1905 N*.
Zaterdag 12 Augustus.
FEUILLETON.
Uit het leren
mijner onde vriendin.
u.
De uitgav» dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrydagavoni
uitgezonderd op feestdagen.
Prys per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, ïpj5S.
Afzonderlijke nommen 5 cent.
Inzendint) wan advertentiën vóór 2 uren op den dag dec
uitgave.
D© prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 et
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjj
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweijjks- en doodbeii htea en de daarop betrekking hobbondq
dankbetuigingen worden van 110 regels A l,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
DE JAARMARKT
of kermt5» zal dit jaar aanvangen op
Dinsdag 29 Augustus a. s. en ein
digen op Dinsdag 5 September
d. a. v.
Mot bet opslaan der kraaien enz. mag
worden aangevangen, behoudens onvoor
ziene omstandigheden, des Vrijdags vóór
het begin, en alles moet van de plaats
zjjn vervoerd des Vrydags na het eindi
gen der «kermis.
De aanvragen om plaatsen moeten vóór
den hierboven vermelden aanvang der
jaarmarkt vrachtvrij en met opgaaf der
benoodigde oppervlakte in Nederlandsche
maatbenauning >n, gericht worden aan den
marktmeester, geschiedende de toelating
tot wederopzegging toe, ook gedurende
de kermis.
Goes, den 11 Augustus 1905.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
Het eerste suppletoir kohier van den
Hoofdelijken Omslag
voor 1905, zooals het door den gemeente
raad in zijne vergadering van 27 Juli 1905
werd vastgesteld, is door Gedeputeerde
Staten van Zeeland bij hun besluit van
4 Augustus 1905 goedgekeurd en 11
Augustus 1905 aan den ontvanger ter
invordering uitgereikt, welk kohier, in
afschrift, gedurende vijf maanden ter
secretarie voor een ieder ter lezing zal
liggen, kunnende binnen drie maanden
na de dagteekening der aanslagbiljetten
bezwaren tegen den aanslag, op ongezegeld
papier, bij den gemeenteraad worden in
gebracht.
Goes, don 11 Augustus 1905.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
Aanzien en eer der Kroon
Dat de historie Van LyndenKuyper
den anti-revolutionnairen dwars id de
maag zit, is te begrijpen. Er is zeker
nooit onder één ministerie een geschie
denis afgespeeld, die ons zoo ridicuul
heeft gemaakt in het buitenland.
Nu dan die quaestie nog eens werd
opgerakeld in Het Vaderlandvliegen en
kele a.-r. bladeo daarop af als een stier
op een rooden lap, geheel en al niet be
denkende, dat zij daardoor te veel eer
bewijzen aan hetgeen een anonymus, «een
oud-diplomaat" .gelieft te verhalen of te
fantaiseeren.
Praai is hetgeen De Zeeuw hierover
o.a. schrijft in haar nommer van 10
Augustus
41
Door W. Heimburg.
Vertaling van mej. J. A. v.
d. l.
Hg nam den hoed af en ik verwijderde
mg van den wagen, doch nog voor dat
hij den koetsier bevel geven kon door te
rijden, stond ik er weer bij en smeekte
in doodsangst»Geef mij den brief terug
Ik breng hem zelf naar Wiesenau." Op
eens was het mg ingevallen, wien ik als
bode gebruikte. In de eerste bljjdscbap,
dat ik iemand gevonden had, die hem
bezorgen kon, had ik er volstrekt niet
aan gedacht dat het geheel verkeerd zou
werken als juist bij dien brief aan Eber-
hardt overhandigde. Als hij eens door
g verzucht met don jongen predikant in
eene heftige woordenwisseling geraakte
Wie weet in welke stemming hg zich
weer bevond. Aan welke beleedigingeu
stelde ik den overbrenger misschien bloot.
Wat een onaangenaamheden, ja zelfs on
gelukken zou het kunnen veroorzaken
als die twee elkander ontmoetten.
«Geef hom mij terug," vroeg ik nog
eens, terwijl deze voorstellingen mij door
het hoofd vlogen, »het gaat niet dat u
ik wil
«Waarom vroeg hij met zjjne diepe
stem.
»U kunt hem den brief niet geven
vraag mij niet waarom, maar hij kan u
niet zien
»Hjj zal mg ook niet zien, Margaretha",
antwoordde dominé Renner. Wees zonder
zorg, do brief zal in zjjne handen komen,
zonder dat bjj mij te zien krggt. Ga nu
«Dat in 't. debat sieepen van den naam
van het gcÖ3rbi*digde Hoofd van den
Staatdat het kleinoeren van haar per
soon, en daarmede dat ondermijnen van
baar gezag
Is oen dergelijk doen te rjjroen met
de liefde voor Oranjwaarop men aan
dien kant zich zóózeer beroemt
Als hier een poging wordt gedaan tot
het in debat sleepen van den naam der
Koningin, dau geschiedt het ia eik geval
nog maar door een anonymus, maar bet
ministerie-Kuyper heeft in de Tweede
Kamer de Koningin in bet debat gebracht
door op eene interpellatie omtrent hot
niet vieren van haar verjaardag op Zon
dag, te antwoorden dat de R«geering H.
M. in deze kleine quaestie meende ter
wille te moeten zijn. Dat was tegelijker
tijd de Koningin in het debat betrekken
en het «kleineeren" van Haar persoon,
door de uitdrukking «ter wille".
En nu wat het. verkleinen van bet ge-
gezag betreftéen voorbeeld uit vele
To0D bij do behandoling van het wets
ontwerp op het in dienst houden van
militiepiichtigen, do minister Kuyper de
leer verkondigde, dat de Kamer voorstel
len van do Kroon eenvoudig onbehandeld
zou kunnen laten, was het professer
Drucker, een vrijzinnig democraat dus,
die hiertegen opkwam in het belang van
bet prestige van do Kroon.
Als er sprake is van bet bonadeelon
van de eer en het aanzien der Kroon,
hebben de Kuyporiaan9Che bladen het
recht van spreken verloren men behoeft
ze dan slechts te herinneren aan boven
genoemde feiten, aan de ontbinding dar
Eerste Kamer (warm verdedigd door de
sociaal-democraten), aan de wijze waarop
deze ontbinding in zijn werk is gegaan,
hoe bet besluit werd voorgelegd aan de
KoniDgin, voordat Zij nog in de gelegon-
heid kon zijn gefeest b«t debat daarover
in de Handelingen der Tweede Kamer te
lezen en eindelijk aan de veelbesproken
Overijselscbe quaestie. Met voorbijgaan
of liever ter zijde stelling van art. 66
der Prjvinciale Wet, is de Koningin een
voudig maar ni9t gekend in het nemen
van oen beslissing op het verzoek van
den Commissaris der Koningin om do
Staten der Provincie bijeen te roepen.
Ziet dat is alles heel wat anders
dat geschiedde door minister Kuyper en
de Zeeuw zal dezen toch niet op eenzelfde
lijn willen stellen met den eersten den
besten anonymus, al verschuilt #hjj zich
dan ook ouder den pseudoniem «oud
diplomaat."
Een anonymus kan niet te kort doen
aan de eer en het gezag eener Koningin,
een minister wol.
Buitenland.
De vredesonderhandelingen
Nu in het plaatsje Portsmouth iü Noord-
Amerika de onderhandelaars zjjn samen
gekomen en hun eerste zittingen zijn
naar huis, en trek droge kipéren aan.
Vanavond zal ik u komen zeggen, dat
de brief zijne bestemming bereikt heeft,
en dat zal het laatste woord zijn, dat
van deze zaak over mijne lippen komt.
En nu, Margaretha, bedank mij niet, maar
integendeel ontvang z"lf mijn dank voor
het vertrouwen dat gij in mij stelt."
Ik stond Dog op dezelfde plaats, toeü
de wagen zich reeds een eind verwijderd
had, met de handen op de borst gevouwen.
De Wind rukte aan het dunne doekje
om mjjn hoofd en joeg mij den fijoen
regen in hot gelaat, die mijne brandende
oogen verkoelde. Een angstig gebed was
op mgn lippen, dat God alles ten beste
keeren mocht, dut mgn brief bem over
tuigen mocht, dat ik alleen bem liefhad
en hem nooit ontrouw geweest was.
Toen ik het langzaam voortrijdende
voertuig niet meer zag, keerde ik hui
verend en doornat naar buis. Ik was d«n
ganschen dag onrustig en koortsachtig
gestemd, en zag met verlangen uit naar
hot oogenblik dat dominé Renner terug
zou zjjn. Eindelijk boorde ik den wagen
en spoedig daarna trad de jonge man
de kamer binnen, en verzekerde mij
dat alles in orde waszijn oppasser had
den brief aangenomen en dadel jjk aan
hem gegeven.
«Als gg nu maar wat tot rust moogt
komen, Margaretha," voegde hij er bij,
en zag mg treurig in mijn bleek ge
laat. «Wees niet moer zoo bezorgd, God
leidt alles zoo, dat het voor ons 't beste
is, al kunnen wij 't dikwijls niet begrij
pen. Ge schijnt veel verdriet te bebben,"
zei hg verder, toen hg zag dat ik een
paar tranen wegwischte, «on wilt het
beslist alleen dragen, maar als het u te
v«el wordt, Margaretha, in de pastorie
vindt ge te allen tjjde twee, die u gaarno
begonnen, breekt met volle kracht de
storm der fantaisie los. De een weet dit
te vertellen, de audere dat iemand «uit
de omgeving van den Russiscben afge
vaardigde Witte" weet te vertellen, dat
Rusland geen oorlogschatting wil betaler,
een «goediogelicbt" ander pers ion is er
van overtuigd, dat Japan honderden dol
lars vraagt. Hier is een blad, dat met
minachting boweprt niet, in te gaan op
de honderden losgebroken veronderstel
lingen en onderwijl het gotal met één
vermeerdert.
Een touw is er niet aan vast te knoo-
pen, zoodat we ons moeten bepalen tot
mededeeling van wat er tot nu toe wer
kelijk is gedaan. En dat is nog alleen do
begroeting, bet, onderzoek der geloofs
brieven en volmachten, hetgeen trouwens
zonder eenige moeiljjkbeid ging men was
wederkeerig tevredeD. De Japanners heb
ben daarna de voorwaarden, waarop van
bun zijde vrede mogelijk geacht wordt,
schriftelijk aan de Russische onderban
delaars overgelegd. De Russen zullen die
voorwaarden onderzoeken en zoo spoedig
mogelijk schriftelijk antwoord geven.
GOES, 11 Aug. 1905.
Door den directour-gen°raal der
S. S. is een eervolle vermelding met f 5
belooning toegekend aan den ploegbaas
J. M. Jcllein3 en den wegwerker van
do S. S. J. Govers, voor hunne activiteit
en hun beleidvol optreden bij den brand
op het stations-emplacemcDt te Goes op
J5 Juli jl.
Donderdag had te Vlissingen de
stemming plaats voor een lid va'n den
gemeenteraad, noodig tor voorziening in
de vacature, ontstaan door het overigden
van den heer J. Bos Az.
Van .liberale zijde was eandidaat ge
steld de heer H. C. Beyorman en van
anti-revolutionnairen kant de beer H, J.
V3U der Meer, die onlangs bij do perio
dieke verkiezing niet werd herkozen.
Nu werd do heer Van der Meer geko
zen met, 258 vaa de 496 geldige Btemmen,
tegen 238 op den heer Bpyerman.
Jhr. mr. Van Weedo, die zijn be
trekking als gevolmachtigd minisfer en
buitengewoon gezant aan hnf, Hof te
Weenen tijdelijk had verruild voor de
portefeuille van buitenlaDdscho zsken, is
nu weer naar Weenen gereisd, maar zal
om formeele redenen nog weer opnieuw
worden benoemd tofc gezant.
BONI.
Tot nog toe gaat de expeditie op
Zuid-Celebes geheel naar wensch. Ook bet
officiëele bericht vertelt, dat de sterkte
Paseempa, die teD Zuiden van de plaats
Boni is gelegen, genomen is en dat de
bevolking uit de bergen terugkeert. Ver
der hebben zich vijf leden van den Rijks
raad van Boni met don voorzitter daarvan,
den Rgksbcs'ierder, overgegeven. Ook zijn
eenige hoofden uit bet binneuland zich
komen onderworpen.
Uit de Pers.
ter zjjde willen staan en u helpen."
Nadat bij mij nog eenmaal do hand
gereikt bad, ging bij weg. Ik bedankte
hem biet eens, en toch heb ik van dat
uur af, op deze wereld geen trouwer
vriend bezeten.
Er was nu een weinig kalmte in mij
gekomen, een kleine boop ontwaakte in
mg hij moest overtuigd zijn, wanneer
bij gelezen had wat ik bem schreef, het
moest alles weer goed worden. En nu
viel voor 't eerst na lang--, donkere da
gen weer eens een zonnestraal in de ka
mer, en bescheen bot bed der sluime
rende Katrien en naar de lucht op
ziende, zag ik tusscben de witte wolken
een s'nk van bet. kelders'e blauw. Over
boomen en struiken lag een ge-lgroen
waas en voor het raam stond de aar
dige kleine jongen van den molenaar
en stak juichend zijn kleine bandjes vol
sneeuwklokjes naar mij toe. Ik nam ze
van hem aau, die bekoorlijke kleine len
teboden, met baar reine, witte klokjes;
het scheen mij een gelukkig voorteeken
7jj verkondigden het ontwaken d"r na
tuur uit hare winterzorgen o, dat zij ook
mgn hart eene lente voorspellen mochten
Ik verblijdde den kleine met een paar
appels en vlocht toen van de sneeuwklok
jes eene krans, die ik naar bet graf mijner
moeder bracht. Ik zat lang bij den lagen
grafheuvel, mot mgn arm om het een
voudige marmeren kruis, en zond een
stil gebed omhoog voor mijne liefde. Met
een stille hoop in het hart begaf ik mij
weer naar huis.
Onder alles wat ik verrichtte, dacht ik
aan het antwoord dat ik ontvangen zou
terwijl ik met Kalrien praatte, rekende
ik uit wanneer ik een brief zou kunnen
hebben, als ik naaide, mompelde ik nog
twaalf uren, dan kan ik antwoord hebben,
De herrie in de S. D. A, P.
Dr. Frederik van Eeden schrijft in
De Pionier onder bovenstaand opschrift
Wanuoer er ergens heibel is in buis,
dan wordt daar gewoonlijk graag en
spoedig misbru'k van gemaakt door vij
andige buren. Maar dat is onbillijk. In
de beste families komt wel eons ruzie
voor, en dat is volstrekt niet altijd een
kwaad teekeD. Integendeel, in voorspoe
dige, jonge huishoudens, die hard aan
groeien, is ruzie onvermijdelijk en zelfs
een teeken van gezond leven.
Wie heeft ooit een jong huishouden
met veel kinderen gezien, waar niet ge
krauwd werd?
Niet alleen om het feit, dat er gekib
beld wordt vestigen wij de aandacht op
wat. er thans gebeurt in de S. D. A. P.
De burgerbladen mogen er om jnichen,
dit is eenvoudig dom. Het uitstooten van
slechte elementen moet in elke organi
satie gebeuren.
Maar deze ruzie is van zeer belang
rijken, kenmerkenden aard, en verdient
aandachtig beschouwd te worden. Ze is
inderdaad een herhaling van wat men,
onder eenigs-cins anderen vorm in de
Duitsche, Franscbeen Italiaansebe sociaal-
democratie heeft zien gebeuren, en moet
dus op algemeene diepgaande en nood
wendige oorzaken berusten, die uit bet
wezen dezer party voortkomen. Dat wil
zeggen, dat botsingen als deze noodwen
dig voortvloeien uit bet willen loepassen
der bekende sociaal-democratische leer
stellingen op de praktijk van bet leveD,
op het bandelen der menschen in do
richting der maatschappelijke stroomingen.
De vooropgestelde tbeorie, de boeken
wijsheid zegt zus, de leveucpraetijk zegt
zóó, één deel is fanatiek en wil «vol
harden bij 't ideaal", een ander doel ie
praetiscb en wil wat uitrichten, dogma's
en formules desnoods aan zijn l.iars lap
pend.
Dat deze botsing, telkens weer onver
mijdelijk en regelmatig, overal voorkomt
waar deze partg op haar bekende leer
stellingen is gegrondvest, bewijst eenvou
dig voor ieder onbevooroordeeld opmer
ker, dat deze leerstellingen en formules
niet langer deugen voor de praktijk.
Maar het bewjjst nog iets meer.
Men kan de sociaal-democratie verge
lijken bij oen breeden stroom, die bot
weg op enn hoogen rotswand is gericht.
Haar richting is dus onjuist en ze moet
zich wijzigen, links of rechts. Eo nu gaat
een deel rechts, omdat daar een doorgang
is. Dat zijn de practische menschen die
wat uitrichten willen, zooals Troelstra
en datgene uit het programma vast
houden, wat uitzicht geeft op daden, op
vooruitkomen, op beweging. Iu dit geval
de politiek. In de politiek zit leven en
beweging, en dit acht Troelstra, zf,er
terecht, noodig Doodloopon op den steden
rotswand van doctrine, van leerstelligheid,
daar bedankt hij voor, daar is bjj te
of misschien komt hij zélf, dat kan ook
wel.
O, hoe barteljjk zou ik hem ontvangen,
geen woord van verwijt zou over mijne
lippen komen
Dan wierp ik mijn naaiwerk wcor weg
en liep onrustig het geheele huis door.
Ik keek of de kamer van mijn vader in
orde was, daar ik hem met een dag of
acht thuis verwachtte. Hoe eindeloos lang
leek die week mij nog toe, het duurde
nog zoo lang eer het morgen was. Aan
mjjne planton voor het raam hingen veel
verdorde bladeren, die ik afsnijden moest;
mgn kamertje scheen mij onord-lijk, zoo
dat ik hier en daar wat terecht zette,
want hg moest eens komen Ik ging naar
den tuin on zocht sneeuwklokje1*, die ik
sierlijk in een vaasje schikte; over bet
bed van Katrien legde ik een witte sprei.
«Kind, waarom doe je dat? Komt er
bezoek Ik zou wel eens willen weten,
waarom je zoo vreemd zijt sedert je den
laatsten keer van bet slot terugkwaamt
en toen zoo gevallen zijt. Gisteren zag
je zoo wit als de doek om je voorhoofd
en vandaag gloeien je wangen. Dan komt
er nog bij, dat je geen woord zegt en
men alleen angstige zuchten van je te
booren krggt. Zeg toch, wat er is, mijn
hal tediefje
«Er is niets, Katrien", stelde ik haar
gerust, terwgl ik op den rand van haar
bed ging zitten en haar verwelkte banden
greep, «Buiten wordt bet lente, voel je
niet hoe lekker warm de* zon al is
Binnenkort kunnen wij je met je bed
voor het open raam brengen, dat zal je
zieke borst goed doen".
De oude zei hoofdschuddend «Dat is
geen antwoord op mijn vraag en wat heb
j i toch blauwe kringen om de oogen
Do nacht ging voorbjj en do morgen
voortvarend en te slim voor.
Maar Van der Goes en Gorter will n
niet mee naar rechts, want zij meeuen,
dat mon dan heelomaal uit den rovolu-
tionnairen koers raakt. Dan is men ge»n
socialist meer, maar eenvoudig een rood-
gotinto burgerlijke oppositie-partij.
Daarin hebben ze ook weor volkomen
gelijk. En voor deze keus hebben Bobel
en Jaurès en Ferri en zooveel andere
socialisten gestaan. En het ongeluk voor
hen is, dat men, alleen met het sociaal
democratische programma nooit uit deze
moeiljjkheid bomt. Een strikt consequente
politieke actie is onmogelijk, mon glijdt
onvermijdelijk in de breede stroom-bed-
ding der vooruitstrevende behouders-
partgen.
En moer links...? Daar zien ze niets
dsn het stilstaande moeras van lgdelgk-l
verzetters, bommongooiers en andere vor-1
men van anarchisten. Dat daa- een door-^
gang voor den stroom zou zjjD, is hun
ondenkbaar. Er staat immers niets van
op hun kaart. Vruchteloos kijken Van
der Goes en de zijnen hun boekje door.
Meer links is er niets. Dat gaat buiten
hun boekje. En met de zenuwachtige
hoofdigheid van gejaagde kippen lo'qun
ze al maar hoen en weor voor hot vlecht-
draad, waar toch goon opening in komt.
Een bootje meer links, heeren, daar is
een wjjde dóó-gang. Kijk maar niet in
uw Marxistische boekjes, dair staat er
niets van. Maar kjjk een weinigje in
het loven en de werkelijkheid.
Ge brandt, u bijna, zoo dicht loopt ge
er bij. Partijgenoot Pannekoek kreeg een
pluim op de muls, dat hij zulk eeD mooie
bloeiende cc operatie in Utrecht had ge
sticht, heelemaal alleen.
En wat beeft men aan die coöperatie
Een jaarlijkscbe bgdrago voor de partij
kas. Is dat zoo verdienstelijk Dan is
één rijke pirfijgenoot even goed, en veel
eenvoudiger en makkelijker.
De positie van Troelstra in dezen strijd
is duidelijk de sterkste. Het verweer van
Van der Goes is allerdunst. Wat gaan
ons die «eerzucht" en «beerschzucbt."
van Troclstra aan, als hij gelijk heeft?
Welk een zwakheid verraadt zulk een
gescherm met persoonlijke aantggingen.
Troeistra heeft in het oog van elk toe
schouwer gplijk. En waarom Omdat do
eenige troef, die tegenover bem is uit te
spelen, niet in het Marxistische kaartspel
voorkomt.
De economische revolutie zou in het
programma der sociaal-democratie moe
ten worden opgenomen, om dezen zich
telkens herhalendon strijd te doen op
houden.
Do revolutionaire economische strjjd, de
directe actie op het economisch samen
stel der maatschappij, de socialiseering
en reorganisatie der productie dat is
de eenige richting links, die uitzicht
geeft op voortgang en beweging, op daden
eu resultaten.
Economische revolutie als voornaamste
actie, iu den vorm van zuiver socialisti-
brak aan i^d^r oogenblik keek ik bet
venster uit. Eens dacht ik dat Frits om
den hoek by de kerk verscheen, en een
hevige schrik ging door mij, maar bjj was
het niet. De namiddag vorliep, de dag
neigde ton ondergang, mijne vermoeide,
brandende oogen kenden buit'n nio<s
moer onderscheiden en ik zat bjj bet
raarr, en beproefde, mijne speeds meer
verdwijnendo hoop vast te houden. Marie,
die buiten san 't werk was. zong niet
heldere stem, zcodat ik ieder woord
verstond
Daar over de bergen,
Waar die kerktoren prijkt,
Heeft dominé getrouwd mij,
Met hem, die mij lijkt.
Twee sneeuwwitte duiven
Vliegen boven mijn boofd
Voorspellen met. wisheid
't Geluk mjj beloofd.
Katrien lag stil in haar bed, en luis
terde naar bet oude, wel bekende l'ed j-»,
dat zij in haar j"Ugd waarschijnlijk ook
dikwijls gezongen had. Daar klonk onder
het raam een haastige stap, en in het
voorbijgaan onderscheidde ik nog juist
eene militaire muts. Hjj kwam de stoep
al op, sporen kletterden op de steenen iu
de gang; ik hield mij met beide handen
vast aan de tafel midden in de kamer,
en toen de deur openging, riep ik met
eene stem waarin duidelijk het kloppen
van mgn arm gepijnigd bart te hooren
was: «Wilhelm, Wilhelm 1"
«Juffrouw Greetje zeide eene andere
stem dan de zjjne. Nu zag ik, dat bet
zijne hooge gestalte niet was, maar Bergen,
die daar bjj de deur stondmijn ver
langend uitgebreide armen zonken neder
en ik staarde hem als wozenloos aar.
Wordt vervolgd/,*