rnwwi. 1905 N". 115. Donderdag 28 September. 92sle jaargang. el FEUILLETON. Uit het leven mijner oude vriendin. GOESCHE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prjji per kwartaal, zoo binnen als buiten Goei, jf 1,25* Afzonderlijke nommeis 5 cent. Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der uitgave* Uitgave van de Naanrl. Vennootschap „Goesche Courant" De prjji der gewone advertentifln is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meor 10 ct. Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de pry slechts t w o e m a a 1 berekend. Geboorte-, huweljjki- on doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens. Gemeenteraad van Goes. Vergadering van Dinsdag 26 September namiddag half vier. De hedennamiddog gebonden vergade ring werd bjjgawoond door 13 leden. Voorzitter: de burgemeester. Nadat de notulen van twee vorige ver gaderingen waren gelezen en onveranderd vastgesteld, werden ter tafel gebracht de volgende ingekomen stukken Jaarverslag van het waterschap »De Breede Watering bewesten Ierseke". Bericht van dj Gezondheidscommissie zetelende te Goes, inzake plannon tot verbetering van vee- en vleeschkeuring. Verslag Rijkslandbouwwinterschool. Goedkeuring op het Raadsbesluit van 26 Aug. 1905, no. 8, inzake verkoop van boomen en op het besluit van 26 Aug. no. 9, inzake uitgifte van grond in erf pacht. Mededeeling van den heer H. J. Baning, dat door hem ontslag is genomen als lid der commissie van toezicht op het lager onderwjjs. Mededeeling dat tot voorzitter en secre tary van de commissie van toezicht op het lager onderwjjs alhier zjjn benoemd respectievelijk de heeren ds. S. Spaans en S. A. Leopold. Proces-verbaal van kasopname bij den gemeente-ontvanger op 22 Sept. 1905. Op voorstel van den voorzitter werden alle genoemde stukken voor kennisgeving aangenomen. Aan de orde werden nu gesteld de volgende punten der agenda Vastgesteld worden de begrootingen voor bet Burgerlijk armbestuur en Gast- huisbestuur dienst 1906, beiden in ont vangst en uitgaaf rosp. op f 67496.45 en f 16062.065. Een en ander op voorstel van Burg. en Weth. en met gunstig ad vies van de financieele commissie. Met gunstig advies van laatstgenoemde commissie en op voorBtel van B. en W. werd eene afschrijving van hoofdeljjken omslag verleend in totaal van f55.675. Op een adres van den heer J. N. Elen- baas, om teruggave van schoolgeld voor de meisjesschool, stelden B. en W. voor het verzoek niet in te willigen omdat de verordening alleen teruggave toelaat in geval van ziekte, overlijden, verwijdering van de school of vertrek uit de gemeente, van welke bepalingen in dit geval geen enkele van toepassing kan zjjn. De finan cieele commissio vereenigde zich met het voorstel van B. en W. De heer Hollmann merkte op, dat in de bedoelde bepaling van de verordening onder d staat vermeld, dat ontheffing van schoolgeld kan worden verleend tenge volge van ziekte of anderszins. Spr. vroeg, wat met dat woord anderszins wordt bedoeldwordt daaronder mis- Door W. Heimburg. Vertaling van mej. J. A. v. d. L. Ik wilde mg nog eenmaal over hem heenbuigen, om hem te kusBen, toen de deur openging en eenige officieren binnen traden, gevolgd door den baron. Ik ver wijderde mjj van de baar, en verliet met neêrgeslagen oogen de kamer, met een paar rozen van den doode en de haarlok in de hand. Toen ik de deur sluiten wilde, hoorde ik éen der heeren vragen, wie ik was. De baron antwoordde hardop, maar toch met eenige verlegen heid in zijne stem»zij is de dame die zjjn kind verzorgde." Ik moest dat ook nog dragen, maar het deed mg geen leed, er was niets meer dat mij leed kon doen. Er zal wel een eenigszins verachtelijk lachje om mgn mond gespeeld hebben, over dit verber gen van de betrekking waarin ik tot Eberhardt stond, door den man dien ik als een vader liefgehad had, en die mg ook liefhad boven anderen. Zijn trots ver loochende zich zelfs in dit oogenblik niet. Toen hoorde ik een andere stem zeggen >Neem mg niet kwaljjk mijnheer de ba ron, maar als deze dame jufff. Margarefcha Siegismund it, dan heeft Eberhardt ons al vóór geruimen tijd gezegd, dat hg met haar verloofd wasin 't corps van offi cieren is dat algemeen bekend, en dan zouden wjj gaarne de verloofde van onzen gestorven kameraad onze deelneming betuigen." Ik hoorde nog zoo iets van een toe stemmend gemompel, en nam toen mgn doek om weg te gaan, hoewel ik niet wist waarheen. Maar het zou mg onrno- schien ook begrepen het geval, door den heer Elenbaas bedoeld. Het kind van adressant is niet in staat de school verder te bezoeken, wellicht is dat in de ver ordening bedoeld. De heer Temperman lichtte de bedoeling van de verordening toe met te herinneren, dat vroeger ook eens is voorgekomen, dat een meisje van sehool werd genomen, maar dat was, omdat het in het huisgezin als hulp moest optreden door ziekte van de moeder. In dat geval is toen restitutie van schoolgeld verleend. De heer Hollmann was van meeoing, dat dan ook hot hierbedoelde geval wel valt onder de verordening. Bet bind is van school afgenomen, naar spr. geloofde om op een secretarie verder te worden op geleid, is dus nu in do onmogelijkheid de school verder te bezoeken. De heer De Witt Hamer merkte nu op, dat bij zulk een redeneering het artikel wel had kunnen luiden, dat steeds res titutie wordt gegeven. Dan ban de Raad altijd wel beslissen. De heer Hollmann meende dan ook, dat het aan den Raad slaat naar bevinden te handelen. De heer Fransen van de Putte had ook al naar de beteekenis van het woord anderszins gezocht en was van oor deel, dat het voorbeeld van dhr. Temper man onder deze bepaling vallen moest. Maar hier bij den beer Elenbaas is het afnemen van school geheel vrijwillig en in zoo'n geval zjjn er geen termen voor restitutie deze toch te geven, gaat niet. De heer Hollmann merkte op, dat de hoofdonderwijzeres als reden van het van school gaan den gezondheidstoestand van het kind opgeeft, waarop de Voorzitter een schrijven van den heer Elenbaas voorlas, waaruit bleek, dat het meisje van school werd genomen met het oog op haar verdere ontwikkeling. Do heer Hollmann berustte nu in het voorstel van B. en W., dat werd aan genomen. Met gunstig advies van de financieele commissie stelden B. en W. voor, het raadsbesluit d.d. 5 Sept. 1905, inzake het geven van grond in pacht aan de Weer- baarheidsvereeniging alhier, zoodanig te wjjzigen, dat bij opheffing van de ver- eeniging en eventueele overneming van de pacht door het Rjjk, laatstgenoemde de kosten niet behoeft te betalon voor de daarvan nienw op te maken akte, althans wat betreft de zegelkosten, omdat deze nimmer door het Rgk worden betaald. Hierop werd benoemd tot leeraar in de wiskunde aan de Avondschool voor Ambachtslieden, ingaande 1 Oct. e. k., de heer D. J. Remjjn met 7 stemmen tegen 5 op den heer Snouck en 1 op den heer v. Aartsen. De heeren K. P. Bosch en N. Zandee werden z.st. wederom voor I jaar benoemd gelijk geweest zijn, al die betuigingen van deelneming aan te hooren, hoe har telijk zg ook gemeend mochten zjjn. Frits kwatn mij mgn portret en de zakportefeuille van Eberhardt brengen, die bij uit zgn uniformjas gehaald had. Ik vroeg hem of hg niet wist waar ik blijven kon tot de begrafenis voorbjj was. Hij knikte>heb oen oogenblik ge duld juffrouw", en verdween toen. Na een poosje kwam hg terug, vergezeld van eene corpulente, goedig uitziende burgervrouw, wier kleine, blauwe oogen vol tranen stonden. Zij was de huis houdster en zg bood mij vriendelgk eene kamer aan tot morgenavond. Ik nam het aanbod dankbaar aan en zette mg daar stil neer, in smart verzonken. Den nacht bracht ik op de canapé door en al vroeg in den morgen sloop ik zacht naar de kamer waar het lijk was, om nog een maal de geliefde trekken te zien. Maar de kist was reeds gesloten, dus ging ik weer naar beneden en zat alleen in het kleine kamertje, urenlang. Daar hoorde ik opeens den geljjk- matigen stap van aanrukkende soldaten, commando's en druk praten ik ging naar het raam en zag den lijkstoet opgesteld. De officieren stonden in de straat bjj elkander, zacht fluisterend ik drukte het voorhoofd tegen de ruiten en zag neer op die bonte menigte, die hem de laatste eer bewees. Ik dacht er over na hoe alleen ik nu wa9, hoe geheel alleen, en dat onder die allen niemand hem zoo na gestaan had als ik en dat toch nie mand zich om mg bekommerde. Plotseling ging de deur van mgn kamer open en toen ik omzag staarde ik in het lieve oude gelaat van mevr. Renner. Zg sloeg den arm om mg heen, terwgl ik over al mgne leden bevend voor het raam stond en de kist zag uitdragen. De trom mels roffelden, de muziek deed den treur- marBch hooren eu do stoet zette zich in als assistent-leeraren aan die school voor het onderwijs resp. in lijn- en vaktookenen, ingegaan met 11 Sept. j.l. Aan den heer W. KosteD werd op zgn verzoek eervol ontslag verleend als onder wijzer in het boekhouden bg het her- halingsonderwjjs. Vastgesteld werden de schoolgeldko- hieren, dienst 1905/6, voor «ebool A en de Meisjesschool resp. op f 1493.40 met 121 leerlingen en f 1520 mot 41 leer lingen. Door den Voorzitter werd hierop mach tiging gevraagd een Boni van f4L uitte keeren aan do agenten van politie en de Rijkspolitie als vergoeding voor de zware diensten door hen op zoo uitnemende wijze verricht tjjdens de drukte van de laatste feesten. De fin. commissio had zich daarmee vereenigd. Onder eenig applaus werd z. h. s. die machtiging verleend. Bg de rondvraag, die welwillend tegen over de verslaggevers vóór de schorsing der vergadering werd gehouden, vroeg de heer Dekker het woord. Spreker wenschte nog even een zijns inziens ernstige zaak te behandelen en wenschte dat te doen ondanks de 1e ver wachten nabetrachting in de Goesche Courant. Spreker betreurde het, dat een oeëodigd raadslid, die naar eer en ge weten handelt, bloot staat aan bgna vengnige kritiek in een nabetrachting en wenschte wel, dat de kleine pers zich ook niet den naam van kleinzielige pers trachtte te doen verdieuen. De heer Dekker vroeg uitgebreido inlichtingen omtrent den toestand van de meisjesschool. Spr. was voor goed ODderwgs en vond goed onderwjjs steeds te prijzen, maar constateerde, dat de gemeente rekening heeft te houdt n met de toestanden. Vroeger was de toestand anderstoen was er geen gelpgenheid voor de meisjes om op de Hoogere Bur gerschool te gaan, maar juist doordat thans wel die toelating bestaat, is de toestand op de meisjesschool boe laDger hoe ernstiger geworden. Er zjjn op de school 41 leerlingen over 7 klassen (de heer Dekker vergiste zich, maar herstelde dit, Dadat spr. er op opmcijrzaam was gemaakt)er zgn 42 leerlingen over 5 klassen, dat is ongeveer 8 leerlingen per klas. Van die 42 zgn er 30 slechts uit de gemeente Goes, terwgl 12 van buiten komen. En wanneer men nu de raming zoo laag mogelijk stelt, komt men tot het feit, dat een groot e f3000, na aftrek van alle tegemoetkomingen, moet worden toegelegd voor de meisjesschool. Dit constatoerend, rees bg spr. ernstig de vraagmag door een kleine gemeente als Goes f 3000 besteed worden voor een school met 30 leerlingen, terwijl, als spr. zicb niet zeer yorgiste, het aantal van beweging. Ik zag alleen de mot bloemen bedekte kist en staarde haar na, terwgl mijne handen krampachtig die van mevr. Renner omklemden, tot de stoet om den hoek der straat verdween. Toen zeide ik nog eenmaal p vaarwel, vaarwel, nu is alles voorbij", en verliet toen het raam. De kleine vrouw trok mg op de canapé, sloeg liefdevol haar arm om mg heen en beproefde wat te zoggen, maar tranen verstikten hare stem. Zij schreide stil en zoo bleven wjj daar zitten, terwgl zg daar buiten op het kerkhof hem in den harden bevroren grond wegborgenhem, mgn geluk, mgn alles. Toen schrikte ik op, door schetterende muziek, die een vroolijken marsch deed hooren. Zij kwamen terug van het kerk hof en steeds nader kwamen ze en luider schetterden de vroolijke wjjsjes. Ach, dit was zgn lievelingsmarsch geweest onder deze klanken was hij indertjjd naar Bendeleben komen rjjden, en had hg mg eens zoo vroolgk en tevens zoo diep in de oogen gestaard, toen de regimentsmuziek op het grooto voorplein van het slot speelde. >0, de jeugd, het leven is toch zoo 6choon had hg toen gezegd, en ik had met hem ingestemd, en meógejuicht. Nog toen hg den laat- sten keer bij mij was, floot hij deze melodie, terwgl hg zgn kind op do knieën wiegde. O, deze herinneringen, hoe pakten zg mjj, wat deden zg mg inzien hoeveel zoet geluk ik verloren bad. En wat het vree8eljjk heden niet vermocht, dat deed de herinnering aan het beerljjk ver leden ik sloeg mgne armen om den hals der oude vrouw, en weende en snikte uit den diepsten grond van mgn ge pijnigd hart. •God zg dank, dat gjj schreien kunt," was alles wat de oude vrouw zeide. jaar tot jaar afneemt. Dit ligttronwenB ook in de rede, omdat de H. B. School ook meisjes opneemt en voel beter toe komst geeft. Het was spr. gebleken, dat meisjeB van de meisjesschool niet dadelijk op do H. B. School worden geplaatst, maar eerst na een balf jaar en na dien tjjd privaatles te hebben genoten, konden worden toegelaten in de vierde klasse van de H. B. Schooleen ander meisje, dat goed loeren kon, en van de meisjesschool afkwam, kon eerst na 2 of na anderhalf jaar de onderwjjsacte behalen. Het is niet alleen het feit, dat het onderwjjs aan de meisjesschool kostbaar is, maar ook, dat het onderwjjs dood loopt. Het ontbreekt weliswaar een meisje, dat van deze school komt ei dan nog enkele jaren naar een kostschool gaat, daarna natuur- Ijjk niet aaD algemeene ontwikkeling, en deze is voldoende vooral voor de meisjes, die niet genoodzaakt zjjn later geheel voor zichzelf te zorgen, maar in den tegen- woordigen tjjd moeten de meisjes later voor zichzelf kunnen optreden en voor zulke geeft deze school feiteljjk niets. Het zou spr. spjjten, wanneer men meende, omdat hjj anti-revolutionair is, dat bg een aanval deod op de meisjes school en spr. verklaarde dan ook in trouwe, dat dit allerminst het geval is en alleen wordt gewezen op een bestaand feit. De heer Dekker zou dan ook wen- schen, dat er een weg word gevonden om het goede onderwijs te behouden op een minder kostbare wjjze. Op het oogenblik wist spr. nog geen middel daartoe aan te wjjzen, maar bjj hoopte dit te kunnen, wanneer meerdere inlich tingen door hem waren ontvangen. Een antwoord van Burg. en Weth. werd door spreker dan ook niet direct verwacht, alleen gaf hij de quaestie io overweging en verzocht het Dag. Best. op de volgende vergadering van antwoord te diunen. De Voorzitter beloofde, dat B. en W. de opmerkingen ïd overweging zullen nemeD en bij de begrooting van advies zullen dienen. De heer Donner verklaarde, naar aan leiding van het door den heer Dekker gesprokene, dat hij niet over de kosten van de meisjesschool wilde spreken, maar als vader van kinderen, van wie er 3 op de meisjesschool hebben gpgaaD, zou het getuigen van sprekers ondankbaar heid, wanneer bjj niet verklaarde, dat deze school werkeljjk voldoende onderwijs geeft. Het diploma van de meisjesschool is altjjd gangbaar verklaard, wanneer de meisjes zich ergens aan examen onder wierpen het speet spr. dit te moeten aanvoeren tegen den heer Dekker, maar hij had altjjd lof gehad voor de school, bad dit in het openbaar verklaard en wilde dat ook hier nu niet verzwggen. De heer Dekker wees er op, dat nu reeds bleek, dat het een moeilijk punt is. Spr. bad alleen willen te zeggen, En nu, mgne lieve, jeugdige vriendin, heb ik bgna niets meer over mozelf te zeggen met hem was alles begraven wat aan mjjn leven waarde gaf, en wat er nu nog volgde was geen leven meer, slechts een werktuigelijk handelen zonder eenige belangstelling voor iets. Nog menige zware slag heeft mjj ge troffen, maar de altjjd zoo welkome gast, de vreugde, is nooit meor bjj mg geko men. Wel is nog menigeen mg harteljjk tegemoetgekomen, en ik leerde ook, na dat ik de eerste zware jaren doorgekomen was, deze hartelijkheid en liefde op den reehton prjjs stellen, maar ik zelf kon niet meer vroolgk zgn, dat had ik ver leerd in die verschrikkeljjke uren. Kort nadien heb ik geheel verlaten aan Katrien's eenvoudigen grafheuvel gestaan, nog jong en dus niet in staat, alleen te wonen. Men heeft mij toen een thuis aangeboden op Bendeleben, ook wel omdat Eberhardts kind nog zoo lang om mg geschreid had, ik kon hem dan verzorgen, zeide mevrouw v. Bendeleben mij, maar ik bedankte er toch voor Het was wel een weinig trotsch van mg ik wilde niet de verpleegster van het kind worden, nu ik zoo bgna zjjne moeder geweest was. Ook vreesde ik dat ik mjjzelf te veel aan hem hechten zou, en het afscheid mg dan te zwaar zou vallen, als het zgne moeder eens plotseling mocht invallen hem naar Weenen te laten komen. En ik heb gelijk gehad. Ruth trad voor de derde maal in 't huwelijk, nu met den jeugdigen prins Bodresky, en daar hun echt kinderloos bleef, nam de prins later zijn stiefzoon aan als zjjn eigen zoon en gaf hem zgn naam. Hg werd in het Roomsch Katholieke geloof, tot hetwelk ook Ruth overgegaan was, opgevoed, en schijnt met de gelgkenis ook het licht zinnige barakter zjjner moeder geërfd te hebben. Nu is hjj el lang getrouwd en heeft hg het alleen aan zgn vorstelgk dat het onderwjjs op de school dood loopt, en wilde graag er bg voegen, dat hg nooit anders dan goed van het onderwjjs zelf op de meisjesschool bad gehoord. De beer Risch wees er op, dat na het wegnemen van de ketting op marktdagen voor de Beurs wagens weer rjjden door de drukte, die daar steeds is. Spr. ver zocht dat daarom waarschuwingsborden voor de rjjtuigen zouden worden geplaatst. De Voorzitter beloofde dat. De beer Hollmann vroeg den burge meester of deze ook keDnis bad genomen van het feit, dat met het afsteken van vo"tzoekprs op de KoniDginnefeesten een ongeluk is gebeurd, doordat een meisje een verwonding haefc gekregen in het gezichtwas do voetzoeker iets hooger gekomeD, dan was bet meisje vermoede lijk blind gemaakt. In een vorige raads vergadering is dat afsteken van vuurwerk voorgesteld als iets onschuldigs, waarom spr. het feit noemde en bij deed dit temeer, omdat men meendp, dat de burgemeester het afsteken zou verbieden. Spr. bleef van meoning, dat bet beter is dat ook te doen. De Voorzitter antwoordde, dat het af steken van vuurwerk zoowel tg Rijks wet als bjj Provinciale verordening is verboden, tenzjj door d»-n burgemeester verlof wordt gegeven. Op het KoninginDe- feest was het verlof niet gegeven en dus bet afsteken verbodeD, maar natuurlgk is b«t zeer moeilgk bjj zoo'n tal van menschen te constateeren, wie het verbod overtreedt. Er is toen trouwens ot k con proces-verbaal opgemaakt en tengevolge daarvan zal zich iemand hebben te ver antwoorden. Op dien dag is door spreker aan de verkoopers verzocht het vuurwerk tijdens de feesten niet meer te vei koopen en den tweeden dae is er ock niet afge stoken, wel weer Vrijdag, maar spr. is niets officieel bekend van dien dag. De heer Hollmann erkende, dat het handhaven van een verbod heel moeilgk is, maar zag meer heil in een bekend gemaakt verbod. De heer dLeeuw maakte een ver gelijkingspr. betwjjfelde, dat de heer Hollman de jachtwet zou willen afschaf fen, omdat een enkele maal wel eens een drijver in plaatB van een baas wordt gp- echoten. Zoo is bet ook hier, de jongelui hebben er pleizier in en spr. zou dan ook wel wenschen, dat op den verjaardag van H. M. onze geëerbiedigdo Koningin door den burgemeester een plaats wordt aaogewezen, waar de liefhebbers naar hartelust kunnen vuurwerk afsteken wio daar dan baüg voor is, blijft maar weg. De beer Pi/aar»Ik hoop, dat men die plaats dan maar in üen Poel aanwjjst 1" Eenige hilariteit). De vergadering werd hierop gesloten, om over te gaan in een gesloten verga- vermogen en aan den enormen bruidschat zjjner vrouw te danken, dat het hem nog niet gelukt is zich te ruïneeren. Acb, zoo dikwijle denk ik, of hij geen beter mensch zon geworden zgn, als God hem zjjn eigen vader had laten behouden en wjj hem tezamen hadden opgevoed. Maar zoo, ver weekei jj kt door de verfijnde weelde, waarmee zgne moeder hem om gaf, in banden van gewetenlooze men- schen, kon het niet anders gaan. Ik bleef duB bjj mgn besluit en ging niet naar Bendeleben, hoewel Hanna het mij bgna kwalgk nam. Ik voelde mjj aangetrokken tot mevrouw Renner, tot de eenvoudige vrouw, die mjj zoo vrien delgk het verblgf in haar huis aanbood. Hoe bartelgk en ver&choonend ben ik daar behandeld geworden, zoowel door baar als door haar zoon. Aan zgne woor den heb ik het te danken, dat ik leerde mg stil naar Gods wil te voegen, en niet meer tegen Hem in opstand te komen. Ik berustte oindeljjk in Zgn wijzen wil, maar de wonde in mgn hart is nooit genezen, zelfs nu nog bloedt zij, als ik mij al deze dingen te binnen breng. Van al degenen, die mg in mgne jeugd zoo na stonden, leeft niemand meer dan domioé Renner in Welkendorf, die, nu eon oud man en mgn eenige vriend, zgne laatste levensdagen sljjten wil in hetzelfde huis waarin ik geboren ben. De eerste die heenging, en wier dood mg zoo diop smartte, wbb mgne lieve Hanna. Zjj stierf vrjj plotseling aan eene ziekte, die toen epidemisch heerschte, nog geen zes-en-twintig jaar oud, en een diepbedroefde echtgenoot en drie kleine kinderen nalatende. Wjj waren ongeveer even oud, en weer kwam de vraag bg mg op, waarom God mg niet had laten sterven in plaats van haar, die zoo moei lgk kon gemist worden, en in wier plaats ik zoo gaarne gegaan was. Wordt vervolgd)*

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1905 | | pagina 1