1905 N". 87. Dinsdag 25 Juli. 92sle jaargang.
33 FEUILLETON.
Uit het leven
mijner oude vriendin.
De prjjs dor gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberi ïhten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels l,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
mm
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrgdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, ï,25t
Afzonderlijke nommeis 5 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave-
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant"
Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
OPENBARE VERGADERING
van den
Raad der gemeente Goes
op DONDERDAG 27 JULI 1905,
des namiddags 8 uur.
Goes, 24 Juli 1905.
De Burgemeester,
DE KONING KOOIJ.
Punten van Behandeling
Resumtie notulen der vorige ver
gadering.
1. Ingekomen stukken.
2. Vaststelling van het le suppletoir
kohier Hoofdei. Omslag.
3. Verleening van afschrjjving op de
kohieren van Hoofdei. Omslag en
hondenbelasting.
4. Verzoek van J. P. Magielse en W.
den Boer om aan wjjzing van rooiljjn
en het verleenen van uitweg voor
te bouwen woniügen aan den West-
singol.
5. Verzoek van N. de Jonge om goed
keuring van een stratenplan en aan
wijzing van rooilgn voor te bouwen
perceelen op een strook grond tus-
schen den Westsingel en den 's-Heer
Hendrikskinderendjjk, kadastraal be
kend sectie C no. 880.
6. Aanbieding der gemeenterekening
over het dienstjaar 1904.
7. Onderzoek der geloofsbrieven van
de herkozen leden van den Raad.
Evenredige Vertegenwoordiging.
Telkens na afloop eener verkiezing, als
men de juichtonen der overwinnaars door
de lucht hoort klinken en de kwalijk
onderdrukte woede leest op de gezichten
der overwonnenen, dringt zich weer de
vraag op, of de wjjze, waarop wij hier
te lande odzo verkiezingen bewerkstelli
gen, wel billijk, wel" rechtvaardig is.
Eene vertegenwoordiging behoort een
juist spiegelbeeld te geven van de ver
tegenwoordigden een beeld in het klein
maar met gelijke verhoudingen. Als hot
volk b. v. voor éen derde clericaal is,
voor een derde conservatief en voor éen
derde democratisch, behoort de Kamer
evenzoo te zijn.
Zoo is het thans evenwel bij ons niet.
Stel b. v. dat in zeker kiesdistrict, dat
10000 kiezers telt, vjjf afgevaardigden
benoodigd zijn en dat er voor de ljjst
der liberale candidaten 4500 stemmen,
voor de ljjst der roomsch-katholieken
3500 en voor de lijst der sociaal-demo
craten 2000, dan zouden volgens éen
systeem (wjj zullen dit later uitleggen)
van evenredige verkiezing gekozen zjjn
de twee eerste candidaten der liberale
lijst, de twee eerste der roomsch-katho-
lieke ljjst en de eerste der sociaal-demo
cratische ljjst.
Bjj ons te lande echter zouden bij het
thans heerschende kiesstelsel de sociaal
democraten geheel buitengesloten zijn.
Liberalen en roomsch-katholieken zouden
bij ons in herstemming komen. En deze
laatsten zouden nooit kunnen winnen,
zoo zij aan de sociaal-democraten geen
beloiten deden op staatkundig gebied.
De liberalen zoudon dus waarschijnlijk
alle vgf zetels bezetten, hoewel buu feite-
Ijjk nog niet de helft toekwam.
Dit stelsel werkt daarom ook onrecht
vaardig, omdat vele kiezers, die weten,
dat zjj steeds in een district neem
bijvoorbeeld do liberalen in Noord-
Brabant en Limburg iD de minder
heid zgn, ten slotte hunne kiezersplichten
niet meer vervullen, omdat zg toch Diets
kunnen uitwerken.
En loopen de denkbeelden in een district
zoo uiteen, dat er geen meerderheid te
vinden is, wat krijgt men dan Dat de
minderheden eene coalitie vormen en zoo
doende de meerderheid krijgen.
Een dergelijke coalitie, gesloten vóór
de stemming, moet steeds komen ten
koste van het beginsel.
Door deze wijze van stemming is ont
staan, wat men het monsterverbond pleegt
te noemen.
Het rapport, een paar jaar geleden
door de Liberale Unie over dit onderwerp
uitgebracht, geeft dan ook onomwonden
te kenneD, dat het tegenwoordige stelsel
zóó vele gebreken en van zoo ernstigen
en principieelen aard aankleven, dat het
onvoorwaardelijk als onbruikbaar is te
verwerpen.
Duidelijk, zonder eenige overdrijving
en onnoodigen omhaal, ODpartgdig en
beknopt stelt de commissie, die het rap
port heeft uitgebracht, de nadeeien in het
licht van het stelsel der absolute meer
derheid, hetwelk onbegrijpelijker wijze
tot heden in de beschaafde wereld be
halve in een paar landen bjjna alle
staatkundige verkiezingen beheerscht, hoe
wel het het vertegenwoordigend stelsel
feiteljjk tot een leugen maakt. Zij stelt in
het licht, hoe de stelsels ter vertegenwoor
diging der minderheden, overeenkomstig
hun naam, niets meer geven dan eene ver
mindering van het kwaad der absolute
onderdrukking der minderheden, terwjjl
eerst door een stelsel v&q evenredige ver
tegenwoordiging hot doel bereikt wordt,
althans binnen de grenzen van het moge
lijke, dat een onmisbare voorwaarde is
voor een werkeljjke vertegenwoordiging,
namelijk, dat elke stem gelijke waarde
hebbe, zoodat stemrecht gepaard ga met
kies vermogen.
Er is nog eene goede zijde aan de
evenredige vertegenwoordiging. In de
landen, waar zij is ingevoerd, o. a. in
België en een paar kantons van Zwitser
land, is een einde gekomen aan de wan
ordelijkheden en bloedige vechtpartijen,
welke daar vaak als gevolg van teleur
stelling, na de verkiezingen plaats hadden.
Want onder dit stelsel weten de kiezers,
dat elke partjj haar invloed kan uitoefe
nen.
Ons volk is nog al kalm van aard en
woeste tooneelen zjjn hier te lande bjj de
verkiezingen nog niet voorgevallen ge
lukkig maar toch hebben in Juni jl. in
eokele districten reeds gebeurtenissen
Door W. Heimburg.
Vertaling van mej. J. A. v. d. L.
Ik ging. Katrien lag nog net als toen
ik haar verlaten hadik boog mg over
haar heen, maar zg kende mg niet. Na
korten tgd hoorde ik de voordeur en
verscheen mevr. Renner met haar dienst
meisje.
>Mgn arm kind, wat znlt ge u angstig
gemaakt hebben", zeide zg hartelijk en
greep mjjne hand. »Wal zou de arme
stakkerd toch schelen, zg steunt erg".
Zg ging naar Katrien, legde haar de hand
op hoofd en zei»we moeten koude
compressen toedienen tot de dokter komt.
Morgen is het gelukkig juist de dag
waarop bjj naar 't dorp komtRose
Marthal heeft eene zenuwziekte, dus zal
wel al vroeg komen. Wees niet zoo
angstig kindlief," voegde zg er gerust
stellend bjj, >ik bljjf vannacht hier en
met den dag zal zich alles misschien wel
wat beter laten aanzien. Het is misschien
zoo erg niet als het wel ljjkt".
Ik had de practische oude vrouw uit
dankbaarheid voor hare hulp de handen
willen kussen, als zjj het mg maar toe
gestaan had en vroeg haar in gedachten
vergeving voor alleB waarmee ik haar
beleedigd had. Gehoorzaam volgde ik
haar aanwijzingen en legde doeken met
koud water op het voorhoofd der zieke.
»Dat wordt longontsteking, let maar
op, kind. Dat piept daar te veelmjjn
overleden echtgenoot heeft dat ook ge
had, en het is niet alles, dat verzeker
ik u."
>Zjj zal toch niet sterven?" vroeg ik
ongerust.
»Wij willen hopen van niet, maar zjj
is niet jong meeren zooals ik zooeven
opmerkte, er valt niet te spotten met
eene longontsteking."
>0, mjjn God, dat toch niet 1" smeekte
ik in mjjzelfnu gevoelde ik het eorst
recht, hoezeer ik dat oude, trouwe hart
nog noodig had voor mjjn jeugd en
onervarenheid. Het werd al maar erger
met haar en toen eindelijk .de morgen
aanbrak en de dokter kwam, zette hij
een erg bedenkelgk gezicht en verklaarde,
dat zij ernstig ziek was.
In doodsangst om haar leven zat ik
dag en nacht bij het bed der oude. Het
was anders geen lichte taak voor mij,
en ik moest toegeven, dat ik verwend
geworden was. Mevr. v. Bendeleben zond
mjj Lisette om mij behulpzaam te zjjn
en zorgde ook altijd voor een tafeltje
dek je", ofschoon ik door ongerustheid
en vermoeidheid toch niet eten bon. Mevr.
Renner en Lisette dan hielpen mjj trouw
en waakten ook 's nachts om beurten
met mg.
Maar mjjn brief! Ik had hem eens,
laat in den avond iD groote haast naar
Annemie gebracht, en was terug eer men
mg gemist had. Óp het slot kwam ik
natuurljjk niet. Zoo verliepen de lange
dagen in geBtadigen angst om de oude,
trouwe ziel, die tusschen leven en dood
zweefde; nu geloofde men weer aan beter
schap, dan gaf mon weer alle hoop op.
Mjjn vader had zijn thuiskomst weer
vier weken uitgesteld.
plaats gehad, die doen vreezen, dat het
niet altijd zoo blijven zal en daarom
moet raen alle middelen aanwenden om
dergel jjke wanordelijkheden te voorkomen.
Een dier krachtigste middelen is de
invoering van een evonredig kiesrecht.
Een paar der stelsels, volgoDS welke
men in eDkele landen eene evenredige
vertegenwoordiging tracht saam te stellen,
zullen wo in een volgend artikel eens
bespreken.
Een gewraakte advertentie.
Naar aanleiding van eene advertentie
in ons nommer van den 8en dezer, waarin
te Berlijn eene buffitjuffrouw werd ge
vraagd, vraagt de Baanbreker van 22 Juli
»Zou de Goesche Courant in het vervolg
niet beter doen om dergelgke doorzich
tige hoeraanvragen niet als advertenties
in hare courant op te nemen. De paar
guldens die zg er door miste zouden
haar toch bezwaar zijn. En een vereeni-
ging als de vrouwenbond had geen uit
gave te doen."
De goede bedoelingen van de Baan
breker in deze gaarne aannemend, moeien
wjj opmerkeD, dat zij toch wel te veel
van ons vergt.
Het is ons bekend, dat bekende Hol-
landsche firma's in cacao en in likeuren
voor tentoonstellingen in hunne kiosken
of voor filialen in wereldsteden op pre
cies dezelfde wjjze buffetjuffrouwen heb
ben gevraagd, zonder dat aan die betrek
king iets schandelijks was verbonden.
Daarentegen weten we, dat nog onlangs
bjj advertentie werd gevraagd een meisje
»in een stil, cbristeljjk gezin" en bjj
onderzoek is gebleken, dat het adres was
in een berucht» etablissement op den N.Z.
Voorburgwal in Amsterdam.
Juist onder de meest bedriegeljjke voor
wendsels worden vaak meisjes van het
land naar de groote steden gelokt.
Nu is het toch wel wat veel gevergd
van eene redactie of administratie vaD
een blad om uit te maken of eerst te
onderzoeken, welke advertentie tzuiver"
is en welke niet.
Dat de Baanbreker het zelf niet wist,
blijkt nit het vraagteeken, geplaatst achter
bet opschrift boven haar artikeltje.
Daarenbovon was de advertentie ons
niet rechtstreeks aangeboden, maar door
middel van een te goeder Daam en faam
bekend staand advertentiebureau.
Het is voor eene redactie of admini
stratie werkeljjk ondoenlijk om op dit
gebied, of op dat van bet neo-malthu-
sianisme, of op finantieel gebied, of op
dat van de kwakzalveismiddelen, en niet
het minst op dat der loterijen, het kaf
van het koren te scheiden.
Bovendien weet het publiek ook wel
waar het aan toe ishot wordt vaak
genoeg gewaarschuwd met dergelgke ad
vertenties voorzichtig te zgn.
In ods eigen blad hebben publicaties
gestaan, in alle gemeenteD zgn door het
gemeentebestuur waarschuwingen aange
plakt, tegen de bedriegeljjke voorwend
selen, waaronder meisj-s naar de groote
steden worden gelokt, en ten slotte wil-
Eindelijk na langen tgd, sliep onze
zieke voor den eersten keer rustig
Lisette had zich toen voor mijn ledikant
neergezet, en wjj spraken fluisterend met
elkander. »Gisteren was luitenant v. Eber-
hardt weer op 't slot", zei ze zacht.
Ik kromp ineen »Is hij or al dikwjjls
geweest, terwjjl ik weg ben
^Tweemaal, juffrouw Gretha, de eerste
maal juist toen Katripn zoo slecht was,
en nu gisteren. Hjj is al vroeg gekomen,
en reed pas laat in den nacht weg. Hjj
heeft met mevrouw de gravin ontbeten,
en toen hebben zjj samen eene wandeling
gemaakt."
Ik dacht na. Dus daarom geen brief!
Hij had zeker gedacht, mij daar te ont
moeten.
»Onder ons personeel zegt men maar:
die twee worden nog een paar", vervolgde
Lisette, zonder mjj aan te zien. »De gravin
laat den luitenant geen enkel oogenblik
vrjj. Toen bij gisteren het park inging,
sloeg zij zich een doek om de schouders
en volgde hem; Johan hoorde nog dat
zjj tegen hem zei»maar Deef nu laat
je mij mezelf boven vervelen, terwjjl ik
toch zoo big ben als een kind als er
eens iemand komt, waar men eens een
verstandig woord mee spreken kan Als
je eens een luchtje scheppen wilt, geef
mjj dan je arm, dan ga ik meeEn
toen is zg meegegaan, hoewel hg er erg
boos uitzag. Zjj zgn ook langs de tuin
manswoning gekomen, en Annemie ver-
tolde mg, dat de luitenant, toen zjj bij
de plantenkassen waren, tegen de gravin
zei, dat ze daar even wachten moest, dan
zou bij een touquetje viooltjes voor haar
gaan halen. Zij wilde hem evenwel in
't geheel niet loslaten, en had lachend
len ook wij zelf nog wel gaarno eens
ieder aanraden, alvorens op advertenties
als de gewraakte in te gaar, zich om
informaties te wenden tot de afdeling
van den »Vrouwenbond", wiens loffelijk
streven onze volle waardeering heeft,
maar verder kunnen we niet gaan.
Buitenland.
De Sultan in gevaar.
Niet ver van Jildiz Kiosk staat de
moskee van Hamidie, waarvoor een groot
plein, omgeven door een verguld bek.
De toeschouwers mogen, als zjj van kaar
ten zgn voorzien, biünen het hek komen,
wanneer de Sultan naar de moski e is
Vrijdag was dat weer het geval, de Sultan,
Abdul Hamid, woonde den diensf, de
6elamlik, Ljj en verliet daarop den tempel,
omgeven door zjjn lijfwacht, gevolgd door
zijn hovelingen en soldaten. Opeor s werd
door iemand, die vermoedelijk naar voren
was gedroogeD, een bom geworpen, die
ontplofte en tal van personen uit het
gevolg van den Sultan trof'. Abdul Hamid
zolf reed in zijn victoria naar het paleis,
alsof er niets was gebeurd en ontving
dadelijk daarna den Óostenrijkschen ge
zant, die een modedeeling van zgn Keizer
had te doen.
Onderwijl bleek, dat 24 personen waren
gedood en niet minder dan 57 verwond,
terwijl 35 paarden waren getToffen de
misdadigers waren niet te vinden, maar
men vermoedde Zaterdag, dat het Bul
garen waren cn dat men wist, waar hen
te vinden.
Deze aanslag vermeerdert de reeks van
bloedige gebeurtenissen, misdadige vree-
selijkheden van de laatste jaren met een,
die niet bet gewenschte dorl trof, maar
81 personen ongelukkig maakte. Id Tur
kije heeft men paleisrevoluties, andere
revoluties bij de vleet gehad, maar zoo'd
bomaanslag was wat nieuws. Dat ademt
anarchistische verdwaasdheid, die leidt
tot domme misdaad of doet Macedonische
wraaklust vermoeden, daarvan niet ver
verwijderd.
Taai vasthouden.
Meer dan eens hebben wij er op ge
wezen, hoe in Engeland het ministerie-
Balf. ur geen ooren heeft voor de stemmen
uit het volk, die steeds dringender roepen
dat de volksvertegenwoordiging, het La
gerhuis, niet meer is, wat het behoort te
zgn, een vertegenwoordiging van het volk.
In een land met zulke zuiver parlemen
taire overleveringen mocht een regeering
daar wel in de eerste plaats naar luis
teren. Wanneer uit elke verkiezing bljjkt,
dat het land verandering van koers wil,
wanneer de meerderheid in het parlement
afbrokkelt, zou men mogen verwachten,
dat öf het kabinet aftreedt, èf een beroep
doet op het kiezersvolk.
Het is evenwel nog te verklaren, dat
minister Balfour blijft steunen op de re-
geeringsmeerderheid in het Lagerhuis.
Maar wanneer die meerderheid niet trouw
is en wanneer daardoor een bljjk van wan-
gezegd>met viooltjeB kon men haar
wel de wereld uitjagendie vervelende
blauwe dingen kon zij niet uitstaan zjj
hield meer van donkerroode rozen of
granaatbloesem, en die zouden er hier
wel niet wezen". »Denk eens, jnffronw
Greetje, hoe is het nu mogeljjk dat men
niet van viooltjes houdt. Maar zoo is de
gravin nu eenmaal, altjjd anders, dan
andere dames. Laatst, toen ik toevallig
eens in haar slaapkamer kwam, verschrok
ik bjjnazg stond voor den spiegel en
had een prachtig, donkerroode atlassen
japon aangetrokken. O, die sleep was
toch lang en zoo prachtig zag alles er
uithet licht deed de fonkelende diaman
ten, die zg in het donkere haar en om
den hals en de armen droeg, schitterende
stralen verspreiden, zoodat ik er bijna door
verblind werd en zjj keek lachend in den
spiegel en verlustigde zich in haar eigen
schoonheid. Ik trok weer maar stil de
deur dicht en verwjjderde mjjik voelde
een steek door mijn hart gaan, toen ik
zag hoe zjj zich optooide, terwjjl haar man
toch nog maar van Kerstmis af dood is".
Ik lag doodstil, het suisde mjj in de
ooren. Dat was nog dezelfde Ruth, dezelfde
hartelooze, koude cquette, die zij als kind
reeds geweest was wat moest ik doen
als zjj ik durfde het verschrikkelijke
zelfs niet denken.
»Was de luitenant vroolgk vroeg ik.
>0 neen, jnffr. Greetje, hjj keek zeer
ontstemd toen bij kwam en nog meer
toen hij uit de kamer der jonge gravin
kwam tusschen deze en hare moeder
was er ook iets niet in orde. Zjjhad
bevolen dat men haar ontbjjt op hare
kamer brengen zou en toen de luitenant
kwam, zoide zjj tegen Johanvraag of
trouwen in de regeering wordt gegeven
op de meest ondubbelzinnige manier,
wordt het toch hnog tgd, dat de ministers
hun huisjasje van den wand nemen en
de ministerie -le portef« u:lle aan hun
Vorst geven.
Verleden week is dat geschied. Dat
een groot aantal meerderheidsleden af
wezig was, doet niets ter zakeer was
een belangrjjk onderwerp, Ierland betref
fende, een voorstel van de ministers, aan
de orde, waar de oppositie sterk tegpn
was. Dat wist de meerderheid en toen nu
het ontwerp werd verworpen met kleine j
meerderheid, was dat een uiting van
geheel het Lagerhuis.
De premier, door dit votum eetr< ff n, I
verklaarde zich niet bereid dadeljjk te
zeggen, wat hij doen zou en scheen I
er over te denken... het besluit te doen I
vernietigen, door een ander besluit met
bijeeugetrommelde meerderheidsleden.
Tot nog toe heeft het ministerie en- I
wel geen besluit genomen, maar volgens I
elk parlementair gebruik behoort nu het I
ministerie öf af te treden, öf het Lager- I
te ontbinden, welk laatste naar alle waar- I
schjjnljjkheid door het eerste zal worden
gevolgd
De Tsaar en Keizer Wilhelm.
Zondagmorgen is de Tsaar van zgn
verblijf op Peterhof vertrokken om zich
te begeven naar Borga in Finland. Daar
komt de Keizer van Duitschland en zal
oen conferentie plaats hebbeü.
Met het oog op den tegen woordig«n
politieken toestand in Rusland is deze
conferentie van groot belang Duitsch
land heeft er natuurlijk belang hjj, dat
in Rusland de revolutie zich niet te zeer
uitbreidt, en Wilhelm wil zonder twjjfel
zgn deel hebben in de beslissingen om
trent den oorlog in het verre Oosten.
Het is wel eigenaardig, dat de heer Witte
nog den dag tevoren beslist ontkende,
dat er een conferentie zou plaats hebben.
GOES, 24 Juli 1905.
De heer W. Drookers, ambtenaar
ter secretarie te Krabbendijke, is aange
steld als adsistent van den agent der
Rijksverzekeringsbank te Goes, voor die
gemeente.
Met ingang van 1 Augustus is de
kommies 2e klas der Rijks dir. belast.
J. J. de Vajjst, verplaatst van Sas van
Gent naar Bansweert.
De verkiezing voor een lid der 1
Prov. Staten in het kiesdistrict Vlissingen
is bepaald op 5 Augustus, de stemming j
en herstemming zoo noodig op 15 en j
29 Augustus.
In de Zaterdag te Middelburg ge
houden vergadering van de afd. Zeeland
van den >Ned. Bond van Gemeenteambte- 9
naren" werd tot afgevaardigde ter olgem.
vergadering, welke op Donderdag 27 Juli u
a. s. te Amsterdam zal worden gehouden,
gekozen dhr. L O. Wabeke, secretaris
van Arnemuiden tot plaatsvervangend
mijn neef bij mg komt ontbijten, mjjne
ouders hebben toch al lang gedaan. Ik
was juist in de kamer toen hij kwam
zij stond haastig op en reikte hem de hand
tot een kus en dan de oogen waarmee zjj
hem aanzag. Ik'zou zoo denken, dat bjj
daaraan geen weerstand kon bieden."
>fynoeg Lisette, houd opDat mag
je me alles niet vertellen, praat liever
over wat anders." Mijn hart kromp ineen
bjj deze mededeelingen.
»Ik wilde maar vertellen, wat de lui
tenant zei, toen zjj een kopje koffie voor
hem inschonk," begon Lisette weer. »Hij
keek haar donker aan en zeide..."
Katrien bewoegt zich, Lisette. Toe
kijk eens naar haar, het interesseert mij
werkeljjk niet."
Lisette kwam terug: »zjj slaapt...
maar ik ben toch nieuwsgierig wat er
van wordt."
Ik sloot de oogen en deed alsof ik
sliep. In mjjn borst warrelden de uiteen-
loopendste gevoelens dooreen, nu toovprde
de ijverzucht mij de verschrikkelijkste
gebeurtenissen voor den geest, maar dan
maande mjjn verstand mjj aan niet te
haastig en onrechtvaardig te oordeelen.
Een hevige angst voor die schoone, co
quette vrouw overviel mg, zoodat ik
mjjn hoofd diep in mjjn kussen verborg,
om niets te hooren of te zien. Den ge-
heelen nacht door kwelde ik mij met de
vreeselijkste gedachten en eerst de mor
genschemering bracht eenigen troost ia
mjjn beklemd gemoed. Lisette was op
haar stoel in slaap gevallen, ook Katrien
sluimerde, en ik zond een bede tot God
om kalm en iterk te mogen zgn, als mg
soms strjjd wachtte.
(Wordt vervolgd,
