1905 N". 105. Dinsdag 5 September. 92sle jaargang. FEUILLETON. Uit het leren mijner oude vriendin. De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als .buiten Goea, !325. Afzonderlijke nonimeia 5 cent. Inzonding van adverftentiën vóoi> 2 uren op den dag des» uiigave. De prgs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct. Bjj d recte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjja slechts tweemaal berekend. Geboorte-, hnweljjki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regel! 1,berekend. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens. KONINGINNEFEEST. Betreffende de aan te brengen straat- versieringen wordt bekend gemaakt: le. dat met het aanbrengen van de versieringen mag worden begonnen op 6 September a.s terwijl alles moet ver wijderd en alle pleinen en straten in den vorigen toestand teruggebracht moeten zjjn op 20 September d. a. v. 2e. dat de wagens, die deelnemen aan den optocht, met inbegrip van hun last, niet breeder mogen zijn dan 2 50 M. en niet hooger dan 4 M. 3e. dat in verband daarmede de paleD voor eventueele versiering geene mindere straatbreedte mogen overlaten dan 2.80 M., terwijl zij niet mogen worden ge plaatst in de straatgoten 4e. dat de middelopening der eere poorten minstens 2.80 M. breed en min stens 4.50 M. hoog moet zijn. Goes, 30 Augustus 1905. Burgemeester en Wethouders van Goes, D. D. VAN DEN BOUT, L. B. De Secretaris, G. A. HAJENIUS. Uitloting Obligatiën. Burgemeester en Wethouders van Goes zullen Vrijdag 8 September a. s. des voormiddags 10 uur ten raadhuize over gaan tot het uitloten, le. om te worden afgelost op 1 No vember a. s., van een obligatie ad f500 van de geldieening, aangegaan in 1904, voor uitbreiding van de gasfabriek en 2e. om te worden afgelost op 1 Januari 1906, van drie obligatiè'o ad f 1000 van de geldieening, aangegaan iD 1896. Goes, 4 September 1905. Burgemeester en Wethouders van Goes, D. D. VAN DEN BOUT, L. B. De Secretaris, G. A. HAJENIUS. HERHALINGS-ONDERWIJS. De lessen van het Herhalings-ond* rwijs zullen dit jaar aanvangen op Maandag 2 October a.s. Zij, die wenscben gebruik to maken van hot onderwijs, kunnen daarvan aan gifte doen ter secretarie tot en met Zaterdag 23 September a. s. van des voormiddags 9 tot des namiddags 2 uren. Voor de meisjes moet worden opge geven of zij wenschen deel te nemen aan den gemangden cursus, die gegeven wordt iederen Maandag, Dinsdag, Donderdag en Vrjjdag des namiddags van 58 uren of aan een cursus alleen voor meisjes ieder, n Maandag, Dinsdag, Donderdag en Vrijdag van 45 uren. 51 Door W. Heimburg. Vertaling van mej. J. A. v. D. L. »Ik hoorde gisteravond, toen ik thuis kwam", begon zg eindelijk, »dat gg zoo vriendelijk geweest zijt voor mijn klein kind te zorgen. Wij zgn je daarvoor grootendank schuldig en willen je nu zoo spoedig mogeljjk van den last ont heffen, die het verplegen van het kindje bezorgd heeftik wilde het nu meene men en betnig je nogmaals onzen besten dank voor je goedheid". »Dat kind is mij niet tot last", zeide ik, terwgl ik door angst en ontsteltenis bjjna niet spreken kon, »ik houd er veel van, en »Dat geloof ik wel en het was, zooals ik reeds zeide, zeer vriendelijk van je, het te verzorgen", antwoordde mevr. v. Bende- leben, terwijl een licht blosje op haar wangen verscheen. j>Het was anders wel een vreemd idéé van Eberhardt, om het kind naar hier te breDgen, daar »Maar mevrouw", riep ik uit, »waar moest het kind dan gebleven zijn U was op reis met mevr.* v. Eberhardt en de kinderjuffrouw ging er vandoor,hoe kan nu een man zonder vrouweljjke hulp, en die bovendien nog nu en dan dienst heeft, een klein kind verzorgen." »Zoo, was de kinderjuffrouw er van door vroeg mevr. v. Bendeleben. »Het was anders toch wel een geschikt persoon. Maar dat is om 't even, dan lag het toch nog voor do hand, het kind op 't slot te brengen, waar er uitstekend voor ge zorgd zou zgn, in plaats van door het hier te brengen het schandaal nog grooter Het Herhaliogs-onderwijs is toeganke lijk voor ieder, die gewoon Lager onder wijs heeft genoteD, en o. m. bestemd voor de opleiding tot kantoor- en winkel bediende. Goes, 4 September 1905. Burgemeestor en Wethouders van Goes, D. D. VAN DEN BOÜT, L. B. De Secretaris, G. A. HAJENIUS. De Kinderwetten. li. In eon vorig nummer hebben wij het een en ander omtrent het civiel-rechte- lijke van de nieuwe Kinderwetten mee gedeeld wat het strafrechtelijke betreft het volgende. Tot nu toe konden ouders of voogden, als de rechter toestemming gaf, hun kind, als het nog geen vjjftien jaar oud was, voor drie maanden, en, als het ouder was, voor hoogstens een jaar in verze kerde bewaring doen stellen op zoodanige plaats als de rechter goed oordeelde. Afge zien van huiselijke tuchtiging, was dat het eenige middel dat zij konden aangrgpen. Maar welke vader of moeder zal zgn kind gevangen doen zetten, als het alleen kan geschieden in eon >huis van bewaring", waarin ock moordenaars, dieven, dronk aards, enz. in verzekerde bewaring wor den gehouden, terwijl een volkomen af scheiding in die huizen onmogelijk is. En toch is het soms hoogst noodig, kin deren, die zich aan vermaningen en straffen der ouders niet storen, of dio noodzakelijk uit het huisgezin moeten verwjjderd wor den, in een gesticht of verbeterhuis te kunnen plaatsen. In het meergenoemde rapport, uitge geven vanwege de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, was deze wensch ook reeds uitgesproken, terwijl het voor kinde ren, voor wie een dergelijke maatregel, een eenigszin8 landurig verblijf in een rijks opvoedingsgesticht, niet noodig is, andere instellingen noodig achtte, zooals ver- beterscholen. De nieuwe wet heeft dezen wensch vervuld. Er zijn drie tuchtscholen opge richt, twee voor jongens, te Haren in Groningen en te Nijmegen, en een voor meisjes te Zeist. Later zullen er nog twoe worden bijgebouwd. In deze scholen kan do rechter eiken deugniet brongen beneden de achttien jaren, voor den tijd van minstens éon maand en in het aller ergste geval voor éen jaar. Ook ouders of voogden, die met bunne pupillen geen raad weten, kunnen dezen daar een poos onder dak krijgen, na bekomen rechterlijk bevei, op kosten van de ouders of van het kind en in geval van kennelijk onvermogen op kosten van den S^aat. De strenge tucht op deze scholen moet afschrikwekkend werken voor anderen te maken. Voor Ruth is het een blaam, die, zooals je toch moest inzien, bijna niet uitgewi8cht kan worden. En nu, geef mg den kleine, het rijtuig staat voor de deur." »Mevrouw, verlaüg alles van me wat u wilt, alleen niet het kind," smeekte ik, van mijn stoel opstaande. De kleine sloeg zgn beide armpjes om mgn hals en keek schuw naar de barones. »Ik weet, boe diep ik bij u in de schuld sta en wil alles doen om u en den baron mijne onbegrensde liefde en dankbaarheid te bowjjzen, maar het kind dat hg mg toevertrouwde, kan ik alleen aan hem of op zijn bevel afgeven." Zij zag mij een oogenblik verbluft aan, toen zei ze nog op kalmen toon, hoewel hare stem licht beefde Als je werkelijk dankbaar waart, zou je zoo niet spreken, want denk je eens in, in welke verhou ding wij komen to staan, als je weigert het kind terug te geven." »Het spijt mg, maar ik Bovendien is het belachelijk, dat ik er eerst nog om vraag," sneed zij mij het antwoord af. Je hebt niet het minste recht te weigeren het is het kind mijner dochter, en het gaatje volstrekt niets aan. Het is niet alleen mgn recht, maar ook mgn plicht, het kind aan zijne moeder terug te geven." j>Zijne moeder, die zich nooit om* het kind bekommertzei ik op gerekten toon. j>Zij verlangt 't alleen terug uit angst voor het praten der menschen, daar zij wel eens te weten zouden komen, dat zij op reis ging zonder eenige maat regelen te nemen voor de verzorging van het kind. Zg liet het aan zgn vader over, en nu moet zg ook tevreden zijn met hetgeen hij er mee gedaan heeft ik herhaal nog eeDS mevrouwhet doet mij leed, maar ik kan het kind alleen teruggeven aan dengene, die het mg toe- en bier kunnen de kinderen volgens hunüe ontwikkeling worden ingedeeld en onderwijs ontvangen, terwijl tevens al het mogelgke kan worden gedaan om do slechte kiemen in kuu ontwikkeling te smoren en de opvoeding ten goede te leiden. Deze school zal de ziel en lichaam doodonde gevangenis voor de jonge dwa- londen bobben te vervangen. Zjj zal moe ten doen, wat ouders of voogden niet konden, den jongen of bet meisje terug brengen op het rechte pad en huu een ferme dosis levensmoed en beter inzicht meégevon bij het verlaten van de stichting. In vier klassen worden de kinderen verdeeld en opvoedkundig behandeld en toch zoo, dat zij voelen, dat hot vorblijf een straf is. »De rechter moet het recht hebben van borisping" aldus een wensch, ook neergelegd in meergemeld rapport.Welnu, de nieuwe wetten hebben er in voorzieD. Do president van de rechtbank of de kan tonrechter kan aan den beklaagden deug niet eene berisping toedienen, me't al of niet eenige vermaningen aan het adres van ouders of voogden. De gunstige ge volgen van deze manier van handeleD, die dezelfde voordeelen biedt als de voor waardelijke veroordeeling, maar er de nadeelen van mist, zijn gebleken'in Belgili, Zwitserland, Noorwegen eu andere landen. De berisping kan groote opvoedende waarde hebben en een prikkel zgn ten goede, vooral daar, waar van berouw blijk gegeven wordt. Wie eenmaal ernstig berispt is, weet, dat wanneer hg weer iets misdrijft, zgn eerste schuld hem zal toegerekend wordeD, torwgl bij goed ge drag de eerste misstap geheel in het vergeetboek zal raken dat kan hem dus steeds eene aansporing big ven om niet van den goedsn weg af te dwalen. Dj twee strengste bepalingen behalve boete, die ook is toegelaten die men op jougdige boosdoeners zal kunnen toe passen zgn ten eerste eene gevangenis straf voor een dader tusschen de zestien en achttien jaar en ten tweede kan een jongeling, zonder toepassing van straf, j-ter beschikking van de regcering" wor den gesteld. Indien de rechter namelijk vindt, dat het kind, waarover hg recht moet spreken, zoodanig in de strik kon van leren en omgeving is verward, dat alleen de krach tige vuist van den S aat hem daaruit zal kunnen redden, dan is do boste maat regel, dat alle andere besmette en kwaad doende handen van den jongen worden afgehouden. Hg komt dan tot aaq zgn meerderjarigheid onder Staatsgezag. Van rijkswege wordt hij nu geplaatst in een rijksopvoedingsgesticht of in een gesticht van een der particuliere vereenigiogen, die zich daartoe beschikbaar stellen. Deze laatste inrichtingen kunnen, mits zij vol doen aan do door de wet gestelde eischeu, ook subsidie van den Staat krijgen. Rjjks- vertrouwd heeft." »Greetje," zei ze langzaam, terwgl zg doodsbleek werd, ^vergeet je nu höele- maal met wie je spreekt Wil je nu de ongelukkige, behalve den echtgenoot, ook nog het kiöd ontnemen »Den echtgenoot?" vroeg ik. »En u, mevrouw, u gelooft dat nog altgd U, die ik zoo vereerd, zoo hoven allen lief gehad heb? Maar hoe kan ik mij trouwens ook verdedigen, zonder tegelijk de dochter aan te klagen. Het moederhart zal mij toch geen geloof schenkenmaar vraagt u Hanna of Bergen er naar, als die u de gansche waarheid medegedeeld hebben, zult u misschien anders over mg denken." »Genoeg 1" viel zij mij in de rede, terwgl op haar verbleeken oen hoog rood gevolgd was misschien begon zg te ver moeden dat het wel eens anders zijn kon, dan haar verteld was. Zg zag mij toornig aan »Genoeg Er moet een eind komen aan dit onverkwikkelijk tooneelik wil niet dat het kind mijner dochter in de hoede is der gelief Zij voleindigde don zin nieteen kreet van toorn, door mij geuit, deed haar verschrikt zwggen. »Beleedig mg niet, mevrouw",zeide ik, mgne stem verheffende en eene schrede naderkomende, terwgl de kleine angstig zgn kopje tegen mijn schouder vlijde. »Luitenant v. Eberhardt heeft reeds aan den baron verklaard, dat ik zgno verloofde was, hoe het kwam dat ik het niet bleef, zou ik u ook kunnen ver tellen. Dat is evenwel eene laelijke ge schiedenis, en ik wil ze u besparen, mis schien dat zg u toch nog wel eens ter ooro komt. Ik sta geheel alleen, geheel onbe schermd voor uik heb niets dan mijn goeden naam, mgne eer, en het is ge makkelijk voor u, mij die te ontrooven, maar gelukkig zijn er toch nog menscheD, die bewjjzen kunnen dat ik nooit iets onpassonds gedaan heb, dat opvoedingsgestichten zgn er ie Alkmaar, Avereest, Montfoort en Doetinchem. We spraken bovvn van voorwaardelijke ver oordeeling. Deze, die wg zeer weDsehelgk zouden achten ook voor volwassen mis- dadigeis, is ten aanzien van kinderen ingevoerd. De rechter kan den overtreder veroor- deolen tot »tuchtscbool met een proef tijd", dat wil zeggen, dat als de deug niet binnen den proeftgd van een of twee jaar nog weer kwaad doet, dan gaat hg de gevangenis in. Hetzelfde is mogelijk bij gevangenis straf. De rechter kan een jongen delin quent veroordeelen tot gevangenis en tot dwangopvooding, d. i. het stellen ter be schikking van do vegeering, de gevan genisstraf uit te voeren, nadat de veroor deelde van rijkswege is opgevoed. Dat kan, omdat de gevangenisstraf hier voor waardelijk is opgelegd. De minister kan, als de veroordeelde zich goed gedraagt in zgn opvoedingstgd, zijn gevangenis opschorten. Deze blijft dan onder toezicht der politie. Maar is do duur dor straf verloopon, of is hij 25 jaar gewordeD, dan is hg vrij. Nieuw is ton slotte de instelling der ^patronage". De wet kent de opdracht aan menschen of vereenigiogen, die daartoe zich aan bieden, van een toezicht te houden op de kinderen, die voorwaardelijk uit de dwangopvoeding zijn ontslagen. De pa troon is dan do leider van den ontslagen deugniet, geworden en deze laatste zal verplicht zgn zich naar den wil van den patroon te gedragen. Dit stelsel vaD patronage is van groot nut, omdat het zorgt, dat de verpleegden niet in een verderfelijk milieu terug- keeren, waardoor de vruchten van op voeding geheel zouden verloren gaan. Door de patronage worden velen geholpen en afdoende gesteund, die anders wellicht in den strijd, om zich een nieuw leven in do maatschappij te veroveren, zouden gevallen zgn. Zoo ziet men, dat de nieuwe kinder wetten ten zegen kunnen worden voor het kiod in het algemeen, maar ook voor de maatschappij want bet gevaarlijkste voor den eigendom, de zedelijkheid en het politiek leven is de onwetende, arme, onopgevoede en verwaarloosde j^ugd, die opgroeit tot misdadigers, oproermakers en werktuigen van volksmenners. Die categorie zal door de nieuwe kinder wetten zeer worden beperkt. Buitenland. Waarom geen wapenstilstand? De verschillende bladen van het vaste land en in Engeland eveneens ontvingen tot hun groote verbazing na het telegram uit Portsmouth, vermeldende, dat Japan toegestemd had in bet slaiten van een >Neem mij niet kwalgk, maar ik kan je verdediging niet verder aanhooron, daarvoor ontbreekt mij de tijd, geef mg het kind, ik heb haast." Zg maakte een beweging naar den kleine, die nu ook al, verschrikt door de eenigszins heftige woor denwisseling, luid begon te schreien. Ik deed een stap achteruit, en beproefde hem te kalmeeren. >Ik beb baast, dat heb ik al meer gezegd," merkte mevr. v. Bendeleben ongeduldig op. *Laat hem maar schreien, hij zal wel weer ophoudon en nu voor den laatsten keergeef mg het kind >Het kind blgfc hier, lieve tante," zeide plotseling eene rustige stem achter mg. Ik keerde mij om, en ontdekte tot mijne onuitsprekelijke geruststelling Eber hardt, die de band aan zgne muts slaande, een diepe buiging maakte voor mevr. v. Bendeleben. »Ik had het wel verwacht", vervolgde hg, »dat u in de goedheid van uw hart spoedig hierheen zoudt gaan, om uw kleinkind onder uwe grootmoederlijke hoede te nemen, en daarvoor mijnen op rechten en hartelijken dank, maar helaas kan ik uw wensch niet vervullen. Het kind blijft hier, ik kan niet op mgn be sluit terugkomen maar nogeens, lieve tante, mijnen innigen dank voor uw vrien delijk voornemen". Hij greep de fijnge- vormde hand in don lichtgrijzeD hand schoen en drukte er een kus op. Sprake loos staarde mevr. v. Bendeleben den jongen man aan, die zoo rustig en zeker zgn wil doorzette en haar weer eenvoudig lieve tante noemde, alsof bij nooit andere rechten gehad had, alsof bij Dooit haar Schoonzoon geweest ware. »Ik was zooeven in 't slot", begon hg weer, daar mevr. v. Bendeleben hem nog steeds aanzag alsof hij niet goed bij zgn zinnen was, »en vernam daar dat u naar hier gereden waart. Toen ben ik dadelijk wapenstilstand, de telegrafische mededee- ling, dat Japan dien wapenstilstand niet eerder wenscht te doen ingaan dan na het onderteekenen van het vredesverdrag. De verbazing is alleszins verklaarbaar, want in de eerste plaats is het in den tegenwoordigen tijd dat wil dan zeggen in de laatste tientallen jaren de ge woonte geweest zoo spoedig mogelijk de vijandelijkheden te staken, en in de tweede plaats zal nu de wapenstilstand komen als mosterd na don maaltijd, omdat er na het teokenen van het vredesverdrag geen sprake meer is van strgden, want dan zijn de wapenen voor goed ter zjjde gelegd. Men tracht de houd;ng van Japan, te meer verwondering wekkend, omdat dit land de mooie rol heeft gespeeld bg de onderhandelingen, te verklaren door ver schillende overwegingen, maar zij sngden geen van alle hout. In elk geval is er cu nog kans op een hervatting van den strijd, hoewel de Tsaar aan generaal Linewitch heeft laten weten, dat de vrede gesloten zal worden. Op de gewone blufferige manier werd de mededeeling ingekleed, alsof Rusland een beelo overwinning bad behaald, inplaats van dat het met de staart tusschen de beenen aftrekt. Of de vrede nu nog op het laatste oogenblik gevaar zal loopen Men zou het kunnen vermoeden met het oog op de houding van de voorlichters van het publiek in Japan, die laDg niet tevreden zijn over de voorwaarden, door Japan aangenomen. Beter gezegd over de voor waarden, die Japan heeft laten glippen, want men had verwacht, dat meer boreikt zou worden. Maar het is baast niet te gelooven, dat deze stemming invloed zal uitoefenen bij de d-fioiti-ve behandeling van het vredesverdrag, tenzij men het over de verdeeling van Sachalin niet eens kan worden. GOES, 4 Sept. 1905. Op de dezer dagen te Rozendaal gehouden tentoonstelling zgn door de firma Franken Van Weel alhier be haald de volgende prijzen le prijs met breed stroodorscbmachine »Hexagone", le prgs met maaimachine >Albion" en le prgs met bietensngders »Albion". Ook behaalde de glad Btroodorsch ma chine, welke van dezelfde fabriek is als »Hexagone", den eersten prgs. Verder werden aan de firma meerdere 2e prgzon toegekend. Met ingang van 15 Sopt 1905 wordt de kommies 1ste klasse bij 's Rijks di recte belastingen P. J. van der Hoek van Krabbendijke verplaatst naar Twello. Het Haagsche correspondentiebu reau meldt Naar wij vernemen heeft het advies van den Raad van State omtrent hot hierheen gekomen, om een overijlde han deling te voorkomen. Ik bon big, dat ik n hier nog aantref, daar uwe aanwezig heid hier mij gelegenheid geeft, om na langen tgd de kleine weer eens te zien en de vriendolgke verzorgster te danken. Als u nog een oogenblik geduld hebt, lieve tante, zal ik n, als u het toestaat, vergezellen, daar oom mg een onderhoud heeft toegestaan. Ik zou niet gaarne in boosheid van u scheiden, al heb ik u ook als schoonzoon niet alles zoo zoo Hier stokte hg, terwgl een donkere blos over het troteche gelaat vloog. Hg wendde zich naar het kind, dat opge houden had met schreien, en, zgn vader herkennende, hem jubelend do handjes toestak. Het op zgn arm nemende voegde bg er bij, zonder mg aan te zien >too moogt u tegen den neef geen wrok koes teren." »Het is wel," zei mevr. v. Bendeleben eindelgk, en liet onverschillig hare don kere oogen rusten op het aardige groepje, dat vader en kind vormden. »Er moet toch met het kind gehandeld worden, al naar het gerecht uitspraak doet. Mijnentwege mag het hier zoolang blgven, het wordt toch binnen eenige dagen beslist." »Neera mij niet kwalgk lieve tante", viel Eberhardt io, >het gerecht heelt nie'B meer met deze zaak noodig Ruth en ik hebben haar al geregeld. Zjj was zoo goed, vanmorgen vroeg, toen wg er over spraken, aan mijn wensch toe te geven, en mg het kiüd af te staan dat wil zeggen, dat zij in tegmwoordigbeid van ons boider advocaten, van alle rechten op het kind afzag, en dus daarmee een eind maakte aan dien strgd." Wot dt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1905 | | pagina 1