1905 JS". 93. Dinsdag 8 Augustus. 92s" jiuirgaug. FEUILLETON. Uit liet leven mijner oude vriendin. De oitga7« dozer Courant geicfaiedt Maandag-, Woensdag- an Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prijs per k wat taal, zoo binnen als buiten Coos, jP J,2!5n Afzonderlijke noiameia 5 cent. InxendinQ van adtfe^entiSn vóór 2 uren op den dag der uitgave. Do prjje der gewone advortentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct. Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt do prjji slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huweljjks- ec doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regel* A 1,berekend Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens. BEKENDMAKINS. Burgemeester en Wethouders van Goes brengen ter kennis van belanghebbenden, dat steeds des V rg dags door hun col lege vergadering wordt gehouden on dat alsdan zoo noodig alleen die verzoeken, enz. in behandeling worden genomen, die Oinsdag? te voren, tot uiterlijk drie uur des namiddags, ten Raadhuize zijn ingediend. Goes, 7 Augustus 1905. Burgemeester en Wethouders voornoemd, DE KONING KOOIJ. Do Secretaris, G. A. HAJÏÏNIUS. Maatschappelijke veiligheid. Zooals onze lezers weten, is het Opeu- baar Ministerie bij de rechtbank in Den Haag in appel gegaan van het vonnis, gewezeu tegen Marias Brouwers, ont slagen van rechtsvervolging met last tot plaatsing in een Rijks krankzinnigenge sticht voor den proeftijd van éen jaar, tor zake van don bekenden doodslag in de Schoveningsehe boscbjes. Men zegt dat dit appel is aangetee- kend op last van hooger autoriteit en verband houdt met de omstandigheid, dat medische overwegingen een voornaam aandeel hebben gehad in het gewezen vonnis, waarom het van belang wordt geacht deze zaak aan het oordeel van een hooger rechtscollege te onderwerpen. Inderdaad is het goed, dat dit vonnis nog eens door een Gerechtshof wordt overwogen, want men men is zich angstig gaan maken over de vraag, of de maat schappelijke veiligheid op deze wijze wel voldoende is verzekerd. En het Weekblad van het Recht zeker niet het eerste het beste blad op dit stuk acht die angst gewettigd. Er loopen velen rond in dit stadium onzer beschaving als de ongelukkige, die het misdrijf in de Scheveningsche bosch- jes pleegde. Binnen en over onze gren zen. Wjj herinneren ons de geschiedenis van een Duitsch proces. Te Eisenach was een meisje uit den kleinen burgerstand, van gewone ontwikkeling, vermoord door een student, Fischer geheeten, die tot haar in eene platonische verhouding stond. De moordenaar was van goede familie, maar onder minder goede omstandighe den geboren. Zjjne moeder leed aan epi lepsie het kind, dat niet dan met moeite in 't leven werd gehouden, aan Engelsche ziekte. De jongen leerde eerst op zijn tweede jaar loopen en in het derde pra ten. Hij had een buitengewoon vreemd ontwikkeld, zeer groot hoofd en bijna geen achterhoofd. Hij werd dikwjjls geplaagd met wat hg zelf als eena misvorming beschouwde, zoozeer dat hij later den spiegel in zgn vertrek met een doek be dekte. Nochtans kwam hij al deze ongunstige omstandigheden naar 't scheen geheel te boven. Op 't gymnasium hield hij gel jj ken 39 Door W. Heimbubg. Vertaling van mej. J. A. v. d. L. »Wilhelmriep ik, vergeefs beproe vend mjjn handen, die hg als in ijzeren boeien hield geklemd, los te maken. Wilhelm, ik ben onschuldig, zoo waar er een God in den hemel loeft, men heeft mg belasterd". »Natnurljjk, volkomen waarIk ben daar vast van overtuigd", hoonde hij. »Maar waarom zou men uit verveling niet eens een kleinen roman op touw zetten Jammer, dat deze geesteljjke heer zoo weinig bedreven is in zulke zaken". »Er zgn lui, die liegen 1" riep ik uit, met een heftigen ruk mjjne handen, die pijn begonnen te doen, bevrijdende. »En ik betreur het van ganscher harte, dat ge u op zulk een jammerljjke wjj ze om den tuin laat leiden. Ik weet, wie ik het te danken heb, dat uw hand zich van mg afwend. Deze gravin Sateroski, die mgne kinderjaren heeft vergiftigd, ontrooft mij nu het geluk van mijn jeugd en mijn leven, en mjjn goeden naam 1" Hjj wilde mg omhelzen en kussen. >Als ge mij niet meer lief hebt, beleedig mg dan voor 't minst niet", gilde ik in heftige smart, hem terugstootend. »Ik heb niets gedaan, wat u het recht geeft, tot zulk eene een man onwaardige, be handeling fljj liet mjj los, en ik zonk ineen op tred met de auderen hij kwam aan de academie en volgde de zeden en gewoonten der anderen. Het scheen alsof hij den gewonen weg zou gaan, maar om eene zaak van eer zag hg zich genoodzaakt van Jena naar Berlijn to verhuizen Daar hij schuld gemaakt had, moest hg veel ontheien zoo word hg lichamelijk zwak ker on zgn geestestoestand liet veel te wenschen ovor. Een zijner medestudenten, die met hem het gymnasium had bezocht, deelde voor de rechtbank mede, dat Fischer op school reeds aan wijsbegeerte deed, op zijne manier. Hij las Schopenhauer en Nietzsche en verdiepte zich mat deze philosofen in het pessimisme. Hij vond dat de vrouw uit den boozo was, en vermoed, volgens 't getuigenis van zijn vader, zooveel mogelijk zijn eigen zuster. Do jonge Fischer achtte zich bovendien verplicht de aarde en hare heerlijkheid te verachten. Hg werkte zich meer en meer in die stemming in. Hij verschrikte soms zijne omgaving door zekere uitingen. Zgn vader vertelde voor de rechtbank hoe zgn zoon met groote opgewondenheid en bewondering gesproken had van een man te Berlijn die zelfmoord had gepleegd, omdat hij do woreld niets meer waard vond en om dit te doen uitkomen een deel van Nietzsche's werken bij zich had gestoken. Over al die dingen, die zéér van onzen tijd zgn, dacht hg na met misschien niet geheel normale hersenen, die nog geleden moesten hebben door zijne wijze van levon. Hij sloot zich af van do wereld en werd menschenschuw. Tot zijn onge luk ontmoette hg een meisje, dat hem niet leeljjk vond en niet afstiet. Maar als hij haar niet gevonden had Dan zou toch een leven, zoo begonnen, geleid door den invloed van de somoerste levens beschouwing, geëindigd zgn met een catastrophe. Ontoerekenbaar was hij zeker niet ge heel. Hg sprak voor de rechtbank zonder een spoor van geestelgke afdwaling. Hg werd door den president min of meer geëxamineerd over de philosofische vraag stukken, waarmede hg zich had bezig gehouden en gaf verstandige antwoorden. Vrijwillig quaiificeerdö hij zijne misdaad als moord met voorbedachten rade, zich blootstellende aan de zwaarste straf. Do rechtbank nochtans nam verzachtende omstandigheden aan en heeft hem tien jaren gevangenisstraf gedicteerd. Dan kan hij in do maatschappij terugkeeren veranderd misschien? De zaak geeft te denken. Een man trouwt een epileptische. De zoon uit dat huwelijk is zwak. Wjj werpen niet, als weleer de Spartanen, de zwakken in de Barathron. Zij worden in materieel op zicht uitstekend verzorgd en het schijnt soms, dat zjj zgn als de anderen. Maar de geesteljjke besmetting hoeft gemakke lijk vat op ben. Zij zijn gepredisponeerd. Dan lezen en hooren zjj theorieëD, die zjj in idealen omwerken, die met oordeel des onderschoids moeten worden bestu deerd, maar die zij en bloc aanvaarden don vuilen weg. Hoe ik dien avond thuis gekomen ben, is mjj een raadsel. Lisette gaf een kreet van schrik, toen ik de kamer binnen kwam daarna viel ik in zwjjm. Toen ik bijkwam stondeü mevrouw Renner, Marie en Lisette bij mjjn bed, en ik hoorde Katriens angstige stem »ach, mijn kind, mijn Greet! Wat zou er nu toch gebeurd zgn Ik herinnerde mg oogenblikkelgk wat er geschied was, en kon zelfs eene on waarheid bedenken, kon zeggen dat ik over een boomwortel gestruikeld en erg gevallen wus, waardoor de slik aan mgne kleeren te verklaren was. Ik werd ook niet ziek, zooals toenmaals Hanna, neen, niets van dat alles, ik moest het vreese- 1 ijke doormaken van 't begin tot 't einde, moest den bitteren kelk tot den bodem toe ledigen. Als ik maar had kunnen schreien Doch ik had geene tranen meeroen ontzet tende starheid maakte zich van mjj meester. Tot nu toe had de hoop mjj nog staande gehouden, maar nu nn was alles uit. Hij had zelf met ruwe hand den hemel gesloten, die hg mij eens ge opend had, en nu was het donker om mjj heeD, geheel donker. Ik kon niet meer geregeld denkon, ik kon niet eens bidden. Rusteloos keerde ik mjj op mijn leger om en om, mgne oogen brandden als vuur en mjjn hart deed zooveel pjjndat ik de hand er tegen drukken moest. Wellicht brak het, dacht ik, ja het moest breken. De geschiedenis van een meisje uit het dorp, wier geliefde haar, toen hij in de stad soldaat was, ontrouw ge worden was, kwam mij weer in de ge dachten» Hjj had opgehouden met schrij- En zoo wandelen or veleu om ons heeD. Hoe ons tegen dezulken te beveiligen Het Weekblad van het Recht meent dat men het gevaar in dergelijke gevallen gelegen, kan zooken te bezweren, »door voor ongelukkigen als Brouwers de kwes tie der toerekenbaarheid minder streng op to vatten, en zoo* eene veroordeling tot langdurige vrijheidsstraf mogeljjk te maken. Slechts indien de straf zou bestaan in bewaring in een speciaal ingericht, onder psychiatrische leiding beboerd ge sticht, zou men er zich practisch meê bunnen verzoenen. Theoretisch juister en het rechtsgevoel beter bevredigend, is de andere oplos sing. Indien de deskundigen als bun oordeel te kennen geven, dat de daad geploegd is onder den invloed eener ge brekkige ontwikkeling dor verstandelijke vermogens, dan behoort de rechter hen te volgen en een niet-toerekenbaar uit te spreken. Doch dan moet de voor de maatschappij gevaarlijke, in het krank zinnigengesticht geplaatste niet tot de vrijheid kunnen terugkeeren, tenzij de rechter daartoe zjjno toestemming gaf- Hij moet, laten wjj maar zeggen, be waard, wil m°n, opgeborgen big ven in het krankzinnigengesticht, totdat het ge vaar voor recidive genoegzaam geweken is. Zegt men, het krankzinnigengesticht is voor die bewaring niet geschikt, dan ligt do conclusie voor de hand, dan moot er zijn een bijzonder gesticht, voor der gelijke individuen speciaal ingericht. In de vestiging van zoodanig gesticht ligt de kern der kwestie. Is zulk een gesticht er, dan is het betrekkelijk van onder geschikt belang of individuen als Brou wers er koraeri als toerekenbaren of als ontoerekenbaren. Hoofdzaak is, dat zjj er behandeld worden, zooals hunne abnor male psychische gesteldheid het vordert." Z9er zeker zou men zoodoende hor- haling van misdaden voorkomen, maar als ouders hunne kinderen, die in hun jeugd blijken van abnormaliteit geven, tijdig aan een nauwkeurig psychiatrisch onderzoek lieten onderwerpen, dan zouden wellicht ook eerste misdaden voorkomen kunnen worden en dat zou nog de meeste zekerheid geven voor de maatechappeljjke veiligheid. Buitenland. Vredesonderhandelingen. Zoo zgn dan de afgevaardigden van de oorlogvoerende mogendheden Rusland eD Japan samengekomen om te onderhandelen over den vrede. Eindelijk is de mogelijk heid daar, dat een eind wordt gemaakt aan het verdervende, menscheumoordende spel, dat meer dan een jaar is gespeeld. Rusland verloor den inzet, Japan won behalve deze de plaats, die dit land voortaan in het wereldorkest toekomt. Het was president Roosevelt, die de regeeringon van beide Rijken ertoe wist over te halen aan vrede 1e den ben en eenige schred» n te doen op den wegnaar dien vrede. Met schijn van tegenzin besloot ven aan haar en toen was zg hem gaan opzoeken. Zjj had hem in een danszaal aangetroff n met een knap meisje bij zich, dat bij druk het bof maakte. Toen zij vóór hem trad, had bij haar uitgelachen, en gezegd, dat zij maar gauw naar haar dorp teruggaan moest, daar hij nu ook fijn uit grof onderscheiden kon hij wou nu volstrekt geen boerenmeisjo meer als liefje hebben. Zij was weggegaan, ön thuis komende, dood neergevallen voor de voeten barer oude moeder. »Die is aan een gebroken hart gestorven 1" zeiden de menschen, als zij den eenvoudigen grafheuvel voor- bggingen. Misschien erbarmt God zich over mij, dacht ik, en doet mij den morgen niet meer beleveno, dat dat zoo wezen mochtAch, had ik maar eene moeder, dat ik haar al mjjn leed vertollen kon, maar één hart, dat mjj begreep, maar één En de dag brak weer aan, na dezen verschrikkelijken nacht. Ik stond als ge woonlijk op, en bracht als anders Katrien haar ontbjjt op bedzooals anders gaf ik het dienstmeisje mjjn bevelen, en zette mjj met mjjn werk voor het raam. Maar alles kwam mjj zoo vreemd voormijn kanarievogel zat treurig op zgn stokje, en vroeger huppelde hjj steeds zoo vroo- ljjk rond, de gordijnen schenen mg niet wit meer, en de geheelo kamer gansch anders dan gewoonlijk. Ik hoorde ook niet dat er aan de deur geklopt werd, en eerst bjj Katriens »binnen" keek ik op en werd Hanna gewaar. Werktuige lijk stond ik op en beantwoordde den kus, dien zjj mjj op de lippen drukte. >0, Greetje, wat voor 'n leven is het toch gindsch op 't slot; kan Katrien 't men in Japan en Rusland tot onderhan deling over te gaan en van Russische zijde is steeds verkondigd, dat men van de conferentie toch niets verwacht, maar wie verder ziet dan de oppervlakte be grijpt, dat dit woorden gebluf alleen ten doel had de voorwaarden van Japan te doen verminderen. Alsof niet. Japan znu plannen al lang gereed beeft! En nu, Zaterdag, hebben de afgevaar digden elkander ontmoet op de boot Mayflower, waarop president Roosevelt zich bevond. Eerst kwtunen de Japanners aan boord, begroet door 19 kanonschoten, daarna de Russen, eveneens begroet. De afgevaar digden werden aan elkander voorgesteld, wat ongetwijfeld een gedwongen oogen- blik zal zgn geweestDaarna Doodigde Roosevelt hen uit m"t hem te lunchen en aan tafel stelde do president dozen toast in »Mjjue heeren, ik stel een toast in, die niet besterad is om bear-hvoord te worden en dien ik u verzoek, staande en zwijgend aan te hooren. Ik drink op het welzijn eD het heil van de vorsten en de volken van twee groote rijken, welks vertegenwoordigers olkaar hebben ontmopt op dit 6chip. Het is mijn waar achtige hoop en bedo, in het belang Diet, slechts van deze twee groote mogend heden maar vaD de geheele menschheid, dat een rechtvaardige en duurzame vrede welhaast tusschen hen moge worden be klonken." Na den lunch vertrok Roosevelt, en do Japanners maakten een boottochtje. Dins dag kwamen de afgevaardigden in Ply mouth, waar de onderhandelingen zullen worden gevoerdeerst moeten dan de geloofsbrieven worden nagezien en do eerste moeilgkheid kan dan reeds zitten in het beperkte van de volmacht der Russen, die alles met den Tsaar moeten overleggen, terwjjl de Japanners de vrjje hand hebben. Keizer Wilhelm en Koning Eduard. In Berlijn is een proefballonnetje op gelaten, dat wil zeggen, men heeft een gebeurtenis voorspeld, die men wel zou willen zien en waartoe men misschien komt, wanneer er maar eerst over ge sproken en geschreven is. Eo dat is dit men heeft hot gerucht verspreid, dat de beide vorsten, wier namen hierboven staan, in Mariënbad een samenkomst zullen hebben. Er zijn tal van menschen, die veel verwachten van hot optreden der bpide vorsten ter verbetering van de verhouding tusschen Engeland en Duitschland. En die heeft werkeljjk ernstige verbetering noodig, want de nag ver van deze beide landen op elkander is meer en meereen dreigend gevaar geworden voor den vrede in Europa. Men behoeft slechts te wjjzen op de verontwaardiging, waarmee anders bezadigde bladen in Duitschland de mede- deeliDg hebben ontvangen, dat de Engel sche vloot in de Oostzee zou gaan ma noeuvreeren. Een samenkomst van de beide Vorsten, die beide persoonlijk voor den vrede zjjD, verstaaD Doe die deur eveü toe Ik ben weggeloopen, daar ik 't niet meer aanzien kon." Zij nam plaats op de canapé, en trok mij naast zich. »Penk eens, gis teravond was er nog een heftig tooneel tusschen mijn man en Eberhardt. Bjj w&s gister aan tafel al zoo opgewonden het geen hjj in den laatsten tjjd wel meer was. Zooals j© jo herinneren zult, is bjj toen opeens verdwenen. Wjj zaten nog bij elkander te praten, toen wjj in den gang een hevige woordenwisseling ver namen, en dadelijk daarop trad Eberhardt binnen, en wierp do deur achter zich toe dat het dreunde. Wij sprongen verschrikt op, en staarden hem ontzet aan, daar hg er verschrikkelijk uitzag. Het haar hing hem verward om 't hoofd, en hjj zag eruit of hg geweend hadBergen dacht dat hij aan tafel een beetje te veel wijn ge dronken had. Zich niet bekommerend om onzen schrik, wierp hjj zich in een fau teuil en begon te fluitoD, hetzelfde lied dat gjj kort tevoren gezongen had. Mid denin brak hg plotseling af, en begon honend te lachen, toen floot hjj weer verder. Mama, ontzet door dit ongepast gedrag, gaf mjjn man een wenk hem te verwjjderen waarschijnlijk dacht zjj dat hjj dronken was. Hendrik ging werkelijk naar hem toe en vroeg hem vriendeljjk een partjj met hem te biljarten. Hg stond dan ook op en ging met hem naar de biljartkamer. Even later hoorden wjj daar luid en heftig j preken. In de angst van mgn hart ging ik met vader er heen en kwam er juist bij, toen Eberhardt, die een queu in de hand hield, met van toorn bevende stem uitriep >Dat niet meer 1 Eoul op metjo zede- wel wetend, dat bet monarchale stelsel door een oorlog slechts kan worden be nadeeld, zou misschien verbetering kun nen brengen. En waar du Koning Edward naar Mariëuhad zal reizen, ligt het wel voor de hard, dat men die gelegenheid gunstig vindt. Nu is dezer dagen het bezoek aan Mariënbad voor drie dogen uitgesteld en dadelijk is men gaan zoeken naar de reden daarvan. Er is nu ontdekt, dat de Koning van Engeland wacht tot bekend is, boe bet ga3t met de Noorscbe ge schiedenis en wat de indruk is van de eerste dagen der conferentie in Plymouth. Of dit werkelijk de reden is, durven we natuurlijk niet zeggen, oun fantaiseert zooveel GOES, 7 Aug. 1905. Voor het komende studiejaar is be noemd tot assistent aan het pharmaceu- tisch-cbomif«ch laboratorium von de Uni versiteit te Amsterdam de heer P. C. J. van Kaluithout, alhier. Bij Kon. besluit is aon den heer L. M. van Campen, op zijn verzoek, met ingang van 1 October 1905, eervol ontslag verleend als burgemeester der gemeente Katten dg ke. De minister van binnenlandscbe zaken is naar Kis&iügen afgereisd, doch zal eerst nog een korte pooze te Keulen verwjjlen. Dr. Kuyper werd tot aun den trein op de meest hartelijke wijze uitgeleid door al zgn ambtgenooten, behalve d« ministers van financiën en koloniën, die uitstedig of verhinderd waren. Het voorzitterschap van den Ministerraad is thans voor den nog verderen tjjd van aanblijven van hot tegenwoordige ministerie overgegaan op den minister van oorlog, luit.-gen. Ber- gansius, die alzoo de benoeming van één der a. s. nieuwe ministers zal hebben te contrasigneoren. Vrjjdag had in Don Helder do ver kiezing plaats voor do Tweedo Kamer, vacature-Gerritsen. Er zjjn 7641 kiezers. Uitgebracht 6358 geldige stemmen. De heer mr. Z. v. d. Bergh (vrijz.-dero). kreeg 3420, de heer A. P. Staalman (chr.-dem.) 2938 steramen, zoodat geko zen is de heer mr. Z. v. den Bergh. Bij de vorige stemming werden uitge bracht 6096 stemmen, waarvan op den heer Gerritsen, die dadelijk verkozen werd, 3111op den heer Staalman 2276, op den anti-revolutioair 491 en op den sociaal-democraat 218. In het district Zutphen stennen de soc.- democraten officiëol den hoer F. Lieftinck Dinsdag is daar horstemming. Men seint aan de Tel. Naar wjj vernomen is do heer mr. Goe- min Borgesius gisteravond met spoed naar hot Loo vertrokken. De Kabinets formateur wordt hedenvoormiddag door H. M. ontvangen. Men mag hierin een teekon voor de spoedigo benoeming van het nieuwe Kabinet zien. preekon 1 Welk recht bob je, mij als een schooljongen te behandelen »Ik behandel je niet als eeD ScbooljoD- gen, ik vroeg alleen, of jo niet liever naar bed zoudt gaan, daar bet mjj toeschijnt dat je ziek bent", antwoordde Hendrik, terwijl bij mij wenkte weg te gaan. Yader, die nu ook binnentrad, legde kalmeerend zjjne hand op Eberhardts arm en smeekte hem oyeneens de rust te zoeken. >Heb je onaangenaamheden gehad, of ben je ongesteld »Noch het eed, noch hec ander, maar ik schijn hier lastig te worden", schreeuw de hij »Het zal maar 't beste zgn, dat ik naar huis rijd". Hg wierp de queu op den grond, rukte de kamerdeur open en riep, ja schreeuwde bijna om Johnn, toen zette hjj zgn muts op en wilde weggaan. >Ge zult nu niet wegrjjden, Eberhard'," zeide mijn vader, zoo kalm mogeljjk. »Kun je niet tegen schorls?" »Wat drommel, ben ik dan gok ge worden Ten slotte is alles nog scherts geweestIaat mg los, Bergen, ik rjjd weg, al verzettet gij er u allen tegen. Mjjn paard, domkop!" schreeuwde hjj tegen Johan, die wachtend op een bevel er bjj stond, en verwonderd het tooneel aanzag. En hij reed weg, zonder afscheid te nemen toen hg misschien vjjf minu ten weg was, liet Hendrik zgn paard zadelen en volgde hem. »Hij is alleen niet te vertrouwen, ik moet oppassen," zeide bjj tot mij. >Zie jjj te woten te komen wat er voorgevallen is, mijn klein vrouwtje." Wat er verdor tusschen hen gebeurd is, weet ik niet; >ach, Greet, wat denk jij er vaD, ik ben zoo angstig." (Wordt vervolydd*

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1905 | | pagina 1