te Goes, zooals ods iemand vertelde, die
een ander van den trein moest halen.
Als gevolg van het spoorwegongoval in
Bergen-op Zoom kwam een trein 35 mi
nuten te laat. Men wist dut aan het
station, maar vergat het op het daarvoor
beBtemde bord aan te wjjzen, zoodat het
publiek maar wachtte en wachtte, onze
zegsman incluis, tot eindeljjk bij infor-
meeren bleek, dat het perBoneel de rei
zigers on roizigerB-af halenden bjjtjjds bad
kunnen inlichten.
Zoo maakt men elkander aan weers
kanten onnoodig het leven zuurhier
door de ambtenaren, in boven aaDgebaald
geval door het publiek, en toch behoeft
het zoo weinig mooite te kosten zich met
elkander te verstaan.
Gemengde Berichten.
Omtrent een moord, die te Baarle-
Nassau zou zjjn gepleegd, bljjkt dat 't
te Baarle-Hertog, op Belgisch grondge
bied, kermis is en dat verschillende pol-
dorwerkers uit Bnarle-Nassau, die daar
in de buurt werkzaam zjjn, de kermis
bezochten.
Daarvan teruggekomen, ontstond in een
der keten ruzie, waarbg een vrouw, die
tusBchenbeide wilde komen, door een
polderwerker mishandeld werd. Haar eebt-
gonoot kwam tuBSchenbeide, greep eerst
een hakmes, wat bem afgenomen werd,
en nam daarna een bierflescbje, waar
mede bij den aanvaller Fejjneman op
hot hoofd sloeg, zoodat deze het bewust-
zjjn verloor.
Maandagmorgen gaf Fejjneman, zonder
tot bewuBtzjjn gekomen te zgn, den geest.
pauze»En werden de nummers der
groote bankbiljetten in uw oude dieven-
kraam zelfs niet genoteerd
»Maar nu vraag ik u", antwoordde
Hans, >bjj het ontvangen en uitgeven
van millioenen eiken dag Dan hadden
wel verscheidene personen den geheelen
dag niets anderB kunnen doen, dan die
nommers op te schrijven. In dat opzicht
kon de misdadiger heel gerust zgn.
Genoeg, ik begreep wel, dat ik hier over
bodig washelpen kon ik niet, ik moest
nog big zgn, dat de politie mjj kalm liet
gaan. De directeur was veel te opgewon
den, om mg bjj het afscheid nemen
meer dan vluchtig de hand te drukken.
Voor mjjn vertrek vroeg ik dan com
missaris nog, welke maatregelen men
had genomeD.
»Alle, die in dergeljjke gevallen ge
bruikelijk en mogelgk zgn. Geheel Frank-
rjjk, alle stations aaD de grenzen, alle
hoofdbesturen der politie in het buiten
land hebben sinds een uur bericht per
telegraaf; het nauwkeurig signalement
volgens de opgave der heeren Souchon
en Chevallet is nu al aan allë stations
bekend. Te Parjjs wordt door de districts
politie huis aan huis onderzoek gedaan,
of er een man bekend is met vier vingers
aan de linkerhand. Ik denk, dat wjj hem
dezen avond hebben J"
>Veel geluk zeide ik en nam afscheid.
Wordt veivolgd)%
