1905 iN". 117.
Dinsdag 3 October.
92ste jaargang.
es FEUILLETON.
Uit het leven
mijner oude vriendin.
GOESCHE
COURANT.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
De uitgave dozer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goea, S035>
Afzonderlpke aommeis 5 cent.
Inzending *an adverfentiën vóop 2 uren op den dag der
uitgave.
De prjja der gewone advertentiën ia van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prpi
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodbericht on en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om on vermelding van liefdegaven 5 cent por regel.
Burgemeester en Wethouders van Goes
brengen ter openbare kennis, dat bp H.H.
Gedeputeerde Staten van Zeeland is in
gekomen de navolgende aanvraag om
vergunning tot den verkoop van
eterken drank in het klein,
in een logement alleen aan logeergasten
J. KOOPMAN, voor het perceel Beesten
markt D 119.
Binnen twee weken nadat deze bekend
making is geschied, kan ieder tegen bet
verleenen van de vergunning bp Burge
meester en Wethouders schriftelijke be
zwaren inbrengen.
Goes, 2 October 1905.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
Voor de eerste maal wordt bekend
gemaakt dat de
Loting voor de Nationale Militie,
voor deze gemeeüte, lichting 1906,
door den heer Commissaris der Koningin
is bepaald op Maandag 23 October
I905f des voormiddags te 9 uren, te Goes,
en dat die zal plaats hebben in de ZAAL
BOVEN DE KORENBEURS.
De militieplichtigen worden opgeroe
pen ten gestelden dage, ure en plaatse
daarbp tegenwoordig te zjjn, en redenen
van vrpstelling hebbende wegens broeder-
dienst, op Woensdag 25 October d. a. v.,
des voormiddags tusscheo 9 en 12 uren,
ter Secretarie der gemeente daarvan óp-
gaaf te doen, teneinde intijds de bewpzen
en getuigschriften tot vrpstelling te kun
nen aanvragen en opmaken.
Goes, den 2 October 1905.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
Buitenland.
Een donkere toekomst.
Een donkere toekomst is het, die
de Oostenrpksch-Hongaarsche monarchie
wacht. Een scheiding van deze landen,
die tezamen een machtige bondgenoot van
Duitschland zpn, maar die afzonderlpk
lang niet zooveel in de melk hebben te
brokken, is vroeg of laat te wachten.
Wanneer ze niet nu komt, onder de re-
geering van den beminden, maar wat
vasthoudenden Keizer Franz Jozef, dan
zal ongetwpfeld de troonopvolger de
Hongaren tot een scheiding brengen waar-
bp de Vorst zpn Hongarije verliest. Een
ultiramontaan als deze aartshertog, wiens
leven gericht is op het stellen van zpn
godsdienst bovenaan op het staatkundig
Door W. Heimburg.
Vertaling van mej. J. A. v. d. L.
En nu zpn zp allen reeds dood, die
anderen dood de trotsche mevr. v. Ben-
deleben, dood ook de schoone en gevierde
prinses, Ruth, dood de zorgzame huis-
Trouw van den dominé en mpn brave
vriend Hendrik van Bergen die ééne nog
joDg, die anderen oud en het leven moede.
Alleen dominé Renner leeft nog en uwe
oude vriendin met hare grpze haren. Ons
beiden zal God ook wel spoedig oproepen
en alB eens het groene heuveltje boven
de lpkkist is opgeworpen, dan weet nie
mand meer door welke vreugd, en door
welke smart eens die harten bewogen
werden, die daD zoo stil geworden zullen
zpn. Ach, ik wenschte maar één ding
meer, doch dat niet geschieden kan dat
ik mjjne laatste rustplaats mocht vinden,
op het stille kerkhof, naast Eberhardt,
maardat is onmogelpk.
En nu, vergeef mjj, dat deze mjjne
geschiedenis zoo lang en uitvoerig ge
worden is, het kwam, doordat ik weer
zoo geheel in die oude tpden en herin
neringen verplaatst werdik hoop dat
zp u niet al te zeer zullen vervelen.
Vaarwel, harte lp k vaarwel I Ik hoop dat
de milde lucht van Italië, mevrouw, uwe
moeder sterk en krachtig mogo maken.
Bljjf niet al te lang meer weg, en denk
dikwpls aan uwe eenzame, oude vriendin.
Gode bevolen, en tot wederziensl
Uwe hartelijk liefhebbende,
Margaretha Siegismund.
Ik heb mpne oude vriendin, wier
roerende geschiedenis op de voorgaande
bladzijden is opgeteekend, niet meer ge-
programma, kan voor de Hongaren niet
een geschikt Vorst zpn.
Maar zelfs onder den tegenwoordigen
Vorst is een crisis bijna niet te vermij
den we hebben dat in het vorig num
mer onder deze rubriek uiteengezet en
sedert is het duidelijker nog gebleken,
dat de algemeene kiesrecht-quaestie de
eenige troef opleveren kan, door de re
geering met succes tegen de Kossuth-
mannen uit te spelen. En het zal Fejer-
vary zpn, die hem werpen moet op het
parlementaire speeltafeltjezpn bezoek
aan den Koning heeft het dan ook waar
schijnlijk gemaakt, dat hp in elk geval
voorloopig aan het bewind blijft.
Dinsdag is bet weer een dag van be-
teekenis, die vermoedelpk niet zonder
onlusten voor de stad Boeda Pest, die het
centrum Bchpnt te zpn vaD alles wat tot
nog toe door het volk als bewps van
ontevredenheid eenerzpds of instemming
anderzijds is gedaan, zal voorbpgaan.
Over het algemeen schijnt men op de
straat niet veel te bemerken van bewe
ging voor de scheiding of voor het alge
meen kiesrecht, maar bp den aard van
de verschillende nationaliteiten, die daar
haar vertegenwoordigers hebbeD, is een
plotseling opvlammen niet uitgesloten en
er zpn voorbeelden uit de laatste jaren
te over, die dat bewpzen.
Dinsdag nu willen mannen van de Kos-
suth-partp een fakkeltocht ter eere van
de leiders dor oppositie honden. De soci
aal-democraten willen daar tegen in mani
festeeren. De voorstanders van Kossuths
denkbeelden hebben vervolgens, om de
sociaal-democraten klein te krpgen, tien
duizend boeren uit den omtrek uitge-
noodigd aan den fakkeloptocht mee te
doen. De sociaal-democraten weer, hebben
daarop alle werklieden uit de vele fabrie
ken in de buurt opgeroepen. Dat kan
dus wat geven.
De studenten beginnen nu ook een
werkdadig aandeel te nemen in de be
weging, maar wat men er van hoort
getuigt zeker allerminst van een onbe
krompen opvatting van den strpd, die,
naar men zou meenen, met argumenten
als wapenen het beste uitgestreden kan
worden. Volgens een groot Engelsch blad,
de Morning Postmoeten de niet-socia-
iistische studenten namelpk hebben aan
gevraagd alle socialistische collega's van
de universiteit te weren
Er zpn natuurlpk ook altpd menschen,
die van gewelddadigheden droomen en
zoo wordt uit Weenen aan een ander
blad bericht, dat in het hotel, waar de
Kossuth-club bpeenkomsten houdt, een
blikken bus met kruit is gevonden. Men
bedoelt daarmee zeker te zeggen, dat er
een aanslag is gepleegd.
Aan wie de eer?
Als overwinnaars stonden de kleine geJe
zien. Mpn verblpf in Italië rekte zich
nog tot de winter voorbp was. Mpn man
vroeg later verlof, en kwam ook naar
onshp bracht mij groeten over en een
brief van mpne lieve overbuur. Het was
de laatste, dien ik van haar ontving.
Ik kreeg eerst geen antwoord op mpne
aan haar gerichte brieven eneindelpkin
Maart eenige regels door eene vreemde
hand geschreven, waaraan men duidelpk
zien kon, dat de hand, die het geschre
ven had, gebeefd had. Ik vernam eruit,
dat mpne goede, oude vriendin dit on
volmaakte leven verwisseld had met het
betere toekomende. Zp had nog in har-
telpke woorden over mij gesproken, en
den schrpver dezer regelen opgedragen,
mg hare laatste groeten over te brengen
en mjj te danken voor menig genoegelpk
uur, dat zp door mp in haar stillen
levensavond genoten had. Zp ruBtte op
het kerkhof in Weltzendorf, was er nog
bijgevoegd, naast hare ouders en Katrien.
De brief was onderteekend »Frederik
Renner, em. pred. Weltzendorf 26 Maart
1875."
Mpne tranen vielen op de met on
zekere hand geschreven letteren, en ik
was oprecht bedroefd ik had haar waar
lijk hartelpk liefgehad, die eenzame, oude
dame, die in de wereld zooveel droefheid
ondervonden had. »Moge zp rusten in
vrede
Het was al lente, toen wij weer naar
huis terugkeerden, en welk een lente
De lucht was vervuld van bloemengeur,
struiken en bloemen prpkten met frisch
groen, en de wallen zagen heelemaal
wit van de bloeiende vlierstruiken.
Tegenover ons huis, in de woning waar
uit ons anders het lieve, oude gelaat
tegenblikte, stond nu een jong meisje
met lang, goudblond haar. Zp poetste
de knoppen van het raam, terwijl zp
vergenoegd en zonder zich om de voorbij
gangers te bekommeren, luid zongMpn
hart, ontsluit u, laat de lente binnen
mannen uit het land van de opkomende
zon in de barre velden, voor do breede
8troomen van Korea en van Mandsjoerpe.
Wachtend op één sein van bun meerderen
in het vaderland, die door harde studie
de moderne krijgswetenschap in bun hoof
den hadden geprent, om met hun Napoleon
naar de Russische versterkingen op t©
trekken, zeker van een zege dachten
de Japansche soldaten aan hun land, aan
hun gezin en aan den schoonen dood op
het slagveld. Hun geesten zouden komen
tot die van de vaderen, hun graf zou ook
in de barre velden de poort zpn naar
beter dagen en welgemoed hielden zp de
de wacht voor Mikado, voor land en eer.
Geen schip ter zee weerstond hun
macht, geen vesting behoefde bestormd,
geen stad genomen te worden een
samengeraapt Russisch leger moest wor
den teruggeworpen, en Russisch Siberië
was open voor de Japansche generaals.
En op dar oogenblik vroeg Rusland
vrede. Rusland vroeg vrede, al werd
het niet in woorden geuit, de schatkist
schreeuwde om vrede, de gedunde rpen
van Linewitch' leger eischten vrede, de
duizenden in Rusland zelf smeekten om
vrede. President Roosevelt deed voor hen
het woord en bracht do vraag, de smeek
bede over aan den Mikado, aan het land
van de opgaande zon.
Toen nam met een breed gebaar de
hoerscher van dat eilandenrijk in het
verre Oosten van het gele werelddeel de
plaats in onder de beschaafde volken,
door het zwaard bpna ingenomen Japan
stond vrede toe. Japan deed afstand van
zijn positie van meerderheid, Japan wilde
Wladiwostok niet, wilde niet de beide
laatste schepen van Ruslands vloot, niet
den dood van^duizendon Russen, die voor
Vadertje hadden moeten opgaan om te
sterven.
Japan sloot den vrede. Niet, dat het
land er slecht aan toe is geworden door
dien vrede, of dat de verkregen voor-
deelen niet groot genoeg, niet zeer groot,
zelfs onschatbaar voor de toekomst waren,
zoodat men in het land tevreden had
moeten zpn, maar op dat oogenblik in
Portsmouth had Japan zonder eigen schade
>neen" kunnen zeggen en de Mikado bad
Linewitch kunnen laten vernietigen in
zpn stellingen, zooals bjj den grooteren
Koeropatkin had laten verdrpven, diens
moed, diens talent ten spjjt.
En Duitschland en Rusland juichen en
bieden hun hulde, bieden eerbewjjs en
titel aan niet aan den gelen baron,
die op vorstelpk bevel den vrede aan
vaardde niet aan den Mikado, die het
lot van Rusland in handen had, maar geen
bloed vergieten, geen vernield Russisch
leger meer wilde. Keizer Wilhelm, wiens
blik anders de scboone daad weet te
erkennen, wiens helder verstand waar
deering kent, schonk den Russischen
Er woonden reeds andere menschen
daarboven. Er blijft nergens een plekje
leögals de ééa uit het leven wordt
weggenomen, is er dra een ander, en
wordt de eerste niet meer herdacht. Die
aanblik deed mp ppn, al was het meisje
nog zoo aardigen ik heb nog menige
traan weggeveegd, eer ik mij er aan
wennen kon, dat ik dat oude, vriendelpke
gelaat daar niet meer zag.
Gedurende deze schoone lentedagen,
werd door een vroolpken kring van
vrienden, besloten eene landelijke partjj
te geven. Er werd over verschillende
mooie punten in den omtrek gesproken,
toen eindelpk iemand Weltzendorf voor
stelde, en tot mpne groote vreugde werd
dit aangenomen.
Op een helderen, zonnigen dag in Mei
reden wp door rpen bloeiende vrucht-
boomen naar de afgesproken plaats. Ik
was Btil, in tegenstelling met de overi
gen van bet gezelschap. Ik dacht eraan,
dat ik nu de plaats zien zou, waar mpne
oude vriendin geleefd en bemind, en
waar zp nu ook hare laatste rustplaats
gevonden had. In den bak van het rij
tuig lag eene krans van voorjaarsbloemen,
die ik op haar graf leggen wilde.
In gespannen verwachting zag ik uit
naar de grpze muren van het slot, die
ik door het loover der linden en kastan
jes moest kunnen zien. Het groote dorp
lag als begraven tusschen bloeiende vrucht-
boomen, en de kleine slanke korktoreD
stak zjjne spits daarboven uit, als een
herder, die zjjne schapen bewaakt. Wij
reden het dorp in en stegen bp de her
berg uit, terwijl een net klein meisje
ons den weg naar het park wees, dat
ons door den tegenwoordigen eigenaar
(vermoedelpk éen der veelbelovende boog
schutters) vriendeljjk ten gebruike was
afgestaan. Op de grasperken stonden tafels
en banken, en bont door elkander zit
tende, gebruikten wij de koffie en koek
jes. De regimentsmuziek deed vrooljjke
diplomaat Witte een vorstelijke ridder
orde en de Tsaar verhief den Rus tot
den graventitel en opende hem den weg
naar de oppermachtige aristocratie 1
Geen blad van het vasteland, of't heeft
de huldiging van Witte in kolommen
druksgeen telegrafisch bericht uit
Petersburg, of 'tis over Witte, don toe
komstige!» premier, den man van Rusland®
toekomst. Maar voor hen, die met oordeel,
niet verblind door partpbelang, de zaken
aanschouwen, heeft hp de eer van den
vrede, die overwinnaar, zpn overmacht
gaf, hield wat hp had en niet verlaugde,
wat meer hp nog krpgen kon.
Een nieuw verbond.
Marianne staat op de balans.
Engeland en Japan hebben den wereld
handel in Oost-Azië verdeeld, buiteD den
invloedsfeer van Amerika en Nederland.
Engeland en Japan waarborgen elkanders
neerzettiDg8reebten, waarborgen Enge
land Thibet, Japan Korea en elkander
den invloed op het groeiende China.
Duitschland raakt met Ki-au-tsjau in
deD knel, Rusland ziet zich ernstig be
dreigd, in Mandsjoerpe, in Siberië, in
Thibet.
En Frankrpk ziet dat aan en berekent.
Wat is bet voordeeligst Engeland's
vriendschap waarborgt den handel van
Achter-Iodië, een deeltje in den buit van
Oost-Azië, dat groot gaat worden. Maar
Rusland is de bondgenoot, die weliswaar
eonpromitteerde, maar in de toekomst
Dog wat worden kan en Duitschland is
jong, is krachtig, maakt als vpand een
sterk leger noodig, als vriend zou het iü
staat stellen do vloot uit te breiden.
Een nieuw drievoudig verbond, ver
sterkt met Italië en de Donau-monarchie
Of een wereldverbond met Eng» land en
Japan
Nog staat de napver tegen Engeland
boog, maar sterk is de berinnering aan
Elzas-Lotharingen en nog doet do Pickel-
haube den Fransehen infanterist van er
gernis trillen. Van Duitschland moet de
eerste stap uitgaan en dan eerBt komt
de mogelpkheid, en deze ook alleen maar,
van een verbond van Europa's vasteland
tegen 't rpko Engeland en 't krachtige
Oosten. Die stap zal gedaan worden bljj-
kens de toegevende houding van Duitsch
land in de Marokko-quaestie.
De conferentie is voorbereid, de Duit-
sche en Fransche regeeriüg hebben de
ontwerp-overeenkomst opgemaakt, die van
welwillendheid en vriendsebappelpke tege
moetkoming getuigt aan Engeland de
niet schoone, daarom aan zpn diplomatie
des te beter toevertrouwde taak aan
Duitschland ter conferentie roet in 't maal
te gooien.
De Marokko-coüferent.ie zal daarom
van groot belang zpn Marianne staat op
de balans, wie 't meeste biedt krpgt
wijsjes hooren, tot groot genoegen van
de inwoners van het dorp, die zich in
grooten getale aan den anderen oever van
het beekje, dat de natuurljjke grens van
het park vormde, verzameld hadden.
Ik alleen was verstrooid, daar ik voort
durend denken moest aan haar, die hier
eens gewoond had en als mpne oogen
naar de prachtige groepen boomen tuur
den, was het mp juist alsof daar eene
slanke meisjesgestalte in een lichtblauw
klepdje, met donkere lokken, uit te voor-
scbjjn zou tredeD. Of een paar amazoDe®
moesten die laan komen oprjjden, met
schitterende oogen en overmoedige blpd-
schap op het gelaat, en naast hen de
slanke gestalten van Eberhardt en Bergen.
Daar ginds op het kleine balkon, dat
daar zoo driest aan den toren kleefde,
had zp gestaan, met het eerste, onbe
grepen verlangen der liefde in het hart,
naar de sterren opziende hier op deze
plaats had zp misschien den eersten brief
van hem gelezen, en ginds bp die kleine
brug was zp in dien donkeren, storm-
achtigen nacht bewusteloos neergezonken,
toen haar hart bpna brak over zpne on
trouw.
Tegen den avond sloop ik stil weg
uit den kring der dansenden, liet mjj de
kranB uit het rptuig aanreiken en zocht
een klein meisje op om mp naar het
kerkhof te brengen. Ik ging, mpne lichte
zomerjapon om de stoffige straat een
weinig opnemend, het kleine, vlasblonde
meisje achterna.
>Dat is de pastorie", zei bet kind na
een poosje en wees Daar een klein, net
huisje, welks vensters bpna dichtgegroeid
waren door een wilden wpnstok. De oude
lindeboom stond nog in het voortuintje
en wierp zpn schaduw op eene bank,
waarop een meisje van omstreeks twaalf
jaar, jjverig in een gezangboek lezend,
neerzat, terwpl de frissche lippen zich
zacht bewogeD, alsof zp iets uit het hoofd
leerde.
baar hulp, baar steun, tenzjj zp er de
voorbeur aan geeft het evenwicht te
blpven bewaren ea de schaal, die over
wicht dreigt te krijgen, tot den vredes-
etand terug doet keeren.
De clericals nationalisten bobben hun
tpd gehad in de Fransche republiek
dus is er kans op bet laatste 1
GOES, 2 Oct. 1905.
J.l. Vrjjdagavond vergaderde in
de restauratie-zaal der societoifc V. O. V.
alhier de Vereeniging »De Ambachts
school" te Goes, ter behandeling van
de begrooting voor 't dienstjaar 1906.
r/p werd, zooals zp door het Bestuur
werd voorgesteld, onveranderd goedge
keurd in ontvang en uitgaaf op f 11056,37,
waaronder een post voor onvoorzien van
f 262,57. Bp de opening der ▼ergadering
deelde de voorzitter, dhr C. C. Coom&DS,
mede, dat de subsidie van de Provincie
voortaan onder andere voorwaarden zal
worden verleend dan vroeger en bedragen
zal f 25 per leerling tot een maximum
van f 1600. Daar bet aantal leerlingen
thans 64 bedraagt, zal dus de subsidie
voor het dienstjaar 1906 dezelfde blpven.
De Commissie van liquidatie der
naamlooze vennootschap >Zeeuwscbe Cou
rant" heeft aan aandeelhouders bekend
gemaakt, dat de uitgifte dier courant
door genoemde vennootschap met 1 Oct.
is opgehouden en vanaf genoemden da
tum door den heer A. C. Bolnyt te Goes
zal worden voortgezet.
Tot lid van de commissie voor het
in December a. s. te honden examen in
den telegraafdienst voor adspirant-com-
miezen on surnumerairs is benoemd de
heer J. R. van Beek, telegraafdirecteur
te Goea.
Bij Kon. Besl. is benoemd tot vice-
president van den Raad van Ned.-Indië,
in de plaats van den tot, minister benoem
den De Meester, jhr. O van der Wgck,
thans regeringscommissaris voor de de
centralisatie in Ned.-Indië.
De mislukte candidatuur- Kuyper. In
een vorig nommer hebben wij mee
gedeeld een bericht uit de Zutpli, Ct
omtrent een poging van de a.-r. in de
Staten van Gelderland om dr. Kuyper
verkozen te krpgen tot lid der Eerste
Kamer, een pogen, dat afgestuit ib op
den onwil der Roomsche leden.
De Standaard noemde het bericht van
az onwaar. Dat heeft de Standaard
meer gedaan zp is blpkbaar van de mee
ning, dat bekennen aan de galg brengt.
Het verwondert odb dan ook geenszins,
dat de Zutphensche Courant haar bericht
handhaaft en schrpft:
»Hoewel wp in den politieken strpd
Ik was blpven staan toen bet kind
mp bemerkte, stond zjj haastig op, wierp
mp een verlegen groet toe en liep toen
snel en met hooggekleurd gelaat, haar
boek meenemend, door de openstaande
deur naar binnen. Nu zag ik ook naar
de andere zpde daar moest baar ouder-
lpk huis zpn. Ook dat lag in de schaduw
van twee linden, die ieder aan een kant
der stoep stondende ramen stonden
hoog op en lieten vrp de frissche voor
jaarslucht naar binnen stroomen. Voor
een der ramen zat in een leuningstoel
een ond man met sneeuwwit haar, met
gespannen opmerkzaamheid naar mjj zien
de toen stond hp op en kwam even
daarna de voordeur uit. Ik ging naar
hem toe en bevond mp nn tegenover den
grpsaard, die, zjjn zwart mutBje van het
hoofd nemende, vriendelijk vroeg
»U is zeker die jonge vriendin van
juffrouw Siegismund Ik heb u al lang
eens verwacht en wil u met genoegen
naar het kerkhof begeleiden." Hp stak
mij de hand toe en ging toen kalm met
mp mee; de hooge gestalte nog onge
bogen, het oog met helderen, nitvorechen-
den blik op mp gericht.
»Ik ben nog juist ter rechter tpd ge
komen, om mpn oude vriendin de oogen
toe te drukken", vervolgde bp toen. »Zjj
heeft mp veel goeds van u verteld, en
ik verheug er mp over, dat zp in ft laatst
van haar leven nog aan iemand gehecht
heeft. Ik heb haar lpk naar hier laten
vervoeren moge haar rust zacht zpn,
op dit kleine kerkhof, waar zp als kind
gespeeld heeft.— Hier is het graf," voegde
hp erbp, op een met frissche, groene
graszoden bedekten grafheuvel wpzend,
»daar rusten hare ouders, en dit hier,
is Katrien8 laatste rustplaats."
Ik trad nader en legde mpne krans
op den eenvoudigen, wit marmeren steen.
•Margaretha Siegismund", las ik zacht,
•geboren 30 Mei, 1812, overleden 25
Maart 1875. Zalig zjjn die treuren, want
