1905 N". 62.
Donderdag 25 Mei.
92ste jaargang.
FEUILLETON.
Uit het leven
mijner oude vriendin.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woeaidag- en Vrijdagavond
uitgozonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 2*85»
Afzonderlijko nommers 5 cent.
Inzending van advertentiên vóos* 2 uren op rïen dag sier
uitgave.
De prjjs der gewo*§ advertentiön is rai 1-5 regels 56 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj direct® opgaaf va» driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjj»
sieckts twe««68l berekend.
Gebotrt®-, en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen oei en vermelding van liefdegaven 5 cent per rogol.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijxbns.
Uitloting Obligatiën.
Burgemeester en Wethouders van Goob
zullen Vrjjdag 26 Mei a. s. des voormid
dags 10 uur ten raadhui ze overgaan tot
het uitloten, om te worden afgelost op
1 Juli a. s.
lo. van twee obligatiën ad f500 van
de geldleeniDg, aangegaan in 1901 voor
Bcboolbouw enz.
2o. van een obligatie ad 1 400 van de
geldleening, aangegaan in 1902 voor aan
koop van materiöal voor de gemeente-
reiniging.
Goes, 24 Mei 1905.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIÜS.
De Verkiezingen.
XI.
Steeds hebben do anti-revolutionairen
twee bezwaren geopperd en uitgebazuind
tegen da regeeriogspractjjken der liberale
partij op staatsrechtelijk gebied.
In de eerste plaats beweerde men, dat
deze practjjken moesten uitloopen op de
eonsequentiën der volkssouvereiniteit en
in de tweede plaats deed men het voor
komen, alsof door die practjjken aanzien
en eer vau de Kroon noodzakeljjk moes
ten wordon geschaad. Vragen, die na
eene vier-jarige regeerperiode van de
clericalen dus nu gesteld mogen worden,
zijn deze
Is door de regeoringsdaden van hot
ministerie-A^per de souvereiniteitsvraag
in een ander licht geplaatst
Is de wjjze waarop de Kroon door dit
Kabinet is behandeld en in regeerings-
zaken betrokken, op eene wjjze, dat het
aanzien en de luister der Kroon in het
constitutioneel raderwerk der maatschap
pij grooter zijn geworden dan zij waren
onder de regeering der liberalen
Wil men een juist antwoord op doze
vragen hebben, dan ga men maar eens
na da geschiedenis der ontbinding van
de Eerste Kamer.
Door deze, toen zij de wet op het
Hooger Onderwijs, die Kuyper's Vrije
Universiteit moest bevoordeelen, afstem
de, op stel en sprong te ontbinden, zonder
dat zg zich den tjjd gunde rustig de
algemeene verkiezingen af te wachten,
heeft deze Regeering feiteljjk de volks
souvereiniteit gehuldigd.
Men herinnere zich maar eens hoe deze
ontbinding is verdedigd on warm ge
huldigd door de sociaal-democraten.
Twee leden der regeeringspartjj hebben
die ontbinding ten-scherpste afgekeurd,
als niet te verdedigen met do beginselen
van het anti-revolutionaire staatsrecht.
Een liberale Regeering heeft nog nooit,
als er een conflict was gerezen tusschen
haar en de Eerste Kamer, haar toevlucht
genomen tot eene ontbinding, om daar
door dat conflict op te lossen. En toch
is. hiertoe meermalen aanleiding geweest,
zelf nog onder het kabinet-Pierson.
Niet alleen dus, dat deze Regeering
dezelfde beginselen belijdt in zake de
Door W. Heimburg.
Vertaling van mej. J. A. v. d. L.
Er was vooreerst nog geen denken aan,
dat ik naar huis kon gaan. De dokter
had dringend aanbevolen dat mjjn moe
der om den konden winter hier te ont
gaan een poos in het Zuiden zon vertoeven.
Zg moest naar Italië, en daar zg natuur
lijk vrouwelgke verpleging nog zeer noo-
dig had, kon en wilde ik als eenige
dochter het niet aan anderen overlaten,
hoe zwaar het mg ook viel, zoo lang van
mgn man gescheiden te zijn.
Zio reisden wij den lsten December
af, nadat ik niet vergeten had mjjne
hartelgko groeten aan juffr. Siegismund
te zenden, en ik haar voordien reeds
geschreven had, hoezeer het mg verheug
de, het verhaal van haren levensloop to
zullen kunnen lezen, en dat ik er zeer
veel prijs op zon stellen, als zg de moeite
deed mij zoo nu en dan eens te schrg ven.
Wij leefden zeer stil in Romeonze
brieven reisden druk heen en weer tus
schen de eeuwige stad en de kleine Dnit-
sche vesting, en op zekeren dag ontving
ik een tamelijk zwaar paket, de geschie
denis mijner oude vriendin.
Ik vertelde aan mgne moeder het be
gin ervan, daar zij zich zeer interesseerde
voor de geschiedenis der oude dame, en
las haar vervolgens het manuscript voor»
gezagsbren als do liberalen, maar zg is
het juist die ze verder doorvoert en
daardoor meer aanstuurt op volkssouve
reiniteit.
En nu het aanzien en de eer der Kroon.
Hier behoeft slechts herinnerd te wor
den aan de wjjze, waarop de ontbinding
der Eerste Kamer in zijn werk i6 gegaan.
Aan do Koningin werd eenvoudig ver
klaard, dat het Kabinet geen termen
vond tot het aanbieden van ontslag, zoo
dat der Koningin ge«n andere keuze over
bleef dan ontbinden. Da Koningin werd
hierbjj zelfs zoo gehaast, dat haar niet
eeDS tijd werd gelaten zich volledig op
de hoogte te stellen van hetgeen de leden
der Eerste Kamer haddon aangevoerd,
op welke wgze zg hunne stemmen had
den gemotiveerd. Het laatste redmiddel,
het raadplegen van staatslieden buiten
het Kabinet over het al of niet wonscho-
Ijjke van zoo'n krassen maatregel, moest
dus eenvoudig achterwege big ven.
Daarenboven had do Regeering nog
den moed te verklaren, »dat de nood
zakelijkheid der ontbinding vooral was
gebleken uit het in de Eerste Kamer
gevoerde debat." Eu het besluit word
nota bene aan de Koüingin ter teokening
voorgelegd, voordat Zg nog in da gelegen
heid kon zijn geweest dat debat in de
Handelingen der Kamer te lezen. Gemis
aan eerbied voor de Kroon is verder ge
bleken uit de veelbesproken Overjjselsehe
quaestie. Met voorbijgaan of liever ter
zijde stelling van art. 66 der Provivcialo
Wet is de Koningin eenvoudig maar niet
gekend in het nemen van een beslissing
op het verzoek van den Commissaris der
Koningin om de Staten der Provincie
bijeen te roepen
En eindelijk, om de rij van voorbeelden
te sluiten, toen bij de behandeling van
het wetsontwerp op het in dienst houden
van militieplichtigen, de minister Kuyper
de leer verkondigde, dat de Kamer voor
stellen van de Kroon eenvoudig onbe
handeld zou kunnen laten, was het prof.
Druckereen vrijzinnig-democraat dus,
die hiertegen opkwam in het belang van
het prestige van de Kroon.
Ziet, toen de liberale minister van
Houten de Kroon vergeleek bij een orna
ment en de liberale minister Cort v. d.
Linden do Kroon een vliegwiel noemde,
was dit alles bg wgze van spreken, doch
ging er een storm van verontwaardiging
op in bet a.-r. kamp. Dat waren echter
enkel woorden, die bg wgze van verge
lijking werden gebruikt. Maar deze a.-r.
minister heeft door daden als bovenge
noemde getoond, dat voor hem de Kroon
niets meer is dan een instrumenteen tee
kenmachine.
Wjj vestigen op deze daden eens met
nadruk de aandacht dor kiezers, zooals
do a.-r. hebben gedaan op de ivoorden van
de liberale ministers ten tijde der jongste
verkiezingen voor de Provinciale Staten.
Buitenland.
Ik ben er ik blijf.
De Westminster Gazette had gistermor
gen in haar kolommen een spotprent op
Zij had er een briefje bijgevoegd waarin
zij schreef
»Hierbjj, mijne lieve, jonge vriendin,
het vervolg mjjner geschiedenis. Het slot
komt eerst later, wie weet hoe spoedig;
ik gevoel mg tegenwoordig niet recht
wel, en ach, ik mis je zooHet is alsof
de laatste zonnestraal dio mgn eenzamen
avond verwarmde, niet meer terugkomen
zal. Bljjf niet al te lang meer weg Mgn
groeten ontvangt go wel door uw echt
genoot, zeker Neem my niet kwaljjk,
dat ik dikwijls onduidelijk schrijf, en
denk bij het lezen dezer geschriften,
vriendeljjk aan
Uwe oude M. Siegismund."
Er sprak zooveel treurigheid uit deze
woorden, dut ik vurig begon te verlangen
naar het oudo lieve gezichtik had, ik
weet niet wat willen geven, om thuis
te zgn, en maar even de straat te moeten
overloopen om haar te kunnen gaan
troosten.
Ik doorbladerde de vellen papier, zg
waren dicht beschreven op éen ervan
bemerkte ik sporen >van tranen.
»Zal ik maar beginnen met voorlezen,
mama
»Ja kind, begin maar, doch geef mij
eerst haar portret, ik wil het bekoor
lijke gezichtje voor mg hebben, terwijl
ik haar geschiedenis hoor." Mgne moe
der hield het portret in de hand en ik
begon
»Ik stond dan voor de deur der pasto
rie, met een pjjnljjk gevoel in 't hart.
Ik streek onwillekeurig mgn haar nog
eeDS glad en trok aan den witten wollen
de politiek van don premier, sir Balfour
op een bank onder een boom zat sir
Baljour genoegljjk in een clownspakje
een bloem te bekjjken, dood op z'n ge
mak, en daarboven stond »j'y suis, j'y
reste", ik ben er nu eenmaal, ik ben
Diet van plan op te stappen.
Dat woord keoscbtiit d«*n politioken
toestand in Engeland. Lord Balfour wil
niet altreden hg houdt maar 6teeds vast
aan de bewering, dat het Lagerhuis in
meerderheid hem steunt en er dus geen
roden is dat Lagerhuis te ontbinden.
Waartegen de oppositie natuurlgk aan
voert, dat telkens en telkons bg tusschen-
tijdscbe verkiezingen de meerderheid der
kiezers uitmaakte, dat het volk niet meer
is gediend van de togenwoordige regee-
ringspolitiek ®n icderdaad: de meerder
heid van de regeering is bedenkelgk aan
het verminderen, zooals bij elke stem
ming blgkt.
De tegenwoordige regoeririg, en vooral
de premier, speelt een spel, dat meu alles
behalve rond kan soemen zij wil van
Chamberlains tariefplan wel weten, maar
durft er niet mee aan te komen en Bcbar-
relt nu zoo'n beetje tusschen de quaestie
door. Maar Chamberlain big ft zgn plaD
propageeren en Balfour regeert bjj de
gratie van dien minister buiten het
Kabinet.
Maandag vroeg men in het Lagerhuis,
of de regeering van plan was de Engel-
sche afgevaardigden op de, het volgend
jaar bgoen te roepen koloniale conferentie,
te machtigen tot beraadslaging over de
tariefkwestie. Dat is oen belangrijke zaak,
want als de koloniale rogoeringan vóór
het plan der protectie zgn, zal do re
geering in Londen vermoedelijk naar
Chamberlains richting neigen. En inder
daad is vroeger meermalen gezegd, dat
de conferentie voorn am el jjk daarvoor bg-
een zou komen.
En wat zegt nu Balfour Dat de re
geering deze zaak niet heeft verworpen
en moeiljjk de beraadslagingen aan banden
kan leggen 1 Het sprak vanzelf, dat
door deze onverschillige en minachtende
houding de oppositie van lord Balfour
eindelijk eens werkelijk wilde weten of
hg voor of tegen do tariefplannen is, die
de politiek van dat land beheerschen. En
de leider der oppositie, sir Campbell Ban-
nerman, vroeg en kreeg verlof de regeoriDg
te interpolleeren.
's Avonds vroeg deze spreker aan de
regeering opheldering over haar houding
en wel speciaal aan Balfour naar aan lei
leiding van wat deze 's morgens had ge
antwoord. En wat deed nu lord Balfour
Hg blijft kalm zitten en laat Lyitélton
het varkentje voor hem wasschen. Daarop
heeft de oppositie iets wat ODgewoon
is in dit parlement een geweldig tu
mult gemaakt om Balfour aan z'd ver
stand te brengen, dat men hem eu geen
ander wilde hooren als er over hem sprake
was. De vergadering moest ten slotte wor
den gesloten.
De dag daarop, Dinsdag, werd lord
Balfour in het Parlement ontvangen met
applaus van zgn partij *enooten, terwgl
een Ier ironisch het refrein van een be
kend liedjo riep: »Kijk, daar komt de
doek dien ik om de schouders geslagen
had. Vandaag zie ik er niet zoo verwil
derd uit, zei ik in mg zelf, na mg even
bezien te hebben, toen trad ik binneD.
Van de glazen kamerdeur werd het
witte gordjjn op zijde geschoven, het
hoofd der oude vrouw vertoonde zich
even, toen werd de deur geopend, en
terwgl een paar oude honden mij tooge-
stoken werden, zei eene vriendeljjke stem
»dat is goed mgn kind, dat gjj mij komt
bezoeken, ik heb u al lang eens verwacht,
kom binDen 1" Ik greep de aangeboden
hand, en gaf met een beklemd hart ge
volg aan de uitnoodiging.
Hè, hoe gezellig was het hierer kwam
bjjna een gevoel van vertrouwelijkheid
over mij, toen ik op een stoel bij het
venster moest plaats nemen, waar ook do
leuningstoel der oudo vrouw stond.
Ik kweet mg eerst van mijne opdracht.
Zij liep do kamer door, opende eene deur
eu riep: Hendrik, ge moet eens naar
den dominé gaan, en wel oogenblikkeljjk,
hg wil je spreken."
»Dadeljjk, moederlief," hoorde ik de
zware stem van den jongen man zeggen
toen kwam zg terug.
»En zie mg nu eens goed aan wat
zie je er lief uit, in 't geheel niet zooals
mgn zoon je beschreven heeft."
Heeft hij mg beschreven riep ik uit,
half vrooljjk, half pgnlgk getroffen. >0,
maar toen was ik pas van een wandelrit
terugwjj hadden om 't hardst gereden
en toen
»Dat is mij hetzelfde, ge ziet er nu
zoo netjes uit, dat ik bet niet anders
wenschen kan. Ge woont op 't slot, heeft
overwienaar 1" Sir Bannermnn verzocht
nu aan Balfour een d«g te willtn bepa
len voor de be6pr®king van «en motie
van afkeuring in de politiek der regee
ring. Balfour had daartegon geen bezwaar,
indien de oppositie waarborgde, dat hel
debat zou plaats hebben onder normale
omstandigheden
Eindeljjk zal dan toeh Baf our zich
moeten uitspreken
Een onvaste bodem.
In Servië is weer een ministerie af-
getrodcD. De regoeringen in dit onge
lukkige koninkrjjk staan niet op vasten
bodem de parlementen stellen de minis
ters niet in staat een vaste politiek te
voeren en de verkeerde elementen in den
lande oefenen ook nog altijd invloed uit.
Het Hais der Karageorgevitchen heeft den
troon aanvaard, die het niet toekwam,
de gevolgen daarvan bljjven niet uit.
Men zegt, dat er stemmen opgaan voor
een vervanging van den Koning door een
opvolger van den vermoorden Obrenovitch.
Dat zou dan de prins moeten zgn, die
al dadel jjk na den moord werd genoemd
als pretendent, maar hij is nog een kind
en bovendien niet van zuiver vorstelijk
bloed.
Goes, 24 Mei 1995.
Het woonhuis van den oud-notaris
Pilaarop de Groote Markt alhier, is ge
kocht door de Breede Watering, die het
voor Polderhuis gaat inrichten.
Bjj het in den Raag gehouden mon
deling examen, dat vanwege de Nedor-
landsche Vereeniging voor Gemeentebe
langen wordt afgenomen, is het diploma
o. a. uitgereikt aan dhr. J. FJ. Walhout
te Heinkenszand.
Men Bchrijft uit Breda aan L. en V.
»Dr. J. v. d. Brinkde socialistische
priester, heeft herhaaldelgk gepoogd iD
Breda een zaal te huren om daar te spre
ken. Enkele malen dat hem een lokaal
was toegezegd, werd dit vóór den spreek-
avond hom weder ontnomen. Nu had hg
Zondagmiddag zijn toevlucht, genomen tot
een hagepreek. Op een stuk weiland in
Leur tot dit. doel gebuurd, zou hij spreken
over sociaal-democratie. Nauwelijks even
wel was hg begonnen of daar verscheen
de burgemeester van Etten en Leur met
marechaussees en veldwachters en verbood
hem zijne rede te vervolgen. Een dreigend
gemompel ging op uit de toehoorders en
de spreker zeide, dat hg stond op een af
gesloten particulier terrein. Toen zei de
burgemeester, de heer Van Glabbeek »Als
u doorspreekt, laat ik het terrein ontrui
men, wanneer een ander spreekt, zal er
proces-verbaal opgemaakt worden."
Om ontruiming tevoorkomeD heeft toon
de heer Kiene eene rede gehouden. Wel
werd tegen hom proces-verbaal opgemaakt,
maar hij kon zgn rede vorvolgeü.
Do spreker had groot, succes en de ver
bittering tegen den burgemeester was
algemeen."
Sorsele. In de Maandag gebonden
vergadering van ingelanden van don cala-
Katrien mg geiegdhoe lang blijf je
daar nog
Hoe lang? Js, daar kon ik geen ant
woord op geven. »Ik denk totik weet
het nietstotterde ik.
Het binnenkomen van den jongen do-
miné bespaarde mij het verdere daarover;
nu zag hg mg niet zoo verwonderd aan,
eerder maar vluchtig. Hij groette, vroeg
hoelang de familie v. Bendeleben uitbleef,
en verontschuldigde zich als 't ware bij
mij, dat bg behalve een vluchtig bezoek,
nog niet op 't slot geweest was bij had
zooveel ambtsbezigheden. Toen nam hij
afscheid en even daarna zag ik hem met
veerkrachtige schreden de straat over
steken en in ons huis verdwjjnen. Zgn
moeder zag hem met stralende blikken na.
»Hoe netjes is dit oude huis geworden",
zeido ik, bewonderend in de zindelijke,
gezellige kamer rondziend»*. Hierover
bij ons, ziet het er zoo verschrikkelgk
vervallen en akelig uit."
»0, hier was het nog erger", zei de
oude vrouw, »maar ik heb er geen moeite
aan gespaardbuiten hebben de metse
laar en timmerman het opgeknapt en bier
binnen ikzelf. Je kunt niet gelooven kind
lief, welke wonderen een paar vrouwen
handen verrichten kunnen, als zg door
een beetje zin voor orde on netheid ge
regeerd worden. Zie je, een paar witte
gordjjnen voor de ramen, een paar bloem-
stekken erin, een paar eenvoudige schil
derijen aan den wand en een zindeljjke
vloer, maakt de heele kamer netjes."
»Ach ja", zei ik, >maar Katrien heeft
daar geen begrip van
>Neen1 Katrien heeft daar geen begrip
miteuzen polder Borsele werden behandeld
•n vastgesteld de rekening over 1904
1905 en de begrooting voor 1905'06.
Daar do bijdrage voor zeewering en oever
verdediging niet geheel uoodig werd ge
acht, verminderde de vergadering den
betrokken post m«*t bet IJ-jo van b^t dijk-
gesobot met f 1550,55 tot f 33804,72,
overeenkomende met f 27.25 per hectare.
Met bjjna algemeene steromoD besloot de
vergadering do bijdrage voor den stoom
tram BorseleGoesWolfaartsdijk met
13 te verhoogen en met 5jaarto ver
lengen, zooals de concessionaris had ge
vraagd. Als gezworene werd, dhr. C. van
't Westeinde herkozen en tot vertegtn-
woordigers van den poldor in den Djjk-
raad de heeren J. Bruinooge Az. en A.
Boone Jz. op nieuw benoemd.
Oudelande. Tegen 1 Jnli a. 8. is
door den heer A. Lous eervol ontslag
aangevraagd als secretaris-ontvanger van
het Burgerlijk Armbestuur alhier.
Kolijnsplaat. In de j.l. Maandag ge
houden raadszitting is tot onderwijzer
aan de openbare lagere school benoemd
de heer W. L. van Nievwmhuijze met
iügang van 1 Juni a. s., thans tjjdelgk
als zoodanig werkzaam.
Daarna werd vastgesteld de verorde
ning bedoeld bg art. 1 der Woningwet.
De onlangs benoemde gomeente-ont-
vanger de heer I. P. van Breda werd
daarna brëedigi.
Na de vaststelling der verordening,
regelende de verdeeling der werkzaam
heden van de verschillende ambtenaren
van den burgerlijken stand, werd de zit
ting in oene geheime veranderd tot vast
stelling van den hoofdeljjken omslag.
Kolijnsplaat. Wat zeer vreemd is
maar toch waar, is, dat het door den
districts-veearts te Dordrecht afgekeurde
hout, thans op de kade liggende en af
komstig van schapenstallen eener stoom
boot uit Buenos-Ayres, blgkens een adver
tentie en een aanplakbiljet, aan het ge
meentehuis toch publiek zal worden ver
kocht 27 Mei a. s.
Wissenkevke. In de jl. Maandag
gehouden zitting van den gemeenteraad
was afwezig de heer J. C. Schippers
(1 vacature).
Na opening werd eene commissie be
noemd tot onderzoek der geloofsbrieven
van het nieuw benoemde lid H. Meiden-
berg Dzdie ca haar terugkeer in de
raadzaal tot toelating adviseerde, waartoe
met alg. stemmen werd besloten.
Medegedeeld werd dat dhr. v. d. IJeijde
de waarneming van het ontvangerschap
weer had op zich genomeD.
Daarna werd de begrooting voor 1905
gewijzigd om dan later nit de onv. uit
gaven het cadeau voor den gemeente
veldwachter te bestigdcn.
Van dien ambtenaar was ingekomen
eene dankbetuiging voor het hem op zijn
ambtsjubileum geschonkene.
Daarna werd voorgelezen een scbrjjven
van den heer IV. C. Lamainwaarin bij
berichtte, dat de Koninklijke bewilliging
tot het tegelgk waarnemen van Posterjj
van en kan dat niet hebben zij heeft
te weinig fantasie om een sierlijke om
geving te verlangeD. De inrichting vau
het huis moet den geest der vrouw weer
spiegelen de vrouw of de dochter des
huizes moet voor die dingen zorgen. Doch
ik zit maar te babbelen en vraag niet
eens of je wat gebruiken wilt", viel zjj
zich zelf in de rede, toen zg bemerkte
dat ik verlegen werd.
Zij wilde naar een hoekkastje gaan,
maar toen stond ik op en bedankte voor
haar aanbod, ik moest naar huis om daar
alles na te zien, mevr. v. Bendeleben bad
mg het bestuur toevertrouwd.
»Wil je al wrg Dat spgt mg zeer",
zeide zjj hartelgk, »ik hoop dat je toch
eens gauw weer komt, zoo eens met jo
breiwerk, op een kopje koffie, dat zou
mij zeer veel pleizier doen en dan halen
wjj later je vader en brengen dan den
avond gezellig met elkander door
wilt gg
Ik gevoelde er in 't geheel geen lust
toe, maar zei natuurljjk »ja" en nam
daarop vrg haastig afscheid, door de
kleine, welbespraakte dame tot aan het
tuinhek begeleid.
Een oogenblik overlegde ik bjj mg zelf,
of ik nog naar boven, naar mgn vader
zou gaan, maar daar ik wist, dat de jonge
dominé bjj hem was, beBloot ik rechtuit
naar 't slot te gaan en riep maar even
aan de deur: >goedon avond Katrien,
wees niet al te vljjtig
(Wordt vervolgd).
