1905 N". 99. Dinsdag 22 Augustus. 92sle jaargang. 45 FEUILLETON Uit het leven mijner oude vriendin. (■OESG1I De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woemdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prjji per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,23, Afzonderlijke nommei* 3 cent. Inzending van adïertentiën vóór 2 uren op den dag der uitgave. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". De prtje dor gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct. Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wo^dt de priji slechts tweemaal berekend. Geboorte-, hnweljjki- en doodberijhton en do daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend. A navragen om en vermelding van liofdogaveu 5 cent por regel. Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens. zeven stuivers daags onder eon verschroei ende zon werken, worden met den dag wanhopiger. Diefstal en plundering wor den algemeeen en men is bevreesd voor een omwenteling. Alle plaatselijke hulp bronnen zijn volmaakt uitgeput. Levende have wordt voor een appel en een ei verkocht, omdat er goen voeder is, on de dieren die nog worken, zjjn vel over been. De kinderen leven buiten van dennen appels en de vruchten van do wilde cactus, terwijl hun ouders veelal in hun elloü- digo hutten op don grond liggen te wach ten, waar in wekon geen voedsol, geen vuur, geen licht is geweest. Toen graaf Romanones, d8 minister van landbouw, onlangs te Moron kwam, ver ontschuldigde zich de aanvoerder van een groep werklieden dat zij zoo weinigen in getal waren, omdat de overigen, bij gebrek aan voedsel, te zwak waren om uit hun bod te komen. De hongersnood is in Maart begonnen en in Mei al ernstig geworden. Sedert is er geen regen ge vallen. De zomer- en najaarsoogst is ge heel te Loor gegaan, en thans beginnen de boeren te rebelleeren. Als er in de komende maanden geen stortregens vallen, zal de nood steods nijpender worden. Ondertusschen blijft manana" (morgen) hot wachtwoord van de regeering, en dit vermeerdert de on tevredenheid met don dag Sommige Regeeringen zijn zoo slecht, dat men baar het werk uit de handen zou willen nomen. De ellende in Spanje is reeds voorbereid in 1899. Riet waar, voor ieder die nadacht, was de gedrags lijn, die een goede Spaan6che Regeering zou hebben te volgen, zoo duidelijk, dat van mistasten geen sprake kon zijn. Waar het Spanje aan haperde, was zijn innerlijke organisatie, rechtvaardigheid zijner wetgeving en de ernstige en eer lijke toepassing zijnor wotton, was bezui niging, ja bezuiniging vooral, want het Spaanscbe volk was toen reeds aan het einde gekomen zijner belastingdraag kracht. Maar toen kwam, na den oorlog, het ministerie-Silvela met zijn plannen, die Spanje heetten te regenereoron, en het eerste woord daarvan was belastingver- meerdering. Ec werd niets bezuinigd, integendeel, voor alles werd méér ge vraagd. Voor het ministerie van Oorlog werd drie en dertig millioen peseta meer gevraagd dan in een vorig jaar en dat terwijl het vrede was. Vermeerdering werd gevraagd voor de huishouding der Roomsch Katholieke kerk, dat wil zeggen voornamelijk voor de kardinalen en bis schoppen, want de kleine dorpspastoors lijden gebrek met het volk. Wat de school betreft, het onder wjj s, da irvoo." werd geen cjjfer geopenbaard zij ging op in de tachtig millioen poseta voor Handel, Nij verheid, Onderwijs gdz. Voor dit alles, dat wil zeggen, voor het ministerie, waarvan de regeneratie zou moeten uitgaan, werd slechts 80 millioen uitgetrokken, zoodat voor don aanleg van de zoo noodige nieuwe wegen, nieuwe kanalen, besproeiing van droogliggeude gronden, die uiterljjk zoo rijk zijn, maar versterven bij gebrek aan water, nog geen twee millioen peseta's beschikbaar waren. Weet ge, dit alles was zoo dom en zoo misdadig tevens en de gevolgen zjjn niet uitgebleven. Een Constitutie voor Rusland. Een gebeurtenis, welker beteekenis zicb ver buiten de rjjksgrenzen van Rusland uitstrekt, heeft zijn beslag gekregen. De Czar heeft bjj manifest aan den Senaat eene volksvertegenwoordiging in gesteld, die bij geheime verkiezing zal worden verkozen door alle mannelijke burgers boven de 25 jaar. Daarmede is een beslissenden stap gedaan van den absolutistischen naar den constitutionee- len staat. Aan de bevoegdheid van deze Doema, dus heet het vertegenwoordigend lichaam, worden onderworpen alle vragen, die betrekking hebben op voorstellen van nieuwe, en verandering, uitbreiding, tg- deljjke opheffing en geheele afschaffing van bestaande wetten. Verder zjjn aan de Doema onderworpen de instelling, beperking of afschaffing van overheden en de vragen betreffende het budget, de ministeries, het Czareorijk, de s^atsdo- meinen en alle inkomsten. De Doema bestaat uit 412, volgens een bijzonder kiesreglement voor 5 jaren ge kozen leden, aan wie onbeperkte vrijheid van meeüing toekomt. Ministers en cbefs van afdeeliogen kunnen geen lid worden. De door de Doema behandelde voor stellen gaan naar den Rijksraad en dan ter beslissing naar den Czar. In zjjn manifest verwijst de Czar naar zijn manifest van 25 Febr. 1903, dat teD doel had do staatsorganisatie te verbe teren en gaat voort De tijd is nu gekomen om afgevaar digden uit bet geheele Russische rijk op te roepon, die voortdurend aan de voor bereiding van wetten zullen medewerken. Tot dit doel wordt aan de hoogere over heid een lichaam ter zijde gesteld met de taak de wetsvoorstellen voorloopig uit te werken en te bespreken en het budget te onderzoeken. Daarom hebben wij goed gevonden onder behoud van het beginsel van autocratisch bewiad een Rijksdoema in te slelleD. Tooneehpelers Een onzer grootste kunstenaars op too- neelgebied, de h8er Louis Bouwmeester, een man, wiens kunst wjj hoogelijk be wonderen en in gepaste waardoering van wien wij bij niemand weascben achter te staan, gaat binnen kort met oen ge zelschap van tooneelspelers eene reis naar Indië maken. Daarin is tegenwoordig niets vreemds meer en we zouden dan ook kunnen vol staan met den heer Bouwmeester en zijn gezelschap een slamat pigi" toe te roepen, als niet eene bijkomende omstan digheid ons tot schrijven drong. Want het is uwe, hot is onze schuld lezers, dat de heer Bouwmeester gedwon gen is naar Indië te trekken. Dat wordt ons ten minste verwoten door den heer B. zelf en het wordt hem nagepraat door enkele in adoratie neerzinkende jour nalisten. Op een der kermisavonden in Haarlem, het was gelooven wij den 13en Augustus, had B. in »de Kroon" de rol van Shylock in ie koopman van Venetie" vertolkt. De directeur vaq den Haarlemschen Schouwburg wenschte hem voor zijn vertrek naar Indië nog eens te huldigen, schonk een bloemstuk en sprak de hoop uit, dat men hem na eenigen tijd weer gezond terug mocht zien in het land. Fan fares en applaus geen gebrek natuurlijk. En daarop antwoorde, volgens een ver slag in Haarlem's Dagblad da heer B. het volgende ♦Geloof mij, dat ik met geen blij go- moed ga vertrekken. Kleinzieligheden no pen mij deze reis te aanvaarden. Mjjn laatste blik naar mijn vaderland zal een blik vol weemoed zjjo. Toen overweldigde aandoening zijn stem en zöide de handdruk, dien hij den heer Van Gasteren gaf, meer, dan woor den zouden kunnen zeggen. Het scherm moest wegens de daveren de toejuichingen verscheidene malen ge haald worden. Het was zoowel voor publiek als voor den heer Bouwmeester een Bucceavolle avond. Nog dient opgemerkt te worden dat toen de hoer Van Gasteren Bouwmees ter toevoegde, dat hij hem geen vaarwel, maar een tot weerziens toeriep, de heer Bouwmeester het hoofd schudde blijk baar niet gelooveude dat hij zijn vader land nog eens weer zou zien." Voor ons, die buiten staan, is deze cottfedie in de comedie vrij belachelijk, maar zjj heeft natuurljjk op dat oogen- blik het publiek, dat eenmaal onder den indruk was, tot tranens toe bewogen. Inmiddels wordt datzelfde publiek, wor- Door W. Heimburg. Vertaling van mej. J. A. v. d. L. Ook dit ging weer voorbijde wilde smart die in dien Meinacht zich nog eens van mij meester maakte, werd zachter. Het was of ik aan mijn hart een wonde- plek had, die bij de minste aanraking pijn deed. Mijn leven ging stil en een tonig verdermijn vader zat over zijn boeken gebogen, en ik was aangewezen om Katrien gezolschap te houden. Het verkeer mot het Blot bleef op denzelfden voetals mevr. v. Bendeleben mij eens noodig had, vroeg zij mij te komen, öf bood ik mij zelf aan. Wat moest ik er anders ook doen Tusschen ons en de bewoners der pastorie bestond er een vriendschappelijk, stil verkeerde kleine, oude vrouw was nu eenmaal erg op me gesteld. De jonge dominé was terughou dend, maar vol stille zorg voor mij. Hem dankte ik mjjn lectuur, hg bracht mg bloemzaden voor mijn tuintje, hg kwam mjjn vader de lange winteravonden hel pen verkorten, door met hem te praten, als hij vermoeid zjjne pen weggelegd had. Kort na Ruths huwelijk was Bergen van G. naar M. verplaatst, als adjudant eener brigade. Dat was was een moeilijke dag voor mij, toen die trouwe vrienden afscheid kwamen nemen. ♦Kom toch eens spoedig naar hier", smeekte ik, vergeet mg nu toch niet heelemaal". Ik bracht hen tot aan 't slot en zou mee naar bin nen gegaan zjjn, als ik niet gezien had dat eene kleine, elegante equipage de laan kwam oprgden, waarin ik Ruth en Eber- hardt gewaar werd. De eerste hield de leidsels. Ik sloeg snel een zjjpad ip, maar hoorde het rijtuig nog stilhouden en Eberhardt zeggen hier zijn we toch nog Ruth heeft zich bedacht eo hare boos heid laten varen. Toen klonk Ruths lachen den wij in verschillende stukken als een bende van halve barbaren tentoongesteld, die een kunstenaar laten verhongeren. Publiek krijgt alles op zgn arm hoofd. Maar wat wil men dan toch Dat pu bliek dwingen meer naar do schouw burgen te gaan Moeten wjj garantie fondsen bijeen brengen -Zgn wij dan verplicht ieder kunstenaar, die gaarne zelf directeur speelt en een gezelschap bijeenzoekt, aan w »lks hoofd hjj dan gaat staan, te garandeeren dat zijn zaak zal floreeren Dat. kan een groot bezwaar worden, want nergens is grooter neiging tot separeeren dan in de tooneelwereld. In ons kleine land wemelt het reeds van tooneelgezolsehappen en nu mogen het allen geen Bouwmeesters zijn, die zich afscheiden, er zijn eerste-rang kunste naars onder. Indien de heeren tooneel-artisten al eens gekweld worden door minder aan gename toestanden bg een of ander ge zelschap, wij beleven allen onze onaan genaamheden in dit tranendal. En nu mogen de meeste tooneelspelors niet rjjk wordenin de eerste plaats is dat niet het doel van den waren kunste naar, maar dat worden de artisten op ander gebied, dichters en schrijvers ook nieten voor armoede zouden velen wij hebben hier niemand bepaald op het oog zich beter kunnen bewaren, als ze wat minder, laat ons zeggen, buiten gewoon wilden leven. Van ééne schuld is publiek echter niet vrij te pleiten en dat is, dat het de tooneelspelers verwent, verwent met uit bundige toejuichingeu, met het bewie- rooken van den artist bg alle mogelij ko jubilea. Ea de aldus door ovaties be nevelde acteur of actrice kjjkt verbaasd op als van al dat applaus in de buiten wereld niets meer overblijft dan van de hem of haar vereerde bloemen en kransen, die na korten tijd verwelken. Maar wjj, die aan overdreven hulde betoonals verderfelijk voor den kunste naar en vernederend voor het publiek niet meedoen, wenschen daarom niet de qualiÜGatie kleinzielig op ons toegepast te zien, of voorgesteld te worden als een troep zonder kunstgevoel, zonder daar tegen een woord van protest te laten hooren. Buitenland. Arm Spanje. De berichten uit Spanje luiden aller droevigst. De correspondent van de Daily Mail te Rota bg Cadix seinde daarom trent De uitgeteerde arbeiders, die voor mij in 't oor ik wisselde nog een laatsten groet met Hanna en had toea ook haar verloren. Toen kwam er een zekere morgeD, waarop ik in vertwijfeling bij het bed mijns vaders stond, hom met luider stem bg zgn naam riep en toch geen ant woord bekwam, waarop zgn koude hand de mijne niet meer kon drukkenhij was heengegaan. Ik vond hem dood in zgn bed, toen ik hem zijn ontbijt wilde brengeneene beroerte had een eind aan zgn leven gemaakt. Ge9n enkele traan stortende, liet ik mij wegleiden en zonk naast Katrien op de knieënde tranen der oude vielen op mijn haar toen zij mij vast aan zich sloot. Die oude, verlamde dienstmeid was nu nog de eenige, die ik op de wereld bezat. Ik zie het nog, hoe men de met bloe men bedekte kist naar het kerkhof bracht en al de bewoners van het dorp mijnen vader de laatste eer bewezen. Allen ween den en snikten en ik stond nog steeds daar aan het venster mijner kamer en zag het aan zonder een enkele traan nu was ik oene wees. Toen kwam de baron en wiido mg weer meenemen naar het slot, maar dat sloeg ik snel af, wij zende op Katrien. Wat moest zij begin nen zonder mg er was toch nog één wezen, dat mij noodig had, en de zorg daarvoor wilde ik mg niet laten ont nemen. Wie weet, hoe kort meer dat gelukkigmakendo gevoel mjjn deel kon zgn, dat ik iemand onontbeerlijk was. ♦Je kunt hier niet alleen big ven, je kwgnt hier weg", zei de baron. »Ik heb eerbied voor je aanhankelijkheid, maar je moet minstens een paar keer in de week bij ons komen. Je gezondheid wordt ondermijnd, door al die treurigheid, je zitt er meer dood dan levend uit." ♦Laat mg hier," smeekte ik. »Ik dank u voor uwe goedheid, maar nu kan ik nog niet komen, misschien later, nu kan ik nog niet." Men liet mij werkelijk een poosje met rust, maar toen kwam de baron weer. ♦Nu ga je in ieder geval mee", zei hg, ♦ik kan het niet verantwoorden a's ik je aan je lot overlaatik ben nu je voogd en als zoodanig beveel ik 't je." Nu gehoorzaamde ik zonder tegenspreken, 's Avonds zat ik geduldig Daast mevrouw v. Bendeleben en liet mij van Hanna vertellen, en van Ruth, dat zij een flinken zoon gekregen had. Op 't oogenblik was er nog een hevige strijd over de voor namen Ruth wilde hem Stanislaus noe men, maar Eberhardt beeft gezegd dat bij den dominé de namen wel schrijven zal. De baron bepaalde de dagen die ik iedere week op 't slot moest doorbrengen, »en, Greetje'voegde hij er bg, ♦als je niet komt zal ik komen vernemen of jp geldige redenen hadt, om weg te blijver. Je mag je niet zoo aan je drcéfheid over geven, daar ben je nog veel te jong voor, een heel leven ligt nog voor je." Een heel levenIk schrok bepaald, en moest ik dat zoo doorbrengen Ver schrikkelijke gedachte! Lag ik toch maar bij mjjne ouders onder den grond. Het geheele leven wat is zoo'n menschen- levon langl De duur van ons loven is zeventig jaar, en ik was pas twintig ge weest. Maar God is barmhartig, dacht ik zoo kon het toch niet lang duren Ik was gehoorzaam, en kwam stipt op den bepaalden tijd op het slot, speelde schaak met den baron, en lag de courant voor. Op den dag was ik op 't dorp, verpleegde Katrien, en bestierde mijn klein huishouden, ik deed alles wat ik doen moest, maar zonder vreugde, zonder eenige belangstelling. Op zekeren avond was ik weer op 't slot, en deed mijn best om te luisteren naar een lang artikel over de aardappel teelt, toen mevr. v. Bendeleben plotse ling luisterende het hoofd ophief. ♦Er komt bezoek," zei ze haar werk neer leggend, en opstaande. Er deden zicb luide stemmen hooren, do deur werd ge opend, en Ruth trad binnen, gevolgd door haar man. Ik kon mij niet meer verwjjderen, als vastgeworteld bleef ik staan, en staarde hem aan. Ook bij verbleekte een weinig, torn bij mij ooiwaardp, terwjjl zfne sooore vrouw volstrekt geen notitie van mij nam, m: ar met eene bnaBtige bew ging haar bonten van zicb wierp, en hare moeder omhelzende, uitriep ♦Mamaatje, u moet een strjjd besb chten. Denk eens, de oude gravin Sateroski uit Weenen is overleden en nu kreeg ik een schrijven dat het gewenschfc was, dat ik de opening van het testament bijwoonde. Ik moet, ik wil naar Weenen, en mjjn dierbare gade", hierbjj wendde zjj zich tot Eberhardt, die er mot op elkander' geklemde lippen bijstond, ♦vindt het on- noodig en verlangt dat ik thuis blijf in plaats van mij zgn geleide aan te bieden." Maar ga toch eerst zitten", viel de baron de jonge vrouw in de rede, ♦dan kunnen wij er rustiger over spreken. Waarom ben je er tegen, Wilhelm vroeg hg aan zgn sohoonzoon, die zgn stoel zoo ver mogelijk uit het licht der lamp teruggeschoveg had. >0, om verscheidene redenen", ant woordde deze, maar de voornaamste is dat de kleine ongesteld is, hg krjjgt zeker tandjes en schreit den geheelen dag door. Ook begrjjp ik Diet waarom Ruth daarbij tegenwoordig zijn moet, ik vind dat zij veel meer bg het kind noodig is dan bij de opening van het testament. Als zij er nog in bedacht wordt, kan het haar hier even goed meegedeeld worden als ginds." Zjjne stem klonk rnstig en zonder eeni gen hartstocht, en zjj roerde mjj tot in het diepste van mijn hart. Ik wilde op staan en mij verwgderen. ♦Neen, neen riep de baron. ♦Wil je weer wegloopen Hier blijven en hjj drukte mjj weer in den leuningstoel terug. Niemand behalve hjj, kon vermoeden met welke kwellingen ik daar zat. ♦Ik moet je zeggen, Ruth" wendde de baron zich nu tot haar, »dat je man gelijk schijnt te hebben, 't Kan best, dat je niets dan onaangenaamheden onder vindt, daar in Weenen, want met de familie van je eersten echtgenoot heb je het nooit erg goed kunnen vinden. Ik De wet strekt haar werking uit over het geheele Russische rijk, behalve over eenige Btreken, waar buitengewone quaf s- ties te beslissen zgn. Van de 412 leden der Doema worden 28 door de steden gekozen. Do keuze geschiedt in kie8?ergadoringen van 160 leden te Petersburg en te Moskou, van 80 leden elders. Van hot kiesrecht zgn uitgesloten de vrouwoD, de mannen joDger dan 25 jaren, leerlingen van militaire op leidingsinrichtingen, soldaten, nomaden, vreemde onderdanen gd wegens faillisse ment en desertie veroordeelden. De verkiezingen hebben plaats onder toezicht van het Ministerie van Binnen- landsche Zaken in geheime stemming met balletjes. Een candidaat mag slechts op één plaats worden gesteld. Hij moet Russisch verstaan. Ambtenaren, die ge kozen worden, moeten hun ambt neer leggen. Wjj schreven hierboven ♦een consti tutie". Dit is het nu nog wel lang niet het is niet veel meer dan een adviseerend lichaam, maar toch is er iets positief goeds verkregen een stap in de goede richting is gedaan en de rest zal wel volgen. De Vredesonderhandelingen. De onderhandelingen vorderen goed" ♦alle kans op vrede is zoo goud als ver keken" zoo luiden afwisselend de berich ten omtrent de besprekingen die thans nog gevoerd worden te Portsmouth. Prachtig voor beursspeculanten en dat, met dit doel dan ook meer berichten dan noodig de wereld worden ingezonden, is zeer waar- schijnljjk. Vast staat alleen het volgende Aan genomen is Japansch protectoraat over Koreaopenstelling van Siberische wa teren voor Japansche visschors ontrui ming van Mantsjoerjje door beide par- tjjen teruggaaf van Mantsjoerije aan Chinaafstand van Russische pachten op Liaotong aan Japan afstand van Port Arthur en Dalnibehoud van de spoor- ljjn Charbin-Wladiwostok door Rusland en overdracht van de spoorljjn Port Arthur aan Japan. Onderhandeld wordt nog over de vol gende punten Afstand van Sacbalin aan Japan terugbetaling door Rusland van de door Japan gemaakte oorlogskosten overgave van de geïnterneerde Russische schepen aan Japan. Dat deze laatste juist de moeieijjkste punten zgn, zal wel ieder duidelijk zgn. De conferentie is echter voor drie dagen uiteen gegaan en komt eerst Dinsdag weer bijeen. Het heet dat President Roosevelt zich weer in verbinding beeft gesteld met de vredesondei handelaars en ook met de zou ma» r liever bier big ven, zelfs al wns de ongesteldheid van je kind geen ver hindering." ♦Het is volstrekt zoo erg niet, Eber hardt overdrijft, zooals altjjd," viel zjj driftig uit, terwjjl zjj haar man toornig aanzag. >De bonne is volkomen voor haar taak berekend, en bovendien kan hg wel zoo lang bier zgn." ♦Ja maar, je moet bedenken, dat bet wéér te koud en te rouw is, om het bind zulk een tocht te laten maken", zei mevr. v. Bendeleben. ♦Hoe graag ik mgn klein kind hier zou willen hebben, kan ik dat toch niet toestaan." ♦Maar ik zeg je dat ik naar Weenen moet," riep zij, terwjjl de tranen haar van boosheid in de oogen sprongen, Ik moet ♦Goed, mgn kind, ga, ik zal zoolang de plaats van moeder innemen," viel Eberhardt haar jjzig koel in de rede. ♦Maar wie heeft je dan geschreven Ruth, dat je tegenwoordigheid vereischt wordt vroeg de baron. ♦Dat komt er ook nog bij," antwoordde Eberhardt in haar ploats. ♦Zjj zegt dat zjj een brief uit Weenen gekregen beeft, maar van wie, dat wordt niet gezegd." De schoone vrouw keek plotseling ver legen vóór zich. ♦'t Is voldoende, dat het zoo is," antwoordde zjj toen. ♦Het is mg bericht, en ik wil gaan, tot eiken prjjs. Papa, is 't goed dat ik morgen eens kom zien, of mgn wagen in orde is»? Hjj is hier nog altjjd, van dat ik teruggekomen ben ik hoop dat hij nog io orde i6, bjj was toen pas nieuw 1" ♦Hg zal ook nog wel goed zgn," zei de baron. ♦Wanneer ga je dan opreis?" ♦Zoo spoedig mogeljjk ik denk over morgen." Eberhardt was opgestaan. ♦Willen wjj naar uw kamer een sigaar gaan rooken, papa?" vroeg bij en daarop verlieten beide heeren de kamer. fWt .rdt vervol ld)*.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1905 | | pagina 1